Fieke van der Lecq Cordares-leerstoel Pensioenmarkten. Pensioenforum 2011 Rotterdam, 28 september 2011
|
|
- Matthias van der Meer
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Verplichtstelling van pensioenen Fieke van der Lecq Cordares-leerstoel Pensioenmarkten Pensioenforum 2011 Rotterdam, 28 september 2011 Verplichtstelling: wat / welke? Spraakverwarring Verplichte deelname: van individu aan de regeling Verplichtstelling: van groep werkenden in een bedrijfstak aan bedrijfstakfonds Hierna: Verplichte deelname Verplichtstelling Varianten op verplichtstelling Medicijnen en kwalen Verder over nadenken 2 1
2 Verplichte deelname Paternalistisch motief Werknemers sparen te weinig Werknemers beleggen verkeerd Ervaringen: VS, Zweden, etc. Risicoreductie door pooling Actualiteit: laat mij het zelf maar doen Gedwongen winkelnering teleurstelling / wantrouwen PF-en weten beter, maar dialoog is lastig Richting geven aan tijdgeest Zelf doen toestaan boven bepaald inkomen? Basispensioen? Waarom dan nog verplichtstelling 3 Verplichtstelling Niet concurreren op arbeidsvoorwaarde pensioen Uitzondering kartelverbod (art. 16 Mw): hierover mogen werkgevers / beroepsgenoten afstemmen 3 arresten Europese Hof van Justitie 1999: bijzondere taak van algemeen belang verplichtstelling nodig om risicoselectie te voorkomen derhalve mag pensioenfonds verplicht gesteld worden Bevoegdheden fonds bij geen premie, wel recht. Logischerwijs is dan slechts eenzelfde regeling nodig. Verplichtstelling betreft echter deelname in fonds, niet aan regeling. Hierna verder over BPF-en. 4 2
3 Varianten op verplichtstelling 1. afschaffen: elke werkgever eigen regeling concurrentie op arbeidsvoorwaarde pensioen: in belang van werknemer? Politiek vraagstuk. moet regeling worden aangeboden? Mogelijk doorwerking naar afschaffing verplichte deelname in dat geval: pensioenplicht invoeren? 2. ontkoppelen: verplichtgestelde regeling wordt op bedrijfsniveau uitgevoerd (vgl. zuivelindustrie) solidariteitskring wordt substantieel kleiner leeftijdsverschillen personeelsbestanden schaaleffecten leiden tot pooling uitvoering 5 Varianten op verplichtstelling - vervolg 3. ontkoppelen: verplichtgestelde regeling wordt op bedrijfstakniveau uitgevoerd aanbestedingsmarkt tussen soc. partners en fondsen / verzekeraars drijvende krachten in deze nieuwe markt: schaaleffecten, transactiekosten, monitoring, etc. kosten-baten-afweging hangt mede af van huidige taakverdeling tussen fondsen en soc. partners 6 3
4 Implicatie voor rol verzekeraars Recapitulatie: 1. afschaffen verplichtstelling 2. ontkoppelen + uitvoering op bedrijfsniveau 3. ontkoppelen + uitvoering op bedrijfstakniveau Marktkansen nemen toe bij 1. en 2. Ad 2: kunnen/mogen verzekeraars zich dan als pensioenfonds gaan gedragen? ingewikkeld: toezichtkader, governance, etc. Marktkansen nemen toe bij 3, indien regeling niet voor ongeorganiseerde werkgevers verplicht gesteld wordt. 7 Medicijnen/kwalen, kinderen/badwater Scherp houden pensioenfondsen Gedwongen winkelnering: niet stemmen met euro monitoring door insiders Kunnen sociale partners een minder presterend fonds voldoende bijsturen? Zien ze het? Snijden in eigen vlees? Of moet DNB dit (blijven) doen? Uittredingsdrempels werkgevers uit BPF-en? 8 4
5 Medicijnen/kwalen, kinderen/badwater - vervolg Pensioencontracten Verplichtstelling = fonds + regeling Fondsen: pensioencontracten zijn geen verzekeringen (incompleet: de knoppen ) uitvoering in overleg met / door de contractpartijen (sociale partners) Voor aanbesteding is verdere completering contracten nodig vgl. verzekerde regeling Gelijker speelveld fondsen-verzekeraars Minder discretionaire ruimte pensioenfondsbestuur Hoe groot moeten de regelingen zijn/blijven? Minimaal efficiënte schaal Solidariteitskringen 9 Verder over nadenken Omvang solidariteitskringen Vergroting fondsen: consolidatie (evt. met ringfencing) Vereenvoudiging contracten Heldere communicatie Lagere uitvoeringskosten Betere vergelijking prestaties fondsen mogelijk Maatwerk binnen vereenvoudigde regeling AAP + pensioenmenu (Nijman & Oerlemans, 2008) Dank voor uw aandacht!
ESB-congres 2007 Duurzame marktwerking in de pensioensector
ESB-congres 2007 Duurzame marktwerking in de pensioensector Fieke van der Lecq EUR & NMa* * Disclaimer / persoonlijke titel etc. De pensioensector als markt Pensioenproductie: verschillende schakels in
Nadere informatieCollectieve Pensioenen: Aan de grenzen van Solidariteit? drs. Frank Cordewener AAG en dr. Siert Vos Actuariaatcongres VSAE 27 februari 2013
Collectieve Pensioenen: Aan de grenzen van Solidariteit? drs. Frank Cordewener AAG en dr. Siert Vos Actuariaatcongres VSAE 27 februari 2013 Collec@eve Pensioenen: Aan de grenzen van Solidariteit? 2 Agenda
Nadere informatiePensioen Pro - 19 november Verplichte bedrijfstakpensioenregelingen: krachtenbundeling
Verplichte bedrijfstakpensioenregelingen: ontkoppeling en krachtenbundeling Prof. Dr. Fieke van der Lecq VU SBE Het Zijlstra Center & Ecovisie # Het begint met een idee Pensioen Pro - 19 november 2015
Nadere informatieNetspar 14 nov 2014 - Jan Tamerus 1
Netspar 14 nov 2014 - Jan Tamerus 1 Brug mogelijk tussen twee werelden? Collectieve risicodeling, je moet het niet willen! Bijna geen meerwaarde meer Complex Niet te waarderen Je doet aan herverdeling
Nadere informatie5 plussen van collectief pensioen
5 plussen van collectief pensioen Inhoudsopgave Waarom is uw pensioenregeling verplicht? 4 Invloed op uw pensioen 4 5 plussen van collectief pensioen 4 +1: Een goed pensioen voor ál uw werknemers 5 +2:
Nadere informatieMag ik dan nooit meer stoppen met werken?
Mag ik dan nooit meer stoppen met werken? 67 vragen over aow-vragen en uw pensioen (Uit AD van 1-11-2016) De AOW-leeftijd gaat in 2022 met drie maanden omhoog voor iedereen die na 1954 geboren is. Reden
Nadere informatieZelfstandigen zonder pensioen(fonds)
Zelfstandigen zonder pensioen(fonds) Fieke van der Lecq, APG-leerstoel, EUR/ESE Alwin Oerlemans, APG PensioenNetwerkGroep Amsterdam, 16 september 2014 PROGRAMMA Terugblik op dit (politieke) dossier Wat
Nadere informatieMaak op tijd kennis met SPF!
Maak op tijd kennis met SPF! INFORMATIE OVER HET PENSIOENFONDS VOOR FYSIOTHERAPEUTEN Wanneer u aan het werk gaat als fysiotherapeut is het voor u van belang dat u zich tijdig bij de Stichting Pensioenfonds
Nadere informatieBedrijfstakpensioenfondsen: wat doen ze, en wat niet? www.vb.nl
Bedrijfstakpensioenfondsen: wat doen ze, en wat niet? www.vb.nl inhoud 01 De voor- en nadelen van bedrijfstakpensioenfondsen op een rij 02 Wat zijn de voordelen? 05 Wat zijn de nadelen? 07 Aanvullende
Nadere informatieVERPLICHTSTELLING: REGELING - EN OOK UITVOERDER?
VERPLICHTSTELLING: REGELING - EN OOK UITVOERDER? PROF. ERIK LUTJENS HOOGLERAAR PENSIOENRECHT VRIJE UNIVERSITEIT AMSTERDAM-EXPERTISECENTRUM PENSIOENRECHT ADVOCAAT DLA PIPER HET VERTREKPUNT - 68 Jaar Solidariteit
Nadere informatieOntwikkelingen in de Nederlandse pensioensector
Ontwikkelingen in de Nederlandse pensioensector Fieke van der Lecq Olaf Sleijpen VVD Partijcommissie Werk & Inkomen Den Haag, 23 juni 2008 Agenda Overzicht Nederlandse pensioenstelsel Nederland vergrijst
Nadere informatieDatum 16 november 2015 Betreft Kabinetsreactie onderzoek verplichtgestelde bedrijfstakpensioenregelingen en het algemeen pensioenfonds
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333
Nadere informatieDe toekomst van ons pensioen
De toekomst van ons pensioen Verdieping inbreng in De Nationale Pensioendialoog Peter Borgdorff PFZW 18 maart 2015 L e a d e r s h i p E n t r e p r e n e u r s h i p Ste wa r d s h i p info@nyenrode.nl
Nadere informatie6/22/2015. Definitie bedrijfstakpensioenfonds (art. 1 PW): een pensioenfonds ten behoeve van een of meer bedrijfstakken of delen van een bedrijfstak
Memorie van Toelichting Wet Bpf 2000: Geen witte en grijze vlekken meer Dedrjjfstakbrede solidariteit wordt bevorderd (solidariteit vooral door doorsneepremie) Kabinetsnota Flexibilisedng en Ve,plichtstelling:
Nadere informatieOudedagsvoorziening nu en straks. Casper van Ewijk Netspar & Universiteit van Amsterdam
Oudedagsvoorziening nu en straks Casper van Ewijk Netspar & Universiteit van Amsterdam SER, 24 juni 2014 Agenda Internationaal perspectief Probleemanalyse Houdbaarheid Maatschappelijke trends Keuzes voor
Nadere informatie1. Uitwerking wetgeving voor de afschaffing van de doorsneesystematiek
Kabinetsbrief vernieuwing pensioenstelsel: gevolgen voor werkgevers en ondernemingsraden? Op 1 februari jl. presenteerde Minister Koolmees een Kabinetsbrief over de vernieuwing van het pensioenstelsel.
Nadere informatiePublieke presentatie onderzoeksresultaten Expertisecentrum Pensioenrecht VU d.d. 17 mei 2013:
Publieke presentatie onderzoeksresultaten Expertisecentrum Pensioenrecht VU d.d. 17 mei 2013: De houdbaarheid van verplicht gestelde bedrijfstakpensioenfondsen en beroepspensioenregelingen Getoetst aan
Nadere informatieverplichte aansluiting bij bpf Hibin
verplichte aansluiting bij bpf Hibin bpfhibin.nl stichting bedrijfstakpensioenfonds voor de handel in bouwmaterialen Bpf HiBiN verzorgt de pensioenen voor werknemers van groothandels in bouwmaterialen
Nadere informatieBijlage bij lesbrief Pensioenworkshop Mañana
Stichting Weet Wat Je Besteedt (WWJB) Extra uitleg en Q&A Bijlage bij lesbrief Pensioenworkshop Mañana Wat is pensioen? Tekst uit het filmpje Wist je dat je nu waarschijnlijk al pensioen opbouwt? Een klein
Nadere informatieAlgemeen pensioenfonds in vogelvlucht
Algemeen pensioenfonds in vogelvlucht Vlak voor het kerst heeft staatssecretaris Klijnsma het Wetsvoorstel algemeen pensioenfonds naar de Tweede Kamer gestuurd. Onderstaande analyse van AZL biedt u een
Nadere informatieHOUDBAARHEID PENSIOEN
Actuaris dag 2013 HOUDBAARHEID PENSIOEN Prof. Dr. Erik Lutjens HOUDBAARHEID VERPLICHTSTELLING Onderzoek Expertisecentrum Pensioenrecht Vrije Universiteit Amsterdam - www.rechten.vu.nl/ expertisecentrumpensioenrecht
Nadere informatieUITLEG PRINCIPEAKKOORD PENSIOEN
UITLEG PRINCIPEAKKOORD PENSIOEN PROGRAMMA Sprekers voorstellen Inhoudelijke uitleg Boodschap van Han Eerste vragen Pauze Vragen vervolg 2 ONDERWERPEN 1. Vertraging stijging AOW leeftijd 2. Nieuwe mogelijkheden
Nadere informatieVisie 2020 Onze belofte aan de deelnemers. Samen bouwen aan goed pensioen
Visie 2020 Onze belofte aan de deelnemers Samen bouwen aan goed pensioen Inleiding ABP heeft een visie ontwikkeld voor de middellange termijn, de ABP-visie op 2020. Met deze visie willen wij richting geven
Nadere informatieUitgelicht: consolidatie in pensioenland
Uitgelicht: consolidatie in pensioenland Edward Snieder 21 november 2017 Copyright 2011 Sprenkels & Verschuren. Geen enkele reproductie van het document of een deel van het document mag worden gekopieerd,
Nadere informatieDe Rol van de Ondernemingsraad bij Pensioen. 1. Wettelijke bevoegdheid
De Rol van de Ondernemingsraad bij Pensioen Wat zijn de rechten ( en plichten?) van de Ondernemingsraad als het om het pensioendossier gaat? Zodra het gaat om de collectieve pensioenregeling dan heeft
Nadere informatieAPF toekomstbestendige oplossing voor pensioenfondsen 13:30 14:45
APF toekomstbestendige oplossing voor pensioenfondsen 13:30 14:45 1 Agenda Introductie APF Wat is een Algemeen Pensioenfonds? Het nut van een APF Wat zijn de belangrijkste bouwstenen van De Nationale APF?
Nadere informatie2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333
Nadere informatieDe overstap naar een nieuw pensioencontract Een juridisch forse uitdaging?
De overstap naar een nieuw pensioencontract Een juridisch forse uitdaging? Vereniging van Pensioenrecht - 7 September 2016 Emile Soetendal 2 Perspectiefnota De Perspectiefnota focust op 2 interessante
Nadere informatieWetsvoorstel Algemeen Pensioenfonds
pggm.nl Wetsvoorstel Algemeen Pensioenfonds PGGM Bestuurlijke Advisering 9 januari 2015 Met minder regels, meer bereiken Quick Scan Voor u ligt onze Quick Scan van het wetsvoorstel algemeen pensioenfonds,
Nadere informatieOR en PENSIOEN. Edwin Schop 16 november 2016, Vereniging voor Pensioenrecht
OR en PENSIOEN Edwin Schop 16 november 2016, Vereniging voor Pensioenrecht Wij hebben instemmingsrecht over de uitvoeringsovereenkomst Denk het niet. Ondernemer OR Wij hebben adviesrecht over de uitvoeringsovereenkomst
Nadere informatiePensioenbericht 9 oktober 2015
Pensioenbericht 9 oktober 2015 Algemeen Pensioenfonds (APF) Dit pensioenbericht is een update van het gelijknamige pensioenbericht van 19 maart 2015. Inleiding Het APF creëert een extra keuzemogelijkheid
Nadere informatie2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Betreft Kamervragen van het lid Krol Hierbij zend ik u de
Nadere informatieResultaten Pensioenforum 26 juni en 3 juli
Resultaten Pensioenforum 26 juni en 3 juli De weg naar het nieuwe pensioencontract Stichting Pensioenfonds OWASE 18 juli 2013 1/10/2014 Inhoud Samenvatting Conclusies Aanbevelingen Resultaten - per vraag
Nadere informatieDe beschikbare premieregeling: de feiten op een rij
De beschikbare premieregeling: de feiten op een rij 3 De beschikbare premieregeling In Nederland bestaan grofweg twee categorieën pensioenregelingen: beschikbare premieregelingen enerzijds en middelloon-
Nadere informatieZelfstandigen Zonder Pensioen
Zelfstandigen Zonder Pensioen Netspar Anniversay Meeting 25 maart 2009 Fieke van der Lecq, Erasmus School of Economics Alwin Oerlemans, Cordares De uitdaging Probleem Zzp-ers hebben veelal geen pensioen!
Nadere informatieDeutsche Bank Nederland Stichting Pensioenfonds Deutsche Bank Nederland
In deze nieuwsbrief Voorwoord Wat betekenen de nieuwe pensioenmaatregelen voor u? De informatie in dit document is eigendom van en mag noch in haar geheel noch gedeeltelijk van. Page 2 of 5 Voorwoord In
Nadere informatieConcept Toekomstvisie Pensioenfederatie op het pensioenstelsel Maart 2015. Management samenvatting
Concept Toekomstvisie Pensioenfederatie op het pensioenstelsel Maart 2015 Management samenvatting Uitgangspunten a. We hebben in Nederland een goed pensioenstelsel. Een van de sterke punten van de oudedagsvoorziening
Nadere informatieRISICOBEREIDHEIDSONDERZOEK
RISICOBEREIDHEIDSONDERZOEK PPF APG Pieter Kasse / Manja Rietjens 15/16/17 januari 2014 RISICOBEREIDHEIDSONDERZOEK ONDER DEELNEMERS AANLEIDING ONDERZOEK Inzicht in (risico)voorkeuren van deelnemers en gepensioneerden
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 34 117 Wijziging van de Pensioenwet en enige andere wetten in verband met de invoering van een algemeen pensioenfonds (Wet algemeen pensioenfonds)
Nadere informatieKIEZEN VOOR DE PENSIOENREGELING VAN BPL PENSIOEN. In deze brochure. Onze pensioenregeling 2. Pensioen voor uw werknemers 4
KIEZEN VOOR DE PENSIOENREGELING VAN BPL PENSIOEN In deze brochure Onze pensioenregeling 2 Pensioen voor uw werknemers 4 Wij zorgen ook voor partner en kinderen 6 Zo makkelijk mogelijk 7 Aansluiten bij
Nadere informatieKIEZEN VOOR DE PENSIOENREGELING VAN BPL PENSIOEN. In deze brochure. Onze pensioenregeling 2. Pensioen voor uw werknemers 4
KIEZEN VOOR DE PENSIOENREGELING VAN BPL PENSIOEN In deze brochure Onze pensioenregeling 2 Pensioen voor uw werknemers 4 Wij zorgen ook voor partner en kinderen 6 Zo makkelijk mogelijk 7 Aansluiten bij
Nadere informatieVerandering maakt sterker
Den Haag, 17 april 2015 Een verbouwing zonder de fundering aan te tasten Verandering maakt sterker Samenvatting Nederland heeft een van de beste pensioenstelsels in de wereld. Daarover zijn binnen- en
Nadere informatieBeleid bij collectieve waardeoverdracht
Beleid bij collectieve waardeoverdracht Voor een collectieve waardeoverdracht zijn geen wettelijke of gemeenschappelijke rekenregels, daarom stelt FNV Bondgenoten haar eigen uitgangspunten vast. FNV Bondgenoten
Nadere informatieKIEZEN VOOR DE PENSIOENREGELING VAN BPL PENSIOEN. In deze brochure. Onze pensioenregeling 2. Pensioen voor uw werknemers 4
KIEZEN VOOR DE PENSIOENREGELING VAN BPL PENSIOEN In deze brochure Onze pensioenregeling 2 Pensioen voor uw werknemers 4 Wij zorgen ook voor partner en kinderen 6 Zo makkelijk mogelijk 7 Aansluiten bij
Nadere informatieTOETSINGCRITERIA PENSIOENSTELSEL GEZAMENLIJKE OUDERENORGANISATIES
TOETSINGCRITERIA PENSIOENSTELSEL GEZAMENLIJKE OUDERENORGANISATIES Doel: Het doel van deze notitie is het formuleren van criteria, waarmee voorstellen op pensioengebied kunnen worden beoordeeld. Strategie:
Nadere informatie1. Waarom moet het pensioenfonds ANWB extra maatregelen nemen?
1. Waarom moet het pensioenfonds ANWB extra maatregelen nemen? Het pensioenfonds staat er financieel niet goed voor. De twee belangrijkste oorzaken: 1. Nederlanders worden steeds ouder. Met name de laatste
Nadere informatieVerlenging van uw pensioencontract: wat verandert er voor u en voor uw werknemers?
Verlenging van uw pensioencontract: wat verandert er voor u en voor uw werknemers? De verlenging van uw contract U ontvangt voor de verlenging van de pensioenregeling voor uw werknemers een voorstel voor
Nadere informatie6.1 De AOW. Een alleenstaande krijgt 70% van het minimumloon. Gehuwden of samenwonenden krijgen 100% van het minimumloon.
6.1 De AOW In 1957 is in Nederland de AOW ingevoerd door premiers Willem Drees (PVDA). Iedereen die 65 jaar of ouder is, krijgt een uitkering van de staat. Deze uitkering hangt af van het aantal jaren
Nadere informatieConsolidatie. samen aan de slag. Verder gaan. COMPETENCE CENTER CONSOLIDATIE (CCC) & TEAM BELEIDSONTWIKKELING
Consolidatie samen aan de slag COMPETENCE CENTER CONSOLIDATIE (CCC) & TEAM BELEIDSONTWIKKELING Verder gaan. Consolidatie betekent het samenvoegen van nauw verwante delen Voorwoord De agenda s in de pensioensector
Nadere informatieVrijwillige aansluiting bij verplichtgestelde bedrijfstakpensioenfondsen
Vrijwillige aansluiting bij verplichtgestelde bedrijfstakpensioenfondsen Juridische mogelijkheden binnen het mededingingsrecht voor vrijwillige aansluitingen Vrijwillige aansluiting bij verplichtgestelde
Nadere informatieRegeerakkoord en nieuw pensioencontract. Theo Langejan 15 november 2017
Regeerakkoord en nieuw pensioencontract Theo Langejan 15 november 2017 2 Verwachtingen worden onvoldoende waargemaakt Er zijn spanningen tussen generaties Stelstel sluit niet meer aan op de veranderende
Nadere informatieDe toekomst van ons pensioen de visie van FNV KIEM en NVJ
De toekomst van ons pensioen de visie van FNV KIEM en NVJ De pensioencommissie van FNV KIEM en de NVJ heeft besloten een beknopte visie te formuleren over de toekomst van ons pensioenstelsel. Deze is bedoeld
Nadere informatieBpf Koopvaardij. Presentatie werkgevers 18 en 19 december 2014 Haren en Rotterdam
Bpf Koopvaardij Presentatie werkgevers 18 en 19 december 2014 Haren en Rotterdam 2 Agenda: -Ontwikkelingen in pensioenland -Ontwikkelingen Bpf Koopvaardij -Pensioenakkoord sociale partners -Pensioengrondslag
Nadere informatiePMT transparant in kosten pensioen
PMT transparant in kosten pensioen PMT is het pensioenfonds van de sector Metaal en Techniek. De werkgevers en werknemers in de bedrijfstak besturen het fonds. Als bedrijfstakpensioenfonds is PMT not-for-profit,
Nadere informatieResultaten Pensioenforum 26 juni en 3 juli
Resultaten Pensioenforum 26 juni en 3 juli De weg naar het nieuwe pensioencontract Stichting Pensioenfonds OWASE Martijn Leppink Versie 2. 10 september 2013 Inhoud Samenvatting Conclusies Aanbevelingen
Nadere informatieVRAGENLIJST KLANTPROFIEL
VRAGENLIJST KLANTPROFIEL 1 Algemeen Volledige bedrijfsnaam Bezoekadres Postcode & plaats Postadres Postcode & plaats Telefoonnummer algemeen Faxnummer algemeen Website 2 contactpersonen Naam contactpersoon
Nadere informatie12 VRAGEN over pensioen
12 VRAGEN over pensioen Q&A s voor dieren artsassistenten 12 vragen Inhoudsopgave 01 Waarom bouw ik bij Pensioenfonds Zorg en Welzijn pensioen op? 3 02 Kan ik ervoor kiezen om geen pensioen op te bouwen?
Nadere informatieUw pensioen in onzekere tijden
Uw pensioen in onzekere tijden Stichting Pensioenfonds 1 Inleiding Dekkingsgraad per 31 december 2011 is 83,7%. Het pensioenfonds loopt (ver) achter op herstelplan. Voorlopig kortingsbesluit is noodzakelijk.
Nadere informatieHet einde van het pensioen voor de RvB Rondetafelbijeenkomst. Amstelveen, 22 maart 2012
Het einde van het pensioen voor de RvB Rondetafelbijeenkomst Amstelveen, 22 maart 2012 Het einde van het pensioen voor de RvB As we know it? Amstelveen, 22 maart 2012 Het speelveld Bestuur en Toezicht
Nadere informatieVeel kritische vragen voor aanbieders Algemeen Pensioenfonds
Veel kritische vragen voor aanbieders Algemeen Pensioenfonds Maarten van Wijk 31 maart 2016 Het apf klinkt interessant, maar pensioenfondsen hebben op dit moment nog veel aarzelingen. Het ontbrekende track
Nadere informatieLet op! In dit document beschrijven we wat we normaal gesproken doen en wat de gemiddelde prijs is van deze diensten. Deze informatie is dus niet
Dienstverleningsdocument Pensioenvraag Werkgever In dit document staat wat wij voor u kunnen doen. En hoeveel dat kost. Andere financiële dienstverleners hebben ook zo n document. Zo kunt u ons vergelijken
Nadere informatieVoorbereiding transitie pensioencontract
Voorbereiding transitie pensioencontract IIR Seminar Nieuw pensioencontract 18 september 2013 Annelies Verhoeven (AFM) Peter Hoopman () Agenda Introductie kernproblematiek Keuzes en misvattingen Transitieproces
Nadere informatieIn gesprek over ons pensioen. 25 juni 2014. RGF Twente en IJsselzoom. Agenda. Doreth van den Heuvel Mary Hofmans. Pensioen in Nederland
In gesprek over ons pensioen Doreth van den Heuvel Mary Hofmans 25 juni 2014 RGF Twente en IJsselzoom Agenda Pensioen in Nederland Over het pensioenfonds Wat biedt SPF? Pensioenpremie Actuele ontwikkelingen
Nadere informatieRESULTATEN ENQUÊTE CONSULTATIE NIEUW FTK ACTUARIEEL. Vraag 1
RESULTATEN ENQUÊTE CONSULTATIE NIEUW FTK ACTUARIEEL Vraag 1 Onder het huidige FTK krijgen pensioenfondsen te maken met de zogenaamde beleggings -spagaat: aan de ene kant kan er weinig risico worden genomen
Nadere informatieAan de leden werkzaam bij Maersk Line. Geachte leden werkzaam bij Maersk Line,
Postadres Postbus 8696, 3009 AR Rotterdam Aan de leden werkzaam bij Maersk Line Vervoer / Havens Bezoekadres Pegasusweg 200 3067 KX Rotterdam T 010 23 35 000 F 010 23 35 216 www.fnvbondgenoten.nl Datum
Nadere informatiePensioenLab. Team Keuzevrijheid
PensioenLab Team Keuzevrijheid Het vraagstuk Wat vinden jullie ervan om meer keuzevrijheid voor deelnemers mogelijk te maken? 2 Het proces 3 Het begrip Keuzevrijheid: de mogelijkheid voor deelnemers om
Nadere informatieVragen en antwoorden pensioenakkoord
Vragen en antwoorden pensioenakkoord 1. Waarover gaat dit pensioenakkoord? Het pensioenakkoord gaat over drie onderwerpen: de AOW, de aanvullende pensioenen, en de kansen van ouderen op de arbeidsmarkt.
Nadere informatiePENSIOEN Gemakkelijker kunnen we het...
PENSIOEN Gemakkelijker kunnen we het... Venlo, 29 februari 2012 Pensioen diverse actualiteiten 1. Wat houdt pensioenakkoord voor AOW in 2. Gevolgen voor pensioen 3. Hoe werkt uitstellen pensioendatum 4.
Nadere informatieOverzicht Beleid & Wet- en regelgeving pensioenen
Overzicht Beleid & Wet- en regelgeving pensioenen 15 december 2015 GEWIJZI Vooraf 08 Herziening IORP-richtlijn G 01 Toekomst pensioenstelsel 09 Payroll - motie Hamer G 02 03 04 05 Algemeen pensioenfonds
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2000 2001 26 537 Taakafbakening tussen pensioenfondsen en verzekeraars Nr. 4 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID Aan de Voorzitter
Nadere informatieHet webinar Pensioen 2.0 begint om 20.03
Nog even geduld Het webinar Pensioen 2.0 begint om 20.03 Twitter? @BrightPensioen #NLPensioenbewust Pensioen 2.0 Twitter? @BrightPensioen #NLPensioenbewust Enkele onderwerpen Hoe werkt pensioen in Nederland?
Nadere informatieToekomst van de Sociale Zekerheid
Prof. dr. Nicolette van Gestel Tilburg University, TIAS School for Business & Society Toekomst van de Sociale Zekerheid HAN Nijmegen, 2017 Symposium vooraf aan de Intreerede van Dr. Shirley Oomens Individuele
Nadere informatieToekomst pensioenstelsel Dialoog over trends en prioriteiten. David van As directeur bestuursbureau bpfbouw 24 juni 2014
Toekomst pensioenstelsel Dialoog over trends en prioriteiten David van As directeur bestuursbureau bpfbouw 24 juni 2014 Kerngegevens bpfbouw eind 2013 806.000 (ex)werknemers 11.600 werkgevers 39 miljard
Nadere informatieVEP Workshop Pensioenen 10 november 2015. Wie, wat en hoe en waar gaan we dan naartoe
VEP Workshop Pensioenen 10 november 2015 Wie, wat en hoe en waar gaan we dan naartoe Piet Hein Oyens Diverse management functies bij O&vE, Van Lanschot, EuroCard/MasterCard, Interpay en Equens (1-1- 1990
Nadere informatieBijlage A Enquête solidariteit in de pensioenen... 2. Bijlage B Multivariate regressieanalyses... 13
Bijlagen Pensioenen: solidariteit en keuzevrijheid Stella Hoff Inhoud Bijlage A Enquête solidariteit in de pensioenen... 2 Bijlage B Multivariate regressieanalyses... 13 Bijlagen SCP-publicatie Pensioenen:
Nadere informatieDe doorsneepremie ZO DENKEN WIJ ER OVER. De doorsneepremie. De doorsneepremie
Zo denken wij er over is een uitgave van ABP Corporate Communicatie. Voor meer informatie verwijzen wij u naar www.abp.nl. september 2007 ZO DENKEN WIJ ER OVER Collectief versus individueel Juridische
Nadere informatieApf en van ASR en NN IP/AZL geven inzicht in opzet
Apf en van ASR en NN IP/AZL geven inzicht in opzet Beleggingen van apf en zijn nog niet definitief en de kosten onduidelijk. Het belanghebbendenorgaan heeft wel belangrijke vetorechten, maar mogelijk heeft
Nadere informatieSolidair of solitair?
Solidair of solitair? Resultaten van enquête onder werkenden 7 november 2013 Lucy Kok Hoofd Zorg en Sociale Zekerheid www.seo.nl - secretariaat@seo.nl - +31 20 525 1630 Inhoud presentatie 1. Doel van het
Nadere informatieRoel Fonville Drachten, 28 maart
Roel Fonville Drachten, 28 maart 2019 18-3-2019 1 Hoe gaat het met uw pensioen? Een nieuw pensioenstelsel? Wat doet de Federatie? Verkiezingen Verantwoordingsorgaan! 18-3-2019 2 Bron: DNB Positie Philips
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2013 2014 33 182 Wijziging van de Pensioenwet en enige andere wetten in verband met versterking van het bestuur bij pensioenfondsen en enige andere wijzigingen
Nadere informatieVerslag bijeenkomst SVG 9 maart 2016
Verslag bijeenkomst SVG 9 maart 2016 Op woensdagmiddag 9 maart, aansluitend aan de jaarbijeenkomst van de Vereniging Gepensioneerden Getronics (VGG), organiseerde Stichting Voorzieningsfonds Getronics
Nadere informatieWist je dat je nu waarschijnlijk al pensioen opbouwt? Een klein beetje, maar het is pensioen.
en Q&A Bijlage bij lesbrief Pensioenworkshop Mañana Wat is pensioen? Tekst uit het filmpje Wist je dat je nu waarschijnlijk al pensioen opbouwt? Een klein beetje, maar het is pensioen. En wist je dat pensioen
Nadere informatieMeer zelf doen voor een goed pensioen? Maarssen, 28 september 2012 Paul Schnabel Sociaal en Cultureel Planbureau Universiteit Utrecht Een goed idee? Ik ga sparen. Je moet zelf voor je pensioen zorgen Sywert
Nadere informatieHet 'ABP-pensioen' is een van de belangrijkste
MR. P.F.DOORNIK Overheidsdienaren naar de tucht van de pensioenmarkt? 46 Het 'ABP-pensioen' is een van de belangrijkste pijlers waarop het arbeidsvoorwaardenpakket van ambtenaren en arbeidscontractanten
Nadere informatiePRISMA PENSIOEN Zo duidelijk kan de toekomst zijn
PRISMA PENSIOEN Zo duidelijk kan de toekomst zijn INHOUD Algemene kenmerken Tarieven Beleggingsaanbod Portaal Contact WAAROM COLLECTIEF PENSIOEN VAN LEGAL & GENERAL? Prisma Pensioen Combinatie van het
Nadere informatieCOLLECTIEVE PENSIOENREGELING
COLLECTIEVE PENSIOENREGELING VOOR HET KARTONNAGE- EN FLEXIBELE VERPAKKINGENBEDRIJF INTRODUCTIE VOOR WERKGEVERS 1 COLLECTIEVE PENSIOENREGELING VOOR HET KARTONNAGE- EN FLEXIBELE VERPAKKINGENBEDRIJF 20075w14
Nadere informatieAlgemene ledenvergadering BPOA. 26 maart 2015
Algemene ledenvergadering BPOA 26 maart 2015 Agenda 1. Opening 2. Mededelingen 3. Benoeming bestuursleden SPOA 4. Statutenwijziging 5. Pensioenregeling openbare apothekers 2015 6. Blik op de toekomst 7.
Nadere informatiePensioenmonitor 2013. GfK, september 2013
Pensioenmonitor 2013 GfK, september 2013 Inhoudsopgave Het voorstel op één pagina Achtergrond Beschrijving modules Toegevoegde waarde Planning Investering Bijlagen 2 Het voorstel op één pagina Pensioenmonitor
Nadere informatieInput KPS-werkgroep PFG op wetsvoorstel versterking bestuur pensioenfondsen
Input KPS-werkgroep PFG op wetsvoorstel versterking bestuur pensioenfondsen 16 maart 2012 Input KPS Werkgroep PFG op wetsvoorstel versterking bestuur pensioenfondsen Pagina 1 Inhoud Inleiding... 3 Verantwoording
Nadere informatieBpf Betonproductenindustrie
Bpf Betonproductenindustrie De uittredingsregelingen in de betonproductenindustrie (29 en 31 oktober 2013) Programma - Pensioen & politiek - Beton in het kort - Flex-mogelijkheden - Pensioen & politiek
Nadere informatieDienstverleningsdocument Pensioenvraag werkgever
Pensioendesk De Baronie Ons kantoor is gespecialiseerd in financiële diensten. Graag willen wij u laten zien wat onze werkwijze is. In onze werkwijze staat u als klant centraal. Uw persoonlijke situatie
Nadere informatiePENSIOEN IN BEWEGING. Jan Nijssen 4 maart 2015
PENSIOEN IN BEWEGING Jan Nijssen 4 maart 2015 Het eerste staatspensioen Eerste staatspensioen gestart door graaf Otto von Bismarck in Duitsland in 1889 Verplichte deelname aan sociale verzekering Bijdragen
Nadere informatieVERANTWOORDINGORGAAN
VERANTWOORDINGORGAAN INHOUD Het verantwoordingsorgaan Governance Hoe past het verantwoordingsorgaan daarin? Besturen van pensioenfondsen en FNV Hoe past een verantwoordingsorgaan daarin? Relatie FNV en
Nadere informatie2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333
Nadere informatieNaar een nieuw pensioencontract
Naar een nieuw pensioencontract Kees Goudswaard Montae Pensioenbijeenkomst werkgevers, Utrecht, 31 mei 2018 Bij ons leer je de wereld kennen Overzicht Sterke en zwakke punten van het huidige stelsel SER
Nadere informatieOverzicht Beleid & Wet- en regelgeving pensioenen
Overzicht Beleid & Wet- en regelgeving pensioenen 19 februari 2016 NIEUW VERNIEUWD ONGEWIJZIGD Vooraf VERNIEUWD 08 Payroll motie Hamer ONGEWIJZIGD 01 02 03 04 05 Toekomst pensioenstelsel Verbetering beschikbare
Nadere informatieSolidariteit tussen generaties of generatiegevecht pensioen?
Faculteit der Rechtsgeleerdheid Solidariteit tussen generaties of generatiegevecht pensioen? Stichting Instituut GAK 12 december 2016 Prof. mr. drs. Mark Heemskerk, Hoogleraar pensioenrecht Radboud Universiteit
Nadere informatieBijzondere Deelnemersvergadering 24 april 2014
Bijzondere Deelnemersvergadering 24 april 2014 2 1. Opening, mededelingen en ingekomen stukken 2. Achtergrond Wet versterking bestuur pensioenfondsen 3. Wet versterking bestuur pensioenfondsen 4. Wijzigingen
Nadere informatieeca Manifest FNV Hor 2015
Manifest FNV Horeca 2015 Inleiding De arbeidsvoorwaarden in de horeca staan al tijden onder flinke druk. De verhoudingen tussen cao-partijen zijn verhard en verslechterd. Onderhandelingen lopen al jaren
Nadere informatie1. Algemeen CONCEPT. Memorie van Toelichting
CONCEPT Memorie van Toelichting 1. Algemeen 1.1. Doelstelling voorontwerp van wet De staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft, mede namens de minister van Financiën, op 4 november 2013
Nadere informatie