ILVO. Nieuwe organische meststoffen: wat zijn ze waard?

Transcriptie

1 Nieuwe organische meststoffen: wat zijn ze waard? Thijs Vanden Nest, Bart Vandecasteele, Fien Amery & Chris Van Waes CriNglooP Collectief studienamiddag 5 oktober 2017 ILVO

2 In samenwerking met 2

3 Teeltsystemen Klimaat Rotaties/gewassen Bemesting Bewerking Perceelsrand Opbrengst Minder minerale meststoffen Ecosysteem diensten C C C C C fysisch chemisch C biologisch Veenvervanging LCA Bodem kwaliteit/processen/functies - ziekteweerbaarheid

4 Circulaire economie Recycleren afval en/of reststromen Restproducten waarde geven 4

5 Circulaire economie Recycleren afval en/of reststromen Restproducten waarde geven Mest, organisch afval, energiemaïs energie 90% komt uit de vergister als digestaat 5

6 Veel producten in veel vormen pellets Dunne fractie ruw digestaat biochar droog stof effluent gedroogd digestaat mineraal vast poeder struviet vloeibaar visceus gft-compost vloeibaar waterig dikke fractie verwerkte mest nat kneedbaar groencompost 6

7 Veel producten in veel vormen mengsels in de verf zetten, hoofdletters pellets Dunne fractie ruw digestaat biochar droog stof effluent gedroogd digestaat mineraal vast poeder struviet vloeibaar visceus mengsels dikke fractie gft-compost vloeibaar waterig verwerkte mest nat kneedbaar groencompost 7

8 De bomen door het bos zien Chemische analyse: DS%, NPK, minerale N N-werking: hoeveel kan mijn kunstmestgift verlaagd worden? Stabiliteit product in de bodem? Bijdrage aan stabiele organische stof in de bodem? Fosfor? 8

9 Welke producten werden getest? Compost: 8 Ruwe dierlijke mest of verwerkte dierlijke mest: 13 Ruw digestaat of verwerkte digestaat: 21 Biochars: 5 Struvieten: 2 Mengsels: 9 58 producten in totaal DS% Ntot NH 4 -N Ptot Ktot OC C/P Minimum 4,2 0,4 0,00 0,1 0 0,7 9,4 Maximum 99,1 10,9 5,07 12,1 9,7 61,

10 N-werking: snel vrijkomende org. N BAM/deel1/12: Bodem - Bepaling van snel vrijkomende organische stikstof, versie 3.0 (juni 2010) Incubatieproef: 116 dagen, 70% RV, 15 C Zandleembodem, representatief voor landbouwbodem Organische meststof aan 170 kg Ntot/ha Elke 2 weken minerale N bepalen (1M KCl extract) 10

11 N-werking: Resultaten Struviet: mineraal 100% Biochar 0% Compost: 5-20% Digestaat: o grote range! 0 tot 95% o N-immobilisatie o hoger in nattere producten o lager bij composteringstap van dikke fractie o Expliciet verhogen door bijvoegen minerale N Mestverwerkingsproducten: o Gecomposteerde stalmest: 15% o Dikke fracties: 22 tot 65% o Gedroogde kippenmest: 65 tot 80% Mengsels op basis van gedroogd digestaat: 12 tot 63% o Hoger met Kippenmest of minerale N o Compost toevoegen om N-werking te verlagen 11

12 Stabiliteit: celwandcomponenten Kennis uit de veevoederkwaliteit Lignine, hemicellulose en cellulose chemisch bepaald (methode Van Soest) biodegradatiepotentieel = cellulose+hemicellulose lignine Info over potentiële afbraak oxitop incubatieproef daadwerkelijke afbraak vocht, temperatuur, minerale N Benaming product Biodegradatiepotentieel Runderstalmest 4,8 Dikke fractie rundermengmest 3,7 Compost van runderstalmest 1,0 Groencompost winter 1,0 Groencompost zomer 1,4 Gerststro 9,2 Vlaslemen 2,9 12

13 Bijdrage aan bodem organische stof: effectieve OS OVAM, Oriënterend onderzoek naar de invulling van de begrippen mineralenrijk - mineralenarm, humusrijk. D/2002/5024/06 Incubatieproef: 35 (79) dagen, 70% RV, 21,5 C Zandleembodem, representatief voor landbouwbodem Organische meststof aan 4000 kg OS/ha OC t = OC A (1 e kt ) 13

14 Stabiliteit en bijdrage aan stabiele OS: Resultaten Stabiliteit: dierlijke mest < digestaat < compost DS% en OS%! waarde voor Vlaanderen: EOC/P ratio hoeveel stabiele OS breng je aan per ton product??? EOC% DS% OS% EOC (kg/ton) EOC/P Ged. digestaat ,6 Ged. digestaat + groencompost + kippenmest (45%/30%/25%) ,6 ruw digestaat ,7 Ged. digestaat + groencompost (50%/50%) ,7 14

15 Stabiliteit en bijdrage aan stabiele OS: Resultaten Stabiliteit: dierlijke mest < digestaat < compost DS% en OS%! waarde voor Vlaanderen: EOC/P ratio hoeveel stabiele OS breng je aan per ton product??? Biodegradatiepotentieel en effectieve org. C sterk gecorreleerd mogelijkheid tot eenvoudige inschatiing? cfr. Techniek Franse ISMO methode Biodegradatiepotentieel Effectieve org. C N-werking Biodegradatiepotentieel 1 Effectieve org. C -0,69 (p<0,001) 1 N-werking 0,47 (p = 0,004) -0,43 (p = 0,01) 1 15

16 Fosfor: potproeven met raaigras Vergelijking P-beschikbaarheid met Triple superfosfaat 65 dagen, min. 20 C, assimilatiebelichting, gelijkmatige watergift Zandleembodem met zeer laag P-gehalte: P-A.L. = 3 mg P/100g (onderaan klasse I) 4 snedes Overdosering N, K 2 O en MgO Organische meststof aan 90 kg P 2 O 5 /ha Opbrengst en nutriëntenexport (N, P, K, Ca, Mg en Na) 16

17 Wat bepaalt de P-beschikbaarheid? P-beschikbaarheid: biochar < compost < digestaat < mest NH 4 -N/P P-beschikbaarheid Werd in andere studies ook naar voor gebracht Fe/P P-beschikbaarheid Fe-P vorming? Wordt vervolgd 17

18 Besluit data voor volgend onderzoek N% is belangrijke kwaliteitseigenschap niet op basis chemische analyse Hoeveelheid stabiele OS maximaliseren per eenheid P mengsels? Biodegradatiepotentieel i.p.v. incubatieproef? Verband NH 4 -N ~ P P-beschikbaarheid Grote dataset LCA C-besparing in klimaatverhaal 18

19 Uitdagingen voor de toekomst? Processen aanpassen om tot interessantere producten te komen? vb. uitgangsproducten vergisting aanpassen? vb. maken van mengsels? Voldoende kwaliteit? welke eisen? haalbaar? Kan er voldoende product worden geleverd met een constante samenstelling en werking? verschil tussen batches en bedrijven voldoende klein? 19

20 Dank u voor uw aandacht Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek Burg. Van Gansberghelaan Merelbeke België T + 32 (0) F +32 (0) Thijs.vandennest@ilvo.vlaanderen.be ILVO

21 Pauze - Praktisch Buiten een frisse neus halen? 2 bars = sneller je dorst lessen! Terug binnen om 15u00 Alle bijdragen worden als handouts op de website ter beschikking gesteld vanaf vrijdag 6/10/2017