juni Marktcommentaar

Transcriptie

1 juni 2012 Marktcommentaar

2 Inleiding De schuldencrisis blijft woeden in de eurozone. Terwijl de politieke onzekerheid in Griekenland afnam, werd de aandacht afgeleid naar de Spaanse banksector die zwaar getroffen wordt door de instorting van de vastgoedmarkt. Gezien het belang van de banken in de Spaanse economie, steeg het rendement van de staatsobligaties van dit land boven de 7.00 % op 10 jaar. Het lijkt evenwel dat de politieke leiders geleidelijk aan de werking van de financiële markten leren kennen. Nadat zij eerst een weinig gedetailleerde oplossing hadden geboden, verrasten zij de investeerders met de aankondiging van een globaal plan dat sneller en omvangrijker was dan voorzien. Bovenop de aangekondigde maatregelen is de politieke wil om de crisis op te lossen groter dan voorheen. Deze wil zal echter hard nodig zijn aangezien de Europese macro-economische context somber blijft en de groei verslapt in de Verenigde Staten en de groeilanden. Het einde van dit bewogen semester is de gelegenheid om de lezers een rustige vakantieperiode toe te wensen. De volgende editie van deze marktcommentaar zal begin september worden gepubliceerd en zal betrekking hebben op de maanden juli en augustus. Inhoudsopgave Inleiding 2 In het kort... 3 Marktcontext in Europa 4 Marktcontext in de Verenigde Staten 6 Monetair beleid 7 Kortetermijnrentes 8 Overheidsobligaties 9 Covered bonds 11 Bedrijfsobligaties 12 Aandelen 14 Wisselkoersen en grondstoffen 16 Bijlage 17

3 In het kort... De recente akkoorden tijdens de laatste Europese top hebben enigszins de rust doen wederkeren op de financiële markten. Toch is er nog steeds geen verbetering van de economische situatie in de eurozone en blijft de druk op de landen in moeilijkheden groot. De economische zwakte van Europa en de vertraging in China wegen op de activiteit in de Verenigde Staten. De Amerikaanse vastgoedsector lijkt zich evenwel langzaam te herstellen. Rekening houdend met een eventuele volgende daling van de richtrente van de ECB bleven de kortetermijnrentes dalen. De tendens van de Duitse rente op 10 jaar keerde om en steeg van zijn historisch dieptepunt (1.17 %) naar meer dan 1.50 %. Dankzij de Europese top was de performantie van de perifere landen gunstig. Wat de Covered Bonds betreft, was de focus van de investeerders gericht op de corelanden. De Italiaanse en Spaanse effecten stonden op hun beurt onder druk. Het 2de kwartaal was het zwakste sinds 2000 in termen van uitgiften. De kredietmarkt wordt nog steeds geleid door een verstoorde soevereine omgeving. Deze markt bleef de hele maand juni op hoge spreadniveaus. De aandelenindices stegen met een sterke overprestatie van Spanje en Italië. Specifieke financiële termen worden verklaard in een lexicon : 3

4 Marktcontext in Europa Juni kende een slechte start voor de financiële markten. De vorming van een nieuwe regeringscoalitie in Griekenland die pro besparingen is en het aangekondigde steunplan van 100 miljard euro ter ondersteuning van de Spaanse banksector konden de beleggers niet overtuigen. Voor Griekenland had de vrees betrekking op een mogelijke heronderhandeling van het besparingsplan door de nieuwe Griekse regering. In Spanje daarentegen deed onduidelijkheid rond het reddingsplan en de middelen over de invoering ervan vragen rijzen bij de analisten. Tegelijkertijd bleven de noteringsagentschappen druk uitoefenen op de eurozone. Zo zagen Spanje en Griekenland hun soevereine rating dalen met daarop volgend een downgrade van verschillende Europese financiële instellingen. Gelijktijdig met de schuldencrisis staan de economische indicatoren van de maand mei in het rood en bevestigen een verontrustend macro-economisch scenario voor de eurozone in de komende maanden. Wat de activiteit betreft, noteert de eurozone immers een nulgroei in het 1ste trimester 2012, maar met nog steeds grote verschillen tussen de lidstaten. Ook al kenden België of Duitsland bijvoorbeeld een lichte vooruitgang, landen zoals Italië of Spanje zakken nog dieper weg in een recessie. In deze context had de markt hoge verwachtingen van de 4de Europese top van het jaar waar de tegenstelling tussen de kredietverlenende landen (Duitsland, Nederland, Finland) en de debiteurlanden (Spanje, Italië, Griekenland) nog werd versterkt. De landen van het Zuiden verkregen niettemin een aanzienlijk voorschot: op voorwaarde van de invoering van een Europese banktoezichthouder, zullen het Europees Fonds voor Financiële Stabiliteit (EFFS) en vervolgens het Europees Stabiliteitsmechanisme (EMS) - eens dit laatste operationeel is - de banken rechtstreeks kunnen herkapitaliseren zonder het deficit van het betrokken land te verzwaren. 4

5 Bovendien werd er een akkoord bereikt over een Europees groeipact om 120 miljard euro vrij te maken voor de ondersteuning van de activiteit. Dankzij deze maatregelen konden de markten worden gerustgesteld en heerste er weer rust rond de Italiaanse en Spaanse rentevoeten. Door het gebrek aan budgettaire vooruitgang en het ontbreken van een duidelijke routekaart voor de toekomst van de Eurozone twijfelen de beleggers nog steeds aan de crisisexit in Europa. De economische gezondheid van de eurozone verbetert nog steeds niet. De verschillende indicatoren blijven immers achteruitgaan. De industriële productie daalde minder dan voorzien, maar het niveau is nog steeds verontrustend met de grootste achteruitgang voor Italië (-9,2 %) en Spanje (-8,3 %). Bovendien noteren wij geen vooruitgang voor de PMI-indicatoren van de maand juni. Voor de volgende weken is er dus geen verbetering van de activiteit in de eurozone in zicht. De werkloosheidsgraad blijft bovendien stijgen en bereikte, zoals voorzien, 11,1 % in de maand mei. Ook hier merken wij nog steeds een sterke ongelijkheid tussen de lidstaten. Wij noteren bijvoorbeeld een rente van meer dan 25 % in Spanje tegen 10 % in Frankrijk. In deze context gingen de vertrouwensindices van de beleggers en de consumenten opnieuw achteruit. De aanslepende crisis en de afwezigheid van een duurzame politieke oplossing wegen zeer duidelijk op het gemoed van de Europese economische actoren. 5

6 Marktcontext In de Verenigde Staten De crisis van de eurozone en de vertraging van de activiteit in de groeilanden beginnen de Amerikaanse economie ernstig te schaden. Eerst en vooral werd het BBP voor het eerste kwartaal 2012 neerwaarts herzien tot een niveau van 1.9 %. Dit bericht ging gepaard met een de daling van de ISM manufacturier tot onder de noodlottige grens van 50 ptn. Dit niveau wijst op een waarschijnlijke inkrimping van de activiteit in de Verenigde Staten voor de maand juni. De industriëlen zijn immers erg ontgoocheld over de zwakke vraag van China en Europa. Wat de werkgelegenheid betreft, begint de situatie, na enkele gunstige maanden, eveneens te verslechteren. Het aantal nieuwe jobs per maand daalt en het werkloosheidspercentage stijgt naar 8,2 %. De enige tevredenheid van de maand juni voor de Verenigde Staten ligt in feite bij de vastgoedsector. Dit vertaalt zich in de daling van de huizenprijzen die lijkt af te remmen en in een maandelijkse stijging van deze prijzen voor de derde opeenvolgende keer. Bovendien wijzen de activiteitenverslagen over de bouw en de huizenverkoop wel degelijk op een herstel van de sector. 6

7 Monetair beleid Tijdens zijn laatste maandelijkse vergadering handhaafde de ECB haar richtrente op 1 % en verlengde zij haar maatregelen inzake de onbeperkte terbeschikkingstelling van liquiditeiten in de verrichtingen op drie maanden tot januari De voorzitter van de ECB pleitte eveneens bij het Europees Parlement voor een Europees banktoezicht. In zijn ogen zijn de nationale toezichthouders te optimistisch en wachten zij te lang om de herkapitalisaties van de financiële instellingen in moeilijkheden te forceren. Ook al vraagt zij politieke oplossingen voor de crisis, de ECB zou opnieuw initiatieven kunnen nemen om de toekenning van liquiditeiten aan de banken te bevorderen of de stijging van de financieringskosten van de staten af te remmen. In de Verenigde Staten blijft de Fed zeer voorzichtig aangezien het herstel nog steeds broos is. Zij zegt klaar te zijn om te handelen indien nodig en zal haar «Twist» operaties voortzetten. Deze bestaan erin kortetermijnobligaties om te ruilen tegen langetermijnobligaties voor een bedrag van 267 miljard euro. Bovendien zou het vrij zwakke inflatieniveau de Fed niet moeten dwingen om haar huidige monetaire beleid te wijzigen. 7

8 Kortetermijnrentes De maanden volgen elkaar op en vertonen overeenkomsten, in ieder geval, wat de tendens van de kortetermijnrentes betreft. De erosie blijft op trage doch reële wijze aanhouden. De euriborrente 3 maanden daalde van 0.66 % naar 0.65 %. Bovendien neemt het bedrag dat door de banken van de ECB wordt geleend week na week sterk toe. De grootste vraag komt van de Italiaanse en de Spaanse banken. Tegelijkertijd zijn de deposito s van de banken van de eurozone bij de ECB nog steeds hoog en blijven in een vork van 760 miljard tot 780 miljard euro. De circulatie van liquiditeiten tussen de Europese banken verloopt dus nog steeds moeizaam. 8

9 Overheidsobligaties De tendens op de Duitse Bund kende een ommekeer. Zijn rendement op 10 jaar bereikte op 1 juni een historisch bodemniveau met 1.17 % alvorens opnieuw te stijgen en de maand juni te eindigen op 1.58 %. Er zijn verschillende redenen achter deze beweging: winst gunstige berichten komend van de Europese top toegenomen risico op mutualisering van de nationale schulden waardoor de aantrekkingskracht van de Bund afneemt. Jammer genoeg zijn wij dus geen echte macro-economische verbetering die deze nieuwe rentestijging rechtvaardigt. Hoewel deze landen niet getroffen werden door een specifiek probleem leden Italië, Ierland en Portugal eveneens onder deze hernieuwde stress. In Griekenland is er door de mogelijkheid van een uitstap uit de eurozone een sterke prijsdaling van de nieuwe obligaties die werden uitgegeven tijdens de schuldherstructurering van het land. Deze obligaties, die een koers van ongeveer 25 hadden bij de omruiling, zijn nu nog slechts ongeveer de helft waard. 9

10 De rentevoeten van de andere corelanden volgden de Duitse beweging en zijn dus gestegen. De situatie van de perifere landen is relatief gunstig, maar niet identiek in alle landen. Spanje vertoonde een sterke volatiliteit omwille van de stress met betrekking tot haar banksysteem. Zijn rendement op 10 jaar steeg boven de 7.00 %, hetgeen de geruchten deed oplaaien over een steunplan voor het land. Uiteindelijk zijn het wel degelijk de banken die door Europa zullen worden geholpen en is de regeringssstress wat gaan liggen. Hoewel de situatie anders is, was er door besmetting een bijna identieke beweging in Italië. De Portugese obligaties genieten daarentegen nog steeds steun van sommige kopers aangezien het land, hoewel het steun kreeg, de Europese aanbevelingen rigoureus naleeft. Over de maand was de performantie dus zeer goed ondanks de ontgoochelende begrotingscijfers. Evolutie van de Ierse rente op 9 jaar 10

11 Covered bonds Voor de overgang naar het tweede semester en de zeer verwachte Europese top bleef de markt liever terughoudend. De beleggers focusten op de corelanden en meer in het bijzonder op de Duitse Pfandbriefe en de Noorse effecten. De spreads van de Italiaanse en Spaanse effecten stonden onder druk met de afwijking van de soevereine effecten. Het 2de kwartaal was het zwakste sinds 200 in termen van primaire uitgiften met slechts miljard aan benchmark uitgiften in euro. Er blijft nog marge voor de centrale bank in het kader van haar afkoopprogramma van CB s; zij koopt slechts miljard van de 40 voorzien sinds november Afwijking tussen de rentevoeten van de Covered Bonds door de landen en de swaprentes in basispunten (risicopremie) 11

12 Bedrijfsobligaties De kredietmarkt wordt nog steeds geleid door een verstoorde soevereine omgeving. Deze markt bleef de hele maand juni in afwachting van de beslissingen op Europees niveau om de ingeslagen wegen bekend te maken (onder meer de Griekse verkiezingen, de top van de G20, enz.). Door al deze verwachtingen en onzekerheden bleven de spreads op hoge niveaus, hetgeen wijst op het gebrek aan visibiliteit van de operatoren met betrekking tot de toekomst van de eurozone. De Itraxx main 5 jaar schommelde tussen de 170 en185 bpn, hetgeen duidelijk wees op de onzekerheid met betrekking tot de verschillende lopende Europese dossiers. De volumes die op de markt werden uitgewisseld bleven evenwel klein en waren vaak in een enkele richting hetgeen leidde tot een snelle afwijking of inkrimping. Index Itraxx Main eur 5 jaar sinds

13 De sector van de financiële obligaties bleef tijdens deze maand in het licht van de schijnwerpers. Zij genoten immers de volledige aandacht van de markt genoten, ook al hebben de spreads zich uiteindelijk hersteld en tekenen zij de beste prestaties van de maand op (senior en ondergeschikt). De Spaanse banken, maar ook de andere perifere banken, werden het meest getroffen door het wantrouwen van de markten. Door besmetting volgden de corporate papers van deze landen, onder meer de sector van de utilities en de telecommunicatie, deze tendens. Deze blijven immers terecht of onterecht verbonden met de soevereine omgeving. De primaire markt bleef actief met een aanvaardbaar volume aan nieuwe papers. De aangeboden uitgiften vormen opportuniteiten voor de emittenten, aangezien de financiering gebeurt tegen relatief lage rentevoeten, en dit ondanks bijzonder moeilijke en onzekere marktomstandigheden. 13

14 Aandelen Indices De indices hebben deze maand goed gepresteerd ten gevolge van de Griekse verkiezingen en het reddingsplan voor de Spaanse banken, hetgeen de markten geruststelde. Maar het grootste deel van deze prestatie werd gerealiseerd op 29 juni ten gevolge van de akkoorden die werden bereikt op de Europese top terwijl de verwachtingen laaggespannen waren. Wij noteren dat de beste prestaties (Spanje +16,62 % gevolgd door Italië +10,88 %) voor de landen zijn die het zwaarst getroffen werden tijdens het eerste semester Over de maand werden veel waarschuwingen op resultaten gepubliceerd die betrekking hebben op industriële waarden alsook op consumptiewaarden ten gevolge van de economische vertraging. 14

15 Sectoren In tegenstelling tot de laatste 2 maanden zijn het de banksector en de verzekeringssector die de marktprestaties overtreffen met stijgingen van respectievelijk 14,94 % en 12,54 %. De redenen van deze stijging zijn de aankondiging van een steunplan voor de Spaanse banken en op het einde van de maand, de beslissingen van de Europese top waaronder de rechtstreekse herkapitalisatie van de banken zonder via de staten te gaan. De sectoren van de Utilities (+12,59 %) en de Telecommunicatie (+9,20 %) profiteren van hun onderwaardering en van hun defensieve karakter. De automobielsector kende op zijn beurt de sterkste daling (-3,43 % over de maand). Deze sector is immers sterk afhankelijk van China dat momenteel tekens van zwakte vertoont. 15

16 Wisselkoersen en grondstoffen Goud Het goud steeg met 2,37 % en eindigde de maand net onder de 1600$ (1597,4$). Aardolie De Brent bleef in juni dalen en dook zelfs onder de grens van de 90$ (het laagste niveau sinds 18 maanden). Hij daalde uiteindelijk met 4,98% over de maand en eindigde op 97$. Eurodol De eurodol kon opnieuw lichtjes stijgen ten gevolge van de berichten over de Europese crisis. Hij eindigt de maand op 1,2651, d.i. een stijging van 2,32 %. 16

17 Bijlage Rentevoeten 17

18 Aandelen, grondstoffen en forex 18

19 Directie Financiën Verantwoordelijke uitgever : Sébastien Gilis, rue des Croisiers 24 à 4000 Liège Opmaak : infographie@ethias.be Juridische informatie Deze publicatie is van informatieve aard. Zij is gebaseerd op onze eigen analyse van de financiële markten alsook op inlichtingen van derden die als voldoende betrouwbaar worden beschouwd. Ethias geeft evenwel geen enkele garantie met betrekking tot de volledigheid, de juistheid, de relevantie en de actualiteit van de gepubliceerde informatie. Ethias draagt bijgevolg geen enkele verantwoordelijkheid met betrekking tot deze gegevens. Deze publicatie heeft als doel u te informeren over de situatie die op de financiële markten heerst. Zij houdt onder geen beding een professioneel advies, een voorstel of een aanbod van Ethias in om te investeren of te desinvesteren in bepaalde financiële markten of instrumenten. Ethias draagt geen enkele verantwoordelijkheid voor de eventuele schade opgelopen ten gevolge van een beslissing gebaseerd op de gepubliceerde informatie.