HOUDBAARHEID PENSIOEN

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "HOUDBAARHEID PENSIOEN"

Transcriptie

1 Actuaris dag 2013 HOUDBAARHEID PENSIOEN Prof. Dr. Erik Lutjens

2 HOUDBAARHEID VERPLICHTSTELLING Onderzoek Expertisecentrum Pensioenrecht Vrije Universiteit Amsterdam - expertisecentrumpensioenrecht

3 GRONDSLAGEN VERPLICHTSTELLING Steekwoorden: collectiviteit, solidariteit, uniformiteit, verplicht 1. verzoek representatieve sociale partners 2. geen contractsvrijheid 3. binding ongeorganiseerden 4. doorsneepremie > solidariteit 5. beperkte vrijstellingen 6. vergoeding vtn (tenzij vrijstelling wegens tijdige eigen regeling) 7. voor vrijstelling is regeling gelijk of gelijkwaardig of met vakbonden overeengekomen Insert filename here Date of presentation 3

4 GEVOELDE KNELPUNTEN 1. Afnemende representativiteit 2. Premielast werkgevers met gunstig werknemersbestand 3. Conflicten met sociale partners over vaststelling regeling en/ of premie versus verplichtingen pensioenfonds uit Pensioenwet 4. Conflicten met werkgevers die werkingssfeer betwisten of vrijstelling claimen 5. Handhaving naar werkgevers die zich niet melden Problematiek adagium geen premie, wel pensioen en aansluiting van rechtswege + geen verjaring 6. Oneerlijk jegens jongeren (die uit het stelsel stappen) Insert filename here Date of presentation 4

5 SOLIDARITEIT JURIDISCH BEKEKEN 1. doorsneepremie bij wet bepaald 2. geen discussie over ongelijke behandeling 3. voor solidariteit: verplichtstelling noodzakelijk instrument Anders opting out goede risico s 4. solidariteit europees/mededingingsrechtelijk noodzakelijk en voldoende voor rechtvaardiging verplichtstelling Arresten Brentjens, Drijvende Bokken, Albany, AG2R 5. verplichtstelling erkent in IORP-richtlijn. Niet strijdig met vrije dienstverrichting 6. solidariteit vrijwel altijd voldoende reden geen vrijwillige vrijstelling te hoeven verlenen 7. Solidariteit rechtvaardigt vergoeding vtn Insert filename here Date of presentation 5

6 AFSCHAFFEN DOORSNEEPREMIE? Juridische geen reden voor afschaffing 1. leeftijdsafhankelijke premie: einde vanuit mededingingsrecht voor behoud verplichtstelling noodzakelijke solidariteit 2. doorsneepremie en degressieve opbouw: verboden onderscheid op grond van leeftijd 3. is het erg : grootste premielast betaalt de werkgever 4. is einde verplichtstelling erg : gevolg zal zijn onverzekerden Vooral bij kleine werkgevers en werkgevers niet gebonden aan Cao Insert filename here Date of presentation 6

7 HOUDBAARHEID 1. Houdbaarheidsdatum > when I am 64? 2. Draagvlak > respresentativiteit 3. Druk op regeling en financiering > tegenstelling cao-tafel <> bestuurstafel 4. Houdbaarheid organisatie > bij kleine fondsen, vergrijzend bestand, regeldruk, geschiktheidseisen e.d. 5. Vertrouwen bij klanten > draagvlak bij jongeren? Insert filename here Date of presentation 7

8 DISCUSSIE BEVOEGDHEID Memorie van Antwoord Eerste Kamer Wet verlaging maximumopbouw, , F Het kabinet acht het echter onwaarschijnlijk dat sociale partners gezamenlijk besluiten de pensioenpremies niet te verlagen. De gelaagde governancestructuur rondom de pensioenfondsen, waarin de verschillende partijen elk een eigen verantwoordelijkheid hebben, maakt het hoogst onwaarschijnlijk dat besturen premies onnodig hoog houden ten nadele van één groep belanghebbenden, de actieve deelnemers. dat DNB op basis van de bestaande plicht tot evenwichtige belangenafweging marginaal kan toetsen of een premie te hoog is. Insert filename here Date of presentation 8

9 DISCUSSIE REGELING EN UITVOERING 1. Sociale partners stellen de regeling vast 2. Pensioenfonds bepaalt of deze binnen voorwaarden Pensioenwet ook financieel uitvoerbaar is 3. Zo niet? Aanwijzing DNB: op basis van uitvoeringsovereenkomst/- reglement meestal bindend voor sociale partners Opzeggen? Bevoegdheid eigenmachtig wijzigen, zoals verlagen pensioenopbouw? Hadden pensioenfondsen al niet veel eerder eigen besluiten moeten nemen ipv afwachten wat sociale partners besluiten over reële contract? Insert filename here Date of presentation 9

10 PENSIOENUITVOERDERS EN COMMUNICATIE 1. Wat je ook vindt van kwaliteit van reële contract of reële ambitieovereenkomst > pensioenuitvoerder moet communiceren 2. En wel duidelijke en begrijpelijk 3. Het communiceren van een recht op onvoorwaardelijke toeslagverlening die feitelijk voorwaardelijk is en een vastgestelde uitkering die telkens aangepast kan worden dus niet vast is, is een bron van onduidelijkheid, verkeerde verwachtingen en daarmee van juridische conflicten Insert filename here Date of presentation 10

11 TOEKOMST PENSIOEN 1. Afschaffing verplichtstelling hoeft niet. Wel druk om flexibeler te zijn > meer flexibiliteit in regeling, keuze opties per werkgever > kan binnen huidige wet bpf 2000 > verbod ringfencing afschaffen > geen noodzakelijk element in behoud verplichtstelling, niet gebaseerd op IORP-richtlijn 2. Beperking pensioenfondsen > fusies bij Bpf en 3. Overstap op premieovereenkomst (waaronder CDC) > discussie over reële contract duurt te lang, invaren blijft juridische hobbel, upsite kans ook bij deelnemers, discussie over aanpassingsmechanisme opgelost 4. Meer druk op verantwoordelijkheid bestuur pensioenfonds voor zorgvuldig beheer, grotere participatie belanghebbenden 5. Over API, pensioen voor zelfstandige, solidariteit, verzekeraar> Insert filename here Date of presentation 11

12 TOEKOMST PENSIOEN Insert filename here Date of presentation 12

VERPLICHTSTELLING: REGELING - EN OOK UITVOERDER?

VERPLICHTSTELLING: REGELING - EN OOK UITVOERDER? VERPLICHTSTELLING: REGELING - EN OOK UITVOERDER? PROF. ERIK LUTJENS HOOGLERAAR PENSIOENRECHT VRIJE UNIVERSITEIT AMSTERDAM-EXPERTISECENTRUM PENSIOENRECHT ADVOCAAT DLA PIPER HET VERTREKPUNT - 68 Jaar Solidariteit

Nadere informatie

Bpf Schilders. Ter discussie (On) mogelijkheden vrijstelling/dispensatie ZZP-ers. 19 december 2016, door Nicolette Opdam

Bpf Schilders. Ter discussie (On) mogelijkheden vrijstelling/dispensatie ZZP-ers. 19 december 2016, door Nicolette Opdam Bpf Schilders Ter discussie (On) mogelijkheden vrijstelling/dispensatie ZZP-ers 19 december 2016, door Nicolette Opdam Vraagstelling Wij zullen een beknopte weergave geven van de (on) mogelijkheden binnen

Nadere informatie

1.B. Jouw Cosun pensioen. Informatiebijeenkomsten voor pensioengerechtigden mei 2014

1.B. Jouw Cosun pensioen. Informatiebijeenkomsten voor pensioengerechtigden mei 2014 1.B Jouw Cosun pensioen Informatiebijeenkomsten voor pensioengerechtigden mei 2014 1 Agenda Pensioen in Nederland Waarom een nieuwe regeling bij Cosun? Pensioenpremie Toeslagverlening (indexatie) Discussie

Nadere informatie

Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 Toekomstbestendig pensioenstelsel: doorhakken van een Gordiaanse knoop Hoofdstuk 2 Doel van pensioen

Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 Toekomstbestendig pensioenstelsel: doorhakken van een Gordiaanse knoop Hoofdstuk 2 Doel van pensioen Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 Toekomstbestendig pensioenstelsel: doorhakken van een Gordiaanse knoop... 1 1.1 Inleiding... 1 1.2 Ontwikkelingen... 1 1.2.1 Aanleiding... 1 1.2.2 Ontwikkelingen... 1 1.3 Aanpak

Nadere informatie

Solidariteit tussen generaties of generatiegevecht pensioen?

Solidariteit tussen generaties of generatiegevecht pensioen? Faculteit der Rechtsgeleerdheid Solidariteit tussen generaties of generatiegevecht pensioen? Stichting Instituut GAK 12 december 2016 Prof. mr. drs. Mark Heemskerk, Hoogleraar pensioenrecht Radboud Universiteit

Nadere informatie

Nieuwsbrief Leergang Pensioenrecht

Nieuwsbrief Leergang Pensioenrecht Jaar 2019 Uitgave 32 Datum: 16 mei 2019 Nieuwsbrief Leergang Pensioenrecht In deze aflevering: Expertisecentrum Pensioenrecht Recente rechtspraak Samengesteld door Prof. dr. Erik Lutjens LEERGANG PENSIOENRECHT

Nadere informatie

Online Seminar Pensioen

Online Seminar Pensioen Online Seminar Pensioen mr. Allard Bekius 23 april 2018 Inhoudsopgave 1. Verplichte deelneming pensioenfonds 2. Wijziging van de pensioenregeling 3. Het pensioenontslagbeding 4. Wijziging van de WOR 5.

Nadere informatie

TOETSINGCRITERIA PENSIOENSTELSEL GEZAMENLIJKE OUDERENORGANISATIES

TOETSINGCRITERIA PENSIOENSTELSEL GEZAMENLIJKE OUDERENORGANISATIES TOETSINGCRITERIA PENSIOENSTELSEL GEZAMENLIJKE OUDERENORGANISATIES Doel: Het doel van deze notitie is het formuleren van criteria, waarmee voorstellen op pensioengebied kunnen worden beoordeeld. Strategie:

Nadere informatie

Mr M.J.C.M. van der Poel Expertisecentrum Pensioenrecht (VU)

Mr M.J.C.M. van der Poel Expertisecentrum Pensioenrecht (VU) De verplichtstelling & solidariteit Toetsing aan het EU-mededingingsrecht Mr M.J.C.M. van der Poel Expertisecentrum Pensioenrecht (VU) 17 april 2013 Monique van der Poel Promovenda Expertisecentrum Pensioenrecht

Nadere informatie

6/22/2015. Definitie bedrijfstakpensioenfonds (art. 1 PW): een pensioenfonds ten behoeve van een of meer bedrijfstakken of delen van een bedrijfstak

6/22/2015. Definitie bedrijfstakpensioenfonds (art. 1 PW): een pensioenfonds ten behoeve van een of meer bedrijfstakken of delen van een bedrijfstak Memorie van Toelichting Wet Bpf 2000: Geen witte en grijze vlekken meer Dedrjjfstakbrede solidariteit wordt bevorderd (solidariteit vooral door doorsneepremie) Kabinetsnota Flexibilisedng en Ve,plichtstelling:

Nadere informatie

Vrijwillige aansluiting bij Bpf: zorgvuldigheid geboden

Vrijwillige aansluiting bij Bpf: zorgvuldigheid geboden Vrijwillige aansluiting bij Bpf: zorgvuldigheid geboden De vergrijzing zet pensioenfondsen onder druk. Hun dekkingsgraden zijn bijna dagelijks in het nieuws. Er zijn echter nog andere indicatoren die veel minder

Nadere informatie

De regering heeft met belangstelling kennisgenomen van het voorlopig verslag van de vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

De regering heeft met belangstelling kennisgenomen van het voorlopig verslag van de vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Memorie van Antwoord De regering heeft met belangstelling kennisgenomen van het voorlopig verslag van de vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid. De leden van de CDA-fractie vragen of bij

Nadere informatie

Samenvatting: pensioen bij reorganisatie of fusie in de zorg

Samenvatting: pensioen bij reorganisatie of fusie in de zorg LOMOZ 24 juni 2015 1 Samenvatting: pensioen bij reorganisatie of fusie in de zorg De OR in de zorg heeft pensioen rechten: Vaak indirect: (pensioen)gevolgen van reorganisatie (art. 25 lid 1 WOR) Soms direct:

Nadere informatie

PENSIOEN. Alex Ter Horst Ruud Derksen. 2 april Advocaten pensioenrecht

PENSIOEN. Alex Ter Horst Ruud Derksen. 2 april Advocaten pensioenrecht PENSIOEN Alex Ter Horst Ruud Derksen Advocaten pensioenrecht 2 2 april 2019 3 so li da ri teit (de; v) 1gevoel van een-zijn met anderen; = saamhorigheid 4 5 Oktober 2017 regeerakkoord: persoonlijke pensioenpotten

Nadere informatie

ambitieovereenkomst Reactie op voorontwerp van Wet invoering reële Vrije Universiteit Amsterdam EXPERTISECENTRUM PENSIOENRECHT Page 1

ambitieovereenkomst Reactie op voorontwerp van Wet invoering reële Vrije Universiteit Amsterdam EXPERTISECENTRUM PENSIOENRECHT Page 1 Vrije Universiteit Amsterdam EXPERTISECENTRUM PENSIOENRECHT Reactie op voorontwerp van Wet invoering reële ambitieovereenkomst 6 september 2013. Opgesteld door: Prof. Erik Lutjens Prof. Herman Kappelle

Nadere informatie

Solidariteit: sterkmaker of splijtzwam?

Solidariteit: sterkmaker of splijtzwam? Solidariteit: sterkmaker of splijtzwam? VSAE Congres 27 februari 2013 Dick Boeijen 1 Het begrip solidariteit heeft vele gezichten Als we het containerbegrip solidariteit fileren Collectiviteit Risicodeling

Nadere informatie

DNB en AFM zijn op grond van de Europese pensioenrichtlijn (2003/31/EG) verplicht om te dit overzicht te publiceren.

DNB en AFM zijn op grond van de Europese pensioenrichtlijn (2003/31/EG) verplicht om te dit overzicht te publiceren. Overzicht van het toepasselijke sociaal en arbeidsrecht, de informatievoorschriften en beleggingsrestricties die van toepassing zijn op Nederlandse pensioenregelingen die worden uitgevoerd door een pensioeninstelling

Nadere informatie

Zelfstandigen zonder pensioen(fonds)

Zelfstandigen zonder pensioen(fonds) Zelfstandigen zonder pensioen(fonds) Fieke van der Lecq, APG-leerstoel, EUR/ESE Alwin Oerlemans, APG PensioenNetwerkGroep Amsterdam, 16 september 2014 PROGRAMMA Terugblik op dit (politieke) dossier Wat

Nadere informatie

Pensioenbijeenkomst Abvakabo FNV Het pensioen van nu en de toekomst in zicht November 2010. Welkom

Pensioenbijeenkomst Abvakabo FNV Het pensioen van nu en de toekomst in zicht November 2010. Welkom Pensioenbijeenkomst Abvakabo FNV Het pensioen van nu en de toekomst in zicht November 2010 Welkom Waar willen wij het met elkaar over hebben? Pensioen anno 2010 Stand van Zaken AOW en Pensioenakkoord 4

Nadere informatie

VRIJWILLIGE AANSLUITING BIJ ABP

VRIJWILLIGE AANSLUITING BIJ ABP VRIJWILLIGE AANSLUITING BIJ ABP Versie januari 2017 Inleiding De Stichting Pensioenfonds ABP (hierna: ABP) is het bedrijfstakpensioenfonds voor Overheid en Onderwijs. Op grond van de Wet privatisering

Nadere informatie

Beleid bij collectieve waardeoverdracht

Beleid bij collectieve waardeoverdracht Beleid bij collectieve waardeoverdracht Voor een collectieve waardeoverdracht zijn geen wettelijke of gemeenschappelijke rekenregels, daarom stelt FNV Bondgenoten haar eigen uitgangspunten vast. FNV Bondgenoten

Nadere informatie

DNB Pensioenseminar 2013

DNB Pensioenseminar 2013 DNB Pensioenseminar 2013 Workshop: Invaren Tomas Wijffels & Wim Witjes (Pensioenfederatie) Peter Borgdorff (PFZW) DNB 1 Workshop Invaren: Transitie naar een nieuwe pensioenregeling Tomas Wijffels / Wim

Nadere informatie

Overgang naar Bpf Detailhandel 27 September 2017

Overgang naar Bpf Detailhandel 27 September 2017 Overgang naar Bpf Detailhandel 27 September 2017 Agenda Overgang naar Pensioenfonds Detailhandel Aanleiding Uitgangspunten voor samenwerking Conclusies Besluit Sociale Partners In het kort: Pensioenfondsen

Nadere informatie

APF VERSUS ANDERE UITVOERDERS

APF VERSUS ANDERE UITVOERDERS APF VERSUS ANDERE UITVOERDERS Jos van Ophem & Hans Kennis 20 juni 2016 Vergelijking Algemeen Pensioenfonds versus: Verzekerde pensioenregeling Ondernemingspensioenfonds Bedrijfstakpensioenfonds België-route

Nadere informatie

Pensioenactualiteiten

Pensioenactualiteiten Pensioenactualiteiten Vereniging van DSM Gepensioneerden 27 maart 2013 Toelichting door Gerard Rutten 2013-001773 Nederlandse Pensioenfondsen: sterke daling van de dekkingsgraad 1 Mutation 25 Funding ratio

Nadere informatie

Nieuwsbrief maart 2007, Jaargang 2 - vol. 3

Nieuwsbrief maart 2007, Jaargang 2 - vol. 3 Nieuwsbrief maart 2007, Jaargang 2 - vol. 3 Pensioenwet presentatie boek Op 28 maart a.s. wordt tijdens de VU Actualiteitenlezing met als onderwerp de vereiste documentatie onder de Pensioenwet - het eerste

Nadere informatie

5 plussen van collectief pensioen

5 plussen van collectief pensioen 5 plussen van collectief pensioen Inhoudsopgave Waarom is uw pensioenregeling verplicht? 4 Invloed op uw pensioen 4 5 plussen van collectief pensioen 4 +1: Een goed pensioen voor ál uw werknemers 5 +2:

Nadere informatie

Aanvullend reglement Extra Pensioenopbouw Boven de Salarisgrens 2015

Aanvullend reglement Extra Pensioenopbouw Boven de Salarisgrens 2015 Aanvullend reglement 1 Aanvullend reglement Extra Pensioenopbouw Boven de Salarisgrens 2015 20150324 Reglement Pensioenopbouw Extra pensioenopbouw Boven de Salarisgrens 2015 Aanvullend reglement 2 Voorwoord

Nadere informatie

Oudedagsvoorziening nu en straks. Casper van Ewijk Netspar & Universiteit van Amsterdam

Oudedagsvoorziening nu en straks. Casper van Ewijk Netspar & Universiteit van Amsterdam Oudedagsvoorziening nu en straks Casper van Ewijk Netspar & Universiteit van Amsterdam SER, 24 juni 2014 Agenda Internationaal perspectief Probleemanalyse Houdbaarheid Maatschappelijke trends Keuzes voor

Nadere informatie

Spoorboekje. Pensioenakkoord Waar ging dat ook al weer over? Hoofdlijnen no33e Welke type contracten zijn denkbaar? Lenteakkoord Wat betekent dat?

Spoorboekje. Pensioenakkoord Waar ging dat ook al weer over? Hoofdlijnen no33e Welke type contracten zijn denkbaar? Lenteakkoord Wat betekent dat? Spoorboekje 1 Pensioenakkoord Waar ging dat ook al weer over? 2 Hoofdlijnen no33e Welke type contracten zijn denkbaar? 3 Lenteakkoord Wat betekent dat? 4 Cao onderhandelingstafel Werk aan de winkel! 1

Nadere informatie

Solidariteit, doorsneepremie en de zzp er. een onmogelijke combinatie?

Solidariteit, doorsneepremie en de zzp er. een onmogelijke combinatie? Solidariteit, doorsneepremie en de zzp er een onmogelijke combinatie? Opzet van deze verdiepingssessie Solidariteit herwogen Korte beschrijving doorsneeproblematiek Discussie: Is de doorsneeopbouw nog

Nadere informatie

No.W /III/Vo 's-gravenhage, 17 september 2015

No.W /III/Vo 's-gravenhage, 17 september 2015 ... No.W12.15.0221/III/Vo 's-gravenhage, 17 september 2015 Bij brief van 29 juni 2015 heeft de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid op de voet van artikel 21a, eerste lid, van de Wet op

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 34 117 Wijziging van de Pensioenwet en enige andere wetten in verband met de invoering van een algemeen pensioenfonds (Wet algemeen pensioenfonds)

Nadere informatie

Een sterke tweede pijler Naar een toekomstbestendig stelsel van aanvullende pensioenen

Een sterke tweede pijler Naar een toekomstbestendig stelsel van aanvullende pensioenen Een sterke tweede pijler Naar een toekomstbestendig stelsel van aanvullende pensioenen Commissie Toekomstbestendigheid Aanvullende Pensioenregelingen Prof. dr. K.P. Goudswaard (voorzitter) Prof. dr. R.M.W.J.

Nadere informatie

Aanpassing pensioenregeling een must. Presentatie: Marcel Brussee / voorzitter SPH Kees Lekkerkerker / directeur HRM

Aanpassing pensioenregeling een must. Presentatie: Marcel Brussee / voorzitter SPH Kees Lekkerkerker / directeur HRM Aanpassing pensioenregeling een must Presentatie: Marcel Brussee / voorzitter SPH Kees Lekkerkerker / directeur HRM 1 Aanpassing pensioenregeling een must Inhoud Marcel Brussee: Achtergrond wijzigingen

Nadere informatie

Het einde van het pensioen voor de RvB Rondetafelbijeenkomst. Amstelveen, 22 maart 2012

Het einde van het pensioen voor de RvB Rondetafelbijeenkomst. Amstelveen, 22 maart 2012 Het einde van het pensioen voor de RvB Rondetafelbijeenkomst Amstelveen, 22 maart 2012 Het einde van het pensioen voor de RvB As we know it? Amstelveen, 22 maart 2012 Het speelveld Bestuur en Toezicht

Nadere informatie

Stand van zaken in het debat over de toekomst van de pensioenen

Stand van zaken in het debat over de toekomst van de pensioenen Stand van zaken in het debat over de toekomst van de pensioenen Kees Goudswaard Pensioenvraagstukken in de kabinetsformatie, Amsterdam, 27 januari 2017 Bij ons leer je de wereld kennen Sterke punten stelsel

Nadere informatie

De overstap naar een nieuw pensioencontract Een juridisch forse uitdaging?

De overstap naar een nieuw pensioencontract Een juridisch forse uitdaging? De overstap naar een nieuw pensioencontract Een juridisch forse uitdaging? Vereniging van Pensioenrecht - 7 September 2016 Emile Soetendal 2 Perspectiefnota De Perspectiefnota focust op 2 interessante

Nadere informatie

Via deze brief krijgt u verdere (achtergrond)informatie over de huidige situatie en wat dit voor uw pensioen betekent.

Via deze brief krijgt u verdere (achtergrond)informatie over de huidige situatie en wat dit voor uw pensioen betekent. Naam Adres Postcode + woonplaats Land ONDERWERP: SITUATIE PENSIOENFONDS ROCKWOOL EN MOGELIJKE VERLAGING VAN UW PENSIOEN BIJLAGEN: EVALUATIEMOMENTEN IN HERSTELPLAN, ONTWIKKELING DEKKINGSGRAAD, DEKKINGSGRAAD

Nadere informatie

Fiscale pensioenactualiteiten

Fiscale pensioenactualiteiten watsonwyatt.nl Fiscale pensioenactualiteiten 11 december 2007 Eric Heemskerk Agenda Besluit beschikbare premiestaffels DGA en Pensioenwet VUT-regeling 55-plussers Knelpunten internationale waardeoverdracht

Nadere informatie

Quiz. Heeft u een telefoon met internet? Ga naar kahoot.it en doe mee

Quiz. Heeft u een telefoon met internet? Ga naar kahoot.it en doe mee Quiz Heeft u een telefoon met internet? Ga naar kahoot.it en doe mee 2 de pijler SP PvdA GroenLinks CDA 50Plus ChristenUnie SGP D66 VVD PVV Verdere versobering Doorsneepremie Contract Max 40,4% aftrekbaar

Nadere informatie

Nieuwsbrief van het Expertisecentrum Pensioenrecht van de Vrije Universiteit Amsterdam ter ondersteuning van de Leergang Pensioenrecht.

Nieuwsbrief van het Expertisecentrum Pensioenrecht van de Vrije Universiteit Amsterdam ter ondersteuning van de Leergang Pensioenrecht. Nieuwsbrief van het Expertisecentrum Pensioenrecht van de Vrije Universiteit Amsterdam ter ondersteuning van de Leergang Pensioenrecht. Editie 2013/9 Kamervragen Instemmingsrecht Ondernemingsraad bij PPI

Nadere informatie

PENSIOEN UPDATE In Nederland

PENSIOEN UPDATE In Nederland PENSIOEN UPDATE In Nederland Oktober 2015 Het pensioenlandschap in het algemeen, maar ook hoe werknemers naar pensioen kijken, verandert in rap tempo. Zowel in 2014 als in 2015 zijn grote bezuinigingen

Nadere informatie

Het 2020-plan van Klijnsma in vogelvlucht

Het 2020-plan van Klijnsma in vogelvlucht Het 2020-plan van Klijnsma in vogelvlucht De perspectiefnota vanuit een praktisch perspectief Raimond Schikhof Waarom naar een nieuw perspectief? De arbeidsmarkt verandert Lage rente, financiële crisis

Nadere informatie

Debatmanifestatie Pensioenen WELKOM. Senioren

Debatmanifestatie Pensioenen WELKOM. Senioren Debatmanifestatie Pensioenen WELKOM Senioren Toetsingscriteria Debatmanifestatie Volgens welke criteria toetsen seniorenorganisaties een nieuw pensioenstelsel? 1. Ambitie 2. Solidariteit en collectiviteit

Nadere informatie

Pensioen vanaf morgen.

Pensioen vanaf morgen. Pensioen vanaf morgen. Over partijen en stellingen die (n)ooit bewaarheid worden Vereniging voor pensioenrecht Utrecht, 12 september 2012 Mr. C.P.R.M. Dekker Inhoudsopgave Wat achtergrondinformatie Uw

Nadere informatie

DNB-intern. 27 januari Gedeeltelijk herverzekerde fondsen 2011/ Vinken, W.C.M. Geacht bestuur,

DNB-intern. 27 januari Gedeeltelijk herverzekerde fondsen 2011/ Vinken, W.C.M. Geacht bestuur, Toezicht Pensioenfondsen en beleggingsondernemningen Postbus 98 1000 AB Amsterdam DNB-intern Gedeeltelijk herverzekerde fondsen 27 januari 2011 Uw kenmerk Behandeld door Vinken, W.C.M. Doorkiesnummer Bijlage(n)

Nadere informatie

ONDERWERP PRESENTATIE IS EEN STELSELWIJZIGING IN BELANG VAN U ALS DEELNEMER? GENOEMDE ONTWIKKELINGEN / PROBLEMEN OM ONS PENSIOEN STELSEL TE WIJZIGEN

ONDERWERP PRESENTATIE IS EEN STELSELWIJZIGING IN BELANG VAN U ALS DEELNEMER? GENOEMDE ONTWIKKELINGEN / PROBLEMEN OM ONS PENSIOEN STELSEL TE WIJZIGEN ONDERWERP PRESENTATIE IS EEN STELSELWIJZIGING IN BELANG VAN U ALS DEELNEMER? GENOEMDE ONTWIKKELINGEN / PROBLEMEN OM ONS PENSIOEN STELSEL TE WIJZIGEN 1 GEVOLGEN DEMOGRAFISCHE ONTWIKKELINGEN 2 REKENRENTE,

Nadere informatie

De toekomst van ons pensioen

De toekomst van ons pensioen De toekomst van ons pensioen Verdieping inbreng in De Nationale Pensioendialoog Peter Borgdorff PFZW 18 maart 2015 L e a d e r s h i p E n t r e p r e n e u r s h i p Ste wa r d s h i p info@nyenrode.nl

Nadere informatie

RESULTATEN ENQUÊTE CONSULTATIE NIEUW FTK ACTUARIEEL. Vraag 1

RESULTATEN ENQUÊTE CONSULTATIE NIEUW FTK ACTUARIEEL. Vraag 1 RESULTATEN ENQUÊTE CONSULTATIE NIEUW FTK ACTUARIEEL Vraag 1 Onder het huidige FTK krijgen pensioenfondsen te maken met de zogenaamde beleggings -spagaat: aan de ene kant kan er weinig risico worden genomen

Nadere informatie

Notitie inzake: NETTO PENSIOEN IN DE TWEEDE PIJLER EXPERTISECENTRUM PENSIOENRECHT

Notitie inzake: NETTO PENSIOEN IN DE TWEEDE PIJLER EXPERTISECENTRUM PENSIOENRECHT EXPERTISECENTRUM PENSIOENRECHT Notitie inzake: NETTO PENSIOEN IN DE TWEEDE PIJLER Prof. mr. Herman Kappelle Prof. dr. Erik Lutjens Mr. Ivor Witte - hoogleraar Fiscaal Pensioenrecht - hoogleraar Pensioenrecht

Nadere informatie

No.W /III/Vo 's-gravenhage, 3 juli 2017

No.W /III/Vo 's-gravenhage, 3 juli 2017 ... No.W12.17.0115/III/Vo 's-gravenhage, 3 juli 2017 Bij brief van 12 april 2017 heeft de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid op de voet van artikel 21a, eerste lid, van de Wet op de

Nadere informatie

PRINCIPE-AKKOORD PENSIOEN VOOR DE TECHNIEK

PRINCIPE-AKKOORD PENSIOEN VOOR DE TECHNIEK PRINCIPE-AKKOORD PENSIOEN VOOR DE TECHNIEK Werknemers- en werkgevers-organisaties in de Metaal en Techniek en Metalektro, samenwerkend in de Stichting Vakraad Metaal en Techniek en de Stichting Raad van

Nadere informatie

Wijziging uitvoerder & pensioenregeling 2015 25 november 2014

Wijziging uitvoerder & pensioenregeling 2015 25 november 2014 Wijziging uitvoerder & pensioenregeling 2015 25 november 2014 1 Doel van deze bijeenkomst Toelichting waarom overstap naar nieuwe pensioenuitvoerder Toelichting waarom nieuwe pensioenregeling per 1-1-2015

Nadere informatie

(Toekomstige) rol toezicht en PPI. Bert-Jan Bosboom Senior Toezichthouder Transparantietoezicht Financiële Producten AFM

(Toekomstige) rol toezicht en PPI. Bert-Jan Bosboom Senior Toezichthouder Transparantietoezicht Financiële Producten AFM (Toekomstige) rol toezicht en PPI Bert-Jan Bosboom Senior Toezichthouder Transparantietoezicht Financiële Producten AFM Van der Stee: Stempel nu eindelijk eens af Pensioen is hot Toezicht kraakt pensioenvehikel

Nadere informatie

De doorsneepremie ZO DENKEN WIJ ER OVER. De doorsneepremie. De doorsneepremie

De doorsneepremie ZO DENKEN WIJ ER OVER. De doorsneepremie. De doorsneepremie Zo denken wij er over is een uitgave van ABP Corporate Communicatie. Voor meer informatie verwijzen wij u naar www.abp.nl. september 2007 ZO DENKEN WIJ ER OVER Collectief versus individueel Juridische

Nadere informatie

Algemeen pensioenfonds in vogelvlucht

Algemeen pensioenfonds in vogelvlucht Algemeen pensioenfonds in vogelvlucht Vlak voor het kerst heeft staatssecretaris Klijnsma het Wetsvoorstel algemeen pensioenfonds naar de Tweede Kamer gestuurd. Onderstaande analyse van AZL biedt u een

Nadere informatie

INDIVIDUELE WAARDEOVERDRACHT

INDIVIDUELE WAARDEOVERDRACHT INDIVIDUELE WAARDEOVERDRACHT Individuele waardeoverdracht Edwin Schop, Flexis Groep 26 november 2014, Vrije Universiteit Amsterdam 2 Actueel onderwerp Diverse knelpunten Fundamentele discussie over herziening

Nadere informatie

Even voorstellen. Pensioen Perspectief

Even voorstellen. Pensioen Perspectief WG/HR relatiemiddag (W)OR en pensioen 12 mei 2016 Even voorstellen Pensioen Perspectief Externe consultants Geen belangen in verzekeraars / PPI s / pensioenfondsen en v.v. Onafhankelijk advies Adviseur

Nadere informatie

1. Uitwerking wetgeving voor de afschaffing van de doorsneesystematiek

1. Uitwerking wetgeving voor de afschaffing van de doorsneesystematiek Kabinetsbrief vernieuwing pensioenstelsel: gevolgen voor werkgevers en ondernemingsraden? Op 1 februari jl. presenteerde Minister Koolmees een Kabinetsbrief over de vernieuwing van het pensioenstelsel.

Nadere informatie

- 1. afschaffing van doorsneepremiesystematiek

- 1. afschaffing van doorsneepremiesystematiek Aan de besturen van VNO-NCW, MKB, LTO, Bouwend Nederland, FNV, CNV, VCP, HZC Aan de leden van de commissie SZW en/of pensioenwoordvoerders politieke partijen 2 e Kamer 29 mei 2017 Mevrouw, Mijnheer, De

Nadere informatie

Kemira Rotterdam B.V.

Kemira Rotterdam B.V. Kemira Rotterdam B.V. Collectieve arbeidsovereenkomst over pensioenen 2019-2023 Pagina 1 van 7 COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST OVER PENSIOENEN Ondergetekenden: Kemira Rotterdam B.V. te Botlek-Rotterdam

Nadere informatie

Pensioenwet Risicodekking nabestaandenpensioen

Pensioenwet Risicodekking nabestaandenpensioen Nieuwsbrief juli/augustus 2007, Jaargang 2 - vol. 7/8 Pensioenwet Risicodekking nabestaandenpensioen Indien de pensioenovereenkomst voorziet in een partnerpensioen op risicobasis behoudt de deelnemer,

Nadere informatie

Waarom een APF? mr. Marianne M. Zweers Juridische zaken a.s.r.

Waarom een APF? mr. Marianne M. Zweers Juridische zaken a.s.r. Waarom een APF? mr. Marianne M. Zweers Juridische zaken a.s.r. Het APF wordt dé toekomst voor het onderbrengen van pensioen Ja / Nee? 2 APF verruimt pensioenmogelijkheden binnen het arbeidsvoorwaardenoverleg

Nadere informatie

Welkom bij de workshop Pensioen: medezeggenschap, actualiteit en eigen beheer

Welkom bij de workshop Pensioen: medezeggenschap, actualiteit en eigen beheer Welkom bij de workshop Pensioen: medezeggenschap, actualiteit en eigen beheer Norbert Laane, advocaat medezeggenschapsrecht Alex Ter Horst, advocaat pensioenrecht Carl Luijken, pensioenfiscalist 1 11 april

Nadere informatie

Vrijwillige aansluiting bij verplichtgestelde bedrijfstakpensioenfondsen

Vrijwillige aansluiting bij verplichtgestelde bedrijfstakpensioenfondsen Vrijwillige aansluiting bij verplichtgestelde bedrijfstakpensioenfondsen Juridische mogelijkheden binnen het mededingingsrecht voor vrijwillige aansluitingen Vrijwillige aansluiting bij verplichtgestelde

Nadere informatie

Aanvullend reglement. Pensioenopbouw boven Salarisgrens (laag) 2016. 20150622 Reglement Pensioenopbouw boven Salarisgrens (laag)

Aanvullend reglement. Pensioenopbouw boven Salarisgrens (laag) 2016. 20150622 Reglement Pensioenopbouw boven Salarisgrens (laag) Aanvullend reglement 1 Aanvullend reglement Pensioenopbouw boven Salarisgrens (laag) 2016 20150622 Reglement Pensioenopbouw boven Salarisgrens (laag) Aanvullend reglement 2 Voorwoord De verplichte pensioenregeling

Nadere informatie

WAT U ALS WERKNEMER WILT WETEN OVER DE ABP-PENSIOENREGELING

WAT U ALS WERKNEMER WILT WETEN OVER DE ABP-PENSIOENREGELING WAT U ALS WERKNEMER WILT WETEN OVER DE ABP-PENSIOENREGELING 1- Waarom heeft het ABP een herstelplan opgesteld? ABP is, evenals vele andere pensioenfondsen, zwaar geraakt door de crisis op de financiële

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE. Motie Omtzigt/Hamer

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE. Motie Omtzigt/Hamer De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4 Telefoon (070) 333 44 44 Fax (070) 333 40 33

Nadere informatie

OR en PENSIOEN. Edwin Schop 16 november 2016, Vereniging voor Pensioenrecht

OR en PENSIOEN. Edwin Schop 16 november 2016, Vereniging voor Pensioenrecht OR en PENSIOEN Edwin Schop 16 november 2016, Vereniging voor Pensioenrecht Wij hebben instemmingsrecht over de uitvoeringsovereenkomst Denk het niet. Ondernemer OR Wij hebben adviesrecht over de uitvoeringsovereenkomst

Nadere informatie

ALUMNIDAG RECHTEN 2016 PENSIOENRECHT ACTUALITEITEN PROF. ERIK LUTJENS PROF. HERMAN KAPPELLE

ALUMNIDAG RECHTEN 2016 PENSIOENRECHT ACTUALITEITEN PROF. ERIK LUTJENS PROF. HERMAN KAPPELLE ALUMNIDAG RECHTEN 2016 PENSIOENRECHT ACTUALITEITEN PROF. ERIK LUTJENS PROF. HERMAN KAPPELLE DEEL 1 Prof. Erik Lutjens Onderwerpen: 1. Hoofdlijnen huidige pensioenstelsel 2. Knelpunten > toekomstdiscussie.

Nadere informatie

Help, pensioenregels (weer) op de schop?! Mr. Marin van Esterik CPL

Help, pensioenregels (weer) op de schop?! Mr. Marin van Esterik CPL Help, pensioenregels (weer) op de schop?! Mr. Marin van Esterik CPL Onderwerpen 1. Pensioen, wat is pensioen? 2. Wijziging Wet op de ondernemingsraden 3. Outsourcing vanuit zorg en overheid OR (opeens)

Nadere informatie

UW PENSIOEN BIJ SPUN. Bijeenkomst voor pensioengerechtigden Dick Vis, voorzitter Stichting Pensioenfonds Urenco Nederland 22 mei 2018

UW PENSIOEN BIJ SPUN. Bijeenkomst voor pensioengerechtigden Dick Vis, voorzitter Stichting Pensioenfonds Urenco Nederland 22 mei 2018 UW PENSIOEN BIJ SPUN Bijeenkomst voor pensioengerechtigden Dick Vis, voorzitter Stichting Pensioenfonds Urenco Nederland 22 mei 2018 Gezien op tv op 7 mei? Zwarte Zwanen schetst eenzijdig, negatief beeld

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2013 2014 33 863 Wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en enkele andere wetten in verband met het van toepassing worden

Nadere informatie

Pensioen bij fusies en overnames

Pensioen bij fusies en overnames Pensioen bij fusies en overnames Ruud Derksen Advocaat 2 3 april 2019 Onderwerpen Transactievormen Overgang van onderneming Uitvoeringsaspecten Waardeoverdracht In- en uitlooprisico Overige aspecten 3

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4

Nadere informatie

Even voorstellen. Pensioen Perspectief

Even voorstellen. Pensioen Perspectief OR relatiemiddag (W)OR en PENSIOEN 10 mei 2016 Even voorstellen Pensioen Perspectief Externe consultants Geen belangen in verzekeraars / PPI s / pensioenfondsen en v.v. Onafhankelijk advies Adviseur van

Nadere informatie

WAAR EEN WIL IS, IS EEN WEG Afschaffen van de doorsneesystematiek: wie gaat dat betalen?

WAAR EEN WIL IS, IS EEN WEG Afschaffen van de doorsneesystematiek: wie gaat dat betalen? WAAR EEN WIL IS, IS EEN WEG Afschaffen van de doorsneesystematiek: wie gaat dat betalen? Dit position statement begint het vraagstuk van het afschaffen van de doorsneesystematiek aan de achterkant : vanuit

Nadere informatie

Expertisecentrum Pensioenrecht. Toekomst Pensioenstelsel. Toekomst Pensioenstelsel reactie Expertisecentrum Pensioenrecht 1

Expertisecentrum Pensioenrecht. Toekomst Pensioenstelsel. Toekomst Pensioenstelsel reactie Expertisecentrum Pensioenrecht 1 Expertisecentrum Pensioenrecht Toekomst Pensioenstelsel Reactie Expertisecentrum Pensioenrecht, Prof. Erik Lutjens en Prof. Herman Kappelle, op Perspectiefnota Toekomst Pensioenstelsel Inleiding Op 8 juli

Nadere informatie

Roel Fonville Drachten, 28 maart

Roel Fonville Drachten, 28 maart Roel Fonville Drachten, 28 maart 2019 18-3-2019 1 Hoe gaat het met uw pensioen? Een nieuw pensioenstelsel? Wat doet de Federatie? Verkiezingen Verantwoordingsorgaan! 18-3-2019 2 Bron: DNB Positie Philips

Nadere informatie

Pensioenakkoord. Samenvatting kabinetsbrief en SER-advies

Pensioenakkoord. Samenvatting kabinetsbrief en SER-advies Pensioenakkoord Samenvatting kabinetsbrief en SER-advies Op 5 juni bood de SER aan minister Koolmees een ontwerpadvies voor een nieuw pensioenstelsel aan. Op diezelfde dag stuurde de minister een brief

Nadere informatie

Wat te doen met het pensioen bij een bedrijfsovername of -afsplitsing?

Wat te doen met het pensioen bij een bedrijfsovername of -afsplitsing? Wat te doen met het pensioen bij een bedrijfsovername of -afsplitsing? 1. Aanleiding De laatste jaren zijn bedrijfsovernames en -afsplitsingen aan de orde van de dag en dit proces zal zich de komende tijd

Nadere informatie

Toekomst van het Pensioenstelsel

Toekomst van het Pensioenstelsel Toekomst van het Pensioenstelsel 26 maart 2015 Alex Ter Horst en Ruud Derksen Advocaten Pensioenrecht Nederlandse pensioenstelsel behoort tot de beste van de wereld 1. Denemarken (82,4) 2. Australie (79,9)

Nadere informatie

Wetsvoorstel Algemeen Pensioenfonds

Wetsvoorstel Algemeen Pensioenfonds pggm.nl Wetsvoorstel Algemeen Pensioenfonds PGGM Bestuurlijke Advisering 9 januari 2015 Met minder regels, meer bereiken Quick Scan Voor u ligt onze Quick Scan van het wetsvoorstel algemeen pensioenfonds,

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

Rechtspraak 2015 Bedrijfstakpensioenfondsen

Rechtspraak 2015 Bedrijfstakpensioenfondsen Rechtspraak 2015 Bedrijfstakpensioenfondsen Derya Gunaydin Manager pensioen Bestuursbureau Pensioenfonds Achmea 30 maart 2016 Agenda 1. Werkingssfeer en verplichtstelling 2. Stelplicht en bewijslast 3.

Nadere informatie

VOORDRACHT TEN BEHOEVE VAN INTERN VAKKENNISOVERLEG BIJ DELOITTE TE AMSTERDAM OP 30 OKTOBER Mr. Wim P.M. Thijssen

VOORDRACHT TEN BEHOEVE VAN INTERN VAKKENNISOVERLEG BIJ DELOITTE TE AMSTERDAM OP 30 OKTOBER Mr. Wim P.M. Thijssen VOORDRACHT TEN BEHOEVE VAN INTERN VAKKENNISOVERLEG BIJ DELOITTE TE AMSTERDAM OP 30 OKTOBER 2018 Mr. Wim P.M. Thijssen Deze presentatie met het bijbehorende studiemateriaal zijn te vinden op www.thijssen-pensioen-informatie.nl

Nadere informatie

Aanvullend reglement 2016. Pensioenopbouw boven salarisgrens (laag)

Aanvullend reglement 2016. Pensioenopbouw boven salarisgrens (laag) Aanvullend reglement 2016 Pensioenopbouw boven salarisgrens (laag) Aanvullend reglement 2 Inhoudsopgave Voorwoord 3 1. Definities 4 2. Algemeen 5 3. Deelneming 5 4. Vaststelling Aanvullende pensioengrondslag

Nadere informatie

Collectieve Arbeidsovereenkomst over pensioenen. Tronox Pigments (Holland) B.V. Rotterdam-Botlek

Collectieve Arbeidsovereenkomst over pensioenen. Tronox Pigments (Holland) B.V. Rotterdam-Botlek Collectieve Arbeidsovereenkomst over pensioenen Voor de werknemers in dienst van Tronox Pigments (Holland) B.V. te Rotterdam-Botlek Looptijd 1 januari 2015 t/m 31 december 2019 Tronox Pigments (Holland)

Nadere informatie

De eigendomskwestie KNAW. 9 januari 2014. Dr. mr. H. van Meerten (disclaimer: standpunten komen voor rekening van de auteur)

De eigendomskwestie KNAW. 9 januari 2014. Dr. mr. H. van Meerten (disclaimer: standpunten komen voor rekening van de auteur) De eigendomskwestie Dr. mr. H. van Meerten (disclaimer: standpunten komen voor rekening van de auteur) 9 januari 2014 KNAW Prof. Schoordijk, NJB 2010, 2049 Enige jaren geleden betoogde ik dat de privatisering

Nadere informatie

APF toekomstbestendige oplossing voor pensioenfondsen 13:30 14:45

APF toekomstbestendige oplossing voor pensioenfondsen 13:30 14:45 APF toekomstbestendige oplossing voor pensioenfondsen 13:30 14:45 1 Agenda Introductie APF Wat is een Algemeen Pensioenfonds? Het nut van een APF Wat zijn de belangrijkste bouwstenen van De Nationale APF?

Nadere informatie

Pensioenakkoord uit juridisch perspectief (met beetje korting) Albert van Marwijk Kooy CPL

Pensioenakkoord uit juridisch perspectief (met beetje korting) Albert van Marwijk Kooy CPL Pensioenakkoord uit juridisch perspectief (met beetje korting) Albert van Marwijk Kooy CPL VPR 14 september 2010 Vooraf Stand na voorgaande Akkoord 4 juni 2010 Crisis: korting ea Groenboek EC juli 2010:

Nadere informatie

ONTSLAG EN PENSIOEN. Vereniging voor Arbeidsrecht 30 mei 2013 Prof. dr. E. Lutjens

ONTSLAG EN PENSIOEN. Vereniging voor Arbeidsrecht 30 mei 2013 Prof. dr. E. Lutjens ONTSLAG EN PENSIOEN Vereniging voor Arbeidsrecht 30 mei 2013 Prof. dr. E. Lutjens PENSIOEN EN ARBEIDSOVEREENKOMST Zonder arbeidsovereenkomst geen pensioenovereenkomst - Uitsluiting: directeur-grootaandeelhouder

Nadere informatie

Pensioenen Oktober 2015

Pensioenen Oktober 2015 Pensioenen Oktober 2015 Agenda Waarom deze bijeenkomst? Waarom Pensioenfonds PGB? Pensioenregelingen 2016 Volgende stappen Vragen 2 Waarom deze bijeenkomst? Informeren over veranderingen op pensioengebied

Nadere informatie

Het speelveld van de medezeggenschap bij wijziging pensioenregeling. Bijeenkomst VVA, 30 mei 2013 Nicolette Opdam

Het speelveld van de medezeggenschap bij wijziging pensioenregeling. Bijeenkomst VVA, 30 mei 2013 Nicolette Opdam Het speelveld van de medezeggenschap bij wijziging pensioenregeling Bijeenkomst VVA, 30 mei 2013 Nicolette Opdam Inhoud presentatie Pensioen de basisdocumenten De pensioenovereenkomst De uitvoeringsovereenkomst

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 1999 2000 27 073 Nieuwe regeling voor verplichte deelneming in een bedrijfstakpensioenfonds (Wet verplichte deelneming in een bedrijfstakpensioenfonds 2000)

Nadere informatie

Kemira Rotterdam B.V.

Kemira Rotterdam B.V. Kemira Rotterdam B.V. Collectieve arbeidsovereenkomst over pensioenen 2014-2018 Pagina 1 van 9 COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST OVER PENSIOENEN Ondergetekenden: Kemira Rotterdam B.V. te Botlek-Rotterdam

Nadere informatie

Overzicht Nederlands sociaal en arbeidsrecht en voorschriften van informatieverstrekking

Overzicht Nederlands sociaal en arbeidsrecht en voorschriften van informatieverstrekking Bij de uitvoering van de pensioenregeling van een in Nederland gevestigde werkgever door een pensioeninstelling uit een andere lidstaat blijven, op grond van de Europese Richtlijn EU 2016/2341/EU, het

Nadere informatie

Faculteit der Rechtsgeleerdheid. VAAN: onder professoren. Actualiteiten pensioenrecht. 4 oktober Prof. mr. drs.

Faculteit der Rechtsgeleerdheid. VAAN: onder professoren. Actualiteiten pensioenrecht. 4 oktober Prof. mr. drs. Faculteit der Rechtsgeleerdheid VAAN: onder professoren Actualiteiten pensioenrecht 4 oktober 2016 Prof. mr. drs. Mark Heemskerk Bijzonder hoogleraar pensioenrecht Radboud Universiteit Nijmegen Pensioenrecht

Nadere informatie

Nieuwe inzichten over verantwoordelijkheden rond pensioenproducten

Nieuwe inzichten over verantwoordelijkheden rond pensioenproducten Nieuwe inzichten over verantwoordelijkheden rond pensioenproducten De actualiteit "Kamer komt terug van reces om pensioenen" "Pensioen is onzeker bezit geworden" 3 Afbakening verzekeraar/ uitvoerder bemiddelaar

Nadere informatie