Domein Getallen. Reken-wiskundemethode voor het primair onderwijs. Katern 1F

Transcriptie

1 Domein Getallen Reken-wiskundemethode voor het primair onderwijs Katern 1F

2 1 A. Notatie, taal en etekenis Uitspraak, schrijfwijze en etekenis van getallen, symolen en relaties Wiskundetaal geruiken 5 is gelijk aan (evenveel als) 2 en 3 Weten dat getallen verschillende etekenissen kunnen heen en dat je ermee kunt rekenen in contexten en met formele wiskundetaal. De symolen (+,, x, :, =) kennen, de etekenis hiervan weten en relaties hiertussen kennen, ijvooreeld de stap van herhaald optellen naar vermenigvuldigen en geruik van het keer-teken, of de inverse relatie tussen optellen en aftrekken. In veel situaties in het dagelijks leven worden getallen geruikt. Daarij wordt onderscheid gemaakt tussen de onderstaande etekenissen en functies: aantal: geld, voorwerpen telgetal: een nummer of de zoveelste in een telrij meetgetal: leeftijd, lengte naamgetal: rugnummer, uslijn rekengetal: 2 erij 3 is 5. Bedenk vooreelden uit het dagelijks leven waarin getallen voorkomen. In welke vooreelden reken je niet met het getal? Leerlingenoek 5, lok 2 C 2 Wat etekenen deze getallen? 465 Toetsschrift 5, lok 2 Toets Maatschrift 5, lok 1 Toets Maatschrift 5, lok 3 Toets Maatschrift 5, lok 4 Toets Maatschrift 5, lok 5 Weten dat getallen verschillende etekenissen heen en dat je ermee kunt rekenen in contexten en in wiskundetaal. De symolen (+,, x, :, =) kennen, de etekenis hiervan weten en relaties hiertussen kennen, zoals de inverse relatie tussen vermenigvuldigen en delen, en tussen optellen en aftrekken of de relatie tussen delen en herhaald optellen/aftrekken. In veel situaties in het dagelijks leven worden getallen geruikt. Daarij wordt onderscheid gemaakt tussen de onderstaande etekenissen en functies: aantal: geld, voorwerpen telgetal: een nummer of de zoveelste in een telrij meetgetal: leeftijd, lengte naamgetal: rugnummer, uslijn rekengetal: 2 erij 3 is 5. Bedenk vooreelden uit het dagelijks leven waarin getallen voorkomen. In welke vooreelden reken je niet met het getal? 515 km/uur Leerlingenoek 8, lok 5 C 2 Wat etekenen al die getallen. aa Lees de tekst in het lauwe vakje. Hoeveel getallen tel je? 5 Welk getal geeft een hoeveelheid aan? 8 c Welke 2 getallen geven een rangorde aan? (telgetallen) 12 en 2010 meetgetal 28 Op 12 mei 2010 kocht Naomi 8 paar sokken voor 19,60, met een korting van maar liefst 30%.

3 A. Notatie, taal en etekenis 2 Uitspraak, schrijfwijze en etekenis van getallen, symolen en relaties Wiskundetaal geruiken In het tafelgroepje zitten 5 kinderen: 2 jongens en 3 meisjes: 5 is gelijk aan 2 en 3, etekent dat je een hoeveelheid van 5 kunt splitsen in of samenstellen met ijvooreeld 2 ojecten en 3 ojecten. Dit is in wiskundetaal op verschillende manieren te noteren: 2+3=5; 3+2=5; 5=3+2; 5=2+3. Het tegelpad heeft 200 tegels. Het is 25 tegels lang en 4 tegels reed. Hoe kun je deze situatie in wiskundetaal eschrijven? (4 x 25 = 200; 25 x 4 =200; 200 : 4 =25; 200 : 25 = 4; 200 = 4 x 25) Leerlingenoek 5, lok 1 C 3 Bedenk steeds een keersom en een deelsom. Reken ze ook uit. Meer antwoorden. aa 20 olletjes in 4 zakken. 4 5 = 20 en 20 : 4 = 5 27 kinderen in rijen van = 27 en 27 : 3 = 9 c 20 kinderen in groepen van = 20 en 20 : 4 = 5 d 40 kinderen in 8 groepen. 8 5 = 40 en 40 : 8 = 5 De relaties groter/kleiner dan Weten dat je in getallen een volgorde kunt aanrengen. Kunnen vergelijken en ordenen van hele getallen onder ± en van elementaire kommagetallen. Weten wat de egrippen kleiner dan en groter dan in de context van getallen etekenen. Prijskaartjes van computers: 901, 898, 799. Welke computer is het goedkoopst? Leerlingenoek 5, lok 2 C 1 Zet de prijzen op volgorde van goedkoop naar duur Toetsschrift 5, lok 1 Toetsschrift 5, lok 2 Toetsschrift 5, lok 3 Toetsschrift 5, lok 4 Toets Maatschrift 7, lok 1 Toetsschrift 7, lok 1 Toetsschrift 7, lok 2 Toetsschrift 7, lok 6 Mondelinge toetsen groep 7 Kunnen vergelijken en ordenen van hele getallen onder ± en van kommagetallen. Weten wat de egrippen kleiner dan en groter dan in de context van getallen etekenen. In onze straat staan drie huizen te koop. Nummer 17 is te koop voor En ons huis staat te koop voor Welk huis is het goedkoopst? Welke het duurst? Orden de getallen van klein naar groot: 99,8; 99,0; 100,1; 100,9; 10,

4 A. Notatie, taal en etekenis 3 Uitspraak, schrijfwijze en etekenis van getallen, symolen en relaties Wiskundetaal geruiken Maatschrift 8, lok 1 CD6 Zet de getallen in de goede volgorde. Van klein naar groot. a ,4 10,1 45,1 54,2 9,99 4,9 4,9 9,4 9,99 10,1 45,1 54,2 Welke van de volgende getallen zijn kleiner dan 2,5? 2,51 3 2,25 1,9. Leerlingenoek 7, lok 4 CD 4 Vergelijk de kommagetallen met de reuken. aa Welke getallen zijn kleiner dan 1 2? Welke getallen zijn groter dan 1 3? c Welke getallen zijn groter dan 1 8? 0,25 0,2 0,666 0,125 0,2 0,666 0,10 0,45 0,333 0,2 0,9 0,75 0,01 0,75 0,666 0,75 0,50 0,08 0,8 0,5 Maatschrift 7, lok 3 CD 5 Waar liggen de kommagetallen dichter ij? Zet een rondje om het goede antwoord. a 6,1 dichter ij 6 of ij 7? 3,3 dichter ij 3 of ij 4? c 8,14 dichter ij 8 of ij 9? 11,92 dichter ij 11 of ij 12? 15,6 dichter ij 15 of ij 16? 12,1 dichter ij 12 of ij 13? d 8,48 dichter ij 8 of ij 9? 5,55 dichter ij 5 of ij 6?

5 A. Notatie, taal en etekenis 4 Uitspraak, schrijfwijze en etekenis van getallen, symolen en relaties Wiskundetaal geruiken Maatschrift 7, lok 6 CD 7 Zet de getallen op volgorde: van klein naar groot. Tel ze daarna op met je rekenmachine. a 0,3 0,1 0,5 0,7 0,1 0,3 0,5 0,7 0,21 0,31 0,22 0,33 0,21 0,22 0,31 0,33 Samen 1,6 c 0,09 0,07 0,04 0,08 0,04 0,07 0,08 0,09 Samen 0,28 Samen 1,07 d 3,05 3,03 5,03 5,05 3,03 3,05 5,03 5,05 Samen 16,16 Wat is meer: 0,5 of 0,05? Zet de volgende jaartallen op volgorde: 1623, 1450, 1789, Maatschrift 6, lok 6 C 4 Hang de jaartallen op ongeveer de goede plaats aan de lijn We heen de lengte van een aantal kinderen gemeten. Zet de lengtes op volgorde van groot naar klein: 1,43 m; 1,38 m; 1,51 m; 1,49 m; 1,55 m. Leerlingenoek 7, lok 1 CD 4 Zet de getallen op volgorde: van klein naar groot. aa c 100 1, ,95 0,40 65,50 18,60 0,40 1,45 3,95 18,60 65, ,16 kg 216 kg 6,12 kg 126 kg 2,61 kg 1,26 kg 1,26 kg 2,16 kg 2,61 kg 6,12 kg 126 kg 216 kg 0,76 400,40 100,00 625,25 111,11 99,99 54,80

6 A. Notatie, taal en etekenis 5 Uitspraak, schrijfwijze en etekenis van getallen, symolen en relaties Wiskundetaal geruiken Maatschrift 7, lok 1 CD 5 Zet de edragen op volgorde van klein naar groot. a ,50 5 7,25 1,75 3,99 4,01 1,75 3,99 4,01 5 7,25 8,50 c 5,45 5,24 5,74 5,15 5,54 5,47 5,15 5,24 5,45 5,47 5,54 5,74 d 7,15 6,99 7,05 7,99 6,95 6,05 6,05 6,95 6,99 7,05 7,15 7,99 Getallen ordenen van klein naar groot. Leerlingenoek 7, lok 4 CD 4 Zet de getallen op volgorde van klein naar groot. aa 0,5; 1,1; 1,5; 5,0; 5,1 c 0,5 1,5 0,12 0,9 7,3 3,07 5,1 1 3,7 1,1 5,0 0,95 1,1 0,73 7,03 Werkschrift 7, lok 4 CD 3 Zet op volgorde van klein naar groot. aa 0,6 0,7 0,1 0,2 0,4 0,7 1,5 7,0 5,1 3,3 0,1 0,2 0,4 0,6 0,7 0,7 1,5 3,3 5,1 7,0 c 1,85 1,8 2,35 3,25 2,3 1,8 1,85 2,3 2,35 3,25 d 1,18 1,08 1,81 1,01 1,009 1,009 1,01 1,08 1,18 1,81

7 A. Notatie, taal en etekenis 6 Uitspraak, schrijfwijze en etekenis van getallen, symolen en relaties Wiskundetaal geruiken 0,45 is vijfenveertig honderdsten Weten wat kommagetallen zijn en hoe je die schrijft en uitspreekt: de hele getallen voor de komma (op de rekenmachine een punt) en daarachter tienden, honderdsten en duizendsten om het getal te verfijnen. Betekenis kunnen geven aan eenvoudige kommagetallen. Jasper en Elske willen weten hoeveel kilometer ze vandaag gefietst heen. Op de kilometerteller van Elske staat dat ze 9,38 km gefietst heeft. Op de teller van Jasper staat dat hij 12,7 km heeft gefietst. Welke kilometerteller meet het meest precies? Leg eens uit. 0,1 is één tiende; 0,01 is één honderdste; 0,001 is één duizendste. Noem eens vooreelden van situaties waarin je deze getallen kunt tegenkomen? Schrijf met cijfers. Mondelinge toetsen groep 7 Weten wat kommagetallen zijn en hoe je die schrijft: de hele getallen voor de komma (op de rekenmachine een punt) en daarachter tienden, honderdsten en duizendsten om het getal te verfijnen. Betekenis kunnen geven aan meer complexe kommagetallen. Schrijf als kommagetallen v. twintig en twee tienden; vijftienduizendste. Getallen samenvoegen v. 0, ,002. Leerlingenoek 7, lok 2 C 1 Wat etekenen de kommagetallen? a Frits loopt de 100 m in Vorige maand liep hij die nog in Samen espreken. Handleiding 7, lok 2 Frits loopt de 100 m in Wat etekent dat? Gaat het over minuten of over seconden? Het zijn 13 seconden en 4 10 seconde. Hoe schrijf je het als het 4 honderdste seconde zou zijn? (13.04) Welke sporten meet je zo nauwkeurig, welke meet je minder nauwkeurig? Waarom?

8 A. Notatie, taal en etekenis 7 Uitspraak, schrijfwijze en etekenis van getallen, symolen en relaties Wiskundetaal geruiken Breuknotatie met horizontale streep, ¾ Weten dat een reuk genoteerd wordt met een horizontale streep (reukstreep). Betekenis kunnen geven aan een eenvoudige reuk in een context. Schrijf drie vierden als getal. Ik he nog ¾ reep chocolade over, zegt Willem. Wat edoelt hij dan? Wat etekent Een derde van alle kinderen snoept te veel? Hoe schrijf je een derde in een reuk? Leerlingenoek 6, lok 1 C 1 Toets Maatschrift 6, lok 1 Toetschrift 6, lok 2 Weten dat een reuk genoteerd wordt met een horizontale streep (reukstreep). Betekenis kunnen geven aan een reuk in een context. (Verderop in het referentiekader wordt aangegeven dat op het niveau van 1S kinderen ook de reuk met een schuine streep moeten herkennen.) Is ⅓ een getal? Waar staat de 3 voor en waar staat de 1 voor? Waar staat deze reuk op de getallenlijn? Breuken. Samen espreken. 5 druiven een kwart appel een halve anaan 8 aardeien 1 4 sinaasappel 1 8 liter slagroom

9 A. Notatie, taal en etekenis 8 Uitspraak, schrijfwijze en etekenis van getallen, symolen en relaties Wiskundetaal geruiken Handleiding 6, lok 1 Taaltip Maak met de kinderen een woordwe over het kernegrip 1 2. Stimuleer de kinderen heel reed te associëren. Ze mogen tekeningen en woorden en stukjes zin edenken. Waarom he je dit woord edacht? Een vooreeld van een woordwe is: Halve gare 0,5 1 2 De helft Een tweede deel De eerste helft van een voetalwedstrijd Twee halven = één hele Half Rekenwoorden Rechthoek Half Vierkant Helft Cirkel Kwart Breuk Gelijk Lastige woorden Gelijke stukken Goede getallen

10 A. Notatie, taal en etekenis 9 Uitspraak, schrijfwijze en etekenis van getallen, symolen en relaties Wiskundetaal geruiken Teller, noemer, reukstreep Kennen van de egrippen teller, noemer en reukstreep en deze taal kunnen geruiken ij het omgaan met reuken. In de krant staat: tweevijfde van de kinderen van de asisschool is op vakantie naar het uitenland geweest. Hoe schrijf je tweevijfde als reuk met een reukstreep? Leerlingenoek 6, lok 1 Kennen van de egrippen teller, noemer en reukstreep en deze taal kunnen geruiken ij het werken met reuken. Wat etekenen teller en noemer? Kinderen moeten actief de egrippen teller en noemer kennen en geruiken. C 1 Breuken. Samen espreken. 5 druiven een kwart appel een halve anaan 8 aardeien 1 4 sinaasappel 1 8 liter slagroom ¾ reep chocolade. Wat is de teller in de reuk? Wat is de noemer? Maatschrift 7, lok 4 CD 8 Vul de goede antwoorden in. a In de reuk 3 4 is het cijfer 3 de teller. In de reuk 7 8 is het cijfer 8 de noemer. 1

11 10 A. Notatie, taal en etekenis Uitspraak, schrijfwijze en etekenis van getallen, symolen en relaties Wiskundetaal geruiken 1-Fundament Toelichting en vooreelden ij 1F Toetsen 1-Fundament Toelichting en vooreelden ij 1-Streef Functioneel geruiken Functioneel geruiken Functioneel geruiken Functioneel geruiken Uitspraak en schrijfwijze van gehele getallen, reuken, decimale getallen Kunnen schrijven en uitspreken van hele getallen (tot ongeveer ), reuken en eenvoudige kommagetallen (decimale getallen). Hoe schrijf je vijftienhonderd en zestigduizend in cijfers? (dit kan ij grote getallen zowel met een spatie of met een punt: of ). Nederland heeft ongeveer 17 miljoen inwoners. Hoe schrijf je zeventien miljoen in cijfers? Handleiding 6, lok 6 Bekijk of de kinderen de krantenerichten egrijpen en kunnen navertellen. Laat ze de getallen nog eens uitspreken. Kunnen ze zich er iets ij voorstellen? Mondelinge toetsen groep 6, groep 7, groep 8 Toets Maatschrift 6, lok 1 Toets Maatschrift 8, lok 5 Toets Maatschrift 8, lok 6 Toetsschrift 8, lok 5 Kunnen schrijven en uitspreken van hele getallen, (samengestelde) reuken, gemengde getallen en kommagetallen (decimale getallen). Grote getallen kunnen zowel met een punt geschreven worden als met een spatie ( of ). Hoe spreek je 5 ⅜ uit? De evolkingsteller op de site geeft aan dat er op 14 augustus 2009 om 12 uur precies mensen in Nederland woonden. Hoe spreek je dat getal uit? Hoe schrijf je vier en een derde? Hoe schrijf je vierderden? Uitspraak en schrijfwijze. De roccoli kost twee euro en zesendertig eurocent. Hoe schrijf je dat op? Spreek de volgende getallen uit: 8436; 12,95; 2,5. In het recept staat: nodig voor het eslag: ¾ liter melk. Hoe spreek je deze reuk uit? (drievierde; driekwart) Uitspraak en schrijfwijze. Leerlingenoek 7, lok 3 C 2 Kommagetallen. a Neem het schema over en zet deze getallen erin. 2,10 7,05 17,17 70,07 107,07 H T E t h 2, 1 0 7, , , , 0 7 Schrijf deze getallen in woorden. 1,25 8,50 2,05 7,2 een en vijfentwintig honderdsten acht en vijftig honderdsten twee en vijf honderdsten zeven en twee tienden

12 A. Notatie, taal en etekenis 11 Uitspraak, schrijfwijze en etekenis van getallen, symolen en relaties Wiskundetaal geruiken 1-Fundament Toelichting en vooreelden ij 1F Toetsen 1-Fundament Toelichting en vooreelden ij 1-Streef Functioneel geruiken Functioneel geruiken Functioneel geruiken Functioneel geruiken Maatschrift 7, lok 4 C 2 Hoe spreek je deze getallen uit? Zet een rondje om het goede antwoord. a twintigduizend vierhonderd 2. drieëntwintigduizend 3. drieëntwintigduizend vierhonderd 4. drieëntwintig vierhonderd c zestienduizend 2. zestienhonderd 3. honderdenzestigduizend 4. zestien miljoen vijftienhonderd een 2. vijftienduizend een 3. duizend en vijfhonderd 4. een en vijftigduizend d vijfendertighonderd zeshonderdzeven 2. drieënvijftigduizend zeshonderdzeven 3. vijfendertigduizend zeshonderdzeven 4. vijfendertig miljoen zeshonderdzeven Maatschrift 8, lok 1 CD4 Wat hoort ij elkaar? Maak vast. a vijftienhonderd 1460 veertienhonderdzestig 1500 eenendertigduizend vijfentwintig zestien miljoen tweehonderdvijftigduizend honderdtienduizend dertienhonderdduizend honderd miljoen Handleiding 7, lok 1 Als leerlingen ij het omrekenen van meter in decimeter en centimeter egrijpen dat deci een ander woord is voor (een tiende) en centi een ander woord is voor 100 (een honderdste), dan wordt het al een stuk duidelijker dat 0,1 m = 1 dm en 0,01 m = 1 cm. Er staat immers hetzelfde! Lees daarom 0,1 niet alleen voor als nul komma één, maar ook als een tiende. Doe dat ook zo ij (nul komma nul één en een honderdste).

13 A. Notatie, taal en etekenis 12 Uitspraak, schrijfwijze en etekenis van getallen, symolen en relaties Wiskundetaal geruiken 1-Fundament Toelichting en vooreelden ij 1F Toetsen 1-Fundament Toelichting en vooreelden ij 1-Streef Functioneel geruiken Functioneel geruiken Functioneel geruiken Functioneel geruiken Getalenamingen zoals driekwart, anderhalf, miljoen Kunnen geruiken van speciale veel voorkomende enamingen van getallen zoals driekwart, anderhalf, miljoen. 14 spreek je uit als veertien, en geen viertien kun je uitspreken als éénduizend en honderd of als elfhonderd ; 2300 als tweeduizend driehonderd of drieëntwintig honderd. Een tweede deel heet ook een halve of de helft, een vierde heet ook wel een kwart, drie vierden ook wel driekwart, een hele én een tweede deel wordt anderhalf genoemd. Toets Maatschrift 8, lok 5 Toets Maatschrift 8, lok 6 Kunnen geruiken van speciale enamingen van getallen zoals driekwart, anderhalf, miljoen, miljard. Een miljard is duizend miljoen. Een ton is 1000 kilogram of euro. Hoeveel ton? Maatschrift 6, lok 1 C 4 Kleur het stuk dat de mensen estellen. a c d Een kwart taart graag. Een derde taart alstulieft. Een zesde taart wil ik graag. Een achtste van die taart graag. Bedenk een situatie uit het dagelijks leven, waarin over miljoen of miljoenen gesproken wordt. Leerlingenoek 8, lok 2 C 1 Bereken de evolkingsdichtheid. Geruik je rekenmachine. aa In Canada wonen 33 miljoen mensen en de oppervlakte is 10 miljoen km 2. Australië heeft 20 miljoen inwoners en is ijna 8 miljoen km 2 groot. c Marokko heeft 34 miljoen inwoners en is km 2 groot. d Turkije heeft 71 miljoen inwoners en is km 2 groot. a 33 : 10 = 3 3 inwoners per km 2 c : = 75 6 inwoners per km 2

14 A. Notatie, taal en etekenis 13 Uitspraak, schrijfwijze en etekenis van getallen, symolen en relaties Wiskundetaal geruiken 1-Fundament Toelichting en vooreelden ij 1-Fundament Toetsen 1-Fundament Toelichting en vooreelden ij 1-streef Weten waarom Weten waarom Weten waarom Weten waarom Orde van grootte van getallen eredeneren Inzien dat de grootte van getallen relatief is, afhankelijk van de context waarin de getallen worden geruikt. En etekenis kunnen geven aan getallen door ze te relateren aan toepassingssituaties uit het dagelijks leven, waaronder ook egrip heen van miljoen en miljard. Bedenk een vooreeld uit het dagelijks leven waarin miljard geruikt wordt? (wereldevolking, geldedragen) Leerlingenoek 8, lok 2 C 4 Hoeveel inwoners per vierkante kilometer? Rond af op hele getallen. aa In Flevoland wonen mensen op 1419 km inwoners per km 2. In Indonesië wonen 246 miljoen mensen op 1,9 miljoen km inwoners per km 2. c In de VS wonen 303 miljoen mensen op 9,4 miljoen km inwoners per km 2. d In China wonen 1,35 miljard mensen op 9,5 miljoen km inwoners per km 2. Toets Maatschrift 5, lok 5 Toets Maatschrift 6, lok 2 Inzien dat de grootte van getallen relatief is, afhankelijk van de context waarin de getallen worden geruikt. En etekenis kunnen geven aan getallen door ze te relateren aan toepassingssituaties uit het dagelijks leven, waaronder ook egrip heen van miljoen en miljard. Als je denkt aan de evolking van een land, praat je dan over duizenden, miljoenen of miljarden? En hoe zit dat volgens jou ij een stad of dorp? Hoeveel hagelslagjes zouden er op een oterham zitten? En in een pak van 600 gram? Handleiding 8, lok 5 Ga de etekenis van de volgende zinnen na: De stormschade edraagt miljoenen. De contriutie edraagt 35 euro per jaar. De levertijd edraagt zeven werkdagen. Het tw-tarief op oeken edraagt zes procent. Laat eventueel de leerlingen in de krant of op internet nog meer vooreelden zoeken. Is 5 weinig? Kan het ook heel veel zijn? 5 is niet zo groot in de context van ik he 5 knikkers. Maar in de context van ik he 5 fietsen is 5 wel heel veel. Maar zegt de fietsenmaker, ik he 5 fietsen, dan vinden we dat weer erg weinig knikkers zijn er est veel misschien, maar 1000 zandkorrels is weer haast niets. Zouden er 1000 zandkorrels in een emmer passen?

15 A. Notatie, taal en etekenis 14 Uitspraak, schrijfwijze en etekenis van getallen, symolen en relaties Wiskundetaal geruiken 1-Fundament Toelichting en vooreelden ij 1-Fundament Toetsen 1-Fundament Toelichting en vooreelden ij 1-streef Weten waarom Weten waarom Weten waarom Weten waarom 10 hagelslagjes op een oterham is wel wat weinig, of niet? Hoeveel hagelslagjes zouden er op een dik elegde oterham gaan? Merel zegt dat er wel een miljoen hagelslagjes op een oterham passen. Wat denk jij? Leg eens uit. Leerlingenoek 6, lok 1 CD4 Kies het goede getal: 10, 100 of aa In 3 minuten kan ik 10 tafelsommen maken. a Die oude dame is ijna 100 jaar. 10 Maatschrift 8, lok 1 CD7 Welke getallen horen erij? Kies uit: 2 miljoen ,72 63, miljard a Mijn sportschoenen kosten 63,98 In Parijs wonen 2 miljoen mensen. c Mijn vader weegt 81 kg. d De lengte van mijn grote zus is 1,72 m. e In deze emmer zitten vast wel 100 miljard zandkorrels. f Kim eet per dag 4 oterhammen.

16 B. Met elkaar in verand rengen 15 Getallen en getalrelaties Structuur en samenhang Tienstructuur Weten hoe ons tientallig positiestelsel met hele getallen en kommagetallen is opgeouwd en de etekenis en waarde van cijfers en hun plaats in getallen kennen. (honderdduizendtallen tienduizendtallen duizendtallen honderdtallen tientallen eenheden tienden honderdsten duizendsten). Hoeveel sprongen van 10 moet je maken om ij 130 te komen? Leerlingenoek 4, lok 3 C 1 Op welk getal kom je uit? a c e d f Toets Maatschrift 6, lok 1 Toetsschrift 6, lok 1 Toets Maatschrift 6, lok 5 Toetsschrift 6, lok 6 Weten hoe ons tientallig positiestelsel met hele getallen en kommagetallen is opgeouwd en de etekenis en waarde van cijfers en hun plaats in getallen kennen. (miljard miljoen honderdduizendtallen tienduizendtallen duizendtallen honderdtallen tientallen eenheden tienden honderdsten duizendsten). Op de kilometerteller van de fiets staat dat we 8,28 km heen gefietst. Als we nu doorfietsen, welk cijfer verandert dan het eerst? Wat wordt het dan? Met hoeveel moet je 0,001 vermenigvuldigen om 1 te krijgen? Een gewicht van 7,456 kilogram. Hoeveel is de 6 waard? Hoeveel duizendtallen heeft het getal ? Getallen samenvoegen Leerlingenoek 5, lok 3 C 2 Op welke getallen kom je uit? aa c d

17 B. Met elkaar in verand rengen 16 Getallen en getalrelaties Structuur en samenhang Hoeveel is de 8 waard in het getal 1689? Leerlingenoek 7, lok 1 CD 8 Hoeveel zijn de cijfers waard? aa 928 Hoeveel is de 2 waard? 20 Hoeveel is de 9 waard? 900 c Hoeveel is de 3 waard? 300 Hoeveel is de 1 waard? Hoeveel is de 7 waard? 70 Hoeveel is de 4 waard? 4000 d Hoeveel is de 8 meer waard dan de 5? 7950 Hoeveel is de 4 meer waard dan de 5? De kilometerteller van de nieuwe auto staat op Welke cijfers veranderen als we één kilometer verder zijn? En als we 100 kilometer verder gereden zijn? Maatschrift 6, lok 4 CD5 Hoe gaat de kilometerteller verder? Vul in. a c d e Welk getal is 100 groter dan 2908? Maatschrift 7, lok 2 CD 8 Vul in. c Maak het getal steeds 100 groter wordt wordt wordt wordt 5000 Welk getal is 10 kleiner dan 1001? Welk cijfer staat op de plaats van de honderdsten in het getal 425,36?

18 B. Met elkaar in verand rengen 17 Getallen en getalrelaties Structuur en samenhang Leerlingenoek 7, lok 3 C 2 Kommagetallen. a Neem het schema over en zet deze getallen erin. 2,10 7,05 17,17 70,07 107,07 H T E t h 2, 1 0 7, , , , 0 7 acht en vijftig honderdsten twee en vijf honderdsten zeven en twee tienden Plaats en waarde van cijfers in getallen. Leerlingenoek 6, lok 1 C 1 Welke som hoort erij? aa D H T E a D H T E c D H T E = = = 3502 d D H T E Leerlingenoek 7, lok 1 e D H T E f D H T E CD 8 Hoeveel zijn de cijfers waard? aa 928 Hoeveel is de 2 waard? 20 Hoeveel is de 9 waard? 900 c Hoeveel is de 3 waard? 300 Hoeveel is de 1 waard? Hoeveel is de 7 waard? 70 Hoeveel is de 4 waard? 4000 d Hoeveel is de 8 meer waard dan de 5? 7950 Hoeveel is de 4 meer waard dan de 5?

19 B. Met elkaar in verand rengen 18 Getallen en getalrelaties Structuur en samenhang Hoeveel is de 2 waard in 0,25? Leerlingenoek 8, lok 4 CD 10 Wat is de waarde van het cijfer 6 in deze getallen? aa c d ,23 245,06 729,621 e 4,786 f Maatschrift 8, lok 1 CD7 Hoeveel is het cijfer waard? Vul in. a Hoeveel is de 2 waard in 0,25? 1. twee tiende 2. twee honderdste 3. twintig 4. twee c Hoeveel is de 5 waard in 11,50? 1. vijf tiende 2. vijf honderdste 3. vijf duizendste 4. vijftig Hoeveel is de 8 waard in 2864? 1. achtduizend 2. achthonderd 3. tachtig 4. acht d Hoeveel is de 2 waard in 425,36? 1. 2 cent cent Maatschrift 8, lok 4 CD 6 Hoeveel is het cijfer waard? Zet een rondje om het goede antwoord. a Hoeveel is de 2 waard in 9,25? 1. twee tienden 2. twee honderdsten 3. twintig 4. twee Hoeveel is de 8 waard in 3875? 1. achtduizend 2. achthonderd 3. tachtig 4. acht c Hoeveel is de 5 waard in 802,50? 1. vijf tienden 2. vijf honderdsten 3. vijf duizendsten 4. vijftig d Hoeveel is de 2 waard in 626,36? 1. 2 cent cent 3. 2 euro euro

20 C Domein Getallen B. Met elkaar in verand rengen 19 Getallen en getalrelaties Structuur en samenhang Getallenrij In de telrij tot ± kunnen doortellen en terugtellen en deze rijen kunnen opschrijven op asis van de structuur in de telrij en de structuur van getallen. Tel terug: 2503, 2502,, Maatschrift 7, lok 4 Hoe spreek je deze getallen uit? Zet een rondje om het goede antwoord. a drieëntwintigduizend vierhonderd vijftienhonderd een Mondelinge toetsen groep 6, groep 7 Toets Maatschrift 6, lok 2 Toets Maatschrift 6, lok 3 Toets Maatschrift 7, lok 2 Toets Maatschrift 8, lok 1 Toetsschrift 6, lok 2 Toetsschrift 6, lok 5 In de telrij tot 1 miljard kunnen doortellen en terugtellen en de getallen kunnen opschrijven op asis van de structuur in de telrij en de structuur van getallen. Welk getal komt voor ? Verder tellen. Buurgetallen. Tel met sprongen van 10, 100 en c d zestien miljoen vijfendertigduizend zeshonderdzeven Welk getal komt voor 6000, welk getal komt na 8999? En na 5099? Leerlingenoek 6, lok 1 CD7 Wat zijn de uurgetallen? aa c Leerlingenoek 7, lok 1 CD 4 Welke uurgetallen horen erij? aa c

21 B. Met elkaar in verand rengen 20 Getallen en getalrelaties Structuur en samenhang Maatschrift 7, lok 5 CD 5 Vul de uurgetallen in. a c De kilometerteller van de auto staat op Wat zal er komen te staan als we weer een kilometer verder rijden? En daarna? Kun je zo doortellen? Hoe weet je eigenlijk wat er dan komt, je kent toch niet al die getallen uit je hoofd? Werkschrift 6, lok 1 CD5 Wat was de kilometerstand 20 km geleden? aa nu km nu km was km was km c nu km d nu km was km was km 2 euro minder dan 1000 euro, hoeveel is dat? Maak gelijke sprongen. Leerlingenoek 6, lok 1 C 2 Tel verder of tel terug. aa c d

22 21 B. Met elkaar in verand rengen Getallen en getalrelaties Structuur en samenhang Maatschrift 7, lok 4 CD 8 Tel verder. a Met sprongen van Met sprongen van c Met sprongen van d Met sprongen van Getallenlijn met gehele getallen en eenvoudige decimale getallen Kunnen plaatsen van hele getallen en eenvoudige decimale getallen op de getallenlijn (of maatlijn), zowel precies als ongeveer. Waar ligt 598 ongeveer op de getallenlijn tussen 1 en 1000? En 290? Maatschrift 6, lok 4 CD4 Maak de kaartjes ongeveer op de goede plaats vast aan de lijn. Je mag hulpstreepjes zetten. Mondelinge toetsen groep 6 Toets Maatschrift 6, lok 2 Toets Maatschrift 6, lok 4 Toetsschrift 6, lok 2 Toetsschrift 6, lok 3 Toetsschrift 6, lok 4 Toets Maatschrift 7, lok 2 Toets Maatschrift 7, lok 3 Kunnen plaatsen van hele getallen, decimale getallen en reuken op de getallenlijn, zowel precies als ongeveer. Waar liggen de getallen tussen? Welk getal hoort ij welk kaartje? Waar ongeveer op de getallenlijn? (miljoen) Leerlingenoek 7, lok 1 CD 5 Ligt 500 in het midden? Ligt 500 precies in het midden van de getallenlijn? Ja of nee? aa Ja Ja Nee Nee c Nee Ja

23 B. Met elkaar in verand rengen 22 Getallen en getalrelaties Structuur en samenhang Waar ligt 7500 ongeveer op de getallenlijn tussen 0 en ? Werkschrift 6, lok 6 C 1 Vul in. Maak vast aan de getallenlijn. D H T E aa D H T E D H T E c D H T E Maatschrift 8, lok 4 C 2 Waar horen deze geeurtenissen op de tijdalk? 1606 Remrandt wordt georen Remrandt schildert De Nachtwacht Remrandt sterft De Gouden Eeuw a Vul de jaartallen in. Maak de plaatjes op ongeveer de goede plek vast.

24 B. Met elkaar in verand rengen 23 Getallen en getalrelaties Structuur en samenhang Tussen welke duizendtallen ligt 2789 op de getallenlijn? Maatschrift 7, lok 2 C 3 Tussen welke hele getallen ligt het kommagetal? Vul in. a c 1 1, , , , , , , , , , , ,5 201 Ligt 5891 dichter ij 5000 of dichter ij 6000? Hoe lang is het geleden? Leerlingenoek 6, lok 6 C 1 Kijk naar deze tijdalk. Op een tijdalk kun je zien hoelang geleden iets is geeurd. Geroeders Wright, eerste motorvliegtuig, 1903 Eendekker van Bleriot, 1909 Lindergh vliegt over de oceaan, 1927 Supersonische straaljager, 1953 Eerste maanlanding, W.O. I W.O. II eerste A-Ford 1908 eerste T-Ford 1915 T-Ford 1929 A-Ford De ontwikkeling van vliegtuigen a Welke geeurtenissen zie je op deze tijdalk staan? en auto s. Wat is een elangrijk verschil tussen de A-Ford uit 1903 en die uit 1929? Die uit 1903 was open en de wielen hadden spaken Ford

25 B. Met elkaar in verand rengen 24 Getallen en getalrelaties Structuur en samenhang Kommagetallen op de getallenlijn. Leerlingenoek 6, lok 5 C 1 Reken uit. Noa legt in haar woonkamer een houten vloer. 65 mm 100 mm 6,5 cm 10 cm 1 dm 20 cm 2 dm 0,2 m Leerlingenoek 7, lok 2 C 1 Welke kommagetallen horen ij de pijltjes? aa ,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,6 4,0 4,4 5,0 5,96,0 2 2,5 3 3,5 4 4,5 2,1(0) 2,6(0) 3,2(0) 3,4(0) 3,9(0) 2,00 2,50 3,00 3,50 4,00 4,50 c 9 9, , ,5 9,00 9,9(0) 10,3(0) 10,8(0) 9,50 10,00 10,50 11,00 11,50 Maatschrift 7, lok 1 CD 7 Vul de goede getallen in. 0 1,5 3,00 0,5 0,9 1,7 2,0 2,5 2,8

26 25 B. Met elkaar in verand rengen Getallen en getalrelaties Structuur en samenhang 1-Fundament Toelichting en vooreelden ij 1F Toetsen 1-Fundament Toelichting en vooreelden ij 1-Streef Functioneel geruiken Functioneel geruiken Functioneel geruiken Functioneel geruiken Vertalen van eenvoudige situatie naar erekening Kunnen vertalen van een eenvoudige situatie of contextproleem naar een erekening en omgekeerd. De juf vertelt dat er volgend jaar in de klas 14 jongens en 13 meisjes zullen zitten. De kinderen egrijpen dat als ze willen weten hoeveel kinderen er dan in totaal zijn, ze de aantallen/getallen ij elkaar op moeten tellen. Toets Maatschrift 6, lok 5 Toetsschrift 6, lok 5 Toetsschrift 6, lok 6 Kunnen vertalen van complexere situaties of contextprolemen naar een erekening en omgekeerd. Leerlingenoek 5, lok 1 CD4 Schrijf de som op en reken uit. aa Op de parkeerplaats staan om 10 uur 44 auto s. Om 12 uur staan er 23 meer. Jesse heeft 27 euro gespaard. Hij krijgt er op zijn verjaardag 16 ij. c Het is 17 decemer. Over 2 weken is Maaike jarig. d Boer Jensen heeft 36 varkens. Een jaar later heeft hij er 2 keer zoveel. Maatschrift 6, lok 3 C 2 Lees de erichten en maak er een som ij. a In groep 6 van asisschool De Vuurvlinder zitten dit schooljaar 32 kinderen. Vorig jaar zaten er 5 kinderen minder in de klas. Tijdens een wedstrijd hardlopen liep Renske 4 minuten over 1 kilometer. Vorig jaar: 32 5 = m : 4 = 250 m per minuut. Leerlingenoek 6, lok 1 CD7 Op vakantie. De familie Mulder gaat op vakantie. Er mag 580 kilogram in de auto. 15 kg 80 kg 25 kg 25 kg 35 kg 65 kg 10 kg 15 kg 15 kg 25 kg 25 kg 15 kg 10 kg 15 kg 10 kg aa Het fi etsenrek kan 100 kg dragen. Kunnen alle fi etsen mee? Ja

27 B. Met elkaar in verand rengen 26 Getallen en getalrelaties Structuur en samenhang 1-Fundament Toelichting en vooreelden ij 1F Toetsen 1-Fundament Toelichting en vooreelden ij 1-Streef Functioneel geruiken Functioneel geruiken Functioneel geruiken Functioneel geruiken Een kaartje voor de Efteling kost 34 euro. We gaan er met de hele klas naar toe: 22 leerlingen en 3 egeleiders. Als je wilt uitrekenen hoeveel dat in totaal gaat kosten, welke som maak je dan? En hoe reken je dat dan uit? Leerlingenoek 6, lok 6 CD7 Reken uit. Een chauffeur van een zandauto maakt per dag 6 ritten van 64 km. aa Hoeveel km rijdt hij in een werkweek van 5 dagen? Laat zien hoe je rekent = 1920 km Op zaterdag maakt de chauffeur 12 extra ritten. Hoeveel km is dat extra? = 768 km c Hoeveel km rijdt de chauffeur in 40 werkweken van 5 dagen? k Maatschrift 8, lok 1 CD9 Hoeveel kost de vakantie van Sander? Schrijf op welke som je maakt. Sander gaat 5 dagen kamperen. Zijn vriendin Sophie komt 1 dag op ezoek. Sander etaalt ook voor haar. De som is: 5 6, = 34,50 Tarief: 6,50 per dag Bezoekers: 2 per dag Hij etaalt: 34,50

28 B. Met elkaar in verand rengen 27 Getallen en getalrelaties Structuur en samenhang 1-Fundament Toelichting en vooreelden ij 1F Toetsen 1-Fundament Toelichting en vooreelden ij 1-Streef Functioneel geruiken Functioneel geruiken Functioneel geruiken Functioneel geruiken Bedenk een situatie waarij je 52 x 7 uitrekent. Denk ook eens aan de indeling van het jaar. Maatschrift 8, lok 4 C 4 Bedenk zelf sommen. Meer antwoorden Je mag schrijven of tekenen a Maak een som met het woord korting erin. Maak een som met het woord schaal erin. c Maak een som met 1 op de 4 erin. d Maak een som met het woord gewicht erin. Kaya rekent uit op haar rekenmachine: 1,99 en 2x 3,99 en 2x 1,75. Bedenk in welke situatie deze getallen voorkomen. Bedenk ook een winkelsituatie en artikelen die ze dan kan kopen. Leerlingenoek 6, lok 3 C 1 Bedenk sommen ij de verhalen en reken uit. aa Een akker verkoopt elke dag 7 taarten. Zijn winkel is 6 dagen in de week open. Hoeveel taarten verkoopt de akker in een week? 6 7 = 42 Hoeveel taarten verkoopt hij in 20 weken? = 840 Een akker akt ongeveer 1800 roden per week. Hoeveel roden akt de akker per dag? 1800 : 6 = 300

29 B. Met elkaar in verand rengen 28 Getallen en getalrelaties Structuur en samenhang 1-Fundament Toelichting en vooreelden ij 1F Toetsen 1-Fundament Toelichting en vooreelden ij 1-Streef Functioneel geruiken Functioneel geruiken Functioneel geruiken Functioneel geruiken Afronden van gehele getallen op ronde getallen Kunnen afronden van getallen tot ± (20.000) in eenvoudige situaties, waarij het doel (en eventueel context) epaalt wat de nauwkeurigheid van die afronding is. In de stad Isma wonen mensen en in Almo wonen 769 mensen. Voor de vakantiefolder worden deze aantallen afgerond. Wat is een goede afronding voor eide aantallen inwoners? Leerlingenoek 6, lok 6 C 3 Reken uit. Laura gaat haar kamer met latex verven. Ze denkt dat ze 2 emmers nodig heeft. Toets Maatschrift 7, lok 2 Toets Maatschrift 8, lok 3 Kunnen afronden van getallen tot ± 1 miljard, waarij het doel (en eventueel context) epaalt wat de nauwkeurigheid van die afronding is. In de stad Amsi wonen mensen en in Omla wonen mensen. Voor de vakantiefolder worden deze aantallen afgerond. Wat is een goede afronding voor eide aantallen inwoners? Het huis kost euro. Is dat ongeveer euro of euro? Afronden op tienden, honderdsten, duizendsten a Hoeveel kost dat ongeveer? 32 Heeft ze genoeg aan 2 emmers latex? ja c Hoeveel kost de totale opknapeurt ongeveer? Kijk ook in opgave 1. 2,5 m slaapkamer 4 m 3 m isolatie dak ongeveer verven deuren ongeveer kamer Laura ongeveer samen ongeveer 30 (precies 28,50) 32 (precies 31,80) 210 (precies 206,55) 15,90 Maatschrift 7, lok 3 CD 5 Rond de getallen af. a

30 B. Met elkaar in verand rengen 29 Getallen en getalrelaties Structuur en samenhang 1-Fundament Toelichting en vooreelden ij 1F Toetsen 1-Fundament Toelichting en vooreelden ij 1-Streef Functioneel geruiken Functioneel geruiken Functioneel geruiken Functioneel geruiken Rond het getal af op een tiental. Rond het getal af op een honderdtal. En rond het af op een duizendtal. Leerlingenoek 7, lok 4 CD 14 Rond de getallen af. a Op een tiental Op een honderdtal c Op een duizendtal d Op een tienduizendtal Maatschrift 8, lok 2 CD8 Rond af op duizendtallen. Zet een rondje om het goede antwoord en vul in. a 2463 wordt ruim/krap wordt ruim/krap wordt ruim/krap 6000 Gloaal eredeneren van uitkomsten Gloaal epalen van de uitkomst door schattend te rekenen en te redeneren. Hoeveel is het ongeveer ij elkaar? Maatschrift 6, lok 5 CD6 Schat het edrag en vul in. He je genoeg geld? Zet een rondje om het goede antwoord. a is ongeveer = 190 is wel/niet genoeg is ongeveer = 215 is wel/niet genoeg. c is ongeveer = 225 is wel/niet genoeg. Toets Maatschrift 7, lok 1 t/m 6 Toets Maatschrift 8, lok 1 t/m 6 Gloaal schatten van de uitkomsten in een situatie waarin niet alle getallen ekend zijn of er meer mogelijkheden zijn. Groep 8 is op kamp. De kinderen eten gemiddeld 6 oterhammen per dag. Er zijn 29 kinderen. Hoeveel roden zijn er ongeveer nodig voor 3 dagen? Logeren ij oma. Aan geld he je nodig: 16,90 voor de trein, 3,75 om een keer te gaan zwemmen, geld voor een ijsje voor jezelf en een osje loemen voor oma. Hoeveel geld neem je ongeveer mee? Fietsen langs fietsknooppunten. Je wilt een fietstocht maken van ongeveer 40 kilometer. Bedenk een leuk fietsrondje. Kijk op d is ongeveer = 465 is wel/niet genoeg.

31 B. Met elkaar in verand rengen 30 Getallen en getalrelaties Structuur en samenhang 1-Fundament Toelichting en vooreelden ij 1F Toetsen 1-Fundament Toelichting en vooreelden ij 1-Streef Functioneel geruiken Functioneel geruiken Functioneel geruiken Functioneel geruiken Leerlingenoek 6, lok 6 C 1 Bekijk de ezoekersaantallen van 6 pretparken. park werkelijk aantal ezoekers geschat aantal ezoekers Duinkampen Duinoord Seven Flags Merelpark Adventure Land Hellendam a Hoeveel ezoekers samen kwamen er ongeveer in Duinkampen en Duinoord? Hoeveel lokjes zijn dat in de grafi ek? Ongeveer 5. c Het aantal ezoekers aan Merelpark en Adventure Land samen is meer/minder dan d Kies het goede antwoord. Het totaal aantal ezoekers ligt tussen: en en en aantal ezoekers x Duinkampen Hellendam Merelpark Duinoord Seven Flags Adventure Land Op kun je fietsroutes uitzetten. Bas heeft de route die hieronder staat, ontworpen. Wat is de lengte van de route ongeveer? A. Ongeveer 10 km B. Ongeveer 20 km C. Ongeveer 30 km Leerlingenoek 6, lok 2 C 3 Hoeveel is het samen ongeveer? Schat de uitkomst in hele euro s. aa 2,98 + 3,54 + 1,50 is ongeveer 8 tot 9 a 5,02 + 5,88 + 5,96 is ongeveer 17 c 22, , ,50 is ongeveer 68 tot 69 d 2, ,54 + 1,45 is ongeveer 17 tot 18 e 12, , ,50 is ongeveer 58 tot 59 f 112, , ,50 is ongeveer 998 tot 999

32 B. Met elkaar in verand rengen 31 Getallen en getalrelaties Structuur en samenhang 1-Fundament Toelichting en vooreelden ij 1F Toetsen 1-Fundament Toelichting en vooreelden ij 1-Streef Functioneel geruiken Functioneel geruiken Functioneel geruiken Functioneel geruiken Splitsen en samenstellen van getallen op asis van het tientallig stelsel Splitsen van getallen in duizendtallen, honderdtallen, tientallen, eenheden, tienden en honderdsten. Aanvullen tot ronde getallen op asis van het tientallig stelsel (tot 1, 100, 500, 1000, ) = 4 x x Er zijn 12 tientjes, hoeveel euro is dat? 14 tientjes en één honderdje, hoeveel euro is dat ij elkaar? Leerlingenoek 5, lok 2 C 1 Hoeveel kaarsen? Toets Maatschrift 6, lok 5 Toets Maatschrift 6, eheersingstoets 3 Toetsschrift 6, lok 1 Beheersingstoets 1, toetsschrift 6 Splitsen van getallen ook in duizendsten, tienduizendtallen, honderdduizendtallen en miljoenen. In dit getalgeied ook aanvullen tot ronde getallen = x x x ,4 miljoen = 3 x + 4 x 1400 euro, hoeveel riefjes van 10 euro zijn dat? Een lengte van 5,728 meter. Hoeveel hele meters, hoeveel decimeters, centimeters en millimeters is dat? Hoe groot is het verschil met 6 meter? Een evolking van inwoners. Met hoeveel mensen erij komt het aantal op inwoners? Vul aan tot een miljoen. Getallen samenstellen. Handleiding 5, lok potloden, hoeveel volle dozen van 100 kun je hiermee vullen? 1000 = 49 + Leerlingenoek 6, lok 6 CD10 Splits de getallen. a 2851 = = = = = = = =

33 B. Met elkaar in verand rengen 32 Getallen en getalrelaties Structuur en samenhang 1-Fundament Toelichting en vooreelden ij 1F Toetsen 1-Fundament Toelichting en vooreelden ij 1-Streef Functioneel geruiken Functioneel geruiken Functioneel geruiken Functioneel geruiken = 1000 Maatschrift 6, lok 6 CD5 Vul aan tot het getal dat eroven staat. a c d e f Splitsen en samenstellen Leerlingenoek 6, lok 1 CD6 Splits de getallen. Doe het zo: 1345 = aa 1261 = = = = = = c 1308 = = = CD7 Hoeveel samen? aa = = = = = = = = 3939 c = = = = 6689

34 33 B. Met elkaar in verand rengen Getallen en getalrelaties Structuur en samenhang 1-Fundament Toelichting en vooreelden ij 1F Toetsen 1-Fundament Toelichting en vooreelden ij 1-Streef Functioneel geruiken Functioneel geruiken Functioneel geruiken Functioneel geruiken Splitsen en samenstellen met geld. Werkschrift 5, lok 2 C1 Betaal gepast met zo weinig mogelijk riefjes en munten. aa 252 = = c 370 = d 440 = Leerlingenoek 6, lok 1 C 2 Hoeveel heen ze geklommen? Geruik als je wilt het DHTE-schema. a = 1274 D H T E

35 B. Met elkaar in verand rengen 34 Getallen en getalrelaties Structuur en samenhang 1-Fundament Toelichting en vooreelden ij 1-Fundament Toetsen 1-Fundament Toelichting en vooreelden ij 1-streef Weten waarom Weten waarom Weten waarom Weten waarom Structuur van het tientallig stelsel Begrijpen hoe ons tientallig positiestelsel is opgeouwd, en de etekenis en waarde van cijfers en hun plaats in getallen kennen. De opouw van het positiesysteem kunnen toepassen en uitleggen in eenvoudige contextsituaties (ijvooreeld met geld) en met kale getallen. Als Jort en Janne het geld uit de collecteus mogen tellen, leggen ze alle euro s ij elkaar en maken dan groepjes van 10 euro. Dat doen ze ook met de riefjes van 10. Waarom maken ze groepjes van 10 en ijvooreeld niet van 9? Leg je antwoord uit. Betaal met riefjes. Leerlingenoek 5, lok 2 Mondelinge toetsen groep 5, groep 6 Toets Maatschrift 5, lok 2 Toets Maatschrift 5, lok 6 Toets Maatschrift 6, lok 6 Begrijpen hoe ons tientallig positiestelsel is opgeouwd, en de etekenis en waarde van cijfers en hun plaats in getallen kennen. De opouw van het positiesysteem kunnen toepassen en uitleggen in complexere contextsituaties en met kale getallen. Grote aantallen zoals ij inwoners. Getalstructuur ij grote getallen. Leg eens uit waarom er steeds een nul ijkomt C 3 Kun je het edrag gepast etalen met dit geld? a c 368 d 172 e 435 Werkschrift 5, lok 3 C 2 Hoe etaal je gepast? Betaal met zo weinig mogelijk iljetten en munten. aa 153 = = c 48 = d 309 =

36 B. Met elkaar in verand rengen 35 Getallen en getalrelaties Structuur en samenhang 1-Fundament Toelichting en vooreelden ij 1-Fundament Toetsen 1-Fundament Toelichting en vooreelden ij 1-streef Weten waarom Weten waarom Weten waarom Weten waarom Wisselen. Leg eens uit hoe je weet wat je kan inwisselen en hoeveel. Leerlingenoek 5, lok 2 C 2 Reken uit. Hoeveel euro s gaan er in een riefje van 100 euro? Hoeveel euro s gaan er in tien riefjes van 100 euro? Hoeveel riefjes van 10 euro gaan er in een riefje van 100 euro? Hoeveel euro s gaan er in vijf riefjes van 200 euro?

37 C. Geruiken 36 Memoriseren, automatiseren Bewerkingen met reuken (+,, x, : ) op papier uitvoeren Hoofdrekenen (noteren van tussenresultaten toegestaan) Berekeningen uitvoeren om prolemen op te lossen Hoofdewerkingen op papier uitvoeren met gehele getallen en decimale getallen Rekenmachine op een verstandige manier inzetten Uit het hoofd splitsen, optellen, aftrekken onder 100, ook met eenvoudige decimale getallen: 12 = ,25 0,8 + 0,7 Uit het hoofd kunnen splitsen, optellen en aftrekken onder 100, ook met eenvoudige decimale getallen. 8 kun je splitsen in 5 en ; 12 kun je splitsen in 7 en 12 = 7 + ; 100 = 48 + Leerlingenoek 4, lok 1 CD16 Maak de sommen. a 18 = = = = = = = = 5 + c 11 = = = = 7 + d 14 = = = = 7 + Beheersingstoets 1, toets Maatschrift 5 Toets Maatschrift 5, lok 1 Toets Maatschrift 5, lok 4 Toets Maatschrift 5, lok 5 Toetsschrift 5, lok 1 Beheersingstoets 1, toetsschrift 5 Rekendictee toets Maatschrift 8, lok 3 Zie 1-Fundament Standaardprocedures geruiken ook met getallen oven de 1000 met complexere decimale getallen in complexere situaties 3 + 5; 7 + 9; 8 6; 17 9; ; ; ; ; 28 5; 86 9; 80 6; Leerlingenoek 5, lok 1 C 1 Reken uit. aa = = = = = = = = c = = = = d = = = = ; Leerlingenoek 6, lok 1 CD4 Reken uit. aa = = = = = = = = 4 c = = = = 4 d = = = = 218 0,8 + 0,7; 1,48 + 0,50; 2,5 + 0,25; 0,25 + 9,5

38 C. Geruiken 37 Memoriseren, automatiseren Bewerkingen met reuken (+,, x, : ) op papier uitvoeren Hoofdrekenen (noteren van tussenresultaten toegestaan) Berekeningen uitvoeren om prolemen op te lossen Hoofdewerkingen op papier uitvoeren met gehele getallen en decimale getallen Rekenmachine op een verstandige manier inzetten Leerlingenoek 7, lok 4 CD 7 Reken uit. aa 2,30 + 1,25 = 3,55 6,40 + 3,75 = 10,15 4,55 + 9,85 = 14,40 6,65 + 6,65 = 13,30 2,1 + 3,7 = 5,8 7,8 + 6,4 = 14,2 3,2 + 7,8 = 11 13,4 + 9,6 = 23 c 3,1 + 0,35 = 3,45 4,25 + 1,7 = 5,95 2,04 + 2,4 = 4,44 0,85 + 2,8 = 3,65 1 0,8; 1 0,25; 1 0,01 Leerlingenoek 7, lok 3 CD 19 Reken uit. a 0,1 + 0,9 = 1 0,7 + 0,3 = 1 0,2 + 0,8 = 1 0,4 + 0,6 = 1 1,1 + 0,9 = 2 2,3 + 0,7 = 3 3,8 + 0,2 = 4 4,4 + 0,6 = 5 c 2 1 = 1 2 0,1 = 1,9 3 2 = 1 3 0,2 = 2,8 d 5 4 = 1 5 0,4 = 4,6 6 1 = 5 6 0,1 = 5,9 Producten uit de tafels van vermenigvuldiging (t/m 10) uit het hoofd kennen: 3 x 5 7 x 9 Producten uit de tafels van vermenigvuldiging (tot en met 10) uit het hoofd kennen (vrijwel meteen weten). 3 x 5; 7 x 9; 2 x 8; 9 x 6 Handleiding 6, lok 1 2 Tafels Geef de volgende tafelsommen in een hoog tempo. De kinderen horen de tafels nu te eheersen. 8 4 = (32) 5 8 = (40) 5 4 = (20) 8 9 = (72) 7 5 = (35) 4 7 = (28) 8 7 = (56) 7 3 = (21) 3 6 = (18) 3 2 = ( 6) 3 9 = (27) 4 2 = ( 8) 9 2 = (18) 6 9 = (54) 2 6 = (12) 5 6 = (30) Toets Maatschrift 5, lok 3 Beheersingstoets 1, toets Maatschrift 6 Rekendictee toets Maatschrift 5, lok 3 e.v. Toetsschrift 5, lok 1 Toetsschrift 5, lok 3 Beheersingstoets 2, toetsschrift 5 Zie 1-Fundament Leerlingenoek 5, lok 3 CD4 Maak de sommen. Weet je ze nog? aa 2 7 = 5 7 = 2 9 = 5 9 = 6 7 = 7 6 = 3 9 = 9 4 = c 7 7 = 7 8 = 8 8 = 4 7 = d 6 9 = 9 7 = 8 9 = 9 9 =

39 C. Geruiken 38 Memoriseren, automatiseren Bewerkingen met reuken (+,, x, : ) op papier uitvoeren Hoofdrekenen (noteren van tussenresultaten toegestaan) Berekeningen uitvoeren om prolemen op te lossen Hoofdewerkingen op papier uitvoeren met gehele getallen en decimale getallen Rekenmachine op een verstandige manier inzetten Leerlingenoek 5, lok 4 CD8 Reken uit. aa 10 5 = 10 6 = = = = 80 a 7 5 = = = = = 40 c 20 5 = = = = = 160 d 17 5 = = = = = 120 Delingen uit de tafels (tot en met 10) uitrekenen: 45 : 5 32 : 8 Delingen uit de tafels (tot en met 10) kunnen uitrekenen. 45 : 5; 32 : 8; 24 : 3; 72 : 9 Leerlingenoek 5, lok 1 C 1 Eerlijk delen. Welke som hoort er ij? aa Verdeel de eieren over 4 doosjes. Verdeel de kralen over 4 kinderen. 32 : 4 = 8 Rekendictee toets Maatschrift 6, lok 3 e.v. Beheersingstoets 3, toets Maatschrift 5 Beheersingstoets 1, toets Maatschrift 6 Toets Maatschrift 5, lok 4 Toets Maatschrift 6, lok 4 Toetsschrift 5, lok 5 Beheersingstoets 3, toetsschrift 5 Op het niveau van 1-streef moeten de kinderen de delingen uit de tafels tot en met 10 niet alleen kunnen uitrekenen, maar ook vlot uit het hoofd kennen. Zie onder 1-streef, paraat heen: delingen uit de tafels (tot en met 10) uit het hoofd kennen voor een toelichting en vooreelden. 20: 4 = 5 c Verdeel het geld over 5 kinderen. 50 : 5 = 10 C 2 Reken uit. aa 12 = : 3 = 4 12 : 4 = 3 50 = : 5 = : 10 = 5 c 48 = : 8 = 6 48 : 6 = 8 d 27 = : 3 = 9 27 : 9 = 3 Leerlingenoek 5, lok 4 CD7 Reken uit. aa 16 : 4 = 4 21 : 3 = 7 30 : 6 = 5 40 : 5 = 8 28 : 7 = 4 36 : 4 = 9 63 : 9 = 7 48 : 8 = 6 c 42 : 7 = 6 54 : 6 = 9 72 : 9 = 8 35 : 7 = 5 d 24 : 4 = 6 42 : 6 = 7 30 : 4 = 7 r 2 69 : 7 = 9 r 6