januari Marktcommentaar

Transcriptie

1 januari 2012 Marktcommentaar

2 Inleiding Bij de aanvang van het jaar 2012 lijken de markten licht euforisch terwijl de onderhandelingen over de Griekse schuld in een impasse blijven en Portugal nieuwe zorgen opwekt. De reden achter dit optimisme, dat zich onder meer uit in de verbetering van de aandelenindices en van de Italiaanse en Spaanse obligaties, ligt eerder in de macro-economische cijfers, die iets beter zijn dan verwacht, en een zeer inschikkelijk, zelfs «creatief» monetair beleid aan beide zijden van de Atlantische Oceaan. Er is waarschijnlijk een inhaalfenomeen naarmate het door de markten verwachte rampscenario verdwijnt, maar de risico s op een herval zijn nog steeds sterk aanwezig aangezien er nog steeds veel onzekerheid bestaat over de toekomst. De noteringsagentschappen blijven bovendien druk uitoefenen op de landen van de eurozone. Na de ratingverlaging van 9 Lidstaten van de eurozone, waaronder Frankrijk dat zijn AAA-rating verloor, verlaagde het noteringsagentschap S&P ook de rating van het Europese noodfonds EFSF. Fitch verlaagde op zijn beurt eveneens de rating van meerdere Europese landen. Inhoudsopgave Marktcontext in Europa 4 Marktcontext in de Verenigde Staten 6 Monetair beleid en centrale banken 7 Kortetermijnrentes 8 Langetermijnrentes overheidsobligaties 9 Covered bonds 11 Bedrijfsobligaties 12 Aandelen 13 Wisselkoersen en grondstoffen 16

3 In het kort... Er is nog steeds geen oplossing gevonden voor het verlies van de private schuldeisers op de Griekse schuld en de economische gegevens, hoewel een beetje beter, wijzen niet op een krachtig herstel van de activiteit voor het begin van In de Verenigde Staten merkt men een herstel in het vertrouwen van de investeerders en van de consumenten zonder daarom op dit ogenblik een significante verbetering van de andere economische indicatoren te hebben. In deze context hield de ECB, terwijl zij haar richtrente op 1% handhaafde, een relatief optimistisch betoog over de groei-evolutie in de eurozone. Zij handhaaft niettemin de verschillende maatregelen die in 2011 werden genomen om de Europese financiële instellingen te helpen. Op het vlak van de monetaire markt konden de kortetermijnrentes zich ontspannen dankzij de diverse operaties van de ECB, maar de vertrouwenscrisis tussen de Europese banken blijft bestaan. De Duitse rente op 10 jaar bleef globaal stabiel. Het meest markante feit bij de intrestvoeten is de ontspanning van de obligatierentes van perifere landen zoals Italië en Spanje. Portugal staat daarentegen onder druk. De aandelen profiteren van de hernieuwde belangstelling van de investeerders voor de meer risicovolle activa. Specifieke financiële termen worden verklaard in een lexicon : 3

4 Marktcontext in Europa De eerste economische cijfers van 2012 geven daarentegen positieve signalen, maar deze moeten nog worden bevestigd tijdens de volgende weken. Eerst en vooral ging de Europese industriële productie in november achteruit met -0.3 %. Een kleine verrassing is de Duitse productie dat, met haar vierde daling van het jaar, een van de sterkste achteruitgangen kende. Deze activiteitsindex bevestigt dus de inkrimping van de Europese economie tegen het einde van het jaar. Niettemin herstellen de PMI-indices zich voor de maand januari en stijgen weer boven de beslissende grens van de 50 behalve voor de industriële sector die toch stijgt tot Dit wijst op een verbetering op het vlak van de activiteit voor het begin van het jaar. Wat de vraag betreft, stijgt Europese consumentenvertrouwen eveneens tot in januari tegen in december. Maar dit blijft een dieptepunt sinds augustus In de eurozone daalde de inflatie in december meer dan verwacht tot 2,7 %, maar blijft voor de 13de opeenvolgende maand onder de drempel van de 2% die door de ECB wordt beoogd. De inkrimping die in december werd vastgesteld evolueert in de richting die wordt aangewezen door het merendeel van de economen die denken dat de inflatie in 2012 zou zakken naar om en bij de 2%. 4

5 Marktcontext in de Verenigde Staten De cijfers in de Verenigde Staten bevestigen twee tendensen op het einde van 2011: de stagnatie van de inflatie en het herstel van het vertrouwen van de consumenten en van de activiteit. De productieprijzen en de consumptieprijzen daalden voor de maand december dankzij de dalende energieprijzen. Tegelijkertijd verbetert de index van het vertrouwen van de consumenten van de universiteit van Michigan nog in januari en de industriële productie stijgt met 0.4 % over de maand december. De vastgoedsector blijft evenwel sterk verschillende cijfers uitgeven en de Amerikaanse consument blijft sparen ook al ziet hij zijn inkomen stijgen en heeft hij opnieuw vertrouwen. 5

6 Monetair beleid Tijdens haar maandelijkse vergadering liet de ECB, ook al heeft zij haar rentes niet meer verlaagd bij het vaststellen dat de laatste groeicijfers minder slecht zijn dan verwacht, duidelijk de deur open voor bijkomende renteverlagingen. Bovendien verklaarde Mario Draghi, de directeur van de ECB, onlangs dat de eurozone, ondermijnd door de schuldencrisis, voorzichtige tekens van stabilisatie van de economische activiteit toonde. Hij opperde eveneens dat de landen die hun triple A behielden, zoals Finland, meer bijdragen aan het EFSF. In de Verenigde Staten gaf de Fed voor de eerste keer de vooruitzichten van de verschillende leden met betrekking tot de evolutie van de kortetermijnrentes in de komende jaren. Zo kondigde de Fed aan dat zijn richtrentes laag zouden blijven over een langere periode, ten minste tot eind Ben Bernanke bevestigde ook dat een QE3 werd overwogen in geval van gebrek aan dynamisme in de Amerikaanse groei. Deze aankondiging volgt op een neerwaartse herziening van de groeiverwachtingen voor

7 Kortetermijnrentes De intrestvoeten ontspannen op de monetaire markten. De Euribor-rente 3 maanden loopt immers slechts een klein tiental basispunten uit op 1.13%. Deze daling is het gevolg van nieuwe verrichtingen op drie jaar van de ECB die het liquiditeitsrisico op de interbancaire markt sterk verminderden. Ter herinnering: 523 banken namen op 21 december 2011 deel aan deze LTRO voor een bedrag van 489 miljard euro. Een nieuwe operatie van dit type is gepland op 29 februari en de ECB gaat uit van een nog steeds zeer hoog deelnemingspercentage. De deposito s op een dag bij de ECB bereiken recordhoogtes sinds december, een teken van de spanningen tussen de Europese banken. En effet, Sinds de toenemende spanningen in de eurozone deze zomer stegen de deposito s immers aanzienlijk en zij bereikten tijdens de maand januari een hoogtepunt van 528 miljard euro, een nieuw absoluut record. 7

8 Overheidsobligaties Door het verlies van de AAA-rating door Frankrijk en Oostenrijk in januari, gecombineerd met het uitblijven van een definitieve oplossing voor de Griekse schuld werd de koopdruk voor Duitse Bund in stand gehouden. Deze laatste behoudt de beste notering bij alle noteringsagentschappen. Zijn rendement op tien jaar blijft dus globaal ongewijzigd en steeg in de loop van de maand op geen enkel moment boven de 2.00 %. De Franse en Oostenrijkse rendementen werden ook niet te erg getroffen door hun ratingwijziging aangezien de investeerders het bericht reeds hadden zien aankomen. Het Franse rendement op 10 jaar verloor zelfs een tiental basispunten terwijl het Oostenrijkse rendement globaal ongewijzigd bleef op 2.90 %. De intrestvoeten van de meest solide landen van de eurozone bleven dus relatief stabiel tijdens de maand. In Griekenland zijn de schuldeisers het nog steeds niet eens geworden over hun bijdrage aan het herstel. Het debat heeft momenteel betrekking op de intrestvoet van de nieuwe obligaties die hen zal worden toegekend. Maar de meeste blikken waren gericht op Portugal. De schuldeisers zijn immers van mening dat Portugal niet in staat zal zijn om volgend jaar, zoals verwacht, op de markten terug te keren. Men verwacht dus steeds meer een tweede steunplan van het IMF zonder dat het wanbetalingsrisico volledig uitgesloten is. 8

9 De Portugese notering ging op de koop toe over naar speculatieve investering, hetgeen de exit van bepaalde indices en een verkoopgolf veroorzaakte. De evolutie van andere landen was evenwel sterk verschillend van de hierboven vermelde landen. Italië, Spanje en Ierland kenden een sterke ontspanning van hun obligatierentes. De Spaanse en Italiaanse rentes op 10 jaar daalden opnieuw onder respectievelijk 5.00% en 6.00%. Dit zijn niveaus die niet meer werden waargenomen sinds oktober. België volgde de beweging met eind januari een rente op 10 jaar van 3.67 % die in sterk contrast staat met de piek van bijna 6.00 % die eind november werd waargenomen. Deze goede prestatie kan worden verklaard door verschillende factoren zoals een inhaalfenomeen na een prijsdaling van de obligaties van deze landen, de betere groeiverwachtingen in de eurozone en de door de ECB aan de banken toegekende leningen. 9

10 Covered bonds De overvloed aan uitgiftes begin januari ging gepaard met aangeboden interessante premies ten opzichte van de secundaire markt. De segmenten 5 en 10 jaar werden bevoordeeld. Frankrijk leidde de dans (34 %) gevolgd door Australië. Over de maand januari werd bijna 35 miljard uitgegeven vergeleken met de 42 miljard in januari Op de secundaire markt geven de investeerders blijk van een toenemende appetijt voor de CB s van de perifere landen. De aankopen van de ECB bereikten bijna 6 miljard met een sterke participatie in de primaire transacties (ongeveer gemiddeld 15 % per transactie), terwijl haar tussenkomst op de secundaire markt eerder gematigd was. 10

11 Bedrijfsobligaties Januari werd gekenmerkt door een spectaculaire ommezwaai bij de credit spreads met een daling van bijna 30 bpn, zowel op de financiële als de niet-financiële obligaties. Deze inkrimping is het gevolg van de LTRO die aan de banken liquiditeiten garandeert over de volgende 3 jaren, maar ook van de gunstigere macro-economische cijfers: de markt heeft opnieuw zin om erin te geloven. De markt was vooral toegespitst op de aankoop op basis van een goede liquiditeit (veel uitwisselingen). Zowel de secundaire markt als de primaire markt waren actief. Er werden talrijke nieuwe niet-financiële uitgiftes gelanceerd in het begin van het jaar waarvan vele een aantrekkelijke uitgiftepremie bieden vergeleken bij de secundaire markt. Deze worden massaal gekozen (wij vermelden een uitgifte Bouygues op 10 jaar die 15x meer belangstelling kreeg dan het uitgegeven bedrag). Aangezien het aanbod zwak is, zijn de papers zeldzaam en beginnen de prijzen op de secundaire markt te stijgen. Ten gevolge van de LTRO zijn de bankobligaties veelgevraagd op korte periodes (max. 3 jaar). Wij noteren ook afkoopoffertes van ondergeschikte effecten door banken zoals BNP, Unicredit, Landbouwkrediet... die hun schuld willen afkopen aan nog lage prijzen terwijl zij zich conformeren met de regels van Bazel III. Deze goede berichten worden evenwel gecontrasteerd door de opeenvolgende ratingverlagingen, maar met een gematigde impact. De publicatie van de bedrijfsresultaten blijft gematigd en deze beginnen te wijzen op een daling van de globale groei. 11

12 Aandelen Indices Vooral de meest risicovolle activa presteerden in januari. Bij deze risicovolle activa vinden wij de aandelen, die vooruitgingen met % voor de Eurostoxx50 en % voor de Standard and Poor. De markten juichen de ecomomische berichten die minder slecht zijn dan verwacht en de massale liquiditeitsinjectie in de markt via de acties van de centrale banken toe(ltro met de ECB, verlengde lagerenteperiode voor de FED). De Duitse index (DAX:+9.50%) profiteert van zijn sterkste weging in cyclische waarden (automobiel, chemie). De afstand tussen de Amerikaanse en Europese markten blijft gehandhaafd; de groei lijkt sterker in de US dan in Europa waar men nog steeds van recessie spreekt. 12

13 Sectoren Wat de sectoren betreft, stellen wij ten opzichte van 2011 een omgekeerde tendens vast. De cyclische en financiële waarden ovetreffen de prestaties van de indices. De automobielsector recupereerde in een maand (+21 %) een groot deel van haar verliezen in 2011 (-27 %). De financiële waarden stijgen opnieuw als gevolg van de goede deelnemingen in de nieuwe uitgiftes van soevereine obligaties alsook van de acties van de centrale banken die een hoog liquiditeitsniveau op de markt handhaven. De telecommunicatiesector lijdt daarentegen onder de prijsconcurrentie; de winstmarges verkleinen en de dividenden worden neerwaarts herzien. 13

14 Wisselkoersen en grondstoffen Goud Het goud maakte zijn verlies van december goed met een vooruitgang van % over januari ( USD). Aardolie De Brent steeg opnieuw tot USD (+3.84 %). Eurodol Ondanks het getreuzel op het Griekse plan en de vrees voor een nieuw steunplan voor Portugal bereikte de euro opnieuw zijn niveaus van het einde van het jaar (1.3071), hetgeen hoofdzakelijk wordt verklaard door de verzwakking van de US dollar. 14

15 Bijlage Rentevoeten 15

16 Aandelen, grondstoffen en forex 16

17 Directie Financiën Verantwoordelijke uitgever : Sébastien Gilis, rue des Croisiers 24 à 4000 Liège Opmaak : infographie@ethias.be Juridische informatie Deze publicatie is van informatieve aard. Zij is gebaseerd op onze eigen analyse van de financiële markten alsook op inlichtingen van derden die als voldoende betrouwbaar worden beschouwd. Ethias geeft evenwel geen enkele garantie met betrekking tot de volledigheid, de juistheid, de relevantie en de actualiteit van de gepubliceerde informatie. Ethias draagt bijgevolg geen enkele verantwoordelijkheid met betrekking tot deze gegevens. Deze publicatie heeft als doel u te informeren over de situatie die op de financiële markten heerst. Zij houdt onder geen beding een professioneel advies, een voorstel of een aanbod van Ethias in om te investeren of te desinvesteren in bepaalde financiële markten of instrumenten. Ethias draagt geen enkele verantwoordelijkheid voor de eventuele schade opgelopen ten gevolge van een beslissing gebaseerd op de gepubliceerde informatie.