Afdelingsmanager Meijer, H.Q :22:05 Financiën

Transcriptie

1 AF D R UKVOORBEEL D B E ST UURL IJK B E H ANDEL VOORST EL Registratiedatum 10 augustus 2016 Programma Bestuur, organisatie en Datum doorgezet 18 augustus 2016 Afdeling Uiterlijke einddatum Opsteller Vreeswijk, J. postregistratienr. (dis) Toestelnummer ONDERWERP Oneigenlijk grondgebruik (snippergroen) en omgang met adoptiegroen. ONTWERPBESLUIT 1. in te stemmen met de in dit voorstel omschreven beleidslijn betreffende oneigenlijk grondgebruik; 2. in te stemmen met de in dit voorstel omschreven beleidslijn betreffende adoptiegroen; 3. het enkelvoudig gunnen van 'pilot Essesteijn' voor het project oneigenlijk grondgebruik, met gebruikmaking van de afwijkingsbevoegdheid voor aanbesteding, en daarmee af te wijken van het gemeentelijk inkoopbeleid; 4. het opstarten van een Europese aanbestedingsprocedure voor het project oneigenlijk grondgebruik voor de gehele gemeente; 5. Het raadsvoorstel en concept-raadsbesluit met een tekstuele aanpassing vast te stellen en te verzenden naar de voorzitter van de raad. Het college machtigt de wethouder het voorstel aan te passen. financiële gevolgen vertrouwelijk communicatie/p.r. Bespreken / conform Ja Ja Extern Bespreken TIJDSCHEMA BEHANDELING AGENDAVERZOEK: GEPLANDE VERGADERING: ROUTING De parafering vindt plaats in Verseon. Te paraferen door: Besluit: Paraaf gezet: Afdelingsmanager Meijer, H.Q :22:05 Financiën Dit is een afdrukvoorbeeld. Het originele (digitale) bestuurlijke behandelvoorstel in Verseon is leidend. Wijzigingen moeten worden aangebracht in het bestuurlijke behandelvoorstel in Verseon Kenmerk bestuurlijk behandelvoorstel ). Datum afdrukvoorbeeld: maandag 12 juni 2017

2 Pagina 2/10 Concerncontrol Gemeentesecretaris Akkoord Hogetoorn, R.M :11:50 Rozenberg, P.F. Akkoord Hogetoorn, R.M :04:46 BESLUITVORMING B&W 30 augustus 2016 Het college besluit: 1. In te stemmen met de in dit voorstel omschreven beleidslijn betreffende oneigenlijk grondgebruik; 2. In te stemmen met de in dit voorstel omschreven beleidslijn betreffende adoptiegroen; 3. Het enkelvoudig gunnen van 'pilot Essesteijn' voor het project oneigenlijk grondgebruik, met gebruikmaking van de afwijkingsbevoegdheid voor aanbesteding, en daarmee af te wijken van het gemeentelijk inkoopbeleid; 4. Het opstarten van een Europese aanbestedingsprocedure voor het project oneigenlijk grondgebruik voor de gehele gemeente; 5. Het raadsvoorstel en concept-raadsbesluit met een tekstuele aanpassing vast te stellen en te verzenden naar de voorzitter van de raad. Het college machtigt de wethouder het voorstel aan te passen. Het college verzoekt het raadsbesluit aan te passen: punt 1 en 2 van het besluit zijn akkoord, punt 3 en 4 van het besluit samenvoegen en kennisnemen de raad niet te laten besluiten over de procedure, maar kennis te laten nemen van de voorgestelde procedure. Dit betreft een collegebevoegdheid. Het college verzoekt ook in de raadsbrief op te nemen dat we social return eisen opnemen bij de aanbesteding. Het college machtigt de portefeuillehouder het voorstel aan te passen. Op basis van de pilot en in het kader van de genoemde maatregelen in het voorstel te toetsen of de huidige notitie snippergroen nog actueel is. Met name de hierin opgenomen verklaring van geen bezwaar.

3 Pagina 3/10 Collegevoorstel 1. Samenvatting (verplicht veld) Het college wordt gevraagd in te stemmen met het voorgestelde beleid over oneigenlijk grondgebruik en adoptiegroen. Tevens wordt het enkelvoudig gunnen van 'pilot Essesteijn' voor het project oneigenlijk grondgebruik, met gebruikmaking van de afwijkingsbevoegdheid voor aanbesteding, voorgesteld met daarop volgend het opstarten van een Europese aanbestedingsprocedure voor het project oneigenlijk grondgebruik voor de gehele gemeente. In het raadsvoorstel wordt het proces over de totstandkoming van het beleid en de uitvoering hiervan geschetst. 2. Inhoudelijke toelichting Voor nadere informatie wordt verwezen naar het raadsvoorstel. 3. Financiele paragraaf (verplicht veld) Voor nadere informatie wordt verwezen naar het raadsvoorstel. 4. Communicatie (verplicht veld) Voor nadere informatie wordt verwezen naar het raadsvoorstel. 5. Collegeadvies (verplicht veld) 1. in te stemmen met de in dit voorstel omschreven beleidslijn betreffende oneigenlijk grondgebruik; 2. in te stemmen met de in dit voorstel omschreven beleidslijn betreffende adoptiegroen; 3. het enkelvoudig gunnen van 'pilot Essesteijn' voor het project oneigenlijk grondgebruik, met gebruikmaking van de afwijkingsbevoegdheid voor aanbesteding, en daarmee af te wijken van het gemeentelijk inkoopbeleid; 4. het opstarten van een Europese aanbestedingsprocedure voor het project oneigenlijk grondgebruik voor de gehele gemeente; 5. Het raadsvoorstel en concept-raadsbesluit met een tekstuele aanpassing vast te stellen en te verzenden naar de voorzitter van de raad. Het college machtigt de wethouder het voorstel aan te passen.

4 Pagina 4/10 Raadsvoorstel 1. Samenvatting De afgelopen 20 jaar is er niet tot nauwelijks actief opgetreden tegen oneigenlijk grondgebruik. Om hier verandering in te gaan brengen heeft het college bij besluit d.d. 10 november 2015 extra (incidentele) middelen voor handhaving beschikbaar gesteld, dit budget is mede bestemd voor de aanpak van illegaal gebruik van gemeentegrond. Een extern bureau heeft alle stukjes gemeentegroen in kaart gebracht die door voornamelijk particulieren, zonder medeweten van de gemeente, in gebruik zijn genomen. Het externe bureau heeft thans op basis van de gevonden resultaten een businesscase gepresenteerd, welke als bijlage is toegevoegd. Daarnaast is er enige tijd geleden een pilot gestart met de uitgifte van percelen gemeentegrond als adoptiegroen. Nu de resultaten van de inventarisatie van de in gebruik genomen percelen gemeentegrond bekend zijn en de pilot met betrekking tot adoptiegroen al enige tijd loopt, is het tijd om te gaan vaststellen welke beleidslijnen gevolgd zullen gaan worden met betrekking tot deze twee onderwerpen. 2. Inhoudelijke toelichting 2.1 Beleidslijn oneigenlijk grondgebruik (snippergroen) De voornaamste redenen om oneigenlijk grondgebruik aan te pakken zijn het voorkomen van verjaring en het creëren van rechtsgelijkheid. Er moet namelijk voorkomen worden dat de ene burger zonder consequenties zomaar gemeentegrond in gebruik kan nemen, terwijl een ander die zich netjes aan de regels houdt dit niet kan. Daarnaast is het voor de beeldkwaliteit binnen de gemeente van belang om een wildgroei van carports, schuttingen, tuinhuisjes e.d. op gemeentegrond te voorkomen. De businesscase geeft een duidelijk overzicht van de verschillende soorten situaties van oneigenlijk gebruik van 855 adressen. In hoofdstuk 5 van de businesscase is een voorstel opgenomen voor een projectmatige aanpak. Om te komen tot positieve resultaten zijn hierbij de volgende uitgangspunten gehanteerd, deze uitgangspunten vormen de kern van de beleidslijn voor oneigenlijk grondgebruik: - Het formaliseren van de ongeregistreerde ingebruiknames; - Circa 75% van de oneigenlijk in gebruik genomen gronden komen in aanmerking voor uitgifte; - Een tijdelijk verlaagde projectprijs van 125,- per m². Voor de uitvoering én het rendement van het project is het van belang dat de grond die de bewoners oneigenlijk gebruiken als tuingrond te verkopen is. Met andere woorden; de bereidheid moet er zijn om percelen snippergroen te verkopen aan de direct belanghebbende. Bovendien is de beleving van de bewoners van belang. De verlaagde projectprijs zal er voor zorgen dat de aankoop van gemeentegrond als een eenmalige kans wordt gezien en bevestigt dat de gemeente geen handhavingsproject start, maar een project waarin legalisatie van grondgebruik centraal staat.

5 Pagina 5/ Verhuur van snippergroen Circa 20% van het ongelijke gebruik bevindt zich nabij huurwoningen. Het is raadzaam om een huurmogelijkheid in het beleid op te nemen voor huurwoningen en alleen in uitzonderingsgevallen bij koopwoningen. Indien er geen verhuurmogelijkheid bestaat en de eigenaar niet wil aankopen, is de gemeente genoodzaakt handhavend op te treden. Voorgesteld wordt om een verhuurprijs van 7% van de verkoopprijs voor snippergroen te hanteren, dit komt neer op een bedrag van 8,75 p/m² per jaar bij een snippergroenprijs van 125,- p/m². Dit sluit aan bij het landelijke gebruik om 7-10 procent van de verkoopprijs voor snippergroen te hanteren voor de verhuurprijs. 2.2 Beleidslijn adoptiegroen In 2014 hebben VVD, PvdA en GB een motie op de Kadernota 2013 ingediend met de vraag te onderzoeken of 'De Buurt Bestuurt' kan worden ingevoerd in Leidschendam-Voorburg. In dit kader is gestart met een pilot om percelen gemeentegrond uit te geven als adoptiegroen, waarbij één of twee bewoners(-groepen) in de gelegenheid zouden worden gesteld om een stuk openbare ruimte zelf te gaan beheren. Vanuit de afdeling Stadsbeheer zijn daarbij randvoorwaarden ontwikkeld voor zelfbeheer (o.a. handhaven openbaar karakter, waarborgen van de beeldkwaliteit etc.). De onderwerpen 'adoptiegroen' en 'in gebruik genomen snippergroen' hangen sterk met elkaar samen en deze pilot is destijds dan ook deels ingezet om een aantal situaties van oneigenlijk grondgebruik toch op één of andere manier te regelen en tevens als stuiting van mogelijke verjaring. Tot op heden zijn circa 40 percelen als adoptiegroen uitgegeven. Er is echter nog geen evaluatie geweest van het adoptiegroenbeleid en de vraag is nu hoe om te gaan met adoptiegroen in relatie tot het snippergroen. Adoptiegroen betreft percelen gemeentegrond die in beheer zijn uitgegeven door middel van een overeenkomst aan direct omwonenden, zonder dat hier een vergoeding voor wordt betaald. De meest belangrijke voorwaarden zijn dat het perceel het openbare en groene karakter moet behouden, het perceel eigendom is en blijft van de gemeente en tevens als zodanig herkenbaar dient te blijven. Als de pilot van het adoptiegroen naast de inventarisatie van het snippergroen wordt gelegd, valt op dat er scherp moet worden gekeken wat er precies als (oneigenlijk in gebruik genomen) snippergroen wordt aangemerkt en welke percelen in aanmerking komen voor adoptie. Dit om te voorkomen dat de ene burger een huur- of koopovereenkomst aangaat met de gemeente, terwijl een andere zegt 'doe mij maar een adoptieovereenkomst' (welke 'om niet' worden gesloten). Dit betekent concreet dat in bepaalde gevallen ervoor gekozen kan worden om de adoptieovereenkomst te beëindigen en het perceel te koop of te huur wordt aangeboden. Voorgesteld wordt percelen in adoptiegroen uit te geven die voldoen aan de volgende definitie: 'percelen groen die niet voor privégebruik mogen worden aangewend en niet kunnen worden gezien als het verlengde van een tuin en waarvan het groene en openbare karakter gewaarborgd dient te blijven'. Het aanbrengen van materialen, verhardingen, opstallen, hekwerken of andere vormen van afscheidingen en bijvoorbeeld het plaatsen van speelwerktuigen is niet toegestaan, tenzij de gemeente hiervoor expliciet toestemming heeft gegeven. Dit geldt ook voor het verwijderen van beplanting, bomen, hekken e.d. die zich in/op het perceel bevinden. Het perceel is en blijft eigendom van de gemeente en de afdeling Stadsbeheer zal beoordelen of een perceel voor adoptiegroen in aanmerking komt.

6 Pagina 6/ Pilot oneigenlijk grondgebruik Om snel met het project te kunnen starten is het voorstel om te beginnen met een pilot in de wijk Essesteijn. De wijk Essensteijn is een wijk die bekend staat om een hoge dichtheid aan ingebruiknames van gemeentegrond. Gezien de bouwjaren van de wijk (4 buurten die in de jaren '70 en '80 zijn gebouwd en de buurten Sijtwende en Nieuw-Essesteijn die eind jaren '90 zijn gerealiseerd) is de verwachting dat veel bewoners zich op termijn zullen gaan beroepen op bevrijdende verjaring. Van bevrijdende verjaring is sprake als een bewoner een perceel grond in bezit heeft voor een periode van minimaal twintig jaar. Bij bevrijdende verjaring speelt het begrip 'goede trouw' geen rol en na verloop van twintig jaar kan de gemeente geen vordering tot beëindiging van het onrechtmatige bezit meer instellen. Dat betekent dat de eigendom van de grond door verjaring is overgegaan op de bezitter. Het uitvoeren van een pilot in de wijk Essesteijn heeft als voordeel dat mogelijke beroepen op verjaring tijdig worden gestuit. Als de gemeente het gemeentelijk grondbezit niet goed beheert, kan gemeentegrond zoals gezegd aan de bezitter vervallen na een periode van twintig jaar. Ter illustratie: als het aantal in gebruik genomen vierkante meters in de wijk Essesteijn (circa m²) tegen een (standaard) tarief van 175,- wordt gewaardeerd en de gemeente laat alles op zijn beloop, dan betekent dat een bedrag van circa ,- aan gemeentelijk bezit verloren gaat. Het college vindt dit onverantwoord. 2.4 Aanbesteding Omdat de totale kosten van het project boven de grens van Europese aanbesteding komt, zal deze opdracht in de markt gezet moeten worden. Het is namelijk niet mogelijk om een opdracht met een dergelijke omvang onderhands te gunnen (het kostenplafond hiervoor is ,-) aan de externe partij die de inventarisatie heeft uitgevoerd. Wel is het mogelijk om gemotiveerd af te wijken van de genoemde grens tot aan de grens waarvoor een Europese aanbesteding geldt ( ,-), hiervoor is een afwijkingsbevoegdheid. Voor wat betreft de wijze van uitvoering zijn er de volgende opties; - Vooraf geheel Europees aanbesteden. Dit levert vertraging op, hetgeen niet wenselijk wordt geacht in verband met verjaring; - Enkelvoudig gunnen tot aan het kostenplafond ( ,-), daarna Europees aanbesteden. De gemeente moet er echter wel op bedacht zijn dat niet de hele wijk Essesteijn opgepakt kan worden met dit budget (risico op verjaring) en dat het aantal dossiers dat met dit budget kan worden afgehandeld (circa 63 dossiers) geen representatief beeld van het project geven en bovendien kan leiden tot willekeur. Daarnaast zal de uitvoering van het project direct vertraging gaan oplopen omdat eerst de hele aanbesteding voor de rest van het project moet worden doorlopen; - Enkelvoudig gunnen pilot Essesteijn (de kosten hiervoor bedragen ,-, zie businesscase,pagina 18) met gebruikmaking van de afwijkingsbevoegdheid en tegelijkertijd de Europese aanbestedingsprocedure voor de rest van het project opstarten om verdere vertraging te voorkomen. Voordeel hiervan is dat de wijk Essesteijn in zijn geheel binnen afzienbare tijd

7 Pagina 7/10 opgepakt kan worden (noodzakelijk in verband met het genoemde risico op verjaring) en een representatief beeld wordt gekregen van de resultaten van het project ten behoeve van de evaluatie voor de aanbesteding. Starten met een kleiner gedeelte van het project (alleen de wijk Essesteijn) en een kostenplafond tot aan de grens van Europese aanbesteding levert geen bezwaren op, zolang de besluitvorming over het project over het geheel wordt genomen. Daarom wordt voorgesteld om van deze afwijkingsbevoegdheid gebruik te gaan maken en te kiezen voor optie 3, aangezien het externe bureau dat de inventarisatie heeft uitgevoerd snel kan starten. De aankomende verjaringskwesties zijn de belangrijkste motivaties om af te wijken van het aanbestedingsbeleid en te kiezen voor een pilot in de wijk Essesteijn. In deze wijk doen zich de meeste ingebruiknames voor, en is de verwachting dat er op korte termijn veel verjaringszaken zullen zijn (dit heeft te maken met de bouwjaren van de wijk). Wanneer te lang wordt gewacht met handhaving, is de kans groot dat de gemeente eigendommen verliest door middel van verjaring. 2.5 Conclusie Voor de voortgang van het project is het allereerst van belang dat er een keuze wordt gemaakt worden over de wijze van uitvoering van het snippergroenproject en het vaststellen van de in dit voorstel omschreven beleidslijn betreffende oneigenlijk grondgebruik en adoptiegroen. De volgende stap in het proces is om de bewoners die gekoppeld kunnen worden aan het in gebruik genomen snippergroen te gaan benaderen. Hierbij zullen zij worden gewezen op de geconstateerde feiten en zal er een voorstel worden gedaan om de ontstane situatie te herstellen c.q. te formaliseren. Voor het snippergroen zal de paragraaf 2.1 omschreven beleidslijn leidend gaan worden en de uitvoering hiervan kan door het externe bureau plaatsvinden in samenwerking met medewerkers van de gemeente. Adoptiegroen maakt dan wel geen onderdeel uit van de businesscase snippergroen, maar zal wel conform de beleidslijn als omschreven in paragraaf 2.2 integraal worden meegenomen in het project om aan alle onduidelijke of onwenselijke situaties een einde te maken. Nadat de uitvoering van het project 'oneigenlijk grondgebruik' heeft plaatsgevonden en alle adoptiegroenpercelen opnieuw zijn beoordeeld is het van belang om de dan ontstane nul-situatie (te weten een situatie waarbij geen sprake is van oneigenlijk grondgebruik) te gaan waarborgen. Hiertoe dient mogelijk het huidige snippergroenbeleid geactualiseerd en aangevuld te worden. Gedurende het project 'oneigenlijk grondgebruik' kan immers worden bezien waar mogelijke knelpunten zitten in het huidige beleid. Indien er aanpassingen nodig zijn van het huidige beleid zal dit middels een apart voorstel worden ingebracht. 3. Financiële paragraaf In hoofdstuk 4 van de businesscase is een financiële forecast opgenomen met een overzicht van (te verwachten) opbrengsten, waarbij ervaringscijfers zijn gebruikt van inventarisaties bij andere gemeenten. Daar tegenover is in de businesscase ook een overzicht gegeven van de te maken kosten (hoofdstuk 6). Belangrijkste conclusie is dat als de kosten en opbrengsten naast elkaar worden gelegd, dat in alle

8 Pagina 8/10 scenario s ( worst, normal and best case scenario ) er positieve resultaten geboekt zullen worden na aftrek van alle bijkomende kosten. De hoogte van het uiteindelijke resultaat zal hierbij afhankelijk zijn van de bereidheid van inwoners om gemeentegrond aan te kopen, te huren of te ontruimen. Pilot Essesteijn Indien wordt ingestemd met optie 3 om het externe bureau de pilot in de wijk Essesteijn uit te laten voeren volgens een dossierprijs, worden daarover de volgende verwachtingen aan inkomsten en kosten afgegeven. Er wordt dan direct na besluitvorming gestart met de pilot. Er wordt vanuit gegaan dat in een normaal scenario 35 procent van het oneigenlijke grondgebruik in Essesteijn verkocht gaat worden. De kosten voor de pilot bedragen ,- terwijl de opbrengsten bij een 'normal case scenario' ca ,- bedragen wat resulteert in een netto resultaat van circa ,- (zie onderstaande grafiek). Onderdeel van de opdracht zal zijn dat facturatie pas zal plaatsvinden na afronding van de dossiers. 4. Communicatie Een belangrijkst aspect in het project is de communicatie. Zeker wanneer de gemeente grond actief wil uitgeven, is de ervaring van het projectbureau dat goede communicatie richting bewoners sterk bijdraagt aan het positieve verloop van het project. Onderdeel van de aanpak van het projectbureau is dan ook om op brede manier te communiceren met bewoners/belanghebbenden, bijvoorbeeld door het uitdelen van informatieflyers, het plaatsen van krantenberichten, het organiseren van een informatieavond en het voeren van persoonlijke gesprekken (indien noodzakelijk). Uitgangspunt hierbij is een positieve houding, waarbij we bewoners wijzen op geconstateerde afwijkingen, die we graag herstelt willen zien. De communicatielijn zal worden uitgezet in samenspraak met de afdeling Communicatie van de gemeente. Er wordt geen nieuwsflits na de besluitvorming verzonden. De communicatie start wanneer het project start.

9 Pagina 9/10 Concept Raadsbesluit De raad van de gemeente Leidschendam-Voorburg; gezien het voorstel van het college d.d. 30 augustus 2016, registratienummer voorstel 2016/ ; 1. artikel 160, lid1, sub e van de Gemeentewet; 2. artikel 169, lid 4 van de Gemeentewet; 3. artikel 7, lid 4, sub b van de gemeentelijke financiële beheersverordening; 4. de gemeentelijke nota Grondprijsbeleid; 5. de gemeentelijk nota Snippergroen; 6. het advies van de commissie Openbaar Gebied d.d. 27 september Besluit: 1. beleidslijn betreffende oneigenlijk grondgebruik vast te stellen; 2. beleidslijn betreffende adoptiegroen vast te stellen; 3. kennis te nemen van de procedure omtrent het enkelvoudig gunnen van 'pilot Essesteijn' voor het project 'Oneigenlijk grondgebruik', waarbij het college gebruik maakt van zijn afwijkingsbevoegdheid voor aanbesteding (en daarmee afwijkt van het gemeentelijk inkoopbeleid), alsmede kennis te nemen van het opstarten van een Europese aanbestedingsprocedure voor het project 'Oneigenlijk grondgebruik' voor de gehele gemeente. Raadsbrief Het college heeft bij besluit d.d. 10 november 2015 extra (incidentele) middelen voor handhaving beschikbaar gesteld. Dit budget is mede bestemd voor de aanpak van illegaal gebruik van gemeentegrond. Een extern bureau heeft hieropvolgend alle stukjes gemeentegroen in kaart gebracht die door (voornamelijk) particulieren, zonder medeweten van de gemeente, in gebruik zijn genomen. Daarnaast hebben in 2014 VVD, PvdA en GB een motie op de Kadernota 2013 ingediend met de vraag te onderzoeken of 'De Buurt Bestuurt' kan worden ingevoerd in Leidschendam-Voorburg. In dit kader is gestart met een pilot om percelen gemeentegrond uit te geven als adoptiegroen, waarbij één of twee bewoners(-groepen) in de gelegenheid zouden worden gesteld om een stuk openbare ruimte zelf te gaan

10 Pagina 10/10 beheren. Vanuit de afdeling Stadsbeheer zijn daarbij randvoorwaarden ontwikkeld voor zelfbeheer (o.a. handhaven openbaar karakter, waarborgen van de beeldkwaliteit etc.). De onderwerpen 'adoptiegroen' en 'in gebruik genomen snippergroen' hangen nauw met elkaar samen. Nu de resultaten van de inventarisatie van de in gebruik genomen percelen gemeentegrond bekend zijn en de pilot met betrekking tot adoptiegroen al enige tijd loopt, is het tijd om vast te stellen welke beleidslijnen gevolgd worden met betrekking tot deze twee onderwerpen. Inmiddels heeft het college een keuze te gemaakt voor de wijze van uitvoering van het snippergroenproject, waarbij de voorkeur uitging naar het starten met een pilot voor de wijk Essesteijn gezien het aantal dreigende verjaringszaken in deze wijk. Hiervoor heeft het college gebruik gemaakt van zijn afwijkingsbevoegdheid voor aanbesteding. Tevens zal er gedurende deze pilot een Europese aanbestedingsprocedure worden voorbereid voor de uitvoering van de rest van het project. Een zwaarwegende factor bij de gunning van de Europese aanbestedingsprocedure zal zijn de social return die de aanbestedende partij zal bieden bij de uitvoering van het project. Ten slotte zal er worden nagegaan of het huidige snippergroenbeleid nog wel actueel is. De pilot is hierbij een uitstekende gelegenheid om de theorie op grote schaal te toetsen aan de praktijk. Daar waar nodig zal het snippergroenbeleid worden aangescherpt dan wel worden aangevuld om op zoveel mogelijk verschillende situaties van toepassing te zijn en eventuele onduidelijkheden over de strekking van het huidige snippergroenbeleid weg te nemen.