Zodra er nieuwe ontwikkelingen zijn, zullen we jullie hiervan op de hoogte stellen.

Transcriptie

1 Ó»³± ªª ÑÒÞ îðïêóðï Gezondheidsrisico s kunstgrasvelden Naar aanleiding van de uitzending van Zembla, zijn we in gesprek gegaan met de gemeente, KNVB en meerdere verenigingen in Smallingerland over het kunstgrasveld.( Zie bijlage s) Vooralsnog is er niet aangetoond dat er gezondheidsrisico s zijn voor het voetballen op het kunstgras. We hebben dan ook besloten om het onderzoek van het RIVM af te wachten. Zodra er nieuwe ontwikkelingen zijn, zullen we jullie hiervan op de hoogte stellen. Het kan natuurlijk altijd zijn dat er nog verdere vragen zijn, je kan hiervoor terecht bij het bestuur van vvonb. Met vriendelijke groet, Bestuur vv ONB Ellie van den Bosch secretaris@vvonb.nl Bijgevoegd: 1. Brief Minister Schippers 2. Informatie KNVB

2 > Retouradres Postbus EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG Bezoekadres Parnassusplein VX Den Haag Kenmerk VGP Bijlage(n) - Datum 7 oktober 2016 Betreft Fout! Onbekende naam voor documenteigenschap. in kunstgrasvelden Correspondentie uitsluitend richten aan het retouradres met vermelding van de datum en het kenmerk van deze brief. Geachte voorzitter, Door de uitzending van het programma Zembla van 5 oktober 2016 zijn vragen voor gebruikers. De vragen richten zich op het rubbergranulaat waarmee de velden worden ingestrooid. Dit granulaat kan van verschillende origine zijn en veel granulaat wordt verkregen door versleten autobanden te vermalen. Volgens in de uitzending geïnterviewde experts bevat dit granulaat verschillende giftige stoffen, waaronder zogenaamde polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAKs). PAKs is een verzameling van verschillende stoffen waarvan er een aantal bij bepaalde blootstelling of inname aantoonbaar kankerverwekkend is. Het RIVM geeft aan dat de toepassing van rubbergranulaat op kunstgras op basis van de huidige inzichten geen risico oplevert voor de volksgezondheid en dat er nu geen reden is om te stoppen met sporten op deze velden. Ik houd hierover nauw contact met het RIVM, de KNVB en de Vereniging Sport en Gemeenten (VSG). Op de website van het RIVM is voor het publiek meer achtergrondinformatie beschikbaar. Al eerder zijn er vraagtekens gesteld bij de veiligheid van rubbergranulaat en is er onderzoek gedaan naar het granulaat. Zo is er in 2007 door Intron onderzoek gepresenteerd in opdracht van de KNVB, NOC*NSF en diverse betrokken bedrijven onder begeleiding van het RIVM. Hierbij werd literatuuronderzoek gedaan, meting van vrijgekomen stoffen naar het milieu en een indicatief veldonderzoek waarbij vrijwilligers sportten op een kunstgrasveld waarna werd gemeten of zij een verhoogde concentratie PAKs in urine hadden. Over dit onderzoek is door het RIVM geconcludeerd dat het onderzoek weliswaar beperkt van opzet was, maar dat het voldoende zeggingskracht heeft om, in combinatie met de verdere beschikbare gegevens, te veronderstellen dat gebruikmaken van het veld niet leidt een vervolgonderzoek werd daarom niet nodig geacht. Wel is aanbevolen toekomstige ontwikkelingen goed in de gaten te houden. Zo heb ik onder andere begin dit jaar het RIVM gevraagd of zij aanleiding zagen hun conclusie bij te stellen. Daar zag het RIVM geen aanleiding voor. Pagina 1 van 2

3 Naar aanleiding van de Europese discussie over de normstelling voor PAKs in consumentenproducten en het Nederlandse standpunt dat het ministerie van I&M daar heeft ingebracht, heeft de Europese Commissie aan het Europese Chemische Agentschap (ECHA) gevraagd onderzoek te doen naar de samenstelling van het granulaat. Ik verwacht de resultaten hiervan in februari Tegelijkertijd werkt het RIVM op mijn verzoek aan een risicobeoordeling van rubbervaldempingstegels die eveneens van oude autobanden gemaakt worden. De resultaten hiervan verwacht ik eind Kenmerk VGP Ik begrijp de zorgen naar aanleiding van de uitzending en de vragen die nu gesteld worden. Dit is voor mij reden geweest om meteen in overleg te gaan met het RIVM. Naar aanleiding van het overleg heb ik uit voorzorg het RIVM gevraagd met spoed extra onderzoek te doen. Het gaat hierbij om technisch literatuuronderzoek, waarbij de onderzoeksresultaten van alle relevante literatuur beoordeeld worden. De bevindingen worden gecombineerd met een representatief onderzoek naar de concentraties van PAKs en andere stoffen in het granulaat die mogelijk effect hebben op de gezondheid van spelers. Hiervoor zullen 50 tot 100 velden actief bemonsterd worden. Het RIVM zal bij dit onderzoek in overleg treden met de Schotse experts die tijdens de uitzending aan het woord waren en in hebben ook onderzoek te gaan doen naar rubbergranulaat. Ik heb Bureau Risicobeoordeling van de NVWA (BuRO) ook gevraagd een rol in dit onderzoek te spelen. Ik verwacht voor het einde van het jaar uw Kamer en het publiek over de resultaten van dit onderzoek te informeren. Afhankelijk van de resultaten van het onderzoek zal besloten worden over eventueel verder te nemen stappen. Hoogachtend, mw. drs. E.I. Schippers Pagina 2 van 2

4 Informatie KNVB Televisieprogramma Zembla besteedde woensdagavond in haar uitzending aandacht - rubbergranulaat, in kunstgrasvelden. De KNVB geeft hieronder antwoord op de meest gestelde vragen over dit onderwerp. Is de KNVB voorstander van kunstgras? De KNVB wil dat iedereen op een gezonde en veilig manier kan voetballen. Zowel op natuurgras als kunstgras, die keuze is vrij aan een vereniging. Zolang de velden maar voldoen aan de wettelijk vastgelegde veiligheidsnormen en aan de speltechnische eisen van de KNVB en NOC*NSF. Wat voor KNVB het belangrijkste is, is dat iedereen op een veilige en gezonde manier kan voetballen. Waarom kiezen clubs voor kunstgras? Clubs kiezen voor kunstgras vanwege de mogelijkheid om met veel teams en onder alle weersomstandigheden hierop te kunnen spelen. Kunstgrasvelden zijn intensiever te gebruiken dan natuurgrasvelden. Wat voor KNVB het belangrijkste is, is dat iedereen op een veilige en gezonde manier kan voetballen. Wat is rubbergranulaat? Rubbergranulaat is fijngemalen rubber. Dit wordt veelal gemaakt van oude rubberproducten zoals versnipperde autobanden. Producten als rubbertegels en rubberen vloerbekleding worden ook hiervan gemaakt. Waarom worden er rubberen korrels in kunstgrasvelden gestrooid? De rubberkorrels zorgen ervoor dat een kunstgrasveld lijkt op een grasveld, zoals dezelfde balsnelheid en het stuiteren van een bal. Daarnaast maakt het kunstgras geschikt voor slidings. In de loop der jaren zijn er alternatieven ontwikkeld voor de rubberen korrels, zoals kurk en synthetisch rubber (TPE). Die dragen bij aan een betere grasmat en zijn milieuvriendelijker. De KNVB heeft eerder dit jaar vertegenwoordigers van overheidsinstanties (RIVM), gemeenten (VSG) en kunstgrasfabrikanten uitgenodigd om te praten over de kunstgrasvelden van de toekomst. Zijn rubberen korrels een risico voor de gezondheid? De rubberen korrels in kunstgrasvelden moeten voldoen aan wettelijke normen. Dat geldt ook voor andere rubberen producten in de maatschappij, waaronder fopspenen, speelgoed en telefoonhoesjes. De KNVB vertrouwt op de expertise en onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Dat is het kennisinstituut dat in opdracht van de overheid zich ontfermt over de volksgezondheid in Nederland. Het RIVM heeft op basis van meerdere onderzoeken vastgesteld dat er bij het sporten op met rubberkorrels ingestrooide kunstgrasvelden geen gezondheidsrisico is te verwachten door blootstelling aan gevaarlijke stoffen als PAKs, weekmakers en nitrosaminen.

5 De KNVB richt zich op de feitelijke advies en informatie van het RIVM. Kan er nog steeds op kunstgras worden gevoetbald? Ja. De KNVB richt zich op de feitelijke advies en informatie van het RIVM. De onderzoeken die er door RIVM zijn gedaan, wijzen uit dat er geen erzoeken onvoldoende zekerheid biedt om die conclusie te kunnen stellen. Hoewel er geen wetenschappelijk bewijs is dat aantoont dat rubberen korrels kankerverwekkend zijn, levert meer onderzoek meer informatie op. Dat draagt bij aan meer zekerheid over de veiligheid en gezondheid op de Nederlandse velden voor de sporters. Welke rol heeft de KNVB als het gaat om kunstgras? Velden moeten veilig zijn om op te kunnen voetballen. De KNVB ziet er op toe, door in de reglementen aan te geven waar een club aan moet voldoen. Dat gaat zowel over voetbaltechnische eigenschappen zoveel mogelijk lijken op een echt grasveld als de milieu- en gezondheidsaspecten. Voor dat laatste zijn de normen van rubberen korrels in kunstgras wettelijk vastgelegd. Vervolgens kiest een vereniging vaak zelf of in samenspraak met de gemeente welk type kunstgras er wordt

6 neergelegd. Dat gaat in samenspraak met de kunstgrasfabrikant. De KNVB speelt daarin geen directe rol. We willen, net als de rest van Nederland, dat er zo snel mogelijk nieuw onderzoek gedaan wordt door het RIVM Waarom stellen jullie het competitieprogramma niet een paar weken uit tot er meer duidelijkheid is? Hoewel we de zorgen snappen van clubs en ouders is hier is op dit moment geen aanleiding voor om wedstrijden af te gelasten. Uit meerdere onderzoeken, dat het meebrengt. Wel willen wij, net als de rest van Nederland, dat er zo snel mogelijk nieuw onderzoek gedaan wordt door het RIVM. Er is op dit moment geen onderzoek dat uitwijst dat spelen op kunstgras schadelijk is voor de gezondheid en daarom kan er dit weekend ook gewoon gevoetbald worden. Een heel competitieprogramma eruit gooien zou op dit moment voorbarig zijn vanwege het feit dat er niet is bewezen dat spelen op kunstgras gevaar oplevert voor de gezondheid. Wat gebeurt er met clubs die weigeren te spelen op kunstgras? Er is op dit moment geen reden om niet op kunstgras te spelen. Clubs die kunnen en willen uitwijken naar een ander veld mogen dit natuurlijk doen, maar er is geen reden om wedstrijden af te gelasten. Wij raden het clubs dan ook niet aan om op de zaken vooruit te lopen. Net als clubs, gemeenten en ouders willen wij zo snel mogelijk duidelijkheid. Staan hier straffen op? Dit is voor ons ook een nieuwe situatie waar we vooraf geen rekening mee konden houden. Afgelastingen zullen we per specifiek geval bekijken, net zoals we dit normaal gesproken doen. Hoe we hier in zijn algemeenheid mee omgaan zullen we op een later moment moeten bezien, maar uiteraard hebben we begrip voor de onrust die op dit moment leeft bij clubs, spelers en betrokkenen. Wel zijn wij van mening dat verenigingen gewoon in actie kunnen komen dit weekend. Wat vindt de KNVB er van dat clubs en gemeenten wedstrijden niet door laten gaan? Wij snappen de zorgen, maar we willen benadrukken dat er op dit moment geen reden is om wedstrijden niet door te laten gaan. Wij raden het clubs en gemeenten dan ook niet aan om op de zaken vooruit te lopen. Wel willen wij net als iedereen af van de onzekerheid die er op dit moment heerst en daarom moet er zo snel mogelijk nieuw onderzoek gedaan worden door het RIVM. Wat kan ik doen om blootstelling zoveel mogelijk te beperken? Je kan blootstelling uiteraard vermijden door niet met het rubbergranulaat te spelen, maar het alleen te gebruiken om op te voetballen. Daarnaast kan je na het voetballen, zoals in veel gevallen gewoonlijk, douchen bij de vereniging en schone kleding aandoen. Waar moet ik/mijn kind op letten bij sporten op kunstgras voetbalvelden? Het is aan te bevelen dat uw kind niet speelt met het rubbergranulaat en na het

7 voetballen, zoals in veel gevallen gewoonlijk, gaat douchen bij de vereniging en schone kleren aantrekt. Waar moet ik zijn als ik vragen heb over het kunstgrasveld waar ik op voetbal? Voetballers en verenigingen die vragen hebben over kunstgrasveld waar ze op voetballen, kunnen terecht bij de leverancier van het kunstgras of bij de gemeente. Dat zijn partijen die over het algemeen betrokken zijn bij de aanleg van de velden, en vragen hierover kunnen beantwoorden. De KNVB is ook altijd bereid vragen te beantwoorden, die kunnen worden gesteld aan Patrick Balemans, adviseur accommodatiezaken.