Tekst lezen zonder hulp: interviewvragen bedenken

Transcriptie

1 Werk bij alle opdrachten samen met één of twee klasgenoten. Let op: er zijn twee opdrachten 1! Kies er één van: tekst lezen met hulp of zonder hulp. Tekst lezen zonder hulp: interviewvragen bedenken 1. Kijk naar de buitenkant van de twee teksten van deze les en voorspel wat het hoofdonderwerp van beide teksten is. 2. In de twee teksten komen verschillende mensen aan het woord over het onderwerp: - toxicoloog Martin van den Berg - de KNVB - minister Edith Schippers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport - Nico Ruikers, voorzitter van voetbalclub OBW in Zevenaar - het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) - sportverslaggever en columnist Willem Vissers Stel je voor dat jullie journalisten zijn bij een actualiteitenprogramma op televisie. Je hebt je nog niet ingelezen op het onderwerp. Welke vragen zou je aan deze verschillende personen willen stellen, op basis van wat je zelf al over het onderwerp weet (je voorkennis)? Noteer die vragen. 3. Lees de teksten vervolgens actief. Gebruik de woordhulp van het stappenplan lezen wanneer je een moeilijk woord tegenkomt. Noteer een vraagteken (?) in de kantlijn bij de tekst als je ergens een vraag bij hebt. 4. Welke andere vragen zou je bovenstaande personen willen stellen nadat je de tekst hebt gelezen? Noteer die vragen ook. Tip: kijk naar de vraagtekens die je in de kantlijn van de tekst hebt genoteerd! 5. Stel dat het niet gaat lukken om (een van) de personen uit de tekst te spreken te krijgen. a. Welke van jullie vragen zou je al kunnen beantwoorden, zonder hen te interviewen? b. Op welke manier zou je op de antwoorden van die vragen kunnen komen? Tekst lezen met hulp: vragen stellen 1. De les van deze week bevat twee teksten. Lees de teksten nog niet, maar kijk alleen naar de buitenkant van de tekst: de titel, de tussenkopjes, het plaatje en de bronvermelding. Bespreek samen de volgende vragen: a. Beide teksten behandelen hetzelfde onderwerp. Wat is dat onderwerp? b. Wat is de tekstsoort van de eerste tekst? En wat van de tweede? c. Wat is de tekstvorm van de tweede tekst? d. Wat weet je zelf al over het onderwerp van beide teksten? Wat heb je er al over gehoord/gelezen? Wat is je eigen ervaring? Noteer het hieronder in steekwoorden. pagina 1 van 5 pagina 1 van 5

2 2. Lees de uitleg over vragen stellen als leesstrategie. Vragen stellen tijdens het lezen helpt je om een tekst goed te doorgronden; met zo'n actieve leesstijl haal je meer informatie uit de tekst dan wanneer je 'gewoon maar leest'. Van tevoren kun je jezelf oriënterende vragen stellen. Zoals: Wat roept de buitenkant van de tekst bij me op? en Welke onderwerpen worden er behandeld? Scan de tekst eventueel een eerste keer snel met een concrete oriënterende vraag in je achterhoofd. Ook kun je vooraf enkele vragen over het onderwerp bedenken, waarvan je verwacht of hoopt dat de tekst ze beantwoordt. Wat weet je nog niet? Waar ben je benieuwd naar? Let tijdens het lezen op of je het antwoord op je vragen tegenkomt. Is het een studietekst? Dan zijn er vaak leerdoelen of leervragen. Ten slotte kunnen al lezende vragen bij je opkomen. Let ook bij die vragen op of het antwoord misschien verderop in de tekst staat. Noteer je vragen tijdens het lezen op geeltjes of in de kantlijn van de tekst. Noteer ook antwoorden op de vragen als je die tegenkomt! 2. Bedenk twee vragen die je (naar aanleiding van de oriëntatie bij opdracht 1) hebt over het onderwerp. Noteer ze in het schema hieronder. 3. Lees nu de teksten. Welke vragen komen er in je op tijdens het lezen? Noteer een vraagteken in de kantlijn van de tekst en schrijf ook die vragen in het schema. Kom je het antwoord op een van je vragen tegen? Noteer dat dan achter de vraag. VRAGEN KUNSTGRASVELDEN antw in ANTWOORDEN tekst? / pagina 2 van 5 pagina 2 van 5

3 4. Bekijk na afloop de beantwoorde vragen in het schema. >> Welke nieuwe kennis heb je blijkbaar uit deze teksten opgedaan? Wat heb je geleerd over kunstgrasvelden? 5. Bekijk ook de onbeantwoorde vragen. Op welke vragen zou je graag nog antwoord willen? Zoek het ergens op (internet, bieb) of vraag het aan iemand anders. Woordenschat 1. De woorden in het schema komen uit de tekst. Welke woorden kennen jullie al, welke nog niet? Geef van elk woord een omschrijving. Achterhaal zo nodig samen de betekenis van woorden uit de context, of zoek ze op in een woordenboek. Woord vooraanstaand (r. 3) Kende ik wel/niet Betekenis vermeend (r. 8) toxisch (r. 16) hekelen (r.18) de branche (r. 24) sommeren (r. 29) de gemoederen bezighouden (r. 35) in dubio staan (r. 35) de pupil (r. 44) prangend (r. 54) de autoriteit (r. 58) het legioen (r. 64) hybride (r. 86) legio (r. 89) pagina 3 van 5 pagina 3 van 5

4 2. In beide teksten vind je ook figuurlijk taalgebruik. Geef in je eigen woorden de betekenis van de volgende zinnen of zinsdelen weer: a. er zit (schuilt) een addertje onder het gras (titel) b. stof doen opwaaien (r. 4) c. iets voor het voetlicht brengen (r. 13) d. met een gerust hart (r. 32) e. iets op de korrel nemen (r. 74) 1. Uit tekst 1 kun je niet opmaken waarom er op kunstgrasvelden eigenlijk met rubbergranulaat wordt gewerkt. Columnist Willem Vissers legt dit wel uit. Welke twee redenen noemt hij waarom er wordt gewerkt met de korrels? 2. In regel lees je dat vooral keepers het verband leggen tussen rubbergranulaat en het feit dat zij kanker hebben gekregen. Waarom zou het vooral om keepers gaan, denk je? 3. In tekst 1 lees je dat een belangrijk kritiekpunt van Van den Berg en Watterson is dat eerder onderzoek naar rubbergranulaat summier is (r. 19). Uit de column van Willem Vissers kun je opmaken hoe summier. Geef aan hoe summier en waar je deze informatie hebt gevonden. 4. In regel maakt Willem Vissers een vergelijking: autobanden = vijfduizend auto s: een file van de Velsertunnel tot Haarlem-Zuid. Strikt genomen zal deze vergelijking misschien niet helemaal opgaan, maar met welk doel maakt Vissers deze vergelijking? 5. Vissers ziet kunstgras als een voorbeeld van ons huidige denken, gebaseerd op gebruikersgemak (r. 68). Welke andere voorbeelden daarvan geeft hij? 6. Is Willem Vissers zelf vooral een voorstander van kunstgras of van echt gras? Welke argumenten heeft hij daarvoor? 7. Check jezelf: a. Heb je de tekst begrepen? b. Welke twee interessante weetjes heb je uit de tekst gehaald? c. Als je bij opdracht 1 zelf interviewvragen hebt bedacht: van welke perso(o)n(en) verwachtte je in eerste instantie de meeste informatie te krijgen? Van welke perso(o)n(en) kreeg je uiteindelijk de meeste informatie (via de tekst)? En welke vragen zou je achteraf anders willen stellen? c. Als je bij opdracht 1 voor, tijdens en na het lezen vragen hebt bedacht: welke vragen hebben je geholpen om de tekst beter te begrijpen? pagina 4 van 5 pagina 4 van 5

5 Een infographic bekijken (extra opdracht) In de tekst heb je gezien dat er onrust is over kunstgras op voetbalvelden. In Nederland zijn er meer dan kunstgrasvelden. Bekijk de infographic rechts en beantwoord de vragen. 1. Kijk naar het plaatje kunstgras per klasse. a. Welke conclusie zou je naar aanleiding van dit plaatje kunnen trekken? b. Wat zou daar (zie vraag 1a) een reden voor kunnen zijn? 2. Op welke dag heb je meer kans op een afgelaste wedstrijd door een te nat veld? Op zaterdag of op zondag? 3. a. In welk district heb je de meeste kans op een kunstgrasveld? b. En in welk district de minste kans? 4. Hoeveel procent van de voetbalverenigingen in het zuiden van het land heeft minimaal één kunstgrasveld? Bron infographic: Beslist.nl Bron: Beslist.nl pagina 5 van 5 pagina 5 van 5