Onderzoek VROM-regelgeving gemeente Cranendonck

Transcriptie

1 VROM-Inspectie Regio Zuid OverhedenBrabant Onderzoek VROM-regelgeving gemeente Cranendonck vrom 6146 Kennedyplein 5-12, gebouw B1 postbus AW Telefoon Fa November 2005 Auteurs: N. Bartels, A. Henskens, C. Terheardt

2 1 Inleiding 3 2 Resultaten onderzoek Algemeen oordeel Bevindingen bouwen Bevindingen milieu Bevindingen ruimtelijke ordening Overzicht belangrijkste resultaten Aanbevelingen en verbeterpunten 14 Meer informatie 15 VROM-Inspectie Oktober 2005 Onderzoek VROM-regelgeving gemeente Cranendonck Pagina 2/15

3 1 Inleiding De VROM-taken moeten tot de kerntaken van de gemeente worden gerekend. Een adequate uitvoering van deze taken is van groot maatschappelijk belang evenals de handhaving van de hierop van toepassing zijnde VROM wet- en regelgeving. Het tweedelijns toezicht op de uitvoering van VROM wet- en regelgeving berust bij de VROM-Inspectie (verder Inspectie). Met ingang van 2003 betrekt de Inspectie in een vierjaarlijkse cyclus alle gemeenten in een onderzoek naar het uitvoeringsniveau van VROM wet- en regelgeving. Jaarlijks worden de verkregen resultaten uit deze onderzoeken geaggregeerd tot een landelijk niveau. Aldus kunnen de ontwikkelingen in relatie tot het vereiste adequate niveau bij gemeenten de komende jaren in beeld worden gebracht. Jaarlijks wordt er over de stand van zaken omtrent de uitvoering van de VROM-taken aan de Tweede Kamer gerapporteerd. Het onderzoek Doel van dit onderzoek is om antwoord te geven op de vraag of de gemeente op een adequaat niveau uitvoering geeft aan haar VROM-taken. Om te komen tot een oordeel over de uitvoering van de VROM-taken door de gemeente is gebruik gemaakt van een onderzoeksmethode die uitgaat van samenhang tussen beleid, programma en uitvoering. Dit is in beeld gebracht in figuur 1. De filosofie achter deze methode is dat de uitvoering van de VROM-taken op een adequaat niveau wordt gewaarborgd indien dit past binnen de samenhang met het voorbereidende beleid en programma. De Inspectie heeft daarbij gekeken naar de feitelijke uitvoering die naar voren komt in beschikkingen, alsmede het toezicht en de handhaving op de VROM-taken. Beleid en organisatie/programma zijn daarbij de randvoorwaarden. Door afwezigheid van of onduidelijkheid over die randvoorwaarden, wordt de uitvoering van de VROM-taken onvoldoende gewaarborgd. Er kunnen knelpunten ontstaan zoals onduidelijke prioriteiten, onvoldoende kwaliteit, gebrek aan integraliteit, onvoldoende continuïteit en onvoldoende afstemming. Het zal duidelijk zijn dat de Inspectie ook over deze niet-wettelijk verplichte taken een mening heeft. Zowel wettelijke als niet-wettelijk verplichte taken zijn door de Inspectie beoordeeld. Het rapport bevat, naast de bevindingen en de beoordeling, verbeterpunten, waar het de wettelijke VROM-taken (m.n. uitvoeringsgerichte taken) betreft en sterke aanbevelingen voor de nietwettelijk verplichte taken (m.n. gericht op vaststellen beleid, programma s en administratieve organisatie). Dit laat onverlet, dat de gemeente autonoom is in de wijze waarop zij tot de uitvoering van de wettelijke VROM-taken komt. Bij de aankondiging van het onderzoek zijn die in de vorm van het document, Beschrijving van het adequate niveau aan de gemeente ter beschikking gesteld. VROM-Inspectie Oktober 2005 Onderzoek VROM-regelgeving gemeente Cranendonck Pagina 3/15

4 Figuur 1: Schematische weergave onderzoeksfilosofie Window dressing Optimale organisatie Visie/beleid Beleid Planning Programma Toeval Ad -hoc / Hobby Het onderzoek bestaat uit drie fasen: de voorbereidingsfase, de verificatiefase en de rapportagefase. Op basis van de informatie die tijdens de voorbereidingsfase over en van de gemeente is verkregen en op basis van de impressies van het onderzoekteam in het veld (de schouw), zijn aandachtspunten geformuleerd. De onderzoekers hebben zich daarbij met name gericht op die aandachtspunten waarvan op basis van de beschikbare informatie verondersteld wordt, dat bepaalde taken niet resp. niet voldoende door de gemeente worden uitgevoerd. Deze aandachtspunten zijn tijdens de verificatiefase nader onderzocht. Door middel van dossieronderzoek, interviews met medewerkers van de gemeente en bedrijfsbezoeken is nagegaan of de vooronderstelling op basis van de vooraf beschikbare informatie juist was. De verkregen informatie over de aandachtspunten is gespiegeld aan het vastgestelde adequate niveau. De prestaties, die in 2004 geleverd zijn, vormen het uitgangspunt voor de oordeelsvorming. Om een goed beeld te geven kunnen daarnaast zaken uit de jaren voor 2004 en ontwikkelingen na 2004 in het onderzoek betrokken zijn. De taken, die in de voorbereidingsfase niet als aandachtspunt zijn geformuleerd, zijn tijdens het onderzoek niet beoordeeld en zijn dan ook in deze rapportage buiten beschouwing gelaten. In het kader van het tweedelijns toezicht heeft de Inspectie in de gemeente Cranendonck in de periode juli tot september 2005 het gemeenteonderzoek uitgevoerd. Namens de Inspectie hebben N. Bartels, A. Henskens en C. Terhaerdt dit onderzoek verricht Leeswijzer In hoofdstuk 2 worden na een algemeen oordeel achtereenvolgens de bevindingen, verbeterpunten en aanbevelingen weergegeven voor beleid, programma, uitvoering op de terreinen bouwen, milieu en ruimtelijke ordening. VROM-Inspectie Oktober 2005 Onderzoek VROM-regelgeving gemeente Cranendonck Pagina 4/15

5 2 Resultaten onderzoek In dit hoofdstuk wordt het algemeen oordeel van de Inspectie verwoord. Daarna worden de bevindingen per taakveld beschreven. Tevens wordt een aantal aanbevelingen en verbeterpunten aangedragen, waarvan de Inspectie vindt dat deze (zouden) moeten worden uitgevoerd teneinde de kwaliteit van de uitvoering te verbeteren. 2.1 Algemeen oordeel De gemeente Cranendonck heeft de afgelopen jaren veel inspanningen verricht om haar taken op het gebied van VROM wet- en regelgeving beter te structureren en beter in te vullen. Dit heeft voor wat betreft de beleidsontwikkeling onder andere geresulteerd in een milieubeleidsplan, een beleidsvisie buitengebied, een ruimtelijke ontwikkelingsvisie, een beleidsnota handhaving, een rioleringsplan, een welstandsnota en een Preventie activiteiten plan (Prevap). Voor milieu heeft de gemeente de beleidscyclus vormgegeven met een milieubeleidsplan, het jaarlijks milieuprogramma en milieuverslag, uitvoering en voortgangsmonitoring. De onderlinge samenhang tussen prioritering, programmering en uitvoering komt in de stukken duidelijk naar voren. Alleen op het gebied van bouwen en slopen ontbreken nog enkele essentiële beleidsnota s. Een aantal taken is door de gemeente programmatisch vastgelegd. Zo beschikt de gemeente voor het onderdeel bouwen over een Prevap waarin de planning voor de verlening van de gebruiksvergunningen is opgenomen. Ook de handhaving van bouw- en sloopregelgeving is programmatisch vastgelegd. Voor de afgifte van bouw- en sloopvergunningen ontbreekt echter nog een programma. Ook op het gebied van milieu stelt de gemeente jaarlijks een programma en een verslag op. Opgepast moet worden dat deze documenten wel tijdig worden vastgelegd vanwege het gevaar van onderbreking van de beleidscyclus. Voor de actualisatie van de bestemmingsplannen heeft de gemeente een programma ( ) opgesteld. Vooralsnog lijkt de gemeente de planning te halen. De voormalige inspectie Volkshuisvesting heeft over het jaar 2000 een rapport uitgebracht met betrekking tot een uitgevoerde inspectie bouwregelgeving. Naar aanleiding van de in dat rapport opgenomen verbeterpunten en aanbevelingen heeft de gemeente Cranendonck een verbeterplan opgesteld en voortvarend uitgevoerd. De uitvoering van de bouw- en sloopvergunningverlening als ook de gebruiksvergunningverlening geschiedt inmiddels op een juiste wijze. Wel is er enige twijfel over de wijze waarop de toetsing aan de regelgeving in de dossiers wordt geborgd. Sinds september 2005 wordt consequent gebruik gemaakt van een door de gemeente zelfontwikkelde checklist die in het dossier wordt vastgelegd. De controle op de bouw, bij sloop en voor gebruiksvergunningen vindt gestructureerd plaats. De milieuvergunningverlening wordt door de gemeente op een correcte wijze ingevuld. De vergunningen zien er goed uit en worden conform wet- en regelgeving verleend. Op het gebied van de milieuhandhaving heeft de gemeente ondersteuning van de Milieudienst Regio Eindhoven. De handhaving wordt goed opgepakt en uit de onderzochte dossiers blijkt dat de gemeente op een effectieve wijze handhaaft. VROM-Inspectie Oktober 2005 Onderzoek VROM-regelgeving gemeente Cranendonck Pagina 5/15

6 De gemeente heeft op het gebied van ruimtelijke ordening de uitvoering redelijk op orde. Zo loopt de actualiseringsactie bestemmingsplannen conform planning en worden de vrijstellingen veelal op een juiste wijze verleend. Uit enkele dossiers is echter gebleken dat enkele vrijstellingen in strijd met wet en regelgeving zijn verleend. De gemeente baseerde zich daarbij op zelf geformuleerd beleid dat strijdig was met de landelijke regelgeving. In de meer recente dossiers is van dit gemeentelijke beleid geen gebruik meer gemaakt. De handhavingszaken worden door de gemeente doorgaans goed opgepakt en opgelost. In een enkel geval is echter geconstateerd dat de door de gemeente verleende begunstigingstermijn voor een snelle oplossing van een probleem wel wat korter had kunnen zijn. Resumerend kan gesteld worden dat de gemeente de VROM wet en regelgeving redelijk goed naleeft. Op elk van de onderzoeksthema s, beleid, programmering en uitvoering zijn echter ook nog een aantal tekortkomingen geconstateerd die vragen om nadere aandacht. Door bezuinigingen in de afgelopen jaren en de komende periode lijkt de gemeente het punt te naderen waarop het moeilijk wordt om met de nog beschikbare capaciteit de taken op een acceptabel kwaliteitsniveau uit te voeren. Op alle drie de thema s, beleid, programmering en uitvoering, is tijdens het onderzoek gebleken dat door herprioritering in verband met bezuinigingen, taken een andere, meestal afgeslankte, invulling krijgen of helemaal niet meer worden opgepakt. De Inspectie spreekt hierover haar zorgen uit. 2.2 Bevindingen bouwen Beleid De Inspectie acht het op- en vaststellen van beleid van belang om op een goede manier sturing te kunnen geven aan de uit te voeren taken.tevens wordt door het vaststellen van beleid inzichtelijk gemaakt wat bestuurlijk de prioritaire aandachtsgebieden zijn. De gemeente heeft ten aanzien van bouwen en slopen geen algemeen beleid en ook geen specifiek beleid met betrekking tot de toetsing aan het Bouwbesluit geformuleerd. De gemeente wacht met het opstellen van dit specifieke beleid totdat het landelijke model CKB (collectieve kwaliteitsnormering bouwplantoetsing) van de vereniging BWT-Nederland digitaal beschikbaar en goedgekeurd door VROM is. Ook een toezichtsbeleid voor de bestaande voorraad ontbreekt. Het handhavingsbeleid op het gebied van de fysieke leefomgeving met als taakvelden: bouwen, milieu, APV en brandweer is door de gemeente vastgelegd in een nota. Op het gebied van de brandveiligheid was de prioritering van de voor een gebruiksvergunning in aanmerking komende inrichtingen vastgelegd in een inmiddels afgerond Preventie Activiteiten Plan (PREVAP). De gemeentelijke Bouwverordening is actueel en is vrijwel conform de 9 e wijziging van de VNG door de gemeenteraad vastgesteld De uitzondering is dat alle bouwaanvragen die meer dan 50 m2 nieuwbouw betreffen vergezeld moeten gaan van een bodemonderzoeksrapport. De 10 e wijziging moet nog worden vastgesteld. De gemeente Cranendonck heeft een Welstandsnota opgesteld die door de gemeenteraad is vastgesteld en per 1 juli 2004 in werking is getreden. In september/oktober 2005 vindt evaluatie van deze nota plaats. Programma De gemeente beschikt niet over een vastgesteld programma voor de afgifte van de bouw- en sloopvergunningen, waarin doelen, activiteiten, planning, capaciteit en middelen op elkaar zijn afgestemd. Voor het toezicht op de bestaande voorraad ontbreekt eveneens een programma. VROM-Inspectie Oktober 2005 Onderzoek VROM-regelgeving gemeente Cranendonck Pagina 6/15

7 Een programma is naar de mening van de inspectie van belang om vooraf beleidsmatig vastgestelde doelen te kunnen bereiken. In het inmiddels afgeronde PREVAP was door de brandweer een prioritering opgenomen van de gebruiksvergunningplichtige gebouwen. De handhaving van de bouw- en sloopregelgeving is vastgelegd in een toezicht- en handhavingsprogramma. Inhoudelijk komt het er op neer dat alle in uitvoering zijnde bouw- en sloopvergunningen meerdere malen gecontroleerd dienen te worden. Bouwvergunningverlening De gemeente geeft aan dat zij bij de bouwvergunningverlening een integrale toets uitvoert aan het Bouwbesluit. Uit de werkbeschrijving van de cluster bouwen blijkt echter dat door de gemeente onderkend wordt dat deze integrale toets niet gangbaar/haalbaar is. Bij de toetsing is de bouwtekening voornamelijk leidend. In 2004 werd al gebruik gemaakt van een checklist. Deze is niet of nauwelijks in de papieren dossiers terug te vinden. In het digitale dossier is aan de hand van de gemaakte opmerkingen steeds terug te vinden dat er wel degelijk een toetsing heeft plaatsgevonden. Vanaf augustus/september 2005 maken de medewerkers consequent gebruik van een nieuwe zelf ontwikkelde checklist voor de toetsing aan het bouwbesluit. Deze worden wel in het papieren dossier bewaard. In 2003 en 2004 werden de constructieberekeningen getoetst door een ingehuurde constructeur die twee dagen per week bij de gemeente aanwezig was. Na zijn vertrek in maart 2005 is er volgens de afdeling tot september 2005 geen enkel plan op constructie getoetst. De controle op constructieberekeningen wordt sinds eind september 2005 weer uitbesteed aan een etern bureau. De inspectie concludeert dat in de onderzoeksperiode 2004, en na september 2005, de toetsing van de constructies op juiste wijze wordt uitgevoerd. De toets op de brandveiligheid van gebouwen is door het ontbreken van gegevens in de dossiers slecht verifieerbaar. In het digitale dossier is aan de hand van de gemaakte opmerkingen wel degelijk terug te vinden dat er een toetsing heeft plaatsgevonden. De diverse vergunningsprocedures worden vastgelegd en gevolgd in het automatiseringssysteem AVR. De dossiervorming kan verbeterd worden, met name met betrekking tot de volledigheid van een dossier; de dossiers zijn incompleet omdat onderdelen van de procedures elders uitgevoerd en bewaard worden (R.O. en Milieu). Tijdens het dossieronderzoek is gebleken dat niet alle voorgenomen of aangekondigde RO-procedures ook daadwerkelijk gevoerd worden.in de dossiers zijn daarover ook geen stukken meer aangetroffen. Ambtelijke adviezen worden wel structureel in de dossiers opgenomen. De ambtelijke adviezen zijn voor wat betreft bouwen en slopen goed onderbouwd en zijn in overeenstemming met de wet- en regelgeving. Sloopvergunningverlening Aan de informatie over, en de verlening van (asbest)sloopvergunningen wordt door de gemeente zeer veel aandacht besteed. Er is een volledig pakket aan informatiemateriaal en formulieren voor de aanvragers beschikbaar waardoor het bijna onmogelijk geworden is een niet ontvankelijke aanvraag te doen. Daarnaast heeft de gemeente een set aanbevelingen en voorschriften ontwikkeld voor zowel de sloop van asbest binnenshuis als buitenshuis. Bij de beoordeling van de aanvragen aan de hand van zelf opgestelde toetsingskaders is er onder meer veel aandacht voor de veiligheid in de omgeving van de slooplocatie. De gemeente is daarbij alert op de aanwezigheid van asbest en de deskundige verwijdering daarvan. De vergunningen zelf zijn compleet met voldoende relevante voorwaarden en zijn in overeenstemming met de wet- en regelgeving. VROM-Inspectie Oktober 2005 Onderzoek VROM-regelgeving gemeente Cranendonck Pagina 7/15

8 Gebruiksvergunningverlening De gemeente heeft de inhaalslag voor wat betreft de gebruiksvergunningverlening goed opgepakt. Alle 171 in het PREVAP genoemde gebruiksvergunningen zijn inmiddels verleend. Hiermee is de inhaalslag afgerond. Jaarlijks worden er nog ongeveer 15 nieuwe en 35 tijdelijke (bv.: festivals, carnaval en VW keverweekend) gebruiksvergunningen afgegeven. De brandweer verzorgt de afwikkeling van de verlening van de gebruiksvergunningen. Uit het dossieronderzoek is gebleken dat de procedure goed wordt gevolgd maar dat één van de onderzochte gebruiksvergunningen niet geheel dekkend is voor het betreffende object. Handhaving Toezicht op de bouw De controle op de bouw werd in 2004 nauwelijks vastgelegd in de onderzochte papieren dossiers. De digitale dossiers zijn daarentegen zeer compleet ingevuld zodat het daardoor duidelijk is hoe en op welk moment toezicht en handhaving plaatsvindt op alle verleende bouwvergunningen. Toezicht op de sloop Alle asbestslooplocaties worden minimaal 1 bezocht (bij voorkeur bij de gemelde start van de sloop) van welke bezoeken een uitgebreide checklist wordt ingevuld en aan het dossier wordt toegevoegd. Gelet wordt op het verpakken van het sloopafval, de certificering van het uitvoerende bedrijf en de afvalstromen (stortbonnen ed.). Ook bij een gewone sloop, dat wil zeggen zonder dat er sprake is van asbest, vindt toezicht plaats. Toezicht op de bestaande voorraad De bestaande voorraad wordt, ondanks het ontbreken van beleid en een programma op dit gebied, wel gecontroleerd op basis van signalen van burgers en opvallende zaken tijdens reguliere controles. Toezicht op de gebruiksvergunning Het handhavingsprogramma voor de controle op de brandveiligheid ziet er goed uit. De over een gebruiksvergunning beschikkende gebouwen werden via dit programma door de brandweer, en worden sinds medio 2004 door een etern bureau (MDRE) gecontroleerd. Tijdens een controle van een gebruiksvergunning wordt een uitvoerige checklist ingevuld. Deze wordt aan het dossier toegevoegd. Waar nodig handhaaft de gemeente zichtbaar structureel en met strakke procedures. Daarbij wordt succesvol handhavend opgetreden. Functiescheiding De gemeente heeft voor wat betreft vergunningverlening en handhaving functiescheiding doorgevoerd op persoonsniveau. 2.3 Bevindingen milieu Beleid Milieubeleidsplan De gemeente beschikt over een milieubeleidsplan. In dit Milieubeleidsplan Cranendonck , vastgesteld door de Raad op 18 februari 2003, heeft de gemeente de concrete, meetbare milieudoelstellingen geformuleerd voor deze periode. De begrippen duurzaamheid, burgers, bedrijven en samenwerken zijn de hoofdthema s in het beleidsplan. Om na te gaan of de gestelde doelen ook daadwerkelijk worden bereikt, is aan het plan ook een milieumonitor gekoppeld. Het is de bedoeling dat de voortgang van de uitvoering jaarlijks wordt gemeten. Daarna kan via het jaarlijkse milieuprogramma het VROM-Inspectie Oktober 2005 Onderzoek VROM-regelgeving gemeente Cranendonck Pagina 8/15

9 beleid zonodig tussentijds worden bijgesteld. De gemeente heeft in dit milieubeleidsplan feitelijk de beleidscyclus, beleid, programmering, uitvoering en monitoring formeel vastgelegd. In het milieubeleidsplan is ook de gemeentelijke prioriteitenlijst op het gebied van milieu opgenomen. Deze prioriteitenlijst is tot stand gekomen na overleg met een aantal doelgroepen, binnen en buiten de gemeente. Door bezuinigingen geeft de gemeente aan enkele prioriteiten (bodem, eterne veiligheid, Bevi) echter geen invulling meer. Ook de wekelijkse controles in het veld om illegale activiteiten op te sporen zijn door de bezuinigingen weggevallen. Het wegvallen van een aantal van de door de gemeente zelf geformuleerde prioriteiten baart de Inspectie zorgen. Zeker waar het maatschappelijk zwaarwegende thema s zoals eterne veiligheid in zijn algemeenheid en het Besluit eterne veiligheid inrichtingen in het bijzonder betreft. Rioleringsplan De gemeente beschikt over een Rioleringsplan Alle ongezuiverde lozingen van afvalwater in het buitengebied zijn per 1 januari 2005 opgeheven. Momenteel is de herziening van het Rioleringsplan voor de periode in concept klaar. Bodem De gemeente heeft een etern bureau de opdracht gegeven een bodemkwaliteitskaart op te stellen. Hierin wordt ook een bodembeheerplan en een vrijstellingsregeling voor grondverzet opgenomen. Gezien de geschiedenis van Cadmium in de Kempen is al veel informatie over de bodem beschikbaar. Het ligt in de verwachting dat de bodemkwaliteitskaart eind 2005 gereed is. Voor de aanpak van de zink- en cadmiumproblematiek, veroorzaakt door de zinkindustrie in de Kempen, is een Raamplan opgesteld. Dit plan is een nadere uitwerking van het project Actief Bodembeheer de Kempen. Lucht In het milieubeleidsplan is beleid geformuleerd over luchtkwaliteit. De daarin opgenomen doelstelling is het in beeld brengen en verminderen van de negatieve milieueffecten van verkeer en vervoer. Bij de inrichtingen wordt de Nederlandse Emissie Richtlijn als toetsinstrument gebruikt. Ook bij het inrichten van bestemmingsplannen wordt rekening gehouden met luchtverontreiniging. Handhaving In het Milieubeleidsplan is de doelstelling geformuleerd dat er een integraal handhavingsbeleidsplan zal worden opgesteld met eenzelfde looptijd als het milieubeleidsplan. Medio 2005 heeft de gemeente de Beleidsnota Integrale Handhaving en Veiligheid vastgesteld. Daarnaast zijn in het Handhavingsprogramma 2005 diverse beleidsmatige zaken opgenomen. Het project Professionalisering van de Milieuhandhaving is bijna voltooid en binnenkort zullen m.b.t. de strategie en werkwijze nog enkele protocollen vastgesteld worden. Het zelfde geldt voor de kwaliteitsborging waarvoor binnenkort de toetsingswijze voor borging van de uitvoering van de procesbeschrijvingen en het daarbij behorend verbetermechanisme worden vastgesteld. Bovendien is in dit kader de Brabantse sanctiestrategie vastgelegd. Programma Milieuprogramma De gemeente beschikt over een Milieuprogramma 2004, vastgesteld door de gemeenteraad op 16 december Dit programma wordt jaarlijks opnieuw opgesteld. De geplande activiteiten in het milieuprogramma worden bepaald door de prioriteiten uit het Milieubeleidsplan Per thema wordt aangegeven welke zaken zullen worden opgepakt. Daarnaast is aangegeven welke inspanningen op het gebied van vergunningverlening en handhaving qua aantallen inrichtingen zullen worden geleverd. Ook VROM-Inspectie Oktober 2005 Onderzoek VROM-regelgeving gemeente Cranendonck Pagina 9/15

10 de handhavingsacties en projecten die uitgevoerd worden in het kader van samenwerking met politie en Seph zijn in het programma opgenomen. Het Milieuprogramma 2005 is pas eind april 2005 in de raad behandeld. Gelet op de dan al lopende uitvoering van de taken is dat aan de late kant. Milieujaarverslag Over het jaar 2003 heeft de gemeente een milieujaarverslag opgesteld. Voor 2004 is dat nog niet gebeurd. Als reden voert de gemeente een groot aantal te behandelen bezwaren aan. Door het lange uitblijven van het jaarverslag 2004 dreigt de beleidscyclus min of meer te worden onderbroken. Immers, de resultaten uit het jaarverslag 2004 kunnen input leveren voor de jaarplanning 2006 en voor de begrotingsbehandeling 2006 die in november 2005 in de raad aan de orde komt. Vergunningen De gemeente heeft delen van het vergunningverleningsproces uitbesteed aan een etern bureau. Dit bureau zorgt er voor, dat er uiteindelijk een ontvankelijke aanvraag bij de gemeente ligt. Daartoe wordt zonodig contact opgenomen met de aanvrager om onduidelijkheden en onvolkomenheden van de aanvraag op te lossen. Uit de onderzochte dossiers blijkt dat deze werkwijze prima verloopt. De gemeente kan meestal snel over een volledige en ontvankelijke aanvraag beschikken. De onderzochte vergunningen zien er inhoudelijk goed uit. In de considerans bij de besluiten wordt voldoende ingegaan op de van belang zijnde aspecten. De voorschriften zijn handhaafbaar en voor zover te beoordelen zijn de vergunningen dekkend. De aantallen verleende vergunningen en geaccepteerde meldingen voldoen aan de VROM/VNG kengetallen zoals deze ten behoeve van VOGM/BUGM zijn opgesteld. Zoals in de paragraaf beleid al is genoemd hebben bezuinigingen, o.a. door het inleveren van een ½ fte, meerdere consequenties voor de uitvoering van de prioritaire milieutaken (bodem, eterne veiligheid, Bevi). Ook het project kwaliteitszorg, waarbinnen de gemeente bezig was met het opstellen van diverse procedures, is door de doorgevoerde bezuinigingen beëindigd. De gemeente geeft aan dat zij vanwege genoemde bezuinigingen op dit moment moeite heeft de taken nog op een voor haar acceptabel niveau uit te voeren. Uit de onderzochte dossiers is gebleken dat de gemeente de opleveringscontroles bij nieuwe vergunningen en meldingen niet consequent kort na de vergunningverlening uitvoert. Deze opleveringscontroles worden meegenomen in het reguliere controleprogramma. Hierdoor kan het voorkomen dat bedrijven langere tijd niet conform de verleende vergunning of melding in werking zijn zonder dat de gemeente daarvan op de hoogte is. Het heeft dan ook de voorkeur om kort (binnen 3 maanden) na vergunningverlening of acceptatie van een melding een opleveringscontrole uit te voeren om zo te controleren of het bedrijf inderdaad datgene uitvoert waarvoor vergunning is aangevraagd of een melding is ingediend. Handhaving Het controleren van inrichtingen is door de gemeente uitbesteed aan de Milieudienst Regio Eindoven (MDRE). Het aantal uitgevoerde controles voldoet ruimschoots aan de VROM/VNG kengetallen zoals deze ten behoeve van VOGM/BUGM zijn opgesteld. Door bezuinigingen is de gemeente momenteel genoodzaakt de controlefrequenties naar beneden bij te stellen. Men denkt aan het invoeren van een zogenaamd prestatiesysteem waarbij bedrijven die na controle goed blijken te voldoen aan de vergunning of melding worden beloond met een lagere controlefrequentie. Bij de handhaving hanteert de gemeente de in het kader van de professionalisering van de handhaving vastgestelde Brabantse sanctiestrategie. Uit een aantal onderzochte (handhavings)dossiers is gebleken dat deze wijze van werken bijzonder effectief is en snel leidt tot naleving van de regelgeving. VROM-Inspectie Oktober 2005 Onderzoek VROM-regelgeving gemeente Cranendonck Pagina 10/15

11 2.4 Bevindingen ruimtelijke ordening Beleid Algemeen De gemeente beschikt over een structuurvisieplus (1999), een beleidsvisie buitengebied (2003) en een ruimtelijke ontwikkelingsvisie (2003). Het bestemmingsplan buitengebied is nog verdeeld over de oude gemeenten. Een actualisering van het bestemmingsplan buitengebied voor het gehele grondgebied is op dit moment in voorbereiding. De gemeente is in regionaal verband actief om bestemmingsplannen te (laten) digitaliseren. Hiervoor is een handboek opgesteld, zodat voor deze bestemmingsplannen dezelfde werkwijze wordt gehanteerd. Alle nieuwe bestemmingplannen dienen door de eterne bureaus gedigitaliseerd te worden aangeleverd. De gemeente pakt de digitalisering van bestemmingsplannen vooruitstrevend aan. Beleidsregel De gemeente heeft een nota Uitleg voorschriften Woondoeleinden in het bestemmingsplan Buitengebied in verband met herbouw woningen vastgesteld. Deze nota werd in het verleden bij de beoordeling van aanvragen als toetsingskader gebruikt. De inhoud van deze nota is in strijd met wet- en regelgeving. Het bestemmingsplan is het juridisch bindende kader en volgens wettelijke procedures opgesteld. Aanpassing van de voorschriften in een bestemmingsplan dient volgens de wettelijke procedure te verlopen. De nota werd gehanteerd als zijnde een vervanging van voorschriften uit het bestemmingsplan. De gemeente heeft recente dossiers aangeleverd waaruit blijkt dat deze nota momenteel niet meer wordt toepast. De medewerkers beoordelen per situatie of bij strijdigheid met het bestemmingsplan medewerking aan een vrijstellingsprocedure mogelijk is. De nota moet nog formeel worden ingetrokken. Vrijstellingenbeleid De gemeente heeft beleid geformuleerd voor gebruik van vrijstellingsmogelijkheden e. artikel 15, 19 lid 1 en 19 lid 3 van de Wet op de ruimtelijke ordening. Per 1 januari 2005 is het vrijstellingenbeleid aangescherpt. Dit betekent dat de medewerkers nog kritischer beoordelen of medewerking aan een vrijstelling kan worden verleend. Het college van Burgemeester en Wethouders heeft dit beleid vastgesteld en gepubliceerd. Handhaving Het handhavingsbeleid is geïntegreerd in het handhavingsprogramma. Hierin zijn handhavingsthema s benoemd. Ook is een prioriteitenlijst, op basis van de thema s, opgenomen. Het beleid richt zich op functiescheiding, reguliere handhavingstoets, stappenplan, interne samenwerking en afstemming. Ook zijn taken benoemd, verantwoordelijkheden verdeeld, prioriteiten gesteld, adequaat handhavingsniveau en beschikbaarheid van middelen vastgelegd Programma Voor het actualiseren van bestemmingsplannen heeft de gemeente een programma met doorkijk tot 2011 opgesteld. Na uitvoering van deze actualisatie is een zeer aanzienlijk aantal bestemmingsplannen vervangen. Op dit moment is circa ¾ van de vigerende bestemmingsplannen ouder dan 10 jaar. De gemeente wil in aantal bestemmingsplannen teruggaan van 125 naar ongeveer 30 VROM-Inspectie Oktober 2005 Onderzoek VROM-regelgeving gemeente Cranendonck Pagina 11/15

12 plannen. Dit is vastgelegd in het plan van aanpak. De uitvoering van dit actualiseringsprogramma ligt op schema. De gemeente geeft zelf aan dat zij dit programma met de huidige capaciteit haalbaar achten. Algemeen De onderzochte dossiers zijn gestructureerd opgebouwd. De gemeente heeft zowel een papieren als een digitaal dossier. Het uitgangspunt is het gebruik van het digitale dossier. De medewerkers verwerken hierin alle benodigde toetsen ten behoeve van een (bouw)plan. Indien een plantoetser een strijdigheid met het bestemmingsplan constateert, wordt een uitgebreide ruimtelijke toets uitgevoerd. Indien een plantoetser geen strijdigheid constateert, beperkt de ruimtelijke toets zich tot een procesbeschrijving. De inhoudelijke ruimtelijke toets is dan niet inzichtelijk. Een dergelijke toets op hoofdlijnen maakt de ruimtelijke afweging wel inzichtelijk. Vrijstellingen In het algemeen kan gesteld worden dat de gemeente de vrijstellingen e artikel 19 lid 3 WRO doorgaans correct toepast. De plantoetser stelt per aanvraag een uitgebreide ruimtelijke toets op en volgt de juiste procedures. De gemeente heeft in de onderzoeksperiode bijna 100 vrijstellingen e. artikel 19 lid 3 van de Wet op de ruimtelijke ordening verleend. Het aanscherpingsbeleid (met betrekking tot toepassing van vrijstellingen) heeft volgens de plantoetsers tot op heden nog niet de gewenste reductie in tijd en capaciteit opgeleverd. In het verleden heeft de gemeente in een aantal situaties vergunningen verleend in strijd met wet en regelgeving. In de onderzoeksperiode is een enkel dossier aangetroffen waarbij de procedure niet conform wet- en regelgeving is gevolgd. Hierbij is onder andere gebruik gemaakt van de eerder genoemde beleidsregel. Daarnaast is in enkele onderzochte gevallen verzuimd een vrijstellingsprocedure e art. 19 lid 1 van de Wet op de ruimtelijke ordening te volgen. De bouwvergunningen zijn daar onrechtmatig afgegeven. Bij afgifte van vrijstellingen en bouwvergunningen dient altijd de wet- en regelgeving te worden gevolgd. Handhaving De gemeente hanteert één overzichtslijst met handhavingssituaties. De termijnen worden in een papieren agenda genoteerd. De medewerker handhaving bewaakt het overzicht. Deze vorm van procedurebewaking is kwetsbaar. De gemeente is vooruitstrevend met digitalisering, echter op dit gebied kan de gemeente nog een inhaalslag maken. Een geautomatiseerd systeem biedt meer inzicht, overzicht en geeft een betere waarborging voor termijnen. Uit de onderzochte dossiers blijkt dat de gemeente handhavingssituaties doorgaans voortvarend aanpakt. Enkele dossiers moeten nog definitief worden afgerond. Andere onderzochte dossiers wachten nog op een gemeentelijk standpunt. In één geval is de gestelde termijn, waarop de situatie in oorspronkelijke staat moet zijn teruggebracht, ruim toegekend. VROM-Inspectie Oktober 2005 Onderzoek VROM-regelgeving gemeente Cranendonck Pagina 12/15

13 2.5 Overzicht belangrijkste resultaten Overzicht belangrijkste resultaten VROM-taak Onderdeel + +/ Bouwen bouwvergunningverlening sloopvergunningverlening gebruiksvergunningverlening handhaving Milieu Ruimtelijke Ordening vergunningverlening Wm-meldingen 8.40 handhaving bestemmingsplannen vrijstellingen handhaving Adequaat : + Deels adequaat : +/- Onvoldoende : - Slecht : -- VROM-Inspectie Oktober 2005 Onderzoek VROM-regelgeving gemeente Cranendonck Pagina 13/15

14 2.6 Aanbevelingen en verbeterpunten In korte bewoordingen volgen hieronder de naar de mening van de Inspectie meest belangrijke aanbevelingen/verbeterpunten Algemeen Aanbevelingen - Zorg, gezien de al lopende en te verwachten bezuinigingen, voor continuïteit in de kwaliteit van de uitvoering. Bouwen: Aanbevelingen - Stel een beleid en programma op voor bouwen en slopen - Stel een beleid en programma op voor toezicht/controle op de bestaande voorraad. - Maak de dossiers compleet door alle procedures en stukken bij elkaar te bewaren of voer een systeem van verwijzingen in. Verbeterpunten - Volg bij het verlenen van de bouwvergunningen indien nodig de juiste vrijstellingsprocedures. Milieu: Aanbevelingen - Voer de milieutaken uit conform de prioritering uit het Milieubeleidsplan. - Stel het jaarlijks milieuprogramma tijdig op zodat meteen aan het begin van een planningsjaar conform gewerkt kan worden. Verbeterpunten - Stel het milieujaarverslag tijdig op zodat de resultaten meegenomen kunnen worden in de planning en doelstellingen van een volgend jaar. - Voer de opleveringscontroles uit binnen 3 maanden na afgifte van een vergunning of acceptatie van een melding. Ruimtelijke ordening: Aanbevelingen - Voer de planning voor de actualisering van de bestemmingsplannen spoedig uit; - Maak in alle gevallen een inhoudelijke ruimtelijke toets inzichtelijk. Verbeterpunten: - Volg bij het verlenen van vrijstellingen altijd de juiste wet- en regelgeving; - Trek de nota Uitleg voorschriften woondoeleinden in het bestemmingsplan buitengebied in verband met herbouw woningen formeel in. VROM-Inspectie Oktober 2005 Onderzoek VROM-regelgeving gemeente Cranendonck Pagina 14/15

15 Meer informatie Dit is een publicatie van het Ministerie van VROM VROM-Inspectie Regio Zuid Bezoekadres : Kennedyplein 5-12 Postadres : Postbus 850, 5600 AW, Eindhoven Publicatiedatum: november 2005 Dit rapport bevat een zeer beknopte en vrije weergave van de wettelijke bepalingen. Bij een geschil kunt u zich niet op deze publicatie beroepen. Raadpleeg in zo n geval altijd de wetten en regelingen zelf. VROM-Inspectie Oktober 2005 Onderzoek VROM-regelgeving gemeente Cranendonck Pagina 15/15