Patiëntveiligheid in Nederlandse ziekenhuizen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Patiëntveiligheid in Nederlandse ziekenhuizen"

Transcriptie

1 Patiëntveiligheid in Nederlandse ziekenhuizen Verleden, heden en trends Cordula Wagner Hoogleraar Patiëntveiligheid NIVEL en EMGO+/VUmc

2 Pa#ëntveiligheid: belangrijke momenten in de #jd Harvard Medical Practice Study To Err is Human IOM Report JCAHO National Patient Safety Goals Institute for Healthcare Improvement 100K lives Campaign Better faster III: Rein WIllems: Hier werk je veilig of je werkt hier niet Report I: Adverse events in Dutch hospitals Prevent harm, work safe Report II Adverse events in Dutch hospitals? Juni13: Report safety campaign 10 topics November 13 Report III: Adverse events in Dutch hospitals Beleidsdoelstelling: 50% reductie potentieel vermijdbare schade in vijf jaar

3 Pa#ëntveiligheid in ziekenhuizen Het ontbreken van schade aan de pa#ënt door: het niet volgens de professionele standaard handelen van hulpverleners tekortkoming van het zorgsysteem. Incident: Een onbedoelde gebeurtenis #jdens het zorgproces ongeacht of er schade is ontstaan aan de pa#ënt. Alles wat niet de bedoeling is -> melden in VIM-systeem Calamiteit Onverwacht erns#ge schade of overlijden door de zorg -> al#jd melden bij RvB

4 Potentieel vermijdbare schade: 2004, 2008 en 2011/2012 2,3% (BI 1,9% - 2,7%) 2,9% (BI 2,3% - 3,7%) 1,6% (BI 1,1% - 2,2%)

5 Potentieel vermijdbare sterfte: 2004, 2008 en 2011/2012 4,1% (BI 3,5% - 4,8%) 5,5% (BI 4,5% - 6,6%) 2,6% (BI 2,0% - 3,4%) 970 patiënten (BI 735 1,274)

6 Voorkom schade, werk veilig Implementeren VMS ( Verbeteren op 10 thema s Postopera#eve infec#es Sepsis Bedreigde vitale func#es Medica#efouten Oudere pa#ënt Myocardinfarct Pijn High risk medica#e Verwisseling pa#ënten Nierinsufficiën#e en contrastvloeistof 6

7 Oudere pa#ënten gescreend met hele screeningsbundel (N=3283) (incl. 95% betrouwbaarheidsinterval) 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Meetmoment

8 Nierinsufficiën#e Voorlopige tussenresultaten % patiënten met een bekende egfr voor contrasttoediening 8

9 Medica#everifica#e Voorlopige tussenresultaten % Patiënten bij wie de volledige bundel is uitgevoerd Opname Ontslag 9

10 Ziekenhuizen vergeleken Verschillen zijn groot! Voor elk thema koplopers en achterlopers Percentages gebaseerd op laatste 3 meetmomenten Thema Doelstelling 5 voorlopers 5 achterlopers Medica#everifica#e - opname Medica#everifica#e - ontslag 100% op bundel % 1-20% 100% op bundel 25-85% 0% Kwetsbare ouderen 100% op bundel 70-98% 0-5% Verwisseling 100% Time-out 80-97% 0-55%

11 Veranderen is complex Cultuur en gedragsverandering Content Complexiteit: Mono/mul#disciplinair; Onderbouwd / bewezen effec#ef; Urgen#ebesef, aansluiten op bestaande ini#a#even; Ervaren registra#elast. Zorg op maat Kartrekker Competent; Enthousiast; Juiste kennis. Proces Inzicht in voortgang/resultaten; Bevoegdheden en verantwoordelijkheden; Duidelijke aanpak en uitvoering. Context Registra#esysteem / ICT; Betrokken management; Beschikbare #jd/middelen; Informele ini#a#even; Fysieke inrich#ng van zkh.

12 Conclusies Duidelijke verbeteringen zichtbaar Maar, er zijn grote verschillen tussen ziekenhuizen en ziekenhuisafdelingen Implementa#e akankelijk van ervaren complexiteit thema Cijferma#g inzicht in verbeteringen essen#eel voor succes Zorg op maat soms in strijd met 100% navolging van richtlijnen

13 4 Trends in pa#ëntveiligheid Cultuurontwikkeling Informa#e overdracht en teamwork let op bij specialisa#e en concentra#e Samenwerking met 1 e lijn Belome van EPD en ICT kwaliteitsregistra#es en pa#ënten-portaal Resilience: Safety I en Safety II Waarom gaan dingen goed?

14 Cultuurontwikkeling: de ladder Vooruitstrevend Veiligheid is een integraal onderdeel van alles wat we hier doen Vertrouwen, openheid Proactief We zijn alert op mogelijke risico s Bureaucratisch We hebben systemen om alle risico s te managen Reactief Na elk incident nemen we actie Gedrag Ontkennend Waarom tijd verdoen aan veiligheid, wij leveren goede zorg 14

15 Communica#e: bron van fouten 15

16 EPD en kwaliteitsregistra#e Eenvoudig resultaten laten zien aan pa#ënten Balans externe en interne indicatoren 16

17 Resilience: Safety I en Safety II Hoe ziet ons systeem eruit? Directe lineaire aansturing of complex adaptive system? Resilience: adequaat reageren op verstoringen - flexibitliteit Safety I: waarom gaat het fout? Safety II: Waarom gaan dingen goed?

18 Discussie Waar staat uw ziekenhuis? Welke kansen en bedreigingen ziet u?

De kunst van fouten maken

De kunst van fouten maken De kunst van fouten maken Programma De kunde van patiëntveiligheid Kick-off Inleiding patiëntveiligheid Pauze De kunst van het zien en leren van incidenten VIM Human Factor Engineering Video Inleiding

Nadere informatie

Patiëntveiligheid in ziekenhuizen. 12,5 jaar onderzoek, successen en nieuwe uitdagingen

Patiëntveiligheid in ziekenhuizen. 12,5 jaar onderzoek, successen en nieuwe uitdagingen Patiëntveiligheid in ziekenhuizen 12,5 jaar onderzoek, successen en nieuwe uitdagingen Patiëntveiligheid is een continu proces Ziekenhuizen willen de beste zorg bieden aan hun patiënten. Maar behandelingen

Nadere informatie

Implementatie. VMS Veiligheidsprogramma. Evaluatieonderzoek in Nederlandse ziekenhuizen

Implementatie. VMS Veiligheidsprogramma. Evaluatieonderzoek in Nederlandse ziekenhuizen P A T I Ë N T V E I L I G H E I D I N N E D E R L A N D Implementatie VMS Veiligheidsprogramma Evaluatieonderzoek in Nederlandse ziekenhuizen Implementatie VMS Veiligheidsprogramma Evaluatieonderzoek in

Nadere informatie

Afdeling Sociale Geneeskunde Patiëntveiligheid en verantwoordelijkheid in de zorg

Afdeling Sociale Geneeskunde Patiëntveiligheid en verantwoordelijkheid in de zorg Patiëntveiligheid en verantwoordelijkheid in de zorg Prof. dr. Cordula Wagner 1 Inhoud Wat weten we van veiligheidsrisico s? Wat zijn ontwikkelingen? Wie is verantwoordelijk? 2 Ziekenhuizen Hoog complex

Nadere informatie

Yvonne van Oosterhout, Stichting Robuust/ Zorg voor Veilig Judith van der Vloed, NVLF

Yvonne van Oosterhout, Stichting Robuust/ Zorg voor Veilig Judith van der Vloed, NVLF ë Yvonne van Oosterhout, Stichting Robuust/ Zorg voor Veilig Judith van der Vloed, NVLF Programma 11.00 uur Voorstelrondje Wat is patiëntveiligheid voor jullie? Wat willen jullie leren? 11.15 uur Theorie

Nadere informatie

VEILIGHEID! een kwestie van VOORUIT zien

VEILIGHEID! een kwestie van VOORUIT zien VEILIGHEID! een kwestie van VOORUIT zien Sidney Dekker: why things go wrong https://www.youtube.com/watch?v=pyliemnh qm4&feature=youtu.be avoid risk Hoe gaan wij ermee om? Patiëntveiligheid Patiëntveiligheid

Nadere informatie

Tweede evaluatie VMS Veiligheidsprogramma

Tweede evaluatie VMS Veiligheidsprogramma Tweede evaluatie VMS Veiligheidsprogramma Medicatieverificatie High Risk Medicatie EPD Indicator scan Dr. Joanna E. Klopotowska, postdoc onderzoeker Safety 4 patients VUmc/EMGO+ Drs. Bernadette Schutijser,

Nadere informatie

Value based healthcare door een quality improvement bril

Value based healthcare door een quality improvement bril Rotterdam, 7 december 2017 Value based healthcare door een quality improvement bril Ralph So, intensivist en medisch manager Kwaliteit, Veiligheid & Innovatie 16.35-17.00 uur Everybody in healthcare really

Nadere informatie

Ontwikkeling en implementatie van een protocol ter verbetering van de patiëntveiligheid in een operatiekwartier.

Ontwikkeling en implementatie van een protocol ter verbetering van de patiëntveiligheid in een operatiekwartier. Ontwikkeling en implementatie van een protocol ter verbetering van de patiëntveiligheid in een operatiekwartier. Pierre Luysmans, UZ Leuven 5 febr 2010 Inleiding: november 1999 To err is human Adverse

Nadere informatie

EEN MEERJARIG BELEIDSPLAN MET SMART DOELSTELLINGEN

EEN MEERJARIG BELEIDSPLAN MET SMART DOELSTELLINGEN VOORBEELD VEILIGHEIDSPLAN EEN MEERJARIG BELEIDSPLAN MET SMART DOELSTELLINGEN Hieronder ziet u de hoofdstukken en paragrafen van het veiligheidsplan. Per paragraaf ziet u welke informatie u moet geven.

Nadere informatie

Cliëntveiligheid in de VVT

Cliëntveiligheid in de VVT Cliëntveiligheid in de VVT NVTZ-bijeenkomst 12 oktober 2015 Hanneke Merten h.merten@vumc.nl Ontwikkeling Patiëntveiligheid Harvard Medical Practice Study IOM rapport To Err is Human JCAHO National Patient

Nadere informatie

Bestuurlijk leiderschap bij crisisbeheersing in zorginstellingen. Arie C van Alphen.

Bestuurlijk leiderschap bij crisisbeheersing in zorginstellingen. Arie C van Alphen. Bestuurlijk leiderschap bij crisisbeheersing in zorginstellingen. Arie C van Alphen. Presentatie boek Crisisbeheersing Witte Kolom. 1 Aanleiding aandacht voor calamiteiten/crisis en veiligheid. Calamiteiten

Nadere informatie

CALAMITEIT in een ziekenhuis. 28 september 2006.

CALAMITEIT in een ziekenhuis. 28 september 2006. CALAMITEIT in een ziekenhuis. 28 september 2006. Arie C van Alphen. SEMINAR CRISISBEHEERSING ZORGSECTOR NAAR HOGER NIVEAU 17 FEBRUARI 2016. CONTEKST. 2006. ZGT: Almelo/Hengelo; fusieziekenhuis; opleidingskliniek;

Nadere informatie

Dossieronderzoek volgens de EMGO+/NIVEL methode

Dossieronderzoek volgens de EMGO+/NIVEL methode Dossieronderzoek volgens de EMGO+/NIVEL methode M. Langelaan Voor een goed begrip Uitkomstmaten in dossieronderzoek Zorggerelateerde schade Let op: vermijdbaar verwijtbaar Niet vermijdbare schade Vermijdbare

Nadere informatie

Op weg naar veilige zorg met de veiligheidsthema s

Op weg naar veilige zorg met de veiligheidsthema s Het Erasmus MC neemt sinds 2008 deel aan het landelijke Veiligheidsprogramma van VMSzorg en wil hiermee een bijdrage leveren aan het terugdringen van onbedoelde vermijdbare schade bij patiënten. Als onderdeel

Nadere informatie

Rapporteren en leren na een calamiteit

Rapporteren en leren na een calamiteit Rapporteren en leren na een calamiteit Jan van Berlo Coördinerend/specialistisch senior inspecteur Aanleiding Verzoek landelijke richtlijn omgaan met calamiteiten (IGZ brief 24 oktober 2012) - IGZ ontvangt

Nadere informatie

Wat leert calamiteiten onderzoek in de langdurige zorg? Dr. Henk J. van der Steeg

Wat leert calamiteiten onderzoek in de langdurige zorg? Dr. Henk J. van der Steeg Wat leert calamiteiten onderzoek in de langdurige zorg? Dr. Henk J. van der Steeg 1 Agenda Reflectie op titel Retrospectief incident management Calamiteiten onderzoek VVT sector werkwijze commissie Prisma

Nadere informatie

Het belang van directe beschikbaarheid van het antistollingsdossier

Het belang van directe beschikbaarheid van het antistollingsdossier Het belang van directe beschikbaarheid van het antistollingsdossier dr. Henk J. Adriaansen KCHL en Trombosedienst, Gelre ziekenhuizen, Apeldoorn en Zutphen KCL en Trombosedienst, SHO en Röpcke Zweers ziekenhuis,

Nadere informatie

Dossieronderzoek als kwaliteitsinstrument. Prof. Dr. S.A. Danner VU medisch centrum

Dossieronderzoek als kwaliteitsinstrument. Prof. Dr. S.A. Danner VU medisch centrum Dossieronderzoek als kwaliteitsinstrument Prof. Dr. S.A. Danner VU medisch centrum Disclosure belangen spreker (S.A. Danner) (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties

Nadere informatie

Introductie patiëntveiligheid.

Introductie patiëntveiligheid. Introductie patiëntveiligheid johan.hellings@uhasselt.be 19 november 2012 Rechten van de patiënt Recht op kwaliteitsvolle dienstverlening: de best mogelijke zorg, verstrekt in functie van de beschikbare

Nadere informatie

Is meten weten? Of uiteindelijk zweten? Wouter van der Horst, woordvoerder

Is meten weten? Of uiteindelijk zweten? Wouter van der Horst, woordvoerder Is meten weten? Of uiteindelijk zweten? Wouter van der Horst, woordvoerder Even voorstellen Woordvoerder staat er middenin Politiek Media/pers Burger Zorgvisie Maak die sterftecijfers openbaar! Transparantie,

Nadere informatie

Ranking en toezicht: goed voor de patiënt! Ed Schoemaker Coördinerend/specialistisch senior inspecteur Projectleider Toezicht Operatief Proces

Ranking en toezicht: goed voor de patiënt! Ed Schoemaker Coördinerend/specialistisch senior inspecteur Projectleider Toezicht Operatief Proces Ranking en toezicht: goed voor de patiënt! Ed Schoemaker Coördinerend/specialistisch senior inspecteur Projectleider Toezicht Operatief Proces Ranking en toezicht: goed voor de patiënt! NVLO 25-9-2014

Nadere informatie

De interventiebundels POWI en Lijnsepsis: toe aan verandering?

De interventiebundels POWI en Lijnsepsis: toe aan verandering? De interventiebundels POWI en Lijnsepsis: toe aan verandering? Jan Wille, coördinator infectiepreventie Titia Hopmans, senior adviseur PREZIES RIVM, Centrum voor Infectieziektebestrijding 1 Patiëntveiligheid

Nadere informatie

Spoed Interventie Team (SIT): waarom en hoe? Elien Pragt Anesthesioloog-intensivist MUMC+ 22 april 2016

Spoed Interventie Team (SIT): waarom en hoe? Elien Pragt Anesthesioloog-intensivist MUMC+ 22 april 2016 Spoed Interventie Team (SIT): waarom en hoe? Elien Pragt Anesthesioloog-intensivist MUMC+ 22 april 2016 Waarom SIT? Critical care outreach team (CCOT) Medical emergency team (MET) Spoed interventie team

Nadere informatie

Specificatie en Implementatie

Specificatie en Implementatie Specificatie en Implementatie van de Generieke Overdrachtsgegevens Sjaak Gondelach UMC Utrecht 14 november 2014 Wie ben ik Sjaak Gondelach UMC Utrecht Informatie architect Lid Kernteam Reg.a.d.Bron Welk

Nadere informatie

Creëren van een veilige meldcultuur

Creëren van een veilige meldcultuur Creëren van een veilige meldcultuur AZN, 28 juni 2012 Marieke de Boer, hoofd Centrum Patiëntveiligheid Isala Juni 2012 1 Maar wat is patiëntveiligheid? Het (nagenoeg) ontbreken van (de kans op) schade

Nadere informatie

OPERATIONELE VEERKRACHT VOOR VEILIGHEID (TORC) NVVK Congres 2017 Dolf van der Beek en Johan van der Vorm

OPERATIONELE VEERKRACHT VOOR VEILIGHEID (TORC) NVVK Congres 2017 Dolf van der Beek en Johan van der Vorm OPERATIONELE VEERKRACHT VOOR VEILIGHEID (TORC) NVVK Congres 2017 Dolf van der Beek en Johan van der Vorm INHOUD Operationele veerkracht Betekenis voor flexibele veiligheid Serious gaming voor veerkracht

Nadere informatie

Ongewenste uitkomsten van zorg

Ongewenste uitkomsten van zorg Ongewenste uitkomsten van zorg De belangrijkste vragen op een rij Juni 2016 Drie vormen van ongewenste uitkomsten van zorg 1. Calamiteit 2. Incident 3. Complicatie Wat zijn de verschillen en hoe kunnen

Nadere informatie

Praktische toepassingen in het vergroten van medicatieveiligheid:

Praktische toepassingen in het vergroten van medicatieveiligheid: Praktische toepassingen in het vergroten van medicatieveiligheid: Medicatiemanagers als vaste waarde in het verpleegkundig team ter verbetering van de medicatieveiligheid. Rolf Toornvliet, ziekenhuisapotheker

Nadere informatie

Workshop Veiligheidscultuur

Workshop Veiligheidscultuur Universiteit Hasselt Onderzoeksgroep Patiëntveiligheid Faculteit Geneeskunde en Levenswetenschappen Faculteit Bedrijfseconomische Wetenschappen Annemie Vlayen annemie.vlayen@uhasselt.be Workshop Veiligheidscultuur

Nadere informatie

Onderzoek naar patiëntveiligheid en het veiligheidsmanagementsysteem

Onderzoek naar patiëntveiligheid en het veiligheidsmanagementsysteem THEMA VEILIGHEID Onderzoek naar patiëntveiligheid en het veiligheidsmanagementsysteem INTERVIEW MET HOOGLERAAR PATIËNTVEILIGHEID CORDULA WAGNER Het veiligheidsprogramma Voorkom schade, werk veilig dat

Nadere informatie

Ongewenste uitkomsten van zorg

Ongewenste uitkomsten van zorg Ongewenste uitkomsten van zorg De belangrijkste vragen op een rij Juni 2016 Drie vormen van ongewenste uitkomsten van zorg 1. Calamiteit 2. Incident 3. Complicatie Wat zijn de verschillen en hoe kunnen

Nadere informatie

VBS -FANC. Incidentmelding in nucleaire geneeskunde Kwaliteit & Patiëntveiligheid. 18 februari 2016 maart. Jacques Rutten

VBS -FANC. Incidentmelding in nucleaire geneeskunde Kwaliteit & Patiëntveiligheid. 18 februari 2016 maart. Jacques Rutten VBS -FANC 18 februari 2016 maart Incidentmelding in nucleaire geneeskunde Kwaliteit & Patiëntveiligheid Jacques Rutten (Patiënt) veiligheid managementsysteem VMS Waarom? Instituteof Medicine November 1999

Nadere informatie

Patiëntveiligheid en reputatie

Patiëntveiligheid en reputatie Kansen en bedreigingen van patiëntveiligheid voor de reputatie en positionering van een ziekenhuis Maastricht 27-11-2008 Carolijn Ploem Inhoud 1. Wat doen ziekenhuizen aan veiligheid? 2. Wat is reputatie?

Nadere informatie

Samenvatting thema Veilige zorg voor zieke kinderen

Samenvatting thema Veilige zorg voor zieke kinderen aan Samenvatting thema Veilige zorg voor zieke kinderen Voor het thema Veilige zorg voor zieke kinderen heeft het expertteam een praktijkgids ontwikkeld. Het VMS Veiligheidsprogramma bouwt met deze praktijkgids

Nadere informatie

Laboratoriumdiagnostiek en risicomanagement

Laboratoriumdiagnostiek en risicomanagement Laboratoriumdiagnostiek en risicomanagement Dr N. de Jonge Klinisch chemicus 1 2 3 Medische fout Onbedoelde schade Tijdelijke of permanente beperking voor patiënt Overlijden Vermijdbaar Patient safety

Nadere informatie

HKZ Kwaliteitsdag. Werken aan patiëntveiligheid in relatie tot kwaliteit. Richard Raaphorst - Principal Lead Auditor DNV

HKZ Kwaliteitsdag. Werken aan patiëntveiligheid in relatie tot kwaliteit. Richard Raaphorst - Principal Lead Auditor DNV HKZ Kwaliteitsdag Werken aan patiëntveiligheid in relatie tot kwaliteit Richard Raaphorst - Principal Lead Auditor DNV HKZ Kwaliteitsdag 21 maart 2013 Even voorstellen.. Richard Raaphorst Functie: Principal

Nadere informatie

Onbedoelde Schade. in Nederlandse Ziekenhuizen. Auteurs: Cordula Wagner Martine de Bruijne. Onderzoeksteam:

Onbedoelde Schade. in Nederlandse Ziekenhuizen. Auteurs: Cordula Wagner Martine de Bruijne. Onderzoeksteam: Onbedoelde Schade in Nederlandse Ziekenhuizen Auteurs: Cordula Wagner Martine de Bruijne Onderzoeksteam: Marieke Zegers Lilian Hoonhout Ingrid Christiaans Marleen Smits Erik Hout Laura Zwaan Tanya Gelsema

Nadere informatie

Kwaliteitsmanagement ziekenhuizen sterk ontwikkeld

Kwaliteitsmanagement ziekenhuizen sterk ontwikkeld Thema Kwaliteit en veiligheid Kwaliteitsmanagement ziekenhuizen sterk ontwikkeld In de afgelopen tien jaar zijn er in de Nederlandse ziekenhuissector ingrijpende veranderingen doorgevoerd met het doel

Nadere informatie

20 minuten. datum copyright auteur versie

20 minuten. datum copyright auteur versie 20 minuten Trouw, januari 2015 NIVEL cijfers, onderzoek naar vermijdbare schade 2008 2011/12 Zorggerelateerde schade 8% van alle opnamen 7,1% van alle opnamen Potentieel vermijdbare schade 2,9% van alle

Nadere informatie

Financiering integrale geboortezorg

Financiering integrale geboortezorg Financiering integrale geboortezorg t.b.v. 2 e landelijke bijeenkomst VSV- besturen 16 September 2016 Mar@en Kroeze Kloosterziel MBA Doelstelling Overzicht verkrijgen in de (on)mogelijkheden van financiële

Nadere informatie

De specifieke doelen van dit proefschrift waren het vergaren van kennis en inzicht in:

De specifieke doelen van dit proefschrift waren het vergaren van kennis en inzicht in: ACHTERGROND EN DOELEN Zorgverleners werken in een complexe hoog-risico omgeving waarin incidenten ernstige gevolgen kunnen hebben voor patiënten. Hoewel de zorgverlening in Nederland van hoge kwaliteit

Nadere informatie

Incidenten op de intensive care volwassenen

Incidenten op de intensive care volwassenen Incidenten op de intensive care volwassenen Commissie patiëntveiligheid ICV Dave Dongelmans Miranda Gans Sander van der Sluijs Mario Kurk Ellen Schippers Robert Tepaske Frederique Paulus Jan Binnekade

Nadere informatie

VMS veiligheidseisen voor het ZKN-Keurmerk Een vertaling van de NTA8009:2011 naar de situatie van de zelfstandige klinieken

VMS veiligheidseisen voor het ZKN-Keurmerk Een vertaling van de NTA8009:2011 naar de situatie van de zelfstandige klinieken VMS veiligheidseisen voor het ZKN-Keurmerk Een vertaling van de NTA8009:2011 naar de situatie van de zelfstandige klinieken Leiderschap 1. De directie heeft vastgelegd en is eindverantwoordelijk voor het

Nadere informatie

Wkkgz: Gevolgen voor de praktijk van de kwaliteit van zorg

Wkkgz: Gevolgen voor de praktijk van de kwaliteit van zorg Wkkgz: Gevolgen voor de praktijk van de kwaliteit van zorg Prof dr Kit Roes Directeur Kwaliteit en Patiëntveiligheid 13 mei 2014 Overzicht Kwaliteit van zorg in het UMC Utrecht Impact op diverse gebieden

Nadere informatie

Compagnoncursus. Martini Ziekenhuis. Juni 2012 Texel

Compagnoncursus. Martini Ziekenhuis. Juni 2012 Texel Compagnoncursus Martini Ziekenhuis Juni 2012 Texel Intensive Care Martini Ziekenhuis Aantal bedden: 10 IC-bedden, uitbreiding tot 12 bedden verwacht in 2012 4 SDU-bedden 2 IC-BW bedden Personeel IC-verpleging/medewerkers:

Nadere informatie

2-daagse cursus Patiëntveiligheidsonderzoek: theorie en praktijk

2-daagse cursus Patiëntveiligheidsonderzoek: theorie en praktijk Postinitieel masteronderwijs Epidemiologie EMGO Instituut en afd. Klinische Epidemiologie en Biostatistiek 2-daagse cursus Patiëntveiligheidsonderzoek: theorie en praktijk Conferentiecentrum Kontakt der

Nadere informatie

Geheel van beleidslijnen, procedures of eisen (normen) die worden gebruikt als referentie.

Geheel van beleidslijnen, procedures of eisen (normen) die worden gebruikt als referentie. Definities Accreditatie Accreditatie is de erkenning door een gezaghebbende organisatie dat een andere organisatie of persoon competent is om een bepaalde taak uit te voeren. De Raad voor Accreditatie

Nadere informatie

Oncologie als voorbeeld voor palliatieve zorg bij dementie. Mantelzorg in de laatste levensfase van mensen met dementie

Oncologie als voorbeeld voor palliatieve zorg bij dementie. Mantelzorg in de laatste levensfase van mensen met dementie Mantelzorg in de laatste levensfase van mensen met Prof. Dr. Myrra Vernooij-Dassen Radboud University Nijmegen Medical Centre: IQ healthcare Primary and Community Care Kalorama Foundation Oncologie als

Nadere informatie

Nij Smellinghe loopt vooruit

Nij Smellinghe loopt vooruit Management Opdracht VvAA MBA Management Opdracht: Het optimaliseren van de afdeling orthopedie van het Nij Smellinghe Ziekenhuis vanuit het oogpunt van organisatie, service en kostenreductie door introductie

Nadere informatie

Het Albert Schweitzer ziekenhuis op weg naar HRO? Moed en lef maken het verschil

Het Albert Schweitzer ziekenhuis op weg naar HRO? Moed en lef maken het verschil 23 januari 2014, HRO Conferentie 2014 Het Albert Schweitzer ziekenhuis op weg naar HRO? Moed en lef maken het verschil John Taks, Raad van Bestuur Indeling Het ASz Het ziekenhuis is anders HRO Casus Betrouwbaarheid

Nadere informatie

Sarah De Schepper Leen Roes

Sarah De Schepper Leen Roes Sarah De Schepper Leen Roes CRM Jaarlijks 1.500 vermijdbare overlijdens - Vermijdbare sterfte: 1/20 overlijdens - Vermijdbare schade: 30.000/jaar - Oorzaak: 70% niet-technische vaardigheden And so it

Nadere informatie

Een meld- en leersysteem: stand van zaken

Een meld- en leersysteem: stand van zaken 1 Een meld- en leersysteem: stand van zaken M. Haelterman DG1 FOD VVVL margareta.haelterman@health.fgov.be 2 overzicht kort overzicht strategische beleidsnota participatie contract coördinatie kwaliteit

Nadere informatie

Effectieve excellentie in de verpleegkunde

Effectieve excellentie in de verpleegkunde Effectieve excellentie in de verpleegkunde MC congres Dewi Stalpers PhD, RN-ICU Wie ben ik? Van 2003-2011: IC-verpleegkundige St. Antonius ZKH September 2016: gepromoveerd aan UU Adviseur & onderzoeker

Nadere informatie

Reduceren van variabiliteit van vraag en aanbod in de zorg

Reduceren van variabiliteit van vraag en aanbod in de zorg RUG1 05-02-2010 1 Reduceren van variabiliteit van vraag en aanbod in de zorg Taco van der Vaart (FEB) Marcel de Jong (SYNZO) 2 Even voorstellen Taco van der Vaart UHD Operations Management Directeur onderzoeksinstituut

Nadere informatie

Patiëntveiligheid in ziekenhuizen

Patiëntveiligheid in ziekenhuizen Patiëntveiligheid in ziekenhuizen Prof.dr. Cordula Wagner, VU-EMGO-NIVEL, e-mail c.wagner@nivel.nl M. Langelaan, R. Baines, M.C. de Bruijne Achtergrond Sinds 2004 staat het thema patiëntveiligheid op de

Nadere informatie

Introductie voor vragenlijst oncologieverpleegkundigen in Nederland

Introductie voor vragenlijst oncologieverpleegkundigen in Nederland Introductie voor vragenlijst oncologieverpleegkundigen in Nederland Beste collega s, Het doel de European Oncology Nursing Society (EONS) is de positie de oncologieverpleegkundigen te versterken in Europa.

Nadere informatie

Praktijkadvies incidenten melden aan de CMR (inclusief handleiding)

Praktijkadvies incidenten melden aan de CMR (inclusief handleiding) Praktijkadvies incidenten melden aan de CMR (inclusief handleiding) Stichting Patiënt- en Medicatieveiligheid / CMR - juli 2012 Inhoudsopgave: 1. Quickstart - 3-2. Introductie - 5-3. Waarom incidenten

Nadere informatie

samenvatting PS_REBECCA_def.indd :53

samenvatting PS_REBECCA_def.indd :53 Samenvatting samenvatting 185 In dit proefschrift worden trends in zorggerelateerde schade en vermijdbare zorggerelateerde schade in Nederlandse ziekenhuizen gedurende de jaren 2004, 2008 en 2011/2012

Nadere informatie

Zorgarbeidsinnovatie. Deelproject overdracht. Roos Nieweg, Marjan Groenhuis

Zorgarbeidsinnovatie. Deelproject overdracht. Roos Nieweg, Marjan Groenhuis Zorgarbeidsinnovatie Deelproject overdracht Roos Nieweg, Marjan Groenhuis SIA RAAK-project: Zorgarbeidsinnovatie Deelproject overdracht It is in inadequate handoffs that safety often fails first (IOM,

Nadere informatie

Resultaten van de Vlaamse PatiëntenPeiling 2013 Antwoorden - 1. Geplande opnames

Resultaten van de Vlaamse PatiëntenPeiling 2013 Antwoorden - 1. Geplande opnames pagina 1 van 6 Resultaten van de Vlaamse PatiëntenPeiling 2013 en - 1. Geplande opnames Ziekenhuis Aantal Ja Nee Niet ingevuld Ongeldig 2 - Ik kreeg van mijn verwijzende arts vooraf informatie over hoe

Nadere informatie

Medicatieoverdracht. Dr. H.A.W. van Onzenoort Ziekenhuisapotheker

Medicatieoverdracht. Dr. H.A.W. van Onzenoort Ziekenhuisapotheker Medicatieoverdracht Dr. H.A.W. van Onzenoort Ziekenhuisapotheker Medicatieoverdracht: uitdaging of vanzelfspekendheid? Medicatieveiligheid Institute of Medicine To Err is Human 44.000-98.000 doden a.g.v.

Nadere informatie

Implementatie. VMS Veiligheidsprogramma. Evaluatieonderzoek in Nederlandse ziekenhuizen

Implementatie. VMS Veiligheidsprogramma. Evaluatieonderzoek in Nederlandse ziekenhuizen P A T I Ë N T V E I L I G H E I D I N N E D E R L A N D Implementatie VMS Veiligheidsprogramma Evaluatieonderzoek in Nederlandse ziekenhuizen Implementatie VMS Veiligheidsprogramma Evaluatieonderzoek in

Nadere informatie

BESCHRIJVING ZORGPROCES Vroegopsporing ouderen voor bepaling kwetsbaarheid in geval van een ziekenhuisopname Versie V0.

BESCHRIJVING ZORGPROCES Vroegopsporing ouderen voor bepaling kwetsbaarheid in geval van een ziekenhuisopname Versie V0. BESCHRIJVING ZORGPROCES Vroegopsporing ouderen voor bepaling kwetsbaarheid in geval van een ziekenhuisopname Versie 12-09-2017 V0.4 Inleiding Dit is een beschrijving van het zorgproces rondom vroegopsporing

Nadere informatie

Leren van onverwacht ernstige gebeurtenissen in de zorg

Leren van onverwacht ernstige gebeurtenissen in de zorg Leren van onverwacht ernstige gebeurtenissen in de zorg Openbaar maken van (mogelijke) calamiteiten in de patiëntenzorg Alle zorgverleners van het Jeroen Bosch Ziekenhuis doen hun uiterste best om er voor

Nadere informatie

jéçáå~íáéñçìíéå=áå=sä~~ãëé=òáéâéåüìáòéå

jéçáå~íáéñçìíéå=áå=sä~~ãëé=òáéâéåüìáòéå jéçáå~íáéñçìíéå=áå=sä~~ãëé=òáéâéåüìáòéå béå=ëí~åç=î~å=ò~âéå p~ååé=aéâéåë éêçãçíçê=w mêçñk=çêk=qàéêâ=s^k=abo=p`e^^c = j~ëíéêéêçéñ=îççêöéçê~öéå=íçí=üéí=äéâçãéå=î~å=çé=öê~~ç=î~å= ã~ëíéê=áå=çé=íçéöéé~ëíé=éåçåçãáëåüé=ïéíéåëåü~éééåw=

Nadere informatie

Kwetsbare ouderen lekker goed gevoed. NVZ Themaconferentie kwetsbare ouderen Nancy Janssen, diëtist Ziekenhuis Gelderse Vallei

Kwetsbare ouderen lekker goed gevoed. NVZ Themaconferentie kwetsbare ouderen Nancy Janssen, diëtist Ziekenhuis Gelderse Vallei Kwetsbare ouderen lekker goed gevoed NVZ Themaconferentie kwetsbare ouderen Nancy Janssen, diëtist Ziekenhuis Gelderse Vallei 2016-06-23 VMS kwetsbare ouderen Screeningsbundel voor een vroegtijdige herkenning

Nadere informatie

WHO High 5s SOP for High Risk medicatie

WHO High 5s SOP for High Risk medicatie WHO High 5s SOP for High Risk medicatie PatVei Erica van der Schrieck-de Loos, Project leader WHO H5s LTA NL CBO Dutch Institute for Healthcare Improvement High Risk medicatie, veiligheidscoördinatoren,

Nadere informatie

MediRisk. Samen alert op veiligheid. Sterilisatie Vereniging Nederland 9 maart 2012. Bart Jongbloed preventiemanager

MediRisk. Samen alert op veiligheid. Sterilisatie Vereniging Nederland 9 maart 2012. Bart Jongbloed preventiemanager MediRisk Samen alert op veiligheid Sterilisatie Vereniging Nederland 9 maart 2012 Bart Jongbloed preventiemanager CSA: de veiligste afdeling van het ziekenhuis! of: CSA: de veiligste afdeling van het ziekenhuis?

Nadere informatie

Een slagvaardige start. www.vmszorg.nl. VMS Veiligheidsprogramma Jaarverslag 2008

Een slagvaardige start. www.vmszorg.nl. VMS Veiligheidsprogramma Jaarverslag 2008 Een slagvaardige start www.vmszorg.nl VMS Veiligheidsprogramma Jaarverslag 2008 20 Colofon Een slagvaardige start, Jaarverslag 2008 is een uitgave van het VMS Veiligheidsprogramma. Bezoekadres Oudlaan

Nadere informatie

The Fracture Outpa-ent Clinic: hoe die te op)maliseren?

The Fracture Outpa-ent Clinic: hoe die te op)maliseren? The Fracture Outpa-ent Clinic: hoe die te op)maliseren? Danny Hage Physician Assistant IWO bijeenkomst 10-4-13 Bron: CBO richtlijn 2011 Kwaliteit van de geboden zorg Bron: CBO richtlijn 2011 h?p://www.kiesbeter.nl/zorg-en-kwaliteit/ziekenhuizen/detail/aandoening/botontkalking

Nadere informatie

Integraal Risicomanagement in ziekenhuis Rijnstate

Integraal Risicomanagement in ziekenhuis Rijnstate Integraal Risicomanagement in ziekenhuis Rijnstate 17 februari 2016 G. Gerritsen Seminar Crisisbeheersing Zorgsector SVDC Zeist IRM in Rijnstate Ervaringen in Rijnstate sinds 2007 met invoering integraal

Nadere informatie

Kwaliteit van. en ontwikkelingen binnen en buiten het toezicht op kwaliteit en veiligheid. Marike Abel CSI 16 september 2014

Kwaliteit van. en ontwikkelingen binnen en buiten het toezicht op kwaliteit en veiligheid. Marike Abel CSI 16 september 2014 Kwaliteit van Ouderenzorg en ontwikkelingen binnen en buiten het toezicht op kwaliteit en veiligheid Marike Abel CSI 16 september 2014 Inhoud Inleiding en context Rapport Verbetering kwaliteit van ouderenzorg

Nadere informatie

Procesondersteuning met 5e generatie EPD. Harm Smeets

Procesondersteuning met 5e generatie EPD. Harm Smeets Procesondersteuning met 5e generatie EPD Harm Smeets Beter Veiliger EPD Goedkoper Voordelen EPD Toegankelijkheid en uitwisselbaarheid gegevens Minder doublures Minder fouten (leesbaarheid, medicatie) Meer

Nadere informatie

DUTCH SUMMARY NEDERLANDSE SAMENVATTING PATIËNTVEILIGHEID IN DE ACUTE ZORGKETEN: IS HET THUIS VEILIGER?

DUTCH SUMMARY NEDERLANDSE SAMENVATTING PATIËNTVEILIGHEID IN DE ACUTE ZORGKETEN: IS HET THUIS VEILIGER? CHAPTER 12 DUTCH SUMMARY NEDERLANDSE SAMENVATTING PATIËNTVEILIGHEID IN DE ACUTE ZORGKETEN: IS HET THUIS VEILIGER? The art of medicine consists of amusing the patient while nature cures the disease Voltaire

Nadere informatie

Loes van Dusseldorp, MSc

Loes van Dusseldorp, MSc Loes van Dusseldorp, MSc Slotconferentie (Be)sturen op veiligheid; de rol van de Clientenraad. 18-02-2016 * Resultaten onderzoek * Ervaringen co-training * Uitwisseling Do s en Dont s * Terugkoppeling

Nadere informatie

FM in de zorg. Syllabus. Een inspirerende bundeling van theorie en praktijk, tips en ervaringen, kansen en bedreigingen.

FM in de zorg. Syllabus. Een inspirerende bundeling van theorie en praktijk, tips en ervaringen, kansen en bedreigingen. Syllabus FM in de zorg Een inspirerende bundeling van theorie en praktijk, tips en ervaringen, kansen en bedreigingen. Inclusief best practices bij onder meer UMC Utrecht, GGZ ingeest en Domus Medica.

Nadere informatie

Standard Mortality Ratio s (SMR) en de Hospital Standardized Sterftecijfers (HSMR) per specifieke diagnosegroep

Standard Mortality Ratio s (SMR) en de Hospital Standardized Sterftecijfers (HSMR) per specifieke diagnosegroep Standard Mortality Ratio s (SMR) en de Hospital Standardized Sterftecijfers (HSMR) per specifieke diagnosegroep SMR s per specifieke diagnosegroep 2015-2017 De Standard Mortality Ratio s (SMR) geeft per

Nadere informatie

Geen verbouwing zonder PRI

Geen verbouwing zonder PRI Geen verbouwing zonder PRI Symposium Luchtbehandeling Operatiekamer Drs. G. Gerritsen Manager Kwaliteit Rijnstate Arnhem Risicomanagement = Welke risico s heeft het totale ziekenhuis op schade? (= risicoprofiel

Nadere informatie

HRM in HRO s Focus op selec6e en training

HRM in HRO s Focus op selec6e en training HRM in HRO s Focus op selec6e en training Prof. Dr. Robert A. Roe HUFAG VNV seminar over veerkracht bij veranderingen in de luchtvaart Hogeschool van Amsterdam, 19 november 2014 Doel van deze workshop

Nadere informatie

WAT MAG HET KOSTEN. Portugal september Milco Linssen. Wie kan zorg beter maken en hoe?

WAT MAG HET KOSTEN. Portugal september Milco Linssen. Wie kan zorg beter maken en hoe? VMedisch specialist Huisarts erzekeraar VMedisch specialist Huisarts Medisch specialist Huisarts Verzekeraar erzekeraar WAT MAG HET KOSTEN Portugal 17-20 september Milco Linssen Wie kan zorg beter maken

Nadere informatie

Veerkracht en zelfredzaamheid vanuit internationaal perspectief Keynote Congres Voorbereid op zelfredzaamheid

Veerkracht en zelfredzaamheid vanuit internationaal perspectief Keynote Congres Voorbereid op zelfredzaamheid Veerkracht en zelfredzaamheid vanuit internationaal perspectief Keynote Congres Voorbereid op zelfredzaamheid Georg Frerks Hoogleraar Rampenstudies, Wageningen Universiteit Bredere Context Globalisering

Nadere informatie

Disclosure slide. (potentiële) belangenverstrengeling

Disclosure slide. (potentiële) belangenverstrengeling Disclosure slide (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere

Nadere informatie

12 Ziekenhuissterfte, dossieronderzoek en onverwacht lange opnameduur

12 Ziekenhuissterfte, dossieronderzoek en onverwacht lange opnameduur 12 Ziekenhuissterfte, dossieronderzoek en onverwacht lange opnameduur De Hospital Standardized Mortality Ratio (HSMR) is een deels gecorrigeerde maat voor ziekenhuissterfte bij 50 diagnosegroepen (de zogenoemde

Nadere informatie

Praktijkgids Veiligheidsrondes

Praktijkgids Veiligheidsrondes Praktijkgids Veiligheidsrondes Het VMS Veiligheidsprogramma is bedoeld voor alle Nederlandse ziekenhuizen. Door de deelname van maar liefst 90% van de ziekenhuizen, belooft het VMS Veiligheidsprogramma

Nadere informatie

reconciliation Ziekenhuisapotheker in opleiding/epidemioloog-onderzoeker Utrecht Universiteit, Utrecht

reconciliation Ziekenhuisapotheker in opleiding/epidemioloog-onderzoeker Utrecht Universiteit, Utrecht Continuïteit van farmaceutische zorg met medication reconciliation Fatma Karapinar Ziekenhuisapotheker in opleiding/epidemioloog-onderzoeker Sint Lucas Andreas Ziekenhuis, Amsterdam Utrecht Universiteit,

Nadere informatie

Advies en plan van aanpak om leren rondom patiëntveiligheid te borgen in het medisch en verpleegkundig onderwijs oktober 2011

Advies en plan van aanpak om leren rondom patiëntveiligheid te borgen in het medisch en verpleegkundig onderwijs oktober 2011 N A A R E E N D O O R L O P E N D E L E E R L I J N PAT I Ë N T V E I L I G H E I D Advies en plan van aanpak om leren rondom patiëntveiligheid te borgen in het medisch en verpleegkundig onderwijs oktober

Nadere informatie

HFMEA / SAFER. Een predictieve risicoanalyse bij MAASTRO Clinic en het Academisch Ziekenhuis Maastricht. Spreker: Jeroen Rutteman

HFMEA / SAFER. Een predictieve risicoanalyse bij MAASTRO Clinic en het Academisch Ziekenhuis Maastricht. Spreker: Jeroen Rutteman HFMEA / SAFER Een predictieve risicoanalyse bij MAASTRO Clinic en het Academisch Ziekenhuis Maastricht Spreker: Jeroen Rutteman Datum: 26 11 2007 Inhoud Patiëntveiligheid De SAFER methode Bevindingen en

Nadere informatie

Minimale dataset voor het melden en rapporteren van incidenten in de GGZ

Minimale dataset voor het melden en rapporteren van incidenten in de GGZ Hoofdclassificatie Veilig Incidenten Melden (VIM) Minimale dataset voor het melden en rapporteren van incidenten in de GGZ Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1 1. Inleiding 2 2. Doelstelling en opzet 3 3. Inhoudelijke

Nadere informatie

Op weg naar perfectie: Hoe om te gaan met de informatie? Theo Wiggers Amsterdam, 25 juni 2013

Op weg naar perfectie: Hoe om te gaan met de informatie? Theo Wiggers Amsterdam, 25 juni 2013 Op weg naar perfectie: Hoe om te gaan met de informatie? Theo Wiggers Amsterdam, 25 juni 2013 Perfectie Verschil in kwaliteit onvoldoende klinische data voor vergelijken uitkomsten Perfectie = klassieke

Nadere informatie

Palliatieve Pijnbestrijding regio s-hertogenbosch /Bommelerwaard. Ambitie Jeroen Bosch Ziekenhuis. Patiëntveiligheid

Palliatieve Pijnbestrijding regio s-hertogenbosch /Bommelerwaard. Ambitie Jeroen Bosch Ziekenhuis. Patiëntveiligheid Palliatieve Pijnbestrijding regio s-hertogenbosch /Bommelerwaard Sylvia Verhage Verpleegkundig specialist oncologie / projectleider Pijn & Palliatieve zorg / consulent Consultatieteam Noord-West Brabant

Nadere informatie

Dé combinatie van wetenschap en praktijk

Dé combinatie van wetenschap en praktijk Dé combinatie van wetenschap en praktijk Jolande Verhulst Cursusleider Management voor AIOS Academie voor Medisch Specialisten, Zelfstandig adviseur en implementatiemanager gezondheidszorg Lid Raad van

Nadere informatie

TIM: Transmuraal Incidenten Melden. Duo-dagen 2017

TIM: Transmuraal Incidenten Melden. Duo-dagen 2017 TIM: Transmuraal Incidenten Melden. Duo-dagen 2017 Indeling presentatie TIM is actueel Waarom nu werkelijk melden? Huidige stand van zaken Pilot TIM Stroomdiagram TIM Hoé doe je een melding; Wát zou je

Nadere informatie

Instellingsfarmacie. Benadering uit de prak4jk

Instellingsfarmacie. Benadering uit de prak4jk Instellingsfarmacie Benadering uit de prak4jk Doelstelling van deze avond Kennis vergroten van de specifieke situa4e in het verpleeghuis/verzorgingshuis Kennis vergroten over Geïndividualiseerde Distribu4e

Nadere informatie

HRO Development meeting Procesindustrie 29 mei HRO Academy Nederland

HRO Development meeting Procesindustrie 29 mei HRO Academy Nederland HRO Development meeting Procesindustrie 29 mei 2013 Betrouwbaarheid wordt bepaald door de afwezigheid van ongewenste, onverwachte en onverklaarbare variaties in de performance HRO Development meeting Procesindustrie

Nadere informatie

Tweede evaluatie van het VMS Veiligheidsprogramma

Tweede evaluatie van het VMS Veiligheidsprogramma Tweede evaluatie van het VMS Veiligheidsprogramma Medicatieverificatie bij opname en ontslag High Risk Medicatie: klaarmaken en toedienen van parenteralia Voorkómen van lijnsepsis en behandeling van ernstige

Nadere informatie

Opdrachtomschrijving Werkervaringsplek

Opdrachtomschrijving Werkervaringsplek Opdrachtomschrijving Werkervaringsplek Gegevens organisatie Branche Gezondheidszorg Overige gegevens WEP Korte titel functie/wep Onderzoeker/projectleider Overdracht Vestigingsplaats WEP Groningen Ervaring

Nadere informatie

Lentesymposium Dienst Orthopedie

Lentesymposium Dienst Orthopedie 1 Lentesymposium Dienst Orthopedie Kan meer met minder middelen? Naar meer performantie en kwaliteit van zorg in het gezondheidssysteem Zaterdag 23 maart 2013 De Montil (Essene) Decoster Christiaan Directeur-generaal

Nadere informatie

Veiligheidscultuur als voedingsbodem voor een Veiligheid Management Systeem

Veiligheidscultuur als voedingsbodem voor een Veiligheid Management Systeem Veiligheidscultuur als voedingsbodem voor een Veiligheid Management Systeem Annemie Vlayen 6 oktober 2011, Diamant Center Brussel Inhoud 1. Voedingsbodem voor een Veiligheid Management Systeem 2. Meten

Nadere informatie

Raamwerk patiëntveiligheid IC-AMC

Raamwerk patiëntveiligheid IC-AMC Raamwerk patiëntveiligheid IC-AMC 2 e generatie patiëntveiligheid Intensive Care: procesbeschrijving TBM/Safety Science Group Coen van Gulijk Mrt. 2009 1 TBM Waarom is versterken patiëntveiligheid belangrijk?

Nadere informatie