Manpower Employment Outlook Survey Nederland

Transcriptie

1 Manpower Employment Outlook Survey Nederland 1 15

2 Nederland Employment Outlook De Manpower Arbeidsmarktbarometer voor het eerste kwartaal van 15 is tot stand gekomen op basis van vraag gesprekken met een representatieve steekproef van 751 in Nederland gevestigde werkgevers. Alle deelnemers aan het onderzoek werd gevraagd: Hoe denkt u dat de totale werkgelegenheid op uw vestiging gedurende de drie maanden tot eind maart 15 zal veranderen ten opzichte van dit kwartaal? Inhoudsopgave Nederland Employment Outlook 1 Vergelijking per organisatiegrootte Vergelijking per regio Vergelijking per sector Global Employment Outlook 12 Internationale vergelijking Azië Pacific Internationale vergelijking Noord-, Midden en Zuid-Amerika Internationale vergelijking EMEA Over het onderzoek 28 Over ManpowerGroup TM 29

3 Nederland Employment Outlook Toename Afname Ongewijzigd Onbekend Netto werkgelegenheidscijfer % % % % % % Jan-Mar Okt - Dec Juli - Sep Apr - Juni Jan - Maart Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van De Nederlandse werkgevers rapporteren tegenvallende verwachtingen voor het aannemen van nieuw personeel voor de periode van januari t/m maart. 5% van de werk gevers verwacht het personeel te zullen uitbreiden, 9% verwacht een afname van personeel en 85% verwacht geen veranderingen. Het netto werkgelegenheidscijfer komt daarmee uit op -4% komt het werkgelegenheidscijfer echter uit op -3%. De werkgelegenheidsverwachtingneemt in vergelijking met het voorgaande kwartaal met 2 procentpunten af, en in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar neemt deze met 4 procentpunten af. In dit rapport gebruiken we de term netto werkgelegenheidscijfer ( Net Employment Outlook ). Dit betreft het percentage werkgevers dat verwacht dat het totaal aantal werknemers op hun vestiging het volgende kwartaal zal toenemen minus het percentage werkgevers dat juist een afname van het aantal werknemers op hun vestiging verwacht. De uitkomst van deze rekensom is het netto werkgelegenheidscijfer. Tenzij anders aangegeven is op alle gegevens die vanaf nu in het commentaar zijn opgenomen, seizoenscorrectie toegepast. Manpower Employment Outlook Survey 1

4 Vergelijking per organisatiegrootte Deelnemende werkgevers worden ingedeeld in een van de volgende vier groepen: Microbedrijven met een grootte van minder dan tien werknemers, kleine bedrijven met een grootte van -49 werknemers, middelgrote bedrijven met een grootte van werknemers, en grote bedrijven met een grootte van 25 of meer werknemers. De werkgelegenheidsverwachtingen nemen kwartaal op kwartaal met maar liefst 12 procentpunten toe voor werkgevers van middelgrote bedrijven; voor grote bedrijven is dat cijfer 2 procentpunten hoger. In de groepen kleine bedrijven en microbedrijven rapporteren werkgevers daarentegen een daling van het werk gelegenheidscijfer met respectievelijk 3 en 2 procentpunten. Werkgevers in drie van de vier groepen verwachten het komende kwartaal een toename van het personeelsbestand. Het beste netto werkgelegenheidscijfer, +13%, wordt gerapporteerd in de categorie middelgrote en in de categorie grote bedrijven, terwijl het werkgelegenheids cijfer bij kleine bedrijven uitkomt op +3%. Werkgevers van microbedrijven verwachten daarentegen een afname van het personeelsbestand en rapporteren een werkgelegenheidscijfer van -4%. In vergelijking met het eerste kwartaal van 14 neemt de werkgelegenheidsverwachting in drie van de vier groepen toe met maar liefst 18 procentpunten voor werkgevers van middelgrote bedrijven en 15 procentpunten voor werkgevers van grote bedrijven. Het werkgelegenheidscijfer voor microbedrijven is daarentegen 3 procentpunten lager. Organisatie grootte Toename Afname Ongewijzigd Onbekend Netto werkgelegenheidscijfer % % % % % % Micro-grootte < Klein-grootte Middel-grootte Groot-grootte 25 of meer Micro-grootte < Small-grootte 49 Medium-grootte Large-grootte 25 or more De grafiek laat de data zien na seizoenscorrectie 2 Manpower Employment Outlook Survey

5 Vergelijking per regio In drie van de vier regio s gaan de werkgevers ervan uit dat het personeelsbestand tijdens het eerste kwartaal van 15 zal krimpen. Zuid-Nederland rapporteert met -8% het zwakste netto werkgelegenheidscijfer. Werkgevers in Oost- Nederland verwachten met een werkgelegenheidscijfer van -5% een gedempte ontwikkeling van de werkgelegenheid en in Noord-Nederland zijn de vooruitzichten onzeker met een werkgelegenheidscijfer van -2%. In West-Nederland wordt verwacht dat de werkgelegenheid enigszins aantrekt; het werkgelegenheidscijfer komt daar uit op +3%. In Zuid-Nederland neemt het werkgelegenheidscijfer met maar liefst 11 procentpunten af op kwartaalbasis, terwijl werkgevers in Oost-Nederland een daling van 5 procentpunten rapporteren. Het werkgelegenheidscijfer voor West-Nederland neemt ondertussen met 5 procentpunten toe. Werkgevers in Noord-Nederland rapporteren geen veranderingen ten opzichte van het voorgaande kwartaal. In vergelijking met kwartaal 1 van 14 nemen de verwachtingen voor de werkgelegenheid in zowel Oostals Zuid-Nederland met maar liefst 7 procentpunten af. Het werkgelegenheidscijfer voor West-Nederland neemt echter met 6 procentpunten toe. scijfer Noord Nederland Oost Nederland West Nederland Zuid Nederland Manpower Employment Outlook Survey 3

6 -3 (-2)% Noord-Nederland Met een netto werkgelegenheidscijfer van -2% verwachten werkgevers voor het komende kwartaal een gematigde activiteit wat betreft het aannemen van personeel. Het werkgelegenheidscijfer blijft op kwartaalbasis gelijk maar neemt op jaarbasis met 2 procentpunten af Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van -6 (-5)% Oost-Nederland Werkzoekenden moeten het komende kwartaal rekening houden met een trage ontwikkeling van de werkgelegenheid; werkgevers rapporteren een netto werkgelegenheidscijfer van -5%. De vooruitzichten voor de werkgelegenheid nemen af met 5 procentpunten ten opzichte van het voorgaande kwartaal en met 7 procentpunten ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van 4 Manpower Employment Outlook Survey

7 +3 (+3)% West-Nederland In het eerste kwartaal van 15 wordt de krachtigste ontwikkeling van de werkgelegenheid sinds het derde kwartaal van verwacht; werkgevers rapporteren een netto werkgelegenheidscijfer van +3%. De plannen voor het aannemen van personeel nemen zowel op kwartaalbasis als op jaarbasis toe met respectievelijk 5 en 6 procentpunten Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van - (-8)% Zuid-Nederland Werkgevers verwachten het komende kwartaal een sterk dalende arbeidsmarkt en rapporteren een netto werkgelegenheidscijfer van -8%, dat overeenkomt met het laagste cijfer dat werd gerapporteerd sinds het onderzoek in kwartaal 3 van 3 startte en dat voor het laatst werd genoteerd in kwartaal 1 van 13. De verwachtingen voor de werkgelegenheid nemen af met 11 procentpunten vergeleken met het voorgaande kwartaal en met 7 procentpunten vergeleken met dezelfde periode vorig jaar Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Manpower Employment Outlook Survey 5

8 Vergelijking per sector In vijf van de negen sectoren verwachten werkgevers een afname van het personeelsbestand in de periode van januari t/m maart. In de Bouwsector wordt het zwakste werkgelegenheidsklimaat verwacht; werkgevers in die sector rapporteren een netto werkgelegenheidscijfer van -14%. Ook in de sectoren Landbouw, bosbouw & visserij en Transport, opslag & communicatie wordt een moei zame arbeidsmarkt verwacht, met een werkgelegen heidscijfer van respectievelijk -9% en -8%. Het werk gelegenheids cijfer voor de sector Productiebedrijven komt uit op -7%. Verder wordt in vier sectoren een toe name van personeel verwacht, waarbij in de sector Mijnbouw & delfstofwinning een rooskleurige ontwikkeling van de werkgelegenheid wordt verwacht; het werkgelegenheidscijfer is daar +16%. In vergelijking met het vierde kwartaal van 14 geven werkgevers in vijf van de negen sectoren geven minder gunstige prognoses af.. De Bouwsector rapporteert de meest opvallende daling, namelijk 9 procentpunten, terwijl de sector Transport, opslag & communicatie en de sector Nutsbedrijven een daling rapporteren van respectievelijk 7 en 6 procentpunten. Ondertussen verbeteren de vooruitzichten voor de werkgelegenheid in twee sectoren: in de sector Mijnbouw & delfstofwinning met maar liefst 8 procentpunten en in de sector Groothandel, detailhandel & horeca met 6 procentpunten. Op jaarbasis rapporteren werkgevers in zes van de negen sectoren zwakkere werkgelegenheidsverwachtingen. De Bouwsector rapporteert een scherpe daling van 19 procentpunten terwijl het werkgelegenheidscijfer in zowel de sector Productiebedrijven als in de sector Transport, opslag & communicatie met 13 procentpunten daalt. In drie sectoren nemen de werkgelegenheidsverwachtingen echter toe; in de sector Financiële en zakelijke dienstverlening met maar liefst 9 procentpunten en in de sector Mijnbouw & delfstofwinning met 8 procentpunten. scijfer 17 Bouw Groothandel, detailhandel & horeca Landbouw, bosbouw & visserij Mijnbouw & delfstofwinning Nutsbedrijven Overheid, maatschap. dienstverl. Productiebedrijven Transport, opslag & communicatie Zakelijke en financiële dienstverlening Manpower Employment Outlook Survey

9 -17 (-14)% Bouw Werkzoekenden moeten rekening houden met het zwakste werkgelegenheidsklimaat sinds het onderzoek in kwartaal 3 van 3 startte; werkgevers rapporteren voor het komende kwartaal een somber netto werkgelegenheidscijfer van -14%. Zowel kwartaal op kwartaal als jaar op jaar nemen de werkgelegenheidsverwachtingen met respectievelijk 9 en 19 procentpunten af Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van -1 (+2)% Groothandel, detailhandel & horeca In het eerste kwartaal van 15 wordt een trage groei van het personeelsbestand verwacht; werkgevers noteren een netto werkgelegenheidscijfer van +2%. Dit is het beste werkgelegenheidscijfer sinds kwartaal 4 van 11. Het neemt met 6 procentpunten toe in vergelijking met het voorgaande kwartaal en met 3 procentpunten in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Manpower Employment Outlook Survey 7

10 -13 (-9)% Landbouw, bosbouw & visserij Verwacht wordt dat de daling van de arbeidsmarkt in kwartaal 1 van 15 zal doorzetten; werkgevers rapporteren voor het tweede kwartaal op rij een netto werkgelegenheidscijfer van -9%. De vooruitzichten voor de werkgelegenheid nemen met 5 procentpunten af in vergelijking met kwartaal 1 van Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van +14 (+16)% Mijnbouw & delfstofwinning Met een netto werkgelegenheidscijfer van +16% voor de periode januari t/m maart verwachten werkgevers de sterkste arbeidsmarkt sinds het onderzoek in kwartaal 3 van 3 startte. De verwachtingen voor de werkgelegenheid nemen zowel kwartaal op kwartaal als jaar op jaar met 8 procentpunten toe Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van 8 Manpower Employment Outlook Survey

11 +6 (+5)% Nutsbedrijven Werkgevers verwachten in de periode januari t/m maart wat nieuw personeel te kunnen aannemen en rapporteren een netto werkgelegenheidscijfer van +5%. Vergeleken met het voorgaande kwartaal nemen de werkgelegenheidsverwachtingen met 6 procentpunten af, maar vergeleken met dezelfde periode vorig jaar blijven ze relatief stabiel Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van -2 (-2)% Overheid & Maatschappelijke dienstverlening In de komende drie maanden wordt een gematigde ontwikkeling van de werkgelegenheid verwacht; werkgevers rapporteren een netto werkgelegenheidscijfer van -2%. De plannen voor het aannemen van personeel zijn in deze sector al ruim twee jaar niet positief en blijven ongewijzigd ten opzichte van het voorgaande kwartaal. Op jaarbasis neemt het werkgelegenheidscijfer met 2 procentpunten af Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Manpower Employment Outlook Survey 9

12 -11 (-7)% Productiebedrijven Werkzoekenden moeten rekening houden met een trage ontwikkeling van de werkgelegenheid in het komende kwartaal; werkgevers rapporteren een netto werkgelegenheidscijfer van -7%. Met een daling van 5 procentpunten ten opzichte van het voorgaande kwartaal zijn de verwachtingen voor de werkgelegenheid de slechtste sinds het eerste kwartaal van 13. Werkgevers rapporteren een daling van het werkgelegenheidscijfer met 13 procentpunten in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van -5 (-8)% Transport, opslag & communicatie Werkgevers zijn pessimistisch over het aannemen van personeel in het komende kwartaal en rapporteren een netto werkgelegenheidscijfer van -8%; het slechtste cijfer sinds het onderzoek in kwartaal 3 van 3 startte. De werkgelegenheidsverwachtingen nemen vergeleken met het voorgaande kwartaal af met 7 procentpunten en vergeleken met dezelfde periode vorig jaar met 13 procentpunten Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Manpower Employment Outlook Survey

13 +3 (+4)% Zakelijke en financiële dienstverlening Voor het eerste kwartaal van 15 wordt een bescheiden groei van de werkgelegenheid verwacht; werkgevers rapporteren een netto werkgelegenheidscijfer van +4%. Ten opzichte van het voorgaande kwartaal rapporteren werkgevers een daling van het werkgelegenheidscijfer met 3 procentpunten, terwijl dat cijfer met 9 procentpunten toeneemt ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Manpower Employment Outlook Survey 11

14 Internationale Employment Outlook 1e kwartaal 15 9 (8) 1 4 ( 3) 1 4 ( 4) 1 (12) 1 15 (16) 1 13 (16) 1 1 (1) 1 3 (3) 1 7 (8) 1 (11) 1 15 (15) 1 41 (45) 1 18 (21) 1 25 (28) 1 16 (18) 1 37 (43) 1 2 (2) 1 5 () 1 EMEA Europa, Midden Oosten en Afrika. Verschil 4e kw. 14 t/m 1e kw ( 4) 1 4 (5) 1 3 ( 2) 1 1 (2) 1 1 () 1 2 () 1 3 (2) 1 2 (1) 1 1 (2) 1 4 (3) 1 1 ( 1) 1 2 (2) 1 Verschil 1e kw. 14 t/m 1e kw. 15 % Noord-, Midden- en Zuid-Amerika Argentinië 3 (3) 1 ( 2) 1 3 ( 3) 1 Brazilëi 6 (8) 1 1 () 1 4 ( 6) 1 Canada 4 () 1 1 (2) 1 1 ( 1) 1 Colombia 15 (17) 1 5 () 1 2 (1) 1 Costa Rica (8) 1 5 (4) 1 5 ( 4) 1 Guatemala Mexico Panama Peru Verenigde Staten Azië-Pacific Australië China Hong Kong India Japan Nieuw Zeeland Singapore Taiwan EMEA België Bulgarije Duitsland Finland Frankrijk Griekenland Hongarije Ierland Israël Italië Nederland Noorwegen Oostenrijk Polen Roemenië Slowakije Slovenië Spanje Tjechië Turkije Verenigd Koninkrijk Zuid Afrika Zweden Zwitserland 2 ( 2) 1 18 (19) 1 3 (1) 1 4 (4) 1 () 1 (1) 1 2 ( 3) 1 1 (1) 1 12 (12) 1 6 (5) 1 6 (6) 1 () 1 5 (5) 1 3 (2) 1 4 (2) 1 2 (5) 1 3 () 1 () 1 8 ( ) 7 ( ) 2 ( ) 3 (5) 1 1 (4) 1 4 (4) 1 4 (8) 1 5 (8) 1 1 (1) 1 2 (4) 1 3 (3) 1 2 (2) 1 7 () 1 (13) 1 16 (16) 1 7 ( ) 1 ( ) 3 ( ) 7 ( 5) 1 1 ( 2) 1 5 (5) 1 4 ( 3) 1 4 ( 2) 1 3 ( 4) 1 1 (3) 1 4 ( 2) 1 1 ( 1) 1 1 (5) 1 4 () 1 1 () 1 1 (5) 1 4 ( 1) 1 3 ( 3) 1 1 (9) 1 () 1 (3) 1 3 ( ) 1 ( ) 5 ( ) 5 (8) 1 3 (2) 1 3 (3) 1 (3) 1 5 (6) 1 6 (6) 1 1 (4) 1 3 (6) 1 1 (1) 1 14 () 1 1 (1) 1 2 () 1 4 (7) 1 3 (1) 1 1 (2) 1 13 () 1 8 (4) 1 7 (6) 1 4 (6) 1 1 () 1 2 (2) 1 3 ( 2) 1 6 ( 4) 1 3 (3) 1 1. Het cijfer tussen haakjes is de Net Employment Outlook na toepassing van seizoenscorrectie (indien beschikbaar; voor de berekening hiervan zijn de gegevens van minimaal 17 kwartalen vereist). 1e kwartaal 15 netto werkgelegenheidscijfer India Taiwan +45% +43% Nieuw Zeeland Japan Turkije Panama Singapore Colombia Peru Verenigde Staten Hong Kong Mexico China Bulgarije Canada Ierland Zuid Afrika Roemenië Australië Brazilië Costa Rica Griekenland Guatemala Hongarije Slovenië Israël Verenigd Koninkrijk Zweden Oostenrijk Frankrijk Duitsland Polen Tjechië Argentinië Noorwegen Slowakije Spanje België +28% +21% +% +19% +18% +17% +16% +16% +15% +12% +11% +% +% +% +% +9% +8% +8% +8% +8% +8% +8% +8% +7%* +7% +6% +5% +5% +5% +5% +4% +3% +3% +3%* +3% +2% Zwitzerland Nederland Italië Finland 2% 3% 5% 8%* * Data vóór seizoenscorrectie. 12 Manpower Employment Outlook Survey

15 De Manpower Employment Outlook Survey is de kwartaalindex van de werkgelegenheidsverwachtingen van werkgevers. De Manpower Arbeidsmarktbarometer voor het eerste kwartaal van 15 is tot stand gekomen op basis van vraaggesprekken met een representatieve steekproef van 751 in Nederland gevestigde werkgevers. Alle deelnemers aan het onderzoek werd gevraagd: Hoe denkt u dat de totale werkgelegenheid op uw vestiging gedurende de drie maanden tot eind maart 15 zal veranderen ten opzichte van dit kwartaal? Wereldwijd worden op de meeste arbeidsmarkten in vergelijking met drie maanden geleden en dezelfde periode vorig jaar geen drastische verschuivingen verwacht wat betreft de ontwikkeling van de werkgelegenheid. In alle landen behalve vier zal het personeelsbestand naar verwachting in meer of mindere mate toenemen, maar er is weinig wat erop wijst dat de arbeidsmarktactiviteit op brede schaal zal aantrekken. De trends van voorgaande kwartalen zetten zich daarentegen min of meer voort. Zowel in de VS in de UK blijft het werkgeversvertrouwen geleidelijk toenemen. De werkgelegenheidsplannen in China en Brazilie blijven positief maar het dynamische tempo dat beide arbeidsmarkten ooit kenmerkte, blijft afnemen tot een meer bescheiden niveau. In Ierland en Spanje herstelt de ontwikkeling van de werkgelegenheid zich weer nu de vooruitzichten ten goede keren na een paar inzinkingen drie maanden geleden. Wereldwijd zijn werkgevers in 38 van de 42 landen en gebiedsdelen positief over de werkgelegenheid voor het eerste kwartaal. In vergelijking met de onderzoeken over kwartaal 4 van 14 en kwartaal 1 van 14 zijn de vooruitzichten over het algemeen gunstiger; kwartaal op kwartaal verbeteren de verwachtingen in 22 landen en verslechteren ze in slechts 12, en jaar op jaar verbeteren ze in 24 landen en verslechteren ze in 13. Het vertrouwen wat betreft het aannemen van personeel in januari-maart is opnieuw het grootst in India, Taiwan en Nieuw-Zeeland. De zwakste en enige negatieve prognoses worden gesteld door werkgevers in Finland, Italië, Nederland en Zwitserland. De werkgelegenheidsvooruitzichten voor Europa, Midden-Oosten en Afrika (EMEA) laten een gemêleerd beeld zien: In van de 24 landen in de regio verwachten werkgevers het komende kwartaal een toename van het personeelsbestand, terwijl werkgevers in vier landen verwachten dat het personeelsbestand zal krimpen. De prognose ten aanzien van de werkgelegenheid verbetert kwartaal op kwartaal in twaalf landen, en van jaar op jaar in vijftien landen. Turkse werkgevers zijn voor het eerste kwartaal van het jaar het meest optimistisch over de werkgelegenheid, terwijl de werkgelegenheid in Finland naar verwachting het minst sterk zal toenemen. In alle acht landen en gebiedsdelen van Azië-Pacific blijven de vooruitzichten positief. In vijf landen en gebiedsdelen zijn de verwachtingen voor het eerste kwartaal gunstiger in vergelijking met kwartaal 4 van 14, in slechts één land zijn ze minder gunstig en in twee landen blijven ze gelijk. In zes landen en gebiedsdelen neemt het vertrouwen wat betreft het aannemen van personeel op jaarbasis toe, in één land neemt het af en in één land blijft het gelijk. Werkgevers in India zijn het meest gedreven wat betreft het aannemen van personeel en zijn wereldwijd het meest optimistisch, terwijl de zwakste prognose in de regio door Australische werkgevers wordt gesteld. Werkgevers in alle tien onderzochte landen in Noord-, Midden- en Zuid-Amerika geven ook positieve verwachtingen af. In vijf landen neemt het vertrouwen wat betreft het aannemen van personeel toe, in drie landen neemt het af en in twee landen blijft het gelijk in vergelijking met het laatste kwartaal van 14. Daarentegen wordt verwacht dat de activiteit op de arbeidsmarkt in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar in zes landen zal vertragen, in slechts drie zal toe n emen en in één land gelijk zal blijven. Werkgevers in Panama zijn het positiefst over het aannemen van personeel in het eerste kwartaal, terwijl de werkgelegen heid in Argentinië naar verwachting het minst zal toenemen. Ga voor de volledige onderzoeksresultaten voor alle 42 landen en gebiedsdelen die in het onderzoek voor dit kwartaal zijn opgenomen en voor regionale en internationale vergelijkingen naar: De volgende Manpower Employment Outlook Survey met werkgelegenheidsverwachtingen voor het tweede kwartaal van 15 zal verschijnen op maart 15. * Waar beschikbaar, wordt in dit commentaar uitgegaan van gegevens die zijn gecorrigeerd voor seizoens invloeden. Het onderzoek over kwartaal 1 van 15 bevat voor het eerst voor seizoensinvloeden gecor rigeerde onderzoeksresultaten voor Bulgarije, Slovenië en Turkije. De gegevens met betrekking tot Finland, Israël en Slowakije zijn niet voor seizoensinvloeden gecorrigeerd. Manpower Employment Outlook Survey 13

16 Internationale vergelijkingen Azië-Pacific In acht landen en gebiedsdelen van Azië-Pacific zijn ruim 15. werkgevers door ManpowerGroup ondervraagd om de vooruitzichten voor de werkgelegenheid in kwartaal 1 van 15 te meten. De vooruitzichten voor de werkgelegenheid blijven in de gehele regio positief; werkgevers in India, Taiwan en Nieuw-Zeeland zijn opnieuw het meest uitgesproken wat betreft de plannen voor het aannemen van personeel. In vijf landen en gebiedsdelen zijn de vooruitzichten ten opzichte van kwartaal 4 van 14 gunstiger, in één land zijn zij minder gunstig en in twee landen blijven zij gelijk. In een jaar-op-jaarvergelijking verbeteren de vooruitzichten in zes landen en gebiedsdelen, nemen zij af in één en blijven zij gelijk in één. Voor het vierde kwartaal op rij geven werkgevers in India van alle 42 landen en gebiedsdelen die aan het onder zoek meedoen de meest optimistische prognose af. Het werkgelegenheidscijfer is hetzelfde als drie maanden geleden, maar veel hoger in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar, en in zes van de zeven sectoren en in twee van de vier regio s wordt een aanzienlijke groei verwacht. Verwacht wordt dat het in alle sectoren aan talent zal blijven ontbreken, maar vooral in organisaties die zich bezighouden met IT, financiële diensten, bouw en duurzame gebruiksgoederen. In Taiwan wordt een vergelijkbaar dynamisch werkgelegen heidsklimaat verwacht; werkgevers daar zijn het meest optimistisch sinds het onderzoek in kwartaal 2 van 5 startte. Werkgevers in de sector Financiële diensten, verzekeringen & onroerend goed gevenvoor het eerste kwartaal de beste werkgelegenheidsplannen af, terwijl de vooruitzichten in de dienstensector en in de sector Groot- & kleinhandel het positiefst zijn sinds de start van het onderzoek. De mogelijkheden voor Japanse werkzoekenden blijven gestaag groeien en werkgevers zijn sinds kwartaal 2 van 8 nooit eerder zo positief geweest over het aan nemen van personeel. Werkgevers in de mijnbouw- en bouw sector verwachten voor de vijfde keer op rij de krachtigste banengroei. Er blijft vraag naar technici, IT ers en detail handelaars en als gevolg daarvan zijn de vooruitzichten in zes van de zeven sectoren en in alle drie regio s het gunstigst sinds het begin van de recessie. Gedreven door de noodzaak hun enorme binnenlandse markt aan te spreken, blijft het werkgelegenheidscijfer in China naar verwachting gelijk gedurende het eerste kwartaal van 15. De prognoses zijn in alle sectoren en in alle regio s positief. De vooruitzichten nemen in de meeste sectoren en regio s echter in meer of mindere mate echter af in vergelij king met dezelfde periode vorig jaar. De dienstensector vormt daarop de enige uitzon dering; daar nemen de vooruitzichten, in lijn met de verschuiving naar een meer op diensten gebaseerde economie, enigszins toe in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar. In Nieuw-Zeeland is de prognose nu gunstiger dan ooit sinds kwartaal 2 van 7 en daar blijven de kansen voor werkzoe k enden stabiel. Verwacht wordt dat de werkgelegenheid in de mijnbouw- en bouwsector het sterkst zal toenemen; daar geeft ruim vier op de tien werkgevers aan hun personeelsbestand in het eerste kwartaal van het jaar te zullen uitbreiden. In Australië blijven de verwachtingen in alle sectoren en in alle regio s behalve één positief, maar de activiteit in de belangrijke mijnbouw- en grondstoffensector blijft vlak. Als gevolg daarvan is er sprake van een bescheiden toename van de totale werkgelegenheid en iets minder gunstige vooruitzichten in vergelijking met drie maanden geleden. Australië +7 (+8)% Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van 14 Manpower Employment Outlook Survey

17 China (+11)% China neemt deel sinds Q2 5 Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Hong Kong +15 (+15)% Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van India (+45)% India neemt deel sinds Q3 5 Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Japan +18 (+21)% Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Manpower Employment Outlook Survey 15

18 Nieuw Zeeland +25 (+28)% Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Singapore +16 (+18)% Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Taiwan +37 (+43)% Taiwan neemt deel sinds Q2 5 Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van 16 Manpower Employment Outlook Survey

19 Internationale vergelijkingen Noord-, Midden- en Zuid-Amerika Om de werkgelegenheidsvooruitzichten voor kwartaal 1 van 15 te meten, heeft ManpowerGroup ruim 3. werkgevers uit tien landen in Noord-, Midden- en Zuid- Amerika ondervraagd. In elk land zijn de werkgevers positief over het aannemen van personeel, in vijf landen verbeteren de vooruitzichten vanaf kwartaal 4 van 14 en in drie verslechteren ze. Vergeleken met dezelfde periode vorig jaar zijn de vooruitzichten voor de werkgelegenheid in drie landen gunstiger en in zes minder gunstig. Werkgevers in Panama zijn in deze regio het meest op timistisch over het aannemen van personeel: ruim een op de vijf werkgevers geeft aan het personeel in het eerste kwartaal van het jaar te willen uitbreiden. Werkzoekenden plukken mogelijk de vruchten van een bijzonder levendige prognose in de sector Transport & Communicatie. Ook Colombiaanse werkgevers ver wachten voor het eerste kwartaal een gunstig werk gelegenheidsklimaat, als gevolg van een opleving van de werkgelegenheid in de sector Financiële diensten, verzekeringen & onroerend goed en aanhoudende activiteit in de dienstensector. De kansen voor werkzoekenden in de VS blijven naar verwachting gestaag toenemen; de vooruitzichten zijn sinds kwartaal 2 van 8 nog nooit zo optimistisch geweest. De verwachtingen zijn in elke sector en regio positief, en vooral werkgevers in de sector Vrije tijd & horeca geven aan van plan te zijn personeel aan te nemen. Ook in de sector Groot- & detailhandel wordt een actief werkgelegenheidsklimaat verwacht; werkgevers zijn sinds kwartaal 1 van 1 niet eerder zo optimistisch geweest over het aannemen van personeel. Daarnaast is het werkgeversvertrouwen in de bouwsector - alsmede in alle vier regio s van de VS - nog nooit zo hoog geweest sinds het begin van de recessie. In Peru wordt een vergelijkbare rooskleurige prognose gesteld. Zowel in de sector Financiële diensten, verzekeringen & onroerend goed als in de sector Productiebedrijven, waar de prognose zowel kwartaal op kwartaal als jaar op jaar aanzienlijk verbetert, wordt een stevige groei van de werkgelegenheid verwacht. In Canada blijven werkgevers voorzichtig optimistisch; alle bedrijfstakken en regio s geven aan positief te zijn over het aannemen van personeel. Werkzoekenden hebben naar verwachting de meeste kans op werk in de sector Financiële diensten, verzekeringen & onroerend goed, waar bijna een op de vijf werkgevers voornemens is zijn personeel in het eerste kwartaal van het jaar uit te breiden. In Mexico zijn de vooruitzichten in alle regio s en in alle sectoren positief, ondanks scherpe dalingen in de sector Mijnbouw & delfstofwinning, waar de verwachting een dieptepunt bereikt sinds kwartaal 4 van 9. Werkgevers blijven groei van de werkgelegenheid in Brazilië voorspellen. De prognose is echter wel de minst optimistische sinds het onderzoek in kwartaal 4 van 9 werd gestart. Daarnaast geven werkgevers in de sector Productiebedrijven en in de Bouwsector voor het eerst sinds het onderzoek startte aan dat de planning voor het aannemen van personeel negatief zijn. Hoewel werkgevers in Argentinië overwegend positief blijven over het aannemen van personeel, geven zij toch blijk van onzekerheid in de aanloop naar de verkiezingen in 15 en met het oog op de aanhoudende sterke inflatie; de prognose voor dit land is de zwakste van de regio en de minst optimistische in ruim vijf jaar tijd. Argentinië +3 (+3)% Argentinië neemt deel sinds Q1 7 Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Manpower Employment Outlook Survey 17

20 Brazilië +6 (+8)% Brazilië neemt deel sinds Q4 9 Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Canada +4 (+)% Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Colombia +15 (+17)% Colombia neemt deel sinds Q4 8 Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Costa Rica + (+8)% Costa Rica neemt deel sinds Q3 6 Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van 18 Manpower Employment Outlook Survey

21 Guatemala +9 (+8)% Guatemala neemt deel sinds Q2 8 Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Mexico + (+12)% Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Panama +18 (+19)% Panama neemt deel sinds Q2 Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Peru +15 (+16)% Peru neemt deel sinds Q2 6 Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Manpower Employment Outlook Survey 19

22 Verenigde Staten (+16)% Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Manpower Employment Outlook Survey

23 Internationale vergelijkingen EMEA In de regio Europe, Middle East and Africa (EMEA) zijn ruim. werkgevers uit 24 landen ondervraagd om de verwachte activiteit op de arbeidsmarkt voor kwartaal 1 van 15 te meten. De trends wat betreft het aannemen van personeel in het eerste kwartaal blijven in de gehele regio een gemengd beeld geven. In van de 24 landen worden positieve prognoses afgegeven; in kwartaal 4 van 14 was dat aantal 18. Op kwartaalbasis verbeteren de vooruitzichten in twaalf landen en verslechteren ze in acht, op jaarbasis verbeteren ze in vijftien landen en verslechteren ze in slechts zes landen. De prognose voor het eerste kwartaal is het gunstigst in Turkije, en de zwakste - en enige negatieve - prognoses worden gesteld door werkgevers in Finland, Italië, Nederland en Zwitserland. Werkgevers in Turkije verwachten gedurende het eerste kwartaal van het jaar een levendige ontwikkeling van de werkgelegenheid, mede als gevolg van rooskleurige vooruitzichten voor de sector Productiebedrijven in Turkije, waar de aanhoudende vraag naar talent in de automobiel- en textielindustrie naar verwachting meer mogelijkheden voor werkzoekenden zal creëren. Werkgevers in de farmaceutische sector en in de bouwsector verwachten een soortgelijke levendige ontwikkeling van de werkgelegenheid. De vooruitzichten in Frankrijk verbeteren al drie kwartalen op rij licht, en werkgevers zijn sinds kwartaal 1 van 8 niet zo optimistisch geweest over het aannemen van personeel als nu. Werkgevers in de sector Financiële en zakelijke dienstverlening zijn het meest optimistisch over de werkgelegenheid in het eerste kwartaal. Werkgevers in de sector Productiebedrijven geven voor het eerst sinds bijna twee jaar een positieve prognose af op basis van een verwachte opleving in de Franse automobielsector. Evenzo wordt verwacht dat de mogelijkheden voor werk zoekenden in het Verenigd Koninkrijk zullen blijven toenemen. Mede als gevolg van een aanzienlijk gunstiger werkgelegenheidsklimaat in de bouwsector is de prog nose voor het eerste kwartaal de meest rooskleurige sinds 8. In Ierland en Spanje lijkt het werkgevers vertrouwen weer wat hersteld te zijn: in beide landen nemen de vooruitzichten voor het eerste kwartaal weer een positieve wending, na een paar korte inzinkingen in kwartaal 4 van 14. In Duitsland blijven werkgevers voorzichtig optimistisch; de werkgelegenheid blijft naar verwachting in alle sectoren en in de meeste regio s positief gedurende het eerste kwartaal van het jaar. Werkgevers in de sector Financiële en zakelijke dienstverlening blijven de meest veelbelovende plannen wat betreft het aannemen van personeel rapporteren. De vooruitzichten voor de sector Productiebedrijven daarentegen zijn sinds ruim twee jaar niet zo slecht geweest als nu; werkgevers verwachten dat hun bedrijf de effecten zal ondervinden van een dalende vraag naar producten in de gehele Eurozone. Na een lichte inzinking in het voorgaande kwartaal is het werkgeversvertrouwen in Hongarije weer terug op het meest optimistische niveau sinds het onderzoek in kwartaal 3 van 9 startte. Werkgevers in de sector Productiebedrijven rapporteren, na zes kwartalen groei op rij, de meest optimistische vooruitzichten sinds het onderzoek begon. Ook in de sector Financiële en zakelijke dienstverlening zijn de vooruitzichten voor de werkgelegenheid het gunstigst tot nu toe. Daarentegen blijft het werkgeversvertrouwen in Zwitserland en in Nederland afnemen; in beide landen rapporteren werkgevers in de bouwsector en in de sector Productiebedrijven aanzienlijke dalingen in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar. Belgium +2 (+2)% Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Manpower Employment Outlook Survey 21

24 Bulgarije +5 (+)% Bulgarije neemt deel sinds Q1 11 Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Duitsland +2 (+5)% Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Finland % Finland neemt deel sinds Q4 12 Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Frankrijk +3 (+5)% Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van 22 Manpower Employment Outlook Survey

25 Griekenland +4 (+8)% Griekenland neemt deel sinds Q2 8 Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Hongarije +5 (+8)% Hongarije neemt deel sinds Q3 9 Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Ierland +7 (+)% Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Israël +7% Israël neemt deel sinds Q4 11 Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Manpower Employment Outlook Survey 23

26 Italië (-5)% Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Nederland (-3)% Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Noorwegen +1 (+3)% Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Oostenrijk +1 (+5)% Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van 24 Manpower Employment Outlook Survey

27 Polen +1 (+5)% Poland neemt deel sinds Q2 8 Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Roemenië +1 (+9)% Roemenië neemt deel sinds Q2 8 Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Slowakije +3% Slowakije neemt deel sinds Q4 11 Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Slovenië +5 (+8)% Slovenië neemt deel sinds Q1 11 Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Manpower Employment Outlook Survey 25

28 Spanje (+3)% Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Tsjechië +1 (+4)% Tsjechië neemt deel sinds Q2 8 Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Turkije +14 (+)% Turkije neemt deel sinds Q1 11 Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Verenigd Koninkrijk +4 (+7)% Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van 26 Manpower Employment Outlook Survey

29 Zwitserland (-2)% Zwitserland neemt deel sinds Q3 5 Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Zuid Afrika +13 (+)% Zuid Afrika neemt deel sinds Q4 6 Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Zweden +4 (+6)% Geen kolom betekent netto werkgelegenheid van Manpower Employment Outlook Survey 27

30 Over het onderzoek De Manpower Employment Outlook Survey wordt ieder kwartaal uitgevoerd en meet in welke mate werkgevers het eerstvolgende kwartaal een uitbreiding of inkrimping van het personeelsbestand verwachten. ManpowerGroup geeft al meer dan 5 jaar een uitgebreide voorspelling af van de werkgelegenheidsplannen van werkgevers; dit onderzoek is een van s werelds meest betrouwbare onderzoeken naar de ontwikkeling van de werkgelegen heid. Een aantal succesfactoren ligt ten grondslag aan de Manpower Employment Outlook Survey: Uniek: hij is ongeëvenaard wat betreft omvang, bereik, gebruiksduur en aandachtsgebied. Toekomstgericht: de Manpower Employment Outlook Survey is het meest uitgebreide, toekomstgerichte werkgelegenheidsonderzoek ter wereld en vraagt werkgevers een voorspelling te doen over de werkgelegenheid in het volgende kwartaal. Andere onderzoeken en studies concentreren zich daarentegen op gegevens achteraf om te rapporteren over wat er in het verleden heeft plaatsgevonden. Onafhankelijk: het onderzoek wordt uitgevoerd met een representatieve steekproef van werkgevers uit de landen en gebiedsdelen waar het onderzoek wordt gehouden. De deelnemers aan het onderzoek zijn niet afkomstig uit het klantenbestand van ManpowerGroup. Solide: De onderzoeksresultaten worden ontleend aan ruim 65. interviews met werkgevers uit de publieke en private sector in 42 landen en gebiedsdelen met als doel voor ieder kwartaal de verwachte trends in de werkgelegenheid te meten. Met deze steekproef is het mogelijk onderzoek te doen in specifieke bedrijfstakken en regio s om meer gedetailleerde informatie te verstrekken. Methodiek Voor de Manpower Employment Outlook Survey wordt gebruikgemaakt van een gevalideerde onderzoeksmethodiek die voldoet aan de hoogste criteria op het gebied van marktonderzoek. Het onderzoek is zo georganiseerd dat het representatief is voor elke nationale economie. De onzekerheidsmarge voor alle nationale, regionale en wereldwijde gegevens is niet groter dan +/- 3,9%. scijfer In dit verslag gebruiken wij de term netto werkgelegenheidscijfer ( Net Employment Outlook ). Dit cijfer komt tot stand op basis van het percentage werkgevers dat een toename van activiteit op de arbeidsmarkt verwacht, waarvan vervolgens het percentage werkgevers wordt afgetrokken dat een daling van de werkgelegenheid verwacht in het volgende kwartaal. De uitkomst van deze rekensom is het netto werkgelegenheidscijfer. De netto werkgelegenheidscijfers voor landen en gebiedsdelen die ten minste 17 kwartalen lang gegevens hebben verzameld, worden, tenzij anders vermeld, weergegeven in een model waarop seizoenscorrectie is toegepast. Op de gegevens van alle deelnemende landen, met uitzondering van Finland, Slowakije en Israël, is seizoenscorrectie toegepast. ManpowerGroup is van plan in de toekomst, wanneer er meer historische gegevens worden verzameld, seizoenscorrecties toe te passen op de gegevens voor andere landen. ManpowerGroup is in kwartaal 2 van 8 de TRAMO-SEATS-methode gaan toepassen voor de seizoenscorrectie voor gegevens. Doelgericht: het onderzoek verkrijgt al ruim 5 jaar al zijn informatie uit slechts één vraag. Alle werkgevers die wereldwijd meedoen aan het onderzoek wordt met betrekking tot het eerste kwartaal van 15 dezelfde vraag gesteld: Hoe denkt u dat de totale werkgelegenheid op uw locatie gedurende de drie maanden tot eind maart 15 zal veranderen ten opzichte van dit kwartaal? 28 Manpower Employment Outlook Survey

31 Over ManpowerGroup TM ManpowerGroup (NYSE: MAN) is wereldwijd al ruim 65 jaar dé HR-expert met innovatieve arbeidsmarktoplossingen. Als HR-deskundigen helpen wij dagelijks meer dan 6. mensen met uiteenlopende vaardigheden en uit verschillende sectoren aan werk. Met onze ManpowerGroup-familie bestaande uit Manpower, Experis, Right Management en ManpowerGroup Solutions ondersteunen wij meer dan 4. klanten in 8 landen in hun vraag naar talent door integrale oplossingen te bieden voor het vinden, benutten en ontwikkelen van dit talent. De verkiezing van ManpowerGroup tot een van s werelds meest ethische ondernemingen van 14 (voor het vierde jaar op rij) en tot een van de meest gewaardeerde ondernemingen volgens FORTUNE magazine heeft onze positie als meest vertrouwde en meest gewaardeerde merk in de sector verder versterkt. Hier ziet u hoe ManpowerGroup de arbeidsmarkt voorziet van het noodzakelijke menselijk kapitaal: Manpower Employment Outlook Survey 29

32

33

34 ManpowerGroup Nederland, Diemerhof Postbus 1215, 1 AD Amsterdam Tel.: , Fax: joyce.oomen@manpowergroup.nl 15, ManpowerGroup. All rights reserved.