De eigendomskwestie KNAW. 9 januari Dr. mr. H. van Meerten (disclaimer: standpunten komen voor rekening van de auteur)

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "De eigendomskwestie KNAW. 9 januari 2014. Dr. mr. H. van Meerten (disclaimer: standpunten komen voor rekening van de auteur)"

Transcriptie

1 De eigendomskwestie Dr. mr. H. van Meerten (disclaimer: standpunten komen voor rekening van de auteur) 9 januari 2014 KNAW

2 Prof. Schoordijk, NJB 2010, 2049 Enige jaren geleden betoogde ik dat de privatisering van het ABP strijdig is met de mensenrechten omdat zij de indexering van pensioenen van de deelnemers aan het fonds van vóór de wet met hun waardevast en welvaartsvast pensioen, op de tocht zette. Op mijn schrijven aan het bestuur van het ABP ontving ik alleen maar een ontwijkend antwoord. De overheidspensioenen zijn intussen verder uitgehold. Bepaalde art. 9 Wet privatisering ABP (1995) dat de overheidspensioenen niet altijd geïndexeerd behoefden te worden, ook deze bepaling is bij de totstandkoming van de Pensioenwet in 2006 geschrapt. Voor ABP- en bedrijfspensioenen geldt thans gelijkelijk art. 134, dat in de mogelijkheid voorziet om de pensioenen te verlagen als: a) de dekkingsgraad onvoldoende is en b) het pensioenfonds dit niet binnen redelijke termijn kan herstellen. Minister Donner benadrukte steeds weer dat het zover is. Dit doet de rechtsvraag rijzen of de Staat, die in het verleden miljarden aan het ABP-fonds onttrokken heeft, daaraan niet de consequentie moet verbinden dat hij zoveel moet teruggeven dat het fonds alsnog in staat is om zijn verplichtingen na te komen. ( ) Kan dit zomaar? 2

3 Introductie 1. Nationale kader 2. Europese kader 3. Mogelijkheden 3

4 Nationaal KNAW

5 Pensioendriehoek internationaal perspectief Prudentieel toezicht IORP Sociaal en arbeidsrecht Uitvoerings overeenkomst Unite d Kingd om Pensioen regeling Pensioen reglement Werkgever Pensioenovereenkomst Werknemer

6 Waar ligt het eigendom? Motie Omtzigt, veegwet pensioen, 31226, motie 29, 2007/2008: wie heeft het eigendom? Pensioenfederatie en Minister (31226, nr. 35, 2007/2008): De Pensioenwet (PW), Wet verplichte beroepspensioenregeling (Wvb) en het Burgerlijk Wetboek stellen dat de juridische eigendom van het pensioenvermogen berust bij het pensioenfonds. 6

7 Minister SZW Op basis van de uitvoeringsovereenkomst die met de pensioenuitvoerder is afgesloten wordt de pensioenuitvoerder eigenaar van het pensioenvermogen. 7

8 Is dat juist? Burgerlijk Wetboek - Artikel 5:1 Eigendom is het meest omvattende recht dat een persoon op een zaak kan hebben. - Artikel 5:3 Voor zover de wet niet anders bepaalt, is de eigenaar van een zaak eigenaar van al haar bestanddelen. 8

9 Is het (nog) relevant? Volgens EHRM en HR worden pensioenrechten beschermd door het EVRM > eigendom deelnemer! Begrip eigendom EU/EVRM is ruimer dan BW 9

10 Enkele noties Uitnamewetten acht jaar op rij de rijksbijdrage aan het ABP van 21 procent naar 8,3 procent. De pensioenen blijven op hetzelfde niveau, dekkingsgraad verslechterd Parool (24/12/2010): Jan vd Poel: De regering kon in de jaren negentig ongestoord tientallen miljarden uit de kas van het ambtenarenpensioenfonds plunderen, tot grote woede van de Algemene Rekenkamer. Zie ook M. Pikaart, Pensioenmythe Artikel 6 EVRM: er moet altijd rechtsgang openstaan 10

11 Europees KNAW

12 1e Protocol EVRM Iedere natuurlijke of rechtspersoon heeft recht op het ongestoord genot van zijn eigendom. Aan niemand zal zijn eigendom worden ontnomen behalve in het algemeen belang en onder de voorwaarden voorzien in de wet en in de algemene beginselen van internationaal recht. De voorgaande bepalingen tasten echter op geen enkele wijze het recht aan, dat een staat heeft om die wetten toe te passen, die hij noodzakelijk oordeelt om het gebruik van eigendom te reguleren in overeenstemming met het algemeen belang of om de betaling van belastingen of andere heffingen of boeten te verzekeren. 12

13 EU Grondrechtenhandvest Juridisch bindende werking Primaire Verdragstekst status Alle regelgeving moet ermee in overeenstemming zijn Direct inroepbaar mits rechtstreeks en individueel geraakt ( voldoende duidelijk en nauwkeurig?) 13

14 Artikel 17 EU Handvest Aan niemand mag zijn eigendom worden ontnomen, behalve in het algemeen belang in de gevallen en onder de voorwaarden waarin de wet voorziet en mits zijn verlies tijdig op billijke wijze wordt vergoed. 14

15 SZW: Geen strijd EVRM De eventuele inbreuk op het eigendomsrecht van aanspraak- en pensioengerechtigden door collectief invaren kan worden gerechtvaardigd vanuit het daarmee gediende algemene belang en het ontbreken van aanvaardbare alternatieven. 15

16 Zijweggetje:gebrek aan alternatieven? Fonds sluiten en verlies pakken (CPB 100 miljard) Opbouw nieuw vehikel. PPI uitermate geschikt (inmiddels 10): eigendom/ringfencing is geregeld! Verdeel de huidige 1200 miljard met faire verdeelsleutel Kom niet onder de 49% (Hogan, C-398/11) 16

17 SZW: Rapport Collectief invaren Geen toetsing aan Handvest, want: De inhoud en reikwijdte van artikel 17 van het EU-Handvest heeft eenzelfde strekking als artikel 1 EP EVRM. Volstaan kan worden aan toetsing EVRM 17

18 Is dat juist? Pensioenrechten vallen onder de reikwijdte van artikel 1 EP EVRM. Geen reden aan te nemen dat het niet onder artikel 17 Handvest valt Artikel 17 en 1 EP niet te vergelijken!! 18

19 Toetsing verschilt Art 1 EVRM bevat 3 (!) ipv 1 criteria/um Proportionaliteitstoets ontbreekt bij 17 Handvest? Schadevergoeding in art 17 Handvest! EU Verdrag andere context Ergo: toetsing aan EU Handvest kan andere uitkomst hebben! 19

20 3. Mogelijkheden KNAW

21 Onrechtmatige daad Greep in de kas? Kamervragen Omtzigt. Niet te achterhalen? De verplichtstelling? Besluit pensioenfonds tot premievaststelling is een privaatrechtelijke handeling Artikel 6: 162 BW kan dus van toepassing zijn 21

22 Onrechtmatige daad Hij die jegens een ander een onrechtmatige daad pleegt, welke hem kan worden toegerekend, is verplicht de schade die de ander dientengevolge lijdt, te vergoeden. Als onrechtmatige daad worden aangemerkt een inbreuk op een recht en een doen of nalaten in strijd met een wettelijke plicht of met hetgeen volgens ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer betaamt, een en ander behoudens de aanwezigheid van een rechtvaardigingsgrond. Een onrechtmatige daad kan aan de dader worden toegerekend, indien zij te wijten is aan zijn schuld of aan een oorzaak welke krachtens de wet of de in het verkeer geldende opvattingen voor zijn rekening komt. 22

23 Mogelijkheden Strijd met hogere rechtsregel is onrechtmatige daad Strijd met artikel 17 Handvest? De verplichtstelling? Arrest Hogan? Rechtvaardiging? 23

24 Vragen KNAW

Artikel 3:40 Een besluit treedt niet in werking voordat het is bekendgemaakt.

Artikel 3:40 Een besluit treedt niet in werking voordat het is bekendgemaakt. Wetgeving Algemene wet bestuursrecht Artikel 1:3 1. Onder besluit wordt verstaan: een schriftelijke beslissing van een bestuursorgaan, inhoudende een publiekrechtelijke rechtshandeling. 2. Onder beschikking

Nadere informatie

Nieuwsbrief van het Expertisecentrum Pensioenrecht van de Vrije Universiteit Amsterdam ter ondersteuning van de Leergang Pensioenrecht.

Nieuwsbrief van het Expertisecentrum Pensioenrecht van de Vrije Universiteit Amsterdam ter ondersteuning van de Leergang Pensioenrecht. Nieuwsbrief van het Expertisecentrum Pensioenrecht van de Vrije Universiteit Amsterdam ter ondersteuning van de Leergang Pensioenrecht. Editie 2013/9 Kamervragen Instemmingsrecht Ondernemingsraad bij PPI

Nadere informatie

Woningeigenaar en overlast. artikel 6:162 BW

Woningeigenaar en overlast. artikel 6:162 BW Woningeigenaar en overlast artikel 6:162 BW lid 1 Hij die jegens een ander een onrechtmatige daad pleegt, welke hem kan worden toegerekend, is verplicht de schade die de ander dientengevolge lijdt, te

Nadere informatie

Datum 2 mei 2013 Betreft Kamervragen van het lid Omtzigt (CDA) over medezeggenschap bij PPI

Datum 2 mei 2013 Betreft Kamervragen van het lid Omtzigt (CDA) over medezeggenschap bij PPI > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE. Motie Omtzigt/Hamer

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE. Motie Omtzigt/Hamer De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4 Telefoon (070) 333 44 44 Fax (070) 333 40 33

Nadere informatie

Rapport. Datum: 7 juli 2005 Rapportnummer: 2005/190

Rapport. Datum: 7 juli 2005 Rapportnummer: 2005/190 Rapport Datum: 7 juli 2005 Rapportnummer: 2005/190 2 Klacht Verzoekers klagen erover dat het regionale politiekorps Utrecht hun verzoek om vergoeding van de schade als gevolg van een politieonderzoek in

Nadere informatie

Reanimatie & Recht. mr. Bob Berkemeier Letselschade adviseur Maassen Letseldesk

Reanimatie & Recht. mr. Bob Berkemeier Letselschade adviseur Maassen Letseldesk Reanimatie & Recht zorgvuldig balanceren tussen hulpverleningsplicht en zelfbeschikkingsrecht mr. Bob Berkemeier Letselschade adviseur Maassen Letseldesk Hulpverleningsplicht Verankerd in: Millennia van

Nadere informatie

Uitspraak Geschillencommissie Financiële Dienstverlening nr (mr. dr. S.O.H. Bakkerus, voorzitter en mr. D.B. Holthinrichs, secretaris)

Uitspraak Geschillencommissie Financiële Dienstverlening nr (mr. dr. S.O.H. Bakkerus, voorzitter en mr. D.B. Holthinrichs, secretaris) Uitspraak Geschillencommissie Financiële Dienstverlening nr. 2018-246 (mr. dr. S.O.H. Bakkerus, voorzitter en mr. D.B. Holthinrichs, secretaris) Klacht ontvangen op : 25 april 2017 Ingediend door : Consument

Nadere informatie

Kamervragen van de leden Omtzigt en Van Hijum (beiden CDA)

Kamervragen van de leden Omtzigt en Van Hijum (beiden CDA) De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4 Telefoon (070) 333 44 44 Fax (070) 333 40 33

Nadere informatie

Collectief invaren van bestaande pensioenen: juridisch mogelijk? Een onderzoek naar mogelijke juridische hindernissen

Collectief invaren van bestaande pensioenen: juridisch mogelijk? Een onderzoek naar mogelijke juridische hindernissen Collectief invaren van bestaande pensioenen: juridisch mogelijk? Een onderzoek naar mogelijke juridische hindernissen Artikel Senior adviseur collectieve pensioenen S. Hendriks (AZL) Artikel Collectief

Nadere informatie

Mr M.J.C.M. van der Poel Expertisecentrum Pensioenrecht (VU)

Mr M.J.C.M. van der Poel Expertisecentrum Pensioenrecht (VU) De verplichtstelling & solidariteit Toetsing aan het EU-mededingingsrecht Mr M.J.C.M. van der Poel Expertisecentrum Pensioenrecht (VU) 17 april 2013 Monique van der Poel Promovenda Expertisecentrum Pensioenrecht

Nadere informatie

ONTSLAG EN PENSIOEN. Vereniging voor Arbeidsrecht 30 mei 2013 Prof. dr. E. Lutjens

ONTSLAG EN PENSIOEN. Vereniging voor Arbeidsrecht 30 mei 2013 Prof. dr. E. Lutjens ONTSLAG EN PENSIOEN Vereniging voor Arbeidsrecht 30 mei 2013 Prof. dr. E. Lutjens PENSIOEN EN ARBEIDSOVEREENKOMST Zonder arbeidsovereenkomst geen pensioenovereenkomst - Uitsluiting: directeur-grootaandeelhouder

Nadere informatie

Online Seminar Pensioen

Online Seminar Pensioen Online Seminar Pensioen mr. Allard Bekius 23 april 2018 Inhoudsopgave 1. Verplichte deelneming pensioenfonds 2. Wijziging van de pensioenregeling 3. Het pensioenontslagbeding 4. Wijziging van de WOR 5.

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

Vereniging voor Pensioenrecht 22 januari 2014

Vereniging voor Pensioenrecht 22 januari 2014 Vereniging voor Pensioenrecht 22 januari 2014 mr. Tim Zuiderman Onno F. Blom Advocaten Jurisprudentie 2013 1. Wijziging pensioenregeling HR 8 november 2013, JAR 2013/300 en Gerechtshof Amsterdam 12 juni

Nadere informatie

De overstap naar een nieuw pensioencontract Een juridisch forse uitdaging?

De overstap naar een nieuw pensioencontract Een juridisch forse uitdaging? De overstap naar een nieuw pensioencontract Een juridisch forse uitdaging? Vereniging van Pensioenrecht - 7 September 2016 Emile Soetendal 2 Perspectiefnota De Perspectiefnota focust op 2 interessante

Nadere informatie

ANONIEM BINDEND ADVIES

ANONIEM BINDEND ADVIES ANONIEM BINDEND ADVIES Partijen : De heer A te B, tegen OWM Centrale Zorgverzekeraars groep Zorgverzekeraar U.A. en OWM Centrale Zorgverzekeraars groep Aanvullende Verzekering Zorgverzekeraar U.A., beide

Nadere informatie

VERPLICHTSTELLING: REGELING - EN OOK UITVOERDER?

VERPLICHTSTELLING: REGELING - EN OOK UITVOERDER? VERPLICHTSTELLING: REGELING - EN OOK UITVOERDER? PROF. ERIK LUTJENS HOOGLERAAR PENSIOENRECHT VRIJE UNIVERSITEIT AMSTERDAM-EXPERTISECENTRUM PENSIOENRECHT ADVOCAAT DLA PIPER HET VERTREKPUNT - 68 Jaar Solidariteit

Nadere informatie

Redelijkheid en billijkheid bij erfpacht. Samenvatting hoofdrapport

Redelijkheid en billijkheid bij erfpacht. Samenvatting hoofdrapport Redelijkheid en billijkheid bij erfpacht. Samenvatting hoofdrapport Laurens Lochtenberg Erfpachtdeskundige Amsterdam, januari 2019 laurens@lochtenberg.com Grondquote 1990-2014 Grondquote vanaf 2020 Vaste

Nadere informatie

De PPI ook voor zelfstandigen?

De PPI ook voor zelfstandigen? . De PPI ook voor zelfstandigen? Prof. Dr. Erik Lutjens Hoogleraar Pensioenrecht Vrije Universiteit Amsterdam Expertisecentrum Pensioenrecht - Fac. Rechtsgeleerdheid Initium De Boelelaan 1105 1081 HV Amsterdam

Nadere informatie

Tijdens het Rondetafelgesprek in bovengenoemd wetsvoorstel kwam de volgende vraag aan bod:

Tijdens het Rondetafelgesprek in bovengenoemd wetsvoorstel kwam de volgende vraag aan bod: Memorandum Aan Vaste Commissie voor Financiën van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Van mr. E.A.M. Bergamin Pensioenjurist Mede auteur mr. dr. H. van Meerten Advocaat Clifford Chance Datum 5 februari

Nadere informatie

Verplichte deelneming directeur in pensioenfonds PGGM

Verplichte deelneming directeur in pensioenfonds PGGM Verplichte deelneming directeur in pensioenfonds PGGM Mr. Z. Kasim 1 HR 13 juli 2007, nr. C05/331, LJN BA231 Verplichte deelneming pensioenfonds, criteria arbeidsovereenkomst BW artikel 7: 610, artikel

Nadere informatie

Doorn en Keizer. Actualiteiten pensioen. Jeroen Los. 19 mei 2015

Doorn en Keizer. Actualiteiten pensioen. Jeroen Los. 19 mei 2015 Doorn en Keizer Actualiteiten pensioen 19 mei 2015 Jeroen Los 1 Programma pensioenactualiteiten OR en pensioen Pensioenontslag vóór en na WWZ Waar is pensioen ondergebracht? >90% werknemers heeft een pensioenovereenkomst

Nadere informatie

Beoordeling Bevindingen

Beoordeling Bevindingen Rapport 2 h2>klacht Verzoeker klaagt erover dat de minister van Verkeer en Waterstaat de aansprakelijkheid heeft afgewezen voor de schade aan zijn woonark die zou zijn ontstaan als gevolg van het afwaaien

Nadere informatie

DNB en AFM zijn op grond van de Europese pensioenrichtlijn (2003/31/EG) verplicht om te dit overzicht te publiceren.

DNB en AFM zijn op grond van de Europese pensioenrichtlijn (2003/31/EG) verplicht om te dit overzicht te publiceren. Overzicht van het toepasselijke sociaal en arbeidsrecht, de informatievoorschriften en beleggingsrestricties die van toepassing zijn op Nederlandse pensioenregelingen die worden uitgevoerd door een pensioeninstelling

Nadere informatie

HOUDBAARHEID PENSIOEN

HOUDBAARHEID PENSIOEN Actuaris dag 2013 HOUDBAARHEID PENSIOEN Prof. Dr. Erik Lutjens HOUDBAARHEID VERPLICHTSTELLING Onderzoek Expertisecentrum Pensioenrecht Vrije Universiteit Amsterdam - www.rechten.vu.nl/ expertisecentrumpensioenrecht

Nadere informatie

Nieuwsbrief Leergang Pensioenrecht

Nieuwsbrief Leergang Pensioenrecht Jaar 2019 Uitgave 32 Datum: 16 mei 2019 Nieuwsbrief Leergang Pensioenrecht In deze aflevering: Expertisecentrum Pensioenrecht Recente rechtspraak Samengesteld door Prof. dr. Erik Lutjens LEERGANG PENSIOENRECHT

Nadere informatie

PENSIOEN. Alex Ter Horst Ruud Derksen. 2 april Advocaten pensioenrecht

PENSIOEN. Alex Ter Horst Ruud Derksen. 2 april Advocaten pensioenrecht PENSIOEN Alex Ter Horst Ruud Derksen Advocaten pensioenrecht 2 2 april 2019 3 so li da ri teit (de; v) 1gevoel van een-zijn met anderen; = saamhorigheid 4 5 Oktober 2017 regeerakkoord: persoonlijke pensioenpotten

Nadere informatie

Help, pensioenregels (weer) op de schop?! Mr. Marin van Esterik CPL

Help, pensioenregels (weer) op de schop?! Mr. Marin van Esterik CPL Help, pensioenregels (weer) op de schop?! Mr. Marin van Esterik CPL Onderwerpen 1. Pensioen, wat is pensioen? 2. Wijziging Wet op de ondernemingsraden 3. Outsourcing vanuit zorg en overheid OR (opeens)

Nadere informatie

Date de réception : 24/02/2012

Date de réception : 24/02/2012 Date de réception : 24/02/2012 Vertaling C-30/12-1 Zaak C-30/12 Verzoek om een prejudiciële beslissing Datum van indiening: 23 januari 2012 Verwijzende rechter: Okresný súd Prešov (Slowakije) Datum van

Nadere informatie

Communicatieregels IORP II. mr. Monica Swalef

Communicatieregels IORP II. mr. Monica Swalef Communicatieregels IORP II mr. Monica Swalef donderdag 14 november 2018 1 Samen werken aan een hoger niveau 2 Leeswijzer Deze presentatie is opgemaakt naar de laatste stand van zaken Pensioenontwikkelingen

Nadere informatie

Toekomst van het Pensioenstelsel

Toekomst van het Pensioenstelsel Toekomst van het Pensioenstelsel 26 maart 2015 Alex Ter Horst en Ruud Derksen Advocaten Pensioenrecht Nederlandse pensioenstelsel behoort tot de beste van de wereld 1. Denemarken (82,4) 2. Australie (79,9)

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 34 934 Wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Wet op het financieel toezicht in verband met de implementatie

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2013 2014 33 182 Wijziging van de Pensioenwet en enige andere wetten in verband met versterking van het bestuur bij pensioenfondsen en enige andere wijzigingen

Nadere informatie

De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid,

De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Regeling van de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van, tot wijziging van de Regeling Pensioenwet en Wet verplichte beroepspensioenregeling in verband met de invulling van het begrip consistentie

Nadere informatie

Datum 8 juni 2011 Onderwerp De op het goed werkgeverschap gebaseerde verzekeringsplicht

Datum 8 juni 2011 Onderwerp De op het goed werkgeverschap gebaseerde verzekeringsplicht 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG sector privaatrecht Schedeldoekshaven 100 2511 EX Den Haag Postbus

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4

Nadere informatie

Masterclass Arbeidsrecht: ZZP ers 21 november 2017

Masterclass Arbeidsrecht: ZZP ers 21 november 2017 Masterclass Arbeidsrecht: ZZP ers 21 november 2017 Welke bescherming heeft een ZZP er eigenlijk wèl? Inleiding Arbeidsrecht Vermogensrecht Europeesrecht Conclusie 2 Inleiding Uitgangspunten: - Geen werknemer

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4

Nadere informatie

Advies W /III

Advies W /III Advies W12.18.0366/III Datum: woensdag 28 november 2018 Soort: Voorlichting Ministerie: Sociale zaken en Werkgelegenheid Vindplaats: Kamerstukken I 2018/19, 34934, nr. E Verzoek om voorlichting van de

Nadere informatie

de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal > Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.rijksoverheid.nl Datum 22 augustus

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4

Nadere informatie

OR en PENSIOEN. Edwin Schop 16 november 2016, Vereniging voor Pensioenrecht

OR en PENSIOEN. Edwin Schop 16 november 2016, Vereniging voor Pensioenrecht OR en PENSIOEN Edwin Schop 16 november 2016, Vereniging voor Pensioenrecht Wij hebben instemmingsrecht over de uitvoeringsovereenkomst Denk het niet. Ondernemer OR Wij hebben adviesrecht over de uitvoeringsovereenkomst

Nadere informatie

Uitspraak Geschillencommissie Financiële Dienstverlening nr (prof. mr. M.L. Hendrikse, voorzitter en mr. A.M.S. Westenbrink, secretaris)

Uitspraak Geschillencommissie Financiële Dienstverlening nr (prof. mr. M.L. Hendrikse, voorzitter en mr. A.M.S. Westenbrink, secretaris) Uitspraak Geschillencommissie Financiële Dienstverlening nr. 2017-693 (prof. mr. M.L. Hendrikse, voorzitter en mr. A.M.S. Westenbrink, secretaris) Klacht ontvangen op : 29 mei 2017 Ingediend door : Consument

Nadere informatie

Jaap van Slooten. Welke bescherming heeft een ZZP er eigenlijk wèl? 9 juni 2017

Jaap van Slooten. Welke bescherming heeft een ZZP er eigenlijk wèl? 9 juni 2017 Jaap van Slooten Welke bescherming heeft een ZZP er eigenlijk wèl? 9 juni 2017 Welke bescherming heeft een ZZP er eigenlijk wèl? Inleiding Arbeidsrechtelijke bescherming Algemeen vermogensrechtelijke bescherming

Nadere informatie

DNB-intern. 27 januari Gedeeltelijk herverzekerde fondsen 2011/ Vinken, W.C.M. Geacht bestuur,

DNB-intern. 27 januari Gedeeltelijk herverzekerde fondsen 2011/ Vinken, W.C.M. Geacht bestuur, Toezicht Pensioenfondsen en beleggingsondernemningen Postbus 98 1000 AB Amsterdam DNB-intern Gedeeltelijk herverzekerde fondsen 27 januari 2011 Uw kenmerk Behandeld door Vinken, W.C.M. Doorkiesnummer Bijlage(n)

Nadere informatie

Het effect van de Wnra op de schaderegeling. 7 november 2017 mr. J. (Jasper) W.F. Overtoom

Het effect van de Wnra op de schaderegeling. 7 november 2017 mr. J. (Jasper) W.F. Overtoom Het effect van de Wnra op de schaderegeling 7 november 2017 mr. J. (Jasper) W.F. Overtoom Programma Schade van de ambtenaar Rechtspositionele voorschriften Werkgeversaansprakelijkheid Goed werkgeverschap

Nadere informatie

DNB-intern. 27 januari Volledig herverzekerde fondsen 2011/ Vinken, W.C.M. Geacht bestuur,

DNB-intern. 27 januari Volledig herverzekerde fondsen 2011/ Vinken, W.C.M. Geacht bestuur, Toezicht Pensioenfondsen en beleggingsondernemingen Amsterdam Postbus 98 1000 AB Amsterdam DNB-intern Volledig herverzekerde fondsen 27 januari 2011 Uw kenmerk Behandeld door Vinken, W.C.M. Doorkiesnummer

Nadere informatie

Vereniging voor Pensioenrecht civiele cassatie; wat kan en hoe?

Vereniging voor Pensioenrecht civiele cassatie; wat kan en hoe? 20 juni 2018 Vereniging voor Pensioenrecht civiele cassatie; wat kan en hoe? Prof. mr. S.F. Sagel 24 november 2017 Ook met pensioen. 2 20 juni 2018 En nu een frisse start om de hoek 3 4 24 november 2017

Nadere informatie

VERGOEDINGEN EN SANCTIES PROF. MR. WILLEM BOUWENS

VERGOEDINGEN EN SANCTIES PROF. MR. WILLEM BOUWENS VERGOEDINGEN EN SANCTIES PROF. MR. WILLEM BOUWENS STELLING 1 Het nieuwe stelsel van ontslagvergoedingen is niet uit te leggen! 2 SOORTEN VERGOEDING 1. Vergoeding in verband met het voortijdig eindigen

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2018 2019 34 934 Wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Wet op het financieel toezicht in verband met de implementatie

Nadere informatie

een pensioenuitvoerder te veel betaald pensioen terugvorderen?

een pensioenuitvoerder te veel betaald pensioen terugvorderen? Mag een pensioenuitvoerder te veel betaald pensioen terugvorderen? Essay SPO Leergang Collectieve Pensioenen Datum: 13 januari 2015 Aantal woorden: 1699 Mag een pensioenuitvoerder te veel betaald pensioen

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2009Z02723/2080913600. Kamervragen van het lid Omtzigt

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2009Z02723/2080913600. Kamervragen van het lid Omtzigt De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4 Telefoon (070) 333 44 44 Fax (070) 333 40 33

Nadere informatie

Redelijkheid en billijkheid bij erfpacht. Samenvatting hoofdrapport

Redelijkheid en billijkheid bij erfpacht. Samenvatting hoofdrapport Redelijkheid en billijkheid bij erfpacht. Samenvatting hoofdrapport Grondquote 1990-2014 Grondquote vanaf 2020 Vaste grondquote 22% x depreciatie 40% BSQ residuele grondquote 49% x depreciatie 10% Hanteer

Nadere informatie

VOORBEELD MODELOVEREENKOMST ALGEMEEN TUSSENKOMST Opgesteld door de Belastingdienst nr. 9015550000-09 19 10 2015

VOORBEELD MODELOVEREENKOMST ALGEMEEN TUSSENKOMST Opgesteld door de Belastingdienst nr. 9015550000-09 19 10 2015 VOORBEELD MODELOVEREENKOMST ALGEMEEN TUSSENKOMST Opgesteld door de Belastingdienst nr. 9015550000-09 19 10 2015 Beoordeling overeenkomst Algemeen tussenkomst De Belastingdienst heeft, in samenwerking met

Nadere informatie

Vereniging voor Pensioenrecht 27 januari 2015 Rechtspraak 2015: - Verjaring - Pensioenontslag WWZ - Onjuiste communicatie - Partner en het pensioen

Vereniging voor Pensioenrecht 27 januari 2015 Rechtspraak 2015: - Verjaring - Pensioenontslag WWZ - Onjuiste communicatie - Partner en het pensioen Vereniging voor Pensioenrecht 27 januari 2015 Rechtspraak 2015: - Verjaring - Pensioenontslag WWZ - Onjuiste communicatie - Partner en het pensioen Mr. Jeroen Los Verjaring Art. 3:307 BW.. tot nakoming

Nadere informatie

Handreiking bestuurlijke aansprakelijkheid. Vereniging van toezichthouders in onderwijs en kinderopvang

Handreiking bestuurlijke aansprakelijkheid. Vereniging van toezichthouders in onderwijs en kinderopvang Handreiking bestuurlijke aansprakelijkheid Vereniging van toezichthouders in onderwijs en kinderopvang VTOI-NVTK, 2018 Alle rechten voorbehouden. Niets van deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen

Nadere informatie

Aansprakelijkheid uitgesloten

Aansprakelijkheid uitgesloten Aansprakelijkheid uitgesloten mr. M.R.F. Gerrits Van Diepen van der Kroef Advocaten Draaiboek Juridische relevantie EMC Inleiding: Wetgeving systematiek EMC enkele belangrijke (basis)begrippen EMC juridische

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE. Kamervragen van het lid Koser Kaya

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE. Kamervragen van het lid Koser Kaya De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4 Telefoon (070) 333 44 44 Fax (070) 333 40 33

Nadere informatie

UITVOERINGSOVEREENKOMST MET REXEL NEDERLAND B.V.

UITVOERINGSOVEREENKOMST MET REXEL NEDERLAND B.V. UITVOERINGSOVEREENKOMST MET REXEL NEDERLAND B.V. STICHTING PENSIOENFONDS SAGITTARIUS 1 De ondergetekenden: Stichting Pensioenfonds Sagittarius, gevestigd te Bussum aan de Brediusweg 57A, hierna te noemen

Nadere informatie

Aansprakelijkheid bij stages

Aansprakelijkheid bij stages Aansprakelijkheid bij stages Algemeen Artikel 6:170 BW bepaalt dat een werkgever aansprakelijk is voor een ondergeschikte. Door expliciet te spreken over een ondergeschikte heeft de wetgever beoogd dat

Nadere informatie

Bijlage bij de brief van de Vice-President van de Raad van State van 29 oktober 2009

Bijlage bij de brief van de Vice-President van de Raad van State van 29 oktober 2009 Bijlage bij de brief van de Vice-President van de Raad van State van 29 oktober 2009 Voorlichting overeenkomstig artikel 18, tweede lid, van de Wet op de Raad van State inzake terugwerkende kracht Warmtewet

Nadere informatie

Belangenorganisatie voor Appartementseigenaren. Uw partner in gestapeld wonen!

Belangenorganisatie voor Appartementseigenaren. Uw partner in gestapeld wonen! Belangenorganisatie voor Appartementseigenaren Uw partner in gestapeld wonen! Verantwoord gebouw onderhoud aansprakelijkheid VvE door mr. K.J. Schuurs Juridische Dienst, VvE Belang Inhoud Aansprakelijkheid

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 1995 1996 24 813 De gevolgen van de privatisering van het ABP voor de pensioenen en uitkeringen van het personeel van de Koninklijke Hofhouding (Wet gevolgen

Nadere informatie

ANONIEM BINDEND ADVIES

ANONIEM BINDEND ADVIES ANONIEM BINDEND ADVIES Partijen : A te B, in haar hoedanigheid van wettelijk vertegenwoordiger van E tegen N.V. C te D Zaak : Geneeskundige zorg, HPV-vaccinatie ter voorkoming van baarmoederhalskanker

Nadere informatie

Vereniging voor Pensioenrecht 17 juni Ringfencing

Vereniging voor Pensioenrecht 17 juni Ringfencing Vereniging voor Pensioenrecht 17 juni 2015 Ringfencing Sander Steneker Jan Van Gysegem Programma Bespreking naar Nederlands en Belgisch recht van: - Context en historiek - Nut en noodzaak van ringfencing

Nadere informatie

Wet van 24 december 1927, houdende nadere regeling van de Collectieve Arbeidsovereenkomst

Wet van 24 december 1927, houdende nadere regeling van de Collectieve Arbeidsovereenkomst (Tekst geldend op: 18-03-2009) Wet van 24 december 1927, houdende nadere regeling van de Collectieve Arbeidsovereenkomst Wij WILHELMINA, bij de gratie Gods, Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau,

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

Even voorstellen. Pensioen Perspectief

Even voorstellen. Pensioen Perspectief OR relatiemiddag (W)OR en PENSIOEN 10 mei 2016 Even voorstellen Pensioen Perspectief Externe consultants Geen belangen in verzekeraars / PPI s / pensioenfondsen en v.v. Onafhankelijk advies Adviseur van

Nadere informatie

Kennisdag Inspectie Waterkeringen. Prof.dr. Marleen van Rijswick Arnhem, 24 maart 2011

Kennisdag Inspectie Waterkeringen. Prof.dr. Marleen van Rijswick Arnhem, 24 maart 2011 Kennisdag Inspectie Waterkeringen Prof.dr. Marleen van Rijswick Arnhem, 24 maart 2011 Waterkeringen, inspecties, innovatie en aansprakelijkheid U vraagt, wij draaien Doelmatig beheer in relatie tot crisissituaties

Nadere informatie

De IORP richtlijn en het EU Verdrag

De IORP richtlijn en het EU Verdrag VVP, 17 juni 2015 De IORP richtlijn en het EU Verdrag Prof.dr. Hans van Meerten Hoogleraar EU Pensioenrecht Advocaat Clifford Chance VVP, 17 juni 2015 Agenda 1) EU Recht beginselen en rechtspraak; 2) De

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Ministerie van Turfmarkt 147 Den Haag Postbus 20011 2500 EA Den Haag

Nadere informatie

Even voorstellen. Pensioen Perspectief

Even voorstellen. Pensioen Perspectief WG/HR relatiemiddag (W)OR en pensioen 12 mei 2016 Even voorstellen Pensioen Perspectief Externe consultants Geen belangen in verzekeraars / PPI s / pensioenfondsen en v.v. Onafhankelijk advies Adviseur

Nadere informatie

PENSIOEN IN HET ARBEIDSRECHT. Wim Thijssen. Pensioenadvocaten.nl en VU Expertisecentrum Pensioenrecht

PENSIOEN IN HET ARBEIDSRECHT. Wim Thijssen. Pensioenadvocaten.nl en VU Expertisecentrum Pensioenrecht PENSIOEN IN HET ARBEIDSRECHT Wim Thijssen Pensioenadvocaten.nl en VU Expertisecentrum Pensioenrecht Pijplijnproblematiek Arbeidsongeschiktheid Rechtbank Amsterdam 2 september 2016, ECLI:NL:RBAMS:2016:9387

Nadere informatie

PARKEERBEBORDING FORMULE. PARKEERBEBORDING Verkeerspolitie Rotterdam-Koos van Rossen. Wat heeft de politie voor handhaving nodig?

PARKEERBEBORDING FORMULE. PARKEERBEBORDING Verkeerspolitie Rotterdam-Koos van Rossen. Wat heeft de politie voor handhaving nodig? PARKEERBEBORDING FORMULE PARKEERBEBORDING Inhoud presentatie Wat heeft de politie voor handhaving nodig? Wetgeving Hoe ver gaan we? Correcte toepassing verkeersmaatregelen Wat heeft de politie voor handhaving

Nadere informatie

Aansprakelijkheid binnen sportverenigingen

Aansprakelijkheid binnen sportverenigingen Aansprakelijkheid binnen sportverenigingen mr. Harold de Boer mr. Stephan de Vries 12 januari 2015 Sport Fryslân De Haan Advocaten & Notarissen PROGRAMMA 1. Inleiding 2. Bestuur en Taak - interne aansprakelijkheid

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2014 527 Wet van 10 december 2014 tot wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en enkele andere wetten in verband met

Nadere informatie

Het Nederlandse pensioenstelsel. De pensioenovereenkomst

Het Nederlandse pensioenstelsel. De pensioenovereenkomst Inhoud I 1 2 3 4 5 II 6 7 8 9 10 11 12 13 III 14 15 16 Het Nederlandse pensioenstelsel Plaatsbepaling pensioenrecht in het Nederlands recht De drie pijlers van het Nederlandse pensioenstelsel Pensioenrecht:

Nadere informatie

Introductie in het recht

Introductie in het recht Introductie in het recht mr. A.J. Wierenga Introductie in het recht Hoofdstuk 1 Recht in het algemeen Programma Actualiteiten Rechtsbronnen Rechtsgebieden Indelingen 1 Wortels in de maatschappij Acties

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4 Telefoon (070) 333 44 44 Fax (070) 333 40 33

Nadere informatie

Juridische complexiteit van streefregelingen

Juridische complexiteit van streefregelingen Juridische complexiteit van streefregelingen Workshop van Nederlands Pensioenbureau 28 september 2017 door Mr. W.P.M. Thijssen (Pensioenadvocaten.nl en VU Expertisecentrum Pensioenrecht) Presentatie te

Nadere informatie

de pensioengerechtigde leeftijd of bij eerder overlijden, zoals aanspraken op ouderdomsen nabestaandenpensioen en pré-pensioen.

de pensioengerechtigde leeftijd of bij eerder overlijden, zoals aanspraken op ouderdomsen nabestaandenpensioen en pré-pensioen. de pensioengerechtigde leeftijd of bij eerder overlijden, zoals aanspraken op ouderdomsen nabestaandenpensioen en pré-pensioen. De hierna opgenomen bepalingen worden niet alleen toegepast op formeel overeengekomen

Nadere informatie

Sprong naar de toekomst: PPI naar PEPP Prof.dr. Hans van Meerten

Sprong naar de toekomst: PPI naar PEPP Prof.dr. Hans van Meerten Sprong naar de toekomst: PPI naar PEPP Prof.dr. Hans van Meerten Hoogleraar EU Pensioenrecht Agenda 1) EU Recht beginselen en rechtspraak; 2) De PPI en doorbeleggen 3)De IORP II en de PEPP 2 1) Basisbeginselen

Nadere informatie

Overzicht Nederlands sociaal en arbeidsrecht en voorschriften van informatieverstrekking

Overzicht Nederlands sociaal en arbeidsrecht en voorschriften van informatieverstrekking Bij de uitvoering van de pensioenregeling van een in Nederland gevestigde werkgever door een pensioeninstelling uit een andere lidstaat blijven, op grond van de Europese Richtlijn EU 2016/2341/EU, het

Nadere informatie

Competentievisie verantwoordingsorgaan. Juli 2014

Competentievisie verantwoordingsorgaan. Juli 2014 Competentievisie verantwoordingsorgaan Juli 2014 Versie 1.0 1 juli 2014 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 Competentievisie...3 Hoofdstuk 2 Profiel van het fonds...3 Hoofdstuk 3 Profiel verantwoordingsorgaan...3

Nadere informatie

Aansprakelijkheid van ondernemers. 19 juni 2014. Over Juridiq. * eerstelijns juridisch adviesbureau voor ondernemers

Aansprakelijkheid van ondernemers. 19 juni 2014. Over Juridiq. * eerstelijns juridisch adviesbureau voor ondernemers Aansprakelijkheid van ondernemers 19 juni 2014 1 Over Juridiq * eerstelijns juridisch adviesbureau voor ondernemers * eerstelijn: voor alle vragen en problemen * specialisaties in Juridiq Netwerk * andere

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

Symposium Relativiteit EUR - Wouter den Hollander 4 november 2016

Symposium Relativiteit EUR - Wouter den Hollander 4 november 2016 Symposium Relativiteit EUR - Wouter den Hollander 4 november 2016 Waar hebben we het over? Twee varianten van het relativiteitsvereiste Artikel 6:162 lid 1 BW: Artikel 6:163 BW: Hij die jegens een ander

Nadere informatie

4 Doel van de Pensioenwet

4 Doel van de Pensioenwet 4 Doel van de Pensioenwet In het persbericht bij de aanbieding van het wetsontwerp Pensioenwet bij de Tweede Kamer werd vermeld dat deze wet meer duidelijkheid en zekerheid voor werknemers biedt, deelnemers

Nadere informatie

Het speelveld van de medezeggenschap bij wijziging pensioenregeling. Bijeenkomst VVA, 30 mei 2013 Nicolette Opdam

Het speelveld van de medezeggenschap bij wijziging pensioenregeling. Bijeenkomst VVA, 30 mei 2013 Nicolette Opdam Het speelveld van de medezeggenschap bij wijziging pensioenregeling Bijeenkomst VVA, 30 mei 2013 Nicolette Opdam Inhoud presentatie Pensioen de basisdocumenten De pensioenovereenkomst De uitvoeringsovereenkomst

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 34 933 Wijziging van de Pensioenwet en de Wet verplichte beroepspensioenregeling in verband met de implementatie van Richtlijn 2014/50/EU van het

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2009 598 Besluit van 12 november 2009 tot wijziging van het Besluit uitvoering Pensioenwet en Wet verplichte beroepspensioenregeling in verband met

Nadere informatie

3 Onrechtmatige overheidsdaad

3 Onrechtmatige overheidsdaad Monografieen Privaatrecht 3 Onrechtmatige overheidsdaad Rechtsbescherming door de burgerlijke rechter Prof. mr. G.E. van Maanen Prof. mr. R. de Lange Vierde druk Deventer - 2005 Inhoud VERKORT AANGEHAALDE

Nadere informatie

ECLI:NL:RBDHA:2017:7283

ECLI:NL:RBDHA:2017:7283 ECLI:NL:RBDHA:2017:7283 Instantie Rechtbank Den Haag Datum uitspraak 10-05-2017 Datum publicatie 04-07-2017 Zaaknummer 5069821 RL EXPL 16-14147 Rechtsgebieden Bijzondere kenmerken Inhoudsindicatie Civiel

Nadere informatie

PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen

PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is a publisher's version. For additional information about this publication click this link. http://hdl.handle.net/2066/149386

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4

Nadere informatie

Onrechtmatige overheidsdaad

Onrechtmatige overheidsdaad s tu diepock et s p r i v a a t r e c h t 28 Onrechtmatige overheidsdaad Rechtsbescherming door de burgerlijke rechter derde druk Prof. mr. G.E. van Maanen Prof. mr. R. de Lange 2000 W.E.J. Tjeenk Willink

Nadere informatie

Presentatie Vereniging voor Pensioenrecht: Vormgeving en kansen door nieuwe pensioenvehikels. 9 juni 2009, Wilfried Mulder

Presentatie Vereniging voor Pensioenrecht: Vormgeving en kansen door nieuwe pensioenvehikels. 9 juni 2009, Wilfried Mulder Presentatie Vereniging voor Pensioenrecht: Vormgeving en kansen door nieuwe pensioenvehikels 9 juni 2009, Wilfried Mulder Inhoud 1. Introductie APG 2. Vormen samenwerking pensioenfondsen 3. Werking IORP

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4

Nadere informatie