juli & augustus MARKTCOMMENTAAR

Transcriptie

1 juli & augustus 2014 MARKTCOMMENTAAR

2 INLEIDING Als de evolutie van de rentemarkten tijdens de vakantiemaanden in één woord zou moeten worden samengevat dan zou dit «capitulatie» zijn. Niet alleen bleven de rentevoeten dalen, zowel op de staats- als op de bedrijfsobligaties, maar bovendien verwachten weinig mensen nu een stijging op korte termijn. Deze bewegingen worden verklaard door verschillende factoren die verder worden gedetailleerd. Maar als er één factor moet worden benadrukt, dan zijn het de inflatieverwachtingen op lange termijn die in augustus sterk terugvielen. Uitgaande van het rendementsverschil tussen Franse obligaties, die al dan niet geïndexeerd worden op de inflatie, zou de Europese inflatie over de volgende 10 jaar gemiddeld slechts 1,25 % bedragen. Deze prijsstijging die veel lager is dan de ECB-doelstelling laat een «Japans» scenario vermoeden met inbegrip van een anemische groei gedurende vele jaren. De ECB zou in de toekomst eventuele acties kunnen ondernemen om dit scenario te vermijden. INHOUD Inleiding 2 In het kort 3 Marktcontext in Europa 4 Marktcontext in de Verenigde Staten 5 Monetair beleid 6 Kortetermijnrentes 7 Overheidsobligaties 8 Covered bonds 11 Bedrijfsobligaties 12 Aandelen 13 Wisselkoersen en grondstoffen 15 Bijlage 16

3 IN HET KORT In de Verenigde Staten heeft de economische dynamiek zich goed hersteld na het slechte jaarbegin. In de eurozone blijven de economische en inflatieverwachtingen slecht ondanks het steeds soepelere monetaire beleid van de ECB. Zowel de core-rentes als de perifere rentes zetten een neerwaartse spiraal in die de voorbije twee maanden bleef aanhouden. Deze daling bleek zelfs te versnellen in augustus. De credit spreads stegen sterk alvorens naar hun beginniveau terug te keren omwille van het conflict in Oekraïne. De rendementen bleven evenwel zakken omwille van een daling van de onderliggende rentevoeten. De dynamiek van de spreads op de covered bonds blijft afnemen voor deze twee zomermaanden. De stijgende tendens die sinds het begin van het jaar wordt waargenomen op de aandelenindices werd in Europa onderbroken. Specifieke financiële termen worden verklaard in een lexicon : 3

4 MARKTCONTEXT IN EUROPA In de eurozone kondigen de in juli en augustus gepubliceerde economische indicatoren geen groeiverbetering aan voor het derde kwartaal van Duitsland, dat de belangrijkste motor van de eurozone is, stelde de voorbije maanden immers teleur en Frankrijk toont nog steeds slechte resultaten. Bovendien daalde het Italiaanse bbp met 0,2 % in het tweede kwartaal. De Italiaanse economie ging in het eerste kwartaal al met 0,1 % achteruit en gaat nu dus voor de derde keer sinds het begin van de financiële crisis in recessie. Deze huidige niveaus blijven evenwel verenigbaar met een kwartaalgroei van ongeveer 0,3 % van het bbp in de eurozone, hetgeen positief blijft ook al is dit geen versnelling. Meer dan ooit lijkt het herstel dus heel broos. Bovendien bevestigde de eerste raming van de inflatiegraad in de maand augustis de vrees van de analisten (0,3 % tegen 0,4 % in juli), een nieuw dieptepunt van de prijzen in de eurozone. Deze daling werd hoofdzakelijk veroorzaakt door een sterke deflatie van de energieprijzen. 4

5 MARKTCONTEXT IN DE VERENIGDE STATEN De economische situatie verbetert verder in de Verenigde Staten na een eerder negatief jaarbegin. Een heropleving van de gezondheidsuitgaven, en van de consumptieuitgaven in het algemeen, gekoppeld aan openbare investeringsuitgaven, hebben de situatie sterk verbeterd in het tweede kwartaal. En ondanks de zwakke groei in het eerste kwartaal zouden de gunstige cijfers van het tweede kwartaal moeten toelaten een beetje terrein te winnen. Bovendien wordt de positieve tendens voor de Amerikaanse bouw bevestigt (over de eerste zeven maanden van het jaar, stijgt het aantal nieuwe werven met 8,3 % op jaarbasis), nog steeds ondersteund door een stijgende vastgoedmarkt. De verkoop van bestaande huizen steeg aldus nog met 2,4 % in juli. De vastgoedmarkt bleef bovendien de inflatie in juli voeden aangezien het component van de huurgelden een groei van 2,7 % bereikt op een jaar, waardoor de inflatie op 2 % bleef ondanks de achteruitgang van andere componenten, onder meer de energie. De onderliggende inflatie bleef zo op 1,9 % in juni. Een deflatierisico, zoals dit in de eurozone het geval is, is dus veraf in de Verenigde Staten. 5

6 MONETAIR BELEID In de eurozone handhaafde de ECB, zoals verwacht, haar monetair beleid. Zij wil eerst de impact zien van de maatregelen die in juni genomen werden om de inflatiedaling tegen te gaan (negatieve depositorente en TLTRO). De voorbije weken tonen verschillende economische indicatoren evenwel dat het herstel in de eurozone zich stabiliseert, de inflatie zakte naar haar laagste niveau in vier jaar en de spanningen met Rusland blijven toenemen. De ECB handhaafde desondanks haar beoordeling van de economische situatie en de inflatie. Draghi wijst erop dat de kredietsituatie verbetert maar dat het herstel in de eurozone sterk achteroploopt ten opzichte van de USA en het Verenigd Koninkrijk. In de Verenigde Staten toonden de «minuten» van de vergadering van de Fed een verstrenging van het standpunt van de Gouverneurs met betrekking tot het einde van een soepel monetair beleid. Het verslag vermeldt immers de inflatiestijging alsook de herleving van de economie en de stijging van de investeringen door ondernemingen. Er waren dus meer stemmen tegen de kwantitatieve versoepeling en voor een vervroegd einde van het lagerentebeleid. 6

7 KORTETERMIJNRENTES De kortetermijnrentes bleven verder dalen tijdens deze twee zomermaanden. Ten gevolge de verklaring van de heer Draghi in Jackson Hole over de toekomst van de nog steeds zeer lage inflatieverwachtingen nam de neerwaartse druk op de euribor rentes weer toe. Op dit ogenblik staat de euribor rente 3 maanden op 0,16 bpn. Een nieuw historisch «dieptepunt». De economische vooruitzichten voor de volgende weken pleiten niet voor een directe stijging van deze rentes. De commentaren van de analisten gaan snel over de diverse maatregelen die de ECB zou kunnen voorstellen om de Europese economie opnieuw aan te zwengelen en op de inflatie in te spelen. 7

8 OVERHEIDSOBLIGATIES Terwijl de rentevoeten tijdens de zomermaanden soms nogal volatiel zijn omwille van een lagere liquiditeit, gingen de bewegingen dit jaar slechts in één richting. Inderdaad, sinds eind juni kenden de rentevoeten van alle landen, zowel de coreals de perifere landen, een neerwaartse spiraal die zelfs versnelde tijdens de maand augustus. Bijgevolg braken veel landen absolute records: Duitsland zag zijn rente op 10 jaar onder de 1,00 % zakken terwijl de Belgische rentes met dezelfde maturiteit de maand augustus eindigden op 1,23 %! Deze bewegingen worden verklaard door verschillende factoren. Tijdens de maand juli focusten de financiële markten op de geopolitieke risico s hoofdzakelijk in Oekraïne maar ook in Irak en Palestina. 8

9 Bovendien gaf de ECB details over de nieuwe leenmogelijkheden die zij zal toekennen. Het blijkt dat deze relatief ruim zullen zijn met als gevolg dat de marktrentes daalden. In augustus nam niet enkel de Oekraïnecrisis toe, maar bovendien waren de macroeconomische gegevens in de eurozone nogal gemengd. Deze gegevens deden, samen met de speech van de ECB, de «quantitative easing» verwachtingen van de Europese monetaire instelling stijgen. Ter herinnering: deze maatregel, die reeds werd geïmplementeerd in de Verenigde Staten, bestaat erin obligaties te kopen om de vraag te verhogen en de rendementen te verlagen. Tot slot, de lage rendementen bevorderen de investeringen van de ondernemingen in nieuwe projecten en ontmoedigen het sparen, wat een positieve impact heeft op de groei. 9

10 Bij de perifere landen was het vooral Portugal dat in juli alle aandacht naar zich toetrok met de redding van haar bank Espirito Santo. Vervolgens nam de vrees af en Portugal werd door Moody s geüpgraded naar Ba1, d.i. één cran lager dan «investment grade». Bovendien ging Italië opnieuw in recessie. Het bbp van het 2de kwartaal eindigde op -0.2 % op kwartaalbasis. Over de twee maanden verhinderde dit niet dat de Italiaanse rentes evenveel daalden als hun Spaanse tegenhangers. 10

11 COVERED BONDS Op de secundaire markt waren de voorbije twee maanden gunstig voor de daling van de spreads van de covered bonds van de perifere landen, maar ook van de corelanden. Met spreads die nu negatief zijn op sommige landen zoals Duitsland of Zweden. In tegenstelling tot andere activatypes hadden de geopolitieke spanningen in Oekraïne en Irak geen impact op de neerwaartse dynamiek van de spreads op de covered bonds die sinds medio 2013 wordt waargenomen. Bovendien waren er in juli en augustus zeer weinig uitgiften op de primaire markt. En voor de eerste keer sinds jaren zijn de Franse emittenten niet meer de belangrijkste emittenten van covered bonds euro-benchmark (voorbijgestoken door de Duitse emittenten). 11

12 BEDRIJFSOBLIGATIES De zomer van 2014 werd gekenmerkt door het conflict in Oekraïne dat vooral een impact had op de Russische vennootschappen en banken. In mindere mate werden ook de risicodragende activa getroffen, hoofdzakelijk de ondergeschikte schulden. Deze spanningen uitten zich in een stijging van de spreads, die nog werd versterkt door een liquiditeistekort op de markten tijdens de zomerperiode ten gevolge van een primaire markt die stilligt en de afwezigheid van investeerders. De rendementen bleven evenwel dalen omwille van een daling van de rentecomponent (cf. commentaar op de overheidsobligaties). Tot slot vermelden wij de ondermaatse prestatie van de, hoofdzakelijk Amerikaanse, «High Yield» markt, die getroffen werd door aanzienlijke uitstromen van activa als reactie op de dreigingen van Rusland en onder een primaire markt die te groot is om te kunnen worden opgeslorpt. 12

13 AANDELEN Indices De opwaartse tendens die sinds het begin van het jaar wordt waargenomen werd tijdens de zomermaanden afgebroken door een reeks bank-, macro-economische en geopolitieke gebeurtenissen. De Europese indices begonnen zeer vroeg in juli te stijgen uit vrees voor een terugkeer van het systeemrisico in Europa door de vele bankturbulenties (liquiditeitsproblemen van de grootste Portugese bank «BSE», gerechtelijke boetes voor andere banken, kapitaalverhoging bij Deutsche Bank). Vervolgens waren de markten bezorgd over de verslechtering van de economische indicatoren in het 2de kwartaal in Duitsland, Frankrijk en Italië. Tot slot werd de instorting van de Europese markten nog benadrukt door de verschillende geopolitieke conflicten in het Midden-Oosten en in Oekraïne en werd de stijging van de Amerikaanse indices tenietgedaan. Deze periode werd ook gekenmerkt door de publicaties van de tweedekwartaalresultaten, die over het algemeen niet verrassend waren. De Amerikaanse vennootschappen publiceerden over het geheel betere resultaten. In een context van geopolitieke rust eindigt de maand augustus met een herleving van de markten. Aan de ene zijde van de Atlantische Oceaan verwachten de investeerders een mogelijke interventie van de Europese Centrale Bank. In de Verenigde Staten versterken de recente economische publicaties de groeiverwachtingen en voeren de indices naar hun hoogste niveaus. 13

14 Sectoren De bovenmaatste prestaties van de sectoren van «Gezondheid» (+6,18 %) en «Technologie» (+3,94 %) worden verklaard door de goede resultatenpublicaties. De sectoren «Auto» (-7,25 %), «Bouw» (-6,51 %) en «Luxegoederen» (-6,24 %) noteerden de minst goede prestaties. 14

15 WISSELKOERSEN EN GRONDSTOFFEN Goud Het goud verliest -2,97 % over de twee maanden en eindigt op 1287$ per ounce. Brent De brent eindigt op 101,26 $ en zakt met -9,66 % over de twee maanden. Eurodol De eurodol verliest -3,98 % over de twee maanden en sluit af op 1,

16 BIJLAGE Rentevoeten 16

17 Aandelen, grondstoffen en forex 17

18 DIRECTIE FINANCIËN Verantwoordelijke uitgever : Sébastien Gilis, rue des Croisiers 24 à 4000 LIÈGE Opmaak : infographie@ethias.be JURIDISCHE INFORMATIE Deze publicatie is van informatieve aard. Zij is gebaseerd op onze eigen analyse van de financiële markten alsook op inlichtingen van derden die als voldoende betrouwbaar worden beschouwd. Ethias geeft evenwel geen enkele garantie met betrekking tot de volledigheid, de juistheid, de relevantie en de actualiteit van de gepubliceerde informatie. Ethias draagt bijgevolg geen enkele verantwoordelijkheid met betrekking tot deze gegevens. Deze publicatie heeft als doel u te informeren over de situatie die op de financiële markten heerst. Zij houdt onder geen beding een professioneel advies, een voorstel of een aanbod van Ethias in om te investeren of te desinvesteren in bepaalde financiële markten of instrumenten. Ethias draagt geen enkele verantwoordelijkheid voor de eventuele schade opgelopen ten gevolge van een beslissing gebaseerd op de gepubliceerde informatie.