Landbouw, partner in de strijd voor het klimaat Bas van Wesemael

Transcriptie

1 Landbouw, partner in de strijd voor het klimaat Bas van Wesemael UCL

2 Bodem organische stof bestaat voor ca. 58 % uit koolstof Behalve een rol van organische stof in klimaatsregulering: Bodemvruchtbaarheid Bodemstructuur (waterhoudend vermogen, weerstand tegen compactie en erosie) Habitat voor bodemorganismes Anne Richer-de-Forges

3 Oogst Biomassa (C org) (Bos > grasland > akker) Primaire productie (Photosynthese) CO 2 atm Respiration Feux Biodegradatie & mineralisatie Restitutie Afbraak Bodem organische C Erosie uitspoeling Groenbemesting, tijdelijk grasland, Agroforestry, compost, C 4/1000 Adapted from C.Chenu, 2016 Directe inzaai, niet kerende bodembewerking,

4 Reservoirs Fluxen Atmosfeer: 830 Vegetatie: Bodem 40 cm: 860+? Bodem 2-m: ? Theorie 8.9/2400 = ,004x860 = ,8 + 0,9 In miljard ton (Gt) Bron: Le Queré et al.2014

5 8.9 giga ton C 2400 Jaarlijkse globale CO 2 emissies uit fossiele brandstof giga ton C Organische C in de bodem wereldschaal ( 2 m) = 4 C stock toename nodig om CO 2 emissies te compenseren Ademe, 2015

6 Verandering in bodemkoolstof landbouwgronden ( ) Meersmans et al. (2011)

7 3 Landbouwpraktijken met een positief effect op de bodem C FIBL, Lukas Pfiffner Chambre d Agriculture de la Manche Chambre d Agriculture des Ardennes Gewas rotatie Heggen Groenbedekkers vignevin-sudouest.com haute-loire-paysanne.fr Agroforestry wageningenur.nl Grasgangen Stalmest, compost Gemengde gewassen vaderstad.com pleinchamp.com driager.fr Directe inzaai Strip till Inzaai onder gewas

8 Discussion 13 6 ans 6 ans 6 ans 6 ans Literatuur data van bodem C opslag door landbouwpraktijken in Frankrijk (Pellerin et al., 2013; Chenu et al., 2014) Extra C opslag van 0.30 ( ) t C ha -1 an -1 in de 0-30 cm voor agroforestry (Cardinael et al, 2016) Extra C opslag kan pas na jaren worden gemeten: 0.3 tc/ha = ± 0.01%C

9 Labiel: mineralisatie 20 µm Stabiel: C opslag Bodem C bestaat uit compartimenten van verschillende grootte en stabiliteit

10 Fysische fractionering = Scheiden op aggregaat grootte Ø 0 20µm 2000µm Stabiel Labiel Nat zeven (50 µm, 20 µm) ~ 1 uur per monster. Centrifugeren en drogen op 60 (+/- 4 dagen) C Analyseren met CN analyser Correctie voor inorganische koolstof Gehalte labiele en stabiele C per kg bodem

11 Lange termijn proef in Gembloux ( ) [1] Residu Export (RE): Alle stro, suikerbiet bladeren en koppen verwijderd na oogst, geen stalmest of compost [4] Stalmest (FYM): Zelfde als [1] + 40 Mg.ha -1 stalmest voor inzaai suikerbiet [6] Residu retour (RR): Alle stro en suikerbiet bladeren en koppen ingeploegd. Groenbemester in de winter voor de suiker biet Buysse et al., 2013 & C. Roisin, CRA

12 Export Export + FYM Residue restitution C M R + 19% + 14% 1970 (11jaar) 2012 (53 jaar) Bodem C concentraties voor bulk en fracties (gc.kg -1 soil) in controle (C), stalmest (M) en residu retour (R) plots

13 Indicator voor effecten van conserveringslandbouw Conventionele landbouw Biologische landbouw Conversie naar biologisch Conserverings landbouw N 19 paarsgewijzesites met conventionele en biologischeof conserverings- landbouw Sandy-Loam Region Loam Region Condroz Famenne Ardennes km

14 Bodem C fracties Labiel: (micro) aggregaten Opvolgeneffectenvan veranderingin landbouwpraktijken Stabilisering CONVENTIONEEL CONVERSIE BIO CONVENTIONEEL CONVENTIONEEL BIOLOGSCH DIRECTE INZAAI CONVERSIE BIO CONSERVERING CONVENTIONEEL NIET KERENDE Directe inzaai

15 Bodem C fracties Naaroptimale C opslagin functie van bodem type Stabiele C (gebonden aan fijne leem en klei) Akkers >75 % hoogste Tussen 75 en 25 % 25 % laagste Mediaan

16 Bodem C al geanalyseerd met VisNIR in laboratoria van Requasud In voorbereiding: VisNIR analyse van bodem fracties

17 Samenvatting Bodem C belangrijkste terrestrische C reservoir Toename van C in landbouwgronden kan emissies uit fossiele brandstoffen deels compenseren (micro) aggregaten (> 20 micron) reageren snel (< 5 jaar) op landbouwpraktijken Stabiel, gebonden aan deeltjes < 20 micron: optimum naar gelang textuur, effect van landbouwpraktijk op lange termijn C fracties kunnen in de toekomst worden bepaald in routine analyses

18 Dank U voor uw aandacht Co-auteurs: Caroline Chartin, Esther Goidts, Jeroen Meersmans, Antoine Stevens, François Stevens, Sylvain Trigalet