Pensioenbijeenkomst Abvakabo FNV Het pensioen van nu en de toekomst in zicht November Welkom

Transcriptie

1 Pensioenbijeenkomst Abvakabo FNV Het pensioen van nu en de toekomst in zicht November 2010 Welkom

2 Waar willen wij het met elkaar over hebben? Pensioen anno 2010 Stand van Zaken AOW en Pensioenakkoord 4 juni 2010 Stand van Zaken Pensioenfondsen Pensioen anno 2020 Levensverwachting Schokbestendig Arbeidsparticipatie Resultaat van de avond: Delen van de pensioen beelden en problematiek Uitgangspunten en criteria voor het pensioen van de toekomst samen geformuleerd

3 Waar staan we nu? Onduidelijkheid standpunt kabinet AOW en Pensioenakkoord overnemen? Ja of nee AOW en Pensioenakkoord overnemen Uitwerking levensverwachting Uitwerking schokbestendig contract Uitwerking arbeidsparticipatie AOW en Pensioenakkoord niet overnemen Problemen blijven bestaan er moet toch iets gebeuren Twee structurele knelpunten Eén tijdelijk knelpunt

4 Waar staan we nu? Knelpunten Structureel Toenemende levensverwachting Sterk schommelende financiële markten Tijdelijk Economische crisis

5 Waar staan we nu? Economische crisis 1 Wat is er nu aan de hand met de rente? Rente waardering pensioenverplichtingen gedaald Rente gemiddeld pensioenfonds

6 Wat is het effect rente op benodigd vermogen? rente 2% rente 5% rente 2% rente 5% Lagere rente = hoger benodigd vermogen Langere looptijd = groter rente effect

7 Waar staan we nu? Nominaal versus Reëel Pensioenkrant: Brood voorbeeld : broden van 1 Prijsstijging 2% per jaar 2030: brood 1, : broden Nominaal pensioen nog maar 2/3 waard Om toch nog hetzelfde aantal broden te kunnen kopen, moet je pensioen dus ook met 49% stijgen naar bijna Pensioenfondsen garanderen nu alleen de euro

8 Waar staan we nu? Economische crisis 2 Rentebeleid overheden Stijgende verplichtingen pensioenfondsen Hogere premies? Brief DNB 1 november, voor 2011 niet Beleid DNB/Politiek Toezicht op korte termijn gericht (liquidatiegedachte) Beleid pensioenfondsen Lange termijn gericht (continuïteitsgedachte) Kan ik aan mijn verplichtingen blijven voldoen nu en in de toekomst? Dekkingsgraad is korte termijn knelpunt

9 Waar staat Abvakabo FNV? Rente Verstoorde marktrente mag niet de enige reden zijn voor het korten van pensioenrechten Langjarige (bijv. 7 à 8 jaar) trendmatige rente beter Haalt enorme schommelingen eruit 160,00% Dekkingsgraad op dagbasis 145,00% 130,00% Dekkingsgraad 7-jaars gemiddelde rente 115,00% 100,00% 85,00% 70,00% feb-07 aug-07 feb-08 aug-08 feb-09 aug-09 feb-10 aug-10

10 Waar staan we nu? Levensverwachting 1 Ontwikkeling: Verhouding 65+ : gaat uit balans 2010: 2,5 miljoen op 10 miljoen 2050: 4,5 miljoen op 9 miljoen Verhouding werkend : nietwerkend gaat uit balans 1950: 15 jaar gepensioneerd 2050: 22 jaar gepensioneerd

11 Wat is het effect langer leven op benodigd vermogen? Langer leven betekent langer genieten van pensioen vanaf 65 jaar Meer betalen voor pensioenfondsen betekent meer sparen of meer rendement of combinatie Recente AG-sterftetafel effect: + 7% Want pensioen = premie + rendement Cijfers 2 e kwartaal 2010: +/- 700 miljard aan verplichting Er moet daarom: 49 miljard extra uitgekeerd worden Premie 2009: 30 miljard Loonsom: 300 miljard

12 Waar staan we nu? Levensverwachting 2 Pensioenakkoord: Premiestabilisatie Stijging levensverwachting mag niet leiden tot (automatische) stijging van de pensioenpremie Mag wel aan CAO tafel onderhandeld worden Gevolg: Onvoldoende geld in de pensioenpot om de pensioen uit te keren Opvangen door: Ofwel later met pensioen (en dus tot hogere leeftijd werken) Ofwel met minder pensioen per jaar genoegen nemen Let wel: We leven wel langer, genieten langer van pensioen, en behoud levenslang pensioen 1/2 jaar doorwerken = 1 jaar extra pensioen

13 Waar staat Abvakabo FNV? Arbeidsparticipatie Scholing voor iedereen (ouderen, ww-ers) Loopbaancentra voor iedereen: scholing, loopbaan, EVC, leerwerktrajecten, competentietesten Recht op participatie in plaats van plicht tot participatie Financieel stimuleren van werkgevers in dienst houden werknemers Van Werk naar Werk trajecten beter inzetten Meer zeggenschap en keuzemogelijkheden voor mensen Werkgevers moeten zorgen voor levensfasebestendige arbeidsplaatsen Van sector naar sector moeten beperkingen en belemmeringen opgeheven worden Scholingsfondsen moeten ruimere mogelijkheden krijgen om scholing te financieren.

14 Waar staan we nu? Schokbestendigheid 1 Dekkingsgraden schommelen enorm

15 Waar staan we nu? Schokbestendigheid 2 Constateringen Samenstelling waarin pensioenfondsen beleggen is veranderd 8,36 Aandelen betekenen hoger rendement maar meer risico

16 Waar staan we nu? Schokbestendigheid 3 Constateringen Beleggen moet (anders premie 50% hoger en pensioen 30% lager) Schokken groter dan buffers Voorwaardelijke indexatie beperkt middel Conclusie Schokbestendigheid moet groter

17 Waar staan we nu? Schokbestendigheid 4 Commissie Goudswaard veel Minder ambitie Verwachting van veel deelnemers Zekerheid Huidig stelsel weinig Minder zekerheid laag Ambitie hoog

18 Waar staan we nu? Schokbestendigheid 5 Pensioenakkoord Pensioen is afhankelijk van premie + behaald rendement Beleggen moet, anders te weinig rendement om pensioen uit te keren (zie ook voorbeeld pensioenkrant) Vergrijzing zou moeten leiden tot defensiever beleggingsbeleid, risicoprofiel bepaald door ambitie en premie Met premie is niet te sturen (zeker niet achteraf) 1% premiestijging leidt tot een dekkingsgraadstijging van 0,2% Rente aanpassing alleen lost niet genoeg op Schokbestendigheid moet gevonden worden binnen het contract Hoe gaan we dat doen?

19 Waar staan we nu? FNV Bondgenoten Buitenhof Bondgenoten Model

20 Een nieuw pensioencontract Wat zijn onze eisen aan een nieuw pensioencontract? Ons fundament: vaste uitgangspunten Onze meetlat: criteria

21 Ons fundament uitgangspunten Uitgangspunten Abvakabo FNV Collectief solide contract Verplicht Evenwichtige belangenafweging Relatie pensioen met loon Evenwichtige risicodeling Voor en door werknemers; geen winstoogmerk Begrijpelijk communiceerbaar?

22 Onze meetlat criteria Punten voor de meetlat Meer zekerheid voor lagere inkomens Aanpassen met levensverwachting Flexibele pensioenleeftijd Compleet contract Keuzemogelijkheden in de uitkeringsfase Goede kans op indexatie Langere arbeidsverleden meer zekerheid??

23 Pensioenbijeenkomst ABVAKABO FNV Het pensioen van nu en de toekomst in zicht November 2010 Veel dank voor jullie komst en bijdrage