Werken aan bodemkwaliteit via boerderijcompostering en niet-kerende bodembewerking. Ervaringen bij ILVO

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Werken aan bodemkwaliteit via boerderijcompostering en niet-kerende bodembewerking. Ervaringen bij ILVO"

Transcriptie

1 Werken aan bodemkwaliteit via boerderijcompostering en niet-kerende bodembewerking Ervaringen bij ILVO

2 Waarom het onderzoek? Rotaties/gewassen MAP Bemesting Bewerking Gewasproductie Chemisch OS Fysisch Nutriëntenbenutting Bewerkbaarheid Biologisch Onkruid/ziektes N, P

3 Waarom het onderzoek? preiresten roggestro houtsnippers aardbeisubstraat Gewasproductie Nutriëntenbenutting Bewerkbaarheid Onkruid/ziektes

4 BOPACT-veldproef 1. Drijfmesttype Runderdrijfmest vs Varkensdrijfmest 2. Bewerking 3. Compost Ploegen 0 vs 2 ton C/ha.jaar Niet-kerend 2010 & & kuilmaïs aardappel zomergerst It. raaigras winterrogge gele mosterd prei

5 Rotaties/gewassen MAP Bemesting Bewerking Chemisch OS Fysisch Biologisch

6 Drijfmest Bewerking Compost Verhoging %C cm Varkens Ploegen / 0.01 Varkens Niet-kerend / 0.02 Runder Ploegen / 0.07 Runder Niet-kerend / 0.05

7 Rotaties/gewassen Bemesting Bewerking Chemisch OS Fysisch Biologisch + N, P

8 Drijfmest Bewerking Compost Verhoging %C cm Varkens Ploegen / 0.01 Varkens Niet-kerend / 0.02 Runder Ploegen / 0.07 Runder Niet-kerend / 0.05 Varkens Ploegen Compost 0.14 Varkens Niet-kerend Compost 0.17 Runder Ploegen Compost 0.14 Runder Niet-kerend Compost 0.22

9 24th Feb th Mar th Sep nd Jan nd Dec th Mar th Aug th Jun th Aug th Oct 2013 Resultaten Nitraat-N residu 0-90cm (kg ha -1 ) 0 na aardappelen na zomergerst voor zomergerst voor prei prei prei prei * prei Geen compost Compost voor maïs * na prei na maïs 19th Sep 2011

10 Na 5 teeltseizoenen nog geen effect van compost op fosforuitspoeling

11 Waarom het onderzoek? Rotaties/gewassen Bemesting Bewerking Gewasproductie Chemisch OS Fysisch Nutriëntenbenutting Bewerkbaarheid Biologisch Onkruid/ziektes

12 Compost Niet-kerende bodembewerking 0-10cm 10-30cm Koolstofgehalte Totale N ph K, Mg, Ca, P + + 0

13 Compost Niet-kerende bodembewerking 0-10cm 10-30cm Koolstofgehalte Totale N ph K, Mg, Ca, P Bodemvocht Dichtheid/poriën Stabiele aggregaten 0 + /

14 Compost Niet-kerende bodembewerking 0-10cm 10-30cm Koolstofgehalte Totale N ph K, Mg, Ca, P Bodemvocht Dichtheid/poriën Stabiele aggregaten 0 + / Regenwormen + + Micro-organismen Nematoden 0 0 0

15 Compost Niet-kerende bodembewerking 0-10cm 10-30cm Koolstofgehalte Totale N ph K, Mg, Ca, P Bodemvocht Dichtheid/poriën Stabiele aggregaten 0 + / Regenwormen + + Micro-organismen Nematoden Gewasopbrengst 0 + / -

16 Waarom het onderzoek? Rotaties/gewassen Bemesting Bewerking Gewasproductie Chemisch OS Fysisch Nutriëntenbenutting Bewerkbaarheid Biologisch Onkruid/ziektes

17 Rechtstreeks: Minder ziekteverwekkers in de bodem? Gewaseffect Plant-parasitaire nematoden Gemiddelde hoeveelheid nematoden in 100ml bodem Begin Maïs Braak Aardappel Gerst Raaigras 0-10 cm cm Prei Gele mosterd T1 T2 T3 T4 T5 T6 T7 T8 Staalnametijdstip

18 Onrechtstreeks: Planten minder vatbaar voor ziektes? 2011 compost compost Poten van aardappelen besmet met Dyckea solani compost Biotoetsen met bodem van de veldproef

19 Besluit Koolstofgehalte verhogen in systeem met drijfmest? Beperkt mogelijk voor runderdrijfmest (met groenbedekkers en stro) Niet mogelijk voor varkensdrijfmest Koolstofgehalte verhogen met compost zonder extra N en P verliezen? Snellere toename mogelijk In eerste jaren geen grote risico s op extra N en P verliezen Mogelijk om snel resultaat te boeken op langere termijn wel aanpassing van bemestingsstrategie nodig Hoe de bodemkwaliteit verbeteren? Kan zowel met compost als niet-kerende bewerking Niet-kerende bewerking vooral in de toplaag => voordelen Hoe de ziekteweerbaarheid verbeteren? Afhankelijk van gewas/ziekte Verder onderzoek nodig

20 Werken aan bodemkwaliteit via boerderijcompostering en niet-kerende bodembewerking Ervaringen bij ILVO ILVO: Greet Ruysschaert, Bart Vandecasteele, Tommy D Hose, Nicole Viaene, Jane Debode, Thijs Vanden Nest, Johan Van Vaerenbergh, Koen Willekens UGent: Wim Cornelis

Bodemkwaliteit en organische stof - Hoe sturen?

Bodemkwaliteit en organische stof - Hoe sturen? Bodemkwaliteit en organische stof - Hoe sturen? Greet Ruysschaert Studiedag Boomkwekerij, Destelbergen 4 februari 2016 Onderzoek bodembeheer Rotaties/gewassen MAP Bemesting Bewerking Gewasproductie Chemisch

Nadere informatie

Maatregelen voor koolstofopslag onder gras- en akkerland in Vlaanderen

Maatregelen voor koolstofopslag onder gras- en akkerland in Vlaanderen Maatregelen voor koolstofopslag onder gras- en akkerland in Vlaanderen Tommy D Hose, Koen Willekens, Bart Vandecasteele, Victoria Nelissen, Thijs Vanden Nest en Greet Ruysschaert CriNglooP Collectief studienamiddag

Nadere informatie

Het belang van organische stof en het verband met fosforbeschikbaarheid

Het belang van organische stof en het verband met fosforbeschikbaarheid Het belang van organische stof en het verband met fosforbeschikbaarheid Thijs Vanden Nest Studiedag bemesting in de fruitteelt, Boutersem 26 februari 2016 1 Langetermijn veldonderzoek ILVO Rotaties/gewassen

Nadere informatie

Bodembeheer in functie van ziekteweerbaarheid

Bodembeheer in functie van ziekteweerbaarheid Bodembeheer in functie van ziekteweerbaarheid Jane Debode Caroline De Tender, Wim Wesemael, Nicole Viaene, Johan Van Vaerenbergh, Koen Willekens, Tommy D Hose, Greet Ruysschaert, Bart Vandecasteele & Martine

Nadere informatie

Maatregelen voor koolstofopslag onder gras- en akkerland in Vlaanderen

Maatregelen voor koolstofopslag onder gras- en akkerland in Vlaanderen Maatregelen voor koolstofopslag onder gras- en akkerland in Vlaanderen MINARAAD - infomoment LULUCF 30 januari 2018 Tommy D Hose, Koen Willekens, Bart Vandecasteele, Victoria Nelissen, Thijs Vanden Nest

Nadere informatie

ILVO. Workshop De bodem als leverancier van ecosysteemdiensten Landbouw

ILVO. Workshop De bodem als leverancier van ecosysteemdiensten Landbouw Workshop De bodem als leverancier van ecosysteemdiensten Landbouw Greet Ruysschaert, Bert Reubens Symposium ecosysteemdiensten. Naar een robuuste en klimaatbestendige omgeving 4/02/2019 A. Beleidsmedewerker

Nadere informatie

Wie is wakker op de akker? Veranderingen in bodemkwaliteit meten bij landbouwbodems

Wie is wakker op de akker? Veranderingen in bodemkwaliteit meten bij landbouwbodems Wie is wakker op de akker? Veranderingen in bodemkwaliteit meten bij landbouwbodems Bart Vandecasteele, Thijs Vanden Nest, Tommy D Hose, Jane Debode, Greet Ruysschaert, Koen Willekens CriNglooP Collectief

Nadere informatie

Meerjarig proefopzet bodembeheer

Meerjarig proefopzet bodembeheer Meerjarig proefopzet bodembeheer Koen Willekens, Bart Vandecasteele, Alex De Vliegher, Greet Ruysschaert, Bert Van Gils, Bert Reubens, Johan Van Waes Eenheid Plant, Teelt en Omgeving Studiedag Bioforum

Nadere informatie

Bodemverbeterende maatregelen en stikstofdynamiek

Bodemverbeterende maatregelen en stikstofdynamiek Bodemverbeterende maatregelen en stikstofdynamiek Koen Willekens Bart Vandecasteele Greet Ruysschaert Tommy D Hose Luc Dereycke Lieven Delanote Stefaan De Neve 9 oktober 2014 CriNglooP Collectief Instituut

Nadere informatie

Voorstelling resultaten

Voorstelling resultaten Voorstelling resultaten Interregproject BodemBreed en ILVO-proefpercelen Greet Ruysschaert Studiedag erosie: niet-kerende bodembewerking 27 augustus 2013 Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid

Nadere informatie

Biochar, zout&peper voor uw compostering, vergisting en voor potgrondmengsels?

Biochar, zout&peper voor uw compostering, vergisting en voor potgrondmengsels? Biochar, zout&peper voor uw compostering, vergisting en voor potgrondmengsels? Bart Vandecasteele, Jane Debode, Tommy D Hose, Greet Ruysschaert, Thijs Van den Nest, Koen Willekens, Nicole Viaene, Pieter

Nadere informatie

Bodembeheer in de biologische landbouw

Bodembeheer in de biologische landbouw Bodembeheer in de biologische landbouw Koen Willekens Alex De Vliegher Bart Vandecasteele Bert Van Gils Bert Reubens Lieven Delanote Annelies Beeckman Stefaan De Neve 9 oktober 2014 CriNglooP Collectief

Nadere informatie

ILVO. Bodemleven stimuleren Gereduceerde bodembewerking en organische bemesting/bodem-verbeteraars!

ILVO. Bodemleven stimuleren Gereduceerde bodembewerking en organische bemesting/bodem-verbeteraars! Bodemleven stimuleren Gereduceerde bodembewerking en organische bemesting/bodem-verbeteraars! Tommy D Hose Themamiddag Bemesting Akkerbouw CBAV 29 november 2018 ILVO Inhoud 1. Catch-C 2. Bodemleven: Wie?

Nadere informatie

Recycleren van voedingsstoffen en organische stof in plantaardige reststromen en dierlijke mest via compostering

Recycleren van voedingsstoffen en organische stof in plantaardige reststromen en dierlijke mest via compostering Recycleren van voedingsstoffen en organische stof in plantaardige reststromen en dierlijke mest via compostering Koen Willekens, Bart Vandecasteele, Bert Reubens, Victoria Nelissen, Tommy D Hose en Greet

Nadere informatie

Stalmestopslag op de kopakker: Hoe risico op uitspoeling beperken en een waardevol product maken?

Stalmestopslag op de kopakker: Hoe risico op uitspoeling beperken en een waardevol product maken? Stalmestopslag op de kopakker: Hoe risico op uitspoeling beperken en een waardevol product maken? Jarinda Viaene, Victoria Nelissen, Koen Willekens, Bart Vandecasteele, Bert Reubens CriNglooP Collectief

Nadere informatie

Beheer gericht op bodemkwaliteit in een biologisch teeltsysteem met groenbedekkers en plantaardige bemestingsvormen

Beheer gericht op bodemkwaliteit in een biologisch teeltsysteem met groenbedekkers en plantaardige bemestingsvormen Beheer gericht op bodemkwaliteit in een biologisch teeltsysteem met groenbedekkers en plantaardige bemestingsvormen Koen Willekens, Victoria Nelissen, Bert Van Gils, Peter Lootens, Tom De Swaef, Jane Debode,

Nadere informatie

Koolstofopslag onder grasland en andere bodembeheersmaatregelen

Koolstofopslag onder grasland en andere bodembeheersmaatregelen Koolstofopslag onder grasland en andere bodembeheersmaatregelen Tommy D Hose Greet Ruysschaert Tweede klimaatrondetafel "Landbouw en Visserij 3 oktober 2016 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

Nadere informatie

Bodembeheer en teelt(systemen): landbouw als oplossing voor de klimaatopwarming?

Bodembeheer en teelt(systemen): landbouw als oplossing voor de klimaatopwarming? Bodembeheer en teelt(systemen): landbouw als oplossing voor de klimaatopwarming? TOMMY D HOSE Studiedag Landbouw en Klimaat 17 april 2018, Melle Overzicht Koolstofopslag in landbouwbodems en organische

Nadere informatie

Organische stof: daar draait het om! Gouden Grond 26 januari 2018 Wim Stegeman. Saalland Advies 1

Organische stof: daar draait het om! Gouden Grond 26 januari 2018 Wim Stegeman. Saalland Advies 1 Organische stof: daar draait het om! Gouden Grond 26 januari 2018 Wim Stegeman Saalland Advies 1 Wat ga ik vertellen? Wie ben ik? Wat is het? Eigen stappen Tips Vragen Saalland Advies 2 Introductie Akkerbouwbedrijf

Nadere informatie

3 EFFECT VAN NIET-KERENDE BODEMBEWERKING EN

3 EFFECT VAN NIET-KERENDE BODEMBEWERKING EN 3 EFFECT VAN NIET-KERENDE BODEMBEWERKING EN COMPOSTTOEPASSING OP DE BODEMKWALITEIT, ZIEKTEDRUK EN GEWASOPBRENGST IN EEN GANGBAAR TEELTSYSTEEM MET DRIJFMEST RESULTATEN VAN DE MEERJARIGE BOPACT PROEF Ruysschaert

Nadere informatie

Hoe kunnen we het best koolstof opslaan in graslandbodems?

Hoe kunnen we het best koolstof opslaan in graslandbodems? Hoe kunnen we het best koolstof opslaan in graslandbodems? Resultaten van een lange-termijn-veldexperiment Greet Ruysschaert, Bart Vandecasteele, Gert-Jan Keirse, Inge Mestdagh, Alex De Vliegher, Peter

Nadere informatie

COMPOST en BODEMKWALITEIT

COMPOST en BODEMKWALITEIT COMPOST en BODEMKWALITEIT Koen Willekens, Bert Reubens, Bart Vandecasteele Tommy D Hose, Jarinda Viaene Symposium Tuinbouw van de toekomst Tuinbouwrelatiedagen Venray 26 november 2014 Instituut voor Landbouw-

Nadere informatie

Onderzoeksresulaten meerjarige veldproeven niet-kerende bodembewerking

Onderzoeksresulaten meerjarige veldproeven niet-kerende bodembewerking Onderzoeksresulaten meerjarige veldproeven niet-kerende bodembewerking Greet Ruysschaert Agriflanders, 16 januari 2015 Studiedag Erosie Prosensols Mesam Niet-kerende bodembewerking en erosie Reeds > 14

Nadere informatie

Koolstofopslag in de bodem, klimaatvriendelijke teelten en organische stofkringlopen

Koolstofopslag in de bodem, klimaatvriendelijke teelten en organische stofkringlopen Koolstofopslag in de bodem, klimaatvriendelijke teelten en organische stofkringlopen Klim-O-dag Tommy D Hose Eenheid: P - Teelt, Bodem en Omgeving Organisatie vanuit ELK - Expertisecentrum Landbouw en

Nadere informatie

Organische stof, meer waard dan je denkt

Organische stof, meer waard dan je denkt Organische stof, meer waard dan je denkt Ervaringen uit het systeemonderzoek PPO-locatie Vredepeel Bodem Anders Den Bosch, 20 maart 2015 Janjo de Haan De bodem Vaste fractie Water Lucht De bodem en organische

Nadere informatie

VERHOGING ZIEKTEWEERBAARHEID IN LAND- EN TUINBOUWGEWASSEN DOOR GEBRUIK VAN COMPOST. ir. Koen Willekens

VERHOGING ZIEKTEWEERBAARHEID IN LAND- EN TUINBOUWGEWASSEN DOOR GEBRUIK VAN COMPOST. ir. Koen Willekens VERHOGING ZIEKTEWEERBAARHEID IN LAND- EN TUINBOUWGEWASSEN DOOR GEBRUIK VAN COMPOST ir. Koen Willekens INHOUD Compost en ziekteweerbaarheid Agro-ecosysteem Compost Compostthee Proeven met compost en compostthee

Nadere informatie

GOMEROS: teelt van groenten en maïs op erosiegevoelige percelen

GOMEROS: teelt van groenten en maïs op erosiegevoelige percelen GOMEROS: teelt van groenten en maïs op erosiegevoelige percelen Studiedag Ruraal netwerk Maarkedal 29 juni 2017 Overzicht Proefveldresultaten maïs Niet-kerende bodembewerking en strip-till Vollevelds zaaien

Nadere informatie

Bodembiologie: praktische handvaten voor het behoud van een productieve bodem

Bodembiologie: praktische handvaten voor het behoud van een productieve bodem Bodembiologie: praktische handvaten voor het behoud van een productieve bodem Gera van Os PPO-Bollen, Bomen & Fruit Introductie Bodem is de basis voor een goede teelt: Opbouw en afbraak organische stof

Nadere informatie

Milieukundig en economisch verantwoord fosforgebruik

Milieukundig en economisch verantwoord fosforgebruik Milieukundig en economisch verantwoord fosforgebruik Fien Amery, Bart Vandecasteele (ILVO) Annemie Elsen, Wendy Odeurs (BDB) Erik Smolders, Sophie Nawara (KU Leuven) Agriflanders, 11 januari 2019 Fosfor

Nadere informatie

VERHOGING ZIEKTEWEERBAARHEID IN LAND- EN TUINBOUWGEWASSEN DOOR GEBRUIK VAN COMPOST. ir. Koen Willekens INHOUD

VERHOGING ZIEKTEWEERBAARHEID IN LAND- EN TUINBOUWGEWASSEN DOOR GEBRUIK VAN COMPOST. ir. Koen Willekens INHOUD VERHOGING ZIEKTEWEERBAARHEID IN LAND- EN TUINBOUWGEWASSEN DOOR GEBRUIK VAN COMPOST ir. Koen Willekens INHOUD Compost en ziekteweerbaarheid Agro-ecosysteem Compost Compostthee Proeven met compost en compostthee

Nadere informatie

Bodem, dood substraat of levend ecosysteem? Joeke Postma, Wageningen Plant Research Congres Beter Bodembeheer, 4 oktober 2016

Bodem, dood substraat of levend ecosysteem? Joeke Postma, Wageningen Plant Research Congres Beter Bodembeheer, 4 oktober 2016 Bodem, dood substraat of levend ecosysteem? Joeke Postma, Wageningen Plant Research Congres Beter Bodembeheer, 4 oktober 2016 Bodem - samenstelling Minerale delen 43% Lucht 24% Water 22% Organische stof

Nadere informatie

Begeleidingscommissie Bodem Vredepeel. 15 december 2015 Janjo de Haan, Harry Verstegen, Marc Kroonen

Begeleidingscommissie Bodem Vredepeel. 15 december 2015 Janjo de Haan, Harry Verstegen, Marc Kroonen Begeleidingscommissie Bodem Vredepeel 15 december 2015 Janjo de Haan, Harry Verstegen, Marc Kroonen Programma Mededelingen Eerste resultaten 2015 Teeltseizoen 2015 Opbrengsten Eerste resultaten uitspoelingsmetingen

Nadere informatie

Beter Bodembeheer de diepte in

Beter Bodembeheer de diepte in Beter Bodembeheer de diepte in 6 april 2017 Nijkerk Partners in PPS Duurzame Bodem: LTO Nederland, NAV, Brancheorganisatie Akkerbouw (Penvoerder), Agrifirm, IRS, Suiker Unie, AVEBE, CZAV, NAO, Bionext

Nadere informatie

25 jaar biologische teelt op zandgrond: waar staan we nu?

25 jaar biologische teelt op zandgrond: waar staan we nu? 25 jaar biologische teelt op zandgrond: waar staan we nu? Resultaten van systeemonderzoek Bodemkwaliteit op Zand van WUR proeflocatie Vredepeel 24 januari 2019, Janjo de Haan, Marie Wesselink, Harry Verstegen

Nadere informatie

Erosieklas 2019 Vlaamse Ardennen

Erosieklas 2019 Vlaamse Ardennen Erosieklas 2019 Vlaamse Ardennen 5 maart 2019 Erosiecafé s 2018 Algemeen overzicht Heuvelland/Zwevegem 2 ondernemersgroepen goed bodemzorg ism Leader kleine kemmelbeek Vlaamse Ardennen 2 erosieklassen

Nadere informatie

De organische stofbalans: Kengetallen

De organische stofbalans: Kengetallen De organische stofbalans: Kengetallen Volgens handboek Bodem & Bemesting Aangevuld door Willem van Geel T.b.v. 2 e Masterclass Organische stof(balans) POP3 Project Biologische landbouw op de kaart Template

Nadere informatie

Organische stof, de kern van bodemkwaliteit voor de aardappel. Wageningen Potato Centre 20 september 2017 Janjo de Haan

Organische stof, de kern van bodemkwaliteit voor de aardappel. Wageningen Potato Centre 20 september 2017 Janjo de Haan Organische stof, de kern van bodemkwaliteit voor de aardappel Wageningen Potato Centre 20 september 2017 Janjo de Haan Persoonlijke introductie Janjo de Haan Onderzoeker Bodem Water Bemesting Akkerbouw

Nadere informatie

Bodemweerbaarheid & bodemleven

Bodemweerbaarheid & bodemleven Bodemweerbaarheid & bodemleven Joeke Postma, Mirjam Schilder, Johnny Visser 29-11-2018, CBAV - Putten Bodemweerbaarheid Ziektegevoelig Ziektewerend Een ziektewerende grond = grond waarin weinig of geen

Nadere informatie

Effect van organische stof op opbrengst, stikstofuitspoeling en bodemkwaliteit

Effect van organische stof op opbrengst, stikstofuitspoeling en bodemkwaliteit Effect van organische stof op opbrengst, stikstofuitspoeling en bodemkwaliteit Resultaten Bodemkwaliteit op Zand Congres Beter Bodem Beheer, Lunteren, 4 oktober 2016 Janjo de Haan, Harry Verstegen, Willem

Nadere informatie

Organische stof en bodemleven deel , Nijeholtpade

Organische stof en bodemleven deel , Nijeholtpade maakt werk van bodemkwaliteit in het landelijk gebied Organische stof en bodemleven deel 2. 030211, Nijeholtpade Marjoleine Hanegraaf Nutriënten Management Instituut NMI www.nmi-agro.nl Inhoud Samenvatting

Nadere informatie

Organische stof. Focus on Farming Wageningen, 27 november 2018 Janjo de Haan

Organische stof. Focus on Farming Wageningen, 27 november 2018 Janjo de Haan Organische stof Focus on Farming Wageningen, 27 november 2018 Janjo de Haan Persoonlijke introductie Janjo de Haan Onderzoeker Bodem Water Bemesting Akkerbouw en groententeelt Praktische en duurzame oplossingen

Nadere informatie

Impact van éénmalige organische bemesting op de stikstofnalevering in meerjarige sierteelten

Impact van éénmalige organische bemesting op de stikstofnalevering in meerjarige sierteelten Impact van éénmalige organische bemesting op de stikstofnalevering in meerjarige sierteelten Mineralisatieproef: invloed onkruidbestrijding en groenbemesters Incubatieproef: lange termijn N-nalevering

Nadere informatie

ILVO. Nieuwe organische meststoffen: wat zijn ze waard?

ILVO. Nieuwe organische meststoffen: wat zijn ze waard? Nieuwe organische meststoffen: wat zijn ze waard? Thijs Vanden Nest, Bart Vandecasteele, Fien Amery & Chris Van Waes CriNglooP Collectief studienamiddag 5 oktober 2017 ILVO In samenwerking met 2 Teeltsystemen

Nadere informatie

Organische stof: Impact op bodem en bodemleven

Organische stof: Impact op bodem en bodemleven Organische stof: Impact op bodem en bodemleven Aad Termorshuizen Gouden Gronden, 26 januari 2018, Aduard Even voorstellen Aad Termorshuizen Specialist bodemkwaliteit en plantenpathogenen 20 jaar als docent

Nadere informatie

BASIS en Bodemkwaliteit op zandgrond:

BASIS en Bodemkwaliteit op zandgrond: BASIS en Bodemkwaliteit op zandgrond: Zoektocht naar een duurzaam bodembeheer op klei en zand Programma Bodem 5 juni 2012, Janjo de Haan en Derk van Balen Systeemonderzoek Ontwikkeling van strategieën

Nadere informatie

7 jaar digestaat: wat is het resultaat? Elke Vandaele

7 jaar digestaat: wat is het resultaat? Elke Vandaele 7 jaar digestaat: wat is het resultaat? Elke Vandaele Veldproef met digestaat i.s.m. Ugent - Proefhoeve Melle akkerbouwrotatie : maïs - aardappelen suikerbieten granen sinds 2010 focus op P bemesting

Nadere informatie

LEVENDE BODEM. Natasja Poot

LEVENDE BODEM. Natasja Poot LEVENDE BODEM Natasja Poot 1 Introductie Biologische bodemkwaliteit wordt steeds belangrijker Meer belangstelling en bewustzijn onder telers Wet- en regelgeving Minder gewasbeschermingsmiddelen toegelaten

Nadere informatie

Opzet veldproeven. Greet Ghekiere, Inagro Céline Vaneeckhaute, Ugent

Opzet veldproeven. Greet Ghekiere, Inagro Céline Vaneeckhaute, Ugent Opzet veldproeven NutriCycle 2012 Greet Ghekiere, Inagro Céline Vaneeckhaute, Ugent doelstellingen Veldexperiment met diverse groene kunstmeststoffen als bijbemesting Taken: Productbemonstering en karakterisatie

Nadere informatie

Biobedrijfsnetwerk groenten - akkerbouw Dinsdag 8 oktober 2013

Biobedrijfsnetwerk groenten - akkerbouw Dinsdag 8 oktober 2013 Biobedrijfsnetwerk groenten - akkerbouw Dinsdag 8 oktober 2013 ILVO Proefvelden niet-kerende grondbewerking en compostsite Biobedrijfsnetwerk bodem, bemesting en maaimeststoffen Koen Willekens (ILVO) en

Nadere informatie

Greater contribution of belowground than aboveground maize biomass to the stable soil organic matter pool

Greater contribution of belowground than aboveground maize biomass to the stable soil organic matter pool Greater contribution of belowground than aboveground maize biomass to the stable soil organic matter pool Hui Xu, Bart Vandecasteele, Steven Sleutel CriNglooP Collectief studienamiddag 5 oktober 2017 Bijdrage

Nadere informatie

Integraal bodembeheer, wat en hoe

Integraal bodembeheer, wat en hoe Integraal bodembeheer, wat en hoe Voorbeelden uit de PPS Bodem Lelystad 18 mei 2015 Janjo de Haan, m.m.v. diverse collega s Even voorstellen: Janjo de Haan Projectleider BOGO Bodem Water Secretaris Commissie

Nadere informatie

Studienamiddag Bodemkundige Dienst van België Meten om te sturen. Organische stof in de landbouwbodems: trendbreuk met het verleden?

Studienamiddag Bodemkundige Dienst van België Meten om te sturen. Organische stof in de landbouwbodems: trendbreuk met het verleden? Studienamiddag Bodemkundige Dienst van België Meten om te sturen Organische stof in de landbouwbodems: trendbreuk met het verleden? Annemie Elsen BDB Inhoud Belang van organische stof in de bodem meten

Nadere informatie

Sturen op bodemweerbaarheid door toediening van organische materialen

Sturen op bodemweerbaarheid door toediening van organische materialen Sturen op bodemweerbaarheid door toediening van organische materialen TKI-AF-15261 Privaat Publieke Samenwerking (PPS) 2016-2019 Joeke Postma, Mirjam Schilder, Peter Vreeburg, (Gera van Os), Johnny Visser,

Nadere informatie

Beter Bodembeheer de diepte in

Beter Bodembeheer de diepte in Beter Bodembeheer de diepte in 6 april 2017 Nijkerk Partners in PPS Duurzame Bodem: LTO Nederland, NAV, Brancheorganisatie Akkerbouw (Penvoerder), Agrifirm, IRS, Suiker Unie, AVEBE, CZAV, NAO, Bionext

Nadere informatie

Groenbedekkers en bodemvruchtbaarheid. Bart Debussche Dept. Landbouw en Visserij dienst Voorlichting

Groenbedekkers en bodemvruchtbaarheid. Bart Debussche Dept. Landbouw en Visserij dienst Voorlichting Groenbedekkers en bodemvruchtbaarheid Bart Debussche Dept. Landbouw en Visserij dienst Voorlichting 17-09-2015 Waarom groenbedekkers uitzaaien? Nut groenbedekkers Goede humustoestand N-uitspoeling vermijden

Nadere informatie

Oordeelkundige stikstofbemesting in de boomkwekerij

Oordeelkundige stikstofbemesting in de boomkwekerij Oordeelkundige stikstofbemesting in de boomkwekerij Demoproject (2014-2016): N-bemesting in vollegrondssierteelt: het totaalconcept gedemonstreerd maart 2015 februari 2017 Dominique Van Haecke Projectpartners

Nadere informatie

Open teelten op zandgronden hebben meer tijd nodig om te voldoen aan nitraatrichtlijn

Open teelten op zandgronden hebben meer tijd nodig om te voldoen aan nitraatrichtlijn Resultaten Systeemonderzoek Vredepeel geven aan: Open teelten op zandgronden hebben meer tijd nodig om te voldoen aan nitraatrichtlijn BAVB workshop 11 februari 2014 Janjo de Haan Nieuw mestbeleid heeft

Nadere informatie

Composteren en inkuilen van dikke fractie en stalmest

Composteren en inkuilen van dikke fractie en stalmest Composteren en inkuilen van dikke fractie en stalmest Studiedag GeNeSys 9 juni 2016 Jarinda Viaene Promotoren ILVO: Bert Reubens, Bart Vandecasteele Promotor UG: Prof. Stefaan De Neve 1 2 Deel 1: Mogelijkheden

Nadere informatie

Valorisatie van N-rijke oogstresten tot bodemverbeteraar

Valorisatie van N-rijke oogstresten tot bodemverbeteraar Valorisatie van N-rijke oogstresten tot bodemverbeteraar Studiedag GeNeSys 9 juni 2016 Jarinda Viaene Promotoren ILVO: Bert Reubens, Bart Vandecasteele Promotor UGent: Prof. Stefaan De Neve 1 2 Context

Nadere informatie

Open teelten op zandgronden hebben meer tijd nodig om te voldoen aan nitraatrichtlijn

Open teelten op zandgronden hebben meer tijd nodig om te voldoen aan nitraatrichtlijn Resultaten Systeemonderzoek Vredepeel geven aan: Open teelten op zandgronden hebben meer tijd nodig om te voldoen aan nitraatrichtlijn Themadag NBV, Wageningen, 8 november 2013 Janjo de Haan Nieuw mestbeleid

Nadere informatie

Het belang van bodemleven Inspiratiedag over functionele agrobiodiversiteit Gent, 4 november 2014

Het belang van bodemleven Inspiratiedag over functionele agrobiodiversiteit Gent, 4 november 2014 Het belang van bodemleven Inspiratiedag over functionele agrobiodiversiteit Gent, 4 november 2014 Petra Deproost Departement LNE, Dienst Land en Bodembescherming Biodiversiteit: niet enkel bovengronds!

Nadere informatie

Studieavond prei. Bemesting van winterprei

Studieavond prei. Bemesting van winterprei Studieavond prei Bemesting van winterprei - TIP - Ken uw veld Rekenvoorbeeld fictief veld herfstprei 25/4: 15 ton varkensdrijfmest (8 kg N/ton) 31/05: profielanalyse (0-30/30-60) cm: 13/06: toediening

Nadere informatie

Landgebruik en bodemkwaliteit Jan de Wit Nick van Eekeren

Landgebruik en bodemkwaliteit Jan de Wit Nick van Eekeren Landgebruik en bodemkwaliteit 60-20 - 20 Jan de Wit Nick van Eekeren Grasland Bouwland Huidige landbouwontwikkeling naar controle just in time, precisiebemesting,. Dit vraagt ook om risico-beheersing,

Nadere informatie

Op zoek naar biomassa voor de bio-economie: recupereren en valoriseren van gewasresten van korrelmaïs en groenten, en de houtige fractie uit compost

Op zoek naar biomassa voor de bio-economie: recupereren en valoriseren van gewasresten van korrelmaïs en groenten, en de houtige fractie uit compost Op zoek naar biomassa voor de bio-economie: recupereren en valoriseren van gewasresten van korrelmaïs en groenten, en de houtige fractie uit compost Bart Vandecasteele, Filip Velghe, Christophe Boogaerts,

Nadere informatie

Waarom is de bodem belangrijk voor het waterbeheer?

Waarom is de bodem belangrijk voor het waterbeheer? Waarom is de bodem belangrijk voor het waterbeheer? Gera van Os Lector Duurzaam Bodembeheer (CAH Vilentum) Onderzoeker Bodem- en plantgezondheid (WUR) Bodembeheer Waterbeheer Diepe sporen als gevolg van

Nadere informatie

Organisch bemesten in de akkerbouw. 6 februari 2019 Beitem

Organisch bemesten in de akkerbouw. 6 februari 2019 Beitem Organisch bemesten in de akkerbouw 6 februari 2019 Beitem Agenda Dierlijke mest Effluent Dierlijke mest Voordelen Bevat alle nodige plantennutriënten (ook micronutriënten) Bron van organische stof, essentieel

Nadere informatie

Bodemweerbaarheid tegen ziektes

Bodemweerbaarheid tegen ziektes Bodemweerbaarheid tegen ziektes Joeke Postma Reststromen in de akkerbouw: kans of risico? Lelystad, 30-1-2015 Presentatie Ziekteverwekkers in de bodem & maatregelen Bodemweerbaarheid: definitie & mechanismen

Nadere informatie

Bodemweerbaarheid, hoe krijgen we er grip op?

Bodemweerbaarheid, hoe krijgen we er grip op? Bodemweerbaarheid, hoe krijgen we er grip op? Gera van Os (Praktijkonderzoek Plant & Omgeving) Joeke Postma (Plant Research International) F/B biomass * Streptomyces ssrhizoc Lysobacter C/N ssstrept F

Nadere informatie

Introductie. Zin en onzin van microbieel verrijkte producten. Onderwerpen. Het bodemleven. Rol van het bodemleven in de grond

Introductie. Zin en onzin van microbieel verrijkte producten. Onderwerpen. Het bodemleven. Rol van het bodemleven in de grond Zin en onzin van microbieel verrijkte producten Gera van Os Lector Duurzaam Bodembeheer, CAH Dronten Onderzoeker Gewas- en bodemgezondheid, PPO Lisse Introductie Bodem is de basis voor een goede teelt:

Nadere informatie

2 EFFECTEN VAN NIET-KERENDE BODEMBEWERKING EN

2 EFFECTEN VAN NIET-KERENDE BODEMBEWERKING EN 2 EFFECTEN VAN NIET-KERENDE BODEMBEWERKING EN COMPOSTTOEPASSING OP DE BODEMKWALITEIT EN DE STIKSTOFDYNAMIEK IN DE INTENSIEVE GROENTETEELT - RESULTATEN VAN DE MEERJARIGE VEGTILCO-PROEF Willekens K. 1, Vandecasteele

Nadere informatie

Inhoud. Naar een levende bodem. Beworteling en bodemleven Meer of minder een wereld van verschil. Functies beworteling

Inhoud. Naar een levende bodem. Beworteling en bodemleven Meer of minder een wereld van verschil. Functies beworteling Inhoud Beworteling en bodemleven Meer of minder een wereld van verschil Nick van Eekeren, Louis Bolk Instituut 1. Beworteling Functies Invloed op bemestingsadvies Invloed bemesting op beworteling 2. Bodemleven

Nadere informatie

Opties voor duurzaam stikstof- en koolstofbeheer in intensieve teelten

Opties voor duurzaam stikstof- en koolstofbeheer in intensieve teelten Opties voor duurzaam stikstof- en koolstofbeheer in intensieve teelten De Vliegher A. De Waele J. Agneessens L. CriNglooP Collectief 9 oktober 2014 Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid

Nadere informatie

Bemestingswaarde van nabehandelde digestaatproducten

Bemestingswaarde van nabehandelde digestaatproducten Bemestingswaarde van nabehandelde digestaatproducten Thijs Vanden Nest (), Elke Vandaele (VLACO) Bart Vandecasteele, Viooltje Lebuf, Wim Vanden Auweele, Emilie Snauwaert, Koen Willekens, Chris Van Waes

Nadere informatie

Composteren en inkuilen: Technieken om opslag en bewerking van kippenmest en vaste rundermest te optimaliseren?

Composteren en inkuilen: Technieken om opslag en bewerking van kippenmest en vaste rundermest te optimaliseren? Composteren en inkuilen: Technieken om opslag en bewerking van kippenmest en vaste rundermest te optimaliseren? CriNglooP Collectief 9/10/2014 Bert Reubens Jarinda Viaene Victoria Nelissen Koen Willekens

Nadere informatie

Ritnaalden. Preventie, erkende middelen en proefresultaten

Ritnaalden. Preventie, erkende middelen en proefresultaten Ritnaalden Preventie, erkende middelen en proefresultaten Wat er tegen te doen? 1. Risico inschatten 2. Monitoren 3. Behandelen: Biofumigatie Bodembewerking Gewasbeschermingsmiddelen 1. Risico inschatten

Nadere informatie

Beheer van bodemweerbaarheid

Beheer van bodemweerbaarheid Beheer van bodemweerbaarheid Jan van der Bent Wim van den Berg Jaap Bloem Monique Hospers Gerard Korthals Jan Lamers Leendert Molendijk Els Nijhuis Gera van Os Leo van Overbeek Joeke Postma Mirjam Schilder

Nadere informatie

SALK groente innovatie fonds. Innovatieve bemesting: Band- en rijbemesting

SALK groente innovatie fonds. Innovatieve bemesting: Band- en rijbemesting SALK groente innovatie fonds Innovatieve bemesting: Band- en rijbemesting Band- en rijbemesting in pompoen Basisbemesting (7d na zaai) Streefwaarde 100E Bijbemesting (7w na zaai) Streefwaarde 100E 1 KAS

Nadere informatie

Oordeelkundige stikstofbemesting in de begoniateelt

Oordeelkundige stikstofbemesting in de begoniateelt Oordeelkundige stikstofbemesting in de begoniateelt Demoproject (2014-2016): N-bemesting in vollegrondssierteelt: het totaalconcept gedemonstreerd maart 2015 februari 2017 Dominique Van Haecke Projectpartners

Nadere informatie

Lore Lauwers. Werking vaste en vloeibare mest in functie van de teelt

Lore Lauwers. Werking vaste en vloeibare mest in functie van de teelt Lore Lauwers Werking vaste en vloeibare mest in functie van de teelt Dierlijke mest Samengestelde organische meststof - Bron van organische stof - Bodemvruchtbaarheid! - N, P, K, Mg, Ca, Na, - Deels gebonden

Nadere informatie

Een bodem in balans. Een bodem in balans

Een bodem in balans. Een bodem in balans Een bodem in balans Is de combinatie van organische stofopbouw en beperking van P-verliezen haalbaar? Thijs Vanden Nest Studienamiddag ie-net 26 november 2015 1 Een bodem in balans Is de combinatie van

Nadere informatie

Oordeelkundige stikstofbemesting in de chrysantenteelt

Oordeelkundige stikstofbemesting in de chrysantenteelt Oordeelkundige stikstofbemesting in de chrysantenteelt Demoproject (2014-2016): N-bemesting in vollegrondssierteelt: het totaalconcept gedemonstreerd maart 2015 februari 2017 Dominique Van Haecke Projectpartners

Nadere informatie

Bodemkwaliteit op zand

Bodemkwaliteit op zand Bodemkwaliteit op zand 2011-2016 Resultaten gangbare en biologische bedrijfssystemen rond opbrengsten, bodemkwaliteit, bemesting en uitspoeling Themamiddag Bemesting Akkerbouw, Putten, 30 november 2017

Nadere informatie

Een bodem in balans. Is de combinatie van organische stofopbouw en beperking van P-verliezen haalbaar? Thijs Vanden Nest

Een bodem in balans. Is de combinatie van organische stofopbouw en beperking van P-verliezen haalbaar? Thijs Vanden Nest Een bodem in balans Is de combinatie van organische stofopbouw en beperking van P-verliezen haalbaar? Thijs Vanden Nest Studienamiddag ie-net 26 november 2015 1 Een bodem in balans Is de combinatie van

Nadere informatie

GOMEROS Groenten en maïs op erosiegevoelige percelen

GOMEROS Groenten en maïs op erosiegevoelige percelen GOMEROS Groenten en maïs op erosiegevoelige percelen 21 februari 2018 Oudenaarde 27 februari 2018 Ophasselt Boeren op een helling Gebruikersgroep: leden Gebruikersgroep: waarnemers LCV/Hooibeekhoeve Bodemkundige

Nadere informatie

De bodem leeft! Hoe draagt bodemleven bij aan een weerbare bodem bij de teelt van gewassen?

De bodem leeft! Hoe draagt bodemleven bij aan een weerbare bodem bij de teelt van gewassen? De bodem leeft! Hoe draagt bodemleven bij aan een weerbare bodem bij de teelt van gewassen? Joeke Postma Wageningen Plant Research PPS Duurzame Bodem Biobeurs, 19 januari 2017 Bodemleven - functies Omzetten

Nadere informatie

van harte welkom Koolstof Kringlopen

van harte welkom Koolstof Kringlopen van harte welkom Koolstof Kringlopen 1 Programma 13:30 Opening met lezing 14:00 Instructie geleide rondgang 14:15 Geleide rondgang 16:45 Actieve demonstratie machines Afsluiting met drankje & snack Koolstof

Nadere informatie

Inleiding. Grond is uw kaptitaal. Waarmee kunnen we de ondernemer helpen zo nauwkeurig mogelijk te sturen?

Inleiding. Grond is uw kaptitaal. Waarmee kunnen we de ondernemer helpen zo nauwkeurig mogelijk te sturen? Suikerbieteninformatiedagen Grond is uw kapitaal Grond is uw kaptitaal Waarmee kunnen we de ondernemer helpen zo nauwkeurig mogelijk te sturen? Waar willen we als Blgg naar toe om de ondernemer in zijn

Nadere informatie

Beproeving mineralenconcentraten en spuiwater in diverse gewassen. Praktijkonderzoek Plant & Omgeving. Inhoud

Beproeving mineralenconcentraten en spuiwater in diverse gewassen. Praktijkonderzoek Plant & Omgeving. Inhoud Beproeving mineralenconcentraten en spuiwater in diverse gewassen Resultaten uit onderzoek PPO en andere WUR-instituten Willem van Geel, PPO-AGV, 8-11-2012, Bergeijk Praktijkonderzoek Plant & Omgeving

Nadere informatie

Click to edit Master title style. Ook de bodem viert feest na 20 jaar compost! Annemie Elsen

Click to edit Master title style. Ook de bodem viert feest na 20 jaar compost! Annemie Elsen Click to edit Master title style Ook de bodem viert feest na 20 jaar compost! Annemie Elsen Click Compost to edit in Master de akkerbouw? title style bemestingswaarde? effect op bodemkwaliteit? chemisch?

Nadere informatie

Weerbaarheid in grondgebonden teelten

Weerbaarheid in grondgebonden teelten Weerbaarheid in grondgebonden teelten 23-5-2013, Joeke Postma 1) & Wopke van der Werf 2) 1) Biointeracties en Plantgezondheid - WUR 2) Centre for Crop Systems Analysis - WUR Weerbaarheid - schaalniveau

Nadere informatie

Projectwerking PIBO-Campus Sander Smets onderzoeker akkerbouw PIBO-Campus

Projectwerking PIBO-Campus Sander Smets onderzoeker akkerbouw PIBO-Campus Projectwerking PIBO-Campus 2018 Sander Smets onderzoeker akkerbouw PIBO-Campus LEADER Blik op de Bodem Doelstelling project Precisielandbouw Variabiliteit ph en organische C in kaart brengen Verbeteren

Nadere informatie

Groenbemesters: zaaitijden en opbrengst

Groenbemesters: zaaitijden en opbrengst Groenbemesters: zaaitijden en opbrengst Mengsels van groenbemesters vereisen verstand van zaken themaochtend ''Vergroening in de praktijk'' Innovatie veenkoloniën, 1 dec. 2017, Valthermond Leendert Molendijk,

Nadere informatie

Donderdag 28-jan 6:30 8:27 11:54 12:54 15:34 17:23 19:20

Donderdag 28-jan 6:30 8:27 11:54 12:54 15:34 17:23 19:20 Januari 2016 Vrijdag 1-jan 6:44 8:50 11:41 12:44 14:55 16:41 18:45 Zaterdag 2-jan 6:44 8:50 11:41 12:45 14:56 16:42 18:46 Zondag 3-jan 6:44 8:50 11:42 12:45 14:57 16:43 18:47 Maandag 4-jan 6:44 8:49 11:42

Nadere informatie

Plantaardige productie, bodem- en nutriëntenbeheer

Plantaardige productie, bodem- en nutriëntenbeheer Plantaardige productie, bodem- en nutriëntenbeheer Ronde tafel klimaat Landbouw en Visserij 20 juni 2016 Greet Ruysschaert, Tommy D Hose, Victoria Nelissen, Hilde Muylle, Bart Vandecasteele, Bert Reubens,

Nadere informatie

Het bodemleven helpt ons. Hoe helpen wij het bodemleven?

Het bodemleven helpt ons. Hoe helpen wij het bodemleven? Het bodemleven helpt ons. Hoe helpen wij het bodemleven? SAMEN ZORGEN VOOR HET BEHOUD VAN DE KWALITEIT VAN ONZE BODEMS http://levendebodem.eu/ Gera van Os Lector Duurzaam Bodembeheer Een transitie is nodig

Nadere informatie

Aanleiding project. 2. Opzet project 3. Resultaten eerste. 4. Vervolg. Bodemkwaliteit op zandgrond. Inhoud presentatie

Aanleiding project. 2. Opzet project 3. Resultaten eerste. 4. Vervolg. Bodemkwaliteit op zandgrond. Inhoud presentatie Bodemkwaliteit op zandgrond Inhoud presentatie Resultaten en ervaringen NKG eerste jaar 2011 Borkel & Schaft, 14 december 2011, Janjo de Haan 1. Aanleiding project en visie op bodembeheer 2. Opzet project

Nadere informatie

Kansen voor NKG op zand

Kansen voor NKG op zand Kansen voor NKG op zand Sander Bernaerts DLV plant 14 juni Vessem NKG Niet Kerende Grondbewerking betekent het systematisch vermijden van intensief kerende of mengende grondbewerking en het zoveel mogelijk

Nadere informatie

Maaimeststof: een volwaardig alternatief voor stalmest? Inleiding Doel en context Proefopzet Inagro ILVO (a) (b) Figuur 1 Tabel 1

Maaimeststof: een volwaardig alternatief voor stalmest? Inleiding Doel en context Proefopzet Inagro ILVO (a) (b) Figuur 1 Tabel 1 Maaimeststof: een volwaardig alternatief voor stalmest? Bram Vervisch, Annelies Beeckman, Johan Rapol, Lieven Delanote, Victoria Nelissen, Koen Willekens Inleiding Proeven de voorbije jaren hebben aangetoond

Nadere informatie

Click to edit Master title style. De bodem viert feest na 20 jaar compost! Annemie Elsen

Click to edit Master title style. De bodem viert feest na 20 jaar compost! Annemie Elsen Click to edit Master title style De bodem viert feest na 20 jaar compost! Annemie Elsen aelsen@bdb.be Click Compost to edit in Master de akkerbouw? title style bemestingswaarde? effect op bodemkwaliteit?

Nadere informatie

Koester de Koolstof en verbeter de bodemkwaliteit door toepassing van houtsnippers

Koester de Koolstof en verbeter de bodemkwaliteit door toepassing van houtsnippers Koester de Koolstof en verbeter de bodemkwaliteit door toepassing van houtsnippers Mia Tits 1 en Brecht Lammens 2 1 Bodemkundige Dienst van België 2 Agrobeheercentrum Eco² Bodemkwaliteit en belang van

Nadere informatie