BBL-4, topklinisch traject RdGG Pagina 1 van 7 Persoonlijke ontwikkeling Studievaardigheden

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "BBL-4, topklinisch traject RdGG Pagina 1 van 7 Persoonlijke ontwikkeling Studievaardigheden"

Transcriptie

1 BBL-4, topklinisch traject RdGG Pagina 1 van 7

2 Inleiding en leerdoelen Leren en studeren is een belangrijk onderdeel in je opleiding tot verpleegkundige. Om beter te leren studeren is het belangrijk niet alleen informatie tot je te nemen, maar dit ook te verwerken. In deze opdracht leer je hoe je teksten op een efficiënte en effectieve manier kunt lezen en hoe je in een stuk tekst hoofd- en bijzaken kunt onderscheiden. Een handig hulpmiddel daarbij is het maken van een mindmap. Dat is een grafische weergave wat uitgaat van een centraal thema en waar de overige informatie als hoofd- of bijzaken worden onderscheiden. Wanneer je structuur kunt aanbrengen in een stuk tekst, is het ook makkelijker om er een samenvatting van te maken. Deze samenvatting helpt je bij het leren voor een toets of wanneer je snel informatie weer wilt opzoeken. De leerling: kan een boek en tekst effectief en gestructureerd doornemen kan hoofd- en bijzaken onderscheiden in een tekst, met behulp van een mindmap maakt een samenvatting waaruit blijkt dat de tekst in essentie is weergegeven Competenties: J: formuleren en rapporteren M: analyseren N: onderzoeken P: leren BBL-4, topklinisch traject RdGG Pagina 2 van 7

3 Opdracht met een beschrijving van de context waarin de opdracht plaatsvindt Algemene omschrijving: In deze opdracht zul je verschillende studievaardigheden leren toepassen. Als eerste ga je aan de slag met het lezen van teksten. Dit kan veel tijd kosten en soms heb je er later niets van onthouden. In de ondersteunende opdrachten leer je hoe je effectief kunt lezen en hoe je ervoor kan zorgen dat de informatie ook blijft hangen. Om effectief te kunnen lezen zul je in een tekst de belangrijke en minder belangrijke informatie van elkaar moeten (onder)scheiden, de hoofd- en bijzaken. Ook dit is een vaardigheid op zich waar je mee gaat oefenen. Een hulpmiddel hierbij is het maken van een mind-map. Het helpt je om onderlinge verbanden tussen losse stukken informatie inzichtelijk en visueel te maken. Daardoor wordt de structuur van informatie duidelijk en begrijp je beter wat je leest. Wanneer je een stuk tekst goed hebt gelezen en begrepen en je kunt de hoofd- en bijzaken goed onderscheiden, ben je klaar om een goede samenvatting van de tekst te maken. Een samenvatting heeft vele voordelen bij het leren: je hebt de tekst in eigen woorden moeten herhalen, je kunt het gebruiken wanneer je een toets krijgt over het onderwerp, je kunt makkelijk informatie opzoeken. De opdracht: Maak een samenvatting van de tekst die door de docent wordt uitgereikt. Uit je samenvatting moet blijken dat je hoofd- en bijzaken kunt onderscheiden, dat je de essentie van de tekst hebt weergegeven en dat het in eigen woorden is omschreven. BBL-4, topklinisch traject RdGG Pagina 3 van 7

4 Te behalen resultaat Mindmap Samenvatting tekst BBL-4, topklinisch traject RdGG Pagina 4 van 7

5 Ondersteunende opdrachten/ lesactiviteiten A. Lees de tekst in bijlage 1 over de studievaardigheid lezen. Neem van thuis een (studie)boek mee (geen roman) naar de les. Zorg dat het een boek is wat je niet in de opleiding gebruikt. B. Volg de les over effectief lezen, structuur herkennen in een tekst en hoofd- en bijzaken onderscheiden. C. Volg de workshop mindmappen. Hierin wordt het principe en het doel van mindmappen uitgelegd. Ook zul je in de workshop gaan oefenen met het hulpmiddel. D. Maak een mindmap over de tekst die je bij andere opdrachten moet bestuderen. Lever de mindmap in bij de docent. BBL-4, topklinisch traject RdGG Pagina 5 van 7

6 Bijlage 1 ~ lezen Wat is oriënteren? Studeren is geen eenduidige bezigheid, er moeten een groot aantal verschillende activiteiten worden verricht (lezen, herhalen, uittreksels maken). Voor al die activiteiten geldt dat het handig is te weten waar je aan begint. Veel studenten beginnen gewoon op de eerste bladzijde van een studieboek zonder eerst het boek als geheel te bekijken. Tijdens het lezen, of pas achteraf, wordt dan het eerste overzicht van de tekst gevonden. Een belangrijk voordeel van oriënteren op de studiestof is dat je een overzicht krijgt van de opbouw van bijvoorbeeld een hoofdstuk, nog voordat je de stof hebt bestudeerd. Om de stof goed te begrijpen is een dergelijk overzicht essentieel. Het oriënteren helpt je vooraf te ontdekken hoe een tekst, boek of klapper in elkaar zit en wat de hoofdzaken zijn. Je voorkomt daarmee dat je je aandacht teveel op details richt zonder een idee te hebben van de grote lijnen. Je kan dan ook ontdekken wat je eigenlijk al weet van het onderwerp dat behandeld wordt. Waarom is oriënteren belangrijk? Ten eerste kun je door het oriënteren op de studiestof een overzicht krijgen van de opbouw van bijv. een hoofdstuk, nog voordat je de stof hebt bestudeerd. Om de stof goed te begrijpen is een dergelijk overzicht essentieel. Het oriënteren helpt je te ontdekken hoe een tekst in elkaar zit en wat de hoofdzaken zijn. Je voorkomt dat je je aandacht teveel op details richt zonder een idee te hebben van de grote lijnen. En je komt te weten wat er in een tekst niet behandeld wordt. Door oriëntatie kun je ontdekken wat je eigenlijk al weet van het onderwerp dat behandeld wordt. Door middel van associaties kunnen bepaalde termen in de tekst je voorkennis van het onderwerp naar voren halen. Wanneer je al iets weet, kun je de nieuwe informatie in verband brengen met al aanwezige kennis, zodat de stof gemakkelijk lijk in het geheugen kan worden opgeslagen. Het oriënteren geeft je ook een indicatie van de tijd die je nodig hebt om de tekst te bestuderen. Het aantal bladzijden tellen is vaak niet voldoende; je moet weten of de tekst compact geschreven is, of het gemakkelijk te leren is e.d. Je kunt je daarnaast ook oriënteren op het tentamen. Het is daarbij belangrijk dat je weet met welk doel je een bepaalde taak uitvoert. Moet je de klapper uit je hoofd kennen of moet je er alleen globaal kennis van nemen? Wat voor soort vragen kan je op het tentamen verwachten? enz. Door antwoorden op deze vragen te zoeken voordat je begint te studeren, ben je doelgericht bezig. Hoe oriënteer je je op studiestof? Er zijn veel verschillende manieren om je te oriënteren, die je ongemerkt al lang toepast. Als je in een boekhandel staat en je bladert wat boeken door, doe je intuïtief wat je ook bij studiestof zou kunnen doen. BBL-4, topklinisch traject RdGG Pagina 6 van 7

7 Strategieën om studiestof door te nemen Na de oriëntatie op een boek kun je jezelf de vraag stellen welke strategie je het best kunt kiezen om de studiestof door te nemen. Om deze vraag te kunnen beantwoorden, moet je een aantal verschillende strategieën kennen. We geven hieronder een aantal manieren waarop je studiestof door kunt nemen. Zoekend doornemen Bij het zoekend doornemen gaat het om het vinden van een antwoord op gin of meer specifieke vragen. De stof wordt alleen daar intensief gelezen, waar een antwoord op de vraag verwacht wordt. De overige gedeelten kunnen worden overgeslagen. Deze manier van studeren wordt vooral gebruikt bij het maken van scripties, werkstukken, referaten, literatuuronderzoek e.d. Globaal doornemen Dat wil zeggen in een hoog tempo een beeld vormen van de grote lijnen uit de tekst, zonder de tekst in zijn geheel te lezen. De details, bijv. voorbeelden, worden overgeslagen. Deze manier van doornemen kan gebruikt worden bij het herhalen van de studiestof of wanneer men door tijdgebrek nog grote hoeveelheden moet doornemen. Voor studenten die de neiging hebben te gedetailleerd te studeren, kan het nuttig zijn de tekst een keer globaal door te nemen. Hoe kun je stof globaal doornemen? Door eerst de eerste alinea van het hoofdstuk door te lezen en te noteren welke begrippen in de alinea aan de orde komen. Vervolgens ga je na of de laatste alinea een samenvatting bevat en noteer je de begrippen uit deze samenvatting. Loop vervolgens de andere alinea's van de tekst door en daar waar iets gezegd wordt over een van de genoteerde begrippen, lees je de tekst. Intensief doornemen Bij het intensief doornemen worden niet alleen de hoofdzaken opgemerkt, maar moeten ook de details volledig begrepen worden. Intensief doornemen van de studiestof gaat langzaam, omdat een zo volledig mogelijk begrip van de stof moet worden verkregen. Kritisch doornemen Bij kritisch doornemen toets je de tekst (of bepaalde gedeelten uit de tekst) aan bijv. tevoren opgestelde criteria. Tijdens het lezen analyseer je de tekst en vergelijk je de opvattingen die je tegenkomt met je eigen opvattingen of die van anderen. BBL-4, topklinisch traject RdGG Pagina 7 van 7

BBL-4, topklinisch traject RdGG Pagina 1 van 7 Persoonlijke ontwikkeling Portfolio ~ POP ~ PAP

BBL-4, topklinisch traject RdGG Pagina 1 van 7 Persoonlijke ontwikkeling Portfolio ~ POP ~ PAP BBL-4, topklinisch traject RdGG Pagina 1 van 7 Inleiding en leerdoelen Het begrip portfolio komt oorspronkelijk uit de wereld van kunst en architectuur. Kunstenaars en architecten kunnen bij hun sollicitaties

Nadere informatie

BBL-4, topklinisch traject RdGG Pagina 1 van 6 Persoonlijke ontwikkeling Feedback

BBL-4, topklinisch traject RdGG Pagina 1 van 6 Persoonlijke ontwikkeling Feedback BBL-4, topklinisch traject RdGG Pagina 1 van 6 Inleiding en leerdoelen betekent letterlijk terugkoppeling. In situaties waarin je met anderen omgaat, communiceert, wordt er mee bedoeld dat je de ander

Nadere informatie

BBL-4, topklinisch traject RdGG Pagina 1 van 5 Persoonlijke ontwikkeling Reflecteren

BBL-4, topklinisch traject RdGG Pagina 1 van 5 Persoonlijke ontwikkeling Reflecteren BBL-4, topklinisch traject RdGG Pagina 1 van 5 Inleiding en leerdoelen Reflectie is de weerkaatsing van licht in bijvoorbeeld een spiegel. Reflectie zoals je dat in deze opdracht zult leren is eigenlijk

Nadere informatie

Doelgericht stud eren

Doelgericht stud eren Doelgericht stud eren Open Universiteit www.ou.nl Inhoudsopgave Introductie 5 Studie voorbereiden 6 De juiste studieomstandigheden 6 Oriëntatie op de studiestof 6 Plannen van je studie 7 Bestuderen 8

Nadere informatie

Studievaardigheden van A tot Z

Studievaardigheden van A tot Z Geschreven door Patricia Hendrikx Studievaardigheden van A tot Z Actief leren Actief leren is het tegenovergestelde van passief leren. Bij actief leren doe je meer dan alleen de leerstof doorlezen. Je

Nadere informatie

Aanpak van een cursus

Aanpak van een cursus Aanpak van een cursus Je gaat best op zoek naar een efficiënte manier van studeren. In het hoger onderwijs is het immers niet meer doeltreffend om alles op dezelfde manier aan te pakken. Je kan dus niet

Nadere informatie

BBL-4, topklinisch traject RdGG Pagina 1 van 5 Persoonlijke ontwikkeling Samenwerken

BBL-4, topklinisch traject RdGG Pagina 1 van 5 Persoonlijke ontwikkeling Samenwerken BBL-4, topklinisch traject RdGG Pagina 1 van 5 Inleiding en leerdoelen Als verpleegkundige werk je niet alleen. Je hebt veel contact met anderen, onder andere collega s, patiënten en andere disciplines.

Nadere informatie

Waarom een samenvatting maken?

Waarom een samenvatting maken? Waarom een samenvatting maken? Er zijn verschillende manieren om actief bezig te zijn met de leerstof. Het maken van huiswerk is een begin. De leerstof is al eens doorgenomen; de stof is gelezen en opdrachten

Nadere informatie

Websites voor mentoren en leerlingen Inleiding

Websites voor mentoren en leerlingen Inleiding Websites voor mentoren en leerlingen Inleiding Internet is niet meer weg te denken uit het huidige onderwijs en biedt bovendien een bijna onuitputtelijke bron aan informatie en hulpmiddelen. Dit document

Nadere informatie

leer-actief werkboek Naam: www.leer-actief.nl 1

leer-actief werkboek Naam: www.leer-actief.nl 1 leer-actief werkboek Naam: www.leer-actief.nl 1 actief leren WWW.leer-actief.nl Dit is Wybo. Wybo was vroeger een heel gewoon jongetje, maar hij was wel erg lui. En dat...werd zijn redding. Hij had nooit

Nadere informatie

LEER LEREN. Met een aparte sectie voor ouders en docenten

LEER LEREN. Met een aparte sectie voor ouders en docenten LEER LEREN Met een aparte sectie voor ouders en docenten INHOUDSOPGAVE VOORWOORD 11 OPBOUW VAN HET BOEK 12 LEESWIJZER 13 HET HELE BOEK IN EEN NOTENDOP 16 1 HET BREIN 19 2 DE LEERLADDER 25 2.1 Binnenkomen

Nadere informatie

Inhoud. Introductie tot de cursus

Inhoud. Introductie tot de cursus Inhoud Introductie tot de cursus 1 Inleiding 7 2 Voorkennis 7 3 Het cursusmateriaal 7 4 Structuur, symbolen en taalgebruik 8 5 De cursus bestuderen 9 6 Studiebegeleiding 10 7 Huiswerkopgaven 10 8 Het tentamen

Nadere informatie

Leerstofoverzicht Lezen in beeld

Leerstofoverzicht Lezen in beeld Vaardigheden die bij één passen, worden in Lezen in beeld steeds bij elkaar, in één blok aangeboden. Voor Lezen in beeld a geldt het linker. Voor Lezen in beeld b t/m e geldt het rechter. In jaargroep

Nadere informatie

Cognitieve strategieën voor diepe verwerking en feedback

Cognitieve strategieën voor diepe verwerking en feedback Cognitieve strategieën voor diepe verwerking en feedback Samenvatting van het artikel van Henry L. Roediger III, Mary A. Pyc (2012), Inexpensive techniques to improve education: Applying cognitive pgychology

Nadere informatie

Hoe leer je effectief een tentamen? Stappenplan

Hoe leer je effectief een tentamen? Stappenplan Hoe leer je effectief een tentamen? Stappenplan Het afstuderen bestaat niet alleen uit het schrijven van een scriptie. Vaak moeten er ook nog tentamens of laatste hertentamens gedaan worden. Op Facebook

Nadere informatie

Wat is belangrijk? ik kan me niet concentreren. ik heb geen zin. ik ben de helft weer vergeten. ik snap er niets van

Wat is belangrijk? ik kan me niet concentreren. ik heb geen zin. ik ben de helft weer vergeten. ik snap er niets van ik kan me niet concentreren ik heb geen zin ik ben de helft weer vergeten ik snap er niets van Maar al te vaak hoor je dergelijke verzuchtingen van mensen die boven hun studieboeken gebogen zitten. Al

Nadere informatie

H1: Vaardigheden. Engels VMBO 2012. www.lyceo.nl

H1: Vaardigheden. Engels VMBO 2012. www.lyceo.nl H1: Vaardigheden Engels VMBO 2012 www.lyceo.nl Basisvaardigheden Opbouw van teksten Opbouw van alinea s Oriëntatie op een tekst Verschillende leesstrategieën Veel voorkomende woorden Signaalwoorden (H2)

Nadere informatie

Studeren en Leren Vorm VWO PERSOONLIJKE RAPPORTAGE VAN. Naam Z

Studeren en Leren Vorm VWO PERSOONLIJKE RAPPORTAGE VAN. Naam Z Studeren en Leren Vorm VWO PERSOONLIJKE RAPPORTAGE VAN Naam Z Gegevens deelnemer Algemeen Naam Naam Z Leeftijd 18 Geslacht man Afnamedatum 17 Oktober 2012 Normgroep VWO 6 Opleiding atheneum Klas/jaar 6

Nadere informatie

Begeleidingswijzer Dyslexie

Begeleidingswijzer Dyslexie Begeleidingswijzer Dyslexie Dyslexie Ongeveer 5% van de studenten in het mbo heeft dyslexie. Dit is één op de twintig studenten. Iedereen die bij Rijn IJssel werkt, kan dus te maken krijgen met studenten

Nadere informatie

Uitwerking kerndoel 6 Nederlandse taal

Uitwerking kerndoel 6 Nederlandse taal Uitwerking kerndoel 6 Nederlandse taal Tussendoelen en leerlijnen Nederlandse taal Primair onderwijs In samenwerking met het expertisecentrum Nederlands Enschede, 1 juni 2006 Nederlands kerndoel 6 Stichting

Nadere informatie

Leeratelier: Actief studeren deel 1

Leeratelier: Actief studeren deel 1 Leeratelier: Actief studeren deel 1 Leerateliers Doel: Aanleren en inoefenen van belangrijke studievaardigheden Wie: Leercoach naam (e-mailadres) Hoe: Met behulp van presentaties en oefeningen Wanneer:

Nadere informatie

Checklist Begrijpend lezen en woordenschat Curriculum Nederlands ? - + +

Checklist Begrijpend lezen en woordenschat Curriculum Nederlands ? - + + Checklist Begrijpend lezen en woordenschat Curriculum Nederlands? - + + De gebruikte methoden stellen duidelijke (toetsbare) doelen en leerlijnen voor begrijpend lezen. Zwakke lezers krijgen een aanvullend

Nadere informatie

Zelfgestuurd leren met Acadin

Zelfgestuurd leren met Acadin Zelfgestuurd leren met Acadin 1. Wat is zelfgestuurd leren? Zelfgestuurd leren wordt opgevat als leren waarbij men zelfstandig en met zin voor verantwoordelijkheid de sturing voor de eigen leerprocessen

Nadere informatie

1 Wat is het probleem? 3.1 Kies ik de goede manier van leren? Hoofdstukken

1 Wat is het probleem? 3.1 Kies ik de goede manier van leren? Hoofdstukken 1 Dyslexie de baas! Hoofdstukken Schema Studieproblemen oplossen 1 Wat is het probleem? 2 Wil ik er wat aan veranderen? 3 Heeft mijn studieprobleem te maken met: leren? (ga door naar 3.1) het niet goed

Nadere informatie

Leergang Didactiek voor de BKO

Leergang Didactiek voor de BKO Leergang Didactiek voor de BKO Ontwerpen van onderwijs: Maak een leertaak Centrum voor onderwijs en leren Opdracht Maak een leertaak Achtergrond Studenten leren door leeractiviteiten uit te voeren en feedback

Nadere informatie

In de praktijk (en later in projectgroepen) leer je op een andere manier dan op school.

In de praktijk (en later in projectgroepen) leer je op een andere manier dan op school. Handleiding leerverslag. Inleiding In de praktijk (en later in projectgroepen) leer je op een andere manier dan op school. Binnen de HBO-V opleiding neemt bovengenoemde vorm van leren veel tijd in beslag

Nadere informatie

Voorbeeld lesbrief. Van je fouten leer je het meest! Lesduur 25 minuten

Voorbeeld lesbrief. Van je fouten leer je het meest! Lesduur 25 minuten Voorbeeld lesbrief Van je fouten leer je het meest! Lesduur 25 minuten Voorbereiding De eerste klas heeft de opdracht gekregen om voor deze les een gemaakte toets van > mee te nemen. Deze toets

Nadere informatie

Brochure Begrijpend lezen VMBO 1

Brochure Begrijpend lezen VMBO 1 Brochure Begrijpend lezen VMBO 1 Brochure Begrijpend lezen VMBO 2 Inleiding Het belang van begrijpend lezen kan nauwelijks overschat worden. Het niveau van begrijpend lezen dat kinderen aan het einde van

Nadere informatie

Studiehadleiding. Opleiding: hbo-masteropleiding Islamitische Geestelijke Verzorging

Studiehadleiding. Opleiding: hbo-masteropleiding Islamitische Geestelijke Verzorging Studiehadleiding Opleiding: hbo-masteropleiding Islamitische Geestelijke Verzorging Naam onderwijseenheid: Methoden en vaardigheden voor praktijkonderzoek Code onderwijseenheid: HBOMIGV015MV Jaar: Onderwijsperiode:

Nadere informatie

Succesvolle doorstroom mbo hbo in Noord-NL. Agnes Meijer 14 februari 2017

Succesvolle doorstroom mbo hbo in Noord-NL. Agnes Meijer 14 februari 2017 Succesvolle doorstroom mbo hbo in Noord-NL Agnes Meijer 14 februari 2017 Samenwerking mbo hbo in Noord-NL Brug bouwen tussen twee bewegende oevers zodat mbostudenten een grotere kans op studiesucces hebben

Nadere informatie

Opbrengstgericht werken bij andere vakken. Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan

Opbrengstgericht werken bij andere vakken. Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan Opbrengstgericht werken bij andere vakken Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan Doel Leerkrachten kunnen een les tekenen of geschiedenis ontwerpen volgens de uitgangspunten van OGW die ze direct

Nadere informatie

Inhoud. Introductie tot de cursus

Inhoud. Introductie tot de cursus Inhoud Introductie tot de cursus 1 De functie van de cursus 7 2 De inhoud van de cursus 7 2.1 Voorkennis 7 2.2 Leerdoelen van de cursus 7 2.3 Opbouw van de cursus 8 2.4 Leermiddelen 8 3 Gebruiksaanwijzing

Nadere informatie

Ontwikkeld door: Bronja Versteeg (projectleider), Jolanda Jager en Martha de Vries. ISBN: 9076824274

Ontwikkeld door: Bronja Versteeg (projectleider), Jolanda Jager en Martha de Vries. ISBN: 9076824274 Ontwikkeld door: Bronja Versteeg (projectleider), Jolanda Jager en Martha de Vries. ISBN: 9076824274-2 - Inhoudsopgave INHOUDSOPGAVE 3 INLEIDING 4 DOELEN 4 WERKWIJZE 4 BESCHRIJVING VAN DE LEERLIJNEN 6

Nadere informatie

D.1 Motiveren en inspireren van leerlingen

D.1 Motiveren en inspireren van leerlingen DIDACTISCHE BEKWAAMHEID D.1 Motiveren en inspireren van leerlingen Resultaat De leraar motiveert leerlingen om actief aan de slag te gaan. De leraar maakt doel en verwachting van de les duidelijk zorgt

Nadere informatie

Instructie supervisie training MZO 2 (2017)

Instructie supervisie training MZO 2 (2017) Instructie supervisie training MZO 2 (2017) Voor het behalen van het certificaat MZO zelfonderzoek moeten de cursisten een supervisietraject doorlopen. Hieronder de opzet van de supervisie. Mochten er

Nadere informatie

Doesjka Nijdeken Trinitas College Heerhugowaard Woudschoten Chemie Conferentie 2011

Doesjka Nijdeken Trinitas College Heerhugowaard Woudschoten Chemie Conferentie 2011 Doesjka Nijdeken Trinitas College Heerhugowaard Woudschoten Chemie Conferentie 2011 Hoe je het onderbuikgevoel zichtbaar maakt voor leerlingen (en jezelf) Wat bedoel ik met determineren? Hoe doe je dat

Nadere informatie

Reflectieverslag mondeling presenteren

Reflectieverslag mondeling presenteren Reflectieverslag mondeling presenteren Naam: Registratienummer: 900723514080 Opleiding: BBN Groepsdocente: Marjan Wink Periode: 2 Jaar: 2008 Inleiding In dit reflectieverslag zal ik evalueren wat ik tijdens

Nadere informatie

Muiswerk Studievaardigheid richt zich op de belangrijkste deelvaardigheden die nodig zijn voor studievaardigheid.

Muiswerk Studievaardigheid richt zich op de belangrijkste deelvaardigheden die nodig zijn voor studievaardigheid. Studievaardigheid Muiswerk Studievaardigheid richt zich op de belangrijkste deelvaardigheden die nodig zijn voor studievaardigheid. Doelgroep Studievaardigheid Muiswerk Studievaardigheid is bedoeld voor

Nadere informatie

Realiseren van VOET in Geschiedenis: leren leren I II III Leren leren

Realiseren van VOET in Geschiedenis: leren leren I II III Leren leren Realiseren van VOET in Geschiedenis: leren leren I II III Leren leren Welke afspraken worden gemaakt om geschiedenis te studeren? Wordt dit opgevolgd per graad en van graad tot graad? Leren leren blijft

Nadere informatie

Bijlage 5 Interviewformulier studieadviseurs

Bijlage 5 Interviewformulier studieadviseurs Bijlage 5 Interviewformulier studieadviseurs Studentnummer: Naam aanmelder: Stap 1. Welkom heten en uitleggen wat het onderzoek inhoudt (Tijd: 5 minuten) Landelijk en bij de FEM is er sprake van een hoge

Nadere informatie

Wat te doen met zwakke begrijpend lezers?

Wat te doen met zwakke begrijpend lezers? Wat te doen met zwakke begrijpend lezers? Cor Aarnoutse Wat doe je met kinderen die moeite hebben met begrijpend lezen? In dit artikel zullen we antwoord geven op deze vraag. Voor meer informatie verwijzen

Nadere informatie

Taaljournaal Leerlijnenoverzicht - Lezen

Taaljournaal Leerlijnenoverzicht - Lezen Taaljournaal Leerlijnenoverzicht - Lezen 1.1 Eigen kennis 1.1.1 Kinderen kunnen hun eigen kennis activeren, m.a.w. ze kunnen aangeven wat ze over een bepaald onderwerp al weten en welke ervaringen ze er

Nadere informatie

bewezen hacks om betere cijfers te halen

bewezen hacks om betere cijfers te halen 10 bewezen hacks om betere cijfers te halen Luister muziek terwijl je studeert Als je tijdens het studeren naar muziek met een hoog tempo luistert, leer je beter. Daar kwamen onderzoekers van de universiteit

Nadere informatie

Leren als een expert!

Leren als een expert! Leren als een expert! Welk vak vind jij lastig? Wiskunde, of juist Frans? Ken je iemand die heel goed is in dat vak? En heb je wel eens aan diegene gevraagd hoe hij/zij voor dat vak leert? Als je dat weet,

Nadere informatie

Voorbereiding op de studiekeuzecheck 1. Lees aandachtig het meegezonden artikel. 2. Maak hiervan een samenvatting van 10 regels. 3.

Voorbereiding op de studiekeuzecheck 1. Lees aandachtig het meegezonden artikel. 2. Maak hiervan een samenvatting van 10 regels. 3. Welkom Voorbereiding op de studiekeuzecheck 1. Lees aandachtig het meegezonden artikel. 2. Maak hiervan een samenvatting van 10 regels. 3. Onderstreep de woorden waarvan je de betekenis niet weet en zoek

Nadere informatie

Probleem Ontrafeling

Probleem Ontrafeling Probleem Ontrafeling Content A.Probleem Definitie B.Oorzaken Diagram C.Inspiratie A. Probleem definitie Een probleem definiëren is complex. Wat op het eerste oog een probleem lijkt, blijkt vaak een symptoom

Nadere informatie

!!!!!!!WERKMAP!VAN:!!!! Huiswerk)Bikkels)) versie)2015)

!!!!!!!WERKMAP!VAN:!!!! Huiswerk)Bikkels)) versie)2015) WERKMAPVAN: HuiswerkBikkels versie2015 Inhoudsopgave Inleiding 7 Deel 1 Motivatie concentratie 9 1.Ikhebhiergeenzinin 9 2.Goedvoorlater 13 3.Hierdoeikhetvoor 17 4.Dealtjessluiten 21 5.Voorwathoortwat 24

Nadere informatie

en 2 Brochure Begrijpend lezen VMBO 1

en 2 Brochure Begrijpend lezen VMBO 1 en 2 Brochure Begrijpend lezen VMBO 1 Brochure Begrijpend lezen VMBO 2 Inleiding Het belang van begrijpend lezen kan nauwelijks overschat worden. Het niveau van begrijpend lezen dat kinderen aan het einde

Nadere informatie

Begrijpend lezen Strategie 6 & 7. Extra oefenen Niveau B

Begrijpend lezen Strategie 6 & 7. Extra oefenen Niveau B Begrijpend lezen Strategie 6 & 7 Extra oefenen Niveau B Remediëringsbladen - strategie 6 en 7 Niveau B 2 Je gaat leren om je leesdoel bij een tekst te bepalen en je leert om te controleren of je je leesdoel

Nadere informatie

Leeratelier: Actief studeren deel 2

Leeratelier: Actief studeren deel 2 Leeratelier: Actief studeren deel 2 Doel: Aanleren en inoefenen van belangrijke studievaardigheden Wie: Leercoach naam (e-mailadres) Hoe: Met behulp van presentaties en oefeningen Wanneer: data 2.4 Diepere

Nadere informatie

Samenvatting Proefschrift Fostering Monitoring and Regulation of Learning Mariëtte H. van Loon, Universiteit Maastricht

Samenvatting Proefschrift Fostering Monitoring and Regulation of Learning Mariëtte H. van Loon, Universiteit Maastricht Samenvatting Proefschrift Fostering Monitoring and Regulation of Learning Mariëtte H. van Loon, Universiteit Maastricht Dit proefschrift beschrijft onderzoek naar metacognitieve vaardigheden van leerlingen

Nadere informatie

5 Begrijp wat je leest

5 Begrijp wat je leest Na deze les kun je: een tekst globaal en actief lezen; alinea s herkennen in een tekst; de hoofdzaken uit een tekst halen; een samenvatting van een tekst maken. 5 Begrijp wat je leest Ken je dat? Je zit

Nadere informatie

Handleiding Vergadertechnieken

Handleiding Vergadertechnieken Handleiding Vergadertechnieken Zelfstudie en rapporteren Bij OGO leer je niet alleen via het actief deelnemen aan groepsdiscussies, maar ook via het individueel uitvoeren van zelfstudieopdrachten (ZSO).

Nadere informatie

Bepaal eerst de probleemstelling of hoofdvraag

Bepaal eerst de probleemstelling of hoofdvraag Bepaal eerst de probleemstelling of hoofdvraag De probleemstelling is eigenlijk het centrum waar het werkstuk om draait. Het is een precieze formulering van het onderwerp dat je onderzoekt. Omdat de probleemstelling

Nadere informatie

Illustratie Doorlopende lijn Leren Leren Voortgezet Onderwijs (12-18 jr)

Illustratie Doorlopende lijn Leren Leren Voortgezet Onderwijs (12-18 jr) Het overgrote deel van de kinderen zijn, wanneer net geboren, al leerfabriekjes. De drang tot leren is een natuurlijk gegeven. Uitdagend onderwijs stimuleert en ontwikkelt het kunnen leren. Wanneer leerlingen

Nadere informatie

Bloom. Taxonomie van. in de praktijk

Bloom. Taxonomie van. in de praktijk Bloom Taxonomie van in de praktijk De taxonomie van Bloom kan worden toegepast als praktisch hulpmiddel bij het differentiëren in denken en doen. Het helpt je om in je vraagstelling een plaats te geven

Nadere informatie

Introductie. De onderzoekscyclus; een gestructureerde aanpak die helpt bij het doen van onderzoek.

Introductie. De onderzoekscyclus; een gestructureerde aanpak die helpt bij het doen van onderzoek. Introductie Een onderzoeksactiviteit start vanuit een verwondering of verbazing. Je wilt iets begrijpen of weten en bent op zoek naar (nieuwe) kennis en/of antwoorden. Je gaat de context en content van

Nadere informatie

Creativiteit, kun je dat afdwingen?

Creativiteit, kun je dat afdwingen? Creativiteit, kun je dat afdwingen? Over procesgerichte didactiek, de didactiek van creativiteit, eigenaarschap en betrokkenheid www.kunstedu.nl procesgerichte didactiek proces van de kunstenaar zelf ondergaan

Nadere informatie

Hoe werkt u met Moderne Wiskunde 12 e editie onderbouw?

Hoe werkt u met Moderne Wiskunde 12 e editie onderbouw? Hoe werkt u met Moderne Wiskunde 12 e editie onderbouw? Inhoud 1 In vogelvlucht p. 2 2 Hoe wilt u werken? p. 3 3 Hoe maken de leerlingen kennis met Moderne Wiskunde online? p. 5 4 Meer dan lesstof in het

Nadere informatie

Succesvolle doorstroom mbo hbo in Noord-NL. Agnes Meijer 26 januari 2017

Succesvolle doorstroom mbo hbo in Noord-NL. Agnes Meijer 26 januari 2017 Succesvolle doorstroom mbo hbo in Noord-NL Agnes Meijer 26 januari 2017 Samenwerking mbo hbo in Noord-NL Brug bouwen tussen twee bewegende oevers zodat mbostudenten een grotere kans op studiesucces hebben

Nadere informatie

De Wondere Werking van Verhalen

De Wondere Werking van Verhalen De Wondere Werking van Verhalen Multiply Your Happiness! 2013 Inleiding Sinds het begin der tijden vertellen mensen overal ter wereld, bij kampvuur en bij kaarslicht, elkaar verhalen. Dit deden en doen

Nadere informatie

killer CV waarmee je in no-time aan tafel zit met de recruiter?

killer CV waarmee je in no-time aan tafel zit met de recruiter? Hoe maak je een killer CV waarmee je in no-time aan tafel zit met de recruiter? 5 CV geheimen die je concurrentie niet toepast dit e-book wordt je aangeboden door 1 Hoe maak je een killer CV waarmee je

Nadere informatie

Toets- en Examentrainer Horeca, Bakkerij en Recreatie GL

Toets- en Examentrainer Horeca, Bakkerij en Recreatie GL Toets- en Examentrainers Toets- en Examentrainer Horeca, Bakkerij en Recreatie GL Licentie: Voor het activeren van de licentie kijk op pagina van dit werkboek. Inhoud WERKEN MET EDU4ALL...... 7 Oriënteren...

Nadere informatie

Gehele training SmartReading

Gehele training SmartReading Paul van der Velde Gehele training SmartReading Nul-meting, hoe lees je nu? Artikel lezen en vragen beantwoorden Geheugenoefening, het brein Hoeveel kun je onthouden? Overtuigingen en lezen Neem je leeftijd

Nadere informatie

Studeren met een functiebeperking. Decanaat

Studeren met een functiebeperking. Decanaat Studeren met een functiebeperking Decanaat Studeren met een functiebeperking Bij een functiebeperking wordt vaak gedacht aan een zichtbare handicap, zoals een visuele, auditieve of motorische beperking.

Nadere informatie

Bijeenkomst 1. Opdracht 1 Doel: Aansluiten bij voorkennins en ervaring van studenten.

Bijeenkomst 1. Opdracht 1 Doel: Aansluiten bij voorkennins en ervaring van studenten. Bijeenkomst 1 Leerdoelen: Studenten kunnen Uitleggen waarom sommige informayie makkelijk vergeten wordt en welke factoren een rol spelen Expliciteren hoe hij zelf leert Opdracht 1 Doel: Aansluiten bij

Nadere informatie

Zorgen voor het slaap en waakritme

Zorgen voor het slaap en waakritme Werkproces 1.2 Biedt persoonlijke verzorging, observeert en monitort gezondheid en welbevinden Zorgen voor het slaap en waakritme ~Beroepsopdracht 6~ BBL-4, topklinisch traject RdGG, Cohort 2012 Pagina

Nadere informatie

Leerlijn Leeslink niveau 3 (groep 7-8) schooljaar

Leerlijn Leeslink niveau 3 (groep 7-8) schooljaar Startles 35 Introductieles Het vak begrijpend en studerend lezen. Wat houdt het in? Wat heb je er aan? Nu en straks op de middelbare school? de 1 36 De leerling kan: - verschillende leesdoelen noemen -

Nadere informatie

Kolom 1 Kolom 2 Kolom 3 Kolom 4 Betrokken: je gaat meteen heel serieus in op de mening van de schrijver

Kolom 1 Kolom 2 Kolom 3 Kolom 4 Betrokken: je gaat meteen heel serieus in op de mening van de schrijver Leerstijltest NAAM, Voornaam: Figuur 1: invullijst. Per rij kun je door middel van een cijfer aangeven welke van de vier weergegeven woorden het meest of het minst passen bij jouw manier van leren. Het

Nadere informatie

Van mbo-er naar succesvolle hbo-student Workshop doorstroom HBO - KNMP/SBA platformdag AA

Van mbo-er naar succesvolle hbo-student Workshop doorstroom HBO - KNMP/SBA platformdag AA Van mbo-er naar succesvolle hbo-student Workshop doorstroom HBO - KNMP/SBA platformdag AA Oefening van mbo-er naar succesvolle hbo-student Toelichting Als docent aan de opleiding voor apothekersassistent

Nadere informatie

Studiewijzer Natuur en techniek OA2 P

Studiewijzer Natuur en techniek OA2 P Studiewijzer Natuur en techniek OA2 P3 2014-2015 Inleiding en verantwoording In de lessen Natuur en techniek leer je tot conclusie te komen door onderzoek en experimenteren. Dit veronderstelt een nieuwsgierige

Nadere informatie

Handleiding Persoonlijke Ontwikkeling Plan

Handleiding Persoonlijke Ontwikkeling Plan Handleiding Persoonlijke Ontwikkeling Plan SLB-hoofdfase Jaar 3/4 2014-2015 Code: AFXX-SLB-J3J4-14 AC duaal: AFXX-SLB-D3D4-14 1 Bouwen aan je persoonlijk ontwikkelplan Het persoonlijk ontwikkelplan is

Nadere informatie

ACTIEF STUDEREN IN 6 STAPPEN

ACTIEF STUDEREN IN 6 STAPPEN ACTIEF STUDEREN IN 6 STAPPEN Stap 1 Weet wat je moet leren Stap 4 Leerstof instuderen Stap 2 Leerstof verkennen Stap 5 Leerstof controleren Stap 3 Leerstof verwerken Stap 6 Leerstof herhalen ACTIEF STUDEREN

Nadere informatie

Toetsanalyse. "Van je fouten kun je leren." Maar dan moet je eerst wel fouten gemaakt hebben. Die kans krijg je bij toetsen.

Toetsanalyse. Van je fouten kun je leren. Maar dan moet je eerst wel fouten gemaakt hebben. Die kans krijg je bij toetsen. Toetsanalyse "Van je fouten kun je leren." Maar dan moet je eerst wel fouten gemaakt hebben. Die kans krijg je bij toetsen. Voor een toets moet je, zonder veel extra voorbereiding, minimaal een 7 kunnen

Nadere informatie

Kijk welke relatief sterke vaardigheden je compenserend in kan zetten.

Kijk welke relatief sterke vaardigheden je compenserend in kan zetten. Leesleerprofiel: Woordenschat met opgaven over woordbetekenis. Door de zwakke(re) woordenschat kennen de leerlingen onvoldoende woorden om de tekst echt goed te begrijpen. Woordposter Woord: Omschrijving:

Nadere informatie

Inleiding Motivatie & Leerstijlen. Hoogste scores. Motivatie overzicht. Uw resultaten in een overzicht. Naam:

Inleiding Motivatie & Leerstijlen. Hoogste scores. Motivatie overzicht. Uw resultaten in een overzicht. Naam: Rapportage De volgende tests zijn afgenomen: Test Motivatie en Leerstijlenvragenlijst (MLV-M) Status Voltooid Vertrouwelijk Naam Datum onderzoek 12 mei 2014 Emailadres Inleiding Motivatie & Leerstijlen

Nadere informatie

Uitwerking kerndoel 7 Nederlandse taal

Uitwerking kerndoel 7 Nederlandse taal Uitwerking kerndoel 7 Nederlandse taal Tussendoelen en leerlijnen Nederlandse taal Primair onderwijs In samenwerking met het expertisecentrum Nederlands Enschede, 1 juni 2006 Nederlands kerndoel 7 Stichting

Nadere informatie

Introductie tot de cursus

Introductie tot de cursus 1 De functie van de cursus 7 2 De inhoud van de cursus 7 2.1 Voorkennis 7 2.2 Leerdoelen van de cursus 8 2.3 Opbouw van de cursus 8 3 Gebruiksaanwijzing 9 3.1 Tekstboek en werkboek 9 3.2 Bronnen 11 3.3

Nadere informatie

Hoe leer ik voor Biologie

Hoe leer ik voor Biologie Hoe leer ik voor Biologie Bestuderen van basisstof Lees de leerstof Bekijk de bijbehorende afbeeldingen/tekeningen Begrijp je waar het om gaat? Nee, maak aantekeningen en vraag in de les Maak een samenvatting

Nadere informatie

Leren leren : geschiedenis

Leren leren : geschiedenis Leren leren : geschiedenis A. In klas 1) actief meewerken Als je actief meewerkt in de klas, spaar je thuis heel wat tijd uit! = nadenken over vragen, proberen te antwoorden, vragen stellen over onderdelen

Nadere informatie

Leeratelier: NOTITIES NEMEN

Leeratelier: NOTITIES NEMEN Leeratelier: NOTITIES NEMEN Overzicht 1. Voor de les 2. In de les 2.1 Belang van notities 2.2 Wat noteren 2.3 Hoe noteren 3. Tips 1. VOOR DE LES Activeren van voorkennis Vorige les herbekijken Opfrissen

Nadere informatie

Maatjeslezen: samen uit één boek

Maatjeslezen: samen uit één boek Maatjeslezen: samen uit één boek Maatjeslezen is een leesvorm waarbij de leerlingen in tweetallen elkaar helpen om het leesniveau te verbeteren. Aan de leerlingen wordt het individuele leerdoel als volgt

Nadere informatie

Leren Leren en ExcelLeren

Leren Leren en ExcelLeren Leren Leren en ExcelLeren www.mindsetlearnandgrow.nl Wat is MindSet? MindSet is een groep studenten die leerlingen leert effectief te leren. Wij helpen leerlingen betere schoolresultaten te behalen door

Nadere informatie

Programma van Inhoud en Toetsing (PIT)

Programma van Inhoud en Toetsing (PIT) Het programma van deze PIT wordt gedurende het schooljaar aangepast aan het tempo en het niveau van de klas. Vak: Nederlands, onderdeel taalportfolio Klas: IG1 - EBR Lesperiode: 1 en 2 Taalportfolio opdracht

Nadere informatie

HOE KOM IK VAN LEERDOELEN TOT EEN LES?

HOE KOM IK VAN LEERDOELEN TOT EEN LES? OPDRACHT HOE KOM IK VAN LEERDOELEN TOT EEN LES? In deze opdracht doorloop je in vogelvlucht alle stappen die je kunt zetten om van leerdoelen te komen tot een goede les voor de leerlingen. Het betreft

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding 9. 5 Planning 83 5.1 Leerdoelen en persoonlijke doelen 84 5.2 Het ontwerpen van het leerproces 87 5.3 Planning in de tijd 89

Inhoud. Inleiding 9. 5 Planning 83 5.1 Leerdoelen en persoonlijke doelen 84 5.2 Het ontwerpen van het leerproces 87 5.3 Planning in de tijd 89 Inhoud Inleiding 9 1 Zelfsturend leren 13 1.1 Zelfsturing 13 1.2 Leren 16 1.3 Leeractiviteiten 19 1.4 Sturingsactiviteiten 22 1.5 Aspecten van zelfsturing 25 1.6 Leerproces vastleggen 30 2 Oriëntatie op

Nadere informatie

5. Ik ervaar veel vrijheid in het indelen van mijn tijd op school 6. Ik leer op een prettige manier op school

5. Ik ervaar veel vrijheid in het indelen van mijn tijd op school 6. Ik leer op een prettige manier op school Meetinstrumenten onderzoek GPL 2016-2017 Vragenlijst leerlingen In rood de vragen die we bij de tweede meeting niet meer hebben gesteld. 4 punts Likertschaal + een? kunnen aanvinken 1K Klas 2015-2016 RSG

Nadere informatie

DE METADENKENDE LEERLING TRAINING DEEL 3 26 JANUARI M METHODE VOOR HET VERBETEREN VAN DE METACOGNITIE BIJ LEERLINGEN

DE METADENKENDE LEERLING TRAINING DEEL 3 26 JANUARI M METHODE VOOR HET VERBETEREN VAN DE METACOGNITIE BIJ LEERLINGEN DE METADENKENDE LEERLING TRAINING DEEL 3 26 JANUARI 2016 3M METHODE VOOR HET VERBETEREN VAN DE METACOGNITIE BIJ LEERLINGEN Plonie Nijhof Joris Ghysels Rodica Ernst-Militaru HWC UM UC INHOUD 13.45 14.15

Nadere informatie

Hoe een training in metacognitieve vaardigheden leerlingen en docenten helpt! Bijeenkomst 2

Hoe een training in metacognitieve vaardigheden leerlingen en docenten helpt! Bijeenkomst 2 Hoe een training in metacognitieve vaardigheden leerlingen en docenten helpt! Bijeenkomst 2 Rodica Ernst-Militaru R.Ernst@udenscollege.nl Plonie Nijhof nyh@hermannwesselinkcollege.nl Deze bijeenkomst 14:00-15:15

Nadere informatie

Een voorlopige balans (Periode 1)

Een voorlopige balans (Periode 1) Een voorlopige balans (Periode 1) Omschrijving van deze periode We hebben tijdens dit schooljaar al heel wat gediscussieerd, besproken, nagedacht, Je hebt in deze gesprekken, maar ook in de logboekopdrachten

Nadere informatie

Je werkplek inrichten

Je werkplek inrichten Je werkplek inrichten Het is belangrijk dat je kan leren op een plaats waar jij je goed voelt en waar jij je goed kan concentreren. Hoe richt je je werkplek in zodat je hier zo goed mogelijk kan leren?

Nadere informatie

EEN UITTREKSEL VAN HET STUDIEHULPBOEK

EEN UITTREKSEL VAN HET STUDIEHULPBOEK BIJLES OP JE TABLET Naar grotere studievaardigheden en betere studiegewoontes. EEN UITTREKSEL VAN HET STUDIEHULPBOEK DE KUNST VAN HET LEREN voor scholieren vanaf 14 jaar Drs Will Brugman www.beterlerenstuderen.nl

Nadere informatie

Programma van Inhoud en Toetsing (PIT)

Programma van Inhoud en Toetsing (PIT) Programma van Inhoud en Toetsing (PIT) 2015-2016 Lesperiode: 1 week 36 t/m week 38 Hoofdstuk: Spelling 2 t/m 6 De stam van het werkwoord Splitsbare werkwoorden Persoonsvorm tegenwoordige tijd en de bijbehorende

Nadere informatie

LEZEN BK 2 OVER DE GRENS PERRON 1

LEZEN BK 2 OVER DE GRENS PERRON 1 Over de grens Deze module heet Over de grens. Wat kan dat allemaal betekenen? Je gaat over de grens als je met vakantie naar Frankrijk gaat, op bezoek bent bij je familie in Australië of een weekendtripje

Nadere informatie

21e-eeuwse vaardigheden

21e-eeuwse vaardigheden Even voorstellen Eugenie Zwanenburg Dumoulin Docent Biologie en ANW Coördinator talentstroom Science Onderwijsvernieuwing Ontwikkelteam DG curriculum.nu www.teacherstories.nl www.lesseninvaardigheden.nl

Nadere informatie

Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken

Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken - 2 - Weer huiswerk? Nee, deze keer geen huiswerk, maar een boekje óver huiswerk! Wij (de meesters en juffrouws) horen jullie wel eens mopperen als je huiswerk opkrijgt.

Nadere informatie

Snellees tip #2: Bepaal vooraf wat je zoekt, en ga dan pas snel lezen

Snellees tip #2: Bepaal vooraf wat je zoekt, en ga dan pas snel lezen Dit is de tweede van drie gouden snellees tips Drie krachtige tips met uitleg waardoor je meteen slimmer, sneller en met verhoogde concentratie kan gaan lezen. Snellees tip #2: Bepaal vooraf wat je zoekt,

Nadere informatie

Van Mavo-4 naar Havo-4

Van Mavo-4 naar Havo-4 Van Mavo-4 naar Havo-4 Doorstromen naar havo-4 met een mavodiploma. Een leerling kan er voor kiezen om na het behalen van het mavodiploma 1 Havoo-4 op het Hoeksch Lyceum. door te stromen naar De overstap

Nadere informatie

Je oefent deze vaardigheid in het praktijklokaal aan de hand van het handelingsformulier Voorlichting geven.

Je oefent deze vaardigheid in het praktijklokaal aan de hand van het handelingsformulier Voorlichting geven. OPDRACHTFORMULIER Voorlichting geven Naam student: Datum: Opdracht Je geeft voorlichting aan een of meer zorgvragers. Voordat je gaat oefenen Je oefent deze vaardigheid in het praktijklokaal aan de hand

Nadere informatie