oktober MARKTCOMMENTAAR

Transcriptie

1 oktober 2013 MARKTCOMMENTAAR

2 INHOUD Inleiding 2 In het kort 3 Marktcontext 4 Marktcontext in Europa 5 Marktcontext in de Verenigde Staten 6 INLEIDING Verschillende signalen tijdens het tweede en het derde kwartaal toonden aan dat de Europese groei langzaam aan weer op gang komt. In de Verenigde Staten sprak de Federal Reserve er zelfs van om haar uitzonderlijke monetaire beleidsmaatregelen te beëindigen, hetgeen erop wijst dat de situatie verbetert. Jammer genoeg lijkt de situatie in de Verenigde Staten alsook in Europa zeer broos te blijven en is een normalisatie van de monetaire beleiden misschien nog niet zo dichtbij. Vanuit dit idee, dat de rentevoeten deed dalen en de aandelenindices deed stijgen, evolueerden de markten in de loop van de maand oktober. Monetair beleid 7 Kortetermijnrentes 8 Overheidsobligaties 9 Covered bonds 10 Bedrijfsobligaties 11 Aandelen 12 Wisselkoersen en grondstoffen 14 Bijlage 15

3 IN HET KORT Hoewel er in de Verenigde Staten uiteindelijk een begrotingsakkoord voor 2014 werd bereikt, blijft dit slechts een gedeeltelijk akkoord dat het begrotingsrisico enkel uitstelt. De slechte cijfers van de maand oktober sporen de Fed aan tot de voortzetting van haar Quantitative Easing. Binnen de eurozone merkt men een lichte verbetering van de activiteitsindicatoren. De economen blijven evenwel voorzichtig omwille van onder meer een werkloosheidsgraad die momenteel nog zeer hoog is. Op de markt van de overheidsschuld daalden zowel de core- als de perifere rentes ten gevolge van gemengde macro-economische cijfers in de Verenigde Staten en een mogelijke renteverlaging door de ECB. Het koopmomentum zet zich voort over het geheel van de covered bonds, in het bijzonder op de perifere waardepapieren waarvan de spreads blijven dalen en niveaus bereiken die vergelijkbaar zijn met deze van De credit spreads kenden een enorme inkrimping en de risicoappetijt domineert de markt. Dit zou, behoudens een belangrijke gebeurtenis, moeten blijven aanhouden tot het einde van het jaar. De aandelenmarkten kennen een forse stijging over de maand waarbij sommige indices historische recordhoogtes bereiken. Specifieke financiële termen worden verklaard in een lexicon : 3

4 MARKTCONTEXT Na een lange impasse bereikten de Republikeinen en de Democraten uiteindelijk een akkoord over de Amerikaanse federale begroting van Er is echter nog geen definitieve regeling. De Amerikaanse parlementsleden hebben vooral tijd willen winnen om te onderhandelen. In de praktijk zal de Amerikaanse schatkist profiteren van een verhoging van het schuldenplafond waardoor zij op de markten kan blijven lenen tot 7 februari Een tijdelijke financieringswet zal ook een begroting tot 15 januari opstellen. Er zal dus voor het einde van het jaar een nieuw begrotingsvoorstel moeten worden voorgelegd. In de eurozone blijft men voorzichtig omwille van onder meer interne politieke onzekerheden: Duitsland heeft moeite om een nieuwe regering te vormen terwijl de structurele hervormingen in de andere landen van de eurozone nieuw leven moet worden ingeblazen. In deze context gaven de Europese ministers van Financiën groen licht voor de oprichting van een uniek Europees bankentoezicht. Parallel hiermee kondigde de ECB een grootschalig bankenonderzoek aan en spoorde zij de Europese staats- en regeringshoofden aan om vooruitgang te boeken op het gebied van de bankenkunie. 4

5 MARKTCONTEXT IN EUROPA Op het vlak van de economische cijfers blijven de conjuncturele indicatoren in de eurozone een stijgende tendens vertonen. Het herstel is vooral zichtbaar op de Europese indicatoren die het ondernemersen consumentenvertrouwen meten in de eurozone. Voor het eerst sinds lang kan worden opgemerkt dat dit vertrouwensherstel ook landen zoals Spanje of Frankrijk lijkt te bereiken. Het is dan ook niet verwonderlijk dat er in Europa een positieve consumptiedynamiek wordt vastgesteld. De verbetering lijkt zich te concretiseren aangezien de jaarlijkse groei van de kleinhandelsverkoop op het punt staat positief te worden (-0.3 % in augustus). De werkloosheidsgraad blijft evenwel bijzonder hoog in de eurozone (12,2 %), maar deze stijging vertraagde in belangrijke landen zoals Italië en Frankrijk. Wat de prijzen betreft, spreken de economen voortaan van een desinflatiedynamiek die grotendeels te wijten is aan de daling van de energieprijzen. Deze situatie is een voedingsbodem voor de argumenten van de voorstanders van een nieuwe daling van de richtrentes van de ECB. 5

6 MARKTCONTEXT IN DE VERENIGDE STATEN In de Verenigde Staten had de politieke blokkering van de begroting overduidelijk een impact op de vertrouwensindicatoren in oktober. Het is evenwel nog te vroeg om te besluiten tot een duurzame en significante impact van de shutdown - de sluiting van bepaalde besturen om budgettaire redenen - op de consumptie van de Amerikaanse gezinnen. Deze tijdelijke sluiting van de Amerikaanse besturen verstoorde evenwel de publicatie van de oktobercijfers. Sommige cijfers werden met vertraging aangekondigd en andere zouden «onvolledig» kunnen zijn. Globaal toonden de gepubliceerde macroeconomische gegevens geen nieuwe tendensen in de Amerikaanse economie, maar ten gevolge van deze shutdown verwacht men dat de gezinsindicatoren (tewerkstelling, consumptie...) de komende weken gemengd zullen zijn. Deze bron van onzekerheid over de komende cijfers pleit voor de voortzetting van het soepele monetaire beleid dat door de Fed wordt gevoerd. 6

7 MONETAIR BELEID Sinds de laatste vergadering van de ECB begin oktober waren de macro-economische cijfers in de eurozone gemengd. De zwakke inflatie en de hoge werkloosheid waren een voedingsbodem voor de discussies over een nieuwe renteverlaging door de ECB. Het grootste probleem voor de ECB blijft evenwel de slechte werking van het transmissiemechanisme naar de reële economie. Op dit ogenblik zou een renteverlaging de economie nauwelijks stimuleren. Het zou eerder om een symbolische actie gaan om de financiële markten gerust te stellen. President Obama benoemde Janet Yellen als voorzitter van de Fed, die aldus B. Bernanke opvolgt. Zij wordt beschouwd als een expert op het gebied van de arbeidsmarkt en zou het huidige beleid van de Fed moeten voortzetten met het oog op een herstel van een zwakke werkloosheidsgraad in de Verenigde Staten. Bovendien gaf de Fed aan nog meer bewijzen van economisch herstel te willen afwachten alvorens de omvang van haar maandelijks inkoopprogramma van obligaties af te bouwen. De economen mikken voortaan op het tweede kwartaal van 2014 voor deze afbouw en van de rentevoeten die tot in 2015 op een laag niveau worden gehouden. 7

8 KORTETERMIJNRENTES De interbankenrentes bleven nagenoeg ongewijzigd ten opzichte van de maand september. Sommige financiële operatoren menen dat de ECB opnieuw liquiditeiten in de markt zou kunnen injecteren via een nieuwe LTRO. Momenteel is er op het vlak van liquiditeiten nog steeds een probleem tussen de «corelanden» en de perifere landen. De liquiditeit wordt echter steeds globaal geanalyseerd op het niveau van de markten. Dit doet veronderstellen dat zij gelijkmatig verdeeld is terwijl zij volkomen verschillend is tussen het «noorden» en het «zuiden» van Europa. 8

9 OVERHEIDSOBLIGATIES De langetermijnrentes integreerden de nieuwe informatie van de maand oktober en met name het uitstel van de inkrimping van het monetair beleid en de dalende inflatie. Bijgevolg daalden de rendementen om ruwweg terug te komen tot de niveaus die begin augustus werden waargenomen. Voor de «corelanden» bedraagt de daling over de maand ongeveer bpn. De Belgische OLO-rente op 10 jaar, die op 10 september steeg tot 2,90 %, eindigde de maand oktober op 2,41 %. De denkpiste die momenteel door de markten wordt gevolgd, heeft hoofdzakelijk betrekking op de globale macroeconomische evolutie in Europa en in de Verenigde Staten. De specifieke risico s van elk land wekken echter minder vrees op. De evolutie van de perifere landen toont bijgevolg dezelfde tendens als deze van de «corelanden». Er wordt evenwel een sterkere daling van de rentes waargenomen op de perifere landen, die over het algemeen volatieler zijn dan de meest solide landen van de eurozone. 9

10 COVERED BONDS De maand oktober was bijzonder gunstig voor de daling van de spreads over het geheel van de Europese marktsegmenten. Bewijs hiervan zijn de indices per land die allen op een maand, maar ook sinds het begin van het jaar, daalden. Deze maand was de 2de meest actieve in termen van uitgiftes dit jaar met 15 deals van 8 verschillende landen die over het algemeen voor gevulde orderboeken zorgden. Het noteringsagentschap S&P publiceerde een «Request for comment» met een voorstel om haar noteringsplafond met betrekking tot de referentie-overheid te verlagen voor de covered bonds. Dit zou leiden tot een verlaging van de notering op een tiental «covered bond» programma s van perifere landen. 10

11 BEDRIJFSOBLIGATIES De credit spreads zijn over de maand sterk gedaald. Zij bereiken hun laagste niveau sinds 2010 en bieden zeer zwakke absolute rendementen. In het begin van de maand bleven de spreads ongewijzigd door de spanningen in Italië, de afwachting van een duidelijk bericht vanwege de centrale banken en de vrees met betrekking tot de shutdown in de US (itraxx-index rond de 100). Vervolgens werd er een dalende tendens ingezet door de mogelijkheid van een 3de LTRO vanwege de ECB en een akkoord in de Verenigde Staten en in Italië. De risicoappetijt is weer terug aan de orde van de dag met dus dalende risicopremies. De primaire markt maakte hiervan gebruik om goedkoop uit te geven ondanks de «blackout period» tijdens dewelke de ondernemingen hun resultaten aankondigen. Deze stemmen over het algemeen overeen met de verwachtigen en getuigen nog van de broosheid van de economische conjunctuur. 11

12 AANDELEN Indices De Europese en Amerikaanse aandelenindices beginnen, eerst nog aarzelend in het begin van de maand omwille van de onzekerheid met betrekking tot de begrotingsblokkade in de Verenigde Staten, weer te stijgen en bereiken zelfs nieuwe historische records voor de Duitse Dax (+5,11 %) en voor de S&P500 (+4,46 %). De aandelenmarkten werden gedragen door de exit uit de begrotingsimpasse in de Verenigde Staten en door het geanticipeerde uitstel van de afbouw van het inkoopprogramma van activa door de Fed. De kracht van de in Europa geregistreerde performantie (+6,04 % voor de eurostoxx50) heeft veel te maken met het momentum dat gefundeerd is op de betere macroeconomische statistieken en op de onzekerheid die aan de overzijde van de Atlantische Oceaan wordt waargenomen zowel op politiek-economisch vlak als op monetair beleidsvlak. 12

13 Sectoren Op het vlak van de Europese sectoren blijft de tendens die sinds de zomer wordt waargenomen voortduren, met name een overprestatie van de goedkope en cyclische sectoren met binnenlandse connotatie zoals de banken (+10,87 %), de telecommunicatie (+9,54 %) en de verzekeringen (+8,65 %) en een ondermaatse prestatie van de internationale groeiwaarden waaronder voeding en dranken (+0,76 %). Met het resultatenseizoen van het 3de kwartaal, dat in volle gang is, worden de teleurstellingen over de internationale prestaties bevestigd. Heel veel Europese vennootschappen lijden onder de uitgesproken zwakte van de munten van de groeilanden. 13

14 WISSELKOERSEN EN GRONDSTOFFEN Goud Het goud schommelde over de periode rond de 1300$ en eindigde op 1323,0$ per ounce, d.i. een daling van 0,44 %. Brent De brent blijft bijna stabiel op 108,89$, d.i. een daling van 0,30 %. Eurodol Nadat de eurodol een niveau van 1,38 bereikte, sloot hij de maand af op 1,3599 (+0,50%). 14

15 BIJLAGE Rentevoeten 15

16 Aandelen, grondstoffen en forex 16

17 DIRECTIE FINANCIËN Verantwoordelijke uitgever : Sébastien Gilis, rue des Croisiers 24 à 4000 LIÈGE Opmaak : infographie@ethias.be JURIDISCHE INFORMATIE Deze publicatie is van informatieve aard. Zij is gebaseerd op onze eigen analyse van de financiële markten alsook op inlichtingen van derden die als voldoende betrouwbaar worden beschouwd. Ethias geeft evenwel geen enkele garantie met betrekking tot de volledigheid, de juistheid, de relevantie en de actualiteit van de gepubliceerde informatie. Ethias draagt bijgevolg geen enkele verantwoordelijkheid met betrekking tot deze gegevens. Deze publicatie heeft als doel u te informeren over de situatie die op de financiële markten heerst. Zij houdt onder geen beding een professioneel advies, een voorstel of een aanbod van Ethias in om te investeren of te desinvesteren in bepaalde financiële markten of instrumenten. Ethias draagt geen enkele verantwoordelijkheid voor de eventuele schade opgelopen ten gevolge van een beslissing gebaseerd op de gepubliceerde informatie.