Faculteit der Rechtsgeleerdheid. VAAN: onder professoren. Actualiteiten pensioenrecht. 4 oktober Prof. mr. drs.
|
|
- Klaas Thys
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Faculteit der Rechtsgeleerdheid VAAN: onder professoren Actualiteiten pensioenrecht 4 oktober 2016 Prof. mr. drs. Mark Heemskerk Bijzonder hoogleraar pensioenrecht Radboud Universiteit Nijmegen
2 Pensioenrecht anno 2016
3 Arbeidsrechtelijke aspecten pensioen Pensioenovereenkomsten Pensioenontslag of pensioenopzegging Verplichtstelling en wijziging uitvoerders OVO Ondernemingsraad en pensioen
4 1 De pensioenovereenkomst Hetgeen is overeengekomen tussen werkgever en werknemer over pensioen Artikel 10 Pensioenwet uitkeringsovereenkomst (DB) kapitaalovereenkomst premieovereenkomst (DC) Belang (on)voorwaardelijke indexatie Financiering of dekkingsgraad, korten? CDC/streefregeling
5 Pensioenovereenkomst hetgeen tussen een werkgever en een werknemer is overeengekomen betreffende pensioen 1 regel in de (collectieve) arbeidsovereenkomst? Pensioenreglementincorporatie Opgesteld door de pensioenuitvoerder: uitlegnorm Doorcontracteren van wijzigingsbevoegdheid? Pensioen: nog nader overeen te komen? Belang pensioenuitvoerder: korten of niet, wijziging en medezeggenschap - Bpf, opf, apf, verzekerde regeling
6 Pensioenwijzigingen 2014/15 Pensioenleeftijd omhoog, pensioenopbouw omlaag - Pensioenrichtleeftijd 67 jaar - Pensioengevend loon max (aftopping) OP ML 2,25 2,15 1,875 OP EL 2,0 1,9 1,657 Pensioen is minder zeker, en het wordt zeker minder Pensioenopbouw omlaag, pensioenpremies omlaag (werkgever/werknemersdeel?) Fiscale wijziging is geen civiele wijziging
7 Wijziging pensioenstelsel 2020 SER presenteert vier varianten - uitkeringsovereenkomst met degressieve opbouw; - nationale pensioenregeling; - persoonlijk pensioenvermogen met vrijwillige risicodeling; - persoonlijk pensioenvermogen met collectieve risicodeling - Follow up 20 mei 2016: verkenning variant IV Nieuw pensioenstelsel: overgangsproblematiek doorsneesystematiek - Erfenis uit het verleden, moeilijkheden voor het heden
8 Wet variabele pensioenuitkering Tot 1 september 2016: vaste uitkering bij pensioen Nieuw - Bij premieovereenkomst kan doorbeleggen na pensioendatum - Variabele pensioenuitkering Persoonlijke pensioenrekening - Premieovereenkomst met saldo rekening courant
9 2 Pensioenontslagbeding of pensioenopzegging Einde arbeidsovereenkomst wegens bereiken pensioenleeftijd, het mag van de Hoge Raad (KLM arrest 13 juli 2012, JAR 12/209). Standaardbepaling in arbeidsovereenkomst (96%) Wettelijke basis? Is het leeftijdsdiscriminatie? - 65 jaar? Of 65 jaar en 6 maanden (7a AOW) - Onder AOW-leeftijd? Niet, tenzij KLM-piloten - Rechtsgevolg? AOW-leeftijd en pensioenontslagleeftijd verschillen - Geschillen over uitleg pensioenontslagleeftijd
10 Pensioenontslag onder de WWZ Pensioenontslag vanaf 1 juli 2015 Schriftelijk pensioenontslagbeding blijft mogelijk Opzegging tegen of na dag AOW- of pensioenleeftijd is redelijke ontslaggrond - zonder vergunning (7:669 lid 4 BW) - Zonder instemming werknemer (7:671 lid 1 sub g) - Eenmalige keuze werkgever op of na AOW-datum - Opzegtermijn Mag pensioenopzegging na pensioenontslag? Wat is de pensioenontslagleeftijd? Is er leeftijdsdiscriminatie bij pensioenontslag?
11 Pensioenopzegging Gewijzigd door Verzamelwet SZW 2016 (Stb. 2015, 464) - 4. Tenzij schriftelijk anders is overeengekomen, kan de werkgever de arbeidsovereenkomst, die is aangegaan voor het bereiken van een tussen partijen overeengekomen leeftijd waarop de arbeidsovereenkomst eindigt, of, indien geen andere leeftijd is overeengekomen, de in artikel 7, onderdeel a, van de Algemene Ouderdomswet bedoelde leeftijd, eveneens opzeggen in verband met of na het bereiken van de tussen partijen overeengekomen leeftijd waarop de arbeidsovereenkomst eindigt, of, indien geen andere leeftijd is overeengekomen, de in artikel 7, onderdeel a, van de Algemene Ouderdomswet bedoelde leeftijd. a b c Wat staat hier? pensioenontslag of pensioenopzegging? geen leeftijdsdiscriminatie bij flexopzegging? Hof Den Bosch en Ktr. Amsterdam 24 maart Voorwaardelijke pensioenopzegging - Pensioenopzegging na pensioenontslagbeding?
12 Wet doorwerken na AOW Geldt vanaf 1 januari 2016 (K II ) Bevordert doorwerken na AOW-leeftijd - Ragetlieregel niet na pensioenontslagbeding - Loondoorbetaling bij ziekte 13 weken i.p.v. 2 jaar - Meer tijdelijke contracten mogelijk met gepensioneerden (andere ketenregeling gepensioneerden) - Max 6 contracten in max 48 maanden (7:668a lid 12 BW) - Opzegtermijn 1 maand (7:672 lid 3 BW) Discriminatie of bevordering arbeidsmarktpositie: aantrekkelijker maken gepensioneerden door uitholling rechten?
13 3 Verplichtstelling Verplichte deelname aan bedrijfstak -à Wet Bpf Deelnemers en werkgevers moeten statuten, reglementen en bestuursbesluiten Bpf naleven (artikel 4 Wet Bpf) - Doorsneepremie verplicht (artikel 8 Wet Bpf) Verplichtstelling is op verzoek belangrijke meerderheid sociale partners - Zo ervaren niet alle werkgevers het..representativiteit Gelijkgesteld met pensioenovereenkomst - Werkingssfeerbepaling niet altijd identiek aan cao.
14 Wanneer verplichtstelling? Wanneer verplichtstelling... - Uitleg werkingssfeerbepaling verplichtstellingsbesluit (79 RO) - Wat staat er: in hoofdzaak, onderneming of activiteit - Onbekendheid, discussie of damage control - Werkingssfeeronderzoek - Bewijslastverdeling (Bpf of werkgever) Gevolgen verplichtstelling voor werkgever en bpf Heeft een werknemer die onder verplichtstelling valt recht op pensioen, ook al is er geen premie betaald en is hij niet bekend bij het bedrijfstakpensioenfonds (HR 3 februari 2012, JAR 2012/70)?
15 Werkingssfeer verplichtstelling De praktijk: welkomstbrief Bpf - Werkingssfeeronderzoek en vragenformulier Verklaring voor recht & bewijslastverdeling - Vrijstellingsprocedure voor zover vereist? Een onderneming heeft meerdere afdelingen, waaronder een afdeling productontwikkeling en een afdeling metaalbewerking. Volgens het bedrijfstakpensioenfonds in de metaalindustrie is de onderneming verplicht aangesloten omdat de onderneming uitsluitend of in hoofdzaak metaal bewerkt. Wat moet de onderneming nagaan om te beoordelen of dit klopt? (HR 24 februari 2012, NJ 2012/142 en HR 31 januari 2014, ECLI:NL:HR:2014:215) Conclusies AG- Care 4 Care: StiPP: geen allocatiefunctie nodig?
16 Verplichtstelling Onterecht niet aangemeld? Reactie op welkomstbrief? Is aansluiting met terugwerkende kracht mogelijk? - Dubbele pensioenopbouw? - Hoe omgaan met bestaande pensioenaanspraken Is er mogelijkheid tot vrijstelling - Actuariële gelijkwaardigheid - Collectieve waardeoverdracht? - Vrijwaring? Beroep op verjaring? - Premievordering van het bpf - Verjaard na 5 jaar? Aanvang verjaringstermijn? Wijziging van de arbeidsovereenkomst (nb: premieniveau en medezeggenschap?)
17 Het pensioenlandschap verandert Drastische afname aantal pensioenfondsen. toename nieuwe uitvoerders
18 Wijzigen van uitvoerder Nozema is aangesloten bij PNO Media en fuseert met KPN. Werknemers gaan deelnemen aan KPN pensioenfonds Kan Nozema kosteloos switchen naar KPN pensioenfonds? Uitleg verzekeringstechnisch nadeel. HR 6 november 2015, PJ 16, 6.
19 4 Overgang van onderneming en pensioen Wettelijke regeling OVO bij pensioen wijkt af van andere arbeidsvoorwaarden Hoofdregel: pensioen gaat over (7:663 BW) Door de overgang van een onderneming gaan de rechten en verplichtingen die op dat tijdstip voor de werkgever in die onderneming voortvloeien uit een arbeidsovereenkomst tussen hem en een daar werkzame werknemer van rechtswege over op de verkrijger.
20 Overgang van onderneming en pensioen (2) Pensioenuitzonderingen (7:664 en 9 Pensioenwet) - Keuzerecht koper bestaande pensioenovereenkomst - Verplichte deelname bedrijfstakpensioenfonds - Afwijken bij cao - Verkoper heeft geen pensioenovereenkomst, koper wel (9 PW) Verkoper pensioenovk? Koper pensioenovk? Na overgang Wetsart. Nee Ja Pensioen Koper Ja Nee Pensioen verkoper Ja Ja, maar anders Pensioen verkoper (tenzij keuzerecht) 9 Pw 7:663 BW 7:663 BW 7:664 BW
21 Achterstallige pensioenpremies Overname VBG door GOM, beide schoonmaakbedrijven. Achterstallige pensioenpremies bij Bpf Schoonmaak. Verdisconteerd in koopprijs maar niet goed Na faillissement VBG spreekt Bpf Schoonmaak GOM aan Vragen aan Hof - Valt verplichtgesteld pensioen onder 7:663 BW? - Gaan achterstallige pensioenpremies mee over? - Heeft het bedrijfstakpensioenfonds een zelfstandig vorderingsrecht? - Is er ongerechtvaardigde verrijking door GOM? - Hof: GOM is verplicht achterstallige pensioenpremies aan Bpf Schoonmaak te betalen - Rechtsgrond?
22 5 Ondernemingsraad en pensioen Veel praktijkvragen over OR en pensioen ivm (a) belang en (b) onduidelijkheid Belang: vetorecht ondernemer op pensioenbesluiten werkgever Instemming OR is vingerwijzing zwaarwichtig belang eenzijdige wijziging Switchen van pensioenuitvoerder: 2 besluiten? Let op termijn beroep nietigheid door OR à Rb Den Haag 27 maart 14 (COR Shell) niet binnen een maand na bekendheid uitvoering besluit
23 Instemming OR bij pensioen was Verzekerde regelingen à vaststelling, wijzing en intrekking van een regeling mbt verzekerde regeling (27 lid 1 WOR) De cao-exceptie à excedentpensioen, minimumcao, contouren in cao Pensioenfondsen à vaststelling & intrekking pensioenovereenkomst, geen wijziging (en geen uitvoeringsovereenkomst)? - Principes fondsbestuur: adviesrecht OR over (verlenging) uitvoeringsovereenkomst PPI/buitenland à 27 WOR van overeenkomstige toepassing (23 lid 4 PW) Algemeen pensioenfonds à..?
24 Instemmingsrecht OR bij opzegging uitvoeringsovereenkomst pensioenfonds? Werkgever wil zijn pensioenregeling laten uitvoeren in het buitenland. Is opzegging van de uitvoeringsovereenkomst met het pensioenfonds instemmingsplichtig? - Rb Rotterdam 23 december 2015, JAR 2016, 30 (Aon): In artikel 27 lid 7 staat slechts pensioenovereenkomst dus geen instemmingsrecht? - NB: verschil tussen veto overstap naar Belgische uitvoerder en schrappen bijstortingsverplichting in uitvoeringsovereenkomst met Aon pensioenfonds - Instemming nodig bij wijziging uitvoeringsovereenkomst met verzekeraar?
25 Wet OR en pensioen Uniform instemmingsrecht pensioen ongeacht uitvoerder Voorgenomen besluit vaststelling, wijziging en intrekking Regelingen op grond van een pensioenovereenkomst Wat is dat? Deel uitvoeringsovereenkomst van invloed op pensioenovereenkomst..? - Premie, indexatie en keuze uitvoerder. Informatieplicht werkgever wijziging uitvoeringsovereenkomst - Bewijslast bij OR? Lacunes blijven: poldermodel en ondernemingsovereenkomst of recept voor juridische gevechten OR en werkgever.
26 Vragen
Doorn en Keizer. Actualiteiten pensioen. Jeroen Los. 19 mei 2015
Doorn en Keizer Actualiteiten pensioen 19 mei 2015 Jeroen Los 1 Programma pensioenactualiteiten OR en pensioen Pensioenontslag vóór en na WWZ Waar is pensioen ondergebracht? >90% werknemers heeft een pensioenovereenkomst
Nadere informatieOR en PENSIOEN. Edwin Schop 16 november 2016, Vereniging voor Pensioenrecht
OR en PENSIOEN Edwin Schop 16 november 2016, Vereniging voor Pensioenrecht Wij hebben instemmingsrecht over de uitvoeringsovereenkomst Denk het niet. Ondernemer OR Wij hebben adviesrecht over de uitvoeringsovereenkomst
Nadere informatieRechtspraak Cornelien Donner - Broersma. Vereniging voor Pensioenrecht. 27 januari 2016
Rechtspraak 2015 Vereniging voor Pensioenrecht 27 januari 2016 Cornelien Donner - Broersma Baker & McKenzie Amsterdam N.V. is een vennootschap van Baker & McKenzie Internationaal, een Zwitserse Verein
Nadere informatieSolidariteit tussen generaties of generatiegevecht pensioen?
Faculteit der Rechtsgeleerdheid Solidariteit tussen generaties of generatiegevecht pensioen? Stichting Instituut GAK 12 december 2016 Prof. mr. drs. Mark Heemskerk, Hoogleraar pensioenrecht Radboud Universiteit
Nadere informatieOnline Seminar Pensioen
Online Seminar Pensioen mr. Allard Bekius 23 april 2018 Inhoudsopgave 1. Verplichte deelneming pensioenfonds 2. Wijziging van de pensioenregeling 3. Het pensioenontslagbeding 4. Wijziging van de WOR 5.
Nadere informatieHet speelveld van de medezeggenschap bij wijziging pensioenregeling. Bijeenkomst VVA, 30 mei 2013 Nicolette Opdam
Het speelveld van de medezeggenschap bij wijziging pensioenregeling Bijeenkomst VVA, 30 mei 2013 Nicolette Opdam Inhoud presentatie Pensioen de basisdocumenten De pensioenovereenkomst De uitvoeringsovereenkomst
Nadere informatieHelp, pensioenregels (weer) op de schop?! Mr. Marin van Esterik CPL
Help, pensioenregels (weer) op de schop?! Mr. Marin van Esterik CPL Onderwerpen 1. Pensioen, wat is pensioen? 2. Wijziging Wet op de ondernemingsraden 3. Outsourcing vanuit zorg en overheid OR (opeens)
Nadere informatieToekomst van het Pensioenstelsel
Toekomst van het Pensioenstelsel 26 maart 2015 Alex Ter Horst en Ruud Derksen Advocaten Pensioenrecht Nederlandse pensioenstelsel behoort tot de beste van de wereld 1. Denemarken (82,4) 2. Australie (79,9)
Nadere informatieEven voorstellen. Pensioen Perspectief
OR relatiemiddag (W)OR en PENSIOEN 10 mei 2016 Even voorstellen Pensioen Perspectief Externe consultants Geen belangen in verzekeraars / PPI s / pensioenfondsen en v.v. Onafhankelijk advies Adviseur van
Nadere informatiePensioen bij fusies en overnames
Pensioen bij fusies en overnames Ruud Derksen Advocaat 2 3 april 2019 Onderwerpen Transactievormen Overgang van onderneming Uitvoeringsaspecten Waardeoverdracht In- en uitlooprisico Overige aspecten 3
Nadere informatieEven voorstellen. Pensioen Perspectief
WG/HR relatiemiddag (W)OR en pensioen 12 mei 2016 Even voorstellen Pensioen Perspectief Externe consultants Geen belangen in verzekeraars / PPI s / pensioenfondsen en v.v. Onafhankelijk advies Adviseur
Nadere informatieSamenvatting: pensioen bij reorganisatie of fusie in de zorg
LOMOZ 24 juni 2015 1 Samenvatting: pensioen bij reorganisatie of fusie in de zorg De OR in de zorg heeft pensioen rechten: Vaak indirect: (pensioen)gevolgen van reorganisatie (art. 25 lid 1 WOR) Soms direct:
Nadere informatieVan Duyn Van der Geer pensioenactualiteiten
Van Duyn Van der Geer pensioenactualiteiten 08-12-2016 Even voorstellen Pensioen Perspectief onafhankelijk van pensioenuitvoerder beloning is onafhankelijk van keuzes door opdrachtgever PP werkt uitsluitend
Nadere informatieVereniging voor Pensioenrecht 27 januari 2015 Rechtspraak 2015: - Verjaring - Pensioenontslag WWZ - Onjuiste communicatie - Partner en het pensioen
Vereniging voor Pensioenrecht 27 januari 2015 Rechtspraak 2015: - Verjaring - Pensioenontslag WWZ - Onjuiste communicatie - Partner en het pensioen Mr. Jeroen Los Verjaring Art. 3:307 BW.. tot nakoming
Nadere informatie2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2013 2014 33 182 Wijziging van de Pensioenwet en enige andere wetten in verband met versterking van het bestuur bij pensioenfondsen en enige andere wijzigingen
Nadere informatieOR & Pensioenen. mr. E. van Win 13 december 2018
OR & Pensioenen mr. E. van Win 13 december 2018 Medezeggenschap bij pensioen Een complexe context! (Wets)wijzigingen en snelle veranderingen. Drie pensioenpijlers Derde pijler Tweede pijler Eerste pijler
Nadere informatieFaculteit der Rechtsgeleerdheid. Pensioencommunicatie juridisch bekeken. 11 juni Prof. mr. drs. Mark Heemskerk
Faculteit der Rechtsgeleerdheid Pensioencommunicatie juridisch bekeken 11 juni 2018 Prof. mr. drs. Mark Heemskerk Hoogleraar pensioenrecht Radboud Universiteit Nijmegen Advocaat-partner held Beeldvorming
Nadere informatieHet Nederlandse pensioenstelsel. De pensioenovereenkomst
Inhoud I 1 2 3 4 5 II 6 7 8 9 10 11 12 13 III 14 15 16 Het Nederlandse pensioenstelsel Plaatsbepaling pensioenrecht in het Nederlands recht De drie pijlers van het Nederlandse pensioenstelsel Pensioenrecht:
Nadere informatieNieuwsbrief van het Expertisecentrum Pensioenrecht van de Vrije Universiteit Amsterdam ter ondersteuning van de Leergang Pensioenrecht.
Nieuwsbrief van het Expertisecentrum Pensioenrecht van de Vrije Universiteit Amsterdam ter ondersteuning van de Leergang Pensioenrecht. Editie 2013/9 Kamervragen Instemmingsrecht Ondernemingsraad bij PPI
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 34 378 Wijziging van de Wet op de ondernemingsraden en de Pensioenwet in verband met de bevoegdheden van de ondernemingsraad inzake de arbeidsvoorwaarde
Nadere informatie2 Medezeggenschap inzake pensioenregelingen: stand van zaken
MEDEZEGGENSCHAP INZAKE PENSIOENREGELINGEN: STAND VAN ZAKEN 2 Medezeggenschap inzake pensioenregelingen: stand van zaken Dit hoofdstuk beschrijft de aanloop naar het huidige artikel 27 WOR (paragraaf 2.1)
Nadere informatieBasiscursus collectief Pensioen. Wat je moet weten over een belangrijke arbeidsvoorwaarde
Basiscursus collectief Pensioen Wat je moet weten over een belangrijke arbeidsvoorwaarde 1 Onderwerpen Pensioen in Nederland Pensioen = loon Hoe wordt pensioen vastgesteld? Wat bepaalt de waarde van een
Nadere informatieHOUDBAARHEID PENSIOEN
Actuaris dag 2013 HOUDBAARHEID PENSIOEN Prof. Dr. Erik Lutjens HOUDBAARHEID VERPLICHTSTELLING Onderzoek Expertisecentrum Pensioenrecht Vrije Universiteit Amsterdam - www.rechten.vu.nl/ expertisecentrumpensioenrecht
Nadere informatiePensioenjurisprudentie 2015
Pensioenjurisprudentie 2015 I. Uitleg van de uitvoeringsovereenkomst II. Verjaring Petra van Straten 30 maart 2016 I. Uitvoeringsovereenkomst Overeenkomst werkgever pensioenuitvoerder Artikel 23 Pensioenwet
Nadere informatiePensioenpresentatie Verdiepingsworkshop Onderlinge s Gravenhage
Pensioenpresentatie Verdiepingsworkshop Onderlinge s Gravenhage Fusie en pensioen Wilfred H. Korthouwer MPLA CCFP ONDERWERPEN 1. Fusie en pensioen fusievormen overgang onderneming wettelijk kader uitzonderingen
Nadere informatieDOORWERKEN NA AOW-LEEFTIJD. Mr. Eveline Buyink 11 september 2014
DOORWERKEN NA AOW-LEEFTIJD Mr. Eveline Buyink 11 september 2014 ONDERWERPEN: 1. WWZ en pensioenontslag 2. Pensioen: van 65 naar 67 3. Pensioenontslagbeding 4. Ragetlie 5. WGBL 6. Tips voor doorwerken na
Nadere informatieRoadblocks op de post-witteveenweg. Jaap van Slooten, 19 november 2014
Roadblocks op de post-witteveenweg Jaap van Slooten, 19 november 2014 Inhoudsopgave Onderwerpen 1. Aanpassen pensioenregeling 2. Compenseren werknemers 3. Medezeggenschap 4. Gelijke behandeling Probleemstelling
Nadere informatieOvergang naar een APF
Overgang naar een APF Juridische gevolgen 14 oktober 2015 Ruud Derksen Advocaat pensioenrecht Overstappen keuzes Bij keuze voor APF kan gelet worden op: Bestuursmodel en medezeggenschap (governance structuur)
Nadere informatieOR-minicongres Johan van Soest, 16 juni 2016. Belangrijkste ontwikkelingen rondom pensioen
OR-minicongres Johan van Soest, 16 juni 2016 Belangrijkste ontwikkelingen rondom pensioen Agenda Belangrijkste ontwikkelingen rondom pensioen Resultaten mini-enquête Rol OR bij wijziging pensioenregeling
Nadere informatiePensioen bij overnames. Nick Hessels Henriëtte Dekker
Pensioen bij overnames 20januari 2011 Nick Hessels Henriëtte Dekker Inhoud Introductie Nick en Henriëtte Aandelentransactie Pensioen bij aandelentransactie ti Activa/passivatransactie Pensioen bij activa/passivatransactie
Nadere informatieAllen die deze zullen zien of horen lezen, saluut! doen te weten:
Voorstel van wet tot wijziging van de Wet op de ondernemingsraden en de Pensioenwet in verband met de bevoegdheden van de ondernemingsraad inzake de arbeidsvoorwaarde pensioen Allen die deze zullen zien
Nadere informatieActualiteiten pensioenen. Marcel van de Grift Senior pensioenadviseur
Actualiteiten pensioenen Marcel van de Grift Senior pensioenadviseur 1. Algemeen 2. Rol OR 3. Pensioenregelingen Agenda 4. Fiscale wijzigingen 2015 (rol OR bij compensatiemaatregelen) 5. Pensioenuitvoerders
Nadere informatieAandachtspuntenlijst reglementen rechtstreekse regeling
Aandachtspuntenlijst reglementen rechtstreekse regeling Dit reglement betreft een: (versie augustus 2012) A. Verplichte PW artikelen
Nadere informatieCollec&ef Pensioen. Liesbeth Hardeman Tanh Nguyen
Collec&ef Pensioen Liesbeth Hardeman Tanh Nguyen Agenda 1 Adviestraject collec&ef pensioen 2 Actualiteiten pensioen 3 Mogelijke risico s accountant i.v.m. collec&ef pensioen Adviestraject Pensioenadvies
Nadere informatieLOMOZ Workshop Pensioen
LOMOZ Workshop Pensioen 13-03-2013 Jaap Harmsen CPC Inhoud 1. Even voorstellen 2. Pensioen algemeen : de 3 pijlers 3. Pensioensystemen 4. Pensioenwetgeving 5. Pensioenwijzigingen Algemeen 6. Pensioenontslagbeding
Nadere informatieKroniek Pensioenrecht 2014
Prof. mr. drs. M. Heemskerk 1 Kroniek Kroniek Pensioenrecht 2014 In deze eerste kroniek pensioenrecht bespreek ik ontwikkelingen uit het pensioenrecht in de periode 1 januari 2014 tot en met 1 januari
Nadere informatieNieuwsbericht. Datum: 10 december 2018 Swalef pensioenjuristen en academie. Medezeggenschap en pensioen
Nieuwsbericht Datum: 10 december 2018 Van: Swalef pensioenjuristen en academie Onderwerp: Medezeggenschap en pensioen Inleiding Dit betreft een update van onze eerdere nieuwsberichten in verband met medezeggenschap
Nadere informatieDoorwerken na je AOW, ja graag
Doorwerken na je AOW, ja graag De Algemene Ouderdomswet Eerste volksverzekering Een basispensioen Ingevoerd in 1957 AOW uitgaven: In 1957: 2,4% van het BBP In 2014: 5,6% van het BBP Totale uitgaven in
Nadere informatieWaarom een APF? mr. Marianne M. Zweers Juridische zaken a.s.r.
Waarom een APF? mr. Marianne M. Zweers Juridische zaken a.s.r. Het APF wordt dé toekomst voor het onderbrengen van pensioen Ja / Nee? 2 APF verruimt pensioenmogelijkheden binnen het arbeidsvoorwaardenoverleg
Nadere informatieVoorwoord. Wageningen, maart 2018 Dirk-Jan Plate CPC. Wijzer in geldzaken 2016, p. 34.
Voorwoord Het verlies aan inkomen krijgt bij ontslag alle aandacht. De pensioeninteresse is laag en neemt bij ontslag nauwelijks toe. Bijna de helft van de Nederlandse beroepsbevolking is zich niet of
Nadere informatiePENSIOEN. Alex Ter Horst Ruud Derksen. 2 april Advocaten pensioenrecht
PENSIOEN Alex Ter Horst Ruud Derksen Advocaten pensioenrecht 2 2 april 2019 3 so li da ri teit (de; v) 1gevoel van een-zijn met anderen; = saamhorigheid 4 5 Oktober 2017 regeerakkoord: persoonlijke pensioenpotten
Nadere informatieRechtspraak 2014 inzake - Medezeggenschapsrecht - Bedrijfstakpensioenfondsen. Roel Veugelers 21 januari 2015
Rechtspraak 2014 inzake - Medezeggenschapsrecht - Bedrijfstakpensioenfondsen Roel Veugelers 21 januari 2015 Inleiding Interessante ontwikkelingen in de Rechtspraak Uitspraken, die voor de praktijk van
Nadere informatieGids bij de overstap naar Centraal Beheer APF Medezeggenschap bij pensioenregelingen
Gids bij de overstap naar Centraal Beheer APF Medezeggenschap bij pensioenregelingen Inhoudsopgave Voorwoord 5 1. Medezeggenschap bij pensioen 6 2. Bij wie ligt de medezeggenschap? 8 2.1 Grote ondernemingen:
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 34 378 Wijziging van de Wet op de ondernemingsraden en de Pensioenwet in verband met de bevoegdheden van de ondernemingsraad inzake de arbeidsvoorwaarde
Nadere informatieDatum 2 mei 2013 Betreft Kamervragen van het lid Omtzigt (CDA) over medezeggenschap bij PPI
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4
Nadere informatieWijziging uitvoerder & pensioenregeling 2015 25 november 2014
Wijziging uitvoerder & pensioenregeling 2015 25 november 2014 1 Doel van deze bijeenkomst Toelichting waarom overstap naar nieuwe pensioenuitvoerder Toelichting waarom nieuwe pensioenregeling per 1-1-2015
Nadere informatieAandachtspuntenlijst reglementen (Bpf)
Aandachtspuntenlijst reglementen (Bpf) Dit reglement betreft een: (versie augustus 2012) A. Verplichte PW artikelen Datum in- Nr. Aard
Nadere informatiePENSIOEN en ECHTSCHEIDING
Netlaw PENSIOEN en ECHTSCHEIDING 26 mei 2011 Ingemarie Hofmeijer (Pensioen Perspectief) Ruud Derksen Onderwerpen Pensioen algemeen Pensioenstelsel Pensioenovereenkomsten Pensioenpartijen Pensioen en echtscheiding
Nadere informatieAOW, (door)werken en pensioen
AOW, (door)werken en pensioen Inleiding De AOW'er staat in de schijnwerpers. Aan de wijzen waarop de arbeidsovereenkomst met de (bijna) AOW-gerechtigde werknemer kan worden beëindigd c.q. kan eindigen
Nadere informatiePENSIOEN BIJ OVERGANG VAN ONDERNEMING, AANDELENOVERDRACHT EN JURIDISCHE FUSIE OF SPLITSING LEXENCE 5 SEPTEMBER Mr. WIM P.M.
PENSIOEN BIJ OVERGANG VAN ONDERNEMING, AANDELENOVERDRACHT EN JURIDISCHE FUSIE OF SPLITSING LEXENCE 5 SEPTEMBER 2017 Mr. WIM P.M. THIJSSEN Begrip overgang van onderneming Art. 7:662, lid 2, onder a BW Overgang
Nadere informatieKemira Rotterdam B.V.
Kemira Rotterdam B.V. Collectieve arbeidsovereenkomst over pensioenen 2019-2023 Pagina 1 van 7 COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST OVER PENSIOENEN Ondergetekenden: Kemira Rotterdam B.V. te Botlek-Rotterdam
Nadere informatieDe Rol van de Ondernemingsraad bij Pensioen. 1. Wettelijke bevoegdheid
De Rol van de Ondernemingsraad bij Pensioen Wat zijn de rechten ( en plichten?) van de Ondernemingsraad als het om het pensioendossier gaat? Zodra het gaat om de collectieve pensioenregeling dan heeft
Nadere informatiePensioenen. Datum: januari/februari 2013
Pensioenen Datum: januari/februari 2013 2 Wat staat ons te wachten in 2013? 1. Verhoging AOW-leeftijd en pensioenrichtleeftijd 2. Korten/afstempelen van pensioen 3. Update pensioenakkoord 4. Regeerakkoord
Nadere informatiepensions employee benefits tax financial planning Anders denken over pensioen
pensions employee benefits tax financial planning Anders denken over pensioen Schiphol, 15 november 2012 Uw inleiders mr. Judith Schulp, advocaat arbeidsrecht partner mr. Jan-Olivier Kuijkhoven, pensioenfiscalist
Nadere informatie6.3.1 De vorm van het pensioencontract en de mate van zekerheid
H6 Conclusies en aanbevelingen 6.1 De probleemstelling Het veelgeprezen Nederlandse pensioenstelsel kraakt in zijn voegen. Het Pensioenakkoord moet er voor zorgen dat het pensioenstelsel houdbaar blijft.
Nadere informatieOR Spring. Meer invloed op pensioenen dankzij vernieuwd instemmingsrecht
OR Spring Meer invloed op pensioenen dankzij vernieuwd instemmingsrecht Uw docenten Ernst van Win Monica Swalef Agenda Uitbreiding instemmingsrecht Vastlegging Informatie Procedure Beroepsmogelijkheden
Nadere informatieBREAK-OUT SESSIE BESCHIKBARE PREMIEREGELING EN CDC BINNEN EEN APF Rutger de Wit & Claudette Blankestijn. 20 juni 2016
BREAK-OUT SESSIE BESCHIKBARE PREMIEREGELING EN CDC BINNEN EEN APF Rutger de Wit & Claudette Blankestijn 20 juni 2016 Welke onderwerpen komen aan bod? Introductie: Waar passen DC en CDC-regeling in een
Nadere informatieOR Summer. Meer invloed op pensioenen dankzij vernieuwd instemmingsrecht
OR Summer Meer invloed op pensioenen dankzij vernieuwd instemmingsrecht Uw docent: mr. Monica Swalef Swalef pensioenjuristen en academie Agenda Uitbreiding instemmingsrecht Vastlegging Informatie Procedure
Nadere informatieRechtspraak 2015 Bedrijfstakpensioenfondsen
Rechtspraak 2015 Bedrijfstakpensioenfondsen Derya Gunaydin Manager pensioen Bestuursbureau Pensioenfonds Achmea 30 maart 2016 Agenda 1. Werkingssfeer en verplichtstelling 2. Stelplicht en bewijslast 3.
Nadere informatieNota naar aanleiding van het verslag. Algemeen. 1. Inleiding
Wijziging van de Wet op de ondernemingsraden en de Pensioenwet in verband met de bevoegdheden van de ondernemingsraad inzake de arbeidsvoorwaarde pensioen (34 378) Nota naar aanleiding van het verslag
Nadere informatieVerplichte deelname aan bedrijfstakpensioenfonds Werkgevers opgelet!
Mr. drs. Edwin Schop cpl Consultant Benefits & Pensions Mr. Roelant Smit cpl Swalef pensioenjuristen en academie Het is niet altijd duidelijk of de bedrijfsactiviteiten van een werkgever vallen onder de
Nadere informatieDe oudere werknemer. VvA 17 maart 2017
De oudere werknemer VvA 17 maart 2017 1 Programma 14.30 Vas Nunes: werving & selectie 14.50 Vas Nunes: doorwerken na AOW 15.10 Van Arkel: demotie en pensioenregelingen 15.30 Van Arkel: leeftijdsontslag
Nadere informatieKRONIEK PENSIOENRECHT
ADVOCATENBLAD Kronieken 69 KRONIEK PENSIOENRECHT DOOR / BASTIAN BODEWES, ANNEMIEK CRAMER, JAN AART VAN DE HOEF, NAIME TALI & WIM THIJSSEN In deze Kroniek Pensioenrecht staan belangrijke ontwikkelingen
Nadere informatiePENSIOEN ACTIE- EN AANDACHTSPUNTEN Hans Kennis. 22 september 2016
PENSIOEN ACTIE- EN AANDACHTSPUNTEN Hans Kennis 22 september 2016 Wat ik met u wil bespreken Wetgeving pensioencommunicatie Wetgeving verbeterde premieregeling Instemmingsrecht ondernemingsraden Korten
Nadere informatiePensioenactualiteiten in vogelvlucht. Monica Swalef
Pensioenactualiteiten in vogelvlucht Monica Swalef Agenda Inleiding Algemeen Pensioenfonds Uitbreiding instemmingsrecht ondernemingsraad Wet verbeterde premieregeling Wet pensioencommunicatie Inleiding
Nadere informatieWaardeoverdracht verandert in 2016 Wat betekent dit voor u?
Waardeoverdracht verandert in 2016 Wat betekent dit voor u? Leusden, Nootdorp, Vught Maart 2016 Prof. mr. Herman M. Kappelle Drs. Erik Schouten CPC mr. drs. Edwin Schop CPL Directeur Aegon Adfis Adviseur
Nadere informatie1 Reorganisatie: een korte inleiding Inleiding Reorganisaties in de praktijk Opzet boek 18
1 Reorganisatie: een korte inleiding 13 1.1 Inleiding 13 1.2 Reorganisaties in de praktijk 14 1.3 Opzet boek 18 2 Collectief arbeidsrecht I: Medezeggenschapsrecht 21 2.1 Inleiding 21 2.2 Instellen ondernemingsraad
Nadere informatieCollectieve Arbeidsovereenkomst over pensioenen. Tronox Pigments (Holland) B.V. Rotterdam-Botlek
Collectieve Arbeidsovereenkomst over pensioenen Voor de werknemers in dienst van Tronox Pigments (Holland) B.V. te Rotterdam-Botlek Looptijd 1 januari 2015 t/m 31 december 2019 Tronox Pigments (Holland)
Nadere informatiePensioen 2018: finish op tijd. Maarten Minnaard, held law Natasja Winter, KWPS 20 april 2017
Pensioen 2018: finish op tijd Maarten Minnaard, held law Natasja Winter, KWPS 20 april 2017 Pensioenrichtleeftijd in 2018: 68 jaar Vanaf 2018 wordt, op grond van wettelijke bepalingen, de pensioenrichtleeftijd
Nadere informatie1. Even voorstellen 2. Even opwarmen 3. Verhoging pensioenleeftijd 2014 4. Pensioenlasten 5. Pensioenuitvoerder PPI 6. Wijziging Pensioenregeling en
NV Medezeggenschap OR & Pensioen 21 juni 2013 1 1. Even voorstellen 2. Even opwarmen 3. Verhoging pensioenleeftijd 2014 4. Pensioenlasten 5. Pensioenuitvoerder PPI 6. Wijziging Pensioenregeling en de rol
Nadere informatieFONDSENBEHEER. Werkgever met contractuele aansluiting. Geachte mevrouw, mijnheer,
Stichting FONDSENBEHEER Postbus 7016 2280 KA Rijswijk Hoorn 165, 228900 Rijswijk VVATERBOUVI Telefoon 070-3171717 Telefax 070-3171701 Website www.sfwaterbouw.ni KyK: 62680587 Werkgever met contractuele
Nadere informatieONTSLAG EN PENSIOEN. Vereniging voor Arbeidsrecht 30 mei 2013 Prof. dr. E. Lutjens
ONTSLAG EN PENSIOEN Vereniging voor Arbeidsrecht 30 mei 2013 Prof. dr. E. Lutjens PENSIOEN EN ARBEIDSOVEREENKOMST Zonder arbeidsovereenkomst geen pensioenovereenkomst - Uitsluiting: directeur-grootaandeelhouder
Nadere informatieActualiteiten rechtspraak 2014/5
Lunchbijeenkomst Actualiteiten rechtspraak 2014/5 Edwin Schop 18 maart 2015, Amsterdam 1 Onderwerpen - Wijziging pensioenovereenkomst - Positie partner in het pensioenrecht - Verplichte deelname en vrijstelling
Nadere informatieDe overstap naar een nieuw pensioencontract Een juridisch forse uitdaging?
De overstap naar een nieuw pensioencontract Een juridisch forse uitdaging? Vereniging van Pensioenrecht - 7 September 2016 Emile Soetendal 2 Perspectiefnota De Perspectiefnota focust op 2 interessante
Nadere informatie11 Rechtspraak Door: Hans Breuker en Maarten Minnaard
11 Rechtspraak Door: Hans Breuker en Maarten Minnaard 11.1 Rechtbank Amsterdam 30 november 2016, ECLI:NL:RBAMS:2016:7912, PJ 2017/4 Heeft de ondernemingsraad (OR) instemmingsrecht op grond van artikel
Nadere informatiePensioenwet ingehaald door praktijk. Knelpunten wijziging arbeidsvoorwaarde pensioen bij ondernemingspensioenfondsen
728 Wetenschap Pensioenwet ingehaald door praktijk Knelpunten wijziging arbeidsvoorwaarde pensioen bij ondernemingspensioenfondsen Frédérique Hoppers en Henk Hoving 1 Wijziging van pensioen is actueel.
Nadere informatieABC Prinsjesdaglezing Mr. Theo Gommer MPLA
ABC Prinsjesdaglezing 2016 Mr. Theo Gommer MPLA Inhoud wetsvoorstel Wiebes DGA-pensioen wet verbeterde premieregeling adviesrechten OR Perspectiefnota Toekomst Pensioenstelsel Wetsvoorstel Wiebes DGA-pensioen
Nadere informatie1. Uitwerking wetgeving voor de afschaffing van de doorsneesystematiek
Kabinetsbrief vernieuwing pensioenstelsel: gevolgen voor werkgevers en ondernemingsraden? Op 1 februari jl. presenteerde Minister Koolmees een Kabinetsbrief over de vernieuwing van het pensioenstelsel.
Nadere informatieLunchbijeenkomst VvPJ
Lunchbijeenkomst VvPJ Edwin Schop, 20 maart 2013 1 Onderwerpen 1. Kroniek Pensioenrechtspraak 2012 algemeen 2. Einde arbeidsovereenkomst en pensioen 3. Afstandverklaring (Kntr. Oost-Nederland 9 januari
Nadere informatieAandachtspuntenlijst reglementen (Opf)
Aandachtspuntenlijst reglementen (Opf) Dit reglement betreft een: (versie augustus 2012) A. Verplichte PW artikelen Datum in- Nr. Aard
Nadere informatieNieuwsbrief Leergang Pensioenrecht
Jaar 2019 Uitgave 32 Datum: 16 mei 2019 Nieuwsbrief Leergang Pensioenrecht In deze aflevering: Expertisecentrum Pensioenrecht Recente rechtspraak Samengesteld door Prof. dr. Erik Lutjens LEERGANG PENSIOENRECHT
Nadere informatieAandachtspuntenlijst reglementen (Brf)
Aandachtspuntenlijst reglementen (Brf) Art 28 WvB. Dit reglement betreft een: (versie augustus 2012) A. Verplichte WvB artikelen Datum
Nadere informatieDeelnemersbijeenkomsten. Grolsch Pensioenfonds
Deelnemersbijeenkomsten Grolsch Pensioenfonds 4 en 5 maart 2015 Pensioen in het kort Wie beslist er over je pensioen? Pensioenovereenkomst Arbeidscontract CAO werkgever werknemers Uitvoeringsovereenkomst
Nadere informatieVERPLICHTSTELLING: REGELING - EN OOK UITVOERDER?
VERPLICHTSTELLING: REGELING - EN OOK UITVOERDER? PROF. ERIK LUTJENS HOOGLERAAR PENSIOENRECHT VRIJE UNIVERSITEIT AMSTERDAM-EXPERTISECENTRUM PENSIOENRECHT ADVOCAAT DLA PIPER HET VERTREKPUNT - 68 Jaar Solidariteit
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 170 5 januari 2016 Advies Raad van State inzake het voorstel van wet tot wijziging van de Wet op de ondernemingsraden
Nadere informatie1. Pensioenstelsel in Nederland
PENSIOEN 1. Pensioenstelsel in Nederland 1.1 Pensioengebouw 1 ¾ Pensioen is voorziening waaruit uitkering verstrekt wordt ¾ zodra pensioengerechtigde door ouderdom (ouderdomspensioen) of arbeidsongeschiktheid
Nadere informatieDoorwerken na pensioendatum eenvoudiger
Doorwerken na pensioendatum eenvoudiger Het wordt eenvoudiger om door te werken na de AOW-ingangsdatum. Het kabinet vindt het belangrijk dat AOW ers gemakkelijker kunnen doorwerken op basis van een arbeidsovereenkomst.
Nadere informatieWelkom bij de workshop Pensioen: medezeggenschap, actualiteit en eigen beheer
Welkom bij de workshop Pensioen: medezeggenschap, actualiteit en eigen beheer Norbert Laane, advocaat medezeggenschapsrecht Alex Ter Horst, advocaat pensioenrecht Carl Luijken, pensioenfiscalist 1 11 april
Nadere informatie5 Samenvatting met visie en aanbevelingen van de raad
SAMENVATTING MET VISIE EN AANBEVELINGEN VAN DE RAAD 5 Samenvatting met visie en aanbevelingen van de raad Dit hoofdstuk bevat een korte samenvatting van het advies. Daarin zijn ook de visie van de raad
Nadere informatieOverzicht Nederlands sociaal en arbeidsrecht en voorschriften van informatieverstrekking
Bij de uitvoering van de pensioenregeling van een in Nederland gevestigde werkgever door een pensioeninstelling uit een andere lidstaat blijven, op grond van de Europese Richtlijn EU 2016/2341/EU, het
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 33 863 Wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en enkele andere wetten in verband met het van toepassing worden
Nadere informatieAanvullend pensioenreglement "Excedent middelloon "
Aanvullend pensioenreglement "Excedent middelloon " STICHTING BEDRIJFSTAKPENSIOENFONDS VOOR HET BEROEPSVERVOER OVER DE WEG voor de werknemers geboren op of na 1 januari 1950 ORSIMA April 2018 1 Voorwoord
Nadere informatieHet wijzigen van een pensioenregeling; stand van zaken
Het wijzigen van een pensioenregeling; stand van zaken Bij een werkgever kan om diverse redenen de behoefte ontstaan om de met zijn werknemers overeengekomen pensioenregeling te wijzigen. De vraag die
Nadere informatieDeelnemerspresentatie november 2018
Deelnemerspresentatie november 2018 1 Agenda Pensioen bij Saint-Gobain Introductie UnitedPensions Wat is er voor u geregeld? Pensioen bij pensionering Pensioen bij overlijden Premievrijstelling bij Arbeidsongeschiktheid
Nadere informatieOR-Seminar Johan van Soest & Evert van Ling, 10 april 2014. Werk aan de winkel I - rol OR - wijziging pensioenwetgeving
OR-Seminar Johan van Soest & Evert van Ling, 10 april 2014 Werk aan de winkel I - rol OR - wijziging pensioenwetgeving Lang zullen we leven en werken 2 Agenda Werk aan de winkel I, pensioenwijzigingen
Nadere informatieBelangenvereniging SPD De Pensioenwet vanaf 1 januari 2007
Belangenvereniging SPD De Pensioenwet vanaf 1 januari 2007 1 Het pensioenhuis van Nederland Derde verdieping Individuele voorzieningen verzekeraars (lijfrente) Tweede verdieping - pensioen werkgever -
Nadere informatieInhoudsopgave Hoofdstuk 1 Toekomstbestendig pensioenstelsel: doorhakken van een Gordiaanse knoop Hoofdstuk 2 Doel van pensioen
Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 Toekomstbestendig pensioenstelsel: doorhakken van een Gordiaanse knoop... 1 1.1 Inleiding... 1 1.2 Ontwikkelingen... 1 1.2.1 Aanleiding... 1 1.2.2 Ontwikkelingen... 1 1.3 Aanpak
Nadere informatieA OEdmond Halley Oorsprongpark 1 3581 ES UTRECHT T 030 251 98 81 E iiiinfo@edmondhalley.nl W www.edmondhalley.nl twitter.
A OEdmond Halley Oorsprongpark 1 3581 ES UTRECHT T 030 251 98 81 E iiiinfo@edmondhalley.nl W www.edmondhalley.nl twitter.com/edmondhalley Inhoudsopgave INHOUDSOPGAVE... 2 HET NEDERLANDSE PENSIOENSTELSEL
Nadere informatie