Disfunctionerende patholoog? Een calamiteit? Diagnostische dwalingen. Hoe vaak komt dit voor? Normatief oordelen over diagnostische fouten
|
|
- Annemie Bakker
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Disfunctionerende patholoog? Normatief oordelen over diagnostische fouten Prof.dr.dr. Raimond Giard Disclosure statement: géén belangenverstrengeling Vrouw, 38 jaar; moedervlek op linker been Chirurgische excisie van de laesie PA: grensvlaknaevus 23 maanden later: vergrote liesklier links Punctiecytologie: melanoommetastase Revisie PA: maligne melanoom Moeten we dit melden bij RvB wgs. mogelijk disfunctioneren? Casus 1 (statisch) Een calamiteit? Man, 71 jaar. Roker, COPD, TIA, coronairlijden, perifeer vaatlijden Ziekenhuisopname bedreigd linker onderbeen Spoedingreep, aanleggen bypass Postoperatief: last van de buik, obstipatie, benauwd, geen pijn op de borst Overlijdt 4 dagen na OK Obductie: hartinfarct Moeten we dit melden als een calamiteit? Casus 2 (dynamisch) Diagnostische dwalingen Hoe vaak komen ze voor? Hoe definieer je een diagnostische fout? Wat zijn er de oorzaken van? Hoe beoordeel je een diagnostische dwaling? (Is er wat aan te doen?) Hoe vaak komt dit voor? Casus 1: gemiste diagnose melanoom Nr. 2 in de top-5 van medische aansprakelijkheid VS Casus 2: gemiste diagnose hartinfarct 10% van bij obducties gevonden infarcten waren niet bekend tijdens opname Algemeen: 0,5 20% foutkans Definitie, methode, soort diagnostiek 1
2 Diagnostische fouten eerstelijnszorg (6% foutkans) Defini-e diagnos-sche fout Missed opportunities to make a correct or timely diagnosis based on the available evidence, regardless of patient harm. Singh 2014 Er is géén algemeen aanvaarde sluitende definitie van een diagnostische fout Singh et al. BMJ Qual Saf 2014;23: Soorten diagnostische fout Waarom is diagnostiek lastig? Het is een pervers probleem, ambiguïteit Het is een stapsgewijs dynamisch proces De ziekte ontvouwt zich Het probleem van probleemherkenning Vaak geen eenmans/-vrouwszaak Verschuivende werkwijzen, denkpatronen Ziekte = structurele en/of functionele afwijking De laatste dokter heeft altijd gelijk! R.L. Wears, Adv in Health Sci Educ (2009) 14:19 25 Na de gebeurtenis Het begrip menselijke fout is een toerekening na de gebeurtenis Geloof in een rechtvaardige wereld: dit had niet mogen gebeuren! Fundamentele attributiefout: het is altijd de schuld van iemand! De contrafeitelijke denkfout: dit had niet hoeven gebeuren! Sociaal-psychologische fenomenen 2
3 Waarom maken mensen fouten? Twee verschillende vragen Foute beoordelingen of handelingen vormen het startpunt van het onderzoek, niet het eindpunt 1. De rechtsvraag (eerste verhaal) Datgene waarover het tuchtcollege moet gaan beslissen; norma-eve taak Op de juiste wijze wijs beslissen! 2. De onderzoeksvraag (tweede verhaal) De leidraad voor de zoektocht naar het begrijpen van een gebeurtenis; analyse Zoeken naar de juiste causale verklaring! Eerst vraag 2 beantwoorden, dan vraag 1 De onderzoeksvraag Het effect verklaart niet de oorzaak De oorzaak verklaart het effect Zoek de meest plausibele causale verklaring voor deze gebeurtenis 1. Zoek naar de oorzaak 2. Calamiteit = het effect 3
4 Kennis van de ongelukkige uitkomst vertekent het oordeel over de processen Outcome bias Hindsight bias Geïnformeerd: object wordt beoordeeld met kennis van de afloop - je weet dan dat er iets afwijkends was - je weet wat er gezien had moeten worden outcome bias Blind: zonder voorkennis opnieuw beoordelen debiasing Herbeoordelen? Blind! mammografie Rö-foto s, PA-preparaten, ECG s, EEG s, CTG s,. Blinde herbeoordeling 1 % Any process using a human as a perceptor, rater, or interpreter should be as blind as possible for as long as possible Robert Rosenthal (1933), psycholoog, Professor of Psychology, Emeritus, Harvard University 21 Groep vrouwen met gemiste diagnose met voorkennis 38 % Geïnformeerde herbeoordeling: outcome bias 22 coupes Foute beoordelingen of handelingen zijn een symptoom, niet een oorzaak Oorspronkelijke - geïnformeerde herbeoordeling: maligne melanoom Objectiverende panelherbeoordeling: samengestelde naevus (!) 4
5 casus 2 als normaal verslagen ECG: nu toch ST-afwijking niet blind! Context is alles! Incidenten ontstaan steeds door een samenspel van meerdere tekortkomingen en factoren The power of context is to flip people into one way of knowing rather than another 28 De analyse Stel eerst de onderzoeksvraag/vragen Start al-jd bij het begin Neem de posi-e in van de aangeklaagde Doorloop stap voor stap het werkproces Wat is op welk moment bekend? Hoe wordt dat geduid? In welke context speelt zich dit alles af? Wat is er al over dit probleem bekend? Conclusies Casus 1 - statische diagnostische fout - erkend probleemgebied naevoïde afwijkingen - géén schade in de zin van kansverlies Casus 2 - dynamische diagnostische fout - klinisch atypische presentatie ACS - ECG: beoordelingsfout (niet geblindeerd!) 5
Causaliteitsdenken in het recht. Professioneel oordelen. Causale connecties. Cement medisch universum
Handout lezing Raimond Giard, R'bank Rotterdam Causaliteitsdenken in het recht Raimond Giard informatieladder Causale connecties 06-10-16 Causaliteit is het cement van het universum Zonder causaliteit
Nadere informatieEen noodlottige casus
Handout voordracht Giard voor nieuwe leden tuchtcolleges Raimond Giard, arts en jurist 2 Een noodlottige casus Vrouw, 42 jaar. Moeheidsklachten Naar huisarts: ernstige bloedarmoede (Hb: 4,9 mmol/l); krijgt
Nadere informatieEs gibt keine Tatsachen, sondern nur Interpretationen
Es gibt keine Tatsachen, sondern nur Interpretationen Er bestaan geen feiten, alleen interpretaties. Nachlaß Friedrich Nietzsche (1844-1900) Objectief, zich bepalende tot de feiten, niet beïnvloed door
Nadere informatieDe vele valkuilen bij het vaststellen van causaal verband bij medische aansprakelijkheid. Raimond Giard
De vele valkuilen bij het vaststellen van causaal verband bij medische aansprakelijkheid Raimond Giard (Buiten)contractuele aansprakelijkheid Wat kunnen we fout doen? Epistemologische onzekerheid: betrouwbare
Nadere informatieHandleiding herbeoordelingsprocedure bij een vermeende diagnostische fout
Handleiding herbeoordelingsprocedure bij een vermeende diagnostische fout Inleiding. Indien een patiënt geconfronteerd wordt met een achteraf onjuist gebleken diagnose van een patholoog, kan dit o.a. afhankelijk
Nadere informatieValkuilen bij het onderzoeken en beoordelen van voorbije gebeurtenissen
Valkuilen bij het onderzoeken en beoordelen van voorbije gebeurtenissen Een korte handleiding voor tuchtrechters 1. Het gaat altijd om treurigheid Raimond Giard 1 Rechtspraak gaat zelden over blije gebeurtenissen
Nadere informatieWERKWIJZE JURIDISCHE COMMISIE BIJ DESKUNDIGEN- ONDERZOEKEN. Jan Broekman
WERKWIJZE JURIDISCHE COMMISIE BIJ DESKUNDIGEN- ONDERZOEKEN Jan Broekman Op een dag. Uittreksel brief klachtenfunctionaris gericht aan patholoog X:. schriftelijke klacht van mevr. H.T., geb 15-02-76 (brief
Nadere informatieHartfalen bij verpleeghuisbewoners; waar liggen de uitdagingen?
Hartfalen bij verpleeghuisbewoners; waar liggen de uitdagingen? Drs. Mariëlle AMJ van der Velden-Daamen Prof. Dr. Jan PH Hamers Prof. Dr. Hans Peter Brunner la Rocca Dr. Frans ES Tan Prof. Dr. Jos MGA
Nadere informatieWeek CASUS NVVP. Erik Eijken LabPON, Hengelo april 2019, Veenendaal
CASUS NVVP Erik Eijken LabPON, Hengelo Disclosure belangen spreker (Potentiële) belangenverstrengeling Geen Vrouw 62 jaar (2012) 13 jaar eerder: ductaal mammacarcinoom graad 3 met okselkliermetastase mammasparende
Nadere informatieMultimorbiditeit & Klinisch redeneren. Karin Timm Hester Vermeulen
Multimorbiditeit & Klinisch redeneren Karin Timm Hester Vermeulen Mw B Voorstellen Gezondheidsprobleem Multimorbiditeit Twee of meer (chronische) ziekten tegelijkertijd Bijna 2 miljoen mensen! Bij 2/3
Nadere informatieMyocard infarct Diagnostiek en transmurale afspraken OLVG regio. dr. Geert-Jan Geersing Huisarts Buitenhof Prof.dr. Freek Verheugt Cardioloog OLVG
Myocard infarct Diagnostiek en transmurale afspraken OLVG regio dr. Geert-Jan Geersing Huisarts Buitenhof Prof.dr. Freek Verheugt Cardioloog OLVG Presentatie vandaag Epidemiologie myocardinfarct Diagnostiek
Nadere informatieStelling 3: De causale selectie van eiser is geen juiste grondslag voor beoordeling van het causale verband
Aansprakelijkheid en waarheidsvinding - Afscheidssymposium Raimond Giard Stelling 3: De causale selectie van eiser is geen juiste grondslag voor beoordeling van het causale verband Prof. Arno Akkermans
Nadere informatieAnnotatie JA 2012/121
Annotatie JA 2012/121 2012 Rechtbank Alkmaar 18 april 2012, 110676/HA ZA 09-471, LJN BW7789 Trefwoorden: Medische aansprakelijkheid, Deskundigenonderzoek Samenvatting De rechtbank begrijpt een deskundigenrapport
Nadere informatieToelichting op conceptnorm kritieke bevindingen in de pathologie
Toelichting op conceptnorm kritieke bevindingen in de pathologie Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of
Nadere informatieSneldiagnostiek bij verdenking op kanker: de nieuwe norm?
Sneldiagnostiek bij verdenking op kanker: de nieuwe norm? Prof. dr. Paul J van Diest Hoofd afdeling Pathologie, UMC Utrecht p.j.vandiest@umcutrecht.nl De diagnostische keten in de oncologie Anamnese/lichamelijk
Nadere informatieMEDISCHE AANSPRAKELIJKHEID IN DE PRAKTIJK. Dr. C. De Meyere
MEDISCHE AANSPRAKELIJKHEID IN DE PRAKTIJK Dr. C. De Meyere Opdracht Minnelijke medische expertise Aansprakelijkheid van de neuroloog Ingreep beschrijven Was uitgevoerde ingreep verantwoord Ingreep overeenkomstig
Nadere informatieGedeelde besluitvorming. Samen kunnen we het zelf!
Gedeelde besluitvorming Samen kunnen we het zelf! Monique Baas Niek Golsteijn verpleegkundig expert Gedeelde besluitvorming verpleegkundig specialist Oncologie 1 Persoonlijke achtergrond ( van ons) 2 Persoonlijke
Nadere informatiePrehospitale triage Zinnige zorg door troponinebepaling in de 1 e lijn?
Prehospitale triage Zinnige zorg door troponinebepaling in de 1 e lijn? Disclosure belangenverstrengeling voor de sprekers van de AZO scholingsavond (Potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst
Nadere informatieHart- en vaatziekten bij vrouwen: meer aandacht gewenst
Hart- en vaatziekten bij vrouwen: meer aandacht gewenst Vrouwenstudies Medische Wetenschappen Prof.dr. Toine Lagro-Janssen Opzet Stellingen Aanleiding aparte aandacht m/v Profiel m/v coronaire hartziekten
Nadere informatieOnverklaard maakt onbemind. 8 februari 2011 Utrecht
Psychiatrisch Consultatieve Dienst SLAZ/VUmc Onverklaard maakt onbemind Prof.dr.Adriaan Honig 8 februari 2011 Utrecht Onverklaard maakt onbemind AGENDA Wat verstaan we onder somatisch onvoldoende verklaarde
Nadere informatieDappere of defensieve dokters. Chris de Kruiff Veerle Langenhorst algemeen kinderartsen AMC Amsterdam, Isala Klinieken Zwolle
Dappere of defensieve dokters Chris de Kruiff Veerle Langenhorst algemeen kinderartsen AMC Amsterdam, Isala Klinieken Zwolle Disclosure belangen sprekers Geen potentiële belangenverstrengeling Leerdoelen
Nadere informatieEen onverwachte draai in het verhaal Over valkuilen en blinde vlekken
Een onverwachte draai in het verhaal Over valkuilen en blinde vlekken dr. Geert-Jan Geersing huisarts-onderzoeker dr. Alfred Sachs huisarts-onderzoeker dr. Janneke Hendriksen aios Huisartsgeneeskunde Introductie
Nadere informatieInstantie: Gerechtshof Arnhem, LJN AU9962 Trefwoorden: Medische aansprakelijkheid, Normstelling, Deskundigenonderzoek, Kansverlies JA: 2006/37
Instantie: Gerechtshof Arnhem, LJN AU9962 Trefwoorden: Medische aansprakelijkheid, Normstelling, Deskundigenonderzoek, Kansverlies JA: 2006/37 Samenvatting Deze casuspositie gaat over een gemiste diagnose.
Nadere informatieMelanoom Niet één diagnose, niet één standaardbehandeling
Melanoom Niet één diagnose, niet één standaardbehandeling Wolter J. Mooi VU medisch centrum Amsterdam Melanoomclassificatie Superficieel spreidend melanoom Nodulair melanoom Acrolentigineus melanoom Lentigo
Nadere informatieHet effect van de behandeling van IMMUNOTHERAPIE op een ONCOLOGISCHE ULCUS ten gevolge van een MELANOOM Mathilde van der Eijk: Wondstoma Oncologie
Het effect van de behandeling van IMMUNOTHERAPIE op een ONCOLOGISCHE ULCUS ten gevolge van een MELANOOM Mathilde van der Eijk: Wondstoma Oncologie verpleegkundige Disclosure belangen spreker Geen(potentiële)
Nadere informatieDe patient centraal in de acute zorg
De patient centraal in de acute zorg Drs. Marjolein Kremers, promovenda acute geneeskunde/internist acute geneeskunde i.o. Dr. Prabath Nanayakkara, internist acute geneeskunde, Amsterdam UMC, lok. VU Prof.
Nadere informatieKlassiek ziektemodel vs. geriatrische presentatie
Klassiek ziektemodel vs. geriatrische presentatie Klassiek Symptomen 1:1 Ziekte Klassiek Geriatrische ziekte uiting Waarom? Ziektebeloop: Patiënten met bv. kanker, hartfalen, dementie. Lorenz KA Ann Int
Nadere informatieVerdiepingsmodule. Medische besliskunde 5: De patiënt met perifeer arterieel vaatlijden
1. Toelichting Aan de hand van een casus van een patiënt met perifeer arterieel vaatlijden maken de deelnemers rekensommen met fictieve gegevens om perifeer arterieel vaatlijden bij rokers te voorspellen.
Nadere informatieNHG-Leergang Palliatieve Zorg. Module 1: inleiding, palliatief redeneren
NHG-Leergang Palliatieve Zorg Module 1: inleiding, palliatief redeneren Disclosure belangen spreker: (Potentiële) Belangenverstrengeling: Geen Palliatieve zorg Stel je voor dat je zelf te horen hebt gekregen
Nadere informatie11 april Annemarie Haverhals Leider programma
11 april 2017 VBHC@Santeon Annemarie Haverhals Leider VBHC@Santeon programma Santeon: zeven topklinische ziekenhuizen 2 Samen circa 13% van nationale zorg 2,56 miljard omzet 26.600 werknemers 1580 medisch
Nadere informatieClient & zorgverlener: Samen beter beslissen? Dilemma s tussen verantwoordelijkheid en risico
Client & zorgverlener: Samen beter beslissen? Dilemma s tussen verantwoordelijkheid en risico Prof. Trudy van der Weijden Implementatie van richtlijnen Huisartsgeneeskunde School CAPHRI Maastricht University
Nadere informatieClinical Decision Support Systems
Clinical Decision Support Systems Een visie vanuit de praktijk Do s / don ts Seminar Medical Intelligence, Utrecht 12 september 2014 Ernst de Bel Informatie Architect Arts (voorheen internist intensivist)
Nadere informatieInterline, mei PATHOLOGIE casusschetsen
Interline, mei 2011 PATHOLOGIE casusschetsen INTERLINE PATHOLOGIE dd 26 april 2011 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Inleiding De werkgroep heeft 4 werkafspraken gemaakt
Nadere informatieQuiz. Hart en Vrouw. Doel. Opzet. Juist / Onjuist? Onjuist Hart en vaatziekten als doodsoorzaak. Het herkennen van sekseverschillen in risicofactoren
Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Zie hieronder > geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Bedrijfsnamen Sponsoring Sanofi Geen Takeda Nederland BV
Nadere informatieDe kunst van fouten maken
De kunst van fouten maken Programma De kunde van patiëntveiligheid Kick-off Inleiding patiëntveiligheid Pauze De kunst van het zien en leren van incidenten VIM Human Factor Engineering Video Inleiding
Nadere informatieAdvance Care Planning bij chronisch orgaanfalen: praat voor het te laat is!
Advance Care Planning bij chronisch orgaanfalen: praat voor het te laat is! Carmen Houben MSc. Wetenschappelijk onderzoeker Medisch Psycholoog 24 november 2015 Chronische ziekten - 1900: overlijden door
Nadere informatieEchografie van de schouder door de reumatoloog: toy or tool?
Echografie van de schouder door de reumatoloog: toy or tool? Henk Martens, reumatoloog Sint Maartenskliniek Nijmegen 29-11-2013 inleiding echografie in de reumatologie/door de reumatoloog echogeleide interventies
Nadere informatieTriage van pijn op de borst en uitsluiten van een ACS in de ambulancezorg door middel van de HEART-score en het high sensitive Troponine T
Triage van pijn op de borst en uitsluiten van een ACS in de ambulancezorg door middel van de HEART-score en het high sensitive Troponine T Rudolf Tolsma Verpleegkundig specialist acute zorg Perspectief
Nadere informatieLeidraad beoordelingen behandelingen tot verzekerde pakket door Kenniscentrum GGZ van Zorgverzekeraars Nederland
Leidraad beoordelingen behandelingen tot verzekerde pakket door Kenniscentrum GGZ van Zorgverzekeraars Nederland Mei 2014 Aanleiding Het CVZ beschrijft in het Rapport geneeskundige GGZ deel 2 de begrenzing
Nadere informatieANALYSE CALAMITEITEN
Huibert Ponssen, internist-intensivist/acute geneeskunde ANALYSE CALAMITEITEN - De rechten van de patiënt/nabestaanden - Hoe kan een organisatie verbeteren MELDING VAN CALAMITEITEN: DE (RECHTS)POSITIE
Nadere informatieKLINISCH REDENEREN: CENTRAAL IN DE VERPLEEGKUNDIGE BEROEPSUITOEFENING. CHE 26 oktober 2016 Jos Dobber
KLINISCH REDENEREN: CENTRAAL IN DE VERPLEEGKUNDIGE BEROEPSUITOEFENING CHE 26 oktober 2016 Jos Dobber KLINISCH REDENEREN het continue proces van kritisch denken, gegevensverzameling en analyse, gericht
Nadere informatiePatiëntveiligheid in Nederlandse ziekenhuizen
Patiëntveiligheid in Nederlandse ziekenhuizen Verleden, heden en trends Cordula Wagner Hoogleraar Patiëntveiligheid NIVEL en EMGO+/VUmc Pa#ëntveiligheid: belangrijke momenten in de #jd Harvard Medical
Nadere informatieBehandeling van een trigger finger. Loes van Boxmeer & Emma Wassenaar
Behandeling van een trigger finger Loes van Boxmeer & Emma Wassenaar Overzicht Inleiding PICO Zoekstrategie & Flowchart Artikelen Chirurgie Anatomie Open vs percutaan Conclusie Inleiding Klinische symptomen
Nadere informatieDigitale pathologie. Henk-Jan van Slooten patholoog 19-12-2011. founding fathers: Medisch Centrum Alkmaar Zaans medisch centrum Westfriesgasthuis
Digitale pathologie Henk-Jan van Slooten patholoog 19-12-2011 founding fathers: Medisch Centrum Alkmaar Zaans medisch centrum Westfriesgasthuis Disclosure Nothing to disclose Digitale pathologie? Wat is
Nadere informatieDisclosure belangen spreker
Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder
Nadere informatieMedische aansprakelijkheid zoals het (niet) moet
Rotterdam Institute of Private Law Accepted Paper Series Medische aansprakelijkheid zoals het (niet) moet R.W.M. Giard Published in NTBR 2009, 31 (p.249-254) Arts en jurist, Rotterdam Institute of Private
Nadere informatieNico Mensing van Charante Lezing 2014. Grenzen aan de Geneeskunde
Nico Mensing van Charante Lezing 2014 Grenzen aan de Geneeskunde Hermitage Amsterdam, Vrijdag 17 januari 2014 Deel 1: Grenzen aan de diagnostiek prof dr Patrick Bindels, huisarts Deel 2: Grenzen aan de
Nadere informatieGoede zorg, beter recht?
Goede zorg, beter recht? Mr.dr. Rolinka Wijne WAA JAARCONGRES 2017 Proportionele aansprakelijkheid en de verloren kans WAA-congres, 24 november 2017 2 DISCLOSURE Ik ben eigenaar van Wijne Health Law, lid-jurist
Nadere informatieKomen tot een goede behandelbeslissing, hoe doe je dat?
Komen tot een goede behandelbeslissing, hoe doe je dat? Gedeelde besluitvorming vanuit VERPLEEGKUNDIG perspectief Monique Baas verpleegkundig expert Gedeelde besluitvorming (baas@lumc.nl) 1 Gedeelde besluitvorming:
Nadere informatieGezamenlijke besluitvorming. Dr. Arwen Pieterse Afdeling Medische Besliskunde Leids Universitair Medisch Centrum
Gezamenlijke besluitvorming Dr. Arwen Pieterse Afdeling Medische Besliskunde Leids Universitair Medisch Centrum Overzicht Geschiedenis Noodzaak Definitie Effect van gezamenlijke besluitvorming Geschiedenis
Nadere informatieValkuilen op de HAP Lessen uit incidenten. Sonja Oomkens kwaliteitsfunctionaris Primair Huisartsenposten
Valkuilen op de HAP Lessen uit incidenten Sonja Oomkens kwaliteitsfunctionaris Primair Huisartsenposten Programma Voorstellen Een calamiteit uit 2008 Valkuilen op de HAP Bespreken van een calamiteit Iedereen
Nadere informatieE. Snippe en F. Bos
Disclosure belangen sprekers De mogelijke waarde van smartphone-based dagboekonderzoek voor de klinische praktijk (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met
Nadere informatieOuderen en COPD Programma. Programma. Leerdoelen/vragen. Programma. Ja of Nee?
Ouderen en COPD FRANK PEPELS, SPECIALIST OUDERENGENEESKUNDE, PROTEION. Plenair inventariseren leerdoelen 10 min Intro-toets/stellingen 5 min Acuut benauwde patiënt: -scenario: 15 min Pauze 10 min Chronisch
Nadere informatieDokter ik wil hogerop Transmurale afspraken over patiënten met SOLK
Dokter ik wil hogerop Transmurale afspraken over patiënten met SOLK Ilona Statius Muller en Willem Blok Huisartsensymposium januari 2016 Doel: Hoe werken huisarts en specialist samen aan behandeling solk?
Nadere informatieDisclosure belangenverstrengeling voor de sprekers van de AZO scholingsavond
Disclosure belangenverstrengeling voor de sprekers van de AZO scholingsavond (Potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Geen Geen Sponsoring of onderzoeksgeld
Nadere informatiePalliatieve zorg bij COPD
Palliatieve zorg bij COPD Joke Hes Longverpleegkundige Palliatieve zorg bij COPD 26/06/2014 Joke Hes Inhoud presentatie Welkom Wat is COPD Wanneer is er sprake van palliatieve zorg bij COPD Ziektelast
Nadere informatieHet contact met de patiënt na een incident. ICU Fellowship Training Radboudumc
Het contact met de patiënt na een incident ICU Fellowship Training Radboudumc Waarom ander beleid? Klachten, kosten, en rechtzaken Vergroten van de veiligheid en tevredenheid van patiënten Disclosure Etchegaray
Nadere informatie24 september 2015. Van harte welkom!
24 september 2015 Van harte welkom! Programma 20.00: Welkom Wendy de Valk, verpleegkundig specialist cardiologie 20.10: Het vrouwenhart. Is er verschil tussen mannen en vrouwen? Mw. A. Lubbert-Verberkmoes,
Nadere informatieDomeinbeschrijving manuele therapie NVMT
Domeinbeschrijving manuele therapie NVMT Voor u ligt de domeinbeschrijving manuele therapie. Deze beschrijving vormt de uitkomst van het project domeinbeschrijving manuele therapie dat door het bestuur
Nadere informatieValue based healthcare in de praktijk
12 mei 2017 Value based healthcare in de praktijk Jos Kroon Projectleider VBHC St. Antonius ziekenhuis DISCLOSURE: SPREKERS BELANGEN Sprekers hebben voor deze bijeenkomst geen (potentiële) belangenverstrengeling
Nadere informatieDokter op Dinsdag. Jawed Polad Interventiecardioloog Jeroen Bosch Ziekenhuis
Dokter op Dinsdag Jawed Polad Interventiecardioloog Jeroen Bosch Ziekenhuis Het hart is voornamelijk gemaakt van speciale spier. Het hart pompt bloed in de slagaders (bloedvaten) die het bloed naar alle
Nadere informatieGeschillencommissie Huisartsenzorg West
Geschillencommissie Huisartsenzorg West Referentie: 201703/ms UITSPRAAK Inzake Mevrouw [klaagster] wonende te [plaats] klaagster tegen Mevrouw [verweerster], huisarts gevestigd te [plaats] verweerster
Nadere informatieDe kracht van het netwerk
De kracht van het netwerk 2 e landelijk symposium voor IC-netwerken 28 november 2018 Kwaliteit bevorderen van IC zorg in de regio: leren van elkaar een interactieve verdiepingssessie Woensdag 28 november
Nadere informatieBiopteren in de eerste lijn. Christiane Hebeda mmv Enny Beverdam dermatologen, locatie Hengelo en Almelo
Biopteren in de eerste lijn. Christiane Hebeda mmv Enny Beverdam dermatologen, locatie Hengelo en Almelo Wat gaan we doen? -techniek van het biopteren -plaats van het biopt in het stappenplan werkwijze
Nadere informatieDokter, is het mijn hart of zijn het mijn longen?
Dokter, is het mijn hart of zijn het mijn longen? Zaterdag 8 oktober Ziekenhuis Gelderse Vallei Dr. Ronald Walhout, cardioloog Drs. Jeroen Verheul, longarts Het normale hart De normale longen Rechter long
Nadere informatieHartfalen. Duo-avonden 20-4-2015. Jaco Houtgraaf, cardioloog
Hartfalen Duo-avonden 20-4-2015 Jaco Houtgraaf, cardioloog Opbouw presentatie Inleiding Wat is het? Hoe ziet het eruit? Hoe ontstaat het? Behandeling Waar op te letten? Symptomen / klachten / dieet / vocht
Nadere informatieWorkshop neuro-endocriene longtumoren handvatten voor de dagelijkse praktijk
Workshop neuro-endocriene longtumoren handvatten voor de dagelijkse praktijk Dr. Robert Jan van Suylen Pathologie DNA Locatie Jeroen Bosch Ziekenhuis Drs. Jules Derks Afdeling Longziekten Maastricht University
Nadere informatieACUUT CORONAIR SYNDROOM
ACUUT CORONAIR SYNDROOM Doelen ACS pathofysiologie begrijpen Risicofactoren voor ACS kunnen herkennen Diagnostische stappen kunnen volgen 12 februari 2015 Esther de Haan, verpleegkundig specialist cardiologie
Nadere informatieMedico-legale aspecten bekwaamverklaringen Mr. Vivienne Schelfhout, Directeur Opleiding, Wetenschap & Innovatie
Medico-legale aspecten bekwaamverklaringen Mr. Vivienne Schelfhout, Directeur Opleiding, Wetenschap & Innovatie 7 maart 2017 Hoe werkt de Federatie? Agenda Raad Opleiding Platform europa Patiëntveiligheid
Nadere informatieWat doen we met ons moeder? Esther Warmerdam, SO Vitalis Maaike Maas, SEH arts CZH Ylva Onderwater, Huisarts
Wat doen we met ons moeder? Esther Warmerdam, SO Vitalis Maaike Maas, SEH arts CZH Ylva Onderwater, Huisarts Wat is er anders? Presentatie Leeftijd specifieke ziekten /co-morbiditeit Minder fysiologische
Nadere informatieResultaten op tafel voor longkanker
17 maart 2017 Resultaten op tafel voor longkanker Franz Schramel Jos Kroon DISCLOSURE: SPREKERS BELANGEN Sprekers hebben voor deze bijeenkomst geen (potentiële) belangenverstrengeling met (commerciële)
Nadere informatieMethodisch handelen & Klinisch redeneren
Methodisch handelen & Klinisch redeneren Methodisch handelen & Doel: Begripsverheldering Kennismaken en oefenen met de methodiek en systematiek van klinisch redeneren aan de hand van casuïstiek Nieuwe
Nadere informatieFCE in internationaal perspectief
FCE in internationaal perspectief Dr Paul Kuijer, p.p.kuijer@amc.nl Academisch Medisch Centrum (AMC) voor Arbeid en Gezondheid Polikliniek Mens en Arbeid Amsterdam, Nederland Financiële belangen bij FCE?
Nadere informatie- Geplaatst in VISUS EBM IN DE OPTOMETRIE: HOE PAS JE HET TOE?
- Geplaatst in VISUS 4-2017 - EBM IN DE OPTOMETRIE: HOE PAS JE HET TOE? Om de verschillen tussen de kennis uit het laatste wetenschappelijk bewijs en de klinische praktijk kleiner te maken is de afgelopen
Nadere informatieADHD en ASS. Bij normaal begaafde volwassen. Utrecht, 23-01-2014 Anne van Lammeren, psychiater UCP/UMCG
ADHD en ASS Bij normaal begaafde volwassen Utrecht, 23-01-2014 Anne van Lammeren, psychiater UCP/UMCG Disclosure belangen spreker (potentiële) Belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante
Nadere informatieBEOORDELING: EEN ZOEKTOCHT NAAR EEN ANDER LEVEN DRS. ENNO TROMPERT DRS. CORA VAN DER SEL (LID CENTRALE CLIËNTENRAAD UWV ) EN LEDEN ADVIESRAAD KCVG
BEOORDELING: EEN ZOEKTOCHT NAAR EEN DRS. ENNO TROMPERT DRS. CORA VAN DER SEL (LID CENTRALE CLIËNTENRAAD UWV ) EN LEDEN ADVIESRAAD KCVG DISCLOSURE BELANGEN SPREKERS Geen (potentiële) belangenverstrengeling
Nadere informatieSamen beslissen met kwetsbare ouderen
Samen beslissen met kwetsbare ouderen Een continue dialoog Marjolein van de Pol Disclosure dia MHJ van de Pol Mogelijke belangenverstrengeling Relevante connecties met commerciële bedrijven Sponsoring
Nadere informatiePatiënteninformatie. Moedervlekken
Patiënteninformatie Moedervlekken Inhoud Inleiding... 3 Wat zijn moedervlekken?... 3 Hoe ontstaan moedervlekken?... 3 Wat zijn de verschijnselen?... 4 Onrustige moedervlekken... 4 Hoe wordt de diagnose
Nadere informatieHealth Advisory Services 08-03-06
Health Advisory Services 08-03-06 Oolgaardtlezing 4 maart 2008 Van Disease Management naar levensloopbegeleiding voor mensen met een Autisme Spectrum Stoornis (ASS) Ir. W. (Wine) te Meerman MSc, Managing
Nadere informatieHET WERKEN met GEZONDHEIDSPROFIELEN in de MANUELE THERAPIE
HET WERKEN met GEZONDHEIDSPROFIELEN in de MANUELE THERAPIE Prof.dr. Rob A.B. Oostendorp Vrije Universiteit Brussel UMC St Radboud, Nijmegen NPi, Amersfoort 1 NVMT 4e LUSTRUM VAN HARTE PROFICIAT 2 WAAROM
Nadere informatieFORMULIER IV voor het beoordelen van een PATIËNT-CONTROLEONDERZOEK Versie oktober 2002, geldig t/m december 2005 Evidence-Based RichtlijnOntwikkeling Formulier IV: beoordeling patiënt-controleonderzoek
Nadere informatieMULTIDISCIPLINAIRE VISIE op DIAGNOSTIEK en BEHANDELING van het LUMBOSACRAAL RADICULAIR SYNDROOM
MULTIDISCIPLINAIRE VISIE op DIAGNOSTIEK en BEHANDELING van het LUMBOSACRAAL RADICULAIR SYNDROOM 1 HNP-onderzoek UMC St Radboud Evidence-based handelen bij postoperatief LRS: een uitdaging! Prof.dr. Rob
Nadere informatie23-1-2014. Classificeren en meten. Overzicht van de officiële definities van de meter sinds 1795. Raymond Ostelo, PhD. Klinimetrie
Raymond Ostelo, PhD Professor of Evidence-Based Physiotherapy Dept. Health Sciences EMGO+ Institute for Health and Care Research VU University Amsterdam, the Netherlands r.ostelo@vumc.nl 1 Classificeren
Nadere informatieAls je alleen een hamer hebt, zie je overal spijkers w w w. b u r e a u p e e r s. n l
Kannerlezing 12 maart 2018 Als je alleen een hamer hebt, zie je overal spijkers w w w. b u r e a u p e e r s. n l Even voorstellen 35 jaar roots in de kinder- en jeugdpsychiatrie 20 jaar als professional
Nadere informatieJuridische aspecten van bekwaam verklaren. Mr. Robinetta de Roode, KNMG & Mr. Vivienne Schelfhout, Federatie Medisch Specialisten
Juridische aspecten van bekwaam verklaren Mr. Robinetta de Roode, KNMG & Mr. Vivienne Schelfhout, Federatie Medisch Specialisten Disclosure belangen sprekers (Potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 4 februari 2016 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340
Nadere informatieGeen. (potentiële) belangenverstrengeling. Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven
Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Geen Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding
Nadere informatieACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN
INTERLINE PATHOLOGIE dd 26 APRIL 2011 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Inleiding De werkgroep heeft 4 werkafspraken gemaakt die in dit programma besproken worden: 1.
Nadere informatieFormulier voor het beoordelen van de kwaliteit van een artikel over een diagnostische test of screeningsinstrument.
Formulier voor het beoordelen van de kwaliteit van een artikel over een diagnostische test of screeningsinstrument. Behorend bij: Evidence-based logopedie, hoofdstuk 3. Toelichting bij de criteria voor
Nadere informatieVerbetering van zorg voor patiënten met stabiele angina pectoris vanuit de 1 e lijn
Verbetering van zorg voor patiënten met stabiele angina pectoris vanuit de 1 e lijn Dr. Tobias Bonten huisarts i.o. en epidemioloog PUBLIC HEALTH & EERSTELIJNS GENEESKUNDE LUMC Regionale zorg voor de patiënt
Nadere informatieHodie mihi, cras tibi. Onderwerpen. WGBO (Wet Geneeskundige Behandel Overeenkomst) Juridisch toetsingskader
Onderwerpen Samenvatting juridische toetsingskaders Casuïstiek Over de professionele standaard Bijzondere positie BVO Afsluiting 1 2 Juridisch toetsingskader Burgerlijk Wetboek ( art. 7: 453 BW) De hulpverlener
Nadere informatieGRZ vanuit het perspectief van de klinisch geriater samenwerken in de ouderengeneeskunde
GRZ vanuit het perspectief van de klinisch geriater samenwerken in de ouderengeneeskunde Arend Arends, klinisch geriater Topzorg voor ouderen Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling
Nadere informatieVBHC; hoe doe je dat voor borstkanker?
17 maart 2017 VBHC; hoe doe je dat voor borstkanker? Yvonne van Riet José Meulepas DISCLOSURE: SPREKERS BELANGEN Sprekers hebben voor deze bijeenkomst geen (potentiële) belangenverstrengeling met (commerciële)
Nadere informatieDiagnostic accuracy of FEV 1 /FEV 6 -based microspirometry to assess airflow obstruction in primary care. A systematic literature review
Diagnostic accuracy of FEV 1 /FEV 6 -based microspirometry to assess airflow obstruction in primary care. A systematic literature review Tjard Schermer, Erik Bischoff, Patrick Poels, Alan Crockett, Lisette
Nadere informatieBesluitvorming bij ouderen met kanker
Besluitvorming bij ouderen met kanker Floor van Nuenen f.m.van.nuenen@umcg.nl Hanneke van der Wal- Huisman h.van.der.wal-huisman@umcg.nl 1 Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling
Nadere informatieTRAUMATISCH PANCREASLETSEL
TRAUMATISCH PANCREASLETSEL Frank Oort Gutclub 29 oktober 2014 1 2 Opbouw Casus Achtergrond Traumatisch pancreas letsel bij kinderen Vervolg casus Leerpunten casus 3 Casus Mw. C. 13 jaar Overplaatsing vanuit
Nadere informatieCVS, MEERDANEEN SYNDROOMALLEEN
CVS, MEERDANEEN SYNDROOMALLEEN P R O F. D R. I G N A A S D E V I S C H Medische Filosofie en Ethiek Departement Huisartsengeneeskunde en Eerstelijnsgezondheidszorg Universiteit Gent VRAAGSTELLING CONGRES
Nadere informatieFactsheet NABON Breast Cancer Audit (NBCA)
Factsheet NABON Breast Cancer Audit () [1.0.; 15-09-] Registratie gestart: 2011 Als algemene voorwaarde voor het meenemen van een patiënt in de berekening van de kwaliteitsindicatoren is gesteld dat ten
Nadere informatie