Implementatie Omgevingswet

Transcriptie

1 Implementatie Omgevingswet Stappenplan voor 2016 (en opvolgende jaren) Concept - Juli 2016

2 De aanpak in beeld! Kernwoorden Omgevingswet: Ruimte voor Participatie Snel en Eenvoudig Integraal Transparant / 2018 Ambitie? Hoe omgaan met beleidsvrijheid? Omgevingsvisie(s) Omgevingsplan(nen) Programma s Rolverandering? DSO; Digitaal stelsel Omgevingswet Experimenteer met reeds geformuleerde opgaven, zodat er direct resultaat behaald kan worden!

3 De aanpak in woord! Aanleiding Doelstellingen van de Omgevingswet: Meer integraal Meer afwegingsruimte (minder regels) Meer participatie Sneller proces Transparantie (Nieuw?) instrumentarium van de Omgevingswet: Omgevingsvisie (was: Structuurvisie + beleidsnota s) Omgevingsplan (was: bestemmingsplan + verordeningen) Omgevingsvergunning (was: WABO-omgevingsvergunning) Programma s (was: sectoren) Projectbesluit (was: afwijkingsbesluit) DSO: Digitaal Stelsel Omgevingswet (nu alles! digitaal) Focus aanbrengen Bepaling van Ambitie en Rol Minder regelgeving vanuit het Rijk en meer (beleids)ruimte voor gemeenten; Hoe willen Purmerend en Beemster deze ruimte invullen? De ruimte laten aan particulier initiatief? Of zelf de ruimte opvullen met gemeentelijk beleid? En wat betekent dit voor de rol van ambtenaar en gemeentebestuur? Bepaling van inzet Instrumentarium Dit instrumentarium moet worden ingevoerd bij het in werking treden van de wet, waarbij het instrument omgevingsvergunning overigens al is geïmplementeerd. Wel kan er in werkprocessen rondom de omgevingsvergunning veel veranderen. De vorm en inhoud die de Omgevingsvisie en het Omgevingsplan krijgen, is afhankelijk van de uitkomst van de ambitiebepaling en de urgentie die het bestuur aan een of beide van deze instrumenten toekent. Doorvertaling zal plaatsvinden naar programma s met doelstellingen (i.p.v. sectoraal beleid). De (verregaande) digitalisering is een omvangrijke klus met veel afhankelijkheden van andere instanties. Wat gaan we in 2016 doen? Ambitie bepalen en rol bediscussiëren Discussie voeren in de verschillende groepen; eerst apart (Raden, Colleges en Organisatie) en daarna gemixt. Hoe gaan we met de gegeven beleidsruimte om? Welke vraagstukken liggen er (vanuit de diverse casussen) op tafel? En wat betekent dit voor onze rol? Leren door te doen De wetswijziging is (of lijkt?) groots en meeslepend; Maak het klein en daarmee tastbaar door een aantal casussen te bespreken en te leren door te doen; laat bijvoorbeeld voor een specifiek project eens een aantal gemeentelijke regels los. Of ga het gesprek met initiatiefnemer en omgeving aan en evalueer gezamenlijk! PvA Omgevingsvisie PvA moet in ieder geval antwoord geven op de volgende vragen: Welk doel heeft de visie? (hangt af van uitkomst ambitiebepaling) Voor wie en met wie maken we de visie? Hoe ziet het proces om te komen tot de visie eruit en welke kosten zijn daarmee gemoeid? Hoe vertalen we de visie door naar programma s? PvA Omgevingsplan PvA moet in ieder geval antwoord geven op de volgende vragen: Welk doel heeft een omgevingsplan? (hangt af van uitkomst ambitiebepaling) Voor wie en met wie maken we het plan? Hoe geven we vorm aan het integraal vereiste karakter? Hoe ziet het proces eruit en welke kosten zijn daarmee gemoeid? DSO Dit is een langlopende en omvangrijke opgave. In 2016 gaan we: afstemmen met gebruikers over de eisen en wensen voor een optimale inrichting van de ICT-systemen het GEO-magazijn en GEO-portaal aanschaffen, technisch installeren en starten met het inrichten ervaring opdoen met zaakgericht (= procesgericht) werken. Bespreken met / Leren van andere (lokale) overheden

4 Ambitie bepalen en rol bediscussiëren Wat is het doel van deze discussie? Doel Met minder regelgeving vanuit het Rijk en meer (beleids)ruimte voor gemeenten moet duidelijk worden hoe Purmerend en Beemster deze ruimte wensen in te vullen; De ruimte laten aan particulier initiatief, of zelf de ruimte opvullen met gemeentelijk beleid? Deze keuze betekent iets voor de rol van het gemeentebestuur en de organisatie en deze rolverandering willen we expliciet maken. Komt het zwaartepunt te liggen op het stellen van kaders? Op controleren/toetsen? Op samen maken? Of op vertegenwoordiging? Wat is er nodig om deze discussie te voeren? Wat is nodig? Betrokkenheid van het bestuur (Colleges en Raden) Betrokkenheid van het management Betrokkenheid van de organisatie Betrokkenheid van de samenleving Inspiratie uit voorbeelden Prikkelende stellingen Inspirerende sprekers Wat gaan we in 2016 doen? Wat gaan we in 2016 doen? Gelet op de verwevenheid van deze discussie met de uiteindelijke producten die gemaakt moeten worden (omgevingsvisie en omgevingsplan), is het noodzakelijk dat deze discussie in 2016 gevoerd en afgerond wordt met een conclusie. Daartoe zullen we in 2016 minimaal: Met zowel bestuur als management en organisatie op verschillende momenten en rondom verschillende thema s vanuit de omgevingswet discussiëren; In enige vorm bestuurlijk een besluit laten nemen over de conclusie(s) uit de diverse discussies.

5 Leren door te doen! Wat is het doel van het werken met casussen? Doel Door concrete casussen te doen, maken we de grote en wat abstracte wetswijziging tastbaar en begrijpelijk voor iedereen. Er ontstaat ruimte voor leren en optimaliseren en er kunnen conclusies getrokken worden over mogelijk gewenste veranderingen in aanpak en werkwijze op de vier hoofdthema s van de omgevingswet; Integraliteit, Participatie, Proces en Inhoud van beleid. Wat is nodig? Wat is er nodig om de casussen uit te voeren? Vertrouwen vanuit het Bestuur en Management Ruimte om fouten te mogen maken Tijd om de casussen te signaleren en te evalueren en een aanpak te kiezen die bij een vervolgstap het beste past. Dit betekent dat we met een aantal casussen zullen starten en dat er in de loop van de tijd casussen bij zullen komen die zich van buiten aandienen. Wat gaan we in 2016 doen? Wat gaan we in 2016 doen? Aan de slag met de inhoud; meer ruimte door minder regels. Komen er in een evaluatie gemeentelijke regels naar voren die we los willen en durven te laten om de samenleving ruimte te geven? Aan de slag met werkprocessen; het kan eenvoudiger en vaak ook sneller! Hoe helpen we de samenleving zo vlot en efficiënt mogelijk? Aan de slag met participatie; Hoe vertalen we van buiten naar binnen? Wanneer laten we de samenleving meepraten en wanneer meebeslissen en hoe reageren we op initiatieven van buiten? Aan de slag met programmatisch werken; hoe sturen we op integrale doelstellingen? Hoe wordt een aanpak meer dan slechts een optelsom van sectorale wensen? En welke disciplines en ketenpartners betrek je dan allemaal binnen een programma?

6 We starten met deze 12 casussen INHOUD VAN BELEID Parkeerbeleid in de Binnenstad Vraagstelling: Vinden bouwinitiatieven in de binnenstad voldoende ruimte in ons huidige parkeerbeleid om te komen tot realisatie? Ruimtelijke kwaliteit Vraagstelling: Wat betekent meer ruimte voor het ruimtelijk kwaliteitsbeleid? En wie bepaalt of toetst eigenlijk op ruimtelijke kwaliteit (relatie met participatie en proces)? Onderzoeken a.d.h.v. een concrete casus in Beemster en/of De Koog Omgevingsplan De Koog Vraagstelling: Wat betekent flexibel bestemmen eigenlijk? Hoe flexibel maken we het omgevingsplan; welke zekerheden willen we als een soort bottom line voor de omgeving vastleggen? Wat en wie is er nodig om deze bottom line te bepalen en het omgevingsplan te maken? WERKPROCESSEN Omgevingsvergunning Vraagstelling: Waar heeft de klant in dit proces behoefte aan en wat betekent dat voor het proces van vergunningverlening (zowel voor de eenvoudige als de complexe aanvraag) Wijkgericht werken Vraagstelling: Waar heeft de gemeenschap in een buurt of wijk behoefte aan en hoe richten we onze werkprocessen daarop in? Samenwerken met de PNH Vraagstelling: Hoe kunnen we komen tot een meer integrale samenwerking tussen de bestuurslagen? Gemeente Beemster heeft als UNESCO werelderfgoed veel met PNH te maken. Concreet onderwerp van bespreking is de interpretatie van de leidraad cultuurhistorie; hoe kunnen er toch ontwikkelingen mogelijk gemaakt worden? Samen op te pakken met de PNH PARTICIPATIE Tarwestraat Vraagstelling: Welke vraag leggen we nu precies voor aan de buurt om verwachtingen te managen? En hoe verhoudt de stem van de buurt zich tot de stem van de experts/professionals? Locatie Zijp Vraagstelling: Er is door een initiatiefnemer een plan ingediend voor deze locatie. Hoe kan inbreng vanuit de omgeving een plek krijgen in het proces en wat betekent dit voor de werkwijze van gemeente en initiatiefnemer? Groot onderhoud Overwhere A4 Vraagstelling: Op welke wijze krijgen wij een zo groot mogelijke groep bewoners & belanghebbenden betrokken bij het proces van ontwerp t/m realisatie? En hoe kan blijvende betrokkenheid van bewoners & belanghebbenden bij hun directe leefomgeving worden geborgd? PROGRAMMATISCHE (integrale) AANPAK Wagenweggebied Vraagstelling: Er zijn wensen vanuit verschillende sectoren en vanuit diverse partijen voor dit gebied die niet passen binnen de blauwdruk die er nu ligt. Kunnen we in co-creatie komen tot een integraal gebiedsprogramma en op organische wijze dit gebied ontwikkelen? Zorg- en verblijfsfuncties in de Beemster Vraagstelling: Hoe kunnen we de diverse zorgvragen in combinatie met wonen integraal oppakken voor de Beemster? Integrale gebiedsvisie Binnenstad Vraagstelling: Er spelen in de binnenstad veel belangen die allemaal in elkaar grijpen en niet bediend worden vanuit de huidige sectorale beleidsvisies. Hoe kunnen we deze belangen wegen en komen tot een integrale visie op de ontwikkeling van de Binnenstad?

7 Omgevingsvisie Wat is het doel? Doel Het doel voor deze nieuwe omgevingsvisie moet bepaald worden tijdens de discussies over ambitie en rol; Hoeveel en hoe strak willen we het kader en de regels maken? En wie stelt het kader op (gemeente en/of samenleving?). De omgevingsvisie kan werken als een integrale kapstok; Beleid synchroniseren vanuit een gezamenlijk motto! Dit zorgt voor een meer integrale aanpak. Wat is hiervoor nodig? Wat is nodig? Afronding van de Ambitiebepaling om de mate en de vorm van kaderstelling te bepalen Evaluatie van casussen, want alle onderdelen (proces, inhoud, participatie en programmatisch werken) komen samen bij het opstellen van een omgevingsvisie Draagvlak en participatie; Participanten zijn zelf vaak (semi)professionals, dus maak vooral gebruik van de wijsheid van het collectief! Wat gaan we in 2016 doen? Wat gaan we in 2016 doen? Een PvA opstellen op basis van: de gestelde ambitie uitkomst van de casussen ervaringen van andere gemeenten samenwerking met andere bestuurslagen Samenwerking in MRA-verband Wetgevingsvereisten Gelet op de samenwerking in de regio met name op het gebied van wonen is er urgentie om z.s.m. met de uitvoering te starten!

8 Omgevingsplan Wat is het doel? Doel Het doel voor het omgevingsplan moet bepaald worden tijdens de discussies over ambitie en rol; Hoeveel en hoe strak willen we het kader en de regels maken? En wie stelt het kader op (gemeente en/of samenleving?) Wat is hiervoor nodig? Wat is nodig? Afronding van de Ambitiebepaling om de mate en de vorm van kaderstelling te bepalen Evalueren van casussen, want alle onderdelen (proces, inhoud, participatie en programmatisch werken) komen samen bij het opstellen van een omgevingsplan. Wat gaan we in 2016 doen? Wat gaan we in 2016 doen? Een PvA opstellen op basis van: de gestelde ambitie uitkomst van de casussen ervaringen van andere gemeenten samenwerking met PNH (provinciale omgevingsverordening) samenwerking met ketenpartners zoals RUD Wetgevingsvereisten; o.a. het integreren van verordeningen in het omgevingsplan is een omvangrijke opgave.

9 DSO (Digitaal Stelsel Omgevingswet) Wat is het doel van deze (verregaande) digitalisering? Doel Sneller proces Transparantie Wat is hiervoor nodig? Wat is nodig? Een Programma van Eisen van de gebruikers; initiatiefnemers, beleidsmakers, vergunningverleners, handhavers, bestuurders (dit is deels al gereed) één loket met informatie die initiatiefnemers, belanghebbenden en bevoegd gezag in de praktijk nodig hebben (= een GEOportaal) een informatie-infrastructuur volgens digitale standaarden om gegevens uit de verschillende beleidsvelden (bodem, lucht, geluid e.d.) te ontsluiten (= een GEO-magazijn) een systeem om (aan)vragen te ontvangen en om de afdoening te sturen en bewaken (= een zaaksysteem) Mondeling contact, want maatwerk kan niet geleverd worden met een druk op de knop en het afwegen van belangen is mensenwerk. Uitvoeren van een experiment om ervaring op te doen en te delen (experiment definiëren eind 2016 en uitvoeren in 2017) Wat gaan we in 2016 doen? Wat gaan we in 2016 doen? afstemmen met gebruikers over de eisen en wensen voor een optimale inrichting van de ICT-systemen het GEO-magazijn en GEO-portaal aanschaffen, technisch installeren en starten met het inrichten ervaring opdoen met zaakgericht (= procesgericht) werken.

10 Organisatiestructuur voor 2016 AMBTELIJK Opdrachtgever BESTUURLIJK Opdrachtgever Q4 KLANKBORDGROEP Q2 tm Q4 DENKTANK bestuurlijke ambitiebepaling DSO PvA Omgevingsplan Casussen Proces Casussen Inhoud PvA Omgevingsvisie Casussen programma Casussen Participatie

11 Indicatie van tijdsbesteding in uren voor 2016 Ambtelijk & bestuurlijk opdrachtgever(s) Een maal per maand overleg van 1 uur Klankbordgroep Een maal per maand overleg van 1,5 uur Projectleider Coördinatie van alle onderdelen: totaal 900 uur Denktank Bestuurlijke Ambitiebepaling Totale tijdsbesteding 140 uur, waarvan 80 uur voor de trekker (=projectleider) Werkgroepen Casussen Totale tijdsbesteding 12x70 uur, waarvan 12x30 uur voor de trekkers Werkgroep uitrol DSO Totale tijdsbesteding niet in te schatten in deze fase Werkgroep PvA Omgevingsplan Totale tijdsbesteding 60 uur, waarvan 35 uur voor de trekker Werkgroep PvA Omgevingsvisie Totale tijdsbesteding 60 uur, waarvan 35 uur voor de trekker

12 Tijdlijn voor 2016 (en opvolgende jaren) Ambitiebepaling apr-16 mei-16 jun-16 jul-16 aug-16 sep-16 okt-16 nov-16 dec-16 jaar 2017 jaar 2018 jaar 2019 jaar 2020 jaar 2021 jaar 2022 jaar 2023 jaar 2024 Casussen PvA Omgevingsvisie opstellen Omgevingsvisie(s) overgangstermijn PvA Omgevingsplan opstellen Omgevingsplan(nen) doorvertaling naar programma's overgangstermijn overgangstermijn uitrol DSO Indicatie van de kosten voor 2016 (en opvolgende jaren) e.v incidenteel (excl inzet vast personeel) incidenteel (excl inzet vast personeel) Ambitiebepaling inhuur spreker(s), discussieleider(s), e.d. Casussen inhuur experts, werkvormen, communicatie, e.d inhuur experts, werkvormen, communicatie, e.d. PvA Omgevingsvisie 5000 inhuur experts, bijwonen kennisbijeenkomsten opstellen Omgevingsvisie(s) inhuur experts, participatiebijeenkomsten, communicatie PvA Omgevingsplan 5000 inhuur experts, bijwonen kennisbijeenkomsten opstellen Omgevingsplan(nen) inhuur experts, participatiebijeenkomsten, communicatie doorvertaling naar programma's inhuur expertise uitrol DSO eerste indicatie: onderzocht en berekend i.o.v. mini&m inhuur projectleider(s) voor ongeveer 900 uur coordinatie op alle onderdelen voor ongeveer 2500 uur projectleiderschap