(Raadsvoorstel ) 2 e Bijstellingsrapportage 2014

Transcriptie

1 (Raadsvoorstel ) 2 e srapportage Inleiding De begroting van de gemeente Peel en Maas is op 12 november 2013 vastgesteld. Inmiddels zijn er enkele ontwikkelingen geweest waardoor die begroting op onderdelen niet meer de actuele stand van zaken presenteert. Door middel van deze bijstellingsrapportage wordt een voorstel gedaan om de begroting zodanig aan te passen (vooral in financiële zin) zodat er weer een actueel beeld ontstaat. De bijstellingen in deze rapportage zijn gemaakt op basis van reële inschattingen. De aanpassingen kunnen worden gesplitst in een drietal onderdelen. Deze onderdelen zijn per hoofdstuk opgenomen in deze bijstellingsrapportage. In hoofdstuk 1 staan de bijstellingen die invloed hebben op de begroting. Het betreft hier ook extra en/of die we willen onttrekken of storten in een reserve en waar de Raad in het verleden nog geen besluit over heeft genomen. Deze bijstellingen worden op programmaniveau gepresenteerd en toegelicht. In hoofdstuk 2 staan de bijstellingen die geen financiële gevolgen hebben voor de begroting. Het gaat hier om verschuivingen van budgetten tussen de programma s. Het betreft hier ook (extra) en/of die we willen onttrekken of storten in een reserve maar waarvoor de Raad in het verleden al een besluit heeft genomen. Hoofdstuk 3 tenslotte bevat de bijstellingen van de projecten en de grondexploitatie. Op de volgende bladzijde vindt u het resultaat van de 2 e bijstellingsrapportage met de bijstellingen per programma. Als er bijstellingen zijn die geen financiële gevolgen hebben (hoofdstuk 2) dan zijn deze als een aparte regel in dit overzicht opgenomen. Het uiteindelijke resultaat van de 2 e bijstellingsrapportage laat een overschot zien van afgerond Voor de jaren 2015 tot en met 2017 laat de rapportage echter een tekort zien van In deze bijstellingsrapportage komen de gevolgen van de crisis nadrukkelijk tot uitdrukking. Zo moeten bij de de leges van de omgevingsvergunning in meerjarenperspectief fors worden afgeraamd vanwege minder bouwaanvragen. Bij de zijn de aanvragen voor uitkeringen en schuldhulpverlening enorm toegenomen. Dat we in deze rapportage voor het jaar toch uitkomen op een positief resultaat heeft te maken met de verkoop van Attero en een hogere opbrengst Algemene uitkering. We stellen voor om het positief saldo van toe te voegen aan de Algemene reserve. In de 1 e bijstellingsrapportage hebben we namelijk het restant tekort van onttrokken aan deze reserve. 1/14

2 Programma Vergunningen en toezicht Beheer en openbare ruimte Arbeid en inkomen Individuele voorzieningen Sport en bewegen Bestuur Financierings- en dekkingsmiddelen Kostenverdeelstaat Saldo en Saldo 2e bijstellingrapportage Onttrekking bestemmingsreserves Storting in bestemmingreserves Saldo na dekking bestemmingsreserves /14

3 Saldo reserves Hieronder vindt u de actuele stand van het vrij beschikbare bedrag van alle reserves die door deze bijstellingsrapportage financieel wijzigen. In dit overzicht is ook rekening gehouden met toekomstige stortingen en onttrekkingen volgens de begroting In dit overzicht zijn de rentetoevoegingen niet opgenomen. Reserve Sociaal Domein Stand 1 januari 0 Begrote stortingen Begrote onttrekkingen 0 Storting volgens deze rapportage Onttrekking volgens deze rapportage 0 Vrij beschikbaar bedrag Lagere bijdrage exploitatietekort NLW Reserve Werk en Bijstand Stand 1 januari Begrote stortingen 0 Begrote onttrekkingen Storting volgens deze rapportage 0 Onttrekking volgens deze rapportage Vrij beschikbaar bedrag Pilot schuldhulpverlening Algemene reserve Stand 1 januari Begrote stortingen Begrote onttrekkingen Storting volgens deze rapportage Onttrekking volgens deze rapportage 0 Vrij beschikbaar bedrag Resultaat 2 e bijstellingsrapportage /14

4 4/14

5 Hoofdstuk 1: en met financiële gevolgen 13 Vergunning en toezicht / / / / Omgevingsvergunningverlening De tendens van de afgelopen jaren zet onverkort door; de legesinkomsten blijven dalen. In onderstaand overzicht de totaalbedragen die begroot zijn en werkelijk ontvangen vanaf Jaar Begroot Werkelijk De inkomsten van betreft de periode tot september. Als oorzaken blijven gelden: - minder nieuwbouw dan voorgaande jaren. Dit geldt vooral voor grote projecten die normaal gesproken een substantieel deel van de vormen. In plaats van deze nieuwbouw wordt er wel veel verbouwd aan bestaande objecten/woningen - door actuele, flexibele bestemmingsplan en landelijke deregulering zijn steeds meer bouwwerken vergunningsvrij en daalt het aantal te verwerken aanvragen. In oktober wordt de regeling voor vergunningsvrij bouwen overigens nogmaals gewijzigd/verruimd. Hiervoor in de plaats zien we overigens wel veel informatieaanvragen over de status van een plan (vergunningsvrij ja/nee?). Klanten willen hier duidelijkheid over en de beantwoording van deze vraag kost ook tijd. Daarnaast vragen derden/belanghebbenden ons vaker om hierop toezicht uit te oefenen. Het betreft hier dus een verschuiving van formele procedures naar informatie verstrekken en advisering, deze diensten worden door de gemeente gratis verricht. - door de deregulering van ondermeer de APV is de vergunningplicht voor diverse vergunningen vervallen of vervangen door een meldingsregeling. Hiermee vervalt ook het belastbaar feit en lopen de inkomsten terug - voor veel activiteiten verlenen we meerjarenvergunningen (voor een periode van 3 jaar). In de twee daaropvolgende jaren zijn er voor deze activiteit geen legesinkomsten. - we verlenen vanuit dienstverlening diverse kortingen op de legesnota. Bijvoorbeeld indien de aanvraag digitaal wordt ingediend. Aanvragers maken daar steeds meer gebruik van. In de afgelopen jaren hebben we daardoor de te verwachten inkomsten incidenteel én structureel naar beneden moeten bijstellen. Helaas is dat nu ook in weer het geval. We komen nu op een punt waarbij we gedwongen zijn door de zure appel heen te bijten en het bestaande systeem te verlaten. Het feit dat enkele grote bouwplannen en de daaraan verbonden legeskosten voor substantiële inkomsten zorgen doet niet langer opgeld. De kostendekkendheid van kleinere plannen opschroeven zal echter leiden tot tarieven die niet meer in verhouding staan tot de kosten van realisatie van het plan. 5/14

6 Alternatief zou kunnen zijn dat we voor adviesproducten leges gaan heffen maar dat staat weer op gespannen voet met onze uitgangspunten voor dienstverlening. Op basis van de inkomsten tot nu toe en een reële prognose voor de rest van het jaar moeten de inkomsten uit omgevingsvergunningverlening structureel worden afgeraamd naar In de 1 e bijstellingsrapportage is al afgeraamd. Aan de uitgavenkant is dit de afgelopen jaren overigens gecompenseerd door aanzienlijke structurele besparingen op externe ondersteuning ( ) en personeelskosten. Binnen het product zijn sinds 2010 structureel namelijk ruim 6 fte verminderd. In een paar gevallen door naar behoefte medewerkers in teams onder te brengen waar krapte is (werk, zorg maatschappelijke ontwikkeling, Bibob) en deels door vacatures niet in te vullen. Alles bij elkaar heeft dat de afgelopen jaren aan kostenbesparing opgeleverd. En we blijven kritische kijken naar de relatie kosten- en het benodigde aantal fte s in relatie tot het werkaanbod. 14 Beheer openbare ruimte Opsporen en ruimen van conventionele explosieven uit de Tweede Wereldoorlog. Tijdens de aanleg van de rotonde Halfweg en ontsluitingsweg naar Koningslust moet er een explosievenonderzoek plaatsvinden. In het werkgebied is kans op aanwezigheid van explosieven uit de tweede wereldoorlog. De kosten hiervoor worden geschat op ongeveer (onderzoek, scannen en rapportages). In dit bedrag zijn geen kosten opgenomen voor eventueel verwijderen van explosieven. De moeten vooraf gedragen worden door de gemeente en worden voor 70% ( ) vergoed door het ministerie (hiervoor moet een raadsbesluit worden overlegd). Het gebied dat onderzocht moet worden ligt voor ongeveer 80% op provinciale grond. De kosten hiervan moeten door de provincie vergoed worden. Geschatte kosten voor de gemeente (zonder verwijderen explosieven) bedragen ( x 30% x 20%). Dit bedrag kunnen we dekken binnen het project Aanleg Rotonde. Eventuele verwijderingkosten moeten ook door de gemeente worden voorgefinancierd. Van deze gemaakte kosten wordt door het ministerie 70% vergoed. De resterende kosten worden op basis van gedetecteerd oppervlakte over de provincie en de gemeente verdeeld. Oppervlakte provincie ongeveer 80%. Kosten voor de gemeente bedragen uiteindelijk ongeveer 6% van de totaal gemaakte kosten voor het detecteren, benaderen en verwijderen en kunnen (waarschijnlijk) ook gedekt worden binnen het beschikbare gestelde krediet. 6/14

7 21 Werk en inkomen Uitkeringen Het aantal aanvragen voor uitkeringen is toegenomen, daardoor is bijstelling van de uitvoeringskosten met noodzakelijk. Koopkrachtcompensatie minima Op 8 juli heeft de Eerste Kamer het wetsvoorstel Wet koopkrachttegemoetkoming lage inkomens aangenomen. De koopkrachttegemoetkoming is bedoeld voor personen met een inkomen van ten hoogste 110 procent van de bijstandsnorm, ongeacht de bron van het inkomen. In Peel en Maas worden op dit moment de beleidsregels opgesteld met de voorwaarden waaraan inwoners moeten voldoen om in aanmerking te komen voor deze tegemoetkoming. In de septembercirculaire is aangegeven dat via de algemene uitkering in een bedrag wordt uitgekeerd waarmee gemeenten de uitkering en de uitvoeringskosten voor deze regeling gecompenseerd krijgen. Dit bedrag is meegenomen in de bijstelling van de algemene uitkering bij het onderdeel algemene dekkingsmiddelen. Op basis van dit bedrag in de algemene uitkering wordt voorgesteld bij te ramen op het product Minimabeleid waarmee de kosten van de koopkrachttegemoetkoming kunnen worden gedekt. Schuldhulpverlening De pilot schuldhulpverlening heeft in de opstartfase een aantal eenmalige kosten gekend die niet allemaal waren voorzien. Ook blijkt het aantal cliënten dat in de pilot is betrokken fors hoger ( 60%) dan verwacht. Dat leidt er toe dat het beschikbare budget voor de pilot niet geheel toereikend is en aanvullend budget ( ) wordt gevraagd. Dat budget zal (evenals het bestaande pilotbudget) worden onttrokken aan de reserve Werk en Bijstand. NLW Over het boekjaar 2013 is het verlies van onze WSW organisatie NLW lager uitgevallen dan de prognose was. Als deelnemende gemeente dragen we bij aan de verwachte exploitatietekorten van NLW. Nu dat tekort over 2013 lager is geweest dan verwacht, ontvangen we dus ook een deel van onze bijdrage over 2013 terug ( ). Dit bedrag zal worden toegevoegd aan de reserve Sociaal domein. Rijksvergoedingen De rijksmiddelen die wij ontvangen voor re-integratie zijn vastgesteld op In de begroting is uitgegaan van een lager bedrag dus kan worden bijgeraamd als extra opbrengsten. In tegenstelling tot de rijksvergoeding voor re-integratie wordt de BUIG (bundeling van uitkeringen inkomensvoorziening aan gemeenten) verlaagd. Het rijk geeft als reden hiervoor aan dat het aantal bijstandsgerechtigden op nationaal niveau lager is dan verwacht. Op lokaal niveau geldt dat niet en is ondanks goede uitstroom toch een toename van het aantal bijstandsgerechtigden te zien. De lagere BUIG leidt tot een verlaging van de opbrengsten met /14

8 Samenvattend zijn de mutaties met betrekking tot Werk en Inkomen als volgt: Hogere kosten uitkeringen WWB Koopkrachtcompensatie minima Hogere kosten pilot schuldhulpverlening Restitutie bijdrage NLW Hogere rijksvergoeding re-integratie Lagere rijksvergoeding BUIG -/ Individuele voorzieningen -/ Huishoudelijk werk In 2013 zijn herindicaties uitgevoerd waarbij de mogelijkheden van cliënten méér centraal staan. Als gevolg van deze herindicaties is het aantal uren hulp afgenomen en dalen dus ook de kosten. De taakstellende ombuiging van op dit onderdeel wordt gerealiseerd en verder kan het budget nog met worden verlaagd. De eigen bijdragen van cliënten WMO zullen hoger zijn dan begroot, bijstelling van De verwachte kosten voor HHW in zullen ongeveer gaan bedragen. Vanwege (langdurige) ziekte is in meer inhuur nodig gebleken bij de uitvoering van HHW en is aanvullende budget ( ) nodig. PGB s en woonvoorzieningen Het aantal aanvragen (en toekenningen) voor PGB s en woonvoorzieningen WMO zijn in opnieuw lager dan geraamd. De taakstellende ombuiging van op het budget voor woonvoorzieningen WMO wordt gerealiseerd en verder kan het budget nog met worden verlaagd. Voor PGB s kan het budget in met naar beneden worden bijgesteld. Het onderhoud van vervoersvoorzieningen WMO is in de loop van de jaren duurder geworden als gevolg van een toegenomen aantal voorzieningen. Het budget voor onderhoud moet derhalve ook (structureel) worden bijgesteld met Regiotaxi De kosten voor de regiotaxi vallen over hoger uit dan begroot. Er wordt meer gebruik gemaakt van de regiotaxi en daarnaast betaalt de gemeente (afhankelijk van het aantal gebruikers) een bijdrage voor het gratis openbaar vervoer. Verder heeft in nog incidenteel een naverrekening plaatsgevonden over een indexering van kosten over een aantal voorafgaande jaren. 8/14

9 Samenvattend zijn de mutaties met betrekking tot het programma individuele voorzieningen als volgt: Lagere kosten WMO HHW -/ Hogere eigen bijdragen WMO Hogere uitvoeringskosten WMO Lagere kosten Woonvoorzieningen WMO -/ Lagere kosten WMO PGB -/ Hogere kosten vervoersvoorzieningen WMO Hogere kosten regiotaxi / Sport en Bewegen Hoogteparcours Thyas Uit de laatst gehouden jaarlijkse keuring van het hoogteparcours op het THYAS complex is gebleken dat de 10 jaar oude paalconstructie dermate is aangetast door houtrot, dat het parcours om veiligheidsoverwegingen niet meer gebruikt mag worden, oftewel is afgekeurd. Op de paalconstructie zat een garantie van 5 jaar die ruim is verlopen. Omdat zowel de parcoursbouwer als het keuringsbedrijf dat de eerdere jaarlijkse keuringen verrichtte (waar het houtrot wellicht eerder geconstateerd had moeten worden) hun bedrijfsvoering hebben beëindigd, kunnen eventuele schadekosten niet meer worden verhaald. Een renovatie van het parcours is niet rendabel, mede gelet op het geringe gebruik ervan in de voorbije jaren. Sloop van het parcours is daarom de enige optie. Het leidt voor exploitant stichting THYAS niet tot een exploitatieverlies omdat de onderhoud- en beheerkosten en opbrengsten nagenoeg gelijk waren. De gemeente is als eigenaar van het hoogteparcours verantwoordelijk voor de sloop van het parcours en de bekostiging ervan. De kosten van de sloop zijn De sloopklus wordt omwille van veiligheidsoverwegingen uitgevoerd door een professioneel sloopbedrijf. Stichting Thyas wil op het desbetreffende vrijkomende perceel een nieuw survivalparcours aanleggen. Uw raad is hierover geïnformeerd door middel van een raadsinformatiebrief op 22 september. 9/14

10 51 Bestuur -/ Verkiezingen Er zijn in twee verkiezingen kort achter elkaar georganiseerd. Daardoor heeft een efficiëntere afstemming plaatsgevonden met betrekking tot stembureauleden (en instructies) en stemlokalen. Ook zijn bij leveranciers van verkiezingsmaterialen gereduceerde tarieven toegepast. Daardoor is een forse besparing op het budget mogelijk gebleken. 61 Financiering en dekkingsmiddelen Algemene uitkering De septembercirculaire heeft een positief effect van op de Algemene uitkering voor het jaar. Die bijstelling bestaat uit een aantal onderdelen: hogere uitkering vanwege groei van het gemeentefonds in het algemeen en gestegen rijksuitgaven; rijkscompensatie voor maatregelen die gemeenten treffen om de koopkrachtverlies van minima te compenseren; hogere integratie-uitkering WMO huishoudelijk werk. Door actualisatie van de maatstaven die gebruikt worden voor de verdeling van het rijksbudget ontstaat voor Peel en Maas een voordeel in. Verblijfsbelasting Bij het opstellen van de begroting 2013 is destijds de prognose voor verblijfsbelasting vanaf 2013 flink verhoogd ten opzichte van voorgaande jaren. De verwachting was dat met name door de overnachtingen van arbeidsmigranten de opbrengst verblijfsbelasting zou toenemen. In 2013 heeft zich weliswaar een stijging van de opbrengst verblijfsbelasting ten opzichte van 2012 voorgedaan, maar die stijging is minder dan in de begroting was verwacht. De opbrengst over 2013 is overigens nog niet definitief omdat er nog diverse hercontroles worden uitgevoerd en naheffingsaanslagen worden opgelegd. In de onderstaande tabel is het verloop van de opbrengst toeristen- / verblijfsbelasting vanaf 2010 weergegeven: 10/14

11 Begroot Opbrengsten Toeristen - / verblijfsbelasting Peel en Maas Werkelijk * oorspronkelijk bijgesteld * de werkelijke opbrengst 2013 is bijgesteld n.a.v. informatie BsGW en nog niet definitief De lagere opbrengst dan begroot over 2013 is de reden geweest om nader onderzoek te doen naar de opbrengst verblijfsbelasting in Peel en Maas. In de 1 e bijstellingsrapportage is daar ook melding van gemaakt en is al aangegeven dat bijstelling van de opbrengst aan de orde zou zijn. Inmiddels is het onderzoek (in samenwerking met BsGW) afgerond en daaruit blijkt dat we in naar verwachting een opbrengst van kunnen realiseren. Dat betekent dus dat een bijstelling van de prognose moet plaatsvinden van Grotendeels komt dat door de te optimistische raming van Peel en Maas uit Verder kan de aframing worden verklaard doordat ten opzichte van 2012 een aantal accommodaties niet langer overnachtingen verzorgen en vanwege het feit dat er inschrijvingen in het GBA van Peel en Maas zijn geweest van gasten in bepaalde accommodaties waardoor geen verblijfsbelasting is verschuldigd. Bij een aantal accommodaties waarvan nog geen aangifte 2013 of een substantieel lagere aangifte is ontvangen vindt nog een controle en mogelijk naheffing plaats. Vervroegde aflossing door vordering op Enexis BV Door de Essent vennootschap Vordering op Enexis BV is een lening vervroegd afgelost. Hierdoor krijgen we in minder renteopbrengsten voor een bedrag van De structurele doorwerking van deze lagere renteopbrengst is verwerkt in de begroting Verkoop Attero Medio is de verkoop van Attero geëffectueerd. De opbrengst van de aandelen bedraagt voor de gemeente Van de opbrengst zal de waarde van de aandelen in de boeken van de gemeente nog moeten worden afgeboekt. De boekwaarde van deze aandelen bedraagt Er resteert dan een netto opbrengst van De dividendopbrengst was jaarlijks begroot op en komt met deze verkoop in te vervallen. Per saldo dus een incidenteel resultaat van De structureel lagere dividendopbrengst van is verwerkt in de begroting Kostenverdeelstaat CAO akkoord In juli is er een nieuw CAO akkoord voor ambtenaren afgesloten. De nieuwe regeling loopt van januari 2013 tot en met december Een van de financiële afspraken in dit akkoord is dat er in eenmalig een bedrag van 350,00 wordt uitgekeerd. Deze eenmalige bonus is bedoeld als compensatie voor het feit dat er over het vorig jaar (2013) geen loonstijging is afgesproken. Het gaat hier bij om een bedrag van De financiële gevolgen voor 2015 en verder zijn verwerkt in de begroting /14

12 Storting in / dekking uit reserves Reserve Sociaal domein Over het boekjaar 2013 is het verlies van onze WSW organisatie NLW lager uitgevallen dan de prognose was. Als deelnemende gemeente dragen we bij aan de verwachte exploitatietekorten van NLW. Nu dat tekort over 2013 lager is geweest dan verwacht ontvangen we dus ook een deel van onze bijdrage over 2013 terug ( ). Dit bedrag zal worden toegevoegd aan de reserve sociaal domein. Reserve Werk en Bijstand De pilot schuldhulpverlening heeft in de opstartfase een aantal eenmalige kosten gekend die niet allemaal waren voorzien. Ook blijkt het aantal cliënten dat in de pilot is betrokken fors hoger (+ 60%) dan verwacht. Dat leidt er toe dat het beschikbare budget voor de pilot niet geheel toereikend is en aanvullend budget ( ) wordt gevraagd. Dat budget zal (evenals het bestaande pilotbudget) worden onttrokken aan de reserve Werk en Bijstand. 12/14

13 Hoofdstuk 2: en zonder financiële gevolgen Er zijn in deze rapportage geen bijstellingen die betrekking hebben op verschuivingen binnen de programma s 13/14

14 Hoofdstuk 3: en projecten/grondexploitatie Rotonde provinciale weg Koningslust Voor het project rotonde Halfweg heeft de raad reeds krediet beschikbaar gesteld. Daarnaast heeft de gemeente voor dit project een provinciale subsidie bijdrage vanuit de Brede Doel Uitkeringen (mobiliteit) gekregen van Dit bedrag moet voor de realisatie van het project worden toegevoegd aan het door de raad beschikbare bedrag van (drie kredieten) en kan budgettair neutraal worden bijgeraamd op het reeds bestaande krediet. De begrote worden verhoogd van naar en de begrote subsidie inkomsten worden Peelbeeld centrumplan Meijel De raad heeft op 17 december 2013 een krediet beschikbaar gesteld van voor Peelbeeld Meijel. De provincie heeft hiervoor onlangs een subsidie beschikbaar gesteld van Dit bedrag moet voor de realisatie van het project worden toegevoegd aan het door de raad beschikbare bedrag en kan budgettair neutraal worden bijgeraamd op het reeds bestaande krediet. De begrote worden verhoogd van naar en de begrote subsidie inkomsten worden Industrieterrein Panningen In de raadsvergadering van 11 maart is het besluit genomen over de ontwikkeling rondom het voormalig SIF terrein met de verplaatsing van Van Happen naar dit terrein. Deze ontwikkeling maakt het noodzakelijk dat de grondexploitaties van het SIF/Nedimex terrein en Industrieterrein Panningen hierop worden aangepast. Grondexploitatie Industrieterrein Panningen1,2,3 De grondruil van Van Happen wordt verwerkt in de grondexploitatie van het Industrieterrein Panningen. Dit vanwege het feit dat de uitgeefbare grond aan de Beekstraat, waar Van Happen nu nog gesitueerd is, van dusdanige kleine omvang is dat hiervan geen aparte grondexploitatie wordt gemaakt. De grondruil wordt budgettair neutraal verwerkt in deze exploitatie. Per saldo een positieve verbetering van afgerond Grondexploitatie Herontwikkeling SIF terrein / Nedimex Bij de jaarrekening 2013 was nog rekening gehouden met de verkoop van het deel aan Van Happen in. Nu wordt rekening gehouden met verkoop in Met de grondruil zou Van Happen een bijbetaling doen, omdat Van Happen meer meters af zou nemen dan aan de Beekstraat beschikbaar komen. Deze was abusievelijk dubbel verwerkt in de grondexploitatie (zowel de opbrengst van de verkoop van de grond als de bijbetaling was opgenomen). Verder heeft nader onderzoek naar de te verkopen gronden uitgewezen dat er extra kosten nodig zijn van om de gronden bouwrijp te leveren.. Deze kosten houden verband met sanering/asbestverwijdering en archeologische werkzaamheden. In totaliteit is het resultaat met ruim verslechterd wat voor het grootste deel veroorzaakt wordt door de dubbele verwerking van de bijbetaling/grondverkoop van ). Hiermee wordt de voorziening verliezen grondexploitatie aangevuld ten laste van de reserve risico s grondexploitaties. De reserve komt hiermee onder het minimum van 2 miljoen. Aanvulling van de reserve zal bij de jaarrekening worden meegenomen omdat dan voorzien wordt in de algehele bijstelling van alle grondexploitaties. 14/14