Evaluatieonderzoek. Laat je peuk niet alleen! Verzamel ze in de asbak!

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Evaluatieonderzoek. Laat je peuk niet alleen! Verzamel ze in de asbak!"

Transcriptie

1 Evaluatieonderzoek Laat je peuk niet alleen! Verzamel ze in de asbak! Op initiatief van: Uitgevoerd door: 1 van 36

2 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1 Managementsamenvatting 4 Inleiding 6 Onderzoeksopzet 8 Meetlocaties 8 Meetmethoden 10 Meting 1: Telling van peuken 10 Meting 2: Observeren van rokers 10 Meting 3: Enquêteren van bezoekers 10 Meting 4: Enquêteren van stakeholders 10 Meetdagen 11 Resultaten en analyse 12 Meting 1: Het tellen van peuken 12 Meting 2: Observeren van rokers 12 Meting 3: Enquêteren van bezoekers 14 Beleefde schoonheidsgraad 14 Beleefde aantal peuken op het strand 15 Opvallende maatregelen 17 Rokers en hun peuk 17 Nationaliteit 18 Begin en einde van de strandopgang 20 Meting 4: Enquêteren van stakeholders 21 Conclusies en aanbevelingen 23 Peukenvervuiling op de stranden 23 Weggooigedrag 23 Schoonbeleving 24 Draagvlak 24 Aanbevelingen 25 Algemene aanbevelingen 25 Aanbevelingen voor DropPits 25 Aanbevelingen voor Barkadera s 25 Bijlagen 27 Bijlage 1: Overzicht meetlocaties 28 Bijlage 1.1: Duinoord 28 2 van 36

3 Bijlage 1.2: Julianadorp 29 Bijlage 1.3 Groote Keeten 30 Bijlage 2: Voorzieningen 31 Bijlage 3: Metingen 32 Bijlage 3.1 Meting 1: Tellen van peuken 32 Bijlage 3.2 Meting 2: Observeren van bezoekers 33 Bijlage 3.3 Meting 3: Enquêteren van bezoekers 34 Bijlage 3.4 Meting 4: Enquêteren van stakeholders 36 3 van 36

4 Managementsamenvatting Om te zorgen dat minder peuken op de stranden of in zee belanden, heeft JTI, in samenwerking met Stichting Nederland Schoon, het initiatief genomen tegen peuken op en om het strand. Deze aanpak heeft de naam Laat je peuk niet alleen, verzamel ze in de asbak gekregen. Als initiatiefnemer werkt JTI samen met Stichting Nederland Schoon en leveranciers van voorzieningen tegen peukenafval; Barkadera en DropPit. Belangrijk in de aanpak is ook de samenwerking met een strandgemeente. Dit jaar werd voor de aanpak samengewerkt met de Gemeente Den Helder. De peukenaanpak bestaat uit een tweeledige strategie. Enerzijds een communicatiestrategie via traditionele en sociale media om attentie te creëren rond de schadelijkheid van sigarettenpeuken in het milieu. Daarnaast kende de aanpak een faciliterende strategie. Door middel van DropPits (asbakzuilen) en Barkadera s (zakasbakjes) werden de bezoekers van de stranden gefaciliteerd om zich op een juiste wijze van hun sigarettenpeuk te ontdoen. Dit onderzoek heeft zich voornamelijk gefocust op de vraag wat het effect van de voorzieningen is op het gedrag en de beleving van de bezoekers. Daarnaast is ook onderzocht wat het draagvlak onder de ondernemers is om de aanpak voort te zetten in komende jaren. Het onderzoek kent een aantal opvallende resultaten: 1. Het gemiddelde aantal peuken dat te vinden is op de strandopgangen is met 33% afgenomen. 2. Voor de start van de peukenaanpak gooide gemiddeld 80% van de rokers zijn peuk op de grond. Dit percentage is tijdens de aanpak sterk afgenomen tot 31%. 3. Vooral de DropPit is opgevallen bij de bezoekers van de stranden. 93% van de strandbezoekers die heeft aangegeven de voorzieningen te zijn opgevallen, geeft aan de DropPit te kennen. 17% kent de Barkadera s. Van de rokers geeft 25% aan een Barkadera te bezitten. 4. Waar voor de peukenaanpak de bezoekers de stranden becijferden met een 7,7 wat betreft de schoonheidsgraad, is dit cijfer opgelopen tot een 8 na plaatsing van de voorzieningen. 5. De ondernemers zijn positief over de voorzieningen. Het meerendeel van de ondernemers willen in komende jaren wederom een actieve rol in het uitdelen (of verkopen) van de Barkadera s. Daarnaast zijn de ondernemers positief over de plaatsing van de DropPits. Op basis van de resultaten uit dit onderzoek zijn enkele aanbevelingen opgesteld. Op alle onderzochte facetten van het objectieve gedrag en de schoonperceptie van de bezoekers heeft de aanpak een gunstig effect. De DropPits zijn veelvuldig gebruikt; wekelijks belanden er 850 peuken in de DropPits die op de strandopgangen van Duinoord en 4 van 36

5 Julianadorp staan. Ook belandt groter zwerfafval, zoals blikjes en verpakkingen, in de DropPits. Hierom is het aan te bevelen dat in de toekomst een afvalbak in de buurt van de DropPits staat, zodat strandbezoekers ook voor hun grotere zwerfafval een geschikte plek kunnen vinden. Een opvallend resultaat uit dit onderzoek is het feit dat rokers op de strandopgangen weinig roken. Vaak zijn strandgangers zwaar beladen onderweg naar het strand en zijn niet in de gelegenheid om een peuk op te steken. Dit resulteert in veel rokers die alleen roken op het strand zelf. Om peukenafval op het strand zelf te voorkomen is het daarom belangrijk te investeren in de bekendheid en beschikbaarheid van de Barkadera s. Door dit te bewerkstelligen, zullen meer rokers een Barkadera mee het strand op nemen, waardoor minder peuken in het zand zullen belanden. Voor meer informatie over de aanpak en informatie over hoe u de aanpak zelf ook in de praktijk kan brengen, kunt u kijken op: 5 van 36

6 Inleiding Jaarlijks belanden meer dan 9 miljard peuken op de grond. Per roker komt dit gemiddeld neer op 6 tot 7 peuken per dag. Veel van deze peuken worden opgeruimd, maar ongeveer 2 miljard peuken blijven op de grond liggen. Door onder meer het rookverbod en het zomerseizoen neemt de hoeveelheid zwerfpeuken langs kust- en duingebieden toe. Voor strandbezoekers en kustgemeenten is dit jarenlang een doorn in het oog. Om te zorgen dat minder peuken op de stranden of in zee belanden, heeft JTI, in samenwerking met Stichting Nederland Schoon, het initiatief genomen tegen peuken op en om het strand. Deze aanpak heeft de naam Laat je peuk niet alleen, verzamel ze in de asbak gekregen. Als initiatiefnemer werkt JTI samen met Stichting Nederland Schoon en leveranciers van voorzieningen tegen peukenafval; Barkadera en DropPit. Belangrijk in de aanpak is ook de samenwerking met een strandgemeente. Dit jaar werd voor de aanpak samengewerkt met de Gemeente Den Helder. De peukenaanpak bestaat uit een tweeledige strategie; enerzijds communiceren en anderzijds faciliteren. Het onderdeel communiceren bestaat uit traditionele en sociale media. Zo kent de campagne bijvoorbeeld een eigen website 1 waarop uitingen zijn geplaatst, zijn posters opgehangen op diverse locaties met de uitingen van de campagne, zijn bierviltjes voorzien van de communicatieuitingen verstrekt aan ondernemers en kent de campagne ook een eigen facebookpagina 2. Het doel van deze communicatie is het creëren van bewustzijn bij de rokers, zodat zij hun peuk niet op straat of op het strand zullen gooien. De herhaling van de boodschap is waar de kracht van de strategie zit. Het onderdeel faciliteren bestaat uit twee typen voorzieningen. Enerzijds de DropPits; dit zijn asbakzuilen waarin mensen hun opgerookte peuk kunnen deponeren. Verspreid over de strandopgangen van Den Helder zijn er 70 DropPits geplaatst om te zorgen dat er voldoende voorzieningen aanwezig zijn. Het tweede type voorziening is de Barkadera; dit zijn zakasbakjes die de roker met zich mee kan dragen. Hierdoor heeft de gebruiker altijd een voorziening bij de hand. Van deze Barkadera s zijn er tijdens de campagnedagen (tussen 11 juli en 1 september) uitgedeeld. De pilotpartners zijn benieuwd wat de effecten zijn van deze peukenaanpak. Daarom heeft Stichting Nederland Schoon aan Narrato gevraagd een evaluatieonderzoek uit te voeren. Het doel van dit evaluatieonderzoek is het verkrijgen van inzicht in de effecten van de peukenaanpak om en rond de stranden van Den Helder. Met dit onderzoek wordt inzicht verkregen in het effect op de schoonheidsgraad van de stranden, op de schoonperceptie en het gedrag van de bezoeker en daarnaast wordt ook de mening van omliggende ondernemers met betrekking tot de peukenaanpak gemeten. 1 Zie: 2 Zie: 6 van 36

7 Binnen dit onderzoek staan vier onderzoeksvragen centraal; 1. Leidt de aanpak tot een vermindering van de peukenvervuiling op en rond de strandopgangen van Den Helder? 2. Gooien minder mensen door de aanpak en getroffen voorzieningen peuken op de strandopgang? 3. Wat is het effect van de peukenaanpak op de schoonbeleving van de strandbezoeker? 4. Bestaat er draagvlak onder de ondernemers om de aanpak voort te zetten? Om een goed antwoord te kunnen geven op de onderzoeksvragen is zowel een nulmeting als een effectmeting uitgevoerd. Zo kunnen de effecten van de pilot worden vastgesteld door strandopgangen waar de maatregelen zijn getroffen te vergelijken met een strandopgangen waar dit niet het geval is geweest. Binnen deze meting hebben wij ons gericht op het faciliterende onderdeel van de laat je peuk niet alleen, maar verzamel ze in de asbak. Dit zijn de DropPits en Barkadera s. Na deze inleiding volgt een methodologische paragraaf waarin de verschillende onderzoeksmethoden aan bod komen. Vervolgens worden de resultaten gepresenteerd en geanalyseerd. In de conclusie worden de vier onderzoeksvragen beantwoord. De rapportage eindigt met enkele aanbevelingen gebaseerd op de gevonden conclusies. 7 van 36

8 Onderzoeksopzet Het uitgevoerde onderzoek bestaat uit vier onderdelen: ten eerste wordt de hoeveelheid zwerfafval in afgebakende gebieden geteld, ten tweede betreft het onderzoek observaties van het gedrag van de gebruiker, daarnaast wordt ook de beleving van de strandbezoeker gemeten en ten vierde een draagvlakmeting bij de ondernemers in de buurt van het strand. In de metingen wordt een onderscheid gemaakt tussen gedrag en perceptie. Wanneer we spreken over gedrag gaat het om daadwerkelijke handelingen van strandbezoekers. Gooien zij een peuk weg? En gooien zij deze dan in een DropPit of op de grond? Daarnaast zijn we geïnteresseerd in de perceptie van strandbezoekers over de strandopgang. Hoe schoon vinden strandbezoekers de strandopgang? Wat vinden zij van de voorzieningen; de DropPits en de Barkadera s? Herkennen de bezoekers deze voorzieningen? Meetlocaties In totaal zijn metingen verricht op drie stranden: de strandopgangen Julianadorp, Duinoord en Groote Keeten. De peukenaanpak is uitgevoerd op de strandopgangen van Julianadorp en Duinoord. Op Groote Keeten was geen sprake van de peukenaanpak. Om een goede balans te creëren tussen nulmeting en effectmeting is Groote Keeten gebruikt als extra locatie voor de nulmeting. Hiermee hebben we twee typen nulmetingen gebruikt tijdens het onderzoek. Enerzijds de metingen op Julianadorp en Duinoord op het moment dat op deze opgangen de aanpak nog niet was gestart en anderzijds een locatie waar de aanpak niet is doorgevoerd. De nulmeting op Groote Keeten helpt om extra informatie te krijgen over het gedrag van bezoekers op stranden wanneer de voorzieningen niet zijn geplaatst en ook heeft deze locatie als voordeel dat hier gemeten kan worden tijdens de effectmeting op Julianadorp en Duinoord. Hiermee kunnen we de invloed van het weer op het gedrag van de bezoekers uitsluiten. De locatie is gekozen op basis van de vergelijkbare eigenschappen ten opzichte van Duinoord en Julianadorp. Niet alleen liggen Groote Keeten, Julianadorp en Duinoord geografisch dicht bij elkaar, maar eveneens zijn de opgangen vergelijkbaar op het gebied van opbouw en uiterlijk. Zo eindigen alle drie de strandopgangen met een strandpaviljoen, zijn alle drie de strandopgangen begaanbaar via drie kanten en trekken alle drie de stranden veel publiek. Ook belangrijk is dat alle drie de strandopgangen vroeg in de ochtend door Stichting Strandexploitatie de Noordkop worden gereinigd. Op strandopgang Julianadorp en Duinoord zijn zowel nul- als effectmetingen uitgevoerd. Strandopgang Julianadorp en Groote Keeten zijn ongeveer evenveel bezocht (zie grafiek 1). Op Julianadorp zijn in totaal 1856 strandbezoekers gespot, tegenover 1323 observaties op 8 van 36

9 Groote Keeten en 531 op de strandopgang van Duinoord 3. De reden dat er bijna 500 observaties meer zijn gedaan op Julianadorp in vergelijking met Groote Keeten heeft te maken met het aantal meetdagen. In totaal is er op drie dagen gemeten op Julianadorp, terwijl op Groote Keeten twee keer gemeten is. Grafiek 1: Informatie over strandbezoekers; uiteengezet per strand. Strandopgang Duinoord wordt het meeste door jongeren bezocht. 26% van de bezoekers bestaat uit jongeren tussen de 10 en de 30 jaar oud. Op Julianadorp en Groote Keeten zijn dit respectievelijke 19% en 11%. Op Julianadorp en Groote Keeten zijn ouderen en gezinnen de dominant aanwezige groepen. In tabel één is een overzicht uiteengezet van leeftijdscategorieën per strand. Elk van de drie strandopgangen is opgedeeld in drie meetgebieden. Met het opdelen van de strandopgang onderzoeken we het effect van de communicatie op het gedrag van de bezoeker. De verwachting is namelijk dat wanneer de bezoeker verder op de strandopgang is, hij vaker met de voorzieningen in aanraking is gekomen en daarom ook beter gedrag zal vertonen. Voor de splitsing op de strandopgangen is gebruik gemaakt van specifieke eigenschappen van het terrein. Het eerste onderscheid is gemaakt na de eerste afslag van de strandopgang af. Het tweede onderscheid is gemaakt voor de fietsenstalling op de strandopgang (zie bijlage 1 voor een plattegrond van de opgangen inclusief meetgebieden). 3 Het totaal aantal strandgasten is veel hoger, omdat veel observaties bestaan uit groepen mensen. Voor het observeren van bezoekers zijn de categorieën tussen de 2 en de 5 personen en tussen de 6 en de 10 personen gebruikt. 9 van 36

10 Meetmethoden Meting 1: Telling van peuken Door in een afgemeten gebied te tellen hoeveel peuken en ander zwerfafval er tijdens de nulmeting en effectmeting op de grond is geëindigd is aan te tonen in hoeverre de DropPits en Barkadera s zorgen voor minder rondzwervende peuken en ander zwerfafval. Deze resultaten zijn ook vergeleken met het aantal peuken dat in de DropPits zelf is gegooid. Meting 2: Observeren van rokers Bij de observaties zijn rokers van een afstand geobserveerd om te achterhalen wat ze met hun opgerookte peuk doen. Door dit te doen in een gebied waar volop voorzieningen aanwezig zijn en een gebied waar dit niet het geval is, maar ook door te vergelijken tussen voor en na de aanpak, kan het effect van de interventies worden vastgesteld. Om het gedrag in een breder perspectief te kunnen plaatsen is eveneens gekeken naar de drukte op de stranden op het moment van de meting. Hierbij is ook meegenomen welk type bezoekers op het strand komen. Met deze gegevens is een beter beeld te schetsen van de impact van de interventies door een bredere beschrijving van de omgevingsfactoren. Meting 3: Enquêteren van bezoekers In deze enquête zijn strandbezoekers gevraagd naar hun mening over de DropPits en Barkadera s, welke van deze interventies hen zijn opgevallen, de schoonheid van de strandopgang, hun weggooigedrag en eventuele vervolgacties om schonere stranden te bewerkstelligen. Verder is vastgesteld in hoeverre bezoekers zich storen aan peuken op het strand en of ze vinden dat er op de strandopgangen veel of weinig peuken op de grond liggen. De eerste twee meetmethoden zijn objectiever dan de derde meetmethode. Vooral bij de afgenomen enquêtes is het risico op sociaal-wenselijke antwoorden hoog. Alhoewel dit een risico is wanneer alleen deze meetmethode zou worden gehanteerd, is dit in dit onderzoek niet het geval door het gebruik van meerdere meetmethoden. Door het combineren van de data kan een zo goed mogelijk beeld worden geschetst van de effecten van de aanpak. Als blijkt dat uit twee (of alledrie) verschillende aanpakken dezelfde resultaten naar voren komen, dan verhoogt dit de validiteit van het onderzoek. Meting 4: Enquêteren van stakeholders Deze draagvlakmeting heeft als doel te inventariseren of de partijen bereid zijn de aanpak door te zetten en in welke vorm dit zou zijn. Bij de stakeholders is een enquête afgenomen van 12 vragen. De enquêtes zijn voornamelijk afgenomen tijdens een bezoek aan de onderneming. Op deze manier kan naast de enquête gemakkelijker worden doorgevraagd om onderliggende drijfveren van de betrokken ondernemers boven water te krijgen. Naast de ondernemers is ook aandacht voor de werknemers. Waar de ondernemers de interventies van een iets grotere afstand beschouwen, bestaat bij de werknemers een constante interactie met strandgasten. Dit resulteert in een unieke visie op de effectiviteit 10 van 36

11 van de interventies die niet onbelicht mag blijven. In totaal is met 17 ondernemers en werknemers gesproken. Meetdagen Om de effecten van de peukenaanpak te kunnen meten is allereerst een nulmeting uitgevoerd. Deze metingen zijn uitgevoerd voordat de peukenaanpak is gestart. Na het starten van de aanpak is een effectmeting uitgevoerd. Door de resultaten van de nulmeting en effectmeting te vergelijken kan het effect van de aanpak worden vastgesteld. Daarnaast is tijdens de effectmeting ook gemeten op een locatie waar de voorzieningen niet zijn geplaatst. Door op dezelfde dag te meten op de locatie waar de voorzieningen wel zijn geplaatst en een locatie waar de aanpak niet is doorgevoerd, kan worden gecorrigeerd voor externe invloeden, zoals het weer. In tabel 1 is een overzicht te zien van de gekozen meetdagen. Tabel 1: Overzicht meetdagen Bovenstaande data zijn uitgekozen op basis van weervoorspellingen. Vooral de dagen van de effectmeting waren zonnig en erg druk. De dag van de nulmeting (11 juni 2014) was minder druk dan de andere meetdagen, omdat het vakantieseizoen nog niet was begonnen. Ondanks de iets mindere drukte zijn toch veel enquêtes afgenomen en observaties uitgevoerd. Een tweede belangrijke overweging voor het kiezen van de meetdagen was het ontbreken van een campagnedag. Op de specifieke campagnedagen werd extra aandacht besteedt aan de communicatie en aan het uitdelen van de voorzieningen. Wij hebben ervoor gekozen niet op deze dag te meten, omdat deze dag een sterk positieve afwijking zou vertonen betreffende de bekendheid van de campagne. Groote Keeten Julianadorp Duinoord 11 juni 2014 x Nulmeting Nulmeting 24 juli 2014 Nulmeting Effectmeting Effectmeting 31 juli 2014 Nulmeting Effectmeting Effectmeting 11 van 36

12 Resultaten en analyse In dit onderzoek speelt het onderscheid tussen objectieve en subjectieve schoonheid een belangrijke rol. Zo willen de onderzoekers niet alleen weten of de peukenaanpak feitelijk bijdraagt aan minder rondzwervende peuken, maar wensen we eveneens de gevolgen op de beleving van de strandbezoekers te kennen. Meting 1: Het tellen van peuken Bij het tellen van peuken valt het op dat na het plaatsen van de interventies het aantal peuken dat op de grond beland is afgenomen. Zo is het aantal peuken dat op de grond belant gedaald van gemiddeld 15 naar 10 (zie tabel 2) 4. Dit is een afname van 33% in het aantal peuken dat geen afvalbak of asbak vindt, maar rondzwerft op de grond. Hoewel dit al een flinke procentuele afname is, is het effect van de DropPits pas echt goed zichtbaar bij strandopgang Duinoord. Waar het aantal peuken op de grond tijdens de nulmeting op deze locatie gemiddeld 12 is, blijkt dat tijdens de effectmeting dit aantal daalt naar gemiddeld 1 peuk over de gehele dag. Tabel 2: Het tellen van peuken Over de gehele strandopgang zijn tijdens het onderzoek wekelijks gemiddeld 300 peuken in de DropPits bij Duinoord beland en 550 op strandslag Julianadorp. De DropPits dichtbij de strandpaviljoenen bevatten de meeste peuken. Naast dat er veel peuken in de DropPits belanden, worden de DropPits ook gebruikt voor ander afval. Lollystokjes, bierdopjes, kauwgom, snoeppapiertjes en ander afval eindigen eveneens in de DropPits. Ook groter afval dat niet in de DropPits past, zoals blikjes, worden op de DropPits geplaatst. Dit resulteert in DropPits die snel overvol zijn met afval en niet zozeer met peuken. Meting 2: Observeren van rokers Duinoord Julianadorp Groote Keeten Gemiddeld Nulmeting Effectmeting 1 18 x 10 Naast het tellen van peuken zijn rokende mensen op de strandopgang onopvallend gevolgd om te kunnen observeren wat zij doen met hun peuk. Op deze manier hebben de onderzoekers inzicht gekregen in het weggooigedrag van rokers. In totaal zijn 77 rokers geobserveerd. 41 tijdens de nul- en 36 tijdens de effectmeting. 4 Het gemiddeld aantal peuken is relatief laag. Dit komt doordat op de strandopgang van Duinoord, Julianadorp en Groote Keten regelmatig gereinigd wordt door Stichting Strandexploitatie. Zie voor meer informatie over deze stichting: van 36

13 Grafiek 2: Observeren van bezoekers tijdens de nulmeting Tijdens de nul-meting gebruikt 80% van de rokers de grond als bestemming voor hun opgerookte peuk. De overige 20% gebruikt een vuilnisbak, asbak of neemt de sigaret mee het strand op. Nadat de interventies zijn geplaatst laat de meting een heel andere trend zien. Niet 80%, maar slechts 31% van de rokers gooit de opgerookte peuk nog op de grond. 39% van de rokende strandbezoekers gebruikt een DropPit of een vuilnisbak, 22% gooit zijn of haar peuk in de asbak weg en de overige 8% neemt de opgerookte peuk mee het strand op. Grafiek 3: Observeren van bezoekers tijdens de effectmeting 13 van 36

14 Opvallend is dat tijdens de observaties relatief weinig rokende mensen op de strandopgangen zijn gezien. Dit is (deels) te verklaren doordat strandbezoekers aangeven niet snel op de strandopgang te roken. Wanneer ze zijn aangekomen op de parkeerplaats moet eerst nog een korte afstand worden afgelegd naar het strand; vaak beladen met strandattributen. Strangasten zijn dus vaak niet in staat om te roken, omdat ze allerlei spullen van de auto naar het strand dragen. Daarnaast geven strandbezoekers aan dat ze liever roken op het moment dat ze zich rustig genesteld hebben op het strand. Meting 3: Enquêteren van bezoekers Om de beleving van strandbezoekers te onderzoeken, zijn in totaal 538 enquêtes afgenomen. 274 hiervan zijn afgenomen op het moment dat de interventies reeds geplaats waren, terwijl bij de overige 264 enquêtes geen voorzieningen aanwezig waren op de strandopgangen. Deze enquête was op enkele vragen over de interventies na gelijk. Wel zijn er twee versies met dezelfde inhoud, maar met een andere vraagvolgorde opgesteld. De volgorde van de vragen leek geen effect te hebben op de uitkomsten. Beleefde schoonheidsgraad Strandbezoekers geven voor de schoonheid van de strandopgang gemiddeld een 7.7. Gedurende de peukenaanpak steeg de waardering naar, gemiddeld, een 8. De verschillen per strand zijn uiteengezet in grafiek 4. Grafiek 4: Schoonheidsgraad, zoals beoordeeld door strandbezoekers, uitgezet per strand Hoewel een stijging van 0.3 punt op het eerste gezicht misschien weinig lijkt, is het wel een veelzeggende stijging. Dit heeft te maken met het totaal aantal afgenomen enquêtes. Vanwege het hoge aantal respondenten hebben extreem hoge of lage scores weinig effect op het gemiddelde cijfer. 14 van 36

15 Beleefde aantal peuken op het strand Het verschil tussen de nulmeting en effectmeting is tevens bij de vraag wat vindt u van de hoeveelheid peuken op het strand? aanwezig. Zo is het aantal mensen dat heel veel en veel antwoordt afgenomen nadat de peukenaanpak is gestart. Daarnaast geven meer respondenten aan nauwelijks tot geen peuken te zien op het strand (zie grafiek 5) Grafiek 5: Wat vindt u van hoeveelheid peuken op het strand? De mate waarin strandgasten zich storen aan het aantal peuken is eveneens toegenomen. Dit is opvallend, omdat het feitelijk aantal peuken op de strandopgangen is afgenomen. Dit zou verklaard kunnen worden doordat in een schone omgeving een enkele peuk meer opvalt dan in een vervuilde omgeving. Deze toename in irritatie is daarnaast wellicht te verklaren door bewustwording. Doordat de campagne strandbezoekers bewust maakt van hun weggooigedrag met betrekking tot peuken, kan dit leiden tot een grotere irritatie aan medebezoekers die hun peuk op de grond gooien. Hoewel het verschil niet heel groot is (60% antwoordt heel veel of veel tegenover 64% tijdens de effectmeting), is dit toch een zeer interessante bevinding. 15 van 36

16 Grafiek 6: In welke mate stoort u zich aan peuken op het strand? Verder is het opvallend dat rokers zich minder irriteren aan rondzwervende peuken op het strand dan niet rokers. De vergelijking tussen rokers en niet-rokers is uiteengezet is grafiek 7. Grafiek 7: In welke mate stoort u zich aan peuken op het strand? (Verschil tussen rokers en niet-rokers (nulmeting en effectmeting samen)) Een wellicht belangrijkere conclusie van de resultaten in grafiek 6 is de mate van irritatie bij de strandbezoekers. Meer dan 60% van de strandgasten ergert zich heel veel of veel aan zwervende peuken op de strandopgang of op het strand. Dit betekent dat het grootste gedeelte van de strandbezoekers graag een peukenvrij strand ziet. Voor toekomstige projecten om het aantal peuken op de stranden en opgangen te verminderen is dit draagvlak van bezoekers essentieel. 16 van 36

17 Opvallende maatregelen In totaal is 71% van de geënquêteerden de maatregelen opgevallen. Dit zijn in totaal 195 mensen. Op de vraag welke van de maatregelen de mensen dan zijn opgevallen geeft 93% de DropPits, 17% de Barkadera s en 9% anders als antwoord 5. Onder de categorie anders geven de respondenten aan de interventies te kennen uit de krant, via het internet, door te spreken met bekenden of via reclameborden. In grafiek 8 zijn deze gegevens gepresenteerd. Grafiek 8: Welke maatregelen zijn u opgevallen? (Gevraagd na een positief antwoord op de vraag of het de respondent is opgevallen dat extra maatregelen zijn geplaatst op de strandopgangen van Den Helder) De DropPits zijn de strandbezoekers het meest opgevallen. Uit gesprekken met strandgangers blijkt dat dit komt door het opvallende uiterlijk van de DropPit. De Barkadera s zijn minder opgevallen dan de DropPits. Niet iedere strandbezoeker is immers in contact gekomen met de Barkadera, terwijl wel iedereen langs de DropPits moet lopen om op het strand te kunnen komen. Hier komt nog bij dat niet-rokers niet snel een Barkadera zullen aanschaffen en dus ook minder snel met een Barkadera in contact komen. Rokers en hun peuk Grafiek 9 laat zien wat rokers zeggen met hun peuk te doen op het strand. In totaal zijn tijdens de metingen 138 rokers geënquêteerd, 63 rokers bij de effectmeting en 75 tijdens de nulmeting. Voor de start van de aanpak rookt 24% niet op het strand, stopt 27% de peuk 5 De reden dat het totaal van deze percentages boven de 100 komt is het resultaat van de vraagstelling. De respondenten hadden de mogelijkheid om meer dan één maatregel aan te vinken. 17 van 36

18 onder het zand, bewaart 33% de peuk bij het overig afval, heeft slechts 4% een Barkadera en doet 12% iets anders met de peuk. Nadat de DropPits zijn geplaatst en de Barkadera s beschikbaar zijn valt het op dat minder rokers roken op het strand en de peuk onder het zand stoppen. Daarnaast zegt 25% van de ondervraagde rokers een Barkadera te bezitten. Grafiek 9: Wat doet u met uw sigaret als u zich op het strand bevindt? Nationaliteit Tijdens de vakantieperiode zijn op de stranden niet alleen veel Nederlanders, maar ook veel Duitsers en Engelsen te vinden. Zo zijn van de in totaal 538 respondenten, 131 Duitsers en 13 Engelsen geënquêteerd. Het is interessant om deze groepen met elkaar te vergelijken. Hoe verschillen Duitsers van de Nederlanders in hun schoonperceptie? En wat vinden ze van peukenafval? De Engelsen zijn in deze vergelijking niet meegenomen vanwege het kleine aantal ondervraagden. 18 van 36

19 Grafiek 10: In welke mate stoort u zich aan peuken op het strand? (Onderverdeeld naar belangrijkste nationaliteiten). Duitsers blijken in alles schoner te scoren dan Nederlanders. Ze vinden schone stranden belangrijker, waarderen schone stranden meer en zeggen vaker hun strandafval op te ruimen. Daarnaast is het gemiddelde cijfer dat Duitsers geven aan de strandopgangen, hoger dan Nederlanders; respectievelijk een 8.1 tegenover een 7.8. Een procentuele vergelijking tussen Duitsers en Nederlanders is uiteengezet in grafiek 10 en 11. Grafiek 11: Wat doet u met uw sigaret als u zich op het strand bevindt? (Onderverdeeld naar de belangrijkste nationaliteiten). 19 van 36

20 Begin en einde van de strandopgang Om te onderzoeken of de communicatieve boodschap van de DropPits werkt zijn in de enquête verschillende meetgebieden opgenomen. Zo kunnen de antwoorden van strandbezoekers aan het begin van de opgang wanneer ze nog amper met de voorzieningen in aanraking zijn gekomen, vergeleken worden met de antwoorden aan het einde van de strandopgang als de strandgasten al diverse DropPits hebben gezien. Grafieken 12 en 13 laten zien in welke mate bezoekers rondzwervende peuken storend vinden aan het begin, midden en eind van de strandopgang. Het is opvallend dat bezoekers aangeven zich meer te storen aan peuken op het strand als ze in het midden of aan het eind van de strandopgang zijn in vergelijking met het begin van de strandopgang. Dit is zowel het geval bij de nul- als bij de effectmeting. Dit resulteert in de conclusie dat bezoekers zich sowieso meer storen aan rondzwervende peuken in het midden en aan het eind van de strandopgang, onafhankelijk van de DropPits. Grafiek 12: In welke mate stoort u zich aan peuken op het strand? (Onderverdeeld naar deel van de opgang) - nulmeting 20 van 36

21 Grafiek 13: In welke mate stoort u zich aan peuken op het strand? (Onderverdeeld naar deel van de opgang) - effectmeting Hiermee kan de hypothese betreffende een hogere irritatiegraad aan het eind van de strandopgang in vergelijking met het begin van de strandopgang door de geplaatste interventies verworpen worden. Uit deze resultaten blijkt verder dat de communicatieve boodschap van de DropPits werkt, omdat over het algemeen bezoekers zich meer storen aan rondzwervende peuken in de effectmeting dan in de nulmeting. De boodschap werkt echter niet beter naarmate de strandgast zich naar het einde van de opgang begeeft. Meting 4: Enquêteren van stakeholders De ondernemers en werknemers zijn overwegend positief over de peukenaanpak in Den Helder. Zo beoordelen de ondernemers de DropPits en Barkadera s met gemiddeld respectievelijk een 8 en een 7,6. Daarnaast geeft meer dan 70% van de ondernemers aan dat de maatregelen heel veel of veel hebben geleid tot minder peuken op de strandopgang. Vooral de DropPits krijgen een goede beoordeling van de ondernemers. Over de effectiviteit van de DropPits geeft eveneens meer dan 70% aan dat de DropPits heel veel of veel effect hebben gehad. Zelf beweren de ondernemers dat zij en hun personeel weinig gebruik maken van de DropPits. Slechts 29% antwoordt heel veel of veel gebruik te maken van de DropPits. Dit komt omdat veel ondervraagde ondernemers niet roken. De hoeveelheid DropPits op de strandopgangen wordt overwegend beoordeeld als ruim voldoende. Meerdere ondernemers benoemen het aantal DropPits zelfs als teveel. 85% van de ondernemers verklaart Barkadera s te verkopen of uit te delen aan klanten. Van deze 85% geeft 67% de Barkadera s gratis weg, terwijl 33% een kleine prijs rekent 6 6 Als er een kleine prijs wordt gerekend voor Barkadera s dan is dit nooit hoger dan 1 euro. Soms wordt dit bedrag dan eveneens gebruikt voor een goed doel in plaats van winst voor de onderneming. 21 van 36

22 voor de peukenkokers. Verder betoogt een overtuigende 86% dat ze graag de Barkadera s permanent in hun assortiment willen opnemen wanneer deze gratis ter beschikking worden gesteld. 14% van de ondernemers zegt een klein bedrag over te hebben voor de peukenkokers. Opvallend is dat op deze vraag geen enkele ondernemer nee heeft geantwoord. Dit betekent dat alle ondervraagde ondernemers positief zijn over de peukenkokers. Op de vraag of de ondernemers verder nog iets kwijt willen over het onderwerp geven de exploitanten verschillende en interessante antwoorden. Zo adviseert één ondernemer om de reclameborden in de stad en langs de weg ook in het Duits te vertalen vanwege het hoge aantal toeristen in de omgeving. Een andere ondernemer bevestigt dat ook groter afval in of op de DropPits eindigt. Ook geeft een ondernemer aan dat de Barkadera s vooral worden gebruikt voor het as en niet voor de hele peuken; voor hele peuken gebruiken rokers de DropPits. Deze uitbater adviseert dan ook om duidelijker de functie van de Barkadera te communiceren. Dit kan zowel op een grote schaal (via een campagne), of gewoon wanneer de ondernemers de Barkadera s weggeven of verkopen. Werknemers beoordelen de DropPits gemiddeld met een 7,3 tegenover een 6,9 voor de Barkadera s. Het is opvallend dat de volle 100% van de ondervraagde werknemers vindt dat de DropPits effect hebben gehad, terwijl ze qua cijfer minder positief zijn dan de ondernemers met betrekking tot de DropPits. Verder betoogt 78% van de ondervraagde werknemer dat er een ruim voldoende aantal DropPits op de strandopgangen is geplaatst. Net zoals de ondernemers geven sommige werknemers aan dat er zelfs teveel DropPits staan op de strandopgangen. 22 van 36

23 Conclusies en aanbevelingen Om te zorgen dat minder peuken op de stranden of in zee belanden, heeft JTI, in samenwerking met Stichting Nederland Schoon, het initiatief genomen tegen peuken op en om het strand. Deze aanpak heeft de naam Laat je peuk niet alleen, verzamel ze in de asbak gekregen. Als initiatiefnemer werkt JTI samen met Stichting Nederland Schoon en leveranciers van voorzieningen tegen peukenafval; Barkadera en DropPit. Belangrijk in de aanpak is ook de samenwerking met een strandgemeente. Dit jaar werd voor de aanpak samengewerkt met de Gemeente Den Helder. In deze paragraaf worden de belangrijkste resultaten van het evaluatieonderzoek beschreven en wordt gepoogd de onderstaande onderzoekvragen te beantwoorden. Vier onderzoeksvragen staan in dit onderzoek centraal: 1. Leidt de aanpak tot een vermindering van de peukenvervuiling op en rond de strandopgangen van Den Helder? 2. Gooien minder mensen door de aanpak en getroffen voorzieningen peuken op de strandopgang? 3. Heeft de aanpak een positieve uitwerking op de schoonbeleving van de strandbezoeker? 4. Bestaat er draagvlak onder de ondernemers om de aanpak voort te zetten? Peukenvervuiling op de stranden De peukenaanpak heeft geleid tot minder peukenvervuiling rondom de stranden van Duinoord en Julianadorp. Zo zijn er na de getroffen interventies gemiddeld 10 peuken op de grond te vinden, terwijl er zonder interventies gemiddeld 15 op de strandopgang liggen. Dit is een procentuele afname van 33% van het aantal rondzwervende peuken. Uit de tellingen blijkt eveneens dat de DropPits veelvuldig gebruikt worden. Wekelijks belanden er zo n 850 peuken in de DropPits op de strandopgangen Julianadorp en Duinoord. In de DropPits dichtbij de strandpaviljoenen belanden meer peuken dan aan het begin of in het midden van de strandopgang. Weggooigedrag In totaal zijn 77 rokers onopvallend gevolgd om te onderzoeken wat het effect is van de voorzieningen op het weggooigedrag van strandgasten. Zonder interventies gooit 80% van de rokers hun opgerookte peuk op de grond. De overige 20% gebruikt een vuilnisbak, asbak of neemt de sigaret mee het strand op. Nadat de peukenaanpak is gestart laat de meting een hele andere trend zien. Niet 80%, maar slechts 31% van de rokers gooit de opgerookte peuk nog op de grond. De afname van 39% is toe te schrijven aan de peukenaanpak, in het bijzonder de DropPits. 23 van 36

24 Schoonbeleving Om de schoonbeleving van strandbezoekers in kaart te brengen zijn in totaal 538 enquêtes afgenomen. Strandbezoekers geven de schoonheid van de strandopgang gemiddeld een 7,7 voor de aanpak en een 8 na de aanpak. Verder betoogt meer dan 60% van de strandbezoekers dat zij zich irriteren aan rondzwervende peuken op de strandopgang. Rokers irriteren zich minder aan rondzwervende peuken, 49% irriteert zich erg of heel erg tegenover 66% van de niet-rokers. Na het introduceren van de faciliterende voorzieningen zegt 64% van de strandgangers zich heel erg of erg te ergeren aan peuken op de grond tegenover 60% van de strandbezoekers zonder voorzieningen. Niet alleen in de objectieve, maar ook in de subjectieve metingen is het aantal peuken afgenomen. Zo geven meer strandbezoekers aan dat er een matig aantal of nauwelijks tot geen peuken op de grond liggen. Daarnaast is het aantal strandgasten dat aangeeft heel veel of veel peuken op de grond te zien afgenomen nadat de voorzieningen zijn geïntroduceerd. Vooral de DropPit trekt de aandacht van de strandbezoeker. Van de geënquêteerde die de maatregelen zijn opgevallen geeft 93% aan de DropPits te kennen. Bij de Barkadera s is dit getal lager; 17% kent de peukenkokers. Onder rokers zijn de Barkadera s populairder. 25% van de rokers geeft aan een Barkadera te bezitten. Draagvlak Als laatste onderdeel van het onderzoek, is aan omliggende ondernemers en werknemers van omliggende ondernemingen gevraagd naar hun mening over de voorzieningen. Zowel de ondernemers als de werknemers zijn zeer te spreken over de gevoerde interventies. Niet alleen is het gemiddelde rapportcijfer voor de DropPits en Barkadera s hoog, ook denkt een ruime meerderheid van de respondenten dat de aanpak heeft geleid tot schonere stranden. De vraag of er draagvlak is om door te gaan met de aanpak is dus positief te beantwoorden. Zo heeft geen enkele ondernemer aangegeven de Barkadera s niet in het assortiment op te willen nemen als deze gratis verstrekt worden. Hoewel de ondernemers ook niet graag willen betalen voor de Barkadera s, geeft dit wel aan dat de Barkadera s an sich erg populair zijn bij uitbaters. Op de vraag of ondernemers verder nog iets kwijt willen over het onderwerp komen interessante visies op de DropPits en Barkadera s naar voren. Zo bevestigen de ondernemers dat de DropPits ook voor groter afval worden gebruikt. Dit creëert soms een vies en overvol beeld van de DropPits. Verder is de functie van de Barkadera niet altijd duidelijk. Volgens de ondernemers gebruiken veel strandgangers de peukenkokers voor het as van hun peuk, terwijl ze de opgerookte peuken in de DropPits deponeren. 24 van 36

25 Aanbevelingen Over het algemeen zijn de maatregelen door zowel ondernemers als strandbezoekers goed beoordeeld. De interventies vallen de strandgasten op, ze worden overwegend goed gebruikt en zorgen voor schonere stranden. Overkoepelend leidt dit tot de aanbeveling om deze interventies in de toekomst weer in te zetten om schonere stranden te realiseren. Algemene aanbevelingen Een opvallend resultaat uit dit onderzoek is het verschil in nationaliteit met betrekking tot de schoonbeleving. Zo vinden Duitsers schone stranden belangrijker dan Nederlanders. Daarnaast beoordelen ze de stranden schoner en stoppen minder peuken onder het zand. Voor toekomstige interventies in gebieden waar veel Duitsers hun vakantie spenderen leidt dit tot de volgende aanbeveling: zorg ervoor dat de campagne ook Duitsers aanspreekt door bijvoorbeeld de posters langs de weg eveneens in het Duits te vertalen. Vanuit de gedachte schoon houdt schoon leidt dit ook tot schoner gedrag van de Nederlandse strandgasten. Verder is het nuttig om te benoemen dat relatief weinig rokers roken op de strandopgang. In totaal zijn in de 64 observatie-uren 77 rokers gezien. Strandgasten geven dan ook aan dat als ze roken, ze dit het liefst doen als ze al een plekje hebben gevonden op het strand. Dit leidt tot de conclusie dat volgende campagnes zich aanvullend kunnen richten op het strand tezamen met de strandopgang. Hiervoor kan geïnvesteerd worden in de bekendheid en beschikbaarheid van de Barkadera s, waardoor meer mensen de Barkadera s mee de stranden opnemen. Daarnaast kan worden gedacht aan alternatieve voorzieningen die geschikt zijn voor gebruik of plaatsing op het strand. Aanbevelingen voor DropPits De DropPits zijn veelvuldig gebruikt en vallen bijna alle strandbezoekers op. In totaal zijn er wekelijks 850 peuken in de DropPits beland. Dit zijn allemaal peuken die zonder DropPits wellicht op de grond waren geëindigd. Ondanks het succes van de DropPits zijn er toch punten van verbetering. Zo gebruiken veel strandbezoekers de DropPits ook voor grof en groter zwerfafval. Uiteraard is het wenselijk dat bezoekers hun vuil niet op de grond gooien, maar door het grotere zwerfafval raken de DropPits snel vol. Vanuit dit onderzoek wordt daarom aanbevolen om bij volgende campagnes de DropPits dichter bij prullenbakken te plaatsen (of prullenbakken dichterbij de DropPit), zodat het grotere zwerfafval in de prullenbak eindigt. Hierbij is wel aan te raden dat zowel de DropPits als de de grotere voorzieningen voorzien worden van dezelfde communicatieve uiting. Aanbevelingen voor Barkadera s Vooral de ondernemers zijn erg enthousiast over de Barkadera s. Zo vragen veel campinggasten expliciet naar de Barkadera s en zijn bijna alle geleverde Barkadera s weggegeven of verkocht aan strandbezoekers of campinggasten. Hoewel de gebruikers van de Barkadera s en de ondernemers zeer tevreden zijn, valt er nog winst te behalen bij de 25 van 36

26 algemene strandbezoeker. Minder dan 10% van alle strandbezoekers kent de Barkadera s tegenover een ruime 60% bekendheid van de DropPits. De bekendheid van de DropPits zou ingezet kunnen worden bij het creëren van bekendheid voor de Barkadera s. Middels communicatie op of bij de DropPit kan de strandbezoeker geattendeerd worden op de mogelijkheid om Barkadera s te verkrijgen. Vanwege het hoge tevredenheidsgehalte van de gebruikers is het slechts een kwestie van het verhogen van de bekendheid en beschikbaarheid om meer Barkadera-gebruikers te krijgen. Eenmaal bekend moet tevens de functie van de Barkadera helder gecommuniceerd worden. Dit kan via een grootschalige campagne of bij een verkoop- of uitdeelpunt. 26 van 36

27 Bijlagen 27 van 36

28 Bijlage 1: Overzicht meetlocaties Bijlage 1.1: Duinoord Afbeelding 1: Indeling meetgebied Duinoord Afbeelding 2, 3 en 4: Respectievelijk meetpunten 1, 2 en 3 Duinoord 28 van 36

29 Bijlage 1.2: Julianadorp Afbeelding 5: Indeling meetgebied Julianadorp Afbeelding 6, 7 en 8: Respectievelijk meetpunten 1, 2 en 3 Julianadorp 29 van 36

30 Bijlage 1.3 Groote Keeten Afbeelding 9: Indeling meetgebied Groote Keeten Afbeeldingen 10 en 11: Respectievelijk meetpunten 1 en 3 Groote Keeten 7 7 Bij Groote Keeten is gekozen om geen meetpunt in meetgebied 2 te hebben. 30 van 36

31 Bijlage 2: Voorzieningen Afbeelding 12: De DropPit Afbeelding 13: De Barkadera's 31 van 36

32 Bijlage 3: Metingen Bijlage 3.1 Meting 1: Tellen van peuken Telling aan het begin van de meetdag (10 uur) Hoeveelheid peuken op de grond + ander zwerfafval op de grond Hoeveelheid peuken in de DropPit + ander zwerfafval in de DropPit Meetpunt 1 Meetpunt 2 Meetpunt 3 Telling aan het eind van de meetdag (18 uur): Hoeveelheid peuken op de grond + ander zwerfafval op de grond Hoeveelheid peuken in de DropPit + ander zwerfafval in de DropPit Meetpunt 1 Meetpunt 2 Meetpunt 3 32 van 36

33 Bijlage 3.2 Meting 2: Observeren van bezoekers Meten van aantal bezoekers Jongere (10-19) Jong volwassene (20-29) Volwassene (30-49) Oudere (50+) Gezin Onvolledig gezin Grootte van de groep Observeren gedrag van bezoekers Observatie + weer! Z = zon! B = Bewolkt! R = Regen Tijd Meetvak;! (1) = Meetvak 1, (2) = Meetvak 2, (3) = Meetvak 3 Leeftijdsgroep! (1) = Jongere (10-19), (2) = Jong volwassene, (3) = Volwassene, (4) = Oudere (50+), (5) = Gezin, (6) = Onvolledig gezin Grootte van de groep In de buurt van voorziening (Ja, voorziening is minder dan 5 meter ver; nee, voorziening is meer dan 5 meter ver) Gedrag met peuk; (1) Op strand/ grond, (2) Vuilnisbak, (3) DropPit, (4) Asbak, (5) Anders, namelijk 33 van 36

34 Bijlage 3.3 Meting 3: Enquêteren van bezoekers Variant 1 (0-meting) 8 Meetgebied: Tijd: Geslacht: Leeftijd: Taal (Nederlands/Duits/Engels/anders, namelijk ): 1. Kunt u met een rapportcijfer aangeven hoe schoon u het strand hier vindt? Wat vindt u van de hoeveelheid peuken op het strand? Heel veel Veel Neutraal Matig Nauwelijks tot geen 3. In welke mate stoort u zich aan peuken op het strand? Heel erg Erg Neutraal Nauwelijks Niet 4. Wat vindt u dat er (verder) gedaan moet worden om het aantal peuken op het strand te verminderen? 5. Bent u een roker? Ja (ga door naar vraag 6) Nee (ga door naar vraag 7) 6. Wat doet u met uw sigaret als u zich op het strand bevindt? Ik rook niet op het strand Ik stop de peuk onder het zand Ik bewaar de peuk bij overig zwerfafval 7. Wilt u verder nog iets kwijt over het onderwerp? Ik heb een Barkadera (peukenkoker) Anders, namelijk 8 Bij variant 2 is gekozen om te beginnen met vraag 5, 6 en 7. Deze vragen worden gevolgd door vraag 1 t/m van 36

35 Variant 1 (1-meting) 9, 10 Meetgebied: Tijd: Geslacht: Leeftijd: Taal (Nederlands/Duits/Engels/anders, namelijk ): 1. Afgelopen periode heeft Stichting Nederland Schoon in samenwerking met de gemeente en de sigarettenindustrie verschillende maatregelen genomen om de hoeveelheid peukenafval op de stranden, strandopgangen en boulevards te verminderen. Is u dat opgevallen? Ja Nee (ga door naar vraag 4) 2. Welke maatregelen zijn u opgevallen? DropPits (Asbakzuilen) Barkadera s (Zakasbakjes) Anders, namelijk 3. Dragen deze interventies volgens u bij aan een schoner strand? Ja Nee 4. Kunt u met een rapportcijfer aangeven hoe schoon u het strand hier vindt? 5. Wat vindt u van de hoeveelheid peuken op het strand? 6. In welke mate stoort u zich aan peuken op het strand? 7. Wat vindt u dat er verder moet worden gedaan om het aantal peuken op het strand te verminderen? Heel veel Veel Neutraal Matig Nauwelijks tot geen Heel erg Erg Neutraal Nauwelijks Niet 8. Bent u een roker? Ja (ga door naar vraag 9) Nee (ga door naar vraag 10) 9. Wat doet u met uw sigaret als u zich op het strand bevindt? Ik rook niet op het strand Ik stop de peuk onder het zand Ik bewaar de peuk bij overig afval 10. Wilt u verder nog iets kwijt over het onderwerp? Ik heb een Barkadera (peukenkoker) Anders, namelijk 9 Bij variant 2 is ervoor gekozen om te beginnen met vraag 5, 6 en 7. Deze vragen worden gevolgd door vraag 1 t/m Ook zijn beide varianten vertaald in het Duits. 35 van 36

36 Bijlage 3.4 Meting 4: Enquêteren van stakeholders 1. Welke maatregelen zijn u opgevallen en wat vond u van de maatregelen? DropPits (Peukenzuilen) Barkadera s (Zakasbakjes) Anders, namelijk 2. In hoeverre hebben deze maatregelen volgens u geleid tot minder peuken op de strandopgang(en)? 3. In welke mate hebben de DropPits effect gehad? 4. Maakt u/uw personeel gebruik van de DropPits? 5. Staan er voldoende DropPits? 6. Wilt u verder nog iets kwijt over de DropPits? 7. Verkoopt u Barkadera s aan klanten? 8. Voor hoeveel euro verkoopt u de Barkadera s? euro 9. Hoeveel Barkadera s heeft u ongeveer verkocht? 10. Zou u Barkadera s permanent in uw assortiment willen opnemen? 11. Wat zou er verder gedaan moeten worden om het aantal peuken op het strand/de strandopgang te verminderen? 12. Wilt u verder nog iets kwijt over dit onderwerp? Opgevallen (Ja/Nee) Waardering in rapportcijfer (1-10) Heel veel Veel Nauwelijks Niet Weet niet Heel veel Veel Nauwelijks Niet Weet niet Heel veel Veel Nauwelijks Niet Weet niet stuks (schatting) Nee, omdat Ja Nee, er zijn meer DropPits nodig Nee, er staan teveel DropPits Ja (ga door naar vraag 8) Nee (ga door naar vraag 10) Ja, als ze gratis worden aangeleverd Ja, ook als er een kleine prijs voor moet worden betaald 36 van 36

Evaluatie peukenaanpak op de stranden van Walcheren

Evaluatie peukenaanpak op de stranden van Walcheren Evaluatie peukenaanpak op de stranden van Walcheren Uitgevoerd door Cyclusmanagement in opdracht van stichting Nederland Schoon Definitieve rapportage > Inhoudsopgave 1 > Inleiding... 3 2 > Onderzoeksopzet...

Nadere informatie

Samenvatting peukenpilot Lijnbaan (Rotterdam) 2015

Samenvatting peukenpilot Lijnbaan (Rotterdam) 2015 Samenvatting peukenpilot Lijnbaan (Rotterdam) 2015 Jaarlijks gooien Nederlanders zeven tot tien miljard peuken op straat, waarvan er ongeveer twee miljard langdurig blijven liggen. In veel binnensteden

Nadere informatie

Resultaten pilot peukenaanpak Utrecht Centrum 2014 Samenvatting

Resultaten pilot peukenaanpak Utrecht Centrum 2014 Samenvatting Resultaten pilot peukenaanpak Utrecht Centrum 2014 Samenvatting In opdracht van Stichting Nederland Schoon Opgesteld door MWH B.V. Projectnummer M14A0456 Documentnaam 20150112 Samenvatting peukenonderzoek

Nadere informatie

Workshop Peukenproblema1ek in Centrumgebieden

Workshop Peukenproblema1ek in Centrumgebieden Workshop Peukenproblema1ek in Centrumgebieden Dorien Bosselaar S-ch-ng NederlandSchoon Woensdag 12 November Programma workshop Introduc-e Supporter van Schoon Deel I: Peukenproblema-ek Introduc-e Toelich-ng

Nadere informatie

Notitie. 1. Uitkomsten 0-meting

Notitie. 1. Uitkomsten 0-meting Notitie Titel: Uitkomsten interviews MyBeach, conclusies en aanbevelingen (concept) Ten behoeve van: Marchien de Ruiter, Stichting De Noordzee Datum: 23 september 2011 Om inzicht te krijgen in het effect

Nadere informatie

Een boekje open over zwerfafval Nederland is schoner dan u denkt

Een boekje open over zwerfafval Nederland is schoner dan u denkt Een boekje open over zwerfafval Nederland is schoner dan u denkt Voorwoord Nederland is schoner dan u denkt Een zichtbaar en merkbaar schoner Nederland in 2010. Dat is het doel van het Impulsprogramma

Nadere informatie

Evaluatie campagne Nederland Schoon

Evaluatie campagne Nederland Schoon Evaluatie campagne Nederland Schoon Agenda Inleiding Effecten campagne Kauwgom en peuken Bekendheid, waardering van de campagne-uitingen Effectiviteit uitingen: AdEval -analyse Inleiding Wat hebben we

Nadere informatie

Ondernemers op het strand: Paviljoens

Ondernemers op het strand: Paviljoens Ondernemers op het strand: Paviljoens Gebruik zo min mogelijk wegwerpmateriaal. Probeer het gebruik van plastic servies, bestek of verpakkingen te vermijden. Denk aan alternatieve materialen als hout of

Nadere informatie

Samenvatting 3-meting effectonderzoek integratiecampagne. Onderzoek onder allochtone Nederlanders

Samenvatting 3-meting effectonderzoek integratiecampagne. Onderzoek onder allochtone Nederlanders Samenvatting 3-meting effectonderzoek integratiecampagne Onderzoek onder allochtone Nederlanders Samenvatting 3-meting effectonderzoek integratiecampagne Onderzoek onder allochtonen 1) Integratiecampagne

Nadere informatie

Klanttevredenheidsonderzoek 2016 / Optisport Barneveld. Optisport Barneveld Erik Boelen

Klanttevredenheidsonderzoek 2016 / Optisport Barneveld. Optisport Barneveld Erik Boelen Klanttevredenheidsonderzoek / Optisport Barneveld Optisport Barneveld Erik Boelen Inhoudsopgave. Inleiding.... Onderzoeksopzet.... Resultaten.... Conclusie... Bijlage : Vragenlijst... . Inleiding Eind

Nadere informatie

EINDRAPPORTAGE OUDERTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2017

EINDRAPPORTAGE OUDERTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2017 EINDRAPPORTAGE OUDERTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2017 DE SLEUTELBLOEM BAKEN ADVIESGROEP JUNI 2017 AUTEUR: ANNE MOSTERT 1 INLEIDING Voor u ligt de eindrapportage Oudertevredenheidsonderzoek van basisschool De

Nadere informatie

Resultaten conjunctuurenquête 1 e halfjaar 2015

Resultaten conjunctuurenquête 1 e halfjaar 2015 Resultaten conjunctuurenquête 1 e halfjaar 2015 Inleiding Chris M. Jager In mei en juni 2015 zijn in het kader van de conjunctuurenquête (CE) een groot aantal bedrijven benaderd met vragenlijsten. Doel

Nadere informatie

Resultaten Conjuntuurenquête jaar 2015

Resultaten Conjuntuurenquête jaar 2015 Resultaten Conjuntuurenquête jaar 2015 Willemstad, Mei 2016 Inhoudsopgave Inleiding... 2 Methodologie... 3 Resultaten conjunctuurenquête... 3 Concluderende opmerkingen... 17 1 CBS Curaçao mei 2016 Inleiding

Nadere informatie

Samenvatting 2-meting effectonderzoek integratiecampagne. Onderzoek onder allochtone Nederlanders

Samenvatting 2-meting effectonderzoek integratiecampagne. Onderzoek onder allochtone Nederlanders Samenvatting 2-meting effectonderzoek integratiecampagne Onderzoek onder allochtone Nederlanders Samenvatting 2-meting effectonderzoek integratiecampagne Onderzoek onder allochtonen 1) Integratiecampagne

Nadere informatie

4. SAMENVATTING. 4.1 Opzet onderzoek

4. SAMENVATTING. 4.1 Opzet onderzoek 4. SAMENVATTING Op 7 mei 2002 is in het Staatsblad 2002 nummer 201 de gewijzigde Tabakswet gepubliceerd. Naar aanleiding hiervan wil de Keuringsdienst van Waren goed inzicht in de naleving van het onderdeel

Nadere informatie

Samenvatting 2-meting effectonderzoek integratiecampagne. Onderzoek onder autochtone Nederlanders

Samenvatting 2-meting effectonderzoek integratiecampagne. Onderzoek onder autochtone Nederlanders Samenvatting 2-meting effectonderzoek integratiecampagne Onderzoek onder autochtone Nederlanders Samenvatting 2-meting effectonderzoek integratiecampagne Onderzoek onder autochtonen 1) Integratiecampagne

Nadere informatie

Een boekje open over zwerfafval Schone omgeving, gedeelde verantwoordelijkheid

Een boekje open over zwerfafval Schone omgeving, gedeelde verantwoordelijkheid Een boekje open over zwerfafval Schone omgeving, gedeelde verantwoordelijkheid Inhoud Voorwoord 5 Inleiding Nederland wordt schoner 7 1 Zwerfafval gemeten Hoe schoon is Nederland objectief gezien? 8 2

Nadere informatie

Samenvatting 3-meting effectonderzoek integratiecampagne. Onderzoek onder autochtone Nederlanders

Samenvatting 3-meting effectonderzoek integratiecampagne. Onderzoek onder autochtone Nederlanders Samenvatting 3-meting effectonderzoek integratiecampagne Onderzoek onder autochtone Nederlanders Samenvatting 3-meting effectonderzoek integratiecampagne Onderzoek onder autochtonen 1) Integratiecampagne

Nadere informatie

80% VAN DE NEDERLANDERS TYPEERT ZICH ALS GOEDE-DOELENGEVER,

80% VAN DE NEDERLANDERS TYPEERT ZICH ALS GOEDE-DOELENGEVER, Meting juni 2013 Het Nederlandse Donateurspanel van WWAV wordt mede mogelijk gemaakt door het CBF en is uitgevoerd door Peil.nl 80% VAN DE NEDERLANDERS TYPEERT ZICH ALS GOEDE-DOELENGEVER, AL ZIEN MINDER

Nadere informatie

Water uit de kraan laten doorlopen of niet? Onderzoek naar het effect van de zomercampagne waterkwaliteit

Water uit de kraan laten doorlopen of niet? Onderzoek naar het effect van de zomercampagne waterkwaliteit Water uit de kraan laten doorlopen of niet? Onderzoek naar het effect van de zomercampagne waterkwaliteit Index 1. Oasen en de campagne 3 2. Samenvatting en conclusie 6 3. Resultaten onderzoek 10 4. Onderzoeksverantwoording

Nadere informatie

EINDRAPPORTAGE OUDERTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2017

EINDRAPPORTAGE OUDERTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2017 EINDRAPPORTAGE OUDERTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2017 DE HOEKSTEEN BAKEN ADVIESGROEP JUNI 2017 AUTEUR: ANNE MOSTERT 1 INLEIDING Voor u ligt de eindrapportage Oudertevredenheidsonderzoek van basisschool De Hoeksteen.

Nadere informatie

Belevingsmonitor Zwerfafval 2016 ev.

Belevingsmonitor Zwerfafval 2016 ev. Belevingsmonitor Zwerfafval 2016 ev. Inleiding De belevingsmonitor vormt samen met de objectieve monitoring zwerfafval de Landelijk monitoring zwerfafval. Deze monitor is sinds 2008 jaarlijks uitgevoerd.

Nadere informatie

ECOTEAM PROGRAMMA OP HET WERK. stad Beringen RAPPORTAGE GEDRAGSSCAN. Den Haag, 25 november 2002 Global Action Plan Nederland

ECOTEAM PROGRAMMA OP HET WERK. stad Beringen RAPPORTAGE GEDRAGSSCAN. Den Haag, 25 november 2002 Global Action Plan Nederland ECOTEAM PROGRAMMA OP HET WERK stad Beringen RAPPORTAGE GEDRAGSSCAN 21 oktober 2002-5 november 2002 Den Haag, 25 november 2002 Global Action Plan Nederland Hoofdstuk 1 Algemeen Duurzaam gedrag Duurzame

Nadere informatie

EINDRAPPORTAGE OUDERTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2017

EINDRAPPORTAGE OUDERTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2017 EINDRAPPORTAGE OUDERTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2017 DE PLATAAN BAKEN ADVIESGROEP JUNI 2017 AUTEUR: ANNE MOSTERT 1 INLEIDING Voor u ligt de eindrapportage Oudertevredenheidsonderzoek van basisschool De Plataan.

Nadere informatie

Monitoring kleine plastic flessen in het zwerfafval - Resultaten tweede helft 2018

Monitoring kleine plastic flessen in het zwerfafval - Resultaten tweede helft 2018 RWS INFORMATIE Griffioenlaan 2 3526 LA UTRECHT Postbus 2232 3500 GE UTRECHT T 088 7971111 www.rijkswaterstaat.nl Monitoring kleine plastic flessen in het zwerfafval - Resultaten tweede helft 2018 1. Inleiding

Nadere informatie

EINDRAPPORTAGE OUDERTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2017

EINDRAPPORTAGE OUDERTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2017 EINDRAPPORTAGE OUDERTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2017 PANTA RHEI BAKEN ADVIESGROEP JUNI 2017 AUTEUR: ANNE MOSTERT 1 INLEIDING Voor u ligt de eindrapportage Oudertevredenheidsonderzoek van basisschool Panta Rhei.

Nadere informatie

Gemeente Roosendaal. Cliëntervaringsonderzoek Wmo over Onderzoeksrapportage. 26 juni 2017

Gemeente Roosendaal. Cliëntervaringsonderzoek Wmo over Onderzoeksrapportage. 26 juni 2017 Gemeente Cliëntervaringsonderzoek Wmo over 2016 Onderzoeksrapportage 26 juni 2017 DATUM 26 juni 2017 Dimensus Beleidsonderzoek Wilhelminasingel 1a 4818 AA Breda info@dimensus.nl www.dimensus.nl (076) 515

Nadere informatie

Landelijk cliëntervaringsonderzoek

Landelijk cliëntervaringsonderzoek Landelijk cliëntervaringsonderzoek Monitor Januari t/m december 2016 Ons kenmerk: 17.0010587 Datum: 22-09-2017 Contactpersoon: Rosan Hilhorst E-mail: Contractbeheer@regiogv.nl Inhoud 1. Inleiding... 3

Nadere informatie

Enquête hondenbeleid Gemeente Lingewaard

Enquête hondenbeleid Gemeente Lingewaard Gemeente Lingewaard Doss.no. : 18CC131 Tilburg, 21 februari 2019 De AfvalSpiegel Kraaivenstraat 21-15 Postbus 10311 5000 JH Tilburg Tel: 085 773 19 95 E-mail: info@deafvalspiegel.nl Inhoudsopgave 1. Conclusies

Nadere informatie

Onderzoek effecten Wind op Zee op recreatie en toerisme

Onderzoek effecten Wind op Zee op recreatie en toerisme Onderzoek effecten Wind op Zee op recreatie en toerisme Rapportage in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken en het Ministerie van Infrastructuur en Milieu 19 november 2013 Projectnummer 13.092

Nadere informatie

Landelijke peiling Nijmegen 2000. Resultaten eindmeting, januari 2006

Landelijke peiling Nijmegen 2000. Resultaten eindmeting, januari 2006 Resultaten eindmeting, januari 2006 O&S Nijmegen januari 2006 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Onderzoeksresultaten 5 2.1 Eerste gedachte bij de stad Nijmegen 5 2.2 Bekendheid met gegeven dat Nijmegen de

Nadere informatie

Hondenbeleid Deventer Eindmeting

Hondenbeleid Deventer Eindmeting Hondenbeleid Deventer Eindmeting Januari 2011 Uitgave : Team Kennis en Verkenning Naam : Jasper Baks Telefoonnummer : 694229 Mail : jr.baks@deventer.nl Strategische Ontwikkeling 1 Inhoud Algemene samenvatting

Nadere informatie

Mexicaanse Griep-onderzoek (april november 2009)

Mexicaanse Griep-onderzoek (april november 2009) Mexicaanse Griep-onderzoek (april november 2009) Meteen nadat de Mexicaanse griep voor het eerst in het nieuws kwam (eind april 2009) is via Peil.nl onderzoek hiernaar gedaan onder de Nederlandse bevolking.

Nadere informatie

Resultaten Conjunctuurenquete 1e helft 2014

Resultaten Conjunctuurenquete 1e helft 2014 Resultaten Conjunctuurenquete 1e helft 214 Willemstad, Maart 214 Inleiding In juni 214 zijn in het kader van de conjunctuurenquête (CE) de bedrijven benaderd met vragenlijsten op Curaçao. Doel van deze

Nadere informatie

EINDRAPPORTAGE OUDERTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2017

EINDRAPPORTAGE OUDERTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2017 EINDRAPPORTAGE OUDERTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2017 DE ANJELIER BAKEN ADVIESGROEP JUNI 2017 AUTEUR: ANNE MOSTERT 1 INLEIDING Voor u ligt de eindrapportage Oudertevredenheidsonderzoek van basisschool De Anjelier.

Nadere informatie

Samenwerkende gemeenten West- Brabant: gemeente Moerdijk

Samenwerkende gemeenten West- Brabant: gemeente Moerdijk Samenwerkende gemeenten West- Brabant: gemeente Cliëntervaringsonderzoek Wmo over 2015 Definitieve rapportage 4 augustus 2016 DATUM 4 augustus 2016 TITEL Cliëntervaringsonderzoek Wmo over 2015 ONDERTITEL

Nadere informatie

FinQ Monitor van financieel bewustzijn en financiële vaardigheden van Nederlanders. Auteurs Jorn Lingsma Lisa Jager

FinQ Monitor van financieel bewustzijn en financiële vaardigheden van Nederlanders. Auteurs Jorn Lingsma Lisa Jager FinQ 2018 Monitor van financieel bewustzijn en financiële vaardigheden van Nederlanders Auteurs Jorn Lingsma Lisa Jager 14-1-2019 Projectnummer B3433 Achtergrond van de FinQ monitor Nederlanders in staat

Nadere informatie

Gemeente Moerdijk. Cliëntervaringsonderzoek Wmo over Onderzoeksrapportage. 20 juni 2017

Gemeente Moerdijk. Cliëntervaringsonderzoek Wmo over Onderzoeksrapportage. 20 juni 2017 Gemeente Cliëntervaringsonderzoek Wmo over 2016 Onderzoeksrapportage 20 juni 2017 DATUM 20 juni 2017 Dimensus Beleidsonderzoek Wilhelminasingel 1a 4818 AA Breda info@dimensus.nl www.dimensus.nl (076) 515

Nadere informatie

Waar winkelen de inwoners van de gemeente Ede? Een onderzoek op basis van 304 winkelmomenten

Waar winkelen de inwoners van de gemeente Ede? Een onderzoek op basis van 304 winkelmomenten Waar winkelen de inwoners van de gemeente? Een onderzoek op basis van 304 winkelmomenten In opdracht van de SGP Door Studentenpool Bestuurlijke Bedrijfskunde Academie Mens & Organisatie Christelijke Hogeschool

Nadere informatie

EINDRAPPORTAGE OUDERTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2017

EINDRAPPORTAGE OUDERTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2017 EINDRAPPORTAGE OUDERTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2017 DE WESTBROEK BAKEN ADVIESGROEP JUNI 2017 AUTEUR: ANNE MOSTERT 1 INLEIDING Voor u ligt de eindrapportage Oudertevredenheidsonderzoek van basisschool De Westbroek.

Nadere informatie

De ontwikkeling van geweld in de Nederlandse samenleving VEEL MONITOREN, WEINIG EENDUIDIGHEID

De ontwikkeling van geweld in de Nederlandse samenleving VEEL MONITOREN, WEINIG EENDUIDIGHEID SECONDANT #1 MAART 2011 53 De ontwikkeling van geweld in de Nederlandse samenleving VEEL MONITOREN, WEINIG EENDUIDIGHEID door Maartje Timmermans en Miranda Witvliet De auteurs werken als onderzoeker bij

Nadere informatie

EINDRAPPORTAGE OUDERTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2017

EINDRAPPORTAGE OUDERTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2017 EINDRAPPORTAGE OUDERTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2017 DE LUNETTEN BAKEN ADVIESGROEP JUNI 2017 AUTEUR: ANNE MOSTERT 1 INLEIDING Voor u ligt de eindrapportage Oudertevredenheidsonderzoek van basisschool De Lunetten.

Nadere informatie

Uitgevoerd door Dimensus Afvalinzameling Renswoude 2016

Uitgevoerd door Dimensus Afvalinzameling Renswoude 2016 Uitgevoerd door Dimensus Afvalinzameling Renswoude 2016 Onderzoeksbeschrijving In 2016 is een enquête gehouden onder de inwoners van de gemeente Renswoude over de inzameling en scheiding van afval. De

Nadere informatie

Stationsgebieden verkiezing. Presentatie van onderzoeksmethode en -resultaten van de Stationsgebied Verkiezing 2014

Stationsgebieden verkiezing. Presentatie van onderzoeksmethode en -resultaten van de Stationsgebied Verkiezing 2014 Stationsgebieden verkiezing Presentatie van onderzoeksmethode en -resultaten van de Stationsgebied Verkiezing 2014 Inhoud In 2014 heeft NederlandSchoon (voor het eerst) onderzoek gedaan naar de stationsgebieden

Nadere informatie

Stadsenquête Leiden 2001

Stadsenquête Leiden 2001 Hoofdstuk 9. Milieu Samenvatting De Milieustraat is een (vrij nieuwe) voorziening waar bewoners zich kunnen ontdoen van hun grof huishoudelijk afval. Ruim twee op de tien Leidenaren heeft hier al eens

Nadere informatie

Evaluatie Bewijs van Goede Dienst

Evaluatie Bewijs van Goede Dienst Evaluatie Bewijs van Goede Dienst Kwaliteitsinstituut Nederlandse Gemeenten Postbus 30435 2500 GK Den Haag 14 juni 2013 Management summary In opdracht van het Kwaliteitsinstituut Nederlandse Gemeenten

Nadere informatie

Factsheet burgerparticipatie op het gebied van sociale veiligheid: WhatsAppgroepen

Factsheet burgerparticipatie op het gebied van sociale veiligheid: WhatsAppgroepen Factsheet burgerparticipatie op het gebied van sociale veiligheid: WhatsAppgroepen Margreth Egelkamp Marina Horseling Andrea Donker Contactgegevens: Instituut voor Veiligheid/Lectoraat Kennisanalyse Sociale

Nadere informatie

Grote meerderheid denkt dat de Nationale Museumweek voor iedereen bedoeld is

Grote meerderheid denkt dat de Nationale Museumweek voor iedereen bedoeld is Grote meerderheid denkt dat de Nationale Museumweek voor iedereen bedoeld is Twee derde van de frequente museumbezoekers en drie kwart van de niet-frequente bezoekers denkt dat de Nationale Museumweek

Nadere informatie

Tips Winkelgebieden. Voor ondernemers en gemeenten. Versie 24 maart 2016 NederlandSchoon

Tips Winkelgebieden. Voor ondernemers en gemeenten. Versie 24 maart 2016 NederlandSchoon Tips Winkelgebieden Voor ondernemers en gemeenten Versie 24 maart 2016 NederlandSchoon 1 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Tips over samenwerken... 3 1. Stimuleer samenwerking met en tussen ondernemers... 3

Nadere informatie

De belangrijkste conclusies die op basis van de tellingen in 2018 (in vergelijking met 2016) kunnen worden getrokken zijn:

De belangrijkste conclusies die op basis van de tellingen in 2018 (in vergelijking met 2016) kunnen worden getrokken zijn: FACTSHEET Tellingen Coffeeshopbezoekers Roermond Resultaten metingen 2018: april en augustus In opdracht van de gemeente Roermond voert Breuer&Intraval jaarlijks (van 2018 tot en met 2021) tellingen uit

Nadere informatie

Evaluatie pilot "bike rules"

Evaluatie pilot bike rules In opdracht van: Verkeer & Openbare ruimte Projectnummer: Christel van Dijk Willem Bosveld Bezoekadres: Oudezijds Voorburgwal Postbus, AR Amsterdam Christel.van.Dijk@amsterdam.nl Telefoon www.ois.amsterdam.nl

Nadere informatie

Stadsenquête Leiden 2003

Stadsenquête Leiden 2003 Hoofdstuk 21. Milieu Samenvatting Zeven op de tien Leidenaren kent de Milieustraat, aan de J.C. de Rijpstraat, een voorziening waar inwoners van Leiden op vertoon van een legitimatie hun grof huishoudelijk

Nadere informatie

Resultaten Conjunctuurenquete 2014

Resultaten Conjunctuurenquete 2014 Willemstad, april 15 Inhoud Inleiding... 2 Methodologie... 2 Resultaten conjunctuurenquête... 3 Investeringsbelemmeringen en bevorderingen...3 Concurrentiepositie...5 Vertrouwen in de economie...5 Vertrouwen

Nadere informatie

Dienstverlening Zwijndrecht KLANTTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2017

Dienstverlening Zwijndrecht KLANTTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2017 Dienstverlening Zwijndrecht KLANTTEVREDENHEIDSONDERZOEK Inhoud 1. Conclusies De gemeente Zwijndrecht doet haar best om de inwoners van Zwijndrecht zo goed mogelijk van dienst te zijn. Maar hoe waarderen

Nadere informatie

5. CONCLUSIES. 5.1 Overlast

5. CONCLUSIES. 5.1 Overlast 5. CONCLUSIES In dit afsluitende hoofdstuk worden de belangrijkste conclusies besproken. Achtereenvolgens komen de overlast, de criminaliteit en de veiligheidsbeleving aan bod. Aan de 56 buurtbewoners

Nadere informatie

A DATA-DISCOVERY JOURNEY

A DATA-DISCOVERY JOURNEY A DATA-DISCOVERY JOURNEY Waarom een data- discovery journey Je hebt een hoop data maar wat kun je er mee. Data is voor veel bedrijven nog een erg abstract begrip. Natuurlijk snapt iedereen dat informatie

Nadere informatie

Administratieve (over)last

Administratieve (over)last M200811 Administratieve (over)last Perceptie van MKB-ondernemers over verplichte administratieve handelingen J. Snoei Zoetermeer, november 2008 Administratieve lasten Het overgrote deel van de ondernemers

Nadere informatie

Hoofdstuk 8 Binnenstad van Leiden

Hoofdstuk 8 Binnenstad van Leiden Hoofdstuk 8 Binnenstad van Leiden Samenvatting De binnenstad van Leiden krijgt een voldoende (7,1) van de Leidenaren. Wanneer wordt gevraagd naar de ontwikkeling van de afgelopen twee jaar, dan geven meer

Nadere informatie

Monitoring gebruikerstevredenheid invoering 130 km/h

Monitoring gebruikerstevredenheid invoering 130 km/h TNS Nipo Grote Bickersstraat 74 1013 KS Amsterdam t 020 5225 444 e info@tns-nipo.com www.tns-nipo.com Rapport Monitoring gebruikerstevredenheid invoering 130 km/h Rick Heldoorn & Matthijs de Gier H1630

Nadere informatie

Zwerfafval gemeten en beleefd

Zwerfafval gemeten en beleefd Zwerfafval gemeten en beleefd 19 maart 29 Zwerfafval gemeten en beleefd Een onderzoek naar de verschillen tussen de objectief gemeten hoeveelheid en de beleving van zwerfafval op 8 locaties Kenmerk R1-4544511DUR-srb-V2-NL

Nadere informatie

De gegevens die worden gebruikt door de benchmark worden door de gemeente zelf aangeleverd. De burgerpeiling levert een deel van deze gegevens aan.

De gegevens die worden gebruikt door de benchmark worden door de gemeente zelf aangeleverd. De burgerpeiling levert een deel van deze gegevens aan. Burgerpeiling 2013 Eind 2013 is onder 2000 inwoners van de gemeente Noordoostpolder een enquete verspreid ten behoeve van de benchmark waarstaatjegemeente.nl. De enquete vormt een onderdeel van de benchmark.

Nadere informatie

Kwaliteitsonderzoek begeleiding

Kwaliteitsonderzoek begeleiding Kwaliteitsonderzoek begeleiding Kwaliteitsonderzoek Begeleiding najaar 2016 Pagina 1 van 18 Inhoudsopgave 1. Inleiding 4 2. Werkwijze en verantwoording 5 Het doel van het onderzoek 5 Uitvoering onderzoek

Nadere informatie

Gemeente Breda. Onderzoek en Informatie. Klanttevredenheidsonderzoek WSNP 2012

Gemeente Breda. Onderzoek en Informatie. Klanttevredenheidsonderzoek WSNP 2012 Gemeente Breda Onderzoek en Informatie Klanttevredenheidsonderzoek WSNP 2012 Publicatienummer: 1715 Datum: Februari 2013 In opdracht van: Gemeente Breda Kredietbank West-Brabant Uitgave: Gemeente Breda

Nadere informatie

Maatschappelijke waardering van Nederlandse landbouw en visserij

Maatschappelijke waardering van Nederlandse landbouw en visserij Nederlandse landbouw en visserij Inhoud 1 Inleiding 03 2 Samenvatting en conclusies landbouw en visserij 3 Maatschappelijke waardering landbouw 09 4 Associaties agrarische sector 13 5 Waardering en bekendheid

Nadere informatie

EINDRAPPORTAGE OUDERTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2017

EINDRAPPORTAGE OUDERTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2017 EINDRAPPORTAGE OUDERTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2017 DE VRIJHEIT BAKEN ADVIESGROEP JUNI 2017 AUTEUR: ANNE MOSTERT 1 INLEIDING Voor u ligt de eindrapportage Oudertevredenheidsonderzoek van basisschool De Vrijheit.

Nadere informatie

10 augustus Onderzoek: Rookverbod in Nederland?

10 augustus Onderzoek: Rookverbod in Nederland? 10 augustus 2017 Onderzoek: Rookverbod in Nederland? Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit 40.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek.

Nadere informatie

VanAnaarBeter Praatpalen (S12)

VanAnaarBeter Praatpalen (S12) Managementsamenvatting campagne-effectonderzoek Managementsamenvatting (1/3) Inleiding Jarenlang waren praatpalen langs de snelweg de manier om hulpdiensten te bereiken bij pech onderweg. Tegenwoordig

Nadere informatie

Wie kent het Groene Hart?

Wie kent het Groene Hart? 2011 Wie kent het Groene Hart? Onderzoek naar het imago van het Groene Hart in opdracht van de provincie Utrecht Uitgevoerd door Het Opiniehuis 1-7-2011 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 1. Samenvatting

Nadere informatie

Inventarisatie naleefniveau rookvrije horeca najaar 2014

Inventarisatie naleefniveau rookvrije horeca najaar 2014 Inventarisatie naleefniveau rookvrije horeca najaar 14 Sinds 1 juli 8 geldt in de horeca, sport, kunst en cultuursector een rookverbod. Op 6 juli 11 is er een versoepeling doorgevoerd voor kleine cafés

Nadere informatie

Meting september 2013

Meting september 2013 Meting september 2013 Het Nederlandse Donateurspanel van WWAV wordt mede mogelijk gemaakt door het CBF en is uitgevoerd door Peil.nl Donateursvertrouwen daalt in tegenstelling tot consumentenvertrouwen

Nadere informatie

Omgekeerd Inzamelen. Datum: 11 augustus 2014. Versie 3.0. drs. S. Buitinga & de heer R. Sival, BSc. Mevr M. Stam

Omgekeerd Inzamelen. Datum: 11 augustus 2014. Versie 3.0. drs. S. Buitinga & de heer R. Sival, BSc. Mevr M. Stam Omgekeerd Inzamelen Datum: 11 augustus 2014 Versie 3.0 Uitgevoerd door: Auteurs: Opdrachtgever: Newcom Research & Consultancy B.V. drs. S. Buitinga & de heer R. Sival, BSc. Gemeente Woerden Mevr M. Stam

Nadere informatie

Duurzaamheid van werk binnen de banenafspraak

Duurzaamheid van werk binnen de banenafspraak Duurzaamheid van werk binnen de banenafspraak - 2017 Analyse op basis van het doelgroepregister en de polisadministratie 1 Inhoud Inleiding... 3 1: Werkzaam zijn en blijven... 4 1a: Werkzaam zijn en blijven

Nadere informatie

EINDRAPPORTAGE OUDERTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2017

EINDRAPPORTAGE OUDERTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2017 EINDRAPPORTAGE OUDERTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2017 DE WILGEROOS BAKEN ADVIESGROEP JUNI 2017 AUTEUR: ANNE MOSTERT 1 INLEIDING Voor u ligt de eindrapportage Oudertevredenheidsonderzoek van basisschool De Wilgeroos.

Nadere informatie

De dienstverlening van SURFnet Onderzoek onder aangesloten instellingen. - Eindrapportage -

De dienstverlening van SURFnet Onderzoek onder aangesloten instellingen. - Eindrapportage - De dienstverlening van Onderzoek onder aangesloten instellingen - Eindrapportage - 09-09-2009 Inhoud Inleiding 3 Managementsamenvatting 4 Onderzoeksopzet 5 Resultaten 6 Tevredenheid 6 Gebruik en waardering

Nadere informatie

Een schoon en leefbaar huis

Een schoon en leefbaar huis Een schoon en leefbaar huis Monitor schoonmaakondersteuning gemeente Emmen Datum: 29 januari 2014 Auteur: Menzis Wmo Support 2014, Menzis. Alle rechten voorbehouden. Eigendomsrecht en geheimhouding Dit

Nadere informatie

Evaluatie hinder bij wegwerkzaamheden

Evaluatie hinder bij wegwerkzaamheden Evaluatie hinder bij wegwerkzaamheden Projectnummer: 10203 In opdracht van: Dienst Infrastructuur, Verkeer en Vervoer drs. Merijn Heijnen dr. Willem Bosveld Oudezijds Voorburgwal 300 Postbus 658 1012 GL

Nadere informatie

Evaluatie peukenaanpak HORECA

Evaluatie peukenaanpak HORECA Evaluatie peukenaanpak HORECA Uitgevoerd door Cyclus Management in opdracht van stichting Nederland Schoon > Inhoudsopgave 1 > Inleiding... 3 2 > De aanpak... 5 3 > Opzet van de pilots... 8 4 > Resultaten...14

Nadere informatie

PILOT: KROONRING IN DE GOOI EN VECHTSTREEK. Een onderzoek naar de ervaring van bewoners

PILOT: KROONRING IN DE GOOI EN VECHTSTREEK. Een onderzoek naar de ervaring van bewoners PILOT: KROONRING IN DE GOOI EN VECHTSTREEK Een onderzoek naar de ervaring van bewoners PILOT: KROONRING IN DE GOOI EN VECHTSTREEK Een onderzoek naar de ervaring van bewoners CREM rapport nr. F38 mei 2012

Nadere informatie

Holland Imago Monitor Duitsland voorjaar 2013

Holland Imago Monitor Duitsland voorjaar 2013 Holland Imago Monitor Duitsland voorjaar 2013 Kasgroenten (tomaat, paprika, komkommer) Juni 2013 Rap PT 2013-05 Holland Imago Monitor Duitsland voorjaar 2013 Anne Marie Borgdorff, a.borgdorff@tuinbouw.nl

Nadere informatie

Onderzoeksverslag Sloterplas Project 3: Sloterplas

Onderzoeksverslag Sloterplas Project 3: Sloterplas Onderzoeksverslag Sloterplas Project 3: Sloterplas Chaymae el Houmani Rayen Kisoentewari Ibrahim Aayadi Sahra Nasser Onderzoeksverslag Inhoudsopgave 1. inleiding. 2 2. vervuilingspunten...3, 4 3. onderzoek

Nadere informatie

EINDRAPPORTAGE OUDERTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2017

EINDRAPPORTAGE OUDERTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2017 EINDRAPPORTAGE OUDERTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2017 DE ZEEAREND BAKEN ADVIESGROEP JUNI 2017 AUTEUR: ANNE MOSTERT 1 INLEIDING Voor u ligt de eindrapportage Oudertevredenheidsonderzoek van basisschool De Zeearend.

Nadere informatie

Rapportage Publieksonderzoek. De Helderse Duinen

Rapportage Publieksonderzoek. De Helderse Duinen Rapportage Publieksonderzoek De Helderse Duinen 2 Inhoudsopgave 1. Inleiding: wat was de opdracht? 5 2. Wat hebben we gedaan? 9 3. Conclusies 13 4. Bijlagen 23 Rapportage Publieksonderzoek - De Helderse

Nadere informatie

Onderzoeksopzet Communicatie

Onderzoeksopzet Communicatie Onderzoeksopzet Communicatie Rekenkamercommissie Heerenveen Februari 2009 Rekenkamercommissie Heerenveen: onderzoeksopzet communicatie 1 Inhoudsopgave A. Wat willen we bereiken 1. Aanleiding en achtergronden

Nadere informatie

rapportage Producentenvertrouwen kwartaal 1. Deze resultaten zijn tevens gepubliceerd in de tussenrapportage economische barometer (5 juni 2002)

rapportage Producentenvertrouwen kwartaal 1. Deze resultaten zijn tevens gepubliceerd in de tussenrapportage economische barometer (5 juni 2002) Rapportage producentenvertrouwen oktober/november 2002 Inleiding In de eerste Economische Barometer van Breda heeft de Hogeschool Brabant voor de eerste keer de resultaten gepresenteerd van haar onderzoek

Nadere informatie

Wat vinden kijkers en luisteraars van de Omroep Organisatie Groningen?

Wat vinden kijkers en luisteraars van de Omroep Organisatie Groningen? Wat vinden kijkers en luisteraars van de Omroep Organisatie Groningen? Marjolein Kolstein Juli 2017 www.os-groningen.nl BASIS VOOR BELEID Inhoud Samenvatting 2 1. Inleiding 3 1.1 Aanleiding van het onderzoek

Nadere informatie

Landelijke peiling Nijmegen Resultaten tussenmeting, begin juli 2005

Landelijke peiling Nijmegen Resultaten tussenmeting, begin juli 2005 Resultaten tussenmeting, begin juli 2005 O&S Nijmegen 13 juli 2005 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Onderzoeksresultaten 5 2.1 Eerste gedachte bij de stad Nijmegen 5 2.2 Bekendheid met gegeven dat Nijmegen

Nadere informatie

Floriade Almere 2022 juli 2018

Floriade Almere 2022 juli 2018 Floriade Almere 2022 juli 2018 INLEIDING AANLEIDING ONDERZOEK In Almere vindt in 2022 de Floriade plaats. Deze zevende editie van de wereldtuinbouwtentoonstelling staat in het teken van Growing Green Cities,

Nadere informatie

Resultaten seizoensmeting zomervakantie 2017

Resultaten seizoensmeting zomervakantie 2017 Resultaten seizoensmeting zomervakantie 2017 Inhoud Resultaten seizoensmeting zomervakantie 2017... 1 Introductie... 2 De respondenten... 3 Algemeen beeld... 4 Meer of minder gasten?... 4 Meer of minder

Nadere informatie

Stadsenquête Leiden 2004

Stadsenquête Leiden 2004 Hoofdstuk 16. Milieu Samenvatting Leiden heeft een Milieustraat aan de J.C. Rijpstraat. Vergeleken met voorgaande jaren zijn zowel de bekendheid als het gebruik verder toegenomen. In de Stadsenquête van

Nadere informatie

Clienttevredenheid verslavingskliniek Solutions Voorthuizen, een tussenrapportage

Clienttevredenheid verslavingskliniek Solutions Voorthuizen, een tussenrapportage Clienttevredenheid verslavingskliniek Solutions Voorthuizen, een tussenrapportage Auteurs: Dr. Gert-n Meerkerk Dr. Tim M. Schoenmakers Rotterdam, december 2011 IVO Instituut voor Onderzoek naar Leefwijzen

Nadere informatie

Stadspanel: Oud en nieuw 2018

Stadspanel: Oud en nieuw 2018 veel respons Stadspanel: Oud en nieuw 2018 Erik van der Werff April 2018 www.os-groningen.nl Inhoud 1. Inleiding... 2 1.1 Aanleiding van het onderzoek... 2 1.2 Doel van het onderzoek... 2 1.3 Opzet van

Nadere informatie

Rapportage. Trendonderzoek Interne Communicatie 2013 Resultaten online enquête

Rapportage. Trendonderzoek Interne Communicatie 2013 Resultaten online enquête Rapportage Trendonderzoek Interne Communicatie 2013 Resultaten online enquête Suzanne Janssen Universiteit Twente Bas van Glabbeek Involve Joyce Ribbers Universiteit Twente Achtergrond van het onderzoek

Nadere informatie

Jongeren en de sociale druk om (niet) te roken

Jongeren en de sociale druk om (niet) te roken Jongeren en de sociale druk om (niet) te roken Veranderingen tussen 1998 en 2005 Cyrille Koolhaas en Dr. Marc Willemsen Dit is een publicatie van STIVORO voor een rookvrije toekomst Correspondentieadres

Nadere informatie

STANDAARDPROTOCOL MONITORING GEDRAGSMAATREGELEN

STANDAARDPROTOCOL MONITORING GEDRAGSMAATREGELEN STANDAARDPROTOCOL MONITORING GEDRAGSMAATREGELEN Juni 2016 INLEIDING In dit document leggen we stapsgewijs uit waar je op moet letten bij het opzetten van een betrouwbaar onderzoek naar de effectiviteit

Nadere informatie

Wordt Nederland schoner?

Wordt Nederland schoner? Beleving zwerfafval SenterNovem resultaten 3-meting / 13-7-2009 / P.1 / 13-7-2009 / P.1 Wordt Nederland schoner? Rapportage Beleving zwerfafval door burgers Amsterdam,

Nadere informatie

DONATEUR KIEST GOEDE DOEL VANWEGE ONDERWERP EN STOPT MET STEUN VANWEGE ONTEVREDENHEID OVER GOEDE DOEL

DONATEUR KIEST GOEDE DOEL VANWEGE ONDERWERP EN STOPT MET STEUN VANWEGE ONTEVREDENHEID OVER GOEDE DOEL Meting maart 2013 Het Nederlandse Donateurspanel van WWAV wordt mede mogelijk gemaakt door het CBF en is uitgevoerd door Peil.nl DONATEUR KIEST GOEDE DOEL VANWEGE ONDERWERP EN STOPT MET STEUN VANWEGE ONTEVREDENHEID

Nadere informatie

een onderzoek naar arbeidssatisfactie in Nederland

een onderzoek naar arbeidssatisfactie in Nederland een onderzoek naar arbeidssatisfactie in Nederland 1 februari 2009 Ausems en Kerkvliet, arbeidsmedisch adviseurs Hof van Twente www.aenk.nl Onderzoeksrapport JobMeter 2009 Inleiding Ausems en Kerkvliet,

Nadere informatie

Impactmeting: een 10 stappenplan

Impactmeting: een 10 stappenplan Impactmeting: een 10 stappenplan Stap 1: De probleemanalyse De eerste stap in een impactmeting omvat het formuleren van de zogenaamde probleemanalyse welke tot stand komt door antwoord te geven op de volgende

Nadere informatie

OV-plangedrag Breng-reizigers

OV-plangedrag Breng-reizigers OV-plangedrag Breng-reizigers Lectoraat Human Communication Development Auteurs: Daphne Hachmang Renée van Os Els van der Pool Datum: 9-9-2014 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Achtergrond onderzoek 4 2.1

Nadere informatie

In 2015 is NV schade opnieuw goed beoordeeld door werknemers en werkgevers

In 2015 is NV schade opnieuw goed beoordeeld door werknemers en werkgevers In 2015 is NV schade opnieuw goed beoordeeld door werknemers en werkgevers Samenvatting KTO NV schade 2015 31 maart 2016 Situatie en centrale vraagstelling Onderzoek naar de tevredenheid en loyaliteit

Nadere informatie