procedure genetisch onderzoek erfelijk borstcarcinoom

Transcriptie

1 prcedure genetisch nderzek erfelijk brstcarcinm situering Omkadering van genetisch nderzek dr genetische cunseling is essentieel vr een kwaliteitsvlle dienstverlening. Het aanbd aan genetic cunselrs is evenwel beperkt, wat kan resulteren in belangrijke wachttijden. In smmige mstandigheden is een snel traject wenselijk en is het uitstellen van genetisch nderzek niet te verantwrden. Deze prcedure beschrijft he genetisch nderzek vr evaluatie van erfelijkheid vr brstkanker rechtstreeks dr de behandelende arts kan aangevraagd wrden. Deze prcedure is van tepassing p patiënten die zelf reeds brst- f eierstkkanker ntwikkelden. Patiënten die zelf geen kanker ntwikkeld hebben en genetisch advies wensen, wrden drverwezen naar ns centrum m de mgelijkheden/beperkingen en de implicaties van dit vrspellend/predictief nderzek te bespreken. prcedure De behandelende arts evalueert en bevestigt de indicatie p basis van de richtlijnen van BeSHG, zie de checklist hierna ( Indien de patiënt vldet aan minstens één van de criteria, en de patiënt een genetisch nderzek wenst, wrdt aan de patiënt het infrmatiefrmulier Infrmatie klinisch genetisch nderzek gegeven ( Infrmatie vr patiënt en testemmingsfrmulieren). De mgelijke erfelijkheid van de brst- f eierstkkanker wrdt besprken en de genetische test wrdt tegelicht. mleculair genetisch nderzek screening van de vlledige cderende sequentie van de genen BRCA1, BRCA2, PALB2 en TP53, en analyse van de aan- f afwezigheid van de mutatie CHEK2 c.1100delc drlptijd: standaard: 4 maanden sped: 8 weken aanvraagfrmulier Het aanvraagfrmulier pstnataal genetisch nderzek (zie hiernder) wrdt vlledig ingevuld, p de keerzijde wrdt Erfelijke brst-/variumkanker aangevinkt. staal EDTA bled: 2 buizen van 7,5mL f 4 buizen van 4,9mL Universitair Ziekenhuis Gent De Pintelaan 185, 9000 Gent H9.7-OP8 uitgave 1 04/05/ / 3

2 verzenden rapprt p kamertemperatuur binnen 24-48u na afname aan het labratrium te bezrgen elk staal met vrzien zijn van de vlledige naam en gebrtedatum van de patiënt (bij vrkeur adrema-klever) het ingevulde aanvraagfrmulier en de checklist erfelijk brstcarcinm (zie hiernder) wrden verstuurd met het staal verstuur naar: UZ Gent, Medisch Onderzeksgebuw-Stalen Medische Genetica, Ingang 34, De Pintelaan 185, 9000 Gent. U ntvangt als aanvragende arts het rapprt van het genetisch nderzek. Wanneer er erfelijkheid wrdt aangetnd, verwijst u de patiënt(e) naar de raadpleging vr genetisch advies. Indien er geen erfelijkheid kan wrden aangetnd, kan het risic p brstcarcinm bij verwanten ng steeds verhgd zijn: de risic inschatting en het screeningsadvies vr geznde familieleden gebeurt in dit geval p basis van het advies van de werkgrep Senlgie van het UZ Gent (zie hiernder). H9.7-OP8 uitgave 1 04/05/ / 3

3 checklist erfelijk brstcarcinm Hiernder vindt u de belangrijkste indicaties vr het pstarten van mleculair genetisch nderzek vr erfelijk brstcarcinm vlgens de Belgian Sciety f Human Genetics ( guidelines/guidelines_hboc_2012.pdf): duid aan aan welk criterium uw patiënt(e) vldet. Vldet uw patiënt(e) f zijn/haar familie niet aan één van deze criteria, dan kan de indicatie vr mleculair nderzek ng steeds geëvalueerd wrden via de genetische raadpleging: in dat geval plant u best een afspraak. criteria Patiënte met brstcarcinm p leeftijd 35 jaar Patiënte met brstcarcinm p leeftijd 50 jaar en een verwante met brstcarcinm, eveneens 50 jaar Patiënte met brstcarcinm p leeftijd 50 jaar en een verwante met variumcarcinm (gelijk welke leeftijd) Patiënte met brstcarcinm p leeftijd 50 jaar en een verwante met bilateraal brstcarcinm (gelijk welke leeftijd) Patiënte met brstcarcinm p leeftijd 50 jaar en een mannelijke verwant met brstcarcinm Patiënte met bilateraal brstcarcinm, leeftijd bij diagnse van beide tumren 50 jaar Patiënte met variumcarcinm (gelijk welke leeftijd) Patiënte met een tripel negatief brstcarcinm p leeftijd 50 jaar Mannelijke patiënt met brstcarcinm (gelijk welke leeftijd) Familie met 3 verwanten met brstcarcinm waarbij één patiënte een eerstegraadsverwant is van de andere twee, met bij één patiënte: leeftijd bij diagnse 50 jaar tekmstig genetisch nderzek Indien het genetisch nderzek geen afwijking kan aantnen die de aandening verklaart, kan het genetisch materiaal van uw patiënt(e) in de tekmst pnieuw nderzcht wrden wanneer nieuwe kennis ver de mgelijke genetische rzaak vr de aandening beschikbaar is. Wanneer dit tekmstige nderzek resultaten plevert die belangrijk zijn vr uw patiënt(e) f vr zijn/haar familieleden, wrdt u als behandelende arts p de hgte gebracht. de patiënt(e) geeft hiervr testemming de patiënt(e) geeft hiervr geen testemming Ondertekende heeft de infrmatie ver het genetisch nderzek in een persnlijk gesprek en in begrijpelijke taal aan de patiënte uitgelegd. Naam zrgverlener:... Datum:... /... /... Handtekening zrgverlener:... H9.7-OP8 uitgave 1 04/05/ / 3

4 Brstkankerscreening bij asymptmatische vruwen Aanbevelingen UZ Gent 1) Screening asymptmatische vruwen Gemiddeld risic: mammgrafie m de 2 jaar tussen 50 en 69 jaar 2) Vruwen >70 jaar in kader van de gratis Vlaamse Brstkankerscreening (geen echgrafie) Verhgd risic: jaarlijks mammgrafie vanaf 40 jaar Bij eerste presentatie eenmalig echgrafie (jaarlijkse screening met echgrafie wrdt niet aanbevlen) Bij extreem dens brstklierweefsel (BI-RADS 4) wel jaarlijks echgrafie Tussen 50 en 69 jaar kan de mammgrafie m de 2 jaar gebeuren in kader van de gratis Vlaamse Brstkankerscreening Sterk verhgd risic: jaarlijks MRI MRI vanaf vanaf 30 jaar 30 f jaar vanaf f vanaf 5 jaar5 vr jaarde vr leeftijd de leeftijd van diagnse van diagnse bij bij jngste jngste familielid familielid (Niet(Nit vr leeftijd vr leeftijd 25 jaar) 25 jaar) Én eenmalig mammgrafie p leeftijd p leeftijd 40 jaar40 jaar Én mammgrafie m m de 2 de jaar 2 tussen jaar tussen jaar en 69 in kader jaar in van kader gratis van de Vlaamse gratis Vlaamse Brstkankerscreening. Brstkankerscreening. Alternatief: preventieve preventieve mammectmie mammectmie en salping-variëctmie en salping-variëctmie Verder screenen p eigen initiatief zlang levensverwachting >10 jaar Op dezelfde manier verder screenen zals tussen 50 en 69 jaar naargelang risiccategrie 3) Opvlging na brstkanker (tumrectmie f mammectmie) f na bipsie LCIS, ADH f ALH Jaarlijks mammgrafie (na mammectmie met autlge recnstructie vlstaan blique pnames) + echgrafie Vanaf 10 jaar na diagnse: Eventueel mammgrafie m de twee jaar (kan in kader van gratis Vlaamse Brstkankerscreening) Eventueel echgrafie achterwege laten (als sentinel negatief en BI-RADS 1 tt 3 brstdensiteit) 4) Opvlging na preventieve mammectmie met autlge recnstructie Eventueel jaarlijkse mammgrafie (enkel blique pnames vlstaan) + echgrafie Cnsensus MOC senlgie 4 december 2012, gebaseerd p rapprt 172A van het federaal kenniscentrum vr de gezndheid (KCE), januari 2012

5 Centrum Medische Genetica UZ Gent - Medisch nderzeksgebuw, De Pintelaan 185, 9000 Gent tel: 09 / fax: 09 / buizenpst: AANVRAAGFORMULIER POSTNATAAL GENETISCH ONDERZOEK VOOR CONSTITUTIONELE (AANGEBOREN) AANDOENINGEN IDENTIFICATIE PATIËNT (afznderlijk frmulier per patiënt vereist) Naam en vrnaam:... Gebrtedatum:... Geslacht: M / V Etnische afkmst:... Adres: Naam ziekteverzekering:... Lidnummer:... KG1/KG2:.../... Indien patiënt gehspitaliseerd: Erkenningsnummer ziekenhuis :... Hspitalisatiedienst :... Hspitalisatiedatum :... IDENTIFICATIE AANVRAGER Naam en vrnaam:... RIZIV-nummer:... Adres / afdeling / telefn / fax: Handtekening Kpie resultaat naar: (adres) AANVRAAGDATUM:... DATUM AFNAME:.../... /..., uur:... AFNAME DOOR:...f STAAL REEDS IN LABORATORIUM TYPE LICHAAMSMATERIAAL: bled wangbrush huidbipt andere:. Gelieve de stalen p kamertemperatuur te bewaren en binnen 24-48u na afname aan het labratrium te bezrgen. Gelieve elk staal te vrzien van de vlledige naam en gebrtedatum van de patiënt. Verstuur naar: UZ Gent, Medisch nderzeksgebuw-stalen Medische Genetica, ingang 34, De Pintelaan 185, 9000 Gent. Meer infrmatie ver afname, bewaren en transprt van specifieke weefsels en ver de specifieke testen: INDICATIE / VRAAGSTELLING bevestiging/uitsluiting van klinische diagnse dragerschapsnderzek vr X-gebnden f autsmaal recessieve aandening (*) familiaal risic partner drager cnsanguïniteit met partner gameetdnr andere:... predictief nderzek (*) (enkel na cnsultatie in genetisch centrum; twee nafhankelijke stalen vereist) ander gericht mutatie-nderzek (*) nazicht f mutatie bij kind de nv is nderzek segregatie mutatie/variant in de familie bevestiging resultaat p nafhankelijk staal uder van kind/fetus met chrmsmafwijking wetenschappelijke deleinden:.. stckeren DNA (EDTA-bled) aanleg EBV-cellijn (natrium-heparine bled) aanleg fibrblastencultuur (huidbipt in steriel fysilgisch medium) aanleg lymfcytencultuur (EDTA-bled) (*) vul relevante infrmatie ver familieleden in mcirkel het gen in de lijst p de keerzijde KLINISCHE INFORMATIE (verplicht) (Artikel 33, K.B in werking , betreffende de nmenclatuur van de geneeskundige verstrekkingen: de klinische vraagstelling met behrlijk ingevuld zijn) klinisch verslag / checklist in bijlage (checklists p Zrg Zrgverleners - Test-specifieke vragenlijsten (checklists)) RELEVANTE INFORMATIE OVER FAMILIELEDEN uders cnsanguïen partner reeds genetisch nderzcht naam en gebrtedatum partner: resultaat:... man / vruw / geslacht nbekend verleden man / vruw aangetaste man /vruw drager / draagster cnsanguïniteit familielid (-leden) reeds genetisch nderzcht : naam en gebrtedatum indexpatiënt familie:... relatie met indexpatiënt:... gendefect in de familie:... genetisch centrum waar nderzek gebeurde:... Stambm vermeld namen en gebrtedata; duid te nderzeken persn met een pijl aan; gebruik de symblen vlgens de legende. Aanvraagfrmulier pstnataal genetisch nderzek - uitgave 14 in vege 04/05/2017 Pagina 1 van 2

6 Herhaal naam patiënt a.u.b.:.. AANGEVRAAGD ONDERZOEK E = bled p EDTA (5ml); E2 = bled p EDTA (2x5ml) (f minstens 50µg gdna) H = bled p natrium-heparine; B = brsteltje wangcellen; T = tumrmateriaal vereist!! staal nmiddellijk na afname bezrgen (binnen 24h kamertemperatuur); = neem vraf cntact met lab! patiënten meten vlden aan vlgende inclusiecriteria: gelieve deze te vermelden p de aanvraag Fertiliteitsprbleem, DSD H Subfertiliteit, infertiliteit, herhaald miskraam: cnventinele karytypering E Herhaald miskraam: MTHFR c.677c>t E Verstrde spermatgenese (micrdeleties Y-chr.) E Azöspermia dr CAVD (CFTR) E Prematuur varieel falen, FMR1-gerelateerd E Disrder f Sex Develpment / DSD panel (NR5A1, SOX9, WT1, SRY, DMRT1, AR) Gameetdnr, cnsanguïniteit H Cnventinele karytypering E Dragerschap mucviscidse/ CF (CFTR) E Dragerschap spinale muscul. atrfie/ SMA (SMN1) Chrmsmale aandeningen, mentale retardatie Ouder van kind met chrmsmale afwijking: H Cnventinele karytypering E Mleculaire karytypering: array-cgh Vermeden van chrmsmale afwijking: H Cnventinele karytypering E Mleculaire karytypering: array-cgh E Angelman syndrm/ AS (methylatie chr. 15) E Fragiele-X syndrm (FMR1) H Klinefelter syndrm E Prader-Willi syndrm/ PWS (methylatie chr. 15) E Rett syndrm (MECP2) H Trismie 21 / syndrm van Dwn H Turner syndrm (mnsmie X) H Ander syndrm:... E Uniparentale dismie - specifieer het chrmsm: k EDTA bledstaal van beide uders ndig! H Vrbereiding PGD: specifieer: FISH vr... Metablisme, bled, ademhaling, spijsvertering, nieren E Cngenitaal Centraal Hypventilatie Syndrm (PHOX2B) E Ziekte van Fabry (GLA) man: enkel na bevestiging deficiëntie alpha-galactsidase E Hereditaire hemchrmatse type 1 (HFE) cncentratie serumferritine:... transferrine-saturatie (%):... E Hmcystinuria (MTHFR c.677c>t) E Mucviscidse / cystic fibrsis/ CF, CFTRgerelateerde aandeningen (CFTR) E (f B) 50 frequente mutaties (eerstelijns nderzek) E vlledige screening CFTR-gen E Pancreatitis, hereditaire (PRSS1) E Pancreatitis, idipatische (CFTR) E Prteïne S (alfa) deficiëntie (PROS1) vrije prteïne S waarden:... E2 Plycystische nieren (PKD1, PKD2) Afwijkende grei / btaandeningen E Achndrgenese type 2 (COL2A1) E Achndrplasie (htspt analyse FGFR3) 1 E Acrcapitfemrale dysplasie (IHH) E Brachydactylie type A1 (IHH) E Buschke-Ollendrf syndrm (LEMD3) E Cranisynstse/Apert Syndrm (htspt analyse FGFR2) 1 E Cranisynstse Bstn Type (MSX2) E2 Ectrdactylie; cleft lip/palate syndrm type 3; ectdermale dysplasie genpanel (genpanel) 1 E Feingld syndrm (MYCN) E Hypchndrgenese (COL2A1) E Hypchndrplasie (htspt analyse FGFR3) 1 E Hypfsfatasia (ALPL) E Kniest dysplasie (COL2A1) E Leri-Weill dyschndrstesis (SHOX) E Melrhestse (LEMD3) E Muenke syndrm (htspt analyse FGFR3) 1 E Multipele epifysaire dysplasie, AD (COL2A1) E Multipele epifysaire dysplasie, AR (SLC26A2) E2 Ostegenesis imperfecta genpanel 1 (COL1A1, COL1A2, IFITM5) E2 Ostegenesis imperfecta genpanel 2 (genpanel) 1 E Ostepikilse (LEMD3) E Osteprse (LRP5, WNT1, PLS3) E Prteus syndrm (AKT1) E Saethre-Chtzen syndrm (TWIST1) E Spndyl-epifysaire dysplasia cngenitaal (COL2A1) E Spndyl-megaepifysaire-metafysaire dysplasie (NKX3-2) E2 Stickler syndrm (COL2A1, COL11A1, COL11A2) E Thanatfre dysplasie (htspt analyse FGFR3) 1 Bindweefsel, bledvaten, huid E Arteriële trtusiteit syndrm (SLC2A10, FBLN4 (=EFEMP2)) E Beals-Hecht syndrm/ Cngenitale Cntracturale Arachndactylie (CCA) / Arthrgrypse Distale Type 9 (FBN2) E Bicuspide artaklep (bicuspid artic valve - BAV) (SMAD6, NOTCH1, NKX2.5, GATA5) E Brittle Crnea syndrm (ZNF469, PRDM5) E Bruck syndrm (FKBP10, PLOD2) E Brugada syndrm (SCN5A) E2 Cardi panel (targeted genpanel) 1 E Catechlaminerge plymrfe ventrikeltachycardie (RYR2) E Cerebral small vessel disease (COL4A1, COL4A2) E2 Cngenitale structurele hart afwijkingen (targeted genpanel) 1 E2 Cutis laxa (genpanel) 1 E EDS, arthrchalasis type (EDS type VIIB - exn 5-7 COL1A1 en COL1A2) E EDS, klassiek type (EDS types I & II - COL5A1, COL5A2) E2 EDS, AR (genpanel) 1 E EDS, peridntitis type (C1R, C1S) E EDS, vasculair type (EDS type IV - COL3A1) E2 Familiale thracale arta aneurysmata genpanel 1 (genpanel) 1 E2 Familiale thracale arta aneurysmata genpanel 2 (genpanel) 1 E Gegeneraliseerde arteriële calcificatie in de kinderjaren (GACI) (ENPP1, ABCC6) E Geïsleerde retinale arterilaire trtusiteit (COL4A1, COL4A2) E2 Gerderma stedysplasticum (genpanel) 1 E Hemrragische strke (COL4A1, COL4A2) E Hereditary angipathy with nephrpathy, aneurysms and muscle cramps syndrme (HANAC) (COL4A1, COL4A2) E2 Hypertrfe cardimypathie (MYBPC3, MYH7, TNNT2) E Idipathische witte stfletsels (COL4A1, COL4A2) E Lng QT syndrm (SCN5A, KCNH2, KCNQ1) E Marfan syndrm (FBN1) E Occipitaal hrnsyndrm; Distale Spinale Musculaire atrfie (X-linked distal SMA) (ATP7A) E Prencefalie genpanel (COL4A1, COL4A2) E2 Pseudxanthma Elasticum (PXE) (ABCC6, ENPP1, GGCX, VEGFA [htspts]) E PXE-like syndrm met stllingsziekte (GGCX) E RIN2 syndrm (RIN2) E Vasculaire mineralisatie (ANKH, NT5E(=CD73), ENPP1) E2 Weill-Marchesani syndrm (ADAMTS10, ADAMTS17, FBN1, LTBP2) Neurlgische en neurmusculaire aandeningen E Ataxia telangiectasia (ATM) E2 Bethlem mypathie (COL6A1, COL6A2, COL6A3, COL12A1) E CADASIL (NOTCH3) E Charct-Marie-Tth type 1A/ CMT1A (PMP22-dup) E Fragiele X geasscieerd Tremr-Ataxie syndrm/ FXTAS (FMR1) E Hereditaire drukneurpathie/ HNPP (PMP22-deletie) E2 Limb-Girdle spierdystrfie (targeted genpanel) 1 E2 Myelsclerse mypathie (COL6A1, COL6A2, COL6A3, COL12A1) E Mytne dystrfie type 1, ziekte van Steinert (DMPK) E Spinale musculaire atrfie/ SMA, Werdnig- Hffmann, Kugelberg-Welander (SMN1) E2 Ullrich cngenitale spierdystrfie (COL6A1, COL6A2, COL6A3, COL12A1) E2 Ziekte van Huntingtn Aanvraagfrmulier pstnataal genetisch nderzek - uitgave 14 in vege 04/05/2017 Pagina 2 van 2 1 Zie verzicht van de genen p Zrgverlener Genetische analyses Cnstitutineel genetische aandeningen Oftalmgenetica en tgenetica E Achrmatpsie (CNGB3, CNGA3) E Aniridia (PAX6) E Anterieure segment dysgenese (FOXC1, PITX2, PITX3, FOXE3) E Best (vitellifrme) maculaire dystrfie (BEST1, PRPH2, IMPG1, IMPG2) E Blepharphimsis, BPES type I en II (FOXL2) E Chrideremia (CHM) E Cngenitale statinaire nachtblindheid, X-L (NYX) E Dfheid DFNB1A en DFNB1B (GJB2 - Cx26 en GJB6 - Cx30) E2 Ectpia Lentis (LTBP2, ADAMTSL4, FBN1) E Enhanced S-cne syndrme/ ESCS (NR2E3) E Familiale exsudatieve vitreretinpathie / FEVR, AD (FZD4, TSPAN12, LRP5) E FRMD7-gerelateerde infantiele nystagmus (FRMD7) E2 Leber cngenitale amaursis/ LCA (genpanel) 1 E Maculaire dystrfie (PRPH2) E Megalcrnea (LTBP2) E Micrsferfakie (LTBP2) E Occulte maculaire dystrfie (RP1L1) E Oculair albinisme type 1 / OA1 (GPR143) E Oculcutaan albinisme type 1 en 2 (TYR, OCA2) E Oculcutaan albinisme type 3, 4, 6 en 7 (TYRP1, SLC45A2, SLC24A2, C10ORF11) E Optische atrfie type 1 (OPA1) E Primair Cngenitaal Glaucm (LTBP2) E2 Retinale dystrfie (RetNet targeted genpanel) 1 E2 Retinale dystrfie, early-nset/ EORD (genpanel) 1 E2 Retinitis pigmentsa, AD (genpanel) 1 E Retinitis pigmentsa, X-L (RPGR ORF15, RPGR exn 1-14, RP2, OFD1) E Srsby fundus dystrfie (TIMP3) E Usher syndrm, type IIA (USH2A) E ziekte van Stargardt (ABCA4) Familiale kanker en kanker-gerelateerde syndrmen E Birt-Hgg-Dube syndrm (FLCN) E Cwden disease (PTEN) E2 Erfelijke brst-/ variumkanker (BRCA1, BRCA2, PALB2, TP53, CHEK2 1100del)! E2 Erfelijke clnkanker - Familiale adenmateuze cln plypse / FAP/ MAP (APC, MUTYH, NTHL1) E2 Erfelijke clnkanker / PPAP (POLE, POLD1) E2 Erfelijke clnkanker nn-plypsis/hnpcc/ Lynch: E ent nderzek micrsatelliet-instabiliteit (MSI) E2 mutatie-nderzek (MLH1, MSH2, MSH6) E2 mutatie-nderzek (PMS2) E2 Fancni anemia (genpanel) 1 E2 Fechrmcytmen, hereditaire paraganglimen (SDHA, SDHB, SDHC, SDHD, MAX, TMEM127, SDHAF2) E Melanm, familiaal maligne (CDKN2A) E Multipele endcriene neplasie/ MEN type 2A, MEN type 2B, schildkliercarcinm, FMTC, familiale Hirschsprung (RET) E Neurfibrmatse type 1 (NF1)!! E Neurfibrmatse type 2 (NF2) E Vn Hippel Lindau syndrm (VHL) Farmacgenetisch nderzek E Butyrylchlinesterase deficiëntie (BCHE) E Erfelijke gecmbineerde deficiëntie van vitamine K- afhankelijke stllingsfactren (VKORC1, GGCX) E Farmacgenetische Abacavir hypersensitiviteit (HLA5701) Immuunaandeningen E2 Primaire immuun deficiëntie, APECED (AIRE) E2 Primaire immuun deficiëntie, subpanel antilichaam deficiëntie (CVID, agammaglbulinemie, hyper-igm syndrm, hyper-ige syndrm) (genpanel) 1 E2 Primaire immuun deficiëntie, subpanel chrnische muccutane candidiasis (CMC) (genpanel) 1 E2 Primaire immuun deficiëntie, subpanel SCID (genpanel) 1 Andere:...