VOORSTEL AAN DE RAAD. beleidsbegroting 2013 GGD West-Brabant Volgnr Portefeuillehouder wethouder R. Bergsma

Transcriptie

1 Onderwerp beleidsbegroting 2013 GGD West-Brabant Volgnr Portefeuillehouder wethouder R. Bergsma Ambtenaar B.C. Koolstra Afdeling Samenleving Datum voorstel 15 mei 2012 Opiniërende raad 19 juni 2012 Agendapunt 8 Besluitvormende raad 3 juli 2012 Agendapunt 7 Samenvatting Het algemeen bestuur van de GR OGZ (GGD) West-Brabant heeft op 12 april jl de ontwerpbegroting 2013 van de GGD vastgesteld. In de begroting is rekening gehouden met de bezuinigingsopdracht van 3x3%, zoals deze door de gemeenten is opgelegd. Daarnaast is voor 2013 een indexering voor loon- en prijsontwikkeling toegepast, met het oog op te verwachten frictiekosten, gevolgen van stapelingen van bezuinigingen, flexibilisering en noodzakelijke innovatie. De gemeentelijke bijdrage voor Woudrichem bedraagt op basis van deze begroting ,- (excl. EKD). Aan de gemeenteraden van de deelnemende gemeenten wordt gevraagd hun zienswijze op de begroting te geven. Beslispunten Wij stellen u voor om: 1. de zienswijze van het college over de begroting 2013 van de GR OGZ West-Brabant over te nemen, luidende als volgt: - de GGD mag, op basis van de afspraken uit de Nota verbonden partijen, geen indexering voor loon- en prijscompensatie toepassen; - de financiële gevolgen van de bezuinigingen mogen niet ten laste van de reserves komen; - bij de verdeelsleutel THZ kindercentra moet de verdeling van de kosten over de gemeenten vanaf 2013 mede gebaseerd zijn op de risicoprofielen van de in iedere gemeente aanwezige kindercentra (overeenkomstig de zienswijze bij de begrotingswijziging 2012). Bijlagen ter inzage in de raadskamer 1. beleidsbegroting en aanbiedingsbrief 2. agenda voor een gezonde samenleving Advies van de werkgroep Gemeenschappelijke Regelingen: - Algemeen oordeel: De werkgroep kon zich vinden in het voorstel van de colleges om op meerdere punten een zienswijze in te dienen. De zienswijzen van de gemeenten waren echter niet gelijkluidend. Met onderstaand voorstel wordt dit alsnog geprobeerd te bereiken. - Voorgesteld wordt om de zienswijze van Woudrichem in te dienen, welke als aanvulling t.o.v. Werkendam heeft dat de financiële gevolgen van de bezuiniging niet ten lasten van de reserves mogen komen. Deze zienswijzen aan te vullen met twee punten vanuit Aalburg en één vanuit de werkgroep: 1. Het vanaf 2014 in te zetten innovatieve en flexibiliseringtraject zal ook moeten voorzien in een herijking van de vraag en taken welke de GGD uitvoeren namens de gemeenten. pagina 1/7

2 2. Frictiekosten zullen binnen de reguliere begroting moeten worden opgevangen. 3. Het is wenselijk om in de begroting voor 2014 onderscheid te maken tussen de kosten die gemaakt worden voor wettelijke basistaken en taken die door regio extra zijn opgelegd. - De werkgroep zou volgend jaar graag de financiële jaarrekening van de GGD ontvangen in plaats van de populaire versie. Advies opiniërende vergadering Het voorstel is behandeld door de opiniërende vergadering op 19 juni De opiniërende vergadering adviseert het voorstel als hamerstuk te agenderen voor de besluitvormende raad van 3 juli Reactie college n.v.t. pagina 2/7

3 1. Inleiding Het algemeen bestuur van de GR OGZ (GGD) West-Brabant heeft op 12 april jl de ontwerpbegroting 2013 van de GGD vastgesteld. In de begroting is rekening gehouden met de bezuinigingsopdracht van 3x3%, zoals deze door de gemeenten is opgelegd. Daarnaast is voor 2013 een indexering voor loon- en prijsontwikkeling toegepast, met het oog op te verwachten frictiekosten, gevolgen van stapelingen van bezuinigingen, flexibilisering en noodzakelijke innovatie. Aan de gemeenteraden van de deelnemende gemeenten wordt gevraagd hun zienswijze op de begroting te geven. 2. Beleidskader, doel en effect De GGD is een gemeenschappelijke regeling van 18 gemeenten in West-Brabant en is verantwoordelijk voor het uitvoeren de openbare gezondheidszorg in de regio West-Brabant. In de vergadering van het AB op 21 juni 2012 zal de begroting definitief vastgesteld worden. Hieronder zijn de belangrijkste ontwikkelingen voor 2013 weergegeven: Bezuinigingstaakstelling In de meerjarenbegroting 2013 is de bezuinigingstaakstelling uit de Nota verbonden partijen (West-Brabant) van 3x3% in de jaren 2012, 2013 en 2014 gerealiseerd. In de nota wordt echter ook aangegeven dat de begroting in deze jaren niet geïndexeerd mag worden. Voor 2013 en 2014 heeft de de GGD wel een loon- en prijsindex van 1,75% opgenomen in de begroting. Hiervoor heeft het een aantal argumenten: - De bezuinigingen in 2012 hebben geleid tot frictiekosten. Deze worden voor het jaar 2012 op basis van een besluit van het algemeen bestuur opgevangen binnen de eigen begroting. Zonder indexering in 2013 zouden de frictiekosten dermate oplopen (tot ca ,-) dat de kosten hiervoor niet meer in de eigen begroting op te vangen zijn. - Door de stapeling van bezuinigingen kan de GGD zijn taken in het kader van de publieke gezondheid niet meer waarmaken. Zo kan in crisissituaties de inzet van de GGD niet langer gegarandeerd worden. - Recentelijk is de GGD gestart met een flexibiliseringstraject. Concreet doel hiervan is het flexibiliseren van de keuzevrijheid van gemeenten in het pakket van producten en diensten welke worden afgenomen van de GGD. Hierdoor kunnen gemeenten meer zelf bepalen welke producten zij afnemen, op basis van hun eigen behoefte. De eerste resultaten worden in de loop van 2013 verwacht, fundamentele veranderingen worden in de begroting 2014 verwerkt. Bezuinigingen in 2013 kunnen het proces negatief beïnvloeden. - Om de bezuinigingen goed op de kunnen vangen is innovatie noodzakelijk. Hierdoor kan de GGD binnen de nieuwe financiële kaders inspelen op toekomstige en al in gang gezette ontwikkelingen, zoals risicogerichte benadering in de Jeugdgezondheidszorg. Door extra bezuinigingen wordt de ruimte om te innoveren beperkt. De al in de begroting opgenomen bezuinigingen betreffen beperking van de huisvestingslasten, stoppen met voorlichting aan reizigers, besparing op uitvoering periodieke gezondheidsonderzoeken bij jeugd en minder algemene preventieprogramma s. Risico s Naast de hiervoor genoemde risico s signaleert de GGD financiële risico s met betrekking tot de pensioenpremies, een onderzoek van de belastingdienst, en het niet realiseren van de omzet voor markttaken. Daarnaast bestaat er een risico op budgetoverschrijding bij het meldpunt Zorg en Overlast, door de forse toename van meldingen. Onder invloed van economische omstandigheden verwacht de GGD een nog verdere toename. Hierin is budgettair nog niet voorzien. De GGD neemt daarnaast deel in academische werkplaatsen, waar praktijkgericht onderzoek wordt uitgevoerd om preventief beleid en activiteiten van gemeenten zo efficiënt en effectief mogelijk te maken. Dit soort pagina 3/7

4 onderzoek is noodzakelijk om de kwaliteit van de preventie voor mensen te waarborgen en in te kunnen spelen op actuele ontwikkelingen in publieke gezondheid. De academische werkplaatsen zijn via stimuleringssubsidies ontwikkeld en moeten geborgd gaan worden in het reguliere werk van de GGD. De risico s zijn niet gekwanitificeerd. Beleidsinhoudelijk Speerpunten voor beleid In 2011 is de landelijke gezondheidsnota Gezondheid dichtbij vastgesteld. Het gemeentelijk beleid dient daarop afgestemd te worden. De GGD heeft op basis van de nota negen speerpunten voor beleid opgesteld onder de noemer agenda voor een gezonde samenleving, dat ter inzage ligt in de raadskamer. Er springen drie onderliggende beleidsthema s in het oog: het streven naar duurzame gezondheid, de slimme samenwerking tussen lokale partners en het versterken van de eigen kracht van burgers. In 2012 wordt de Agenda voor een gezonde samenleving benut om de beleidsdialoog aan te gaan met de 18 gemeenten. Flexibilisering keuzevrijheid gemeenten In februari 2012 zijn door het algemeen bestuur richtinggevende uitspraken gedaan over de manier waarop gemeenten met de GGD om willen gaan en over de behoefte van gemeenten om meer zelf te kunnen bepalen wat zij van de GGD wensen af te nemen. Gemeenten zijn helder in hun standpunt dat zij vanuit hun rol en verantwoordelijkheid meer vraaggerichtheid en lokale keuzevrijheid wensen: een basistakenpakket dat meer aansluit op de lokale inzichten en behoeften. De GGD zal hiertoe bij elke gemeente inventariseren welke wensen er zijn om taken als 18 gemeenten gezamenlijk af te nemen (basistakenpakket) en waar gemeenten meer keuzevrijheid in wensen te hebben (pluspakket). De consequenties daarvan zullen in de beleidsbegroting 2014 zichtbaar worden (zie ook hierboven). Crisisorganisatie Het doel van de nieuwe Wet op de veiligheidsregio s is een sterkere bestuurlijke en operationele slagkracht en betere hulp en nazorg bij rampen of crises. De directeur publieke gezondheid is daarbij verantwoordelijk voor zowel de GGD als de GHOR (geneeskundige hulp-verleningsorganisatie in de regio). Voor de GGD gaat het om het voorkomen en opsporen van risico s voor de volksgezondheid. Maar ook om het bestrijden van deze risico s. Bij een crisis is de GGD verantwoordelijk voor de volgende zaken: 1. Infectieziektebestrijding. 2. Gezondheidskundige advisering bij milieu-incidenten 3. Bevorderen van psychosociale hulpverlening bij incidenten, ongevallen en rampen 4. Gezondheidsonderzoek bij rampen Integrale Jeugdgezondheidszorg In het jaar 2011 is geprobeerd om te komen tot één contract voor de integrale Jeugdgezondheidszorg (ijgz). Dit proces is uiteindelijk gestrand. De noodzaak om per te komen tot een robuuste ijgz en de wens om één aanspreekpunt te hebben voor de volledige ijgz blijven echter overeind. Vanuit de bedrijfscoöperatie is het voorstel aangereikt om de JGZ in te kopen door middel van bestuurlijk aanbesteden. Bestuurlijk aanbesteden is, een visie op inkopen met de volgende uitgangspunten: (1) continu onderhandelen op belangen om (2) flexibele contracten te sluiten Een contractvorm die zich niet alleen richt op de te leveren prestatie, maar ook op de relatie. Het bestuurlijk kernteam ziet bestuurlijk aanbesteden als een goede manier om in goede samenspraak tussen afnemers en aanbieders jeugdgezondheidszorg in te kopen. Door het flexibele karakter van het eindresultaat kan er langs de weg der geleidelijkheid gewerkt worden aan een verdere integralisering van de jeugdgezondheidszorg. Voor pagina 4/7

5 dit proces kan worden ingegaan, is er echter nog een aantal vragen die beantwoord dienen te worden. Zo is nog onduidelijk in hoeverre het proces van bestuurlijk aanbesteden, zoals elders toegepast bij bijvoorbeeld het inkopen van hulp bij de huishouding, direct toepasbaar is op de jeugdgezondheidszorg. Daarnaast dient nog verhelderd te worden in hoeverre er in deze visie op inkopen sprake is van vrije concurrentie tussen alle mogelijke aanbieders en in welke mate dit wenselijk is. In de komende maanden zullen de openstaande vragen beantwoord worden, waarna bij positief resultaat besloten kan worden het proces van bestuurlijk aanbesteden in te gaan. Technische Hygiënezorg kindercentra Sinds 2012 worden de inspecties van kindercentra risicogericht uitgevoerd. Op basis van vastgestelde criteria wordt bepaald waar verscherpt toezicht moet en waar minder toezicht kan. Een gemiddelde inspectieduur van 12 uur is één van de uitgangspunten van het landelijke model risicogestuurd toezicht. Bij goed scorende voorzieningen kan minder toezicht plaatsvinden en bij minder goed scorende voorzieningen of startende voorzieningen vindt meer toezicht plaats. In 2012 vindt de landelijke doorontwikkeling van het model plaats en wordt regionaal gemonitord. Op basis van de bevindingen in 2012 is een verschuiving van de gemiddelde inspectietijd mogelijk. 3. Argumenten en kanttekeningen De beoordeling van de begroting is zowel inhoudelijk als financieel gedaan. Financieel Bezuinigingen Zoals hierboven gesteld voldoet de GGD door het toepassen van een index niet aan de bezuinigingsvoorwaarden uit de Nota verbonden partijen. De GGD heeft hiervoor argumenten aangevoerd die enerzijds betrekking hebben op de organisatie en anderzijds op toekomstige ontwikkelingen. Wij verwachten dat de GGD de frictiekosten die zullen ontstaan kan dragen. Daarnaast legt het toepassen van de index in 2013 ook beslag op toekomstige begrotingen, doordat deze structureel doorwerkt. Het is in onze ogen daarom beter de (eenmalige) frictiekosten te accepteren. Wij verwachten ook niet dat de organisatie haar taken niet meer waar kan maken. Door slimme samenwerking met andere GGD-en kan dit bezwaar opgelost worden, ook in crisissituaties. Het proces van flexibilisering ondersteunen wij van harte. Zo wordt de relatie tussen de GGD en de gemeente versterkt en kunnen we meer waar voor ons geld krijgen. Echter het proces van flexibilisering hoeft niet doorkruisd te worden door de bezuinigiging. Sterker nog, het kan daar een voorschot op nemen. Door minder kosten per inwoner aan de GGD te hoeven bijdragen, kunnen gemeenten in hun begroting indien gewenst meer ruimte maken voor maatwerk, dat bij de GGD afgenomen kan worden. Tenslotte is innovatie een continu proces, dat niet alleen in tijden van bezuinigingen opgepakt hoeft te worden. De GGD zal immers altijd zijn producten moeten afstemmen op de vraag uit de markt en de gemeenten. Bovendien achten wij de kosten niet dermate hoog dat hiervoor een structurele verhoging van de bijdrage van gemeenten nodig is. Beleidsinhoudelijk Speerpunten voor beleid Wij onderschrijven de drie onderliggende beleidsthema s uit de agenda voor een gezonde samenleving : het streven naar duurzame gezondheid, de slimme samenwerking tussen lokale partners en het versterken van de eigen kracht van burgers. Deze zaken leiden tot een toekomstbestendige uitvoering van het lokale gezondheidsbeleid. Door duurzame gezondheidswinst worden kosten met betrekking tot ziekte en zorg op de lange termijn beperkt. Dit sluit aan bij ons beleid om het gezondheidsbeleid in belangrijke mate te richten op jongeren. pagina 5/7

6 Door slimme samenwerking met lokale partners (bijv. welzijnsinstellingen, scholen en bedrijfsleven) wordt het draagvlak voor het gezondheidsbeleid vergroot en wordt het effectiever. Daarnaast kunnen lokale partners ook in financiële zin bijdragen aan het gezondheidsbeleid. Dit is al het geval in de samenwerking tussen onze gemeente, Hak en de lokale basisscholen bij het bestrijden van overgewicht. Tenslotte sluit het versterken van de eigen kracht van inwoners aan bij het gekantelde wmo-beleid. Dit maakt het beleid ook financieel houdbaar voor de toekomst. Integrale Jeugdgezondheidszorg Zoals hierboven reeds geschetst, wordt op dit moment onderzocht of bestuurlijk aanbesteden ook toegepast kan worden binnen de jeugdgezondheidszorg. Hierbij worden inkopers en juristen betrokken. Als blijkt dat deze vorm van inkopen ook niet haalbaar is, zal er alsnog een alternatief gezocht moeten worden. De vastgestelde doelen voor 2012 komen hiermee onder druk te staan. Daarnaast schuilt er een risico in de regionale samenwerking. Als bestuurlijk aanbesteden wel mogelijk blijkt te zijn, is nog niet met zekerheid in te schatten hoeveel gemeenten hieraan deel willen gaan nemen. En welke consequenties hebben de nog te maken keuzes voor de gemeenschappelijke regeling GR OGZ waar alle 18 gemeenten onder vallen? Deze vragen worden (nogmaals) op dit moment onderzocht en de antwoorden worden meegenomen in de afweging. Technische Hygiënezorg kindercentra Met de eerste begrotingswijziging 2012 zijn (structureel) middelen toegevoegd voor het risicogericht uitvoeren van de inspecties bij kindercentra. In uw zienswijze op deze begrotingswijziging heeft u uitgesproken dat de verdeling van de kosten voor 2013 voor deze taak mede gebaseerd moet zijn op de risicoprofielen. In de nu voorliggende begroting is deze zienswijze niet overgenomen. Daarom stellen wij voor de zienswijze nogmaals uit te spreken, zodat meer recht wordt gedaan aan de daadwerkelijke kosten (tijdsbesteding) per gemeente voor deze taak. 4. Financiën De bijdrage voor 2013 van onze gemeente aan de GGD bedraagt op basis van de begroting ,-. In 2012 was deze bijdrage nog (incl. eerste begrotingswijziging). Indien de indexering niet wordt toegepast bedraagt de bijdrage ,-. De afwijking in het bezuinigingspercentage van 3% zit in de verdeling van de kosten van inspectie van kindercentra, die naar kindplaatsen wordt verdeeld. Door deze verdeelsleutel aan te passen op basis van risicoprofielen, zullen de kosten naar verwachting dalen. Hoeveel is echter niet bekend. In het bedrag zijn niet de kosten voor het EKD opgenomen. Tot en met 2012 werden deze mede namens de thuiszorginstellingen geïncasseerd door de GGD. De invoering van het EKD is nu nagenoeg afgerond en het EKD is nu onderdeel van de normale processen. Met ingang van 2013 worden de kosten daarom per organisatie afzonderlijk gefactureerd. De bijdrage aan de GGD is gelijk aan het GGD-aandeel in de kosten voor de jaren en bedraagt 8.404,-. 5. Aanpak Uw raad kan zijn zienswijze op de begroting 2013 uitspreken. Deze zal vervolgens aan het bestuur van de GGD worden meegedeeld, zodat deze in de definitieve besluitvorming door het algemeen bestuur betrokken wordt. De financiële consequenties zullen in de gemeentebegroting 2013 verwerkt worden. pagina 6/7

7 6. Communicatie De begroting heeft conform de Wet gemeenschappelijke regelingen ter inzage gelegen in het gemeentehuis. Het definitieve besluit van het algemeen bestuur zal aan uw raad gecommuniceerd worden. 7. Regionale en lokale aspecten De technische bespreking van de begroting vindt plaats met een afvaardiging van uw raad en de raden van Aalburg en Werkendam. 8. Besluit Wij stellen u voor, het bijgevoegde raadsbesluit vast te stellen. Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Woudrichem, de secretaris, de burgemeester, A.G. Dolislager dr. F.A. Petter pagina 7/7

8 RAADSBESLUIT De raad van de gemeente Woudrichem, gelezen het voorstel van het college van burgemeester en wethouders d.d. 15 mei 2012, aangaande beleidsbegroting 2013 GGD West-Brabant gehoord het advies van de opiniërende vergadering d.d. 19 juni 2012 besluit: 1. de zienswijze van het college over de begroting 2013 van de GR OGZ West-Brabant over te nemen, luidende als volgt: - de GGD mag, op basis van de afspraken uit de Nota verbonden partijen, geen indexering voor loon- en prijscompensatie toepassen; - de financiële gevolgen van de bezuinigingen mogen niet ten laste van de reserves komen; - bij de verdeelsleutel THZ kindercentra moet de verdeling van de kosten over de gemeenten mede gebaseerd zijn op de risicoprofielen van de in iedere gemeente aanwezige kindercentra (overeenkomstig de zienswijze bij de begrotingswijziging 2012). 2. Aanvullend het advies van de werkgroep Gemeenschappelijke regelingen over te nemen: - Het vanaf 2014 in te zetten innovatieve en flexibiliseringtraject zal ook moeten voorzien in een herijking van de vraag en taken welke de GGD uitvoeren namens de gemeenten. - Frictiekosten zullen binnen de reguliere begroting moeten worden opgevangen. - Het is wenselijk om in de begroting voor 2014 onderscheid te maken tussen de kosten die gemaakt worden voor wettelijke basistaken en taken die door regio extra zijn opgelegd. - De raad zou volgend jaar graag de financiële jaarrekening van de GGD ontvangen in plaats van de populaire versie. Aldus besloten in de openbare vergadering van de raad van de gemeente Woudrichem van 3 juli de voorzitter, dr. F.A. Petter de griffier, drs. ing. P.A. Paulides- Ruitenberg raadsbesluit nr pagina 1/1