Kadernota Samen werken aan een veilig Hof van Twente

Transcriptie

1 Kadernota Samen werken aan een veilig Hof van Twente Hof van Twente December 2012

2 Veiligheid bereikt men niet door muren te bouwen, maar door deuren te openen. Aldus Urho Kaleva Kekkonen 1 Bijlagen: 1) Veiligheidsanalyse 2) Integrale Veiligheidsmonitor Hof van Twente 2011, I&O Research 1 President van Finland gedurende de periode 1956*

3 Inhoudsopgave pagina Samenvatting 4 Voorwoord 5 Hoofdstuk 1 Visie op het veiligheidsbeleid 6 1 Aanleiding 6 2 Strategische doelstellingen, uitgangspunten en partners 7 5 Flankerende beleidsprocessen Hoofdstuk 2 Veiligheidssituatie en aanpak per veiligheidsthema 8 1 Veilige woon* en leefomgeving Overlast tussen bewoners Kwaliteit van de woonomgeving Onveiligheidsgevoelens Huiselijk geweld Geweld op straat Woninginbraak Fietsdiefstal Alcohol* en drugsoverlast 15 2 Bedrijvigheid en veiligheid Winkelgebieden Bedrijventerreinen Veilig Uitgaan Grootschalige evenementen 20 3 Jeugd en veiligheid Jeugdgroepen Alcohol* en drugsgebruik door jongeren Veilig in en om de school Jeugdzorg en veiligheid 27 4 Fysieke veiligheid Verkeersveiligheid (Brand)veiligheid gebouwen Externe veiligheid Bevolkingszorg 32 5 Integriteit en veiligheid Terrorisme en radicalisering Georganiseerde criminaliteit Ambtelijke en bestuurlijke integriteit & veiligheid 36 Hoofdstuk 3 Ambities Veilige woon* en leefomgeving 38 2 Bedrijvigheid en veiligheid 40 3 Jeugd en veiligheid 40 4 Fysieke veiligheid 41 5 Integriteit en veiligheid & veiligheid 42 Hoofdstuk 4 Organisatorische borging van het beleid 43 1 Veiligheid in de gemeentelijke organisatie 43 2 Politiek*bestuurlijke inbedding 43 3 Planning en control 44 4 Communicatie 44 3

4 Samenvatting Volgt nadat de gemeenteraad de ambities voor de periode 2013*2016 heeft gesteld in haar vergadering van 2 oktober

5 Voorwoord Veiligheid kent zo veel aspecten dat een integrale aanpak de enige weg naar succes is. Succes betekent uiteraard een optimale veiligheidsbeleving voor de burger. Maar een optimaal veiligheidsbeleid betekent ook dat processen en procedures 'goed lopen', transparant zijn en leiden tot politiek vastgestelde resultaten. Dit vraagt om een doeltreffende aanpak vanuit samenhangend beleid. Veiligheid gaat over de buurt, de gemeente, het land, de wereld. Over feitelijke gebeurtenissen én over gevoelens. Veiligheid, objectief en subjectief, fysiek of sociaal, staat of valt met goede samenwerking tussen daadkrachtige organisaties. Het organiseren van veiligheid is daarmee een complexe zaak, die raakt aan tal van beleidsdomeinen: openbare orde, handhaving en toezicht, jeugd en gezin, welzijn, onderwijs, gezondheidszorg. De uitdaging van het maken van een integraal veiligheidsbeleid is in Hof van Twente in 2007 voor het eerst aangegaan door de gemeenteraad. Dit heeft geresulteerd in het kernbeleid Samen werken aan veiligheid in Hof van Twente 2008*2011. Nu is actualisatie van dat beleid aan de orde. Net als in 2007 is ervoor gekozen om een veiligheidsanalyse te maken, bestaand uit een veiligheidsonderzoek onder inwoners, ronde tafelgesprekken met veiligheidspartners en onderzoek van flankerend beleid. In de gemeente Hof van Twente ligt in alle onderzochte kernen het veiligheidsgevoel hoog. Bovendien is het niveau van criminaliteit in onze gemeente relatief laag. Dat de cijfers in onze gemeente positief blijven uitvallen, houdt overigens niet in dat we er al zijn, dat we niets hoeven te doen. De objectieve en subjectieve gegevens, in combinatie met de uitkomsten van de ronde tafelgesprekken die in juni 2012 gehouden zijn, bieden voldoende aanknopingspunten om aanbevelingen te formuleren en prioriteiten te stellen voor de komende jaren. In 2013 en de volgende jaren zullen we concreet aan het werk gaan met de aanbevelingen en prioriteiten uit deze Kadernota. Het streven is om zowel de objectieve als de subjectieve veiligheid verder te vergroten. Het stellen van de juiste ambities is hiervoor van groot belang. burgemeester van Hof van Twente, drs. J.H.A Goudt 5

6 Hoofdstuk 1 Visie op het veiligheidsbeleid 1 Aanleiding Veiligheid bereikt men niet door muren te bouwen, maar door deuren te openen. Aan dit citaat van Urho Kaleva Kekkonen verbinden wij de uitleg dat veiligheidsbeleid een integraal karakter dient te hebben, opdat verschillende disciplines elkaar in de uitvoering ontmoeten en elkaar versterken. In dit kader ligt, meer nog dan in 2007, de focus op de regierol van de gemeente. De verhouding tussen burger en overheid wordt steeds horizontaler. De rol van de gemeente wordt steeds meer die van facilitator en partner en minder die van regulator. Richting individuen en verenigingen zal vaker een beroep worden gedaan op zelfredzaamheid 2. De gemeente zal als regievoerder bijdragen aan een constructieve samenwerking tussen publieke en private partijen in het omgaan met fysieke en sociale veiligheidsproblemen, waarbij innovatieve ideeën, waar mogelijk, worden uitgevoerd. Hierbij zet de gemeente, getuige het collegeprogramma 2010*2014, in op het bevorderen van respect tussen burgers onderling en tussen burger en overheid. Voorbeeld hierbij is het in gesprek gaan met de burger naar aanleiding van klachten of bezwaarschriften en het daarbij inzetten van mediationvaardigheden. Tussen burgers onderling wordt o.a. getracht respect te vergroten via het project Buurtbemiddeling. 2 Strategische doelstellingen, uitgangspunten en partners Strategische doelstellingen De hoofddoelstelling van kader stellend integraal veiligheidsbeleid is het streven naar het bereiken van een veilige en leefbare gemeente waarin het prettig wonen, werken en recreëren is. De gemeente zal, in de rol van regievoerder, haar partners in staat stellen te werken aan het verhogen van zowel de objectieve als de subjectieve veiligheid. Uitgangspunten Het veiligheidsbeleid moet als facetbeleid worden beschouwd. Dit houdt in dat beleidsinhoudelijke afdelingen en de betreffende portefeuillehouders verantwoordelijk zijn voor het facet veiligheid binnen het eigen beleidsterrein. De integrale veiligheid hangt hier als paraplu boven. Transparantie, openheid en communicatie zijn hiervoor belangrijk. Jaarlijks worden Uitvoeringsprogramma s door het college van burgemeester en wethouders gemaakt. Deze Uitvoeringsprogramma s vormen de actuele kern van het veiligheidsbeleid. Communicatie wordt strategisch ingezet, zowel voor interne als externe communicatie. Niet alleen bij het opzetten van het beleid, maar ook bij de uitvoeren zal aandacht besteed worden aan communicatie, die bij voorkeur interactief verloopt. Het veiligheidsbeleid wordt opgesteld conform het stappenplan Twens, op grond waarvan de Kadernota één keer per vier jaar wordt herzien en er iedere vier jaar een veiligheidsenquête wordt gehouden. 2 Strategische visie Hof van Twente

7 Strategische partners Intern kent het integraal veiligheidsbeleid partners in de hele gemeentelijke organisatie. Externe partners zijn de brandweer, de Veiligheidsregio Twente, de politie, het Openbaar Ministerie, de horeca, de ondernemersverenigingen, de woningbouwverenigingen, de SWO s, de Cliëntenraad, het seniorenplatform, de scholen, Scala, Bureau HALT, het jongerenwerk, de GGD, het algemeen maatschappelijk werk, Tactus, Bureau jeugdzorg etcetera. 5 Flankerende beleidsprocessen Onder flankerend beleid in relatie tot het integraal veiligheidsbeleid worden de beleidsvelden verstaan die een sterke relatie hebben met het integrale veiligheidsbeleid, waar rekening mee gehouden wordt in het veiligheidsbeleid en waarin het veiligheidsbeleid doorwerkt. Het Gemeentelijk Mobiliteitsplan, Transitie Jeugdzorg, integraal handhavingsbeleid, het extern veiligheidsbeleid en de communicatienota moeten o.a. gezien worden als flankerende beleidsprocessen. Op regionaal niveau is de toekomstvisie van de politie de Veiligheidsstrategie 2013* 2014 van belang. Er zal per 1 januari 2013 een landelijke (nationale) politie ontstaan met daarbinnen 10 districten (in plaats van de huidige 25 regio s). Het gezag van het lokaal bestuur wordt onder meer via het integrale veiligheidsplan geborgd: dit plan dient mede de basis te (blijven) vormen voor keuzes en prioritering ten aanzien van de politie* inzet. Bij het opstellen van deze Kadernota is afstemming gezocht met de Veiligheidsstrategie 2013*2014 van de Eenheid Oost, politie Oost. 7

8 Hoofdstuk 2 Veiligheidssituatie en aanpak per veiligheidsthema Per veiligheidsthema wordt aangegeven wat de huidige situatie is en eventuele bedreigingen zijn. Basis hiervoor is de Veiligheidsanalyse, welke als bijlage aan deze Kadernota is gevoegd. Vervolgens wordt inzicht gegeven in het bestaande beleid en de betrokken partners. Tot slot worden doelstellingen en concrete aanbevelingen geformuleerd. In het volgende hoofdstuk is te vinden welke prioriteiten gesteld worden. 1 Veilige woon en leefomgeving 1.1 Overlast tussen bewoners Van overlast is sprake als de last excessief en langdurig of stelselmatig is en het gedrag dat de last veroorzaakt norm overschrijdend is. Woonoverlast doet afbreuk aan het welbevinden van burgers in hun woonomgeving. Botsende levensstijlen, probleemgezinnen, psychiatrische gevallen (al dan niet in combinatie met drugs* of alcoholgebruik) of de aanwezigheid van huisdieren zijn in de meeste gevallen de aanleiding voor overlast. Analyse huidige situatie Hof van Twente heeft een hogere score op sociale cohesie dan Twente en Nederland. In Hof van Twente worden de kwaliteit van de woonomgeving en de leefbaarheid en veiligheid met een ruime voldoende tot goed gewaardeerd. Ten aanzien van probleemgezinnen en het aantal burenruzies is een stijging zichtbaar. Huidig beleid Sinds april 2012 is het project Buurtbemiddeling gestart. Bij burenruzies worden vrijwillige bemiddelaars ingezet ten behoeve van een duurzame oplossing en het herstel van de burenrelatie. Een andere aanpak om buurtoverlast aan te pakken ligt bij het procesmanagent zorg 0*100, verdeeld in een procesmanager jeugd tot 23 jaar en een procesmanager voor personen van 23+. Dit houdt in dat alle multi*problem gezinnen, personen, casus huiselijk geweld, veelplegers worden besproken in een zorgnetwerkoverleg zodat in samenspraak met alle partners de juiste aanpak kan worden gekozen. Hierbij wordt, waar nodig, een zaak geagendeerd op het Stedelijk Strafketen Overleg van het Veiligheidshuis of bij het casuïstiek overleg huiselijk geweld. Betrokken partners Bestuurlijk portefeuillehouder: Wethouder Welzijn Maatschappelijke ontwikkeling Vrijwillige buurtbemiddelaars, Zorgnetwerkpartners 23+ & Veiligheidshuis Twente Ambitie 2013* Doorontwikkeling zorgstructuur 0*100 waarbij de afstemming wordt gevonden met de Transitie Jeugdzorg, het Veiligheidshuis en overige regionale initiatieven Bijhouden Top X. Dit is een overzicht van bovengemiddelde risicogroepen (individu/gezin/groep) van de (dreiging van de verstoring) openbare orde en veiligheid en de strafrechtelijke handhaving daarvan. Vervolgens wordt hiervoor een sluitende, persoonsgerichte aanpak opgesteld, met inzet door zorg en veiligheid. 8

9 1.2. Kwaliteit van de woonomgeving Het veiligheidsgevoel hangt onder meer af van de leefbaarheid van de buurt. De kwaliteit van de woonomgeving is hier sterk bepalend voor. De kwaliteit van de woonomgeving wordt bepaald door het niveau van onderhoud van de perken en plantsoenen en de manier waarop bewoners hun tuintjes onderhouden. Vandalisme, stankoverlast en rommel op straat doen hier juist afbreuk aan. Analyse huidige situatie Uit de Veiligheidsmonitor Hof van Twente 2011 blijkt dat inwoners van Diepenheim het meest tevreden zijn over het onderhoud van wegen en inwoners van Goor het minst. Over het onderhoud van perken en over de straatverlichting is men in Delden het meest te spreken en in het buitengebied het minst. De schaalscore fysieke kwaliteit is voor Hof van Twente 5,8. Hiermee scoort Hof van Twente, vergeleken met Twente en Nederland, iets lager. De drie belangrijkste buurtproblemen in Hof van Twente zijn 1) te hard rijden, 2) hondenpoep en 3) parkeeroverlast. Deze moeten volgens de inwoners in Hof van Twente met voorrang worden aangepakt. Dus boven problemen op het gebied van sociale overlast (drugs, gestoorde personen etc).wat ook opvalt in de uitkomsten van de Veiligheidsmonitor Hof van Twente 2011, is dat de gemeente, net als in 2007 slecht scoort waar het gaat om het functioneren van de gemeente op het gebied van leefbaarheid en veiligheid. De betrouwbaarheid, het betrekken van de buurt bij de aanpak van leefbaarheid en veiligheid en het reageren op klachten en meldingen scoren niet hoog. Een goede communicatie ontbreekt vaak en wordt ook door burgers gemist. Huidig beleid In 2007 is het project Gebiedsgericht werken van start gegaan. Dit project is in 2010 beëindigd. Deels worden de doelstellingen van dat project voortgezet middels de doelstellingen de Woonzorgservicegebieden. Ook wordt aandacht besteed aan de leefbaarheid van kernen middels het bestaan van het Buurtonderhoudsbedrijf. Verder is eind 2012 een pilot gestart omtrent wijkbeheer+. Hiermee wil de gemeente de fysieke kwaliteit van de leefomgeving en de sociale kwaliteit met haar partners verbeteren. Tot slot heeft de gemeente sinds 2009 een bijzondere opsporingsambtenaar (1fte) die zich o.a. bezig houdt met de aanpak van hondenpoep en zwerfvuil. Betrokken partners: Bestuurlijk portefeuillehouder: Wethouder welzijn Algemene Zaken, Openbare Werken Woningcorporaties Politie Ambitie 2012* De gemeente kiest voor een laag basisniveau voor het onderhoud van het openbaar groen. Door inzet van werkzoekenden in kader van de Wet Werk en Bijstand en de zelfwerkzaamheid van burgers kan een hoger niveau behaald worden. Hierbij kan o.a. meer bekendheid worden gegeven aan het Buurtonderhoudsbedrijf Ten aanzien van toezicht op ergernissen in de openbare ruimte is het gewenst de huidige handhavingscapaciteit te behouden en waar mogelijk uit te breiden De gemeente dient haar communicatie richting burgers te verbeteren door aan te geven of en in hoeverre wordt omgegaan met klachten omtrent de woonomgeving. 9

10 1.3 Onveiligheidsgevoelens Het gevoel van onveiligheid kan omschreven worden als de spanning, angst of vrees om slachtoffer te worden van een misdrijf of een andere inbreuk op de veiligheid. Onveiligheidsgevoel kan op verschillende manieren ontstaan. Slachtofferschap is het meest grijpbaar, maar ook berichten in de media, individualisering en het wegvallen van sociale structuren kunnen effect hebben op de veiligheidsbeleving van de burger. Analyse huidige situatie De positieve cijfers voor leefbaarheid en buurtproblemen vertalen zich ook in betrekkelijk gunstige cijfers over onveiligheidsgevoelens en de ervaren kans om zelf slachtoffer van een delict te worden, zo blijkt uit de Integrale Veiligheidsmonitor Hof van Twente Met een score van 9 procent onveiligheid in de eigen buurt blijft Hof van Twente in 2011 respectievelijk 5 en 8 procentpunten onder het Twentse en Nederlandse gemiddelde. Vergelijking met 2007 is niet goed mogelijk door o.a. gewijzigde vraagstelling. Opvallend is dat het buitengebied en de kleine kernen (met uitzondering van Diepenheim) vergelijkbare percentages onveiligheidsgevoel hebben als de grotere kern Goor. Onveilige gevoelens doen zich in Hof van Twente het meest voor op plekken waar groepen jongeren rondhangen, rondom uitgaansplekken en bij het station. Te hard rijden in de buurt of wijk zorgt voor een verhoging van het verkeersonveiligheidsgevoel. In vergelijking met 2007, toen hondenpoep op nummer 1, is het te hard rijden nu buurtprobleem nummer 1. Huidig beleid Tijdens uitgaansavonden is de politie altijd aanwezig en goed vertegenwoordigd. Bovendien kent de politie nagenoeg alle jongeren die op straat rondhangen. Het jongerenwerk is daarbij ook actief. Verder is Burgernet in 2011 geïntroduceerd. Nu echter het onveiligheidsgevoel is gestegen, zijn extra maatregelen aan te bevelen. Hierbij zij opgemerkt dat de rol van de burger hierbij steeds groter zal (moeten) worden. Betrokken partners Bestuurlijk portefeuillehouder: Burgemeester, wethouder Verkeer Algemene Zaken, Openbare Werken Politie en burgers Ambitie 2013* Extra aandacht besteden aan communicatie en goede voorlichting over de aanpak van onveilige situaties of veiligheidsproblemen. Daarnaast kan ook in preventieve zin aandacht besteed worden aan het bijstellen van de bestaande beeldvorming bij ouderen Instellen van buurtschouwen indien nodig, uitbreiden deelname van Burgerwacht tijdens uitgaansavonden door de politie Behoud bereikbaarheid en beschikbaarheid van de politie, ook in het buitengebied In het kader van het Gemeentelijk Mobiliteitsplan en de verkeersveiligheid met nadruk aandacht besteden aan het verkeersonveiligheidsgevoel Blijvend aandacht besteden aan jongeren die bijvoorbeeld op straat rondhangen, zie thema jeugd en veiligheid. 10

11 1.4 Huiselijk geweld Huiselijk geweld is geweld dat door iemand uit de huiselijke kring van het slachtoffer is gepleegd. Er is sprake van een relatie tussen slachtoffer en dader. Huiselijk geweld komt in verschillende vormen voor, bijvoorbeeld fysiek geweld, geestelijke mishandeling, seksuele mishandeling of financiële uitbuiting. Bovendien is het niet alleen in de man* vrouw relatie of andere volwassen relatie, maar vallen ook kindermishandeling en ouderenmishandeling hier onder. Analyse huidige situatie In 2011 zijn er 115 zaken van huiselijk geweld geregistreerd in Hof van Twente. Hierbinnen zijn 36 zorgformulieren opgemaakt voor bureau Jeugdzorg. Bij het Algemeen Maatschappelijk Werk zijn 20 trajecten ingezet rondom de problematiek huiselijk geweld. Uit de Integrale veiligheidsmonitor 2011 blijkt dat in keer aangifte is gedaan van huiselijk geweld delicten en in keer. In 2008 was dat 30 maal. Er is sprake van een lichte stijging in het aantal aangiften. Inzake de omvang van ouderenmishandeling zijn geen Hofse cijfers bekend. Wel blijkt ter zake uit de Monitor Huiselijk Geweld Twente 2012 dat er op Twentse schaal sprake is van een stijging. Huidige aanpak Er is een aparte unit huiselijk geweld bij de politie. Binnen de gemeentelijke zorgstructuur wordt er samengewerkt met verschillende (zorg)instellingen, de politie de gemeente en het veiligheidshuis. Hierin wordt multi problematiek gesignaleerd, multi disciplinaire overleggen gehouden en plannen van aanpak opgesteld. Dit geldt voor zowel 23* als 23+ (0*100 structuur). Voor het huisverbod is er een apart procesmanagement. De procesmanager stuurt op het proces en o.a. het in gang zetten van de hulpverlening op het moment dat er een huisverbod wordt uitgevaardigd. Dit gebeurt zoals opgenomen in prestatieveld 7 van de Wet maatschappelijke ondersteuning en in het gemeentelijk beleid Aanpak Huiselijk geweld d.d Uit de Monitor Huiselijk Geweld Twente 2012 blijkt verder dat het recidivecijfer erg laag is. Dit komt ook overeen met de huisverboden. Sinds maart 2009 is geen enkele keer t.a.v. het zelfde gezin een tweede huisverbod uitgereikt. Op bovenlokaal niveau bestaat het Advies* en Steunpunt Huiselijk Geweld. De centrumgemeente Enschede onderhoudt hiermee de relatie.in heel Twente kan men terecht voor vragen of advies over huiselijk geweld bij het Advies* en Steunpunt Huiselijk Geweld Betrokken partners Bestuurlijk portefeuillehouders: Burgemeester en wethouder Welzijn Maatschappelijke Ontwikkeling Procesmanagement (Hengelo) Steunpunt Huiselijk geweld Politie en Veiligheidshuis Twente Ambitie 2013* Verbetering van de monitoring/registratie van huiselijk geweld Doorontwikkeling van de zorgstructuur en hierbij aandacht besteden aan de afstemming met ontwikkelingen op het gebied van Aanpak kindermishandeling en de Transitie Jeugdzorg. 11

12 1.5 Geweld op straat Dit gaat specifiek over uitingen van geweld op straat. Voorbeelden zijn mishandelingen of vechtpartijen bij het uitgaan; hierbij is vaak sprake van alcohol* en of drugsgebruik. Analyse van de huidige situatie Uit de veiligheidsanalyse blijkt dat in mishandelingen zijn geregistreerd bij de politie. In 2011 waren dat er 211. Een vergelijking met de cijfers uit 2005 laat zien dat er toen in totaal 6 mishandelingen waren geregistreerd bij de politie (zowel horeca als huiselijke sfeer). Dit betreft dus een flinke toename. Onder geweldsdelicten worden bedreigingen en mishandelingen verstaan. Afgezien van bedreigingen en mishandelingen die voorkomen in huiselijke sfeer, komen deze geweldsdelicten het meest voor tijdens uitgaansavonden en evenementen. De voornaamste veroorzakers hiervan zijn drank* en drugsgebruik. Opvallend gegeven hierbij is dat er in Hof van Twente een lagere slachtofferkans op een geweldsdelict is dan in Twente. Dit geldt ook voor de afzonderlijke soorten geweldsdelicten seksuele mishandeling en mishandeling (hoewel niet zichtbaar in het afgeronde percentage) en het aantal geweldsdelicten per 100 inwoners. Ten opzichte van 2007 zijn er geen veranderingen gemeten in de slachtofferkans op een geweldsdelict. Huidige aanpak De politie voert sinds enkele jaren een strenger beleid ten aanzien van ongewenst gedrag. Door mensen aan te spreken en proces verbaal op te maken, wordt meer geregistreerd en dus inzichtelijk. Ook verbaal of fysiek geweld tegen politieambtenaren wordt niet meer getolereerd. De dader wordt niet alleen strafrechtelijk, maar ook financieel aangepakt voor het veroorzaken van schade. Agenten, maar ook portiers, doen steeds vaker zelf aangifte van bedreiging of mishandeling door een verdachte. Ten aanzien van de aanpak geweld tijdens het uitgaan, volgt de nadere behandeling bij paragraaf 2.3 van deze Kadernota. Betrokken partners Bestuurlijk portefeuillehouder: Burgemeester Algemene Zaken, Maatschappelijke Ontwikkeling Politie, Beveiligings* bedrijven Ambitie 2013* De daders worden niet alleen strafrechtelijk maar ook financieel aangepakt. Verder wordt zowel fysiek als verbaal geweld tegen politie ambtenaren niet langer getolereerd Bij veelplegers van geweld zal er ook altijd een zorgtraject worden gestart, indien nodig in samenwerking met het Veiligheidshuis De samenwerking tussen de politie en de beveiligingsbedrijven dient behouden te blijven en waar mogelijk worden versterkt. 12

13 1.6 Woning / schuur inbraak Woninginbraak heeft een grote impact op de persoonlijke levenssfeer van mensen. Het onveiligheidsgevoel kan erg worden vergroot bij een inbraak in de eigen woning of in de buurt. Analyse huidige situatie Het aantal aangegeven woninginbraken bedraagt in en in Het aantal inbraken/diefstal uit schuren bedraagt in en in Het aantal woninginbraken laat de afgelopen jaren landelijk een stijgende trend zien. De criminaliteit lijkt zich te verplaatsen van voertuigen naar woningen. De buit bestaat voornamelijk uit contant geld, sieraden en laptops; materialen die gemakkelijk in geld om te zetten zijn. Voornamelijk in de winterperioden wordt het meeste ingebroken blijkt uit de gebiedscan van de politie. Huidige aanpak De politie treedt repressief op. Dit gebeurt in samenwerking met het woninginbrakenteam. De politie probeert door locatie analyses een beeld te verkrijgen van de werkwijze van de dader. Daarnaast ondernemen gemeente en politie gezamenlijk preventie*activiteiten. De meeste woningen van de woningcorporaties voldoen inmiddels aan het politiekeurmerk veilig wonen (PKVW). Betrokken partners Bestuurlijk portefeuillehouder: Burgemeester, wethouder VROM Ruimtelijke en economische ontwikkeling, Vergunning en Handhaving Woningcorporaties Politie en burgers Ambitie 2013* Als gemeente het PKVW promoten door bouwers en huiseigenaren actief te wijzen op de mogelijkheden om conform het PKVW te bouwen of hun woningen van het juiste hang* en sluitwerk te voorzien, door bijvoorbeeld foldermateriaal beschikbaar te stellen en hierover voorlichting te geven De burger met nadruk te attenderen op tips en trucs om inbraak en / of insluiping te voorkomen, o.a. middels social media als Twitter. 13

14 1.7 Fietsdiefstal Analyse huidige situatie In 2010 waren er 199 diefstallen geregistreerd, in De meeste fietsdiefstallen vinden plaats bij de stations Goor en Delden. De diefstallen worden op alle dagen en tijdstippen van de week gepleegd. In Markelo worden voornamelijk fietsen gestolen tijdens uitgaansavonden, door het uitgaanspubliek, om weer thuis te komen na een avondje stappen. Huidige aanpak De aanpak van fietsendiefstal is in de jaarplannen 2011 en 2012 van gemeente en de politie een aandachtspunt. Zo zet de politie lokfietsen in en gebruikt zij tagreaders. Met de tagreader kan direct gecontroleerd worden of een fiets als gestolen staat geregistreerd. Ook alle in beslag genomen en gevonden fietsen worden gecontroleerd met behulp van de tagreader. Via het unieke fietsnummer of het framenummer en het fietsendiefstalregister kunnen de rechtmatige eigenaars van de fietsen worden gevonden. In Goor is de station inrichting inmiddels aangepast, er zijn nu drie in* en uitgangen met een hekwerk en de fietsenstalling is klaar. Geknipte bossage en fietsen in de stalling, maken het minder aantrekkelijk om fietsen weg te nemen. In Delden is de station inrichting goed. Vanaf het moment dat daar een fietsendief in september 2011 is aangehouden, was een daling van het aantal fietsendiefstallen zichtbaar. Het is van belang dat burgers hun fiets goed wegzetten in de stallingen en niet bij het kunstwerk voor het station in Delden. Zwerffietsen worden gelabeld en na verloop van tijd door de gemeente weggehaald. Betrokken partners Bestuurlijk portefeuillehouder: Burgemeester Algemene Zaken, Openbare Werken Politie Prorail en burgers Ambitie 2013* De burgers voorlichten over het voorkomen van fietsdiefstal Met de politie afspraken maken over behoud van de huidige opsporingscapaciteit. 14

15 1.8 Alcohol en drugsoverlast Hier wordt niet specifiek het alcohol* en drugsgebruik door jongeren onder verstaan. Als hierdoor overlast op de woonomgeving veroorzaakt wordt valt dit er wel onder. Analyse huidige situatie Vaak voorkomende buurtproblemen (percentage komt vaak voor ) 3 Hof van Twente Nederland Twente dronken mensen op straat 3% 6% 7% drugsoverlast 1% 5% 5% Daarnaast vinden in het weekend veel vernielingen plaats door jongeren naar en van uitgaansgelegenheden. Het gaat dan om het kromtrekken van verkeersborden, het vernielen van bermpaaltjes, bushokjes en plantenbakken. Huidige aanpak In het horecaconvenant zijn afspraken gemaakt over toezicht rondom de horeca inrichting. Politie en horecaportiers gaan jaarlijks samen op training om te leren hoe met lastige personen, alcohol* en drugsmisbruik en met vernielingen om te gaan. Ook gaat het ambulant jongeren regelmatig met jongeren in gesprek over hun gedrag tijdens het uitgaan. De buitendienst van de gemeente inventariseert maandelijks alle vernielingen van gemeentelijke eigendommen en doet een zogenaamd verzamelaangifte bij de politie. Betrokken partners Bestuurlijk portefeuillehouder: Burgemeester, wethouder Welzijn Algemene Zaken, Maatschappelijke Ontwikkeling Politie, gemeentelijk toezicht, jongerenwerk, particuliere beveiligingsbedrijven en Tactus Ambitie 2013* Actualisatie van het alcoholmatigingsbeleid, aangevuld met aanpak drugs, waarin preventie en repressie elkaar nog beter vinden en versterken Behoud inzet ambulant jongerenwerk. 3 Integrale Veiligheidsmonitor Hof van Twente

16 2 Bedrijvigheid en veiligheid 2.1 Winkelgebieden In een winkelgebied kunnen zich verschillende vormen van onveiligheid voordoen. Het gaat bijvoorbeeld om winkeldiefstal en zakkenrollerij maar ook om jongerenoverlast, vernielingen, fietsen en bromfietsen in voetgangersgebied en de mate van brandveiligheid van de gebouwen. Daarnaast kunnen zwerfvuil en andere tekenen van verloedering tot subjectieve onveiligheid leiden. Analyse huidige situatie Uit de Veiligheidsanalyse blijkt dat in winkeldiefstallen bij de politie zijn geregistreerd en in winkeldiefstallen. In 2007 waren dat er 22. In 2011 is er een overval geweest op een winkel in Goor. Dit komt maar weinig voor, maar heeft erg veel impact op degene die overvallen is en de andere winkeliers en zorgt ervoor dat het onveiligheidsgevoel wordt vergroot. Huidige aanpak Sinds maart 2010 werken ondernemers in Goor samen aan veiligheid onder de vlag van Veilig Ondernemen. Zo is een veiligheidsanalyse gemaakt, maatregelen afgesproken en uitgevoerd, het collectief winkelverbod ingevoerd, SMS alert ingevoerd onder de winkeliers, brandveiligheidschecks gehouden, overvaltrainingen georganiseerd etc. Betrokken partners: Bestuurlijk portefeuillehouder: wethouder VROM Algemene Zaken en Ruimtelijke en economische ontwikkeling Politie Ondernemers/winkeliersverenigingen Kamer van Koophandel Ambitie 2013* Verhogen aangiftebereidheid diefstallen onder winkeliers en de bewust* wording op risico s vergroten; bijvoorbeeld door de methode Secret Scanning Invoeren van het concept Veilig Ondernemen voor winkelgebieden in heel Hof van Twente Het goed onderhouden van openbare ruimtes draagt bij aan het veiligheidsgevoel; dit is ook op winkelgebieden van toepassing. 16

17 2.2 Bedrijventerreinen Onveiligheid op bedrijventerreinen kent zowel sociale als fysieke aspecten: bedrijfsinbraak, diefstal en vernieling aan de ene kant en aan de andere kant inrichting en onderhoud van de terreinen, verkeersveiligheid en tevens brandveiligheid (NB: externe veiligheid ofwel veiligheid rond inrichtingen waarin gevaarlijke stoffen worden opgeslagen en/of bewerkt, is onderdeel van veiligheidsveld 4: Fysieke veiligheid). Analyse huidige situatie Uit de veiligheidsanalyse blijkt dat in diefstallen uit bedrijven zijn geregistreerd en in In 2007 waren dat er nog 52. Huidige aanpak Sinds april 2010 werken ondernemers op het bedrijventerrein Zenkeldamshoek/ Spechthorst/Whee te Goor samen aan veiligheid onder de vlag van Veilig Ondernemen. Zo is een veiligheidsanalyse gemaakt, maatregelen afgesproken en uitgevoerd, brandweeroefening gehouden etc. Door de ondernemers wordt aangegeven dat men een positieve sociale controle ervaart en dat men elkaar ook aanspreekt op onregelmatigheden (weinig verlichting etc). Daarbij gaven zij ook aan dat er toch steeds met inbraken overdag worden gepleegd en dat ondernemers elkaar daarvoor beter zouden kunnen waarschuwen, bijvoorbeeld door een sms alert systeem. Op de meeste bedrijventerreinen wordt gebruik gemaakt van particuliere beveiliging en in sommige gevallen van privaat cameratoezicht. Betrokken partners: Bestuurlijk portefeuillehouder: wethouder VROM Algemene Zaken en Ruimtelijke en economische ontwikkeling Politie, beveiligingsbedrijven Ondernemers/winkeliersverenigingen Kamer van Koophandel Ambitie 2013* Veilig Ondernemen voor bedrijventerreinen uitbreiden naar andere kernen Het (meer) inzetten van camerabeveiliging op de bedrijventerreinen Inzet particuliere beveiligingsbedrijven om bedrijventerreinen te beveiligen vergroten of efficiënter inzetten door meer met elkaar samen te werken. 17

18 2.3 Veilig Uitgaan Uitgaansvoorzieningen hebben enerzijds een positief effect op de veiligheid: de sfeer in de gemeente verbetert er immers door. Maar er kunnen zich ook specifieke veiligheidsproblemen juist rond uitgaansvoorzieningen voordoen, zoals geweldpleging, overlast en vernielingen (eventueel vernielingen rond de zgn. (s)looproutes). Analyse huidige situatie In Markelo bestaan twee grote discotheken, Dieka en Bill s Bar, die wekelijks gezamenlijk ruim 6000 bezoekers trekken. Dit levert een grote druk op de omgeving op. Het is dan te verwachten dat veel mensen hier overlast van ervaren en klachten over indienen. Uit de veiligheidsanalyse blijkt dat het aantal aangegeven mishandelingen in en in bedroeg. Wanneer er sprake is van geweld bij horecagelegenheden, vindt dit meestal buiten de inrichting plaats wat eenvoudig verklaard kan worden door de aanwezigheid van gecertificeerde beveiligingsmedewerkers in de grote discotheken en de bekendheid van de bezoekers. Uit de overzichten in de gebiedscans van de politie blijkt dat er 7 meldingen zijn gedaan betreffende overlast van alcohol of drugsgebruik. Het zwaartepunt ligt daarbij in Markelo en Goor. Ten aanzien van geluidsoverlastoverlast van uitgaansgelegenheden (evenementen) en horeca blijkt uit de gebiedscans dat er in meldingen zijn binnengekomen, waarvan 11 uit de horeca en 96 uit overig (o.a. evenementen 4 ) bestaan. Op de routes van en naar de twee grote discotheken (Dieka en Bill s Bar in Markelo) vinden met regelmaat vernielingen plaats: het kromtrekken van verkeersborden, vernielen van bermpaaltjes, bushokjes en plantenbakken, autospiegels. Het aantal aangegeven vernielingen komt voornamelijk voor bij de uitgaanswegen en bij een pinautomaat bij een uitgaansgelegenheid in Markelo. De politie geeft aan dat de indruk bestaat dat geweld en vernielingen in veel gevallen samenhangen met (overmatig) alcoholgebruik. Er wordt geconstateerd dat er door bezoekers van de horeca over het algemeen veel gedronken wordt. Van overlast van escortbedrijven of seksinrichtingen is in het geheel geen sprake Huidige aanpak In maart 2009 is het Horecaconvenant Veilig Uitgaan geactualiseerd. Hierin is een pakket aan afspraken opgenomen om te komen tot een beheersbaar horecaklimaat in de Hof. Op basis van het convenant overlegt de burgemeester twee keer per jaar met de horeca en de politie. Deze overleggen verlopen constructief. Wat betreft escortbedrijven het volgende. In de beleidsregel seksinrichtingen en escortbedrijven wordt verwezen naar het regionaal prostitutiebeleid. Op basis van een overgangsregeling is een lijst vastgesteld met een maximum aantal seksinrichtingen en escortbedrijven binnen een gemeente. 4 Zie paragraaf

19 Omdat er in het verleden in Goor een escortbedrijf gevestigd was, bestaat de (juridische) mogelijkheid voor één seksinrichting of escortbedrijf om zich te vestigen in de Hof. Van deze mogelijkheid wordt momenteel geen gebruik gemaakt. Vanaf medio 2013 zal waarschijnlijk een nieuwe prostitutiewet in werking treden. Deze heeft tot doel de aanpak van mensenhandel. Voor de gemeente zal het inhouden dat taken op het gebied van toezicht en handhaving bij de gemeente komen te liggen. Het ligt voor de hand dat regionale afspraken worden gemaakt. Betrokken partners: Bestuurlijk portefeuillehouder: Burgemeester Algemene Zaken Politie Koninklijk Horeca Nederland Beveiligingsbedrijven Jongeren(werk) Regionaal Informatie* en Expertisecentrum Ambitie 2013* Actualiseren horecaconvenant; eventueel opnemen van een verplichting tot het vormen van zogenaamde susploegen ter voorkoming van vernielingen Bij de politie aandringen op het behoud dan wel inzet van meer biketeams in de horeca*avonden Vergroten werkwijze horecatelefoon van de politie onder de horecaondernemers Het houden van een jaarlijkse training tussen portiers en politie met betrekking tot de aanpak van overlast en geweld Extra surveillance bij de hot spots door de politie waarbij de politie repressief optreedt bij het waarnemen van vernielingen of overlast Zorgen voor grotere meldingsbereidheid van overlast door de burgers aan de politie, verhogen deelname burgers bij Nachtwacht. 19

20 2.4 Grootschalige evenementen Evenementen, zeker de grootschalige, kunnen behoorlijke veiligheidsrisico s opleveren en overlast veroorzaken. Het is aan de organisator voorwaarden voor de veiligheid te realiseren en overlast te beperken, en aan de gemeenten om de juiste voorwaarden te stellen en die te handhaven. De risico s betreffen vooral geweldpleging, (geluids)overlast, vernieling en brandgevaar. Analyse van de huidige situatie Er hebben zich gelukkig* geen calamiteiten voorgedaan bij evenementen in Hof van Twente. De gemeente verzorgt bij de grootschalige evenementen voorafgaand aan het evenement een controle moment door brandweer en politie, mede op basis van het verplichte calamiteitenplan. Wel worden klachten ingediend bij de politie en / of de gemeente met betrekking tot geluidsoverlast. Het aantal klachten bij de politie was in en in De klachten over evenementen die bij de gemeente binnen zijn gekomen bedroegen in en in Het grootste gros van de klachten bij de gemeente bestaat uit geluidsoverlast. Uit de gebiedscans van de politie blijkt dat voornamelijk het overmatig drankgebruik de oorzaak is van de overlast die tijdens de evenementen wordt ervaren. Huidige aanpak Sinds 2009 kent Hof van Twente een evenementenvergunningenbeleid (met duidelijke regels ter bevordering van veiligheid en leefbaarheid). Ook is Hof van Twente aangesloten bij de Regionale Evenementenkalender van de Veiligheidsregio Twente zodat alle hulpdiensten tijdig hun capaciteit kunnen plannen. De politie zet extra capaciteit in bij de verschillende tentfeesten in de gemeente. De organisaties van de evenementen regelen zelf de beveiliging; veelal een verplichting op grond van de evenementenvergunning. De gemeente heeft een evenementencoördinator die ook zorgdraagt voor de klacht*behandeling naar aanleiding van evenementen. Na ontvangst van een (geluids)klacht wordt contact opgenomen met de politie, de organisatie en de klager. Samen wordt de aanpak voor de toekomst gekozen. Deze aanpak is veelal naar ieders tevredenheid. Wel blijft een deel van deze klachten over geluid bestaan. Door de politie en de gemeente is in april 2006 een samenwerkingsovereenkomst gesloten om illegale feesten aan te pakken. Deze overeenkomst is vooral gericht op het preventief aanpakken van illegale tentfeesten in het buitengebied. In 2007 zijn op basis hiervan 3 waarschuwingen gegeven, in en in Allen hebben geleid tot voorkomen van het feest. In 2010 is 1 waarschuwing achteraf gegeven en 2011 zijn geen waarschuwingen gegeven aangezien er geen signalen waren van illegale feesten. In 2012 is een illegaal feest gewaarschuwd. Deze is niet doorgegaan. Betrokken partners: Bestuurlijk portefeuillehouder: Burgemeester Algemene Zaken Politie, Regionale brandweer & Veiligheidsregio Twente Hof van T(w)ente(n) Ambitie 2013* Toezicht houden op en handhaven van de voorwaarden verbonden aan de evenementenvergunningen. Hierbij steeds meer ook in preventieve zin de gemeentelijke Boa s inzetten. 20

21 3 Jeugd en veiligheid 3.1 Jeugdgroepen Dit thema heeft betrekking op de hinder, overlast van groepen jongeren. De groepen jongeren veroorzaken geluidsoverlast, kunnen intimiderend aanwezig zijn, laten zwerfvuil achter en plegen eventueel vernielingen en andere vormen van kleine criminaliteit plegen. Soms plegen ze ook zwaardere vormen van criminaliteit het betreft dan zogenaamde criminele jeugdgroepen. Analyse huidige situatie Uit het regionale shortlistrapport van de Politie Twente van mei 2012 blijkt dat in Hof van Twente (Delden) twee jeugdgroepen zijn. Het betreffen overlast gevende jeugdgroepen. Het gaat om jongeren in de leeftijd van 10 tot 17 jaar die rondhangen door heel Delden en waarover wordt geklaagd bij de politie. De overlast bestaat uit het veroorzaken van geluidsoverlast, het maken van rommel en het plegen van vernielingen. Niet altijd duidelijk is of de vernielingen inderdaad door jeugd gedaan worden. In Goor worden wel eens op de vrijdag en zaterdag avond meldingen gedaan van jeugdoverlast voornamelijk bij de dansschool. In Diepenheim is de jongerensociëteit in pand Janna al lang actief. In Goor en Delden zijn ook jongerencentra geopend; de Maan en Walk*In. In de andere kernen zijn geen ontmoetingsplekken voor jongeren. Over voorzieningen voor jongeren is men in Diepenheim het meest tevreden en in Delden en Goor het minst, blijkt uit de Integrale Veiligheidsmonitor Er waren in verwijzingen naar Bureau HALT Twente 5 (in verwijzingen), meestal in verband met vernielingen of baldadigheid. Jongeren komen meestal niet meerdere keren naar Bureau HALT. De samenwerking met de politie en de ouders is goed. Huidige aanpak De wijkagent en de jeugdagent hebben regelmatig contact met de jeugd, de scholen, de jongerenwerkers en de wijkbewoners. Er wordt gesurveilleerd en wanneer er problemen zijn worden deze ter plekke aangepakt. Ook laat de politie zich zien op de hangplekken en spreekt de jongeren aan op hun gedrag. Voor de problematiek in Delden is een apart Plan van Aanpak in 2012 opgesteld. Persoonsgerichte aanpak op een aantal jongeren is ingezet. Verder wordt er een locatie gezocht waar de jongeren samen kunnen komen. Het jongerenwerk vervult hierin een belangrijke rol. Wanneer daar aanleiding toe is worden de overlast gevende jongeren al dan niet met hun ouders uitgenodigd op het politiebureau voor een gesprek. 5 Vanaf 2013 zal Bureau Halt Twente opgaan in 1 landelijke organisatie. 21

22 Bureau HALT wordt ingeschakeld wanneer jongeren worden opgepakt door de politie. Dit werkt goed in de praktijk. Jongeren die eenmaal een doorverwijzing hebben gehad naar HALT komen daar niet vaak nog een keer terecht. Bovendien besteedt de politie aandacht aan jongeren die neigen tot crimineel gedrag door de plekken waar deze jongeren rondhangen te bezoeken en ze aan te spreken. Betrokken partners: Bestuurlijk portefeuillehouders: Burgemeester en wethouder Jeugd Maatschappelijke ontwikkeling en Algemene Zaken Politie Jongeren(werkers) Scholen Bureau HALT Ambitie 2013* Aandacht blijven besteden aan de overlast die wordt ervaren door bewoners van rondhangende jongeren. Hierbij ingaan op individuele problematiek en een persoonsgerichte aanpak hanteren indien nodig. Tevens aandacht besteden aan de klagers en op die wijze ook het gesprek tussen de jeugd en klagers op gang brengen en houden. Het ambulant jongerenwerk dient hiervoor behouden te blijven. 22

23 3.2 Alcohol en drugsgebruik door jongeren Verschijnselen die binnen dit thema vallen zijn onder meer de zgn. drinkketen, hinderlijk gebruik van alcohol in de openbare ruimte en dito gebruik van drugs. Analyse huidige situatie Uit het E*MOVO onderzoek 2011*2012 van GGD Twente blijkt dat er in Hof van Twente 23% van de jongeren in klas 2 van het voortgezet onderwijs en 80% van de leerlingen uit klas 4 alcohol drinken. Dit is volgens de GGD Twente een significante daling ten opzichte van 2003 en % van de jongeren geeft aan meer dan 5 alcoholische drankjes te drinken per gelegenheid. 13% geeft aan ook doordeweeks te drinken en 1% geeft aan zelfs weleens in de pauzes van school te drinken. Het fenomeen drinkkeet is in Hof van Twente geen onbekend verschijnsel. 29% van de leerlingen geeft aan in te drinken voor ze uitgaan. Dit gebeurt zowel in de keet als bij anderen thuis. In 2009 is onderzocht hoeveel keten er zijn en waar. Er waren toen 12 actieve keten waarvan het grootste deel in het buitengebied. Er werd geen overlast geconstateerd en het merendeel van de keten had toezicht van (groot)ouders. De politie weet dat er door bepaalde jongeren drugs wordt gebruikt. Het gaat om het roken van wiet. Het merendeel van deze jongeren komt uit Goor en het gaat om ongeveer 40 jongeren, die in verschillende kleinere groepjes zitten. Huidige aanpak De politie betrekt ouders uitdrukkelijk bij jongeren die door de politie aangetroffen worden en die veel hebben gedronken of drugs hebben gebruikt. Over het algemeen reageren ouders positief op deze aanpak, maar er zijn ook ouders die het gedrag van hun kinderen ontkennen. De politie heeft in maal verwezen naar Alcohalt 6. In het horecaconvenant is afgesproken dat horeca*uitbaters geen drank schenken aan personen die duidelijk te veel gedronken hebben. Ook worden geen happy hours georganiseerd. Met alle voetbalverenigingen is een convenant afgesloten waarin afspraken zijn gemaakt over het schenken van alcohol binnen de vereniging. Het project GRIP 7 is in 2008 gestart. Met behulp van de Open en Alert aanpak begeleiden Tactus in samenwerking met het jongerenwerk een groep jongeren die (mogelijk problematisch) drugs gebruiken. In 2009 heeft de gemeente beleid ontwikkeld ten aanzien van de keten en hokken, nadat zij allen zijn bezocht. De gemeente beschouwt de keten als een sociale ontmoetingsplaats voor jongeren. Er hebben zich geen buitensporigheden of incidenten voorgedaan. 6 Alcohalt is een leerstraf en wordt aangeboden aan de jongere, maar ook de ouders/verzorgers. Zij krijgen beiden een training aangeboden die hen bewust moet maken van de schadelijke gevolgen van alcohol. Het betreft hier een samenwerking van het OM, de politie Twente, Halt Twente en TACTUS verslavingszorg. 7 Genotmiddelen Risico*indicatie Project 23

24 De totaalaanpak van preventie tot aan toezicht staat beschreven in het Alcoholmatigingsbeleid uit Betrokken partners Bestuurlijk portefeuillehouder: Wethouder Jeugd, de burgemeester Maatschappelijke Ontwikkeling en Algemene Zaken Politie, Bureau Halt, jongeren(werk),tactus en GGD Twente Ambitie 2013* Blijvend aandacht besteden aan het toenemende drugsgebruik door jongeren, in samenwerking met Tactus en jongeren(werk) De nieuwe Drank* en horecawet 2013 op een juiste wijze implementeren en handhaven (leeftijd) en blijvend verwijzen door de politie naar Alcohalt Het informeren van ouders over de risico s van alcohol en drugsgebruik onder de jongeren, ouders kunnen zo duidelijke regels opstellen over het gebruik van deze middelen. 24

25 3.3 Veiligheid in en om de school Jeugd kan dader zijn en slachtoffer van onveiligheid thuis, in de buurt, bij het stappen maar ook op school. Mogelijke veiligheidsproblemen op en rond scholen zijn pesten, geweldpleging, diefstal, overlast (voor omwonenden), vernielingen en verkeersonveiligheid. Analyse huidige situatie De verkeersveiligheid rondom de scholen is niet overal even groot. De onveiligheid wordt grotendeels veroorzaakt door ouders die hun kinderen met de auto brengen en halen en zo dicht mogelijk bij school willen parkeren. Het gevoel van onveiligheid op school kan ertoe leiden dat leerlingen zich erg onprettig voelen of zelfs niet meer naar school willen. Dit gevoel kan bijvoorbeeld veroorzaakt worden door pesten op school of door digitaal pesten. Uit het E*MOVO onderzoek 2011* 2012 blijkt dat 5% van de leerlingen zowel dader als slachtoffer is van pesten,14% van de leerlingen geeft aan te zijn gepest waarvan 2% meerdere keren per week. 9% van de gepeste leerlingen geeft aan te zijn gepest doormiddel van digitale communicatiemiddelen. Het blijkt dat jongeren die gepest worden via de digitale weg zich vaker depressief voelen. Verder is altijd aandacht vereist voor vernielingen in en rondom scholen evenals de veiligheid van de constructie van een gebouw inclusief de brandveiligheid. Huidige aanpak Scholen kunnen een plek zijn waar leerlingen zich wel veilig voelen, in tegenstelling tot bijvoorbeeld de thuissituatie. Leerkrachten hebben in die zin een signalerende rol. In de Zorgadviesteams worden signalen over leerlingen die in een moeilijke thuissituatie verkeren besproken en zo nodig opgepakt. Ook schoolverzuim wordt in deze teams besproken. In 2011 zijn 3 Halt*verwijzingen geweest in verband met schoolverzuim. De gemeente Hof van Twente is sinds 2001 bezig met de veiligheid van schoolgebouwen. Alle 23 basisscholen in de gemeente Hof van Twente zijn sinds 2011 in bezit van het Keurmerk Veilige School. Het Keurmerk Veilige School biedt een complete certificering van alle noodzakelijke maatregelen om de fysieke veiligheid in schoolgebouwen te waarborgen. Het Keurmerk Veilige School is gebaseerd op onafhankelijke, objectieve en deskundige waarneming en wordt door het Nationaal Centrum voor Preventie (NCP) gedragen. Ten aanzien van de veiligheid in en rondom de schoollocaties voortgezet onderwijs heeft de gemeente in 2009 het convenant schoolveiligheid afgesloten met de politie, het OM, Bureau Halt en de twee locaties voortgezet onderwijs. Jaarlijks evalueert men de inspanningen en worden incidenten geregistreerd. Het uitgangspunt is dat scholen zelf aandacht besteden aan onderwerpen die actueel zijn en de veiligheid van de kinderen schaden. Bureau Halt geeft desgewenst voorlichting op scholen over onderwerpen als digipesten, Bureau Halt en vuurwerk. De zogenoemde schooladoptieplannen worden sinds 2011 niet meer uitgevoerd. 25

26 Dit hield in dat politie agenten lessen gaven op basisscholen over diefstal, vandalisme, de politie etcetera. De politie heeft hiervoor geen capaciteit meer beschikbaar. Dit wordt als een groot gemis ervaren door de scholen, zo bleek uit het rondetafelgesprek d.d. 18 juni Tot slot kan nog worden aangegeven dat vanuit het Regionaal College Twente sinds 2009 een handreiking wordt aangeboden aan gemeenten over de aanpak van schade en overlast voor, tijdens en na de jaarwisseling. In dit kader wordt in Hof van Twente voorlichting gegeven over de gevaren van vuurwerk, worden hotspots (schoolpleinen) van te voren vastgesteld en meegenomen in de surveillanceronde van de politie en wordt na de jaarwisseling de schade geïnventariseerd. Betrokken partners Bestuurlijk portefeuillehouder: Wethouder Jeugd Maatschappelijke Ontwikkeling en Algemene Zaken Politie, schoolbesturen, jongeren, OM, Bureau Halt Ambitie 2013* Blijvend aandacht besteden aan verkeersveiligheid rondom scholen in het gemeentelijk mobiliteitsplan en blijvend aandacht besteden aan verkeerseducatieprojecten op basisscholen Voortzetten samenwerken veiligheid in en om de school; uitbreiden naar basisscholen indien nodig. Hierbij ook goed gebruik maken van het Zorgadviesteam alsook gestructureerd aandacht hebben voor het proces van vroeg signalering van risicojeugd Preventieactiviteiten op de basisscholen herintroduceren door scholen betreffende o.a. diefstal en Bureau Halt. Het verdwijnen van het Schooladoptieplan sinds 2011 wordt door de scholen als een groot gemis ervaren. 26

27 3.4 Jeugdzorg en veiligheid Jeugdzorg betreft het brede scala aan zorg voor de jeugd. Van opvoedings* ondersteuning tot hulpverleningstrajecten. Een goede jeugdzorg kan bijdragen aan veiligheid voor het kind en een veilige omgeving kan crimineel gedrag voorkomen. Analyse huidige situatie Kindermishandeling is een ernstig maatschappelijk probleem. Recent onderzoek wijst uit dat de cijfers hoger liggen dan gedacht. Tenminste kinderen waren in 2005 slachtoffer van kindermishandeling. Cijfers voor Hof van Twente zijn niet bekend. Wel is bekend dat er een toename is inzake multi*problem gezinnen, waarbij een vorm van jeugdzorg aan de orde is. Daarnaast is er in Twente een tendens zichtbaar dat overvallen op woningen door jongere daders worden gepleegd. In Hof van Twente is van zulke situaties (vooralsnog) geen sprake. Wel maakt deze tendens duidelijk dat jeugdzorg en veiligheid nog beter op elkaar moeten worden afgestemd zodat deze tendens een halt kan worden geroepen. Huidige aanpak Momenteel kent de gemeente een jeugdhulpteam onder leiding van de procesmanager jeugd. Dit team behandelt de casuïstiek betreffende jeugdigen in de leeftijd van 0 tot 23 jaar. Zaken komen binnen via het Zorgadviesteam van de scholen, kinderopvangcentra, de jeugdagent, maatschappelijk werk etcetera. Transitie jeugdzorg Het wetsvoorstel verplichte Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling ligt ten tijde van het schrijven van deze Kadernota voor behandeling bij de Tweede Kamer. Dit wetsvoorstel verplicht zorgaanbieders om een Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling te hebben en het gebruik ervan te bevorderen. Naast voornoemd wetsvoorstel is ook het wetsvoorstel Zorg voor Jeugd, als onderdeel van de Jeugdwet, aanhangig. Dit betekent dat de meeste zorg voor jeugd in één hand komt te liggen: die van de gemeenten. Het betreft de jeugd GGZ (zowel AWBZ als Zorgverzekeringswet), provinciale jeugdzorg, gesloten jeugdzorg, jeugdreclassering, jeugdbescherming en de zorg voor licht verstandelijk gehandicapten jeugd. Het grootste deel van de gemeenten heeft inmiddels een Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) gerealiseerd, zo ook Hof van Twente. Hiermee wordt een fundament gelegd voor het nieuwe stelsel van de zorg voor jeugd. De CJG s bevorderen de algemene gezondheid en het welzijn, een optimale opvoeding en een brede ontwikkeling van alle jeugdigen. Ook heeft het CJG een signalerende taak. De jeugdgezondheidszorg biedt een belangrijke basis voor de CJG s. De CJG s krijgen daarnaast de taak om waar nodig snel gespecialiseerde zorg in te schakelen. Dit dient te gebeuren in samenhang met de zorgstructuur in het onderwijs. Onderdeel van voornoemde is daarnaast ook het voorstel om burgemeesters meer te betrekken bij het dwingend opleggen van opvoedingsondersteuning als er sprake is van ernstige overlast of verloedering. Het Veiligheidshuis Twente heeft o.a. als speerpunt het tegengaan van criminaliteit door jeugd en het tegengaan van criminele carrières van jeugd. 27

28 Betrokken partners Bestuurlijk portefeuillehouder: Burgemeester en wethouder Jeugd Maatschappelijke Ontwikkeling Politie Scholen Jongeren(werk) Centrum Jeugd en Gezin Veiligheidshuis Twente Ambitie 2013* Door ontwikkelen jeugdhulpstructuur en klaarmaken voor de Transitie Jeugdzorg Inzake de aanpak van risicojeugd het werkproces verder ontwikkelen waarbij op vroegtijdige wijze risico jeugd wordt gesignaleerd door de partners, eventueel via het Veiligheidshuis Twente of anderzijds via de eigen jeugdzorgstructuur Adequate inzet van de burgemeestersbevoegdheden ter bevordering van jeugdzorg zodra deze bevoegdheden op grond van de Jeugdwet zijn toegekend. 28

29 4 Fysieke veiligheid 4.1 Verkeersveiligheid Verkeersveiligheid heeft betrekking op de veiligheid van verkeer voor verkeers* deelnemers in het algemeen, voor specifieke doelgroepen en in bepaalde gebieden (woongebied, scholen, winkelgebied e.d.). Onderscheiden kunnen worden objectieve verkeersveiligheid, subjectieve verkeersveiligheid en verkeers* en parkeeroverlast. Analyse huidige situatie In 2010 hebben in totaal 218 verkeersongevallen in de gemeente plaatsgevonden. Daarvan zijn er bij 20 ongevallen slachtoffers gevallen. Van deze 20 ongevallen was er in 2 gevallen sprake van een dodelijk ongeval en bij 8 ongevallen zijn er gewonden naar het ziekenhuis gebracht. Over de afgelopen 9 jaar is sprake van een dalende trend; zowel wat betreft het totaal aantal ongevallen, als ook het aantal ongevallen met slachtoffers en ook het aantal ongevallen met ziekenhuisgewonden. In 2004, waren dit bijvoorbeeld nog respectievelijk 500, 74 en 31. In vergelijking met Twente is in de gemeente Hof van Twente sprake van een sterker dalende trend en als de ongevallen worden gerelateerd aan het aantal inwoners liggen de aantallen ook lager; zowel qua totale ongevallen, slachtofferongevallen en ziekenhuisongevallen. Uit de Integrale Veiligheidsmonitor Hof van Twente 2011 is daarnaast gebleken dat de inwoners van Hof van Twente parkeeroverlast ervaren (hinderlijk parkeren en te weinig parkeerplaatsen). Jaarlijks geven burgers meldingen door van in hun ogen verkeersonveilige situaties. Huidige aanpak In het kader van het Gemeentelijk Mobiliteitsplan (GMP) wordt onderzoek gedaan naar de beleving van de verkeersveiligheid onder bewoners, bedrijven en belangenorganisaties. Jaarlijks wordt door de raad een Uitvoeringsprogramma van het GMP vastgesteld. De maatregelen hieruit, die de afgelopen jaren zijn uitgevoerd of in voorbereiding zijn, hebben onder meer geleid tot de volgende resultaten: * verkeerslichten Goorseweg * Prinses Beatrixstraat te Markelo; * inrichting van het buitengebied tot 60km*zone; * inrichting van de kernen tot 30km*zones; * verbetering verkeersveiligheid schoolomgevingen. Meldingen van burgers en Veilig Verkeer Nederland (VVN) worden bekeken en beoordeeld. Daar waar nodig en mogelijk, worden verbeteringen aangebracht. Eind 2012 zal het GMP worden geëvalueerd en in 2013 worden geactualiseerd. Betrokken partners: Bestuurlijk portefeuillehouder: Wethouder Openbare Werken Openbare Werken Politie, VVN, scholen etcetera Ambitie 2013* Onderzoeken en, indien nodig en mogelijk, aanpakken overige onveilige verkeerssituaties dan de maatregelen genoemd in het GMP Uitbreiding handhaving parkeeroverlast Voortzetting educatie op verkeersgebied. 29

30 4.2 (Brand)veiligheid van gebouwen Dit thema heeft enerzijds betrekking op de ontwerptechnische en gebruikstechnische brandveiligheid van bepaalde soorten gebouwen en anderzijds op de voorwaarden voor effectieve repressie. Om de brandveiligheid te borgen ziet de brandweer toe op preventie en geeft zij voorlichting aan doelgroepen. Daarnaast prepareert de brandweer zich op de bestrijding (repressie) van branden. Analyse huidige situatie Uit het Twents rapport brandveiligheid 2011 blijkt dat de inwoners van Twente, die hebben aangegeven contact te hebben gehad met de brandweer, zeer tevreden zijn hierover. Alle aspecten hebben namelijk een rapportcijfer tussen ruim voldoende en goed, waarbij de Nationale Brandpreventieweek met een 7,6 het minst hoog wordt beoordeeld en contact bij brand in eigen woning en brandveiligheidsadvies (beide 7,9) het hoogst. Huidige aanpak Naast het verlenen van een Omgevingsvergunning activiteit bouwwerk brandveilig gebruiken, worden de vergunninghouders structureel gecontroleerd op de naleving van de voorschriften uit de Omgevingsvergunning. Het toezicht hierop wordt uitgevoerd door de afdeling Vergunningen & handhaving conform het Handhavingsuitvoerings* programma (HUP). Ten aanzien van preventie worden al activiteiten gehouden, o.a. in het kader van Veilig Ondernemen Goor. Betrokken partners: Bestuurlijk portefeuillehouder: Wethouder VROM, Burgemeester Vergunningen en handhaving Brandweer, Veiligheidsregio Twente Ambitie 2013* De huidige mate van toezicht en handhaving dient behouden te blijven. Daar* naast dient blijvend en meer aandacht te worden besteed aan brandpreventieactiviteiten richting burgers en bedrijven en het verantwoordelijkheidsgevoel vergroten gelet op de visie van Brandweer Twente, Brandveilig leven. 30

31 4.3 Externe veiligheid Bij dit thema staan de risico s van gevaarlijke stoffen centraal. Gevaarlijke stoffen worden opgeslagen en/of bewerkt in inrichtingen en vervoerd via weg, water, spoor, lucht en buisleidingen. Te onderscheiden zijn het zgn. groepsrisico (GR) en het plaatsgebonden risico (PR). In beide gevallen gaat het om de zgn. naar buiten gerichte (ofwel externe) veiligheidsrisico s van de gevaarlijke stoffen. Analyse huidige situatie Verschillende factoren oefenen invloed uit op de externe veiligheid binnen de gemeente. In de eerste plaats betreft het de aanwezigheid van risicovolle bedrijven zoals LPG* tankstations, vuuropslagplaatsen en inrichtingen die vallen onder het Besluit Risico s Zware Ongevallen (BRZO). Daarnaast kunnen ook het vervoer van gevaarlijke stoffen over de weg, het spoor en het water en via ondergrondse buizen gevaarlijke situaties opleveren. Huidige aanpak Het extern veiligheidsbeleid is vastgesteld op 27 maart 2007 en wordt in 2013 geactualiseerd vastgesteld. De routering gevaarlijke stoffen waarbij een route wordt aangewezen voor een klein stukje van de A1 en voor het overige wordt met ontheffingen gewerkt. De risicovolle bedrijven worden jaarlijks gecontroleerd en de provinciale risicokaart wordt bijgehouden. Bij het ontwerpen van bestemmingsplannen wordt bewust rekening gehouden met de zoneringen van risicovolle bedrijven. Tevens wordt rekening gehouden met regels met betrekking tot de aanwezigheid van kwetsbare en beperkt kwetsbare objecten binnen contouren van buisleidingen voor vervoer gevaarlijke stoffen. Betrokken partners: Bestuurlijk portefeuillehouder: Wethouder VROM, Burgemeester Afdelingen Ruimtelijke Ordening en Economische ontwikkeling, Openbare Werken Regio Twente, Veiligheidsregio Twente Ambitie 2013* Blijvend aandacht besteden aan de afstemming tussen externe veiligheid en verschillende andere beleidsterreinen zoals het waterbeleid (vervoer gevaarlijke stoffen), bodembeleid en afvalstoffenbeleid Meer aandacht besteden aan de risico*communicatie, o.a. in relatie tot de risicokaart. 31

32 4.4 Bevolkingszorg Bij dit thema staan mogelijke rampen en crises centraal. De gemeente is daarbij verantwoordelijk voor de organisatie van de gemeentelijke bevolkingszorg van de rampenbestrijding. De veiligheidsregio Twente is verantwoordelijk voor de complete organisatie, de inhoud en de kwaliteit van de planvorming, het opleiden, trainen en oefenen van de teams voor de bevolkingszorg. Analyse huidige situatie Er hebben zich in de afgelopen jaren gelukkig* geen echte crises dan wel rampen voorgedaan. Van zogenaamde GRIP 8 situaties is geen sprake geweest. Wel is eenmaal de ambtenaar openbare orde en veiligheid opgeroepen inzake een GRIP 2 situatie te Berkelland in verband met een dreigende dijkdoorbraak van de Schipbeek (augustus 2010). Verder is eenmaal een beleidsteam, aangevuld met de driehoek, bijeengekomen naar aanleiding van de steekpartij in de Reggehof (12 april 2010) betreffende het voorkomen van maatschappelijke onrust. Wat betreft beleid is de gemeentelijke planvorming en crisisorganisatiestructuur in 2012 gewijzigd door de Wet op de veiligheidsregio s, de vorming van de Veiligheidsregio Twente en de vaststelling van het Regionaal Crisisplan waarmee de organisatie van de bevolkingszorg feitelijk wordt gekanteld en het gemeentelijk rampenplan wordt ingetrokken. Het gemeentelijk rampenplan inzake Elementis Specialties in Delden is overgeheveld naar de Veiligheidsregio Twente. Huidige aanpak Het Algemeen Bestuur van de gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Twente heeft in 2012 de hierna genoemde verplichte planfiguren vastgesteld: het regionaal crisisplan (RCP), regionaal risicoprofiel en het Regionaal Beleidsplan. De (staf)sectie bevolkingszorg wordt in de loop van 2012*2013 gefaseerd opgeleid, getraind opgeleid en geoefend. In de teams bevolkingszorg worden gemeentelijke medewerkers die lokaal en/of regionaal inzetbaar zijn opnieuw opgeleid. Betrokken partners: Bestuurlijk portefeuillehouder: Burgemeester AZ Veiligheidsregio Twente Ambitie 2013* Wat betreft de aanpak van een crisis/maatschappelijke onrust een Protocol maatschappelijke onrust realiseren zodat de taak* en rolverdeling binnen de gemeentelijke organisatie, in samenwerking met de Veiligheidsregio Twente, helder is Een gemeentelijke bijdrage blijven leveren aan de professionalisering van de regionale crisisorganisatie en zorgdragen voor een goede samenwerking. 8 Gecoördineerde Regionale Incidentbestrijding Procedure 32

33 5 Integriteit en veiligheid 5.1 Terrorisme en radicalisering Bij dit thema gaat het om ideologische groepen/stromingen in de samenleving die zo zijn geradicaliseerd, dat zij een bedreiging vormen of kunnen gaan vormen voor de veiligheid. Sprake kan zijn van dreigend geweld. Deze groepen vergroten de polarisatie in de samenleving, zetten het sociaal weefsel onder druk. Stromingen die op die manier kunnen radicaliseren, zijn bijvoorbeeld: rechts*extremisme, islamradicalisme, dierenrechtenradicalisme, links*extremisme. Analyse huidige situatie Rechtsextremisme (onder jongeren) is in de gemeente Hof van Twente niet of nauwelijks aan de orde. Dierenrechtenactivisten en de dreiging van deze activisten komen vaker voor. Zij hebben het bijvoorbeeld voorzien op agrarische bedrijven. In het verleden heeft er weleens een incident plaatsgevonden. Uit de cijfers van Artikel 1 Antidiscriminatievoorziening 9 blijkt dat het slachtofferschap inzake discriminatie vanwege etniciteit in klachten heeft opgeleverd en in 2011 waren dat er 3. Huidige aanpak Bij de politie Twente houdt de Criminele inlichtingeneenheid Twente (CIE) zich bezig met en doet onderzoek naar radicalisering. Betrokken partners: Bestuurlijk portefeuillehouder: Burgemeester AZ Politie Ambitie 2013* Uitbreiding inzet Antidiscriminatievoorziening met meer preventie*activiteiten, waar nodig Signaleringsfunctie bij scholen en wijkcentra beleggen alsook social media in dit kader volgen. 9 Sinds 28 juli 2009 is de Wet gemeentelijke Antidiscriminatievoorzieningen in werking getreden en heeft de gemeente Hof van Twente haar voorziening ondergebracht bij Stichting Artikel 1 Overijssel. 33

34 5.2 Georganiseerde criminaliteit Bij dit thema gaat het om vormen van georganiseerde criminaliteit die zich manifesteren in binnensteden/op gemeentelijk grondgebied en die in bepaalde mate gebruik (misbruik) maken van gemeentelijke voorzieningen en beschikkingen (waaronder vergunningen en aanbestedingen). Denk hierbij aan hennepkwekerijen, vastgoedfraude, illegale seksinrichtingen (mensenhandel) etcetera. Analyse huidige situatie De aanwezigheid van georganiseerde criminaliteit in Hof van Twente is minimaal, voor zover bekend. Ten aanzien van ontmantelde hennepkwekerijen zijn de volgende cijfers beschikbaar Hof van Twente Op Twentse schaal is sprake van een toename. In Hof van Twente is echter een afname te zien. Ten aanzien van vergunningen op grond van de Drank* en Horecawet wordt een Bibob vragenlijst ingevuld. Deze screening op grond van de wet Bibob heeft tot op heden niet geleid tot weigering dan wel intrekking van een Drank* en Horecavergunning. Wat betreft illegale prostitutiebedrijven in Hof van Twente blijkt uit gegevens van de politie dat er af en toe een illegaal bedrijf wordt opgespoord en ontmanteld. Huidige aanpak Om de bestuurlijke, geïntegreerde aanpak van georganiseerde criminaliteit op lokaal niveau te faciliteren, heeft het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties samen met de VNG het programma Bestuurlijke aanpak georganiseerde misdaad opgesteld. Een van de onderdelen uit het programma Bestuurlijke aanpak georganiseerde misdaad betreft de oprichting van Regionale Informatie* en Expertisecentra (RIEC s) in Nederland. De RIEC s vormen een informatieknooppunt vormen waarbinnen de informatie van verschillende handhavings* en opsporingsdiensten ( politie, openbaar ministerie, belastingdienst) naast elkaar worden gelegd. De centra zullen ter ondersteuning van gemeenten gevraagd én ongevraagd analyses verrichten die een beeld geven van de lokale verwevenheid tussen de onder* en bovenwereld en de wijze waarop dit tot uitdrukking komt. Op deze wijze wordt expertise opgebouwd op het terrein van de verwevenheid tussen de onder* en bovenwereld. De centra faciliteren verder de onderlinge afstemming van strafrechtelijk en bestuurlijk handhavend optreden op regionaal niveau en ondersteunen gemeenten bij de toepassing van de Wet Bevordering Integriteitsbeoordeling door het Openbaar Bestuur (Bibob) en het aanvragen van een Bibob*advies aan het Landelijk Bureau Bibob. 34