De Raad en de Omgevingswet

Transcriptie

1 De Raad en de Omgevingswet

2 Inhoud - Wat is de Omgevingswet? - Wat betekent deze wet voor de gemeenten - Wat is de rol en de invloed van de raad op de wet - Waar liggen de kansen van de raad en waar moet de raad op letten?

3 Waarom de Omgevingswet

4 Eén integrale wet die: Ontwikkeling stimuleert en De kwaliteit van de leefomgeving borgt

5

6 Verbeterdoelen Omgevingswet Verbeterdoelen Omgevingswet Inzichtelijkheid, voorspelbaarheid en gebruiksgemak Samenhangende benadering beleid, besluitvorming en regelgeving Versnellen en verbeteren besluitvorming Bestuurlijke afwegingsruimte

7 Samenhang en inzichtelijkheid Geplande inwerkingtreding 2019

8

9

10 AMvB s + Overgangsrecht AMvB s bepalen uiteindelijk Omgevingswet Invoeringswet: Juridisch-technische overgangsaspecten; het intrekken van bestaand recht, de regeling van het overgangsrecht maar ook beleidsinhoudelijke aspecten zoals de invulling van het hoofdstuk schade-/nadeelcompensatie Raad van State bekijkt samenhang Inwerkingtreding vooralsnog begin 2019

11 AMvB s Meer info:

12 Omgevingsbesluit Bevat de spelregels, o.a. bevoegd gezag, totstandkomingsprocedures en handhavingsbepalingen BKL BAL BBL Gericht op bestuursorganen. Bevat de normen en instructieregels milieu en veiligheid Gericht op burgers, bedrijven en bestuursorganen. Bevat algemene, rechtstreeks werkende regels in de leefomgeving; Tevens vergunning-, meldings- en informatieplichten Gericht op burgers, bedrijven en bestuursorganen. Bevat algemene rechtstreeks werkende regels voor bouwwerken; Tevens vergunning (later), meldings- en informatieplichten

13 Gezamenlijk doel = gezamenlijk optrekken Eerste Kamer heeft wet goedgekeurd Bestuursakkoord: Gezamenlijke ambitie en algemene afspraken tussen Rijk, VNG, IPO, en UvW over invoeringsbegeleiding, digitalisering, governance. Financieel akkoord: - Gezamenlijk invoeringsprogramma betaald vanuit het Rijk - 13 miljoen voor collectieve gemeentelijke ondersteuning - Gemeenten verantwoordelijk voor uitgaven eigen transitie Invoeringsprogramma loopt

14 Wat betekent dit voor gemeenten?

15 Fundamenteel anders werken! Van Nee tenzij naar Ja mits! Vertrouwen, Vertrouwen, Vertrouwen

16 Het proces verandert, impact fors. Gebruiksgemak & voorspelbaarheid: - Initiatiefnemer: grotere rol in het proces en gelijke informatie. - Vertrouwen: staat voorop in handelen overheid en burger! Samenhangende benadering: - Integrale werkwijze van de gemeente en keten. - Digitalisering: Digitaal Stelsel Omgevingswet en het aanpassen van de gemeentelijke informatievoorziening.

17 Het proces verandert, impact fors. Versnellen en verbeteren - Ketengericht werken: inclusief zaakgericht werken, dossiervorming, samenwerkingsruimte, etc. - Algemene regels; verschuiving van vergunningverlening naar beleid, toezicht en handhaving. - Open mind: vergunningverleners, handhavers en accountmanagers met bredere open agenda op pad.

18 Gemeente: Bestuurlijke afwegingsruimte Meer bestuurlijke afwegingsruimte: Er komen algemene regels, gemeente bepaalt mate van aanvullende regels/vergunningen. Meer algemene regels, minder vergunningen óf alles via vergunningen? Afhankelijk van keuze politiek. Gemeenten hebben ruimte in regels om bij het nemen van besluiten een balans te vinden tussen de relevante uiteenlopende belangen. Bevoegd gezag fysieke leefomgeving Als gemeente het kan oppakken dan daar oppakken. Ingrijpen provincie alleen bij duidelijke motivering. Integrale benadering = integraal werken. Ambtenaren moeten intensiever samenwerken.

19 Voorbeeld milieu

20 Gemeente Intern RO Milieu

21 Dilemma Vereniging van Nederlandse Gemeenten

22 Rol en invloed van de Raad

23 Rol van de Raad Wet is bedoeld om zoveel mogelijk ruimte te geven aan initiatieven van burgers en ondernemers en tegelijkertijd de omgevingskwaliteit te behouden Hoe doe je dat: ruimte geven door kaders te stellen Ambitieniveau Uitgangspunten per gebied Kaders en randvoorwaarden Regels en processen

24 Rol van de Raad Waar legt raad de focus? Kaderstellend, controlerend of verbindend naar samenleving? Zorg voor en goede balans -> 15,9 ROB Participatie/houding en cultuur - Werken vanuit vertrouwen, juist ook bij Raad - Dualisme Raad maakt bewuste keuze over leefkwaliteit in gemeente.

25 Raad gaat over cruciale keuzes - Kies je voor globaal of gedetailleerd? - Open normen of dichte normen? - Bijv. hoogte gebouw: in lijn met omgeving of 8,21 meter - Voor welke zaken wel vergunningen? - Wat laat je aan het college?

26 Kerninstrumenten Omgevingswet

27 Kerninstrumenten gemeenteraad Omgevingsvisie Visie op fysieke leefomgeving Initiatieven mogelijk maken en ruimte bieden binnen kwaliteit van leefomgeving Gebiedsgerichte benadering Omgevingsplan Uitwerking op Omgevingsvisie Randvoorwaarden en kaders die visie mogelijk maken. Uitgangspunten voor thema s en gebieden. Regels over leefomgeving. Algemene regels vs. vergunningen Geen bedenkingen meer, alleen adviesbevoegdheid!

28 Omgevingsvisie Visie in samenwerking met samenleving en ketenpartners. Strategisch document, Raad en college mogen mits onderbouwd afwijken. Wat voor gemeente wil je zijn? Politieke keuzes; Economische groei vs. leefklimaat en duurzaamheid Wat voor gebieden onderscheid je en wat heeft een gebied nodig en wat kan het aan? Hoe groot zijn de maatschappelijke opgaven op het fysieke domein? Verschillen tussen gemeenten kunnen ontstaan.

29 Dilemma

30 Omgevingsplan Aanwijzen van gebieden met beoogde kwaliteit en regels - Geluid, stof, functie, etc., inclusief bijbehorende regels en het beheer. - In omgevingsplan kunnen regels worden gesteld over activiteiten die gevolgen hebben of kunnen hebben voor fysieke leefomgeving, waaronder afwijking van Rijksregels Het plan is in kern globaal: - Je weet niet precies hoe het er uit komt te zien. - Raad kaderstellend -> gaat over het Of, niet over het hoe. Let op: Vaststellen van delen (al dan niet met randvoorwaarden) kan worden gedelegeerd aan het college

31 Participatie Er staat niet zoveel over participatie in de wet Artikel 2.1: rekening houden met de rechtstreeks betrokken belangen Hoofdstuk 16 Procedures: regels stellen voor participatie van en overleg met derden In de Memorie van Toelichting wel Paradigmawisseling: ruimte voor initiatieven Vertrouwen: van overheid in de burger en vice versa Participatie en actieve betrokkenheid van burgers bij projecten, bij voorkeur in een vroegtijdig stadium Hoe & wanneer = maatwerk

32 Kansen en waar op te letten

33 Kansen - Lokaal het gewenste verschil realiseren - Meer invloed op kwaliteit van leefomgeving - Je bepaalt zelf de verhoudingen - Meer dan voorheen volksvertegenwoordiger - Zaken laten ontstaan - Nieuwe vormen van participatie en beleidsvorming: - Safari s, VR, Digitale participatie etc.

34 Opletten! - Start op tijd! - Betrokkenheid bij keten: - Omgevingsvisie Provincie, buurgemeenten - Afstemming cruciaal - Intern en in de keten - Waar wil je over gaan en wat laat je aan college? - Maak bewuste en doordachte keuzes. - Wil niet overal over gaan. - Regel je niks, dan heb je het nakijken.

35 Opletten: welke verandering past? Veranderen Calculerend Vernieuwend Interne focus Externe focus Consoliderend Onderscheiden d Aanpassen

36 Ambitie met de wet In welke mate wil je gebruik maken van de ruimte die de wet biedt om anders te werken in het fysieke domein? Wat voor gemeente ben je cq wil je zijn? Hoe werk je nu en hoe wil je werken? Wat zijn je politiek-bestuurlijke ambities op het fysieke domein en tav de verhouding gemeente-samenleving? Hoe groot zijn de maatschappelijke opgaven op het fysieke domein? Welke mate van maatschappelijk initiatief is er in de samenleving? Welke andere kaders zijn van belang voor het bepalen van een realistische ambitie: beschikbare middelen, capaciteit, kwaliteit?

37 Nu al aan de slag

38 Leren van elkaar! Tynaarlo, De Bronnen; uitnodigingsplanologie Ooststellingswerf; zonnecollectoren zonder vergunning Zutphen, Omgevingsvisie Regionale praktijkgroepen

39 Aan de slag met de Omgevingswet Houd jezelf op de hoogte Door college, griffie, maar ook als raad zelf (zoals werkgroep). Mobiliseer burgers en bedrijven en ga in gesprek over: Type gemeente: duurzaam, industrie, economie, groen, platteland? Wat zijn de kenmerken van dit type? Type gebied: woonwijk, centrumgebied, bedrijventerrein, etc. De gewenste kwaliteit voor o.a. lucht- en bodemkwaliteit, geluid, geur, veiligheid en ruimtelijke kwaliteit. Budget reserveren voor de beoogde veranderingen. Tijdige financiële ruimte voor benodigde aanpassingen informatievoorziening. Capaciteit in organisatie.

40 Vragen? Of