ehealth in de oncologie dr Nelly van Uden-Kraan

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "ehealth in de oncologie dr Nelly van Uden-Kraan"

Transcriptie

1 ehealth in de oncologie dr Nelly van Uden-Kraan

2 Onderzoeksgroep Samen leven met kanker

3 Kanker: incidentie en prevalentie Incidentie nieuwe gevallen per jaar Leeftijd 70% ouder dan 60 jaar 20% tussen de 45 en 60 jaar 9% jonger dan 45 jaar 1% jonger dan 15 jaar Overleving Ongeveer 60%, afhankelijk van type tumor en stadium Prevalentie

4 Kwaliteit van leven: problemen top 10 Vermoeidheid Fysieke conditie Angst / zorgen Depressie Pijn Slaapproblemen Cognitieve problemen Maag-darmproblemen / voeding Seksualiteit / vruchtbaarheid Terugkeer naar werk

5 Begeleidende zorg Begeleidende zorg Begeleidende zorg bij kanker is de preventie en het management van nadelige gevolgen van kanker en de behandeling van kanker Voorbeelden van begeleidende zorg Psycholoog Logopedist Groepsinterventie (bijv. gericht op zingeving, spirituele autobiografie) Begeleidende zorg middels internet: ehealth

6 Electronic health (ehealth) ehealth! ehealth verwijst naar alle vormen van informatie- en communicatietechnologie die gebruikt worden om de zorg voor gezondheid en welzijn te ondersteunen " Waarom begeleidende zorg middels ehealth? Online: laagdrempelig en toegankelijk Bewezen effectief Toegenomen druk op de gezondheidszorg Kosten efficiëntie Goed te implementeren

7 ehealth toepassingen Online informatievoorziening en online voorlichting Online diagnose Online ondersteuning bij behandelkeuzen Online communicatie tussen patiënten Online ondersteuning bij het leven met de gevolgen van een aandoening (zelfmanagement) Online behandeling

8 Online informatievoorziening: Kanker.nl

9 Online diagnose: KWF kanker risicotest

10 Online communicatie tussen patiënten: de Amazones

11 ehealth toepassingen Samen leven met kanker (1) Verder zonder stembanden Halszaken Hoofdzaken Kopzorgen

12 ehealth toepassingen Samen leven met kanker (2) Slapen onder controle Houvast voor elkaar OncoKompas

13 Online zelfmanagement ondersteuning en behandeling: Verder zonder stembanden

14 Opbouw Verder zonder stembanden Zelfmanagementprogramma en oefenprogramma na laryngectomie Informatie en adviezen over beweging, voeding, ruiken, stomazorg, prothesezorg en spreken Oefeningen voor hoofd, mond, nek, hals en schouders met wekelijkse coaching door betrokken logopedist

15 Onderzoek Verder zonder stembanden Doel haalbaarheidsonderzoek Evalueren van het gebruik van en de waardering voor VZS bij patiënten die een laryngectomie hebben ondergaan Optimaliseren van VZS Onderzoeksopzet multi center studie 6 deelnemende hoofd-hals centra laryngectomiepatiënten per centrum Vervolgstappen Gerandomiseerde studie: (kosten-)effectiviteit VZS van zelfmanagementprogramma en oefenprogramma

16 Online ondersteuning bij behandelkeuzen: keuzehulp prostaatkanker

17 Behandeling lokaal beperkt prostaatkanker Behandelopties Opereren (radicale prostatectomie) Inwendig bestralen (brachytherapie) Uitwendig bestralen (met of zonder hormoontherapie) Oplettend volgen (active surveillance) Uitkomsten en consequenties Genezing en overleving is gelijkwaardig Verschillen betreffen bijwerkingen en consequenties van behandelopties (o.a. erectie stoornissen, incontinentie, gebruik hormoontherapie)

18 18 Behandelopties prostaatkanker Erectie stoornissen Urine incontinentie

19 Keuzehulp prostaatkanker Boekje Webversie 19

20 20

21 21

22 22

23 23

24 24

25 25

26 26

27 Onderzoek naar de keuzehulp prostaatkanker Effectiviteit keuzehulp Kennis, tevredenheid, participatie en kwaliteit van leven Stepped wedge design : controlegroep en interventiegroep (patiënten en partners) Implementatieonderzoek Implementatie keuzehulp in 16 ziekenhuizen regio Amsterdam Implementatiegraad Ervaring zorgprofessional

28 Online behandeling: houvast voor elkaar (voor partners)

29 Opbouw houvast voor elkaar 6 basislessen, die elk een thema behandelen 2 aanvullende lessen Het leven weer oppakken Een goede laatste periode Opbouw lessen Korte informatieve tekst over onderwerp van die les Korte psychologische oefeningen Praktische informatie, tips en verwijzingen Mogelijkheid om in contact te komen met lotgenoten

30 Onderzoek houvast voor elkaar Doel onderzoek Effectiviteit van de cursus Hoe kan de cursus het beste aangeboden worden (persoonlijke feedback vs. automatische feedback) Onderzoeksopzet Gerandomiseerde studie met drie groepen: Experimentele conditie 1: online cursus met begeleiding door persoonlijke begeleider Experimentele conditie 2: online cursus met automatische feedback op basis van antwoorden Wachtlijstconditie: deelnemers komen tijdelijk op een wachtlijst

31 Fysiotherapeut Kopzorgen Psycholoog Slaap onder controle

32

33 Hoe is het OncoKompas tot stand gekomen? Ontwikkelcyclus Onderzoeken Effect evaluatie Ontwerpen programma Behoefteonderzoek onder patiënten en zorgprofessionals Bruikbaarheidsonderzoek en gebruikerstevredenheid Cognitive walkthrough Usability onderzoek Haalbaarheidsonderzoek (Kosten)effectiviteit Implementatieonderzoek

34 Ontwikkelcyclus OncoKompas Stap 1: kwalitatief behoefteonderzoek onder hoofd-halskanker patiënten (N=15) en onder borstkanker patiënten (N=15) Stap 2: kwalitatief behoefteonderzoek multidisciplinair oncologisch team (N=11) ü ü OncoKompas 0.1 Stap 4: usability onderzoek onder hoofd-halskanker patiënten (N=18) Stap 5: cognitive walkthrough zorgprofessionals (N=21) ü ü OncoKompas 0.1 doorontwikkeld tot OncoKompas 1.0

35 Publieke website

36

37

38

39 leefstijl fysiek psychisch sociaal levensvragen bewegen fysiek functioneren angst / zorgen sociaal functioneren zingeving roken slapen depressie relatie / kinderen existentiele vragen vermoeidheid alcohol seksualiteit stress financiële situatie religie / spiritualiteit voeding uiterlijk cognitief functioneren werk toekomst beeld gewicht tumorspecifiek communicatie met arts

40 tumor specifiek KNO diarree smaak- of reukverlies spraak obstipatie lymfoedeem slikken misselijkheid of overgeven gehoor mondfunctie gebrek aan eetlust kortademigheid schouderfunctie

41

42

43

44

45

46

47

48

49

50

51 Haalbaarheidsonderzoek (1) Doelstelling haalbaarheidsonderzoek De toepasbaarheid van het OncoKompas in de klinische praktijk evalueren onder patiënten met hoofd-halskanker Onderzoeksopzet 1. Baselinemeting 2. Het OncoKompas is ter beschikking gesteld aan patiënten van het VUmc, LUmc en Maastricht UMC 3. Kwantitatief (tevredenheid)onderzoek Deelnemers (N=61) 36 mannen en 25 vrouwen Gemiddelde leeftijd: 58 jaar (24 73 jaar)

52 Haalbaarheidsonderzoek (2) Positieve bevindingen vanuit de vragenlijsten Rapportcijfer OncoKompas: 7 75% raadt het OncoKompas aan, aan mede-patiënten 80% kon relevante informatie in het OncoKompas gemakkelijk vinden >60% tevreden met de aangeboden hulpbronnen Verbeterpunten vanuit de vragenlijsten 21% gaf aan bepaalde vragen indringend te vinden 35% gaf aan dat bepaalde vragen moeilijk te beantwoorden waren 31% vond dat het doorlopen van het OncoKompas te veel tijd

53 Vervolgstappen OncoKompas Vervolgstappen onderzoek (Her)bouwen OncoKompas Postcodespecificatie Tumorspecifieke modules Behoefteonderzoek onder patiënten en zorgprofessionals Bruikbaarheidsonderzoek en gebruikerstevredenheid Cognitive walkthrough Haalbaarheidsonderzoek (Kosten)effectiviteit Implementatieonderzoek

54 Vragen Contact informatie Nelly van Uden

Stepped care, zelfmanagement en e-health bij het herstel na kanker: van hype naar trend

Stepped care, zelfmanagement en e-health bij het herstel na kanker: van hype naar trend Stepped care, zelfmanagement en e-health bij het herstel na kanker: van hype naar trend Prof dr Irma Verdonck-de Leeuw psycholoog, logopedist, taalkundige VU medisch centrum Cancer Center Amsterdam Vrije

Nadere informatie

Kanker en zelfmanagement: it takes two to tango

Kanker en zelfmanagement: it takes two to tango Kanker en zelfmanagement: it takes two to tango Prof dr Irma Verdonck-de Leeuw Vumc, afdeling Keel-, Neus- en Oorheelkunde / hoofd-halschirurgie Vrije Universiteit, Klinische Psychologie Kanker: incidentie

Nadere informatie

Begeleidende zorg bij kanker: zelfmanagement en ehealth

Begeleidende zorg bij kanker: zelfmanagement en ehealth Begeleidende zorg bij kanker: zelfmanagement en ehealth Prof dr Irma Verdonck-de Leeuw Vumc, afdeling Keel-, Neus- en Oorheelkunde / hoofd-halschirurgie Vrije Universiteit, Klinische Psychologie Zelfmanagement

Nadere informatie

Participatieve ontwikkeling van een keuzehulp voor prostaatkankerpatiënten

Participatieve ontwikkeling van een keuzehulp voor prostaatkankerpatiënten Participatieve ontwikkeling van een keuzehulp voor prostaatkankerpatiënten NVPO Congres 2014 Hoda H.M. Al-Itejawi Vumc Amsterdam Urologie Samen leven met Kanker Behandeling lokaal beperkt prostaatkanker

Nadere informatie

Leven met kanker. Prof dr Irma Verdonck-de Leeuw. VUmc Keel-, Neus- en Oorheelkunde / hoofd-halschirurgie. VU Klinische Psychologie

Leven met kanker. Prof dr Irma Verdonck-de Leeuw. VUmc Keel-, Neus- en Oorheelkunde / hoofd-halschirurgie. VU Klinische Psychologie Leven met kanker Prof dr Irma Verdonck-de Leeuw VUmc Keel-, Neus- en Oorheelkunde / hoofd-halschirurgie VU Klinische Psychologie Leerstoel wordt gefinancierd door Alpe d HuZes Zeer succesvolle fondsenwerver:

Nadere informatie

Kiezen vanuit een achtbaan rol pa'ëntenorganisa'es bij kwaliteit van leven

Kiezen vanuit een achtbaan rol pa'ëntenorganisa'es bij kwaliteit van leven Kiezen vanuit een achtbaan rol pa'ëntenorganisa'es bij kwaliteit van leven Laurence Maes Levenmetkanker GIOCA 23 januari 2015 Vrouw 36 jaar, gescheiden, dochter van 3 Overleef ik dit? Hoe moet het met

Nadere informatie

Nationale en klinische ontwikkelingen in de psycho-oncologie; kunnen we online?

Nationale en klinische ontwikkelingen in de psycho-oncologie; kunnen we online? Nationale en klinische ontwikkelingen in de psycho-oncologie; kunnen we online? Mecheline van der Linden Afdeling medische oncologie VU medisch centrum 2011 1 Kanker: incidentie en prevalentie Incidentie:

Nadere informatie

HOUVAST, VOOR ELKAAR EEN ONLINE ZELFHULPCURSUS VOOR PARTNERS VAN KANKERPATIËNTEN. Nadine Köhle, MSc.

HOUVAST, VOOR ELKAAR EEN ONLINE ZELFHULPCURSUS VOOR PARTNERS VAN KANKERPATIËNTEN. Nadine Köhle, MSc. HOUVAST, VOOR ELKAAR EEN ONLINE ZELFHULPCURSUS VOOR PARTNERS VAN KANKERPATIËNTEN Nadine Köhle, MSc. Contactdag Leven met blaas- en nierkanker 11-04-2015 Amersfoort ACHTERGROND Kanker heb je niet alleen!

Nadere informatie

Urologie Lastmeter Inleiding Hulpverleningsmogelijkheden

Urologie Lastmeter Inleiding Hulpverleningsmogelijkheden 1/5 Urologie Lastmeter Inleiding Tijdens of na uw ziekte kunt u te maken krijgen met situaties waar u geen raad mee weet, ook wanneer de behandeling al langer geleden is. U kunt problemen ondervinden op

Nadere informatie

samenvatting (Summary in Dutch)

samenvatting (Summary in Dutch) samenvatting (Summary in Dutch) 140 SAMENVATTING (Summary in Dutch) Het hoofddoel van dit proefschrift was om de bruikbaarheid te onderzoeken van drie (ehealth) zelfmanagement interventies in de klinische

Nadere informatie

SaMenvatting (SUMMARy IN DUTCH)

SaMenvatting (SUMMARy IN DUTCH) Samenvatting (summary in Dutch) Samenvatting In hoofdstuk 1 wordt de algemene introductie van dit proefschrift beschreven. De nadruk in dit proefschrift lag op patiënten met hoofd-halskanker (HHK) en

Nadere informatie

Implementatie van Samen Beslissen

Implementatie van Samen Beslissen Implementatie van Samen Beslissen Successen en uitdagingen Drs. Hoda Al-Itejawi, arts-onderzoeker VU Medisch Centrum Overzicht Implementatie-studie Implementatiegraad Evaluatie en gebruik van de keuzehulp

Nadere informatie

Beter op alles voorbereid. Diagnose en behandeling van prostaatkanker

Beter op alles voorbereid. Diagnose en behandeling van prostaatkanker BEWUSTCHECKLIST Beter op alles voorbereid Diagnose en behandeling van prostaatkanker Nadat U te horen heeft gekregen dat U prostaatkanker hebt, moeten er keuzes gemaakt worden over hoe het verder moet

Nadere informatie

Mindfulness : wat hebben patiënten met kanker eraan?

Mindfulness : wat hebben patiënten met kanker eraan? Mindfulness : wat hebben patiënten met kanker eraan? Prof dr Irma Verdonck-de Leeuw Vrije Universiteit Afdeling Klinische Psychologie VUmc / Cancer Center Amsterdam Afdeling Keel-, Neus- en Oorheelkunde

Nadere informatie

Oncologie. Lastmeter

Oncologie. Lastmeter 1/5 Oncologie Lastmeter Inleiding Bij u is kanker geconstateerd. Tijdens of na uw ziekte kunt u te maken krijgen met situaties waar u geen raad mee weet, ook wanneer de behandeling al langer geleden is.

Nadere informatie

Patient inclusie in de PCPCC trial ( )

Patient inclusie in de PCPCC trial ( ) Patient inclusie in de PCPCC trial (2014-2016) Onderzoek naar de inzet van een keuzehulp bij de behandelkeuze van prostaatkanker Maarten Cuypers, MSc. Social Psychology, Tilburg University Najaarsvergadering

Nadere informatie

Oncologie. Patiënteninformatie. Omgaan met kanker. Bij wie kunt u terecht? Slingeland Ziekenhuis

Oncologie. Patiënteninformatie. Omgaan met kanker. Bij wie kunt u terecht? Slingeland Ziekenhuis Oncologie Omgaan met kanker i Patiënteninformatie Bij wie kunt u terecht? Slingeland Ziekenhuis Algemeen Het hebben van kanker kan grote gevolgen hebben voor uw leven en dat van uw naasten. Lichamelijk

Nadere informatie

Oncologie. Patiënteninformatie. Omgaan met kanker. Bij wie kunt u terecht? Slingeland Ziekenhuis

Oncologie. Patiënteninformatie. Omgaan met kanker. Bij wie kunt u terecht? Slingeland Ziekenhuis Oncologie Omgaan met kanker i Patiënteninformatie Bij wie kunt u terecht? Slingeland Ziekenhuis Algemeen Het hebben van kanker kan grote gevolgen hebben voor uw leven en dat van uw naasten. Lichamelijk

Nadere informatie

PROSTAATKANKER. Welke behandeling past het best bij u?

PROSTAATKANKER. Welke behandeling past het best bij u? PROSTAATKANKER Welke behandeling past het best bij u? Inhoud Waarom dit boekje?... 2 1. Wat is lokaal beperkte prostaatkanker?... 3 2. Welke behandelopties zijn er?... 4-8 3. Bijwerkingen en risico s...

Nadere informatie

Brigitte Slangen gynaecologisch oncoloog MUMC + Maastricht

Brigitte Slangen gynaecologisch oncoloog MUMC + Maastricht Brigitte Slangen gynaecologisch oncoloog MUMC + Maastricht Nazorg Evidence van follow up, welke nazorg en door wie Indeling presentatie Take home messages Advies Gezondheidsraad Richtlijn herstel na kanker

Nadere informatie

Behandeling Prostaatkanker

Behandeling Prostaatkanker Behandeling Prostaatkanker - Informatieavond 7 december 2011 VUmc Cancer Center Amsterdam André N. Vis, M.D., Ph.D., uroloog Minimaal Invasieve Urologie en Robot Urologie VUmc Amsterdam Behandeling Prostaatkanker

Nadere informatie

Ondersteunende zorg voor mensen met kanker

Ondersteunende zorg voor mensen met kanker Ondersteunende zorg voor mensen met kanker Máxima Oncologisch Centrum (MOC) Inleiding Als u van uw behandelend arts te horen krijgt dat u kanker heeft, krijgen u en uw naasten veel informatie en emoties

Nadere informatie

Congres Samen Kiezen: beslist! 30 januari 2014

Congres Samen Kiezen: beslist! 30 januari 2014 Congres Samen Kiezen: beslist! januari 1 in de praktijk Samen kiezen: beslist! 1 Opbouw Ontwikkeling van keuzehulp Julia van Tol, onderzoeker Radboud UMC, Nijmegen Gebruik van keuzehulp Astrid Albers,

Nadere informatie

Oncologische revalidatie uw behandelprogramma bij Adelante

Oncologische revalidatie uw behandelprogramma bij Adelante Oncologische revalidatie uw behandelprogramma bij Adelante Voorwoord Oncologische revalidatie Iedereen is anders. Elke situatie is anders en elk herstelproces verloopt anders. Dat realiseren wij ons heel

Nadere informatie

Dutch Summary - Nederlandse Samenvatting

Dutch Summary - Nederlandse Samenvatting 119 Hoofdstuk 1 - Algemene inleiding Hoofdstuk 1 bevat algemene informatie over type 2 diabetes, waarin onderwerpen aan bod komen zoals: risicofactoren voor het ontwikkelen van type 2 diabetes, de gevolgen

Nadere informatie

SAMEN BESLISSEN OVER DE KANKERBEHANDELING: HOE ERVAREN PATIENTEN DAT?

SAMEN BESLISSEN OVER DE KANKERBEHANDELING: HOE ERVAREN PATIENTEN DAT? SAMEN BESLISSEN OVER DE KANKERBEHANDELING: HOE ERVAREN PATIENTEN DAT? DONEER JE ERVARING RAPPORTAGE FINALE VERSIE 27 NOVEMBER 2018 INLEIDING SAMEN BESLISSEN Mensen met kanker moeten vaak in korte tijd

Nadere informatie

Is cognitive gedragstherapie voor het chronisch vermoeidheidssyndroom ook effectief als groepstherapie?

Is cognitive gedragstherapie voor het chronisch vermoeidheidssyndroom ook effectief als groepstherapie? Nijmeegs Kenniscentrum Is cognitive gedragstherapie voor het chronisch vermoeidheidssyndroom ook effectief als groepstherapie? Jan-Frederic Wiborg, Jose van Bussel, Agaat van Dijk, Gijs Bleijenberg, Hans

Nadere informatie

Dilek Yilmaz Arts-onderzoeker LUMC Regina The Algemeen directeur ZorgKeuzeLab

Dilek Yilmaz Arts-onderzoeker LUMC Regina The Algemeen directeur ZorgKeuzeLab Dilek Yilmaz Arts-onderzoeker LUMC d.yilmaz@lumc.nl 06-81930465 Regina The Algemeen directeur ZorgKeuzeLab regina@zorgkeuzelab.nl 06-24220053 Imlanteerbare Cardioverter-defibrillator ICD: preventie plotse

Nadere informatie

BREATH Online zelfhulpprogramma voor vrouwen met borstkanker

BREATH Online zelfhulpprogramma voor vrouwen met borstkanker BREATH Online zelfhulpprogramma voor vrouwen met borstkanker prof. dr. Judith Prins drs. Sanne vd Berg- dr. Marieke Gielissen dr. Nelleke Ottevanger Medische Psychologie UMC St Radboud Nijmegen 8 maart

Nadere informatie

Oncologische revalidatie REVALIDEREN BIJ KANKER

Oncologische revalidatie REVALIDEREN BIJ KANKER Oncologische revalidatie REVALIDEREN BIJ KANKER ONCOLOGISCHE REVALIDATIE De ziekte kanker kan grote gevolgen hebben. Tijdens en na de behandeling kunt u last krijgen van allerlei klachten. Uw conditie

Nadere informatie

Welke rol heeft de huisarts in de oncologische ketenzorg?

Welke rol heeft de huisarts in de oncologische ketenzorg? Welke rol heeft de huisarts in de oncologische ketenzorg? Peter van Bommel, huisarts Lidwine Tick, internist hemato-oncoloog Veldhoven, 22 maart 2012 Stellingen ja/nee Stelling 1 De huisarts zou aanwezig

Nadere informatie

Presentatie Onderzoek MijnCOPD Coach

Presentatie Onderzoek MijnCOPD Coach Presentatie Onderzoek MijnCOPD Coach ONLINE WERKEN AAN VERBETERD ZELFMANAGEMENT VOOR COPD PATIENTEN Chantal Hillebregt Onderzoeker Jan van Es Instituut 1 Toename ziektelast van COPD 3 de plaats ranglijst

Nadere informatie

Ondersteuning bij de diagnose kanker (de lastmeter)

Ondersteuning bij de diagnose kanker (de lastmeter) ndersteuning bij de diagnose kanker (de lastmeter) De diagnose kanker kan grote impact op u en uw naaste(n) hebben. De ziekte en de behandeling kunnen niet alleen lichamelijke klachten met zich meebrengen,

Nadere informatie

CoRPS. 'Cancer survivorship' onderzoek in Zuid Oost Nederland: van epidemiologische bevindingen naar interventies

CoRPS. 'Cancer survivorship' onderzoek in Zuid Oost Nederland: van epidemiologische bevindingen naar interventies 'Cancer survivorship' onderzoek in Zuid Oost Nederland: van epidemiologische bevindingen naar interventies Center of Research on Psychology in Somatic diseases Lonneke van de Poll Franse, Integraal Kankercentrum

Nadere informatie

Zelfmanagement. Wie wordt er beter van? Zelfmanagement bij nierziekten. Zelfmanagement bij chronische nierziekten.

Zelfmanagement. Wie wordt er beter van? Zelfmanagement bij nierziekten. Zelfmanagement bij chronische nierziekten. Wie wordt er beter van? bij nierziekten Doen wat nodig is voor je chronische ziekte in de context van je dagelijkse leven. S. Huisman, Medisch Psycholoog, LUMC Prof. dr. Andrea Evers Gezondheids-, Medische

Nadere informatie

H Waar kunt u terecht als u kanker heeft

H Waar kunt u terecht als u kanker heeft H.307216.1217 Waar kunt u terecht als u kanker heeft Inleiding Bij u is kanker geconstateerd. Tijdens of na uw ziekte kunt u te maken krijgen met situaties waar u geen raad mee weet, ook wanneer de behandeling

Nadere informatie

Beter op alles voorbereid. Prostaatkanker en seksualiteit

Beter op alles voorbereid. Prostaatkanker en seksualiteit BEWUSTCHECKLIST Beter op alles voorbereid Prostaatkanker en seksualiteit Nadat U te horen heeft gekregen dat U prostaatkanker hebt, hebt u allereerst het slechte nieuws van de diagnose moeten verwerken.

Nadere informatie

Oncologische revalidatie

Oncologische revalidatie Oncologische revalidatie Inleiding Kanker verandert uw leven van de één op de andere dag. De afdeling Revalidatie van Zuyderland Medisch Centrum Heerlen heeft een gespecialiseerd behandelteam voor mensen

Nadere informatie

kankeren seksualiteit: eenlastigduo?

kankeren seksualiteit: eenlastigduo? kankeren seksualiteit: eenlastigduo? C.M. Bax arts-seksuoloog NVVS IJsselland Duodagen, 7-8 april 2016 Disclosure sheet Vereniging Medische Staf (Disclosureslide voor sprekers op nascholingsbijeenkomsten

Nadere informatie

Signaleren, volgen en verdiepen. Werk in uitvoering

Signaleren, volgen en verdiepen. Werk in uitvoering Signaleren, volgen en verdiepen Werk in uitvoering Everlien de Graaf Verpleegkundige, Verplegingswetenschapper, Promovenda Hospicezorg & Symptomen en klachten van patiënten Expertise centrum Palliatieve

Nadere informatie

Afwachten bij prostaatkanker Active surveillance

Afwachten bij prostaatkanker Active surveillance Afwachten bij prostaatkanker Active surveillance Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding De arts heeft met u besproken dat u prostaatkanker heeft. In dat gesprek is

Nadere informatie

H.307216.0714. Waar kunt u terecht als u kanker heeft

H.307216.0714. Waar kunt u terecht als u kanker heeft H.307216.0714 Waar kunt u terecht als u kanker heeft Inleiding Bij u is kanker geconstateerd. Tijdens of na uw ziekte kunt u te maken krijgen met situaties waar u geen raad mee weet, ook wanneer de behandeling

Nadere informatie

Het oncologisch revalidatieprogramma is een groepsprogramma voor oncologisch patiënten die hun volledige behandeling achter de rug hebben.

Het oncologisch revalidatieprogramma is een groepsprogramma voor oncologisch patiënten die hun volledige behandeling achter de rug hebben. Infobrochure De gehechte Oncologisch wonde revalidatieprogramma 9 januari - 29 maart 2018 Het oncologisch revalidatieprogramma is een groepsprogramma voor oncologisch patiënten die hun volledige behandeling

Nadere informatie

Handleiding voor de zorgverlener

Handleiding voor de zorgverlener September 2017 QQ Handleiding voor de zorgverlener KEUZEHULP VOOR DE NAZORG VAN BORSTKANKER PATIENTEN Beste zorgverlener, Deze keuzehulp is bedoeld ter ondersteuning van het (eerste) nazorggesprek dat

Nadere informatie

PROSTAATKANKER PROSTAATKANKER WELKE BEHANDELING PAST HET BEST BIJ U?

PROSTAATKANKER PROSTAATKANKER WELKE BEHANDELING PAST HET BEST BIJ U? WELKE BEHANDELING PAST HET BEST BIJ U? INHOUDSOPGAVE WAAROM DIT BOEKJE? Waarom dit boekje? 2 1. Wat is lokaal beperkte prostaatkanker? 4 2. Welke behandelopties zijn er? 5 3. Bijwerkingen en risico s 10

Nadere informatie

Dit proefschrift presenteert de resultaten van het ALASCA onderzoek wat staat voor Activity and Life After Survival of a Cardiac Arrest.

Dit proefschrift presenteert de resultaten van het ALASCA onderzoek wat staat voor Activity and Life After Survival of a Cardiac Arrest. Samenvatting 152 Samenvatting Ieder jaar krijgen in Nederland 16.000 mensen een hartstilstand. Hoofdstuk 1 beschrijft de achtergrond van dit proefschrift. De kans om een hartstilstand te overleven is met

Nadere informatie

Belangenverklaring. Organisatie: In overeenstemming met de regels van de Inspectie van de Gezondheidszorg (IGZ)

Belangenverklaring. Organisatie: In overeenstemming met de regels van de Inspectie van de Gezondheidszorg (IGZ) Belangenverklaring In overeenstemming met de regels van de Inspectie van de Gezondheidszorg (IGZ) Naam: Organisatie: A. Braamse VUmc Ik heb geen 'potentiële' belangenverstrengeling Problemen en zorgbehoeften

Nadere informatie

Oude wijn en nieuwe zaken

Oude wijn en nieuwe zaken Oude wijn en nieuwe zaken Frans Hoogwegt Klinisch psycholoog-psychotherapeut Vakgroep Medische Psychologie Máxima Medisch Centrum 27 juni 2019 Chronische stress angst onzekerheid onveiligheid afweer coping

Nadere informatie

Revant, de kracht tot ontwikkeling!

Revant, de kracht tot ontwikkeling! Neurologische revalidatie Hartrevalidatie Revalidatie bij complex chronisch longfalen Oncologische revalidatie Kind- en jeugdrevalidatie Revalidatie bij pijn en gewrichtsaandoeningen Arm-, hand- en polsrevalidatie

Nadere informatie

Samenvatting. Hoofdstuk 1. Hoofdstuk 2

Samenvatting. Hoofdstuk 1. Hoofdstuk 2 Samenvatting Pijn bij kanker is voor veel patiënten een belangrijke bron van zorgen. De behandeling van pijn vormt met name in de thuissetting een grote uitdaging. In reactie op en in lijn met ontwikkelingen

Nadere informatie

BeMind studie: Mindfulness bij kanker

BeMind studie: Mindfulness bij kanker BeMind studie: Mindfulness bij kanker Een vergelijking tussen online en face to face mindfulness versus standaardzorg Prof. Dr. A.E.M. Speckens, Radboud UMC en Dr. M. van der Lee, Helen Dowling Instituut

Nadere informatie

UW PARTNER HEEFT KANKER EN HOE GAAT HET MET U?

UW PARTNER HEEFT KANKER EN HOE GAAT HET MET U? UW PARTNER HEEFT KANKER EN HOE GAAT HET MET U? Nadine Köhle, MSc. Contactdag Stichting Olijf 3 oktober 2015 Garderen EVEN VOORSTELLEN ACHTERGROND KANKER HEB JE NIET ALLEEN! 4 ACHTERGROND IMPACT VAN DE

Nadere informatie

SCHEMA I: OVERZICHT ONCOLOGISCHE REVALIDATIE

SCHEMA I: OVERZICHT ONCOLOGISCHE REVALIDATIE SCHEMA I: OVERZICHT ONCOLOGISCHE REVALIDATIE SIGNALERING EN VERWIJZING INTAKE EN EVALUATIE ONCOLOGISCHE REVALIDATIE Gesprek plus lastmeter: Emotionele problemen Vermoeidheid Lichamelijke / functionele

Nadere informatie

Tussenstand nulmetingen SDM-project

Tussenstand nulmetingen SDM-project 23-4-2017 Tussenstand nulmetingen SDM-project 23 april 2017 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 Colofon... 2 1. Inleiding en probleemstelling... 3 2. Resultaten van de eerste nulmeting... 4 3. Discussie...

Nadere informatie

Elles Douven en Liselot Kerpershoek

Elles Douven en Liselot Kerpershoek Elles Douven en Liselot Kerpershoek Even voorstellen Liselot Kerpershoek - Promotieonderzoek over het verbeteren van dementiezorg - De implementatie van Partner in Balans Elles Douven - Promotieonderzoek

Nadere informatie

informatie over uw zorgpad borstkanker

informatie over uw zorgpad borstkanker informatie over uw zorgpad borstkanker Oncologisch Centrum Amsterdam Oncologisch Centrum Amsterdam is het grootste oncologisch samenwerkingsverband van Amsterdam, een initiatief van BovenIJ ziekenhuis,

Nadere informatie

Mindfulness binnen de (psycho) oncologie. Else Bisseling, 16 mei 2014

Mindfulness binnen de (psycho) oncologie. Else Bisseling, 16 mei 2014 Mindfulness binnen de (psycho) oncologie Else Bisseling, 16 mei 2014 (Online) Mindfulness-Based Cognitieve Therapie voor kankerpatiënten. (Cost)effectiveness of Mindfulness-Based Cognitive Therapy (MBCT)

Nadere informatie

Seksuele disfunctie en relatieproblematiek in de urologische praktijk

Seksuele disfunctie en relatieproblematiek in de urologische praktijk Seksuele disfunctie en relatieproblematiek in de urologische praktijk Symposium Seksuologisch Onderzoek Dr Henk Elzevier, Uroloog en Seksuoloog Afdeling Urologie LUMC LEIDEN Disclosure belangen spreker

Nadere informatie

1 Revalidatie bij kanker

1 Revalidatie bij kanker De ziekte kanker is ingrijpend en kan uw leven flink overhoop halen. Tijdens en na de behandeling kunt u allerlei klachten krijgen. Soms gaat uw conditie achteruit. Misschien bent u moe, angstig of onzeker.

Nadere informatie

Chapter 11. Nederlandse samenvatting

Chapter 11. Nederlandse samenvatting Chapter 11 Nederlandse samenvatting Chapter 11 Reumatoïde artritis (RA) is een chronische aandoening die wordt gekenmerkt door ontstekingen van de gewrichten. Symptomen die optreden zijn onder andere pijn,

Nadere informatie

Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten in de 1e lijn Ingrid Arnold

Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten in de 1e lijn Ingrid Arnold Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten in de 1e lijn Ingrid Arnold LUMC Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde Huisarts te Leiderdorp Uw spreekuur Moeheid Pijnklachten Buikpijn Hoofdpijn

Nadere informatie

Zelfzorg & zelfdiagnose. Dianne Prinsen Programmaleider ehealth& zelfmanagement

Zelfzorg & zelfdiagnose. Dianne Prinsen Programmaleider ehealth& zelfmanagement 1 Zelfzorg & zelfdiagnose Dianne Prinsen Programmaleider ehealth& zelfmanagement 2 3 Zorgt Zelfdiagnose en Zelfzorg voor eigen regie van de patiënt? Zelfzorg & zelfdiagnose kan tot (meer) eigen regie leiden

Nadere informatie

informatie over uw zorgpad borstkanker

informatie over uw zorgpad borstkanker informatie over uw zorgpad borstkanker Oncologisch Centrum Amsterdam Oncologisch Centrum Amsterdam is het grootste oncologisch samenwerkingsverband van Amsterdam, een initiatief van BovenIJ ziekenhuis,

Nadere informatie

Afwachten bij prostaatkanker

Afwachten bij prostaatkanker Afwachten bij prostaatkanker Inleiding De arts heeft met u besproken dat u prostaatkanker heeft. In dat gesprek is ook gesproken over de verschillende manieren waarop we prostaatkanker kunnen behandelen.

Nadere informatie

Survivor ship care Zorg na de diagnose en behandeling van kanker Ellen Passchier, RN MSc.

Survivor ship care Zorg na de diagnose en behandeling van kanker Ellen Passchier, RN MSc. Survivor ship care Zorg na de diagnose en behandeling van kanker Ellen Passchier, RN MSc. INhoud Toename overleving meer patienten leven langer met kanker Effecten en behoeften na kankerbehandeling? Survivorship

Nadere informatie

Zorgen rond kanker Bij wie van ons kunt u terecht?

Zorgen rond kanker Bij wie van ons kunt u terecht? Zorgen rond kanker Bij wie van ons kunt u terecht? Zorgen rond kanker Bij u is kanker geconstateerd. Tijdens of na uw ziekte kunt u te maken krijgen met situaties waar u geen raad mee weet, ook wanneer

Nadere informatie

Laat kopzorgen geen probleem worden. Anna-Linde Schermerhorn Productmanager Online Zelfhulp 26 oktober 2015 @Stichting_mirro

Laat kopzorgen geen probleem worden. Anna-Linde Schermerhorn Productmanager Online Zelfhulp 26 oktober 2015 @Stichting_mirro Laat kopzorgen geen probleem worden Anna-Linde Schermerhorn Productmanager Online Zelfhulp 26 oktober 2015 @Stichting_mirro Inhoud Stichting mirro Online zelfhulp Observationeel onderzoek online zelfhulp

Nadere informatie

Revant, de kracht tot ontwikkeling!

Revant, de kracht tot ontwikkeling! Neurologische revalidatie Hartrevalidatie Revalidatie bij complex chronisch longfalen Oncologische revalidatie Kind- en jeugdrevalidatie Revalidatie bij pijn en gewrichtsaandoeningen Arm-, hand- en polsrevalidatie

Nadere informatie

Ondersteuning bij kanker

Ondersteuning bij kanker Het bericht dat kanker is geconstateerd laat je niet onberoerd. Meestal volgt een ingrijpende tijd. Misschien komt u voor situaties te staan waar u zich geen raad mee weet, ook wanneer de behandeling al

Nadere informatie

De Lastmeter. Hoeveel last heeft u van problemen, klachten en zorgen? Oncologie

De Lastmeter. Hoeveel last heeft u van problemen, klachten en zorgen? Oncologie 00 De Lastmeter Hoeveel last heeft u van problemen, klachten en zorgen? Oncologie 1 Kanker is een ziekte die uw leven ingrijpend kan verstoren. De ziekte en behandeling kunnen niet alleen lichamelijke

Nadere informatie

Gesprekshulp Palliatieve Zorg

Gesprekshulp Palliatieve Zorg Gesprekshulp Palliatieve Zorg Deze vragenlijst voor het gesprek met het Palliatief Advies Team bestaat uit twee delen. Het invullen kost tussen de 5 en 20 minuten. Pagina 1: Lijst met veel voorkomende

Nadere informatie

NAH-poli Heliomare en E-mental health. Mechteld Dijkman, klinisch psycholoog coördinator NAH-poli

NAH-poli Heliomare en E-mental health. Mechteld Dijkman, klinisch psycholoog coördinator NAH-poli NAH-poli Heliomare en E-mental health Mechteld Dijkman, klinisch psycholoog coördinator NAH-poli Opzet workshop Wat doet de NAH-poli Heliomare? E-mental health: waarom en hoe? Ervaringen patiënten Ervaringen

Nadere informatie

WORKSHOP 1: IMPLEMENTATIE VAARDIGHEDEN: INTERVENTIES ONDER DE LOEP

WORKSHOP 1: IMPLEMENTATIE VAARDIGHEDEN: INTERVENTIES ONDER DE LOEP WORKSHOP 1: IMPLEMENTATIE VAARDIGHEDEN: INTERVENTIES ONDER DE LOEP Evelien Spelten Monash Universiteit Australie We praten veel over het implementeren van interventies in de praktijk. We zijn het erover

Nadere informatie

CoRPS Kwaliteit van leven data verzamelen endelen met de PROFILES registratie: dikkedarmkanker als voorbeeld Center of Research on Psychology in Somatic diseases Dr. Floortje Mols - Tilburg University

Nadere informatie

Mindfulness en kanker

Mindfulness en kanker Mindfulness en kanker Else Bisseling 3 oktober 2015 augustus 2014 00 maand 0000 Mindfulness (Kabat-Zinn, 1990; Teasdale, Segal & Williams, 1995) Aandacht geven aan wat we van moment tot moment doen en

Nadere informatie

Patiënteninformatiebrief EMBRACE II:

Patiënteninformatiebrief EMBRACE II: Patiënteninformatiebrief EMBRACE II: Patiënteninformatie ten behoeve van een wetenschappelijk onderzoek: EMBRACE-II: Beeld-gestuurde intensiteit gemoduleerde uitwendige radiotherapie en MRI geleide adaptieve

Nadere informatie

Ondersteunen van EBP in hospices. Everlien de Graaf Daniëlle Zweers Saskia Teunissen Expertise Centrum Palliatieve Zorg Utrecht

Ondersteunen van EBP in hospices. Everlien de Graaf Daniëlle Zweers Saskia Teunissen Expertise Centrum Palliatieve Zorg Utrecht Ondersteunen van EBP in hospices Everlien de Graaf Daniëlle Zweers Saskia Teunissen Expertise Centrum Palliatieve Zorg Utrecht Everlien de Graaf Verpleegkundige Verplegingswetenschapper Promovenda Expertise

Nadere informatie

Het oncologisch revalidatieprogramma is een groepsprogramma voor oncologisch patiënten die hun volledige behandeling achter de rug hebben.

Het oncologisch revalidatieprogramma is een groepsprogramma voor oncologisch patiënten die hun volledige behandeling achter de rug hebben. Infobrochure De gehechte Oncologisch wonde revalidatieprogramma 10 januari - 30 maart 2017 Het oncologisch revalidatieprogramma is een groepsprogramma voor oncologisch patiënten die hun volledige behandeling

Nadere informatie

Zorgen rond kanker. Bij wie van ons kunt u terecht?

Zorgen rond kanker. Bij wie van ons kunt u terecht? Zorgen rond kanker Bij wie van ons kunt u terecht? Zorgen rond kanker Bij u is kanker geconstateerd. Tijdens of na uw ziekte kunt u te maken krijgen met situaties waar u geen raad mee weet, ook wanneer

Nadere informatie

Ondersteunende zorg bij kanker

Ondersteunende zorg bij kanker Ondersteunende zorg bij kanker Als u wordt behandeld voor kanker kunt u tijdens of na uw ziekte te maken krijgen met situaties waar u geen raad mee weet, ook als de behandeling al langer geleden is. In

Nadere informatie

E-HEALTH IN DE HUISARTSENPRAKTIJK EN BASIS GGZ

E-HEALTH IN DE HUISARTSENPRAKTIJK EN BASIS GGZ E-HEALTH IN DE HUISARTSENPRAKTIJK EN BASIS GGZ PROF. DR. ANNEMIEKE VAN STRATEN, VU & ACADEMISCHE WERKPLAATS DRS. MARCEL DIJKENS, RELATIEMANAGER BASIS GGZ, PREZENS (GGZ INGEEST) 19 JUNI 2014 E-HEALTH IN

Nadere informatie

campus Sint-Augustinus Oosterveldlaan 24 2610 Wilrijk tel. + 32 3 443 30 11

campus Sint-Augustinus Oosterveldlaan 24 2610 Wilrijk tel. + 32 3 443 30 11 0000/157/1 - GZA - juni 2015 campus Sint-Augustinus Oosterveldlaan 24 2610 Wilrijk tel. + 32 3 443 30 11 campus Sint-Vincentius Sint-Vincentiusstraat 20 2018 Antwerpen tel. + 32 3 285 20 00 campus Sint-Jozef

Nadere informatie

Het oncologisch begeleidingsteam

Het oncologisch begeleidingsteam 0000/157/1 - GZA - juni 2015 campus Sint-Augustinus Oosterveldlaan 24 2610 Wilrijk tel. + 32 3 443 30 11 campus Sint-Vincentius Sint-Vincentiusstraat 20 2018 Antwerpen tel. + 32 3 285 20 00 Het oncologisch

Nadere informatie

OBA rapportage Nummer 1 - Oktober 2012

OBA rapportage Nummer 1 - Oktober 2012 OBA rapportage Nummer 1 - Oktober 2012 1 Inleiding: Een paar maanden na de oprichting van de De Prostaatkliniek (DPK) in 2009 kreeg oud wereldkampioen schaatsen Harm Kuipers een agressieve vorm van prostaatkanker.

Nadere informatie

Je bent jong, krijgt kanker en dan

Je bent jong, krijgt kanker en dan Nazorgproject jongeren en kanker Maril van Kimmenade 03 oktober 2014 Je bent jong, krijgt kanker en dan Nazorgproject jongeren en kanker Maril van Kimmenade Nazorgproject jongeren en kanker Maril van Kimmenade

Nadere informatie

Seksualiteit en Prostaatkanker

Seksualiteit en Prostaatkanker Seksualiteit en Prostaatkanker Voorlichtingsdag Prostaatkanker, Maandag 7 September 2009 Dr. André Vis, Uroloog VUmc Oncologische Urologie Minimaal Invasieve Urologie Seksualiteit en Prostaatkanker De

Nadere informatie

Samen beslissen: ``instrumenten`` Paul Kil Uroloog Elisabeth - Tweesteden Ziekenhuis Tilburg

Samen beslissen: ``instrumenten`` Paul Kil Uroloog Elisabeth - Tweesteden Ziekenhuis Tilburg Samen beslissen: ``instrumenten`` Paul Kil Uroloog Elisabeth - Tweesteden Ziekenhuis Tilburg Kiezen, dat doen we samen! Arts Patiënt De beste behandeling is voor iedere patiënt anders De beste behandeling

Nadere informatie

Kanker Nazorg Wijzer Effecten van een ehealth interventie op psychosociaal welbevinden en leefstijl van voormalige kankerpatiënten

Kanker Nazorg Wijzer Effecten van een ehealth interventie op psychosociaal welbevinden en leefstijl van voormalige kankerpatiënten Kanker Nazorg Wijzer Effecten van een ehealth interventie op psychosociaal welbevinden en leefstijl van voormalige kankerpatiënten Iris Kanera Faculteit Psychologie en Onderwijswetenschappen Open Universiteit

Nadere informatie

GESPREKSGIDS ONCOLOGIE HANDIG BIJ DE VOORBEREIDING VAN UW GESPREK MET DE (HUIS)ARTS OF ANDERE ZORGVERLENER

GESPREKSGIDS ONCOLOGIE HANDIG BIJ DE VOORBEREIDING VAN UW GESPREK MET DE (HUIS)ARTS OF ANDERE ZORGVERLENER GESPREKSGIDS ONCOLOGIE HANDIG BIJ DE VOORBEREIDING VAN UW GESPREK MET DE (HUIS)ARTS OF ANDERE ZORGVERLENER ONCOLOGISCH CENTRUM Onco_alg_047 INHOUDSTAFEL 01 Onderzoeken 3 02 Resultaten 3 03 Vragen over

Nadere informatie

KIEZEN BIJ PROSTAATKANKER

KIEZEN BIJ PROSTAATKANKER KIEZEN BIJ PROSTAATKANKER Resultaten van een wetenschappelijk onderzoek naar lokaal beperkte prostaatkanker. Ervaringen van mannen vanaf diagnose tot een jaar na de behandeling. Inhoud Inleiding...2 1.

Nadere informatie

ONCOLOGISCHE ZORG IN DE EERSTE LIJN PREVENTIE FYSIEK MENTAAL SOCIAAL EXISTENTIEEL PRAKTISCH. vraag patiënt overgewicht.

ONCOLOGISCHE ZORG IN DE EERSTE LIJN PREVENTIE FYSIEK MENTAAL SOCIAAL EXISTENTIEEL PRAKTISCH. vraag patiënt overgewicht. PREVENTIE overgewicht hulp bij stoppen met geen geld/ruimte voor ben ik bereid mijn ongezonde werk-/ verslaving (roken, drank, roken en verslaving gezonde leefstijl leefstijl aan te passen voor leefomgeving

Nadere informatie

10 e Post O.N.S. Meeting

10 e Post O.N.S. Meeting 10 e Post O.N.S. Meeting Jeroen-Martijn Plette oncologie verpleegkundige Gelre Apeldoorn Mindfulness en stressreductie in de oncologische zorg 10 e Post O.N.S. meeting Mindfulness Based Stress reduction

Nadere informatie

Inclusiecriteria/ indicatie

Inclusiecriteria/ indicatie Kwaliteitscriteria Groepsrevalidatie Oncologie/Stichting Herstel & Balans, Utrecht 2003 Kwaliteitscriteria Groepsrevalidatie Oncologie Herstel & Balans/2003 Deze kwaliteitscriteria zijn vastgesteld door

Nadere informatie

In hoofdstuk 4 hebben we het design van de gerandomiseerde gecontroleeerde studie en de economische evaluatie van HypoBewust beschreven.

In hoofdstuk 4 hebben we het design van de gerandomiseerde gecontroleeerde studie en de economische evaluatie van HypoBewust beschreven. SAMENVATTING HYPOBEWUST Een psycho-educatieve groepsinterventie voor mensen met diabetes type 1 en insulinebehandelde diabetes type 2 en problematische hypoglykemie Een van de meest impactvolle gebeurtenissen

Nadere informatie

Recent onderzoek in Vlaanderen en Nederland: wat zijn de noden van (ex-)kankerpatiënten en hun naasten na de behandeling?

Recent onderzoek in Vlaanderen en Nederland: wat zijn de noden van (ex-)kankerpatiënten en hun naasten na de behandeling? Recent onderzoek in Vlaanderen en Nederland: wat zijn de noden van (ex-)kankerpatiënten en hun naasten na de behandeling? Hans Neefs Kennis en beleid, Vlaamse Liga tegen Kanker Vragen 1.Welke noden en

Nadere informatie

Behandeling Kanker aan een spijsverteringsorgaan (anus, darm, lever, alvleesklier, maag en slokdarm)

Behandeling Kanker aan een spijsverteringsorgaan (anus, darm, lever, alvleesklier, maag en slokdarm) Behandeling Kanker aan een spijsverteringsorgaan (anus, darm, lever, alvleesklier, maag en slokdarm) Polikliniek Oncologie Telefoon 020 510 8880 Route 06 Oncologisch Centrum Amsterdam Oncologisch Centrum

Nadere informatie

Signaleren, monitoren en screenen. Everlien de Graaf. Palliatieve zorg

Signaleren, monitoren en screenen. Everlien de Graaf. Palliatieve zorg Signaleren, monitoren en screenen Werk in uitvoering Everlien de Graaf Verpleegkundige, verplegingswetenschapper, Promovenda Hospicezorg & Symptomen en klachten van patiënten Expertise centrum Palliatieve

Nadere informatie