Plantaardige productie, bodem- en nutriëntenbeheer
|
|
|
- Sofie Bogaert
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Plantaardige productie, bodem- en nutriëntenbeheer Ronde tafel klimaat Landbouw en Visserij 20 juni 2016 Greet Ruysschaert, Tommy D Hose, Victoria Nelissen, Hilde Muylle, Bart Vandecasteele, Bert Reubens, Jarinda Viaene, Koen Willekens, Tom Deswaef, Laura van Vooren, Jeroen Dewaegemaeker, Eva Kerselaers
2 Inhoud 1. N 2 O-emissies uit de bodem 3. Milieu-impact plantaardige productie 4. Substraatteelt 5. Bijdrage aan de circulaire en bio-economie 6. Adaptatie 7. Een ander landbouwmodel?
3 1. N 2 O-emissies uit de bodem 63% direct uit bodem 3755 ton N 2 O-emssies/jaar uit bodem (direct + indirect) -20% tov /- 500 kg EOC/ha VMM, lozing in de lucht Maatregelen ter reductie N 2 O uit de bodem (oa Vlaar et al. 2008) Minder N-input (-16à19 kg CO 2 -eq/kg werkzame N minder) Betere benutting N Fractionatie Traagwerkende meststoffen (-10% emissie) Periode tussen aanwenden dierlijke mest en kunstmest vergroten (-10% emissie) Rijpaden/tegengaan bodemverdichting (-20-50% emissies) Minder beweiden
4 JRC-ESDAC CO 2 Mineralisatie Mineralisatie Nutriënten (N,..) Humificatie Bodem organische stof Afbraak: 2-2.5%/jaar Vb. OC-gehalte van 1.75% Afbraak 1450 kg C/ha in 0-25cm laag VLM-fiche organische stof
5 JRC-ESDAC CO 2 Mineralisatie Mineralisatie Nutriënten (N,..) Humificatie Bodem organische stof Effectieve organische koolstof (EOC) = toegediende OC die onder vorm van bodemorganische stof na 1 jaar nog in de bodem aanwezig is.
6 Percelen met koolstofgehalte onder de streefzone (%) Akkerland 0-23 cm Percelen met koolstofgehalte onder de streefzone (%) Grasland Akkerland 0-6 cm '82 - '84 '85 - '88 '89 - '91 '92 - '95 '96 - '99 '00 - '03 '04 - '07 '08 - '11 '12 - '15 0 '82 - '84 '85 - '88 '89 - '91 '92 - '95 '96 - '99 '00 - '03 '04 - '07 '08 - '11 '12 - '15 Bron: MIRA-rapport, cijfers BDB C gehalte (%)= massa C mass droge grond x 100 C stock (ton C/ha)= %CxBDxdiepte
7 Meersman et al. 2011: stock-verandering , 0-30 cm
8 Lettens et al. 2005: stock-verandering , 0-30 cm slecht gedraineerde gronden 1960 niet in rekening gebracht
9 CASTEC-project Akkerland Sleutel et al Stockverandering , 0-100cm, jaarlijks verlies 354 ktonoc Basis: %C 0-24 cm, pedotransferfuncties BD Sleutel et al Stockverandering , 0-30 cm, jaarlijks verlies 0.19 t OC/ha Basis: gemeten %C en BD waarden West-Vlaanderen Grasland Mestdagh et al., 2009 Stockverandering , cm, verlies 4 MtOC Basis: metingen BDB 0-6 cm, groot aantal eigen metingen bulkdichtheid, diepteverdeling C
10 Oorzaken afname C-stocks Akkerland MAP (Mira 2011, Sleutel et al., 2003, Lettens et al., 2005) Gemengde bedrijven => akkerbouwbedrijven (Sleutel et al., 2003) Omzetten permanent grasland naar akkerland (Sleutel et al., 2007) Toename gemiddelde T (+0.6 C , KMI) (Sleutel et al., 2006) Minder aanbreng gewasresten (Sleutel et al. 2006) Drainage watergevoelige gronden (Meersmans et al., 2011) Grasland MAP (Mestdagh et al., 2009) Toename aandeel tijdelijk grasland (Mestdagh et al., 2009) Afname areaal grasland (Mestdagh et al., 2009)
11 Rassen/gewassen/ rotaties Bemesting Bewerking Chemisch OS Fysisch Maatregelen binnen huidig bedrijfsvoering Biologisch Maatregelen die meer ingrijpen op de bedrijfsvoering
12 Huidige bedrijfsvoering - gewasresten Aanbreng effectieve organische stof (EOC) Grasgroenbedekker (600) Stro van granen/ korrelmaisstro (500) Suikerbiet blad en kop (400) Gele mosterd/ bladrammenas (410) Facelia (340) VLM-brochure Organische stof bodem
13 Groenbedekkers Areaal Huidige bedrijfsvoering - gewasresten Nu 30% akkerland realistische verhoging? Optimalisatie Verlengen groeiperiode: Vroeger inzaaien (vroegrijpe rassen hoofdgewas) + Latere vernietiging Mengsel met betere benutting bodem? Veredeling: groei in koudere omstandigheden meer wortelbiomassa vroegere afrijping hoofdgewassen N 2 O-emissies: meestal neutraal effect bekeken op een volledig jaar (Basche et al., 2014) Bodemkwaliteit, N-vanggewas, erosiepreventie, Tijd, kosten,..
14 Huidige bedrijfsvoering - gewasresten Groenbedekkers Latere vernietiging => grotere bovengrondse + ondergrondse biomassa Vb. 1 Grasklaver ingezaaid september 1.3 ton bovengrondse droge biomassa/ha vernietiging maart 4.7 ton bovengrondse droge biomassa/ha vernietiging mei Vb. 2 Rogge-erwt ingezaaid oktober 1.5 ton bovengrondse droge biomassa/ha vernietiging 21/ ton bovengrondse droge biomassa/ha vernietiging 25/05 => Nieuwe aangepaste technieken vernietiging groenbedekker en daaropvolgende bodembewerking nodig Contact: koen.willekens@ilvo.vlaanderen.be projecten CORE Organic TILMAN-ORG en SOILVEG
15 Huidige bedrijfsvoering - gewasresten C-opslag/ Bodemkwaliteit? Gewasrest C Teelt Bioeconomie? Gewasresten tuinbouw: inkuilen en composteren om N-verliezen tijdens de winter te verminderen (Doctoraat Jarinda Viaene, ILVO) Bijdrage aan C-opbouw in de bodem: Wortels maïs >> korrelmaïsstro (Doctoraat Hui Xu, UGent-ILVO) Contact: bart.vandecasteele@ilvo.vlaanderen.be
16 Huidige bedrijfsvoering - bodembewerking Rassen/gewassen/ rotaties Bemesting Bewerking Chemisch OS Fysisch Biologisch
17 Huidige bedrijfsvoering - bodembewerking Niet-kerende bodembewerking Weinig bewijzen verhoging C-stocks in Vlaanderen Bodemkwaliteit, erosiepreventie, Onkruid- en ziektedruk, risico op opbrengstderving, ervaring verreist, Minder scheuren grasland: C-opslag N 2 O-emissies
18 Huidige bedrijfsvoering extern organisch materiaal Gewassenresten MAP Bemesting Bewerking Lage EOC/P Chemisch OS Fysisch Biologisch hoge EOC/P N, P
19 Huidige bedrijfsvoering extern organisch materiaal Bodemverbeteraars en mestbewerking? Lage C/P hoge C/P mest bewerkte mest compost P-arme compost Beheersresten Maaimeststof Gewasrest Vanggewas > 40 producten getest: % organische stof/droge stof: van 5 tot 84% % droge stof: van 4 tot 87% C/P-verhouding: van 2 tot 180 N/P-verhouding: van 1 tot 8.6 Contact: bart.vandecasteele@ilvo.vlaanderen.be
20 Data ILVO Proef Product Dosis Duur Verhoging %C Bemestingsproef (UGent) Bemestingsproef (UGent) Bemestingsproef (UGent) Bemestingsproef (UGent) Bemestingsproef (UGent) Boerderijcompostproef (UGent) C retentie (%) Drijfmest 3 ton C/ha.j 7 jaar +11% 20% Stalmest 3 ton C/ha.j 7 jaar +23% 42% GFT-compost 3 ton C/ha.j 7 jaar +31% 56% Boerderijcompost lage C:N 3 ton C/ha.j 7 jaar +19% 35% Boerderijcompost hoge C:N 3 ton C/ha.j 7 jaar +25% 45% Boerderijcompost 1.9 tonc/ha.j 50m³ VEGTILCO Boerderijcompost 1.8 tonc/ha.j 15 ton VEGTILCO Boerderijcompost 5.5 tonc/ha.j 45 ton 6 jaar +17% 29% 3 jaar +5% 34% 3 jaar +11% 26% BOPACT Boerderijcompost 2.1 tonc/ha.j 4 jaar +13% 62% BIOCHAR Compost 10.9 tonc 2 jaar +12% 37% BIOCHAR Biochar 13.6 tonc 2 jaar +33% 78% BIOCHAR Biochar 10.9 tonc 2 jaar +18% 54% BIOCHAR Biochar-compost 10.9 tonc 2 jaar +17% 51%
21 Huidige bedrijfsvoering extern organisch materiaal BOPACT-veldproef D Hose et al., 2016 Drijfmest Bewerking Compost Verhoging %C cm Varkens Ploegen / 0.01 Runder Ploegen / 0.07 Varkens Ploegen Compost 0.14 Runder Ploegen Compost
22 Huidige bedrijfsvoering extern organisch materiaal Stalmest/compost/biochar Stalmest Compost Biochar Bodemkwaliteit P-uitspoeling Stalmest > compost Besparing kunstmest (langere termijn) Bronnen: o.a. Doctoraat Thijs Vanden Nest (ILVO-KU Leuven) Doctoraat Tommy D Hose (ILVO-UGent) Doctoraat Koen Willekens (ILVO-UGent) Doctoraat Victoria Nelissen (ILVO-UGent) Interregproject Biochar: climate saving soils EU FP7-Fertiplusproject D Hose et al., 2016 (BOPACT-veldproef)
23 Huidige bedrijfsvoering extern organisch materiaal Lokaal sluiten van kringlopen via kleinschalige compostering Akkerbouwer Tuinbouwer Boomkweker Natuurbeheerder preiresten roggestro houtsnippers aardbeisubstraat Oa. Genesys-project, doctoraat Jarinda Viaene (ILVO-UGent) Contact: Chemisch Fysisch OS Biologisch
24 Huidige bedrijfsvoering extern organisch materiaal Lokaal sluiten van kringlopen via kleinschalige compostering Cases Genesys-project, vb. Co-composteren op boomkwekerij Snoeiresten + marktoverschot + stalmest buur Compostering door extern composteerbedrijf Samenwerking tussen verschillende bedrijven en natuursector Stalmest rundveehouder + maaisel natuurbeheer Compostering uitgevoerd door natuurbeheerders Compostafzet eigen bedrijf + naburige landbouwbedrijven => Veel opportuniteiten => Voorstel tot flexibelere wetgeving Boerderijcomposteren plus
25 Huidige bedrijfsvoering extern organisch materiaal BRF-houtsnippers Bois Raméaux Fragmentés = gehakselde, fijne (<7 cm diam) houtsnippers, overwegend afkomstig van loofhout Nu vaak een (onbenut) restproduct afkomstig van onderhoud van hagen, houtkanten, holle wegen, etc. Wordt oppervlakkig toegepast (mulching of licht inwerken) BOS snel en effectief verhogen met beperkte aanbreng N en P Maatregel Maximale dosis per jaar [ton DS/ha] Netto jaarlijkse humustoename [ton/ha] Aantal jaar benodigd om +1% humus te verkrijgen in bovenste 30 cm Stalmest 21 0,6 67 Groencompost 9 1,4 28 Groenbedekker 4 0,4 100 BRF - Houtsnippers Niet-kerende bodembewerking / 0,4 100 Bron: Asselineau & Domenech, 2007 Bodemvruchtbaarheid, erosie tegengaan, betere vochtberging en drainage, Contact: bert.reubens@ilvo.vlaanderen.be
26 R=C-stock/C-stock ref Huidige bedrijfsvoering GLB maatregelen Houtkanten/bomenrijen - grasstroken Afstand houtkant/bomenrij = x maal hoogte Andere ecosysteemdiensten: erosie tegengaan, bufferen nutriënten, biodiversiteit Rechtsonzekerheid, strenge controles (afsterven bomen), lage wegingsfactor ecologisch aandachtsgebied Bron: Meta-data analyse doctoraat Laura Van Vooren (ILVO-UGent-VITO), ongepubliceerd
27 Rassen/gewassen/ rotaties Bemesting Bewerking Chemisch OS Fysisch Maatregelen binnen huidig bedrijfsvoering Biologisch Maatregelen die meer ingrijpen op de bedrijfsvoering
28 EOC diverse gewassen Permanent grasland Ingrijpen bedrijfsvoering Granen stro ingewerkt Korrelmais Luzerne Granen stro afgevoerd Bron: FOD Economie Algemene Directie Statistiek Rode klaver Grasgroenbedekker / tijdelijk grasland Snijmais Gele mosterd Aardappel Diverse groenten VLM-brochure Organische stof bodem Bron: Bron: Departement Landbouw en Visserij op basis van LMN en FOD Economie - AD Statistiek
29 EOC diverse gewassen Ingrijpen bedrijfsvoering Permanent grasland Granen stro ingewerkt Korrelmais LCA - Vlinderbloemigen als alternatief geïmporteerde soja? - Alternatieven voor maïs? - Intercropping (meerdere gewassen tegelijk)? - Gewassen die weinig kunstmest en gewasbeschermingsmiddelen vragen? Luzerne Granen stro afgevoerd Rode klaver Grasgroenbedekker / tijdelijk grasland Snijmais Gele mosterd Aardappel Diverse groenten VLM-brochure Organische stof bodem
30 Agroforestry Ingrijpen bedrijfsvoering Bovengrondse boombiomassa: 0,4-0,8 Mg C ha -1 jr -1 (Thevathasan et al., Canada) Ondergrondse boombiomassa: 0,1 0,25 Mg C ha -1 jr -1 (Thevathasan et al., Canada) Bodem: metingen doctoraat Paul Pardon (ILVO-UGent) C% in functie van afstand tot de perceelsrand met een bomenrij. Curves werden gefit dmv regressie obv de geanalyseerde bodemstalen per locatie. Rood: transecten loodrecht op de bomenrij, blauw: transecten loodrecht op de boomloze rand. Grijs: 95% confidentie interval (doctoraat Paul Pardon, ILVO-UGent) Contact: bert.reubens@ilvo.vlaanderen.be -
31 Agroforestry Ingrijpen bedrijfsvoering Internationale waarnemingen en modelstudies Cardinael et al. (2015, 2016): silviculturele systemen in FR: gemiddelde BOS accumulatie snelheid 0,24 Mg C ha -1 jr -1 in 0-30 cm laag Bevestigd in andere studies: gemiddeld 0,30 Mg C ha -1 jr -1 in 0-30 cm laag Oudere systemen: ook dieper: + 0,1 Mg C ha -1 jr cm laag Tot 50% meer BOS opslag al naargelang ruimtelijke schikking, densiteit, Op grotere schaal: Inschatting Cardinael: op niveau FR: AF bijdrage van 5 10% reductie GHG emissie Inschatting Aertsens: op niveau EU: potentiële realisatie AF op 90 Mio ha akkerland en 50 Mio ha weiland Contact: bert.reubens@ilvo.vlaanderen.be -
32 Agroforestry Ingrijpen bedrijfsvoering Opportuniteiten adaptatie! Water: Bufferende werking bij extreem droge of extreem natte omstandigheden Wind: lagere windsnelheden, minder winderosie, minder legering Temperatuur => globaal tot 4 C lagere dagtemperaturen (vermijden van hittepiek op warmste dagen) en tot 2 à 3 C hogere nachttemperaturen (hittestress) ( Contact: bert.reubens@ilvo.vlaanderen.be -
33 Inhoud 1. N 2 O-emissies uit de bodem 3. Milieu-impact plantaardige productie 4. Substraatteelt 5. Bijdrage aan de circulaire en bio-economie 6. Adaptatie 7. Een ander landbouwmodel?
34 Resource and emission footprint of the production of 1 kg dry grain (%) 3. Milieu-impact plantaardige productie Gevalstudie: korrelmaïsteelt in Vlaanderen Ecologische duurzaamheid beoordeeld m.b.v. Levenscyclusanalyse (LCA) per kg product! Klimaatwijziging heeft milieu-impact Total CEENE Ozone depletion Photochemical oxidant formation Particulate matter formation Climate change Standard Low yield High yield Terrestrial acidification Freshwater eutrophication Marine eutrophication Bron: Doctoraat Lieselot Boone, Boone et al., 2016 Contact: hilde.muylle@ilvo.vlaanderen.be, veerle.vanlinden@ilvo.vlaanderen.be
35 3. Milieu-impact plantaardige productie Gevalstudie: korrelmaïsteelt in Vlaanderen R&D en innovatie nodig om milieu-impact te verlagen =>Veredeling naar hogere/stabiele opbrengsten Bron: Doctoraat Lieselot Boone, Boone et al., 2016 Contact:
36 3. Milieu-impact plantaardige productie Toekomst (2050) grote impact verwacht veredelen op basis van verhogen fotosynthese! Synthetische biologie: verhogen van fotosynthese = verhogen van CO 2 -captatie uit de lucht Zhu et al., 2010 Contact: hilde.muylle@ilvo.vlaanderen.be
37 Inhoud 1. N 2 O-emissies uit de bodem 3. Milieu-impact plantaardige productie 4. Substraatteelt 5. Bijdrage aan de circulaire en bio-economie 6. Adaptatie 7. Een ander landbouwmodel?
38 4. Substraatteelt Vervangen van witveen door hernieuwbare grondstoffen => Veenvervanging mogelijk door compost en plantenvezels zonder groeivermindering of opbrengstverlies nutriënten Structuur Structuur Compost Biodiversiteit Plantenvezels Inoculatie met biocontrole organismen Contact: - Proeven PCHoogstraten ILVO en MIP-project DuPoCo (Vlaco-Peltracom-PCS-ILVO) Inoculatie met biocontrole organismen
39 Inhoud 1. N2O-emissies uit de bodem 3. Milieu-impact plantaardige productie 4. Substraatteelt 5. Bijdrage aan de circulaire en bio-economie 6. Adaptatie 7. Een ander landbouwmodel?
40 4. Bijdrage aan de circulaire en bio-economie Slim inzetten van plantaardige biomassa Inzetten op circulariteit & koolstofarme bio-economie => leasing carbon to the society Voedsel Slim inzetten van landbouwareaal Biomassa hubs Rol lokaal klimaatbeleid (bottom-up transitie) Vb. VITO-case studie in Antwerpen Hoogwaardige componenten Potentieel van bioraffinage (oa gras) Low tech : vergister upgraden voor productie van hoogwaardige componenten (oa Leuven reeds realiteit) High tech bioraffinage (2030) vb suikers, eiwit, vezels,.. uit gras GRASSA in Nl : Finland: Ierland (Teagasc) : Energie Bioraffinage ingebed in agrofood industrie
41 Inhoud 1. N2O-emissies uit de bodem 3. Milieu-impact plantaardige productie 4. Substraatteelt 5. Bijdrage aan de circulaire en bio-economie 6. Adaptatie 7. Een ander landbouwmodel?
42 6. Adaptatie Klimaatsverandering is geen toekomstige situatie. Nu al aanpassingen aan wijzigende omstandigheden. Impacts hogere temperaturen, droogte, wateroverlast, nieuwe en vaker voorkomende ziekten en plagen Oplossingen (oa. Divers ILVO-onderzoek) Nieuwe rassen en soorten: droogte- en hittetolerantie, resistentie tegen ziekten en plagen, langer groeiseizoen Nieuwe teeltsystemen: mengteelten en agroforestry, slimme teeltrotaties C- verhogende maatregelen ook goed voor adaptatie: waterbergend vermogen vergroten
43 6. Adaptatie PLANT VELD LANDSCHAP vb. rassenkeuze vb. teelttechnieken vb. klimaatbuffers Contact:
44 6. Adaptatie Het Nieuwsblad 3/06/2016 Dat zorgt voor spectaculaire beelden [overstroomde weides en velden], maar gelukkig niet voor ondergelopen straten en woningen.
45 6. Adaptatie ontwerpatelier SCRUL (ILVO+UA, zomer 2015) Fragment uit het ontwerpvoorstel From Colony to Collectivity (Nourhan Ashraf, Jolein Bergers, Samuel Van de Vijver) Contact: doctoraatsonderzoek klimaatadaptatie in peri-urbane gebieden
46 PilootProject Productief Landschap: hoeve De Waterkant (foto: Tim Van De Velde / schets: Ziegler-Branderhorst, LINT, Alterra)
47 Inhoud 1. N2O-emissies uit de bodem 3. Milieu-impact plantaardige productie 4. Substraatteelt 5. Bijdrage aan de circulaire en bio-economie 6. Adaptatie 7. Een ander landbouwmodel?
48 7. Een ander landbouwmodel? Voedselproductie Grondstoffen bioeconomie Biodiversiteit Waterbuffer Landbouw C-opslag Landschap Een ander landbouw model? Vergoedingen? Engagementen van alle actoren: landbouwer, distributie, consument, overheid
49 Dank u wel Instituut voor Landbouwen Visserijonderzoek Burg. Van Gansberghelaan Merelbeke België T + 32 (0) F +32 (0) greet.ruysschaert@ilvo.vlaanderen.be
Koolstofopslag in de bodem, klimaatvriendelijke teelten en organische stofkringlopen
Koolstofopslag in de bodem, klimaatvriendelijke teelten en organische stofkringlopen Klim-O-dag Tommy D Hose Eenheid: P - Teelt, Bodem en Omgeving Organisatie vanuit ELK - Expertisecentrum Landbouw en
Bodembeheer en teelt(systemen): landbouw als oplossing voor de klimaatopwarming?
Bodembeheer en teelt(systemen): landbouw als oplossing voor de klimaatopwarming? TOMMY D HOSE Studiedag Landbouw en Klimaat 17 april 2018, Melle Overzicht Koolstofopslag in landbouwbodems en organische
Maatregelen voor koolstofopslag onder gras- en akkerland in Vlaanderen
Maatregelen voor koolstofopslag onder gras- en akkerland in Vlaanderen Tommy D Hose, Koen Willekens, Bart Vandecasteele, Victoria Nelissen, Thijs Vanden Nest en Greet Ruysschaert CriNglooP Collectief studienamiddag
Bodemkwaliteit en organische stof - Hoe sturen?
Bodemkwaliteit en organische stof - Hoe sturen? Greet Ruysschaert Studiedag Boomkwekerij, Destelbergen 4 februari 2016 Onderzoek bodembeheer Rotaties/gewassen MAP Bemesting Bewerking Gewasproductie Chemisch
Klimaatgerelateerd onderzoek in Vlaanderen, een overzicht
Klimaatgerelateerd onderzoek in Vlaanderen, een overzicht Greet Ruysschaert, Sam De Campeneere, Veerle Van linden Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek (ILVO) Klimaatgerelateerd onderzoek 1. Plantaardige
Maatregelen voor koolstofopslag onder gras- en akkerland in Vlaanderen
Maatregelen voor koolstofopslag onder gras- en akkerland in Vlaanderen MINARAAD - infomoment LULUCF 30 januari 2018 Tommy D Hose, Koen Willekens, Bart Vandecasteele, Victoria Nelissen, Thijs Vanden Nest
Werken aan bodemkwaliteit via boerderijcompostering en niet-kerende bodembewerking. Ervaringen bij ILVO
Werken aan bodemkwaliteit via boerderijcompostering en niet-kerende bodembewerking Ervaringen bij ILVO Waarom het onderzoek? Rotaties/gewassen MAP Bemesting Bewerking Gewasproductie Chemisch OS Fysisch
Meerjarig proefopzet bodembeheer
Meerjarig proefopzet bodembeheer Koen Willekens, Bart Vandecasteele, Alex De Vliegher, Greet Ruysschaert, Bert Van Gils, Bert Reubens, Johan Van Waes Eenheid Plant, Teelt en Omgeving Studiedag Bioforum
Beheer gericht op bodemkwaliteit in een biologisch teeltsysteem met groenbedekkers en plantaardige bemestingsvormen
Beheer gericht op bodemkwaliteit in een biologisch teeltsysteem met groenbedekkers en plantaardige bemestingsvormen Koen Willekens, Victoria Nelissen, Bert Van Gils, Peter Lootens, Tom De Swaef, Jane Debode,
ILVO. Workshop De bodem als leverancier van ecosysteemdiensten Landbouw
Workshop De bodem als leverancier van ecosysteemdiensten Landbouw Greet Ruysschaert, Bert Reubens Symposium ecosysteemdiensten. Naar een robuuste en klimaatbestendige omgeving 4/02/2019 A. Beleidsmedewerker
ILVO. Nieuwe organische meststoffen: wat zijn ze waard?
Nieuwe organische meststoffen: wat zijn ze waard? Thijs Vanden Nest, Bart Vandecasteele, Fien Amery & Chris Van Waes CriNglooP Collectief studienamiddag 5 oktober 2017 ILVO In samenwerking met 2 Teeltsystemen
Het belang van organische stof en het verband met fosforbeschikbaarheid
Het belang van organische stof en het verband met fosforbeschikbaarheid Thijs Vanden Nest Studiedag bemesting in de fruitteelt, Boutersem 26 februari 2016 1 Langetermijn veldonderzoek ILVO Rotaties/gewassen
Valorisatie van N-rijke oogstresten tot bodemverbeteraar
Valorisatie van N-rijke oogstresten tot bodemverbeteraar Studiedag GeNeSys 9 juni 2016 Jarinda Viaene Promotoren ILVO: Bert Reubens, Bart Vandecasteele Promotor UGent: Prof. Stefaan De Neve 1 2 Context
Bodemverbeterende maatregelen en stikstofdynamiek
Bodemverbeterende maatregelen en stikstofdynamiek Koen Willekens Bart Vandecasteele Greet Ruysschaert Tommy D Hose Luc Dereycke Lieven Delanote Stefaan De Neve 9 oktober 2014 CriNglooP Collectief Instituut
Stalmestopslag op de kopakker: Hoe risico op uitspoeling beperken en een waardevol product maken?
Stalmestopslag op de kopakker: Hoe risico op uitspoeling beperken en een waardevol product maken? Jarinda Viaene, Victoria Nelissen, Koen Willekens, Bart Vandecasteele, Bert Reubens CriNglooP Collectief
Voorstelling resultaten
Voorstelling resultaten Interregproject BodemBreed en ILVO-proefpercelen Greet Ruysschaert Studiedag erosie: niet-kerende bodembewerking 27 augustus 2013 Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid
Het klimaat en onze bodem
Het klimaat en onze bodem Gera van Os, Lector duurzaam bodembeheer Het klimaat en onze bodem Ons klimaat verandert Wateroverlast Droogte Verzilting Klimaatakkoord Transitie is nodig voor adaptatie en mitigatie
Wie is wakker op de akker? Veranderingen in bodemkwaliteit meten bij landbouwbodems
Wie is wakker op de akker? Veranderingen in bodemkwaliteit meten bij landbouwbodems Bart Vandecasteele, Thijs Vanden Nest, Tommy D Hose, Jane Debode, Greet Ruysschaert, Koen Willekens CriNglooP Collectief
Koolstofopslag onder grasland en andere bodembeheersmaatregelen
Koolstofopslag onder grasland en andere bodembeheersmaatregelen Tommy D Hose Greet Ruysschaert Tweede klimaatrondetafel "Landbouw en Visserij 3 oktober 2016 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008
Studienamiddag Bodemkundige Dienst van België Meten om te sturen. Organische stof in de landbouwbodems: trendbreuk met het verleden?
Studienamiddag Bodemkundige Dienst van België Meten om te sturen Organische stof in de landbouwbodems: trendbreuk met het verleden? Annemie Elsen BDB Inhoud Belang van organische stof in de bodem meten
Recycleren van voedingsstoffen en organische stof in plantaardige reststromen en dierlijke mest via compostering
Recycleren van voedingsstoffen en organische stof in plantaardige reststromen en dierlijke mest via compostering Koen Willekens, Bart Vandecasteele, Bert Reubens, Victoria Nelissen, Tommy D Hose en Greet
COMPOST en BODEMKWALITEIT
COMPOST en BODEMKWALITEIT Koen Willekens, Bert Reubens, Bart Vandecasteele Tommy D Hose, Jarinda Viaene Symposium Tuinbouw van de toekomst Tuinbouwrelatiedagen Venray 26 november 2014 Instituut voor Landbouw-
ir. L. Delanote, ir. A. Beeckman PCBT vzw Kruishoutem, 16 maart 2011
ir. L. Delanote, ir. A. Beeckman PCBT vzw Kruishoutem, 16 maart 2011 De vruchtbaarheid en de biologische activiteit van de bodem worden behouden en verbeterd - Door de teelt van vlinderbloemigen, groenbemesters
Greater contribution of belowground than aboveground maize biomass to the stable soil organic matter pool
Greater contribution of belowground than aboveground maize biomass to the stable soil organic matter pool Hui Xu, Bart Vandecasteele, Steven Sleutel CriNglooP Collectief studienamiddag 5 oktober 2017 Bijdrage
Studienamiddag Bodemkundige Dienst van België. Meten om te sturen. Organische stof in de landbouwbodems: trendbreuk met het verleden?
Studienamiddag Bodemkundige Dienst van België Meten om te sturen Organische stof in de landbouwbodems: trendbreuk met het verleden? Annemie Elsen BDB Bodemkundige Dienst van België Studienamiddag Meten
Landgebruik en bodemkwaliteit Jan de Wit Nick van Eekeren
Landgebruik en bodemkwaliteit 60-20 - 20 Jan de Wit Nick van Eekeren Grasland Bouwland Huidige landbouwontwikkeling naar controle just in time, precisiebemesting,. Dit vraagt ook om risico-beheersing,
Bodemkundige Dienst van België
onafhankelijke v.z.w. spin-off KULeuven(1945) ± 100 medewerkers www.bdb.be Certalent Advies BDB-West (Roeselare) Hoofdzetel (Heverlee) land- en tuinbouw milieuhygiëne bodemhygiëne Analyse SPB Environnement
ILVO. Bodemleven stimuleren Gereduceerde bodembewerking en organische bemesting/bodem-verbeteraars!
Bodemleven stimuleren Gereduceerde bodembewerking en organische bemesting/bodem-verbeteraars! Tommy D Hose Themamiddag Bemesting Akkerbouw CBAV 29 november 2018 ILVO Inhoud 1. Catch-C 2. Bodemleven: Wie?
Praktijkgerichte oplossingen voor organische stofopbouw in biologische landbouw onder MAP 5
Praktijkgerichte oplossingen voor organische stofopbouw in biologische landbouw onder MAP 5 Projectduur: 1 januari 2016 31 december 2017 Financiering: Verantwoordelijke: Partners: Praktijkgerichte oplossingen
Ecosysteemdiensten op akkers met houtkanten en grasstroken
Ecosysteemdiensten op akkers met houtkanten en grasstroken Laura Van Vooren, Bert Reubens, Kris Verheyen, Steven Broekx CriNglooP Collectief studienamiddag 5 oktober 2017 Beurs: Partners: Ecosysteemdiensten
Bodembeheer in de biologische landbouw
Bodembeheer in de biologische landbouw Koen Willekens Alex De Vliegher Bart Vandecasteele Bert Van Gils Bert Reubens Lieven Delanote Annelies Beeckman Stefaan De Neve 9 oktober 2014 CriNglooP Collectief
Composteren en inkuilen van dikke fractie en stalmest
Composteren en inkuilen van dikke fractie en stalmest Studiedag GeNeSys 9 juni 2016 Jarinda Viaene Promotoren ILVO: Bert Reubens, Bart Vandecasteele Promotor UG: Prof. Stefaan De Neve 1 2 Deel 1: Mogelijkheden
DEMETERtool in de praktijk. Pilootstudie bij 50 Vlaamse landbouwers
DEMETERtool in de praktijk Pilootstudie bij 50 Vlaamse landbouwers Slotevenement 7 maart 2016 Landbouwbedrijven 50 bedrijven (10 per provincie) op vrijwillige basis verschillende types landbouwbedrijf
25 jaar biologische teelt op zandgrond: waar staan we nu?
25 jaar biologische teelt op zandgrond: waar staan we nu? Resultaten van systeemonderzoek Bodemkwaliteit op Zand van WUR proeflocatie Vredepeel 24 januari 2019, Janjo de Haan, Marie Wesselink, Harry Verstegen
Bodemvruchtbaarheid. fundament onder voedselproductie. René Schils
Bodemvruchtbaarheid fundament onder voedselproductie René Schils Bodemvruchtbaarheid fundament onder voedselproductie Wat is bodemvruchtbaarheid? Waarom is bodemvruchtbaarheid belangrijk? Wat zijn de actuele
Hoe kunnen we het best koolstof opslaan in graslandbodems?
Hoe kunnen we het best koolstof opslaan in graslandbodems? Resultaten van een lange-termijn-veldexperiment Greet Ruysschaert, Bart Vandecasteele, Gert-Jan Keirse, Inge Mestdagh, Alex De Vliegher, Peter
Groenbedekkers houden grond en mineralen op het perceel en uit de beek
Groenbedekkers houden grond en mineralen op het perceel en uit de beek Bram Van Nevel Bram.van.nevel@inagro.be 051/27.33.47 Waarom groenbedekkers? 1. Restnitraat 2. Verhogen bodemvruchtbaarheid 3. Verlagen
Op zoek naar biomassa voor de bio-economie: recupereren en valoriseren van gewasresten van korrelmaïs en groenten, en de houtige fractie uit compost
Op zoek naar biomassa voor de bio-economie: recupereren en valoriseren van gewasresten van korrelmaïs en groenten, en de houtige fractie uit compost Bart Vandecasteele, Filip Velghe, Christophe Boogaerts,
Waarom is de bodem belangrijk voor het waterbeheer?
Waarom is de bodem belangrijk voor het waterbeheer? Gera van Os Lector Duurzaam Bodembeheer (CAH Vilentum) Onderzoeker Bodem- en plantgezondheid (WUR) Bodembeheer Waterbeheer Diepe sporen als gevolg van
Bemestingswaarde van nabehandelde digestaatproducten
Bemestingswaarde van nabehandelde digestaatproducten Thijs Vanden Nest (), Elke Vandaele (VLACO) Bart Vandecasteele, Viooltje Lebuf, Wim Vanden Auweele, Emilie Snauwaert, Koen Willekens, Chris Van Waes
Open teelten op zandgronden hebben meer tijd nodig om te voldoen aan nitraatrichtlijn
Resultaten Systeemonderzoek Vredepeel geven aan: Open teelten op zandgronden hebben meer tijd nodig om te voldoen aan nitraatrichtlijn Themadag NBV, Wageningen, 8 november 2013 Janjo de Haan Nieuw mestbeleid
Werken aan organische stof met melkveehouders. Het hoe en waarom? Nick van Eekeren
Werken aan organische stof met melkveehouders. Het hoe en waarom? Nick van Eekeren Inhoud Waarom werken aan organische stof? Maatregelen organische stof Hoe we dat proberen vorm te geven onder de Nederlandse
Koester de Koolstof en verbeter de bodemkwaliteit door toepassing van houtsnippers
Koester de Koolstof en verbeter de bodemkwaliteit door toepassing van houtsnippers Mia Tits 1 en Brecht Lammens 2 1 Bodemkundige Dienst van België 2 Agrobeheercentrum Eco² Bodemkwaliteit en belang van
Organische stof: daar draait het om! Gouden Grond 26 januari 2018 Wim Stegeman. Saalland Advies 1
Organische stof: daar draait het om! Gouden Grond 26 januari 2018 Wim Stegeman Saalland Advies 1 Wat ga ik vertellen? Wie ben ik? Wat is het? Eigen stappen Tips Vragen Saalland Advies 2 Introductie Akkerbouwbedrijf
VERHOGING ZIEKTEWEERBAARHEID IN LAND- EN TUINBOUWGEWASSEN DOOR GEBRUIK VAN COMPOST. ir. Koen Willekens
VERHOGING ZIEKTEWEERBAARHEID IN LAND- EN TUINBOUWGEWASSEN DOOR GEBRUIK VAN COMPOST ir. Koen Willekens INHOUD Compost en ziekteweerbaarheid Agro-ecosysteem Compost Compostthee Proeven met compost en compostthee
Organische stof: stof tot nadenken
Wereld Bodemdag Organische stof: stof tot nadenken Steven Sleutel Universiteit Gent Vakgroep Bodembeheer Bodem organische stof (BOS) O,H C S P N Landbouwgrond organische koolstof (OC) voorraad 0-30cm Bron:
Composteren en inkuilen: Technieken om opslag en bewerking van kippenmest en vaste rundermest te optimaliseren?
Composteren en inkuilen: Technieken om opslag en bewerking van kippenmest en vaste rundermest te optimaliseren? CriNglooP Collectief 9/10/2014 Bert Reubens Jarinda Viaene Victoria Nelissen Koen Willekens
Open teelten op zandgronden hebben meer tijd nodig om te voldoen aan nitraatrichtlijn
Resultaten Systeemonderzoek Vredepeel geven aan: Open teelten op zandgronden hebben meer tijd nodig om te voldoen aan nitraatrichtlijn BAVB workshop 11 februari 2014 Janjo de Haan Nieuw mestbeleid heeft
Praktijkgerichte oplossingen voor organische stofopbouw in biologische landbouw onder MAP 5
Praktijkgerichte oplossingen voor organische stofopbouw in biologische landbouw onder MAP 5 Projectduur: 1 januari 2016 31 december 2017 Financiering: Verantwoordelijke: Partners: Praktijkgerichte oplossingen
Bodemkwaliteit op zand
Bodemkwaliteit op zand 2011-2016 Resultaten gangbare en biologische bedrijfssystemen rond opbrengsten, bodemkwaliteit, bemesting en uitspoeling Themamiddag Bemesting Akkerbouw, Putten, 30 november 2017
Opties voor duurzaam stikstof- en koolstofbeheer in intensieve teelten
Opties voor duurzaam stikstof- en koolstofbeheer in intensieve teelten De Vliegher A. De Waele J. Agneessens L. CriNglooP Collectief 9 oktober 2014 Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid
Bodembeheer in functie van ziekteweerbaarheid
Bodembeheer in functie van ziekteweerbaarheid Jane Debode Caroline De Tender, Wim Wesemael, Nicole Viaene, Johan Van Vaerenbergh, Koen Willekens, Tommy D Hose, Greet Ruysschaert, Bart Vandecasteele & Martine
VERHOGING ZIEKTEWEERBAARHEID IN LAND- EN TUINBOUWGEWASSEN DOOR GEBRUIK VAN COMPOST. ir. Koen Willekens INHOUD
VERHOGING ZIEKTEWEERBAARHEID IN LAND- EN TUINBOUWGEWASSEN DOOR GEBRUIK VAN COMPOST ir. Koen Willekens INHOUD Compost en ziekteweerbaarheid Agro-ecosysteem Compost Compostthee Proeven met compost en compostthee
Bereken voor uw akker- en groentepercelen eenvoudig zelf: de organische koolstofevolutie de stikstof- en fosforbalans
Demetertool Vlaanderen is open ruimte Bereken voor uw akker- en groentepercelen eenvoudig zelf: de organische koolstofevolutie de stikstof- en fosforbalans LNE Groenbedekker Gele mosterd De online Demetertool
Teelt van vlinderbloemigen in kader van GLB en PDPOIII
Teelt van vlinderbloemigen in kader van GLB en PDPOIII Alex De Vliegher In samenwerking met K. Nijs, H. Hernalsteen en G. Rombouts (Dept LV Vlaanderen) Juni 2016 Alex De Vliegher tel 09 272 26 95 alex.devliegher@ilvo.vlaanderen.be
Verbeter de bodem Blijf ervan af!
Verbeter de bodem Blijf ervan af! Combinatie rijpaden en gereduceerde grondbewerking Wijnand Sukkel, Wiepie Haagsma Derk van Balen, e.a. Grondbewerking en bodemverdichting Hoofdgrondbewerking o.a. ingezet
Maaimeststof: een volwaardig alternatief voor stalmest? Inleiding Doel en context Proefopzet Inagro ILVO (a) (b) Figuur 1 Tabel 1
Maaimeststof: een volwaardig alternatief voor stalmest? Bram Vervisch, Annelies Beeckman, Johan Rapol, Lieven Delanote, Victoria Nelissen, Koen Willekens Inleiding Proeven de voorbije jaren hebben aangetoond
Landbouw, partner in de strijd voor het klimaat Bas van Wesemael
Landbouw, partner in de strijd voor het klimaat Bas van Wesemael UCL Bodem organische stof bestaat voor ca. 58 % uit koolstof Behalve een rol van organische stof in klimaatsregulering: Bodemvruchtbaarheid
Groenbedekkers en bodemvruchtbaarheid. Bart Debussche Dept. Landbouw en Visserij dienst Voorlichting
Groenbedekkers en bodemvruchtbaarheid Bart Debussche Dept. Landbouw en Visserij dienst Voorlichting 17-09-2015 Waarom groenbedekkers uitzaaien? Nut groenbedekkers Goede humustoestand N-uitspoeling vermijden
Begeleidingscommissie Bodem Vredepeel. 15 december 2015 Janjo de Haan, Harry Verstegen, Marc Kroonen
Begeleidingscommissie Bodem Vredepeel 15 december 2015 Janjo de Haan, Harry Verstegen, Marc Kroonen Programma Mededelingen Eerste resultaten 2015 Teeltseizoen 2015 Opbrengsten Eerste resultaten uitspoelingsmetingen
Praktijk: Werken aan organische stof met melkveehouders
Praktijk: Werken aan organische stof met melkveehouders Nick van Eekeren Programma bodem, grasland en ecosysteemdiensten Productie Waterregulatie: kwantiteit en kwaliteit Klimaat: mitigatie en adaptatie
Composteren, waar doen we het voor? Gera van Os, Lector duurzaam bodembeheer
Composteren, waar doen we het voor? Gera van Os, Lector duurzaam bodembeheer Onderwerpen Steeds meer eisen aan de bodem Wat doet organische stof in de bodem? Koolstof-vastlegging altijd goed? Schoon product
inagro Code van goede praktijk bodembescherming advies organische koolstofgehalte en zuurtegraad ONDERZOEK & ADVIES IN LAND- & TUINBOUW
inagro ONDERZOEK & ADVIES IN LAND- & TUINBOUW Code van goede praktijk bodembescherming advies gehalte en zuurtegraad 2 Toelichting resultaten MTR_versie 2011 ORGANISCHE KOOLSTOF Organische stof en in de
Organische stof, meer waard dan je denkt
Organische stof, meer waard dan je denkt Ervaringen uit het systeemonderzoek PPO-locatie Vredepeel Bodem Anders Den Bosch, 20 maart 2015 Janjo de Haan De bodem Vaste fractie Water Lucht De bodem en organische
Aanleiding project. 2. Opzet project 3. Resultaten eerste. 4. Vervolg. Bodemkwaliteit op zandgrond. Inhoud presentatie
Bodemkwaliteit op zandgrond Inhoud presentatie Resultaten en ervaringen NKG eerste jaar 2011 Borkel & Schaft, 14 december 2011, Janjo de Haan 1. Aanleiding project en visie op bodembeheer 2. Opzet project
Fosfor in de landbouw
Fosfor in de landbouw Fien Amery Bart Vandecasteele 9 oktober 2014 CriNglooP-Collectief Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant www.ilvo.vlaanderen.be ortho-p concentratie (mg P/l)
ILVO Klim-O-dag 20 april 2017
ILVO Klim-O-dag 20 april 2017 Klimaatonderzoek op ILVO: wie doet wat en waarom? 1 Programma 13.00 13.05 u Welkom Joris Relaes 13.05 13.15 u ELK wat en hoe? De coördinator legt uit. Sam De Campeneere 13.15
van harte welkom Koolstof Kringlopen
van harte welkom Koolstof Kringlopen 1 Programma 13:30 Opening met lezing 14:00 Instructie geleide rondgang 14:15 Geleide rondgang 16:45 Actieve demonstratie machines Afsluiting met drankje & snack Koolstof
Organische stof in bodem opkrikken door inzet bodembedekkers
Organische stof in bodem opkrikken door inzet bodembedekkers Demoproject bemesting in de vollegrondssierteelt: het totaal concept gedemonstreerd! Verónica Dias (PCS) Stijn Moermans (BDB) Projectpartners
HUMUSZUREN ALS HULPMIDDEL VOOR DE OPTIMALISATIE VAN
HUMUSZUREN ALS HULPMIDDEL VOOR DE OPTIMALISATIE VAN OPBRENGST EN KWALITEIT VAN RAAIGRAS BIJ VERMINDERDE BEMESTING Greet Verlinden, Thomas Coussens en Geert Haesaert Hogeschool Gent, Departement Biowetenschappen
De organische stofbalans: Kengetallen
De organische stofbalans: Kengetallen Volgens handboek Bodem & Bemesting Aangevuld door Willem van Geel T.b.v. 2 e Masterclass Organische stof(balans) POP3 Project Biologische landbouw op de kaart Template
Nutriënten en organische stof stromen en voorraden op wereld en Europese schaal. Jan Peter Lesschen. Kimo van Dijk en Oene Oenema
Nutriënten en organische stof stromen en voorraden op wereld en Europese schaal Jan Peter Lesschen Kimo van Dijk en Oene Oenema Introductie Bodemvruchtbaarheid ongelijk verdeeld in de wereld Natuurlijke
Een bodem in balans. Een bodem in balans
Een bodem in balans Is de combinatie van organische stofopbouw en beperking van P-verliezen haalbaar? Thijs Vanden Nest Studienamiddag ie-net 26 november 2015 1 Een bodem in balans Is de combinatie van
Onderzoeksresulaten meerjarige veldproeven niet-kerende bodembewerking
Onderzoeksresulaten meerjarige veldproeven niet-kerende bodembewerking Greet Ruysschaert Agriflanders, 16 januari 2015 Studiedag Erosie Prosensols Mesam Niet-kerende bodembewerking en erosie Reeds > 14
Organische stof Impact op waterhuishuishouding
Landbouw & Waterkwaliteit Organische stof Impact op waterhuishuishouding 26 januari 2018 Gerard H. Ros Nutriënten Management Instituut Waterschap Amstel, Gooi en Vecht Wageningen Universiteit Gerard Ros
MAP5 Het oog op een betere waterkwaliteit met respect voor de bodem
MAP5 Het oog op een betere waterkwaliteit met respect voor de bodem Actieprogramma 2015 2018 in uitvoering van de Nitraatrichtlijn Uitgangspunt van het 5 de Actieprogramma Bodemkwaliteit (organische stof)
Milieu. Waterkwaliteit: Denk aan: nitraat uitspoeling / erfwater / gewasbeschermingsmiddelen / alles wat oppervlakte- en grondwater kan vervuilen
Naam: Milieu Waterkwaliteit: Denk aan: nitraat uitspoeling / erfwater / gewasbeschermingsmiddelen / alles wat oppervlakte- en grondwater kan vervuilen Slootrandenbeheer Baggeren Krabbescheer bevorderen
Organische stof: Impact op bodem en bodemleven
Organische stof: Impact op bodem en bodemleven Aad Termorshuizen Gouden Gronden, 26 januari 2018, Aduard Even voorstellen Aad Termorshuizen Specialist bodemkwaliteit en plantenpathogenen 20 jaar als docent
Rapport: duurzaamheid van de Vlaams-Brabantse land- en tuinbouw
Rapport: duurzaamheid van de Vlaams-Brabantse land- en tuinbouw Economische, ecologische en sociale indicatoren Ine Vervaeke en Jona Lambrechts Inleiding Aanleiding: 20 jaar Vlaams-Brabant Duurzaamheid:
Oordeelkundige stikstofbemesting in de boomkwekerij
Oordeelkundige stikstofbemesting in de boomkwekerij Demoproject (2014-2016): N-bemesting in vollegrondssierteelt: het totaalconcept gedemonstreerd maart 2015 februari 2017 Dominique Van Haecke Projectpartners
Milieukundig en economisch verantwoord fosforgebruik
Milieukundig en economisch verantwoord fosforgebruik Fien Amery, Bart Vandecasteele (ILVO) Annemie Elsen, Wendy Odeurs (BDB) Erik Smolders, Sophie Nawara (KU Leuven) Agriflanders, 11 januari 2019 Fosfor
Met compost groeit de prei als kool
Met compost groeit de prei als kool Joris De Nies 27 juni 2018 +/- 1 ha glastuinbouw Tomaat, paprika, sla,komkommer, courgette +/- 10 ha vollegrondsgroenten Prei, bloemkool, sla, spruiten, asperges, kolen,
Een bodem in balans. Is de combinatie van organische stofopbouw en beperking van P-verliezen haalbaar? Thijs Vanden Nest
Een bodem in balans Is de combinatie van organische stofopbouw en beperking van P-verliezen haalbaar? Thijs Vanden Nest Studienamiddag ie-net 26 november 2015 1 Een bodem in balans Is de combinatie van
Thema 1: organisch. materiaal en biodiversiteit. Jan Valckx Provincie Limburg (B)
Thema 1: organisch Union européenne - Europese Unie Fonds Européen de Développement Régional materiaal en biodiversiteit Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Jan Valckx Provincie Limburg (B) Interreg
GEZONDE BODEM, GEZOND VOEDSEL, GEZONDE MENSEN... Bokashi voor professionals
GEZONDE BODEM, GEZOND VOEDSEL, GEZONDE MENSEN... Bokashi voor professionals WAT IS BOKASHI? Bokashi is het Japanse woord voor gefermenteerd organisch materiaal. Met Bokashi kun je organisch restmateriaal
Luchtkwaliteit: ammoniak en broeikasgassen. VK Loonwerkers Najaar 2018
Luchtkwaliteit: ammoniak en broeikasgassen VK Loonwerkers Najaar 2018 Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door: Methaan Lachgas Kooldioxide Ammoniak Nitraat Fosfaat Milieuopgave melkveehouderij 1 Ammoniak
Emissies door de land- en tuinbouw en natuur - BKG. Rondetafel Klimaat, 20 juni 2016
Emissies door de land- en tuinbouw en natuur - BKG Rondetafel Klimaat, 20 juni 2016 Land- en tuinbouw / Natuur Veeteelt NH 3, CH 4, N 2 O, NO, NMVOS Kunstmest NH 3, N 2 O, NO Mestverwerking (vanaf 2000)
Het beste tijdstip om grasland te vernieuwen
Het beste tijdstip om grasland te vernieuwen Auteur Alex De Vliegher 16/04/2014 www.lcvvzw.be 2 / 7 INHOUDSOPGAVE Inhoudsopgave... 3 Wanneer grasland vernieuwen in het najaar? Wanneer in het voorjaar?...
Groenbemester als vervanging vals zaaibed
Groenbemester als vervanging vals zaaibed Onkruidonderdrukking door groenbemesters 24 januari 2019, Wiepie Haagsma Onkruidbeheersing in de praktijk Vruchtwisseling en gewaskeuze Hoofdgrondbewerking Teeltwijze
Organische stof in de bodem
Organische stof in de bodem Theorie C1 Wat is organische stof in de bodem? Organische stof in de bodem bestaat uit materiaal zoals bv. oogst- en plantenresten, compost en mest, maar ook het bodemleven
Biedt de nieuwe GLB kansen voor voedergewassen? L.Tjoonk Kennisontwikkelaar ruwvoerteelt
Biedt de nieuwe GLB kansen voor voedergewassen? L.Tjoonk Kennisontwikkelaar ruwvoerteelt Hervorming Gemeenschappelijk Europees Landbouwbeleid Toeslagrechten 2014 Betalingsrechten 2015 Nationale invulling
Oordeelkundige stikstofbemesting in de begoniateelt
Oordeelkundige stikstofbemesting in de begoniateelt Demoproject (2014-2016): N-bemesting in vollegrondssierteelt: het totaalconcept gedemonstreerd maart 2015 februari 2017 Dominique Van Haecke Projectpartners
Organisch (rest)materiaal als Bodemverbeteraar
17-1- Organisch (rest)materiaal als Bodemverbeteraar BODEM De Bodem Van Groot naar Klein tot zeer klein 2 1 17-1- Bodemprofiel Opbouw van de bodem Onaangeroerd = C Kleinste delen = 0 en A Poriënvolume
Kan stimuleren van agrobiodiversiteit zonder externe gelden?
Resultaten met functionele agrobiodiversiteitsmaatregelen vanuit project Boeren en Agrobiodiversiteit.. Kan stimuleren van agrobiodiversiteit zonder externe gelden? Jan de Wit Louis Bolk Instituut 1 Biodiversiteit?
EAG COVERMENGSELS TIJDELIJKE WEIDEMENGSELS
EAG COVERMENGSELS EN TIJDELIJKE WEIDEMENGSELS 2015 VOORDELEN COVERMENGSELS Principe : Het samenvoegen van soorten groenbedekkers met de bedoeling er landbouwkundige voordelen uit te halen zoals : Voldoen
Proosten op het leven in de bodem
Proosten op het leven in de bodem Nick van Eekeren Marleen Zanen Inhoud Bodemleven onderdeel van bodemkwaliteit Functies bodemleven Effect management op bodemleven 1 Diensten en functies bodem Productie
Beter Bodembeheer de diepte in
Beter Bodembeheer de diepte in 6 april 2017 Nijkerk Partners in PPS Duurzame Bodem: LTO Nederland, NAV, Brancheorganisatie Akkerbouw (Penvoerder), Agrifirm, IRS, Suiker Unie, AVEBE, CZAV, NAO, Bionext
Vanggewassen: waarom en keuze
Vanggewassen: waarom en keuze 9 juli 2019 - Tongeren Sander Smets vzw PIBO-Campus Tongeren Programma 1. Waarom vanggewassen inzaaien? 2. Landbouwkundige aspecten 3. Hoe vanggewassen kiezen? 4. Praktijkvoorbeelden
Broeikasgasemissies Landbouw en Visserij: cijfers en beleid
Broeikasgasemissies Landbouw en Visserij: cijfers en beleid Rondetafel Klimaat, 20/06/2016 Departement Landbouw en Visserij Inhoud (1) Waar wil Europa naartoe? (2) Waar staat Vlaanderen? Landbouw en visserij?
Rapport: duurzaamheid van de Vlaams-Brabantse land- en tuinbouw
Rapport: duurzaamheid van de Vlaams-Brabantse land- en tuinbouw Economische, ecologische en sociale indicatoren Ine Vervaeke en Jona Lambrechts Inleiding Aanleiding: 20 jaar Vlaams-Brabant Duurzaamheid: