Lerarenopleiding Aardrijkskunde

Transcriptie

1 Lerarenopleiding Aardrijkskunde (CROHO-nr ) Variant dagopleiding Schematisch beeld van het opleidingsmodel: Curriculum Bachelor 2010 (BA2010) Kenmerken: 1. Programma vanaf cohort september 2010 (dagopleiding) 2. Indeling van het curriculum in: a. Een beroepsvoorbereidende leerlijn b. Een werkervaring, reflectie en onderzoek leerlijn c. Een opleidingsspecifieke leerlijn 3. Gebaseerd op de kennisbasis (generiek en opleidingsspecifiek) 4. Plaats van de minors in het programma (een opleidingsgebonden minor in het tweede leerjaar) 5. Introductie van leerwerktaken. 6. Onderwijseenheden te herkennen aan de plaats van het streepje op positie 3 in de code: EN- Dagopleiding -1 -

2 sopgave Propedeuse... 4 Beroepsvoorbereidende leerlijn... 4 Onderwijskunde Onderwijskunde Drama Werkervaring, reflectie en onderzoek leerlijn... 7 Studieloopbaanbegeleiding 1A... 7 Studieloopbaanbegeleiding 1B... 8 Leerwerkstage Opleidingsspecifieke leerlijn Vakdidactiek Aardrijkskunde Cartografie Nederlandse landschappen Stadsgeografie Ontwikkelingsvraagstukken Fysische geografie: Endogene kracten Europa Zonale geografie Ruimtelijk beleid Noord-Amerika Bevolkingsgeografie Excursie Berlijn Postpropedeuse Beroepsvoorbereidende leerlijn Onderwijskunde Onderwijskunde Onderwijskunde Drama Drama Levensbeschouwelijke oriëntatie Levensbeschouwelijke oriëntatie Werkervaring, reflectie en onderzoek leerlijn Studieloopbaanbegeleiding Studieloopbaanbegeleiding Studieloopbaanbegeleiding Leerwerkstage 2A Leerwerkstage 2B Leerwerkstage 2 Onderzoek Leerwerkstage 2 Internationalisering Leerwerkstage Opleidingsspecifieke leerlijn Vakdidactiek Aardrijkskunde Economische geografie Ruimtelijke vraagstukken Fysische geografie: Exogene krachten Politieke geografie Schoolaardrijkskunde Geografische informatie systemen Dagopleiding -2 -

3 Keuzeregio Europa Excursie buitenland Toerisme en recreatie Culturele geografie Milieugeografie Wereldvoedselvraagstuk Kunst en wetenschap in de klas Fysische geografie van Nederland Globalisering Geopolitiek Fundamenten van het aardrijkskundeonderwijs Veldwerk Afstudeerfase Meesterstuk Afstudeerstage Afstudeeronderzoek Kennisbasistoets startbekwaamheid Aardrijkskunde Dagopleiding -3 -

4 Propedeuse Beroepsvoorbereidende leerlijn Onderwijskunde 1 EN-VO-ONWK1.V.12 Onderwijskunde 1 - Dagonderwijs Dit is de eerste beroepsondersteunende onderwijseenheid die studenten krijgen binnen de opleiding tot docent. Juist bij aanvang van een opleiding tot leraar is het van groot belang dat de student zich bewust wordt van wat de rol van docent (precies) inhoudt. Docent zijn betekent niet alleen het geven van een vak, maar gaat verder, namelijk een teamlid zijn, een pedagoog, een onderwijsinnoveerder, et cetera. Niet alleen wordt de student gestimuleerd om zijn/haar eigen toekomstige rol te verkennen, maar ook de plek daarvan in de school en in het huidige onderwijssysteem. Waarom hebben we tegenwoordig al die verschillende opleidingen als vmbo, havo, vwo, bve? Hoe is dat ontstaan? Waar komen verschillende typen als bijzonder en openbaar onderwijs vandaan? Ook maken de studenten kennis met een drietal leertheoretische concepten binnen een onderwijsorganisatie. Colleges Diagnostische toetsen Digitale colleges Elektronische leeromgeving Werkcolleges en hoorcolleges code: EN-VO-ONWK1 Titel: Onderwijskunde/pedagogiek 1 Tijdens deze onderwijseenheid wordt aan de volgende hoofddoelstellingen gewerkt: 1. De studenten doen ervaring op in het leren binnen de community of learners van de School of education, LVO/BVE 2. De studenten hebben zicht gekregen op de ontwikkeling van de eigen basisstudievaardigheden 3. De studenten verwerven kennis over het ontstaan en de ontwikkeling van het Nederlands onderwijssysteem 4. De studenten hebben zichzelf georiënteerd in de verschillende taken of rollen die een docent in het onderwijs heeft Ec: 3 Tentamen 1 5,5 Werkstuk 1 5,5 (). Reader OWK1 Geerts, G & Kralingen, van, R (2011). Handboek voor leraren, 1. Bussum: Coutinho Dagopleiding -4 -

5 Onderwijskunde 2 EN-VO-ONWK2.V.12 Onderwijskunde 2 - Dagonderwijs In deze onderwijseenheid staan centraal de vijf rollen die succesvolle docenten laten zien en het gedrag van leerlingen en de leraar in de klas. Allereerst kijken we naar concrete gedragskenmerken van de vijf rollen, die te oefenen en toe te passen zijn. Belangrijk daarbij is of de voorgestelde doelen zijn bereikt, weergegeven door het gedrag van de leerlingen. Daarna gaan we in op de vraag hoe het gedrag van de individuele leerling, het gedrag in en van de groep en het gedrag van de leraar een rol spelen en hoe ze beïnvloed kunnen worden. Centraal staat welke interventies de docent kan plegen om tot voorbeeld(ig) gedrag te komen. We kijken hierbij zoveel mogelijk naar gedrag in relatie met de omgeving, omdat er altijd sprake is van een wisselwerking. We besteden aandacht aan effectieve vormen van klassenmanagement en uitdagend en activerend onderwijs waarin leerlingen door samenwerkend leren in een opbouw tot zelfverantwoordelijk leren komen. Je wordt je in deze onderwijseenheid steeds meer bewust van jouw eigen rol bij het ontstaan van bepaald gedrag bij leerlingen. Verder worden instrumenten aangereikt om jouw lessen op orde te krijgen en te houden. We gaan in op hoe persoonskenmerken tot uiting komen in het pedagogisch handelen en de wijze van communiceren van jou als docent. Door hier bewust mee te oefenen, krijg je meer variatiemogelijkheden tot jouw beschikking om leerlinggedrag te beïnvloeden. Hoorcolleges Werkcolleges Stage Elektronische leeromgeving Werkcolleges en hoorcolleges code: EN-VO-ONWK2 Titel: Onderwijskunde 2 Hoofddoelen OWK2. 1. Aan het einde van de onderwijseenheid weten de studenten welke vijf rollen succesvolle docenten laten zien en kunnen ze deze rollen toepassen in hun eigen onderwijspraktijk. 2. Aan het einde van de onderwijseenheid hebben de studenten inzicht en vaardigheden in klassenmanagement. 3. Aan het einde van de onderwijseenheid hebben de studenten kennis van en inzicht in groepsdynamica en interactieprocessen. Generieke kennisbasis: 2.5; 3.1; 3.2; 3.3; 8.1; 8.2 De doelen en de generieke kennisbasis zijn nader uitgewerkt in de toetsmatrijs OWK2. Ec: 3 Werkstuk 67 5,5 1 t/m 10, 1 dec Leerwerktaak 33 5,5 Reader OWK2 M. Slooter (2009). De vijf rollen van de leraar, 3. Amersfoort: CPS onderwijsontwikkeling en advies P. Teitler (2009). Lessen in orde, 1. Bussum: Coutinho W. Geerts, R. van Kralingen (2011). Handboek voor leraren, 1. Bussum: Coutinho Dagopleiding -5 -

6 Drama 1 EN-VO-DRA1.V.01 Drama - Dagonderwijs Studenten leren te streven naar congruentie tussen hun non-verbale communicatie en hun verbale taal. Interactie gericht op het nemen en houden van leiding staat hier centraal. Vragen als: Hoe zorg ik dat ik aandacht krijg en houd? Kom ik zo over als ik wil overkomen? Hoe kan ik dit beïnvloeden? komen aan de orde. De nadruk ligt op: stemgebruik, houding, non-verbale communicatie, contact maken, zelfvertrouwen, expressie, een samenhangend verhaal boeiend kunnen brengen. Studenten verdiepen zich dus in aspecten van performance in en voor de klas, en werken aan hun handelingsbekwaamheid. Door middel van gerichte opdrachten in de les ( en daarbuiten) vergroten zij de effectiviteit van hun communicatie voor en in de klas. De lessen kunnen beschouwd worden als practicum. Studenten werken ervaringsgericht in deze onderwijseenheid. Door middel van gerichte opdrachten in de les (en in de school) werken zij aan het vergroten van hun vaardigheden en ontvangen zij feedback op die vaardigheden. Door middel van andere opdrachten maken zij zich de theorie eigen. De docent op het instituut begeleidt de student in de lessen, via Blackboard, via opdrachten de docent in de school geeft feedback op uitgevoerde opdrachten van de student in de school code: EN-VO-DRA1 Titel: Drama 1 1. studenten zijn zich bewust van de signalen, die zij met hun non-verbale communicatie uitzenden 2. studenten kunnen non-verbale signalen van anderen herkennen en interpreteren en kunnen hun eigen non-verbale communicatie doelbewust inzetten 3. studenten leren te streven naar congruentie tussen hun non-verbale communicatie en hun verbale taal. 4. studenten kunnen via spel variëren in gedragingen 5. studenten weten welke factoren van gedrag horen bij leiding nemen 6. studenten weten dat een krachtige (dramatische) vorm de inhoud van de boodschap versterkt en kunnen dat ook toepassen Ec: 3 portfolio 0 5,5 Niet voldaan t/m Voldaan presentatie 1 5,5 Victor van Geel (2009). Lichaamstaal, praktijkboek voor de leraar, laatste druk 2009 Reader: Hier ben ik!, zesde. Baarn: HB-uitgevers Dagopleiding -6 -

7 Werkervaring, reflectie en onderzoek leerlijn Studieloopbaanbegeleiding 1A EN-VO-SLB1A.V.01 Studieloopbaanbegeleiding 1A - Dagonderwijs Je werkt bij SLB1A aan het in kaart brengen van je eigen ontwikkeling. Dit doe je door te werken aan de vijf beroepstaken in het kader van zelfsturing op studie en loopbaan. Dit zijn: kwaliteitenreflectie (wat kan ik? wie ben ik?), motievenreflectie (wat wil ik?), werkexploratie (waar wil ik werken), loopbaansturing (hoe bereik ik dat?) en netwerken (wie heb ik daarbij nodig?). Ook leer je meer over jezelf door te reflecteren en daarbij dingen bewust te maken die je onbewust aan het doen bent. Je leert concrete, meetbare doelen te stellen en daarbij een stappenplan te maken om die doelen ook te halen: je eerste persoonlijk ontwikkelingsplan. Je krijgt een SLB-groep van ongeveer 10 studenten uit je vakgebied met een SLB'er. Hiermee werk je aan groepsopdrachten maar je zal ook veel individuele opdrachten moeten doen. Het gaat bij SLB immers om jouw persoonlijke ontwikkeling. Jouw SLB'er begeleidt de groepsbijeenkomsten en zal ook regelmatig een persoonlijk gesprek met je aangaan. Studieloopbaantoolkit, loopbaankompas, blackboard, nulmeting De SLB'er begeleidt de groepsbijeenkomsten en gaat regelmatig met elke student persoonlijk in gesprek over de persoonlijke ontwikkeling van de student. Daarnaast is de SLB'er het eerste aanspreekpunt voor de student. Niet voldaan t/m Voldaan code: EN-VO-SLB1A Titel: Studieloopbaanbegeleiding 1A LVO 1. De student ontwikkelt de competentie zelfsturing op studie en loopbaan en zet hierbij de beroepstaken van SLB op een juiste wijze in. 2. De student oriënteert zich op de referentiepunten van het eerste jaar op het gebied van persoonlijk professionele ontwikkeling in relatie tot het opleidings- en beroepsprofiel. 3. De student kan reflectie-instrumenten inzetten om tot een zelfsturing te komen. Ec: 2 Dossier 1 5,5 Niet voldaan t/m Voldaan Mirjam Groen (2006). Reflecteren, de basis, 1. Groningen: Noordhoff Dagopleiding -7 -

8 Studieloopbaanbegeleiding 1B EN-VO-SLB1B.V.01 Studieloopbaanbegeleiding 1B - Dagonderwijs In het vervolg van SLB1A werk je bij SLB1B aan het in kaart brengen van je eigen ontwikkeling. Je blijft werken aan de vijf beroepstaken en je werkt aan je reflectieniveau. Je leert een portfolio aan te leggen waarin je met bewijsmateriaal je ontwikkeling aantoont. Je leert kijken naar je eigen ontwikkeling vanuit je persoonlijke ontwikkeling (jouw beeld van jouw kwaliteiten en motieven), je opleiding (jouw beeld van jouw studievaardigheden) en de beroepsidentiteit (jouw beeld van het beroep van docent) In de periode waarin je SLB1B volgt zal je veel op je stageschool zijn. Hier zullen de SLBbijeenkomsten dan ook plaatsvinden begeleidt door de schoolopleider. Je krijgt door de schoolopleider begeleiding bij het werken aan je POP en het maken van je portfolio. Je SLB'er van Windesheim zal met jou voortgangsgesprekken voeren. Studieloopbaantoolkit, loopbaankompas, blackboard De SLB'er op Windesheim begeleidt op afstand, de schoolopleider leidt de themabijeenkomsten en begeleidt je persoonlijke ontwikkeling die te zien is in en om je les. Niet voldaan t/m Voldaan code: EN-VO-SLB1B Titel: Studieloopbaanbegeleiding 1B LVO 1. De student ontwikkelt de competentie zelfsturing op studie en loopbaan 2. en zet hierbij de beroepstaken van SLB op een juiste wijze in. 3. De student oriënteert zich op de referentiepunten van het eerste jaar op het gebied van persoonlijk professionele ontwikkeling in relatie tot het opleidings- en beroepsprofiel. 4. De student kan reflectie-instrumenten inzetten om tot een zelfsturing te komen. Ec: 2 Propedeusetoets 0 5,5 Niet voldaan t/m Voldaan Portfolio 1 5,5 Niet voldaan t/m Voldaan Taaltoets 0 5,5 Mirjam Groen (2006). Reflecteren, de basis, 1. Groningen: Noordhoff Dagopleiding -8 -

9 Leerwerkstage 1 EN-VO-LWS1.V.02 Leerwerkstage jaar 1 - Dagonderwijs Je gaat in de beroepspraktijk aan de slag met het vormgeven van een goede activerende leeromgeving voor leerlingen. Je bereidt onderwijsactiviteiten voor en kiest daarbij voor een didactische aanpak die activerend is voor leerlingen en die past binnen de context van de school. Je gaat de geplande onderwijsactiviteiten uitvoeren met leerlingen. Je kunt daarbij denken aan vaklessen, maar (afhankelijk van de stageschool) ook aan andere vormen van onderwijs, zoals het maken en begeleiden van onderwijsactiviteiten binnen leergebieden of binnen het competentiegericht leren op het MBO. Ook ga je de uitgevoerde onderwijsactiviteiten bespreken en evalueren. Je gaat in de beroepspraktijk aan de slag met het omgaan met leerlingen. Je geeft leiding aan gesprekken en activiteiten met groepen leerlingen. Je kunt hierbij bijvoorbeeld denken aan het leiding geven tijdens een docentgestuurde lessituatie of aan een project waar leerlingen samen aan werken. De context waarin je leiding geeft is afhankelijk van de mogelijkheden binnen je stageschool. Leerwerkstage Handboek LWS1 en ondersteunende materialen op de bijbehorende blackboard module. door vakcoach, opleider in de school en leerwerkbegeleider in de vorm van lesbezoek, intervisie, gesprekken en themabijeenkomsten. Zeer slecht t/m Uitmuntend code: EN-VO-LWS1 Titel: Leerwerkstage jaar 1 1. Je werkt in de beroepspraktijk aan de SBL competenties. Het vereiste niveau is in de bijhorende gedragsindicatoren uitgewerkt. 2. Je kunt na afronding van onderwijseenheid motiveren of je docent wil worden en of het beroep bij je past. Ec: 6 Beoordelingsgesprek 1 5,5 Zeer slecht t/m Uitmuntend basis van een bewijsdossier Handboek leerwerkstage Dagopleiding -9 -

10 Opleidingsspecifieke leerlijn Vakdidactiek Aardrijkskunde 1 EN-AK-DID1.V.01 Didactiek 1 Aardrijkskunde - Dagonderwijs Het gaat in deze onderwijseenheid om het leren maken van een les aardrijkskunde. Daarbij is er aandacht voor de aard van het vak: wat is dat eigenlijk voor vak, aardrijkskunde? En er is aandacht voor het opzetten van een les: hoe ontwikkel je een les. In deze onderwijseenheid wordt een verband gelegd tussen de vakinhoud en het onderwijs. 1. Door het model directe instructie maken studenten kennis met didactische modellen. De studenten leren in de voorbereiding van een leeractiviteit een relatie te leggen tussen (cognitieve en sociaal-affectieve) leerdoelen, onderwijsinhoud, beginsituatie (van de les en de leerling) en werkvormen. 2. De studenten maken kennis met de dimensies van Marzano en kunnen die dimensies gebruiken om een les te analyseren. 3. Er worden verschillende leeractiviteiten uitgevoerd, de nadruk in de onderwijseenheid ligt vooral op ontwikkeling, studenten moeten de gemaakte keuzes kunnen uitleggen aan de hand van de dimensies. Bestuderen en bespreken literatuur. Zelf ontwikkelen van lesmateriaal en dat presenteren en verantwoorden. Geen specifieke hulpmiddelen De docent licht de theorie uit de literatuur toe, en ondersteunt bij het maken van keuzes bij het ontwikkelen van materiaal door de studenten. Hij organiseert en geeft feedback. code: EN-AK-DID1 Titel: Didactiek 1 aardrijkskunde 1. De student kan een leerstofanalyse maken van aardrijkskundeleerstof voor leerlingen (kennisbasis aardrijkskunde vakdidactiek 4, aardrijkskunde leren) 2. De student kan lesplan opstellen aan de hand van het Model van Directe Instructie 3. De student kan de functie van de SBL competenties uitleggen en gedragsindicatoren hiervan toepassen in het evalueren van een eigen les en die van een medestudent. 4. De student kan de richtvragen van de vijf dimensies van Marzano uitleggen en toepassen in het evalueren een eigen les en die van een medestudent. 5. De student kan een videopresentatie samenstellen van relevante onderdelen van een zelfgegeven aardrijkskundeles. (kennisbasis ict 1, instrumentele vaardigheden) 6. De student kan geografische vragen en geografische werkwijzen in leerstof voor leerlingen identificeren. (kennisbasis aardrijkskunde vakdidactiek 2, aardrijkskunde leren) 7. De student kan geografische vragen en geografische werkwijzen in leerdoelen operationaliseren in vragen en opdrachten in een aardrijkskundeles(stof). (kennisbasis aardrijkskunde vakdidactiek 2, aardrijkskunde leren) Ec: 3 Werkstuk 1 5,5 Centrum voor Educatieve Geografie (2009). Handboek Vakdidactiek Aardrijkskunde, 1. Amsterdam: Centrum voor Educatieve Geografie Ebbens, S en Ettekoven, S (2010). Effectief Leren, Basisboek, 2. Groningen: Noordhoff Marzano, R en Miedema, W (2010). Leren in 5 dimensies, Moderne didactiek voor het voortgezet onderwijs, 4. Assen: Van Gorcum Dagopleiding -10 -

11 Cartografie EN-AK-CART.V.01 Cartografie - Dagonderwijs De onderwijseenheid begint met een introductie over kaarten, atlassen en projectieleer. De verschillende soorten kaarten, de diverse projectiemethoden en elementen van kaartproductie, zoals generalisatie en vormgeving komen aan bod. Gelijktijdig wordt geoefend met elementaire kaartvaardigheden. Het tweede onderdeel is Remote Sensing. Remote Sensing betekent letterlijk waarnemen op afstand. Dit waarnemen kan gebeuren vanuit een vliegtuig, maar ook vanuit satellieten. Dit laatste is een bekend verschijnsel geworden. Een satelliet stuurt digitale informatie naar de aarde. Deze informatie is gebaseerd op waargenomen straling. De informatie wordt omgezet in beelden. Door middel van de opdrachten wordt geleerd hoe dit werkt en hoe dit toegepast kan worden. Kaarten kunnen ook opgebouwd worden op basis van digitale databases. In een Geografisch Informatie Systeem kun je data verzamelen, ordenen, selecteren, bewerken en vervolgens grafisch weergeven. Je kunt eenvoudige en meer complexe geografische analyses maken met behulp van deze databases. In deze onderwijseenheid leer je een aantal eenvoudige GIS-toepassingen gebruiken, waarmee je (ook bij andere onderwijseenheden) een eenvoudige geografische analyse kunt uitvoeren. In de onderwijseenheid wordt expliciet aandacht geschonken aan de verschillende kaartvaardigheden: kaartselectie, kaartlezen, kaartanalyse, kaartinterpretatie en kaartproductie. Relatie met het onderwijs: kaart- en atlasgebruik is misschien wel het meest basale en tegelijkertijd kenmerkende onderdeel van aardrijkskunde. Bij elk onderdeel van de schoolaardrijkskunde moeten leerlingen kaarten kunnen lezen, analyseren en interpreteren en moeten ze zelfstandig informatie opzoeken in de atlas. Dit laatste gebeurt in toenemende mate met satellietbeelden en met digitale kaarten en informatiesystemen. Tijdens de eerste colleges wordt geoefend met een aantal basisvaardigheden met betrekking tot kaartgebruik en atlasgebruik. De laatste colleges vinden plaats in een computerlokaal. Daar wordt geoefend met het gebruik van digitale atlassen, satellietbeelden en enkele eenvoudige toepassingen van een Geografisch Informatie Systeem. De Grote Bosatlas, 53e druk Computer Tijdens de colleges worden vaardigheden geoefend. Deze worden door de docent begeleid. code: EN-AK-CART Titel: Cartografie Na afloop van deze onderwijseenheid heb je: 1. kennis van en inzicht in kaartprojectieleer, 2. kennis van elementaire kartografische technieken, 3. kennis van de verschillende kaartvaardigheden (kaartselectie, kaartlezen, kaartanalyse, kaartinterpretatie en kaartproductie) en kun je deze toepassen, 4. kennis van digitale atlassen, 5. kennis van de basisprincipes van Remote Sensing, 6. kennis van mogelijkheden voor toepassing van Remote Sensing in het onderwijs, 7. kennis van eenvoudige GIS-toepassingen; Dagopleiding -11 -

12 en kun je 1. omgaan met de belangrijkste aspecten van kaarten waaronder schaal, legenda, projectie, reliëf, generalisatie, 2. enkele toepassingen van Remote Sensing voor het onderwijs zelf uitvoeren, 3. op basis van satellietbeelden een eenvoudige kaart van de eigen omgeving maken, 4. eenvoudige geografische analyses uitvoeren met behulp van GIS- toepassingen. Ec: 3 Opdracht 0,5 5,5 Tentamen 0,5 5,5 (2007). De Grote Bosatlas, 53e druk, of recenter indien aanwezig, 53e. Groningen: Wolters- Noordhoff Dagopleiding -12 -

13 Nederlandse landschappen EN-AK-NEDL.V.12 Nederlandse Landschappen - Dagonderwijs Het landschap is het meest zichtbare aspect van de geografie. Hierin zijn de gevolgen van processen in de dimensies economie, cultuur, sociale en politieke verbanden en de relatie tussen de mens en het milieu zichtbaar. Aan de hand van het boek, topografische kaarten, excursies en het werken met (lucht)foto s worden de kenmerken van de Nederlandse (cultuur)landschappen aan de orde gesteld. De hierboven genoemde natuurlijke factoren die hebben bijgedragen aan het ontstaan van de landschappen worden daarbij kort behandeld. Verder wordt vooral ingegaan op de relaties tussen de natuurlijke elementen en de inrichtingselementen waaruit die landschappen bestaan. Er is uitgebreid aandacht voor de Topografische kaart en Google Earth als bron. Geografische werkwijzen en vaardigheden 1. Relateren van verschijnselen in een gebied. 2. Lezen, analyseren en interpreteren van kaarten. 3. Samenhang tussen gebieden en verschijnselen aangeven 4. Verschijnselen of gebieden bekijken vanuit verschillende dimensies. Relatie met andere onderwijseenheden. Deze onderwijseenheid sluit aan bij de kennis en vaardigheden die worden aangeboden in de module cartografie. Relatie met het onderwijs Via opdrachten krijg je handvatten aangereikt om in het onderwijs met kaarten te werken. In de opdracht verken je de eigen omgeving en maak je daar praktische opdrachten bij, voor toepassing in je eigen onderwijs. Deze onderwijseenheid heeft de volgende relatie met de kennisbasis: 3.1 en 3.2 Landschappen, Nederlandse cultuurlandschappen en de strijd van Nederland tegen het water hoor-/instructiecollege werkcollege individuele opdracht training/practicum excursie Historische atlassen en kaarten Topografische kaarten Mondeling code: EN-AK-NEDL Titel: Nederlandse landschappen Na afloop van deze onderwijseenheid kan je: 1. het landschap en op de topografische kaart de verschillende Nederlandse cultuurlandschappen herkennen en beschrijven. 2. het ontstaan van de verschillende Nederlandse landschappen verklaren aan de hand van natuurlijke en historische factoren. 3. relaties leggen tussen de verschillende (historische) functies van de elementen van de Nederlandse cultuurlandschappen. 4. Verder ken je de basiseenheden van de legenda van de Topografische kaart en kan je deze gebruiken om deze kaarten te analyseren en te interpreteren. Ec: 4 Dagopleiding -13 -

14 Tentamen 8 5,5 Werkstuk over landschap in 2 5,5 eigen omgeving ().Grote Bosatlas, Meest recent. Groningen: Noordhoff Ancker, J.A.M. van den, P.D. Jungerius (2009). Het ontstaan van het Nederlandse Landschap,. Amsterdam: Buijten en Schipperheijn Barends, S. et al (). Het Nederlandse Landschap, een historisch Geografische benadering,. Utrecht: Werkgroep Canon (2008). Het ontstaanvan het Nederlandse Landschap, een canon in 12 thema's, in 50 vensters,. Ede: Geoheritage NL en Buro voor Explanation Design Dagopleiding -14 -

15 Stadsgeografie EN-AK-STAG.V.01 Stadsgeografie - Dagonderwijs Tijdens deze onderwijseenheid wordt de geschiedenis van Nederlandse steden behandeld en ga je in op het ontstaan en de opbouw van een steden en specifieke stad. De theorie zal worden toegelicht middels een geografische excursie in een stad. Ten tweede onderzoek je een aantal geografische processen en patronen van steden en verstedelijking, onder meer door het analyseren van een aantal beelden over steden. Ten tweede breng je verschillende modellen van steden in kaart. Je gaat deze toepassen en vergelijkingen maken tussen steden in diverse werelddelen. Geografische werkwijzen en vaardigheden; 1. Maken van vergelijkingen; 2. Wisselen van analyseniveau; 3. Leggen van relaties; 4. Confronteren van dimensies Relatie met het onderwijs. In deze onderwijseenheid wordt er een link gelegd tussen de theorie van de stadsgeografie en de aardrijkskunde onderwijspraktijk. Deze onderwijseenheid is inleidend voor de onderwijseenheden; ruimtelijk beleid; Noord Amerika; Europa en ruimtelijke vraagstukken in Nederland. hoor-/instructiecollege werkcollege individuele opdracht training/practicum zelfstudie nvt via digitale media mondeling code: EN-AK-STAG Titel: Stadsgeografie Na afloop van deze onderwijseenheid heb je: 1. kennis van en inzicht in de belangrijkste historische ontwikkelingen en geleding van verschillende stedelijke typen in Nederland; 2. kennis van en inzicht in de belangrijkste stadsgeografische modellen; 3. kennis van en inzicht in urbanisatie als proces; 4. kennis van en inzicht in de belangrijkste geografische processen en patronen in urbane gebieden in verschillende delen van de wereld. Na afloop van deze onderwijseenheid kan je; 1. de belangrijkste historische ontwikkelingen en geleding van verschillende stedelijke typen in Nederland toepassen op een stad in de eigen omgeving; 2. de belangrijkste stadsgeografische modellen toepassen op diverse(wereld)steden. Ec: 4 Tentamen 1 5,5 Dagopleiding -15 -

16 (2007 of meest recente). De Grote Bosatlas, 53. Groningen: Noordhoff Uitgevers B.V. Barends, S. e.a. (red.) (2010). Het Nederlandse landschap. Een historisch-geografische benadering,. Utrecht: Uitgevrij Matrijs Knox, P.L. en Marston, S.A. (2012). Human Geography. Places and Regions in Global Conte nieuwste, 6de druk. Upper Saddle River, New Jersey, USA: Pearson Education, Inc. Dagopleiding -16 -

17 Ontwikkelingsvraagstukken EN-AK-ONVR.V.02 Ontwikkelingsvraagstukken met toepassing op Latijns Amerika - Dagonderwijs In de aardrijkskunde is traditioneel veel belangstelling voor verschillen in de wereld. Dit is te merken aan de twee basisvragen die geografen altijd stellen: waar? En: waarom daar? Met evenveel recht kunnen we tevens de vraag stellen: waarom elders níet? En de vraag: wat zijn de gevolgen daarvan? In de module ontwikkelingsvraagstukken belichten we sociale, geografische en economische tegenstellingen. Die manifesteren zich op diverse schaalniveaus. Op wereldschaal is daar enerzijds het (rijke) westen, de westerse wereld, de eerste wereld, waar men vaak Noord-Amerika, (West-) Europa, Australië en Nieuw-Zeeland onder verstaat. Sommigen rekenen ook Japan tot de westerse wereld. Ofschoon dat op basis van een vergelijkbaar peil ten aanzien van bepaalde criteria (ontwikkelingsniveau, demografie, gezondheidstoestand) verdedigbaar is, geeft het tegelijk aan hoe willekeurig de terminologie is. Anderzijds zijn er de armere ontwikkelingslanden, onderontwikkelde landen, de Derde Wereld, het zuiden. Ook bínnen ontwikkelingslanden zijn grote verschillen, bijvoorbeeld tussen een kleine groep rijken en een grote groep armeren. Deze tegenstelling komt eveneens aan bod. Geografische werkwijzen en vaardigheden. 1. Relateren van verschijnselen in een gebied en tussen gebieden en tussen gebieden 2. Veranderen van schaalniveau 3. Gebieden en verschijnselen indelen in respectievelijk deelgebieden en deelverschijnselen 4. Samenhang tussen gebieden en verschijnselen aangeven 5. Verschijnselen of gebieden bekijken vanuit verschillende dimensies Relatie met andere onderwijseenheden De module maakt gebruik van kennis verworven bij de onderwijseenheid Stadsgeografie Relatie met het onderwijs Door middel van opdrachten krijgt de student de gelegenheid om de opgedane kennis toe te passen in het voortgezet onderwijs De onderwijseenheid kent een afwisseling van hoorcollege, werkcollege en groepsopdrachten Geen De docent begeleidt de werkcolleges en de groepsopdrachten code: EN-AK-ONVR Titel: Ontwikkelingsvraagstukken met toepassing op Latijns Amerika Na afloop van deze cursus heb je: 1. Kennis van en inzicht in de belangrijkste opvattingen over onderontwikkeling 2. Kennis van en inzicht in de belangrijkste ontwikkelingsvraagstukken van dit moment: armoede, ontwikkeling, verstedelijking 3. Kennis van en inzicht in de rol van de landbouw, het platteland en het voedselvraagstuk 4. Kennis van en inzicht in de bevolkingsgroei en het dilemma van ontwikkeling en milieubehoud En kan de student - kritisch omgaan met bronnen (o.a. op internet) Na afloop van deze cursus kun je: 1. een korte presentatie geven over een relevant thema Ec: 4 Tentamen 0,8 5,5 Opdracht 0,2 5,5 Dagopleiding -17 -

18 Blij, de, H.J. (2010). Global geography, international student version, Meest recente druk. Hoboken, New jersey, USA: John Wiley ans Sons. Knox, P.L. en Marston, S.A. (2012, nieuwste). Human Geography. Places and Regions in Global Context, 6e of mees recente druk. New Jersey, USA: Upper Saddle River Dagopleiding -18 -

19 Fysische geografie: Endogene kracten EN-AK-ENDK.V.01 Endogene Krachten - Dagonderwijs De aarde kan beschouwd worden als een dynamisch systeem, met vier sferen: lucht, water, leven en ondergrond. Deze hoofdelementen vormen de basis voor de vorming van verschillende fysische landschappen, zoals vulkanen, spitse en afgeronde gebergten en rivierdelta's. In deze onderwijseenheid staat de ondergrond, ook wel lithosfeer genoemd, centraal. Je gaat bekijken op welke wijze de endogene krachten de aarde hebben vorm gegeven. Je kunt niet, zoals Jules Verne, afreizen naar de diepten van de aardkorst, mantel en kern. Maar er zijn vele andere technieken waarmee je de opbouw van de aarde en de krachten van binnenuit kunt bestuderen. Een aantal daarvan wordt in deze module bekeken. Nadat de opbouw van de aarde en de verschillende soorten gesteenten en de gesteentecyclus zijn behandeld bekijken we hoe je relatieve en absolute tijdsdateringen van gesteentelagen kunt uitvoeren. Vervolgens gaan we in op de platentektoniek bij verschillende typen breukzones. Daarbij wordt uitgebreid aandacht besteed aan gerelateerde verschijnselen als vulkanisme, aardbevingen, tsunami s, gebergtevorming en delfstofvorming. Practica zorgen voor een concrete uitwerking van de theorie. Je maakt en presenteert ook zelf een aandachtstrekker, een lesopening, een trigger, over een van de behandelde onderwerpen. Voor één specifiek gebied, IJsland, onderzoek je hoe al deze processen met elkaar in verband staan. Geografische werkwijzen en vaardigheden: 1. Relateren van verschijnselen in een gebied en tussen gebieden. 2. Lezen en interpreteren van diagrammen, doorsneden en kaarten. 3. Het wisselen van schaalniveau. 4. Maken van aandachtstrekker voor een klassesituatie. Relatie met andere onderwijseenheden: We gaan de verschillende sferen van systeem aarde in 3 onderwijseenheden bekijken. Bij Endogene krachten wordt de lithosfeer behandeld. In de onderwijseenheid Zonale Geografie komen de andere drie sferen van systeem aarde aan bod (biosfeer, atmosfeer en hydrosfeer). Deze 2 onderwijseenheden vormen de basis voor de onderwijseenheid Exogene Krachten. Bij deze eenheid staat de invloed van alle elementen van de 4 sferen op het landschap centraal. Relatie met het onderwijs: Via practica krijg je handvatten aangereikt om in het onderwijs de thema s platentektoniek en vulkanisme te behandelen. Je beoordeelt sites op geschiktheid voor het onderwijs. En je maakt en presenteert een trigger/aandachtstrekker op VMBO-niveau. Colleges, practica en opdrachten en presentaties mondeling en via de digitale leeromgeving Dagopleiding -19 -

20 code: EN-AK-ENDK Titel: Endogene krachten Je verkrijgt inzicht in de opbouw van de aarde en de endogene krachten die de aarde vorm geven. Na afloop van deze onderwijseenheid heb je: 1. Kennis van de geschiedenis van de ontwikkeling van de theorieën over de ouderdom van de aarde. 2. Kennis van en inzicht in de opbouw van de aarde, de verschillende soorten gesteenten en de gesteentecyclus. 3. Kennis van en inzicht in verschillende technieken voor relatieve en absolute tijdsdateringen van gesteentelagen. 4. Kennis van en inzicht in de werking van de platentektoniek. 5. Kennis van en inzicht in de verschijnselen als vulkanisme, aardbevingen, tsunami s en gebergtevorming. 6. Inzicht in de relaties tussen platentektoniek en vulkanisme, aardbevingen, gebergtevorming en tsunami s. 7. Kennis van de mogelijkheden van practica over deze onderwerpen voor het onderwijs in de klas. Na afloop kun je: 1. Gesteenten herkennen en benoemen. 2. Aan de hand van doorsneden van gebieden relatieve tijdsdateringen bepalen. 3. Aardbevingen plotten en lokaliseren aan de hand van seismogrammen en relateren aan breukzones en diepte. 4. Vulkanisme, aardbevingen en gebergtevorming relateren aan de platentektoniek. 5. Sites over vulkanisme beoordelen op geschiktheid voor het onderwijs. 6. Kaarten en doorsneden en diagrammen over de platentektoniek en gerelateerde verschijnselen interpreteren. 7. Op basis van foto's, internetsites en de theorie uit het boek een onderzoek uitvoeren naar de relatie platentektoniek, gebergtevorming, vulkanisme en aardbevingen. 8. Een aandachtstrekker maken voor het onderwijs over dit thema Ec: 4 Tentamen 1 5,5 Strahler, A. & Strahler, A. (). Introducing Physical Geography, 5e of meest recente druk. Hoboken, NJ, Verenigde Staten: John Wiley & Sons, inc Dagopleiding -20 -

21 Europa EN-AK-EURO.V.12 Europa - Dagonderwijs In deze onderwijs eenheid wordt regionaal geografisch bestudeerd. Er wordt een antwoord gezocht op onderstaande vragen Europa wat is dat eigenlijk? Waar houdt Europa op, in het zuiden van de Russische staatsgemeenschap? Wat is de Europese identiteit en bestaat die eigenlijk wel? Heeft het Europees stedensysteem een uniek patroon? Welke regionale verschillen zijn er in Europa en hoe kun je die verklaren? Welke zaken beïnvloeden de Europese bevolking? Welke rol speelt de EU op het gebied van, natuur, landbouw en ruimtelijke planning? Europa is niet alleen een geografisch begrip, maar ook een cultureel, historisch, economisch, cultureel en politiek begrip. In deze onderwijseenheid wordt Europa vanuit verschillende dimensies belicht. Geografische werkwijzen en vaardigheden Relateren van verschijnselen in een gebied en tussen gebieden en tussen gebieden Veranderen van schaalniveau Gebieden en verschijnselen indelen in respectievelijk deelgebieden en deelverschijnselen Samenhang tussen gebieden en verschijnselen aangeven Verschijnselen of gebieden bekijken vanuit verschillende dimensies Relatie met andere onderwijseenheden Gebruik van kennis verworven bij onder meer de onderwijseenheid Stadsgeografie. Relatie met het onderwijs Door middel van opdrachten krijgt de student de gelegenheid om het geleerde toe te passen in het voortgezet onderwijs Zelfstudie (Werk)Colleges Opdrachten Geen Dagopleiding -21 -

22 code: EN-AK-EURO Titel: Geografie van de Europese Unie Na afloop van de onderwijseenheid heeft de student kennis van en inzicht in: 1. regionaliseringmethoden, hij/zij kan deze herkennen en kan doelen daarvan aangeven; 2. de wijzen waarop regionale geografie beoefend kan worden; 3. de basistopografie van de Europa; 4. de fysisch-geografische geleding van Europa; 5. de ontstaansgeschiedenis van Europa en van de Europese Unie en de centrale waarden van waaruit de Unie ontstond; 6. Het natuurbeleid in de EU 7. De landbouw en het landbouwbeleid in de EU 8. de bevolkingsgeografie van Europa; 9. de belangrijkste stadsgeografische patronen en processen in Europa, vergeleken met de Verenigde Staten; 10. het economisch systeem en recente economisch-geografische ontwikkelingen in Europa; 11. de culturele geografie van Europa; 12. de politieke machtsbases in Europa en de politieke positie van Europa in de wereld; 13. het draagvlak van de Europese Unie in Europa 14. het grensgebied van de Unie met Noord-Afrika en niet-eu Europa vanuit verschillende dimensies 15. de voor deze regio s relevante begrippen, concepten en modellen en kunnen deze toepassen op de bedoelde grensgebieden ; 16. de geografische werkwijzen: wisselen van schaal- en analyse niveau, het leggen van geografische relaties, het maken van geografische vergelijkingen en het confronteren van dimensies; 17. bovengenoemde geografische werkwijzen en kan deze toepassen op een regio in Europa; Ec: 3 Tentamen 1 5,5 Blij, de, H.J., Muller, P.O. (2010). Global Geography,. Hoboken, NJ, USA: John, Wiley & So Inc. Pater, de, B. (red) (2009). West-Europa, hoofdlijnen van geografie en ruimtelijke planning, Assen: van Gorcum Dagopleiding -22 -

23 Zonale geografie EN-AK-ZONA.V.01 Zonale Geografie - Dagonderwijs Beschrijving: De aarde vormt een dynamisch systeem. De landschappen waarin wij leven vormen een dynamisch geheel waarbij de hoofdcomponenten, de vier sferen lucht, water, leven en ondergrond, met elkaar in verband staan. In de onderwijseenheid Endogene krachten is de lithosfeer, de ondergrond aan bod gekomen. In deze module gaan we met name in op de atmosfeer, hydrosfeer en biosfeer. Daarbij wordt gekeken naar de spreiding van de klimaten, bodems, vegetatie en landbouwzones op aarde en de relaties tussen deze zones. We kijken vooral vanuit de dimensie natuur naar de verschijnselen. Voor een goed begrip van de spreiding van de klimaten op aarde wordt de werking van de energiebalans, de temperatuur en de neerslag bestudeerd. Vervolgens komen de luchtcirculatie, oceaanstromingen, weersystemen en kringlopen aan bod. Met deze gegevens kunnen we de spreiding van de verschillende klimaten op aarde verklaren. Verschillende klimaatindelingen zullen de revue passeren. Bodems en vegetatie en landbouwzones staan in nauwe relatie met het klimaat. Na een introductie op de wereldclassificatie van de bodems en de vegetatiezones worden de relaties tussen al deze factoren onderzocht. Daarnaast wordt bekeken op welke wijze de mens deze natuurlijke mogelijkheden gebruikt voor de landbouw. Via opdrachten en practica wordt geoefend hoe je deze stof in de klas zou kunnen toepassen. Tot slot onderzoekt de student zelf via een toepassing in een afgebakende regio de relatie tussen klimaat, bodem, vegetatie en landbouw. Geografische werkwijzen en vaardigheden: 1. Relateren van verschijnselen in een gebied en tussen gebieden. 2. Maken en lezen en interpreteren van klimaatdiagrammen, weerkaarten en kaarten. 3. Uitvoeren van een voorgestructureerd onderzoek. Relatie met andere modulen: In de module Endogene krachten wordt van systeem aarde de lithosfeer behandeld. Bij Zonale Geografie komen met name de atmosfeer, hydrosfeer en biosfeer aan bod. Deze 2 onderwijseenheden vormen samen de basis voor de onderwijseenheid Exogene krachten. Relatie met het onderwijs: Via opdrachten wordt duidelijk op welke wijze praktische opdrachtjes ingezet kunnen worden in het onderwijs om de thema s klimaten en het weer in de klas te behandelen. Hoorcolleges, werkcolleges, practica, zelfstandig onderzoek Geen Mondeling en via digitale leeromgeving code: EN-AK-ZONA Titel: Zonale geografie Je verkrijgt inzicht in de opbouw van de landschapszones op aarde voor wat betreft klimaat, bodem, vegetatie en landbouw. Na afloop van deze onderwijseenheid heb je: 1. Kennis van en inzicht in de neerslag- en temperatuursverschillen op aarde. 2. Kennis van en inzicht in de werking van de luchtcirculatie, energiebalans en oceaanstromingen. 3. Kennis van en inzicht in de spreiding van de klimaatzones op aarde. 4. Kennis van en inzicht in de vorming en spreiding van de bodems en vegetatiezones en de rol van de kringlopen. 5. Inzicht in de relaties tussen klimaat, bodem en vegetatie. 6. Inzicht in de relaties van deze natuurlijke factoren met de landbouw. 7. Kennis van de mogelijkheden van opdrachten over klimaat, bodem, landbouw en weer voor het onderwijs. Dagopleiding -23 -

24 De student kan: 1. Indelingen in klimaatgebieden kritisch evalueren. 2. Klimaatdiagrammen en klimaatgrafieken tekenen en interpreteren. 3. Weerkaarten analyseren. 4. Verschillende toekomstvisies over klimaatveranderingen tegen over elkaar zetten. 5. Kaarten met GIS-data gebruiken om relaties tussen verschijnselen te leggen. 6. Op basis van literatuur, eigen verzamelde gegevens en kaarten een onderzoekje uitvoeren naar de relatie tussen bodem, klimaat, vegetatie en landbouw in een regio. 7. klimaatgrafieken en transecten en weerkaartjes toepassen in het onderwijs. Ec: 4 tentamen 0,8 5,5 opdracht 0,2 5,5 Strahler, A. & Strahler,A. (2006 ( vierder druk) of 2010 ( vijfde druk) ). Introducing Physical Geography, vierde of vijfde druk. Hoboken, NJ, United States of America: J.Wiley & Sons Dagopleiding -24 -

25 Ruimtelijk beleid EN-AK-RUBE.V.01 Ruimtelijk Beleid - Dagonderwijs De onderwijseenheid gaat in op een van de grootste uitdagingen van Nederland: de inrichting van de ruimte in de nabije toekomst. Waar laten we de huizen, bedrijven, infrastructuur, recreatieterreinen? Hoe gaat het landschap eruit zien? Daarvoor is kennis nodig van de ruimtelijke ordening als instrument en het ruimtelijke beleid in heden en verleden. Ook de demografische en economische ontwikkelingen zijn essentieel voor het kunnen begrijpen van de ruimtelijke uitdaging. Tot de stof behoren demografische ontwikkelingen, sociale ontwikkelingen, ruimtelijke ontwikkelingen en ruimtelijk beleid. Er is in de contacturen ruimte voor meningsvorming en discussie over ruimtelijke vraagstukken. Geografische werkwijzen en vaardigheden 1. Relateren van verschijnselen in een gebied en tussen gebieden. 2. Veranderen van schaalniveau 3. Lezen en interpreteren van kaarten en modellen. 4. Gebieden en verschijnselen indelen in respectievelijke deelgebieden en deelverschijnselen 5. Samenhang tussen gebieden en verschijnselen aangeven 6. Verschijnselen of gebieden bekijken vanuit verschillende dimensies Relatie met andere onderwijseenheden Deze onderwijseenheid bouwt voort op kennis en vaardigheden opgedaan in de eenheden Cartografie en Stadsgeografie. Deze onderwijseenheid vormt onder meer een basis voor de onderwijseenheid ruimtelijke vraagstukken in Nederland. Relatie met het onderwijs Via opdrachten krijg je handvatten aangereikt om in het onderwijs het thema ruimtelijk beleid te behandelen. In de opdracht verken je het eigen omgevingsonderwijs. hoor-/instructiecollege werkcollege groepsopdracht e-learning zelfstudie excursie n.v.t. via digitale media mondeling code: EN-AK-RUBE Titel: Ruimtelijk beleid Na afloop van deze onderwijseenheid heb je 1. kennis van en inzicht in de hoofdlijnen van de geschiedenis van de ruimtelijke ordening in Nederland; 2. kennis van en inzicht in de hoofdlijnen van de ontwikkelingen in de ruimtelijke ordening in Nederland; 3. kennis van en inzicht in het actuele ruimtelijke beleid, en kan je verklaren welke achtergronden de in dit beleid gemaakte keuzen hebben; Dagopleiding -25 -

26 Na afloop van deze onderwijseenheid kan je: 1. De belangrijkste wettelijke regelingen m.b.t. ruimtelijke ordening noemen; 2. Zich een mening vormen over oplossingen die voor ruimtelijke keuzes zijn en worden genomen. 3. GIS gebruiken om relaties tussen verschijnselen te leggen. 4. Op basis van literatuur, GIS en zelf verzamelde gegevens en kaarten een onderzoek doen naar de ruimtelijke ordening in een bepaalde Nederlandse stad. Ec: 4 Film 0,5 5,5 Tentamen 0,5 5,5 Majan Hidding (2006). Planning voor stad en land,. Bussum: Coutinho Dagopleiding -26 -

27 Noord-Amerika EN-AK-VESA.V.01 Noord Amerika - Dagonderwijs De Verenigde Staten zijn de enig overgebleven wereldmacht. Zij zijn onbetwist in haar economische, militaire en culturele macht en oefenen die macht wereldwijd uit. Meer dan 50% van de wetenschappelijke productie wordt in de VS gerealiseerd. Dat betekent dat we ook voor technologische vooruitgang sterk op de VS zijn aangewezen. Aan de hand van het boek en ander bronnenmateriaal maakt de student kennis met de VS. Vanuit de centrale waarden die vanaf de kolonisatie richtinggevend zijn geweest voor haar ontwikkeling passeren politieke, economische, demografische en culturele aspecten die de geografie van dit land beïnvloeden de revue. Ook de geopolitieke positie van de VS wordt belicht. Geografische werkwijzen en vaardigheden: 1. Relateren van verschijnselen in een gebied en tussen gebieden en tussen gebieden 2. Veranderen van schaalniveau 3. Gebieden en verschijnselen indelen in respectievelijk deelgebieden en deelverschijnselen 4. Samenhang tussen gebieden en verschijnselen aangeven 5. Verschijnselen of gebieden bekijken vanuit verschillende dimensies Relatie met andere modules 6. De module maakt gebruik van kennis verworven bij de module Stadsgeografie en de module Zonale Geografie Relatie met het onderwijs Door middel van opdrachten krijgt de student de gelegenheid om de opgedane kennis toe te passen in het voortgezet onderwijs De colleges kennen een afwisseling van hoorcolleges, werkcolleges en groepsopdrachten geen De docent begeleidt de studenten in de werkcolleges en bij de groepsopdrachten code: EN-AK-VESA Titel: Noord Amerika Na afloop van deze onderwijseenheid heb je kennis van en inzicht in de: 1. fysisch-geografische geleding en processen in de VS 2. werking van de economisch-geografische geleding en processen in de VS 3. economische processen in de VS, met name in het grensgebied met Mexico 4. verstedelijkingsprocessen in de VS 5. kennis van en inzicht in de verschillende aspecten van de multiculturele samenleving van de VS 6. huidige hegemoniale macht van de VS en de implicaties daarvan voor andere landen en (opkomende) machtsblokken 7. beeldvormende processen die een rol spelen m.b.t. de VS Na afloop van deze onderwijseenheid heb je inzicht in: 8. de samenhang tussen de verschillende deelaspecten in een regio in de VS. En kan je: 1. kritisch omgaan met bronnen (o.a. op internet) 2. Kaart- en ander bronmateriaal analyseren en interpreteren 3. een onderzoek uitvoeren en presenteren Ec: 3 tentamen 0,8 5,5 opdracht 0,2 5,5 Dagopleiding -27 -

28 De Blij (meest recente editie). Regions. Realms, Regions and Concepts., meest recente editie, New York: Wiley Pater, B. de (red). (2007). Noord-Amerika, Een geografie van de Verenigde Staten en Canada, meest recente druk. Assen: Van Gorcum Dagopleiding -28 -

29 Bevolkingsgeografie EN-AK-BEGE.V.01 Bevolkingsgeografie - Dagonderwijs In de afgelopen eeuwen heeft op verschillende momenten in verschillende delen van de wereld een demografische overgang plaats gevonden van hoge geboorte- en sterftecijfers naar lage geboorte- en sterftecijfers. Een aantal landen bevindt zich nog in deze overgangsfase. Deze overgang, ook wel de demografische transitie genoemd, is gepaard gegaan met een zeer sterke bevolkingsgroei. In de onderwijseenheid bevolkingsgeografie wordt deze overgang met bijbehorende karakteristieken en achterliggende oorzaken bestudeerd. Centraal hierbij staat de vraag hoe de bevolking zich naar omvang, samenstelling en spreiding de afgelopen eeuwen heeft ontwikkeld en hoe de bevolking zich naar alle waarschijnlijkheid de komende decennia zal ontwikkelen. De bevolkingsgeografische processen en patronen worden op verschillende schaalniveaus bestudeerd: mondiaal, continentaal (vooral Europees) en nationaal niveau. In deze onderwijseenheid wordt ook aandacht geschonken aan de belangrijkste migratieprocessen, vooral op nationaal niveau. De Nederlandse samenleving is de laatste decennia door zowel buitenlandse als binnenlandse migratie sterk veranderd naar samenstelling en spreiding. In deze onderwijseenheid staat ook de vraag centraal wat dit voor gevolgen heeft voor de Nederlandse samenleving. In het bijzonder wordt hierbij ingegaan op het ontstaan van een multiculturele maatschappij. Colleges met diverse werkvormen. Computer code: EN-AK-BEGE Titel: Bevolkingsgeografie Na afloop van deze onderwijseenheid 1. Heb je kennis van en inzicht in bevolkingsgeografische patronen rond sterfte, geboorte en migratie op mondiaal, Europees en nationaal schaalniveau 2. Heb je kennis van en inzicht in bevolkingsgeografische processen rond sterfte, geboorte en migratie op mondiaal, Europees en nationaal schaalniveau 3. Heb je kennis van en inzicht in de belangrijkste bevolkingsgeografische theorieën rond natuurlijke bevolkingsgroei en migratie en kun je deze toepassen op verschillende gebieden in verschillende perioden in de laatste paar eeuwen. 4. Heb je kennis van en inzicht in de samenstelling en ruimtelijke spreiding van de Nederlandse bevolking en de veranderingen hierin die de afgelopen decennia hebben plaats gevonden. Ec: 3 Tentamen 1 5,5 (). Demos,. : NIDI James Rubinstein (2011). The Cultural Landscape, 10e. Upper Saddle River: Pearson Dagopleiding -29 -

30 Excursie Berlijn EN-AK-BRLN.V.01 Excursie Berlijn - Dagonderwijs In het kader van deze onderwijseenheid ga je op excursie naar Berlijn. Binnen de leerwerktaak moet je de inhoud van de excursie Berlijn en de onderwijseenheden Stadsgeografie (EN-AK-STAG) en bevolkingsgeografie (EN-AK-BEGE) gebruiken en toepassen. Excursie Zelf nader in te vullen werkvormen Geen mondeling in het veld code: EN-AK-BRLN Titel: Excursie Berlijn 1. Na afronding van deze onderwijseenheid heb je inzicht in de recente geschiedenis (na de Duitse eenwording) van Berlijn. 2. Je kunt de geleding van de stad beschrijven, verklaren en vergelijken met de algemene stadsmodellen. 3. Je kunt de verschillen tussen de geleding van Berlijn en die van andere steden aan de hand van de geschiedenis van de stad verklaren. 4. Ook kun je de ontwikkeling van de stad beschrijven, verklaren en vergelijken met andere steden. 5. Tot slot kun je je persoonlijke ervaringen van de excursie in een onderwijsactiviteit over de stad gebruiken om te concretiseren in een onderwijsactiviteit (personaliseren, actualiseren, visualiseren). Ec: 2 Excursie 0 5,5 Niet voldaan t/m Voldaan Opdracht 100 5,5 (). Excursiegids EN-AK-BRLN,. : (). Verschillende Artikelen,. : Dagopleiding -30 -