Drenthe Telt mee met Taal Bondgenootschap en taalakkoord betekent ketensamenwerking Een workshop over het provinciale Bondgenootschap voor een

Transcriptie

1 Drenthe Telt mee met Taal Bondgenootschap en taalakkoord betekent ketensamenwerking Een workshop over het provinciale Bondgenootschap voor een Geletterd Drenthe en het lokale bondgenootschap Hoogeveen Telt mee met Taal Informatie:

2 Programma: Bondgenootschap voor een Geletterd Drenthe Hoogeveen Telt mee met Taal met aandacht voor de subthema s gezin, gezondheid en werk (en opleiding)

3 11 februari 2013 eerste contouren verkend en op 9 september 2013 convenant Bondgenootschap voor een Geletterd Drenthe gesloten Voorzitter bondgenootschap burgemeester Aa en Hunze, Eric van Oosterhout Kernpartners: gemeenten, ROC s, bibliotheken (Biblionet Drenthe), Stichting Lezen en Schrijven Doelstelling: o gezamenlijk de laaggeletterdheid in Drenthe te voorkomen en te verminderen door samen bekendheid te geven aan het probleem en laaggeletterden te helpen de weg te vinden naar informeel of formeel leren.

4 Inmiddels hebben bijna 50 bondgenoten zich aangesloten o De provincie Drenthe o Alle 12 Drentse gemeenten o Koepelorganisatie Biblionet Drenthe en 12 bibliotheken o 2 ROC s o 2 taalinstituten o 3 volksuniversiteiten o 3 SW-bedrijven o 4 welzijnsinstellingen o RTV Drenthe, S-BB, VNO/NCW, PI Veenhuizen, Theatergarage TDI, Woonzorg Nederland, Expertisecentrum de Trans, Hoomark Verpakkingen en ISD Werkplein Baanzicht

5 Organisatiestructuur: Stuurgroep met 1 gemeentelijke voorzitter, 1 lid CvB ROC s, Biblionet Drenthe, evt uit te breiden met welzijn en bedrijfsleven, 2 x per jaar bijeen en regulier overleg voorzitter met duo-voorzitters projectgroep Projectgroep met kernpartners: 4 tot 6 x per jaar o Gemeente Aa en Hunze, gemeente Assen, gemeente Borger-Odoorn, ROC Drenthe College, ROC Alfa-college, Biblionet Drenthe, Stichting Lezen en Schrijven, 2 duo-voorzitters die rouleren per jaar (voorzitter en aankomend voorzitter) o Ieder brengt zijn netwerk in en legt verbinding met zijn netwerk o Bijeenkomsten met de bondgenoten: informatie en uitwisseling o Meerjarenbeleidsplan, jaarplannen en jaarverslagen o Ondersteuning door 2 medewerkers met kennis op gebied van laaggeletterdheid: nieuwsbrieven, week alfabetisering, netwerken

6 Jaarplan en jaarverslag 2015: speerpunten en resultaten Taalinfrastructuur, taalketenaanpak conform Taal voor het Leven: in 2 gemeenten Taalhuis gerealiseerd, in alle 12 gemeenten opzet of verbreding taalinfrastructuur Opleiden taalvrijwilligers: 90 vrijwilligers getraind, 58 vrijwilligers als ondersteuner van docent ingezet bij ROC s Nieuwe deelnemers op taaltraining: 209 nieuwe deelnemers bij de ROC s en 125 deelnemers bij Taalhuizen. Totaal bij ROC s 649 deelnemers waarvan 37% autochtoon! Taalmeter: algemeen bekend, bij 5 gemeenten structurele inzet Aanbod voor specifieke doelgroepen: laagopgeleide ouders, laaggeletterde jongeren zonder startkwalificatie, vrouwen met lage basisvaardigheden, verhogen (digitale) basisvaardigheden voor 50 plussers

7 Drenthe: eerste taalakkoord van Nederland, 7 september 2015 Nationale taalheld in de categorie cursist: eerste taalheld afkomstig uit Drenthe/Hoogeveen: Ineke van de Weide Leesbevordering: 80% scholen Bibliotheek op school, kinderen bereikt, 75 boekstartlocaties in de kinderopvang Workshops voor professionals: herkennen signaleren doorverwijzen en vereenvoudigen van communicatiemiddelen (eenvoudiger schrijven) Activiteiten week alfabetisering: voorlezen, mystery guests op pad bij instellingen, taallunches, workshops Inzet en werving van (nieuwe) taalambassadeurs Actief bedrijven benaderen met mogelijk laaggeletterde/laagopgeleide medewerkers PR en nieuwsbrieven Kennisdeling door middel van bijeenkomsten en workshops

8 Inleiding door de wethouder

9 Hoe ontstaat een ketensamenwerking rondom de ontwikkeling van geletterdheid binnen een gemeente? Gewoon door een probleem dat geen van de partijen alleen kan oplossen

10 Aanleiding Halvering van de rijksmiddelen voor educatie Het probleem -Taaldeelnemers op het ROC kunnen hun taaltraject niet afmaken -Wachtlijst aan de poort

11 Gemeente en het ROC onderzoeken: -Welke deelnemers? -Wie zit aan z n maximum niveau, welk alternatief kunnen we bieden? -Wie staat op de wachtlijst, welk alternatief kunnen we bieden? -Hoe kunnen we de taaltrajecten versnellen? -Wie hebben we daarbij nodig? Mogelijke oplossingen: -Meerdere leerstromen aanboren: opstroom-doorstroomoefenstroom -Taaldeelnemers elders onderbrengen? -Wie biedt ook taallessen voor laaggeletterden?

12 Signaleren Wie is er nog meer laaggeletterd? -Allochtonen melden zich wel -Autochtonen niet Vindplaatsen Waar zijn de laaggeletterden? Overal! Het sociaal domein wemelt ervan De kunst is ze te herkennen en het gesprek aan te gaan

13 Tijd voor bestuurlijke verankering Stuurgroep Hoogeveen telt mee met taal Onder leiding van wethouder Blijven meedoen en talentontwikkeling, Alfa-college, bibliotheek, Humanitas, Stichting Lezen en Schrijven, SWW (welzijnsinstelling) Projectgroep Hoogeveen telt mee met taal Op uitvoeringsniveau met vertegenwoordigers van dezelfde organisaties

14

15

16 Aanstelling Taalhuisdocent Dubbele petten Samenwerking Ketenaanpak Communiceren

17

18 Filmpje Marjolein Rijfkogel

19 Workshops signaleren en toeleiden Inzet taalmeter Ketenpartners (6), alliantiepartners (13) Aliantiepartners uit werk (Alescon,Rabobank) gezin (SPSH, SWW) en gezondheid (Promenscare, Kraamvogel) Werving en training vrijwilligers

20 VVE, wijkteams, gezinnen Workshops voor de wijkteams Toeleiden -Screening van Laaggeletterden binnen het brede clientenbestand van SWW uitzetten

21 Facts Gezondheid 1. Hoe beter iemands gezondheidsvaardigheden, hoe beter het BMI (Body Mass Index) is (Cunha et al., 2014) 2. Mensen met een lagere mate van geletterdheid hebben eerder kans op een depressie dan mensen met een hogere mate van geletterdheid (Gazmararian et al., 2000; Zaslow, 2001) 3. Diabetespatiënten met inadequate gezondheidsvaardigheden kregen meer oogklachten en ziekten met bloedvaten dan diabetespatiënten met betere gezondheidsvaardigheden (Schillinger et al., 2012) NB Denk ook aan gezondheidsverschillen van mensen met een lage SES! Zij zijn vaker laaggeletterd

22 Gezondheid Wat heb je nodig om gezond te zijn/blijven? Gezondheidsvaardigheden Bestaan uit drie typen competenties 1. Functionele vaardigheden (lezen en schrijven, rekenen, informatie verwerken) 2. Interactieve en psychologische vaardigheden (abstract denken, reflecteren, heldere communicatie, zelfvertrouwen, motivatie) 3. Kritisch vermogen (het vermogen om eigen regie te voeren, zelfmanagement, medicijngebruik, adviezen in eigen bestaan in te passen)

23 Wat kunnen we doen? Gezondheid Spoor 1. Inpassen in bestaande preventieprogramma s Spoor 2. Mensen met lage gezondheidsvaardigheden opsporen NB Laaggeletterden gaan pas taal leren om iets anders te kunnen! Spoor 3. Zorgverleners herkennen laaggeletterde cliënten en passen hun communicatie aan Materialen beschikbaar!

24 Taalmeter Inzetten op taalgebruik aanpassen Uitdragen in Netwerk Inzet op signalering

25 Laaggeletterde jongeren zonder startkwalificatie: Entree opleiding met aanvullende taallessen en werkstage: 12 anderstalige deelnemers Aanvullende taalondersteuning deelnemers in MBO2: individuele begeleiding op taalproblematiek, gemiddeld 10 deelnemers per week

26 Uitdaging Inspiratie In gesprek met elkaar