Actieplan Laaggeletterdheid 2017 en verder
|
|
- Johannes van Veen
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Actieplan Laaggeletterdheid 2017 en verder Plan om laaggeletterdheid te signaleren, terug te dringen en te voorkomen in de gemeente Coevorden Drenthe College, Bibliotheek Coevorden, Brede School SOM, Maatschappelijk Welzijn Coevorden, Gemeente Coevorden en Stichting Lezen & Schrijven 1
2 Inleiding Laaggeletterdheid is een overkoepelende term voor mensen die grote moeite hebben met basisvaardigheden als taal, rekenen, digitale vaardigheden en het begrijpen en toepassen van informatie. Een laaggeletterde is iemand met een laag taalniveau (onder 1F, het niveau waarmee een kind de basisschool hoort te verlaten). In veel gevallen is het een verborgen probleem. Uitspraken als "Mijn moeder liet mij mijn eigen afwezigheidsbriefjes voor school schrijven, dat kon zij niet of "Ik ben mijn bril vergeten zijn veel gehoorde smoesjes. Ook het dragen van een mitella kan een oplossing zijn om maar niet te hoeven schrijven, zodat een ander helpt met bijvoorbeeld het invullen van papieren en de laaggeletterde zelf niets hoeft te laten merken. In tegenstelling tot analfabeten kunnen laaggeletterden wel een beetje lezen en schrijven, maar hebben zij hier grote moeite mee. Enkele voorbeelden van problemen die zij kunnen ondervinden zijn de volgende: het niet goed kunnen lezen van medicijnbijsluiters, veiligheidsvoorschriften en (overheids)brieven. Hoe groot is het probleem laaggeletterdheid? In Nederland is 1 op de 9 mensen tussen de 16 en 65 jaar laaggeletterd. In totaal zijn dat 1,3 miljoen Nederlanders die grote moeite hebben met lezen en schrijven. Bij laaggeletterdheid wordt vaak aan allochtonen gedacht, vanuit de veronderstelling dat zij de Nederlandse taal onvoldoende kennen. Uit onderzoek is echter gebleken dat ongeveer twee derde van de laaggeletterden van Nederlandse afkomst is en slechts een derde van allochtone afkomst. Daarnaast is het voor allochtonen gemakkelijker om hulp te vragen. Zij komen in principe in aanmerking voor een inburgeringstraject. Autochtonen schamen zich sneller voor laaggeletterdheid en willen het verborgen houden. Het herkennen en oplossen van laaggeletterdheid is moeilijk, mede omdat er nog een taboe op rust en de laaggeletterde zich niet altijd uit zichzelf meldt voor ondersteuning. Hierdoor is het moeilijk om zicht te krijgen op de daadwerkelijke omvang en kenmerken van deze groep in onze gemeente. Uit het Onderzoeksrapport Regionale spreiding van geletterdheid in Nederland blijkt dat het percentage laaggeletterden in de gemeente Coevorden tussen de 11-13% ligt. Dit komt in absolute aantallen neer op zo n laaggeletterden. Laaggeletterdheid heeft grote gevolgen voor het dagelijks leven. Laaggeletterden zijn minder zelfredzaam, minder sociaal actief en ze zijn vaker ziek dan geletterden. Daarnaast ondervinden zij problemen bij de opvoeding van kinderen, het volgen van onderwijs en het vinden en behouden van werk. Iemand die een taalniveau onder 2F heeft (het niveau aan het eind van het vmbo), is niet taalmachtig genoeg om een reguliere baan te krijgen/behouden. Naar schatting kost laaggeletterdheid de Nederlandse samenleving jaarlijks 556 miljoen euro. Uit onderzoek blijkt dat taalscholing niet alleen taalvaardiger maakt, maar ook gelukkiger. Cursisten voelen zich na afloop van een (taal) traject gezonder, zowel fysiek als psychisch. 2
3 Aangezien communicatie met bedrijven, de overheid en instanties steeds vaker via de digitale weg verloopt (in ieder geval op schriftelijke wijze) kunnen de problemen die laaggeletterden ervaren gaan toenemen. Het is daarom belangrijk om deze problematiek integraal aan te pakken. Door te werken aan basisvaardigheden, wordt namelijk gewerkt aan alle levensgebieden! Binnen het gehele sociale domein kan laaggeletterdheid vroegtijdig worden gesignaleerd. Door beter te leren lezen en schrijven vergroot je de kans op een gezond en gelukkig leven. Wie verdient dat niet? Laaggeletterdheid in de regio De aanpak van laaggeletterdheid is niet alleen in de gemeente Coevorden belangrijk. Zowel landelijk, op provinciaal niveau als in Arbeidsmarktregio Drenthe verband staat het hoog op de agenda. De gemeente Coevorden is aangesloten bij het Bondgenootschap voor Geletterd Drenthe. Dit Bondgenootschap bestaat uit gemeenten, maatschappelijke partners en werkgevers (op dit moment bestaande uit al bijna 50 partijen). Het Bondgenootschap heeft het taalakkoord ondertekend. Met de ondertekening van dit Taalakkoord is de gezamenlijke ambitie onderschreven om laaggeletterdheid in de komende vijf jaren met 10% te reduceren. Daarnaast staat de aanpak van laaggeletterdheid op de agenda van de arbeidsmarktregio Drenthe, waartoe de gemeente Coevorden behoort. De middelen voor volwasseneducatie (WEBmiddelen) zijn niet aan individuele gemeenten toegekend, maar aan de centrumgemeente Emmen. De zes gemeenten die tot deze arbeidsmarktregio behoren hebben gezamenlijke afspraken gemaakt over de wijze waarop het educatiebudget wordt ingezet. In dit actieplan wordt met beide plannen rekening gehouden. Maar niet alleen vanuit arbeidsmarktperspectief bezien is er aandacht voor laaggeletterdheid. Ook vanuit Gezond in de Stad (GIDS), een programma dat zich richt op het terugdringen van gezondheidsachterstanden, wordt onderkend dat er een samenhang is tussen het beschikken over voldoende gezondheidsvaardigheden en laaggeletterdheid. Coevorden is één van de 164 GIDS gemeenten. 3
4 Dit geldt ook voor Kans voor de Veenkoloniën, een acht jaar durend programma, waarmee inwoners met eigen initiatieven en met steun van uiteenlopende organisaties hun leefsituatie kunnen verbeteren. Het doel dat daarmee centraal staat is de gezondheidsverschillen in deze regio aanzienlijk en duurzaam te verkleinen. Binnen Kans voor de Veenkoloniën ligt de focus niet alleen op gezondheid, maar ook op factoren die daar invloed op hebben, zoals armoede, werkgelegenheid, taalvaardigheid, etc. We kunnen concluderen dat er binnen de regio en in onze gemeente volop aandacht is voor laaggeletterdheid en de negatieve effecten daarvan. Verbinding met sociaal domein Zoals in deze inleiding is benoemd is het belangrijk om laaggeletterdheid integraal aan te pakken. Door aan laaggeletterdheid te werken, wordt gewerkt aan alle levensgebieden. De aanpak van laaggeletterdheid vergroot namelijk niet slechts de perspectieven op betaald werk of vrijwilligerswerk. Lees- en schrijfvaardigheden zijn ook een voorwaarde om zelfredzaam te kunnen zijn, wat een belangrijk doel van de Wmo en Jeugdwet is. Binnen het gehele sociale domein kan laaggeletterdheid vroegtijdig worden gesignaleerd. Doel van dit actieplan In dit document wordt beschreven hoe wij laaggeletterdheid willen voorkomen en verminderen in de gemeente Coevorden. Deze aanpak gaat bijdragen aan een betere signalering, verwijzing en daarmee een groter bereik van laaggeletterden. De aanpak is uitgewerkt in activiteiten, doelstellingen en resultaten, een begroting, en de wijze waarop dit wordt georganiseerd. Tevens besteden we aandacht aan specifieke doelgroepen, waar en hoe laaggeletterdheid gesignaleerd kan worden en met welke aanpak meer laaggeletterden toe geleid kunnen worden naar een geschikt (taal)traject. 4
5 Laaggeletterdheid in gemeente Coevorden Doel en ambitie De doelstelling - het voorkomen en verminderen van laaggeletterdheid - willen we realiseren door het opbouwen van een duurzame lokale infrastructuur. Lokale partners als de Bibliotheek, de gemeente Coevorden, Maatschappelijk Welzijn Coevorden, Drenthe College en de Brede School spelen hierin onder andere een grote rol. We willen als kerngroep aan de slag om het percentage laaggeletterden in de gemeente Coevorden te laten afnemen. In 2017 willen we in totaal 80 laaggeletterden bereiken en hen een passend taaltraject aanbieden. De eerste helft van 2017 is de opbouwfase. In de tweede helft van het jaar verwachten we de vrijwilligers opgeleid te hebben en zijn de eerste taaltrajecten opgestart. Taaltrajecten kunnen bestaan uit diplomagericht, niet-diplomagericht of nonformeel onderwijs. Het diplomagerichte taalonderwijs betreft cursussen die worden aangeboden op een Regionaal Opleidingscentrum (ROC) en die opleiden tot een diploma. Het niet diplomagerichte en non-formele taalonderwijs wordt buiten de school gegeven en leidt niet tot het behalen van een diploma. Non-formeel onderwijs wordt vaak gegeven door een professional in samenwerking met een vrijwilliger. Niet-diplomagericht onderwijs wordt verzorgd door uitsluitend vrijwilligers. Wat voor een individuele laaggeletterde een passend taaltraject is, is afhankelijk van onder andere het te bereiken doel. Doelgroepen We willen als kerngroep zoveel mogelijk laaggeletterden bereiken. Zonder mensen uit te sluiten gaat onze specifieke aandacht uit naar de volgende doelgroepen: - Kinderen in de leeftijd van 0-12 jaar oud. Als kerngroep vinden wij het belangrijk om ons onder andere specifiek op deze doelgroep te richten. Om te voorkomen dat een kind met onvoldoende taalvaardigheid het schoolsysteem verlaat, is het belangrijk om hier vroegtijdig aandacht aan te besteden. Een kind dat opgroeit in een taalrijke omgeving, heeft later veel minder kans om laaggeletterd te worden (preventieve werking/vroeg signalering). - Jongeren in de leeftijd van jaar oud. Naast dat het belangrijk is dat een kind het schoolsysteem verlaat met voldoende taalvaardigheid, is het belangrijk dat deze leerlijn wordt vastgehouden. Het creëren van een doorlopende leerlijn is dan ook een van de doelstellingen die wij als kerngroep beogen te bereiken (curatieve werking). - Laaggeletterde ouders. Een veelgehoord signaal vanuit basisscholen is dat de ouders van kinderen die moeite met lezen en schrijven hebben hier zelf ook problemen van ondervinden, terwijl de rol van ouders in de taalontwikkeling van kinderen cruciaal is. Als ouders een laag taalniveau hebben, kan dat grote invloed hebben op de taalontwikkeling van kinderen. Het lezen en schrijven wordt in dergelijke situaties vanuit de thuissituatie vaak niet gestimuleerd, waardoor kinderen/jongeren slechts vanuit school worden gestimuleerd goede taalvaardigheden te ontwikkelen. Door ouders te stimuleren en de kans te bieden hun taalniveau te verbeteren wordt een belangrijke bijdrage geleverd aan de taalontwikkeling van kinderen. Leerkrachten kunnen ten aanzien van het bereiken van laaggeletterde ouders een grote rol spelen. - Laaggeletterde werkzoekenden. Werkzoekenden komen gemakkelijker aan een baan door een betere taalbeheersing. Een voldoende taalniveau is belangrijk om volwaardig op de arbeidsmarkt te kunnen participeren. - Vergunninghouders. Vergunninghouders zijn asielzoekers die een verblijfsvergunning hebben ontvangen en verhuizen naar een eigen woonruimte in een gemeente. Wij willen als kerngroep de doelgroep die in onze gemeente is gehuisvest extra ondersteuning bieden waardoor het inburgeringstraject wordt versneld. Nadat een vergunninghouder is ingeburgerd is het van belang om het 5
6 taalniveau te behouden (om te voorkomen dat het niveau achteruit gaat) en uit te breiden. De ervaring leert namelijk dat het taalniveau doorgaans na de inburgering onvoldoende is en taalintensivering nodig is voor toetreding tot de arbeidsmarkt. Stichting Lezen & Schrijven Stichting Lezen & Schrijven ondersteunt de gemeente Coevorden bij het ontwikkelen van het actieplan. De afgelopen drie jaar heeft Stichting Lezen & Schrijven in een zestal pilotregio s succesvolle ervaring opgedaan in het ontwikkelen van een ketenaanpak. Voor het signaleren van laaggeletterdheid zijn methodieken en instrumenten ontwikkeld. In gezamenlijkheid met regionale organisaties brengt Stichting Lezen en Schrijven het taalaanbod in kaart en stemt het af. Het is van belang om taal laagdrempelig en dicht bij huis te organiseren en het aan te bieden in de context van de deelnemers. Hiertoe werft Stichting Lezen en Schrijven vrijwilligers en leiden hen op tot taalmaatje, taalcoach of taaltrainer. Een formele taalaanbieder, zoals in de gemeente Coevorden het ROC Drenthe College, of door een informele taalaanbieder zoals de bibliotheek of het Sociale Team, voert de taalscholing aan de deelnemers uit. Al deze aanbieders maken gebruik van de inzet van vrijwilligers in combinatie met een professional. De mate van inzet van de vrijwilliger is verschillend. Er is minstens één inhoudelijk professional die zorgdraagt voor een goede intake van de deelnemer en op maat een taaltraject biedt. Een inhoudelijk professional wordt beoordeeld op zijn professionele kwaliteit en ervaring en kan daarom zowel een betaalde als onbetaalde kracht zijn. De professional vervult een onafhankelijke rol binnen het taalnetwerk. Stichting Lezen en Schrijven meten de resultaten van taalverhoging en de effecten op de sociale inclusie structureel. Aanpak Taal voor het Leven Met de aanpak Taal voor het Leven kan elke organisatie of gemeente effectief en duurzaam laaggeletterden vinden en naar een hoger taal, rekenen en digitale vaardigheden niveau brengen. De aanpak van diverse lokale partners combineert de kracht van getrainde vrijwilligers, professionele docenten, kwalitatief hoogwaardig lesmateriaal en goede mogelijkheden om het geleerde toe te passen in de praktijk. Er zijn verschillende instrumenten ontwikkeld om laaggeletterden te vinden (de Taalmeter), te scholen (speciaal lesmateriaal en opleiding van vrijwilligers) en de voortgang te meten (monitoring van cursisten). Succesvolle implementatie van de aanpak zorgt bovendien voor actievere participatie van de deelnemers. Taal voor het Leven heeft als doel dat iedereen kan meedoen aan de maatschappij. Om goed mee te kunnen doen in de samenleving, moet iemand Nederlands kunnen spreken, lezen en schrijven. Daarbij hoort ook het kunnen rekenen en omgaan met een computer. Aan de slag De Taal voor het Leven aanpak omvat een aantal landelijk ondersteunende basiselementen die zijn uit te breiden met modules waarmee de aanpak aansluit op de lokale situatie. De taal voor het leven aanpak bestaat uit: Vindplaats/signalering Het vinden van laaggeletterden kan via diverse routes; zoals inzet van de screeningsinstrumenten zoals de Taalmeter, Rekenmeter of Digimeter, intermediairs en lokale PR. De eerste twee zorgen voor de substantiële aantallen deelnemers, lokale PR geeft het onderwerp een brede bekendheid. Taalmeter: een online screeningsinstrument waarmee organisaties snel mensen kunnen opsporen die moeite hebben met lezen en schrijven. Het duurt 12 minuten en is bedoeld voor mensen tot en met MBO 4 niveau. Intermediairs: organisaties als (basis)scholen, schuldhulpverlening, jeugdzorg, kringloopwinkel, voedselbank, sociale wijkteams, maar ook werkgevers enz. komen met laaggeletterden in aanraking. We kunnen kijken hoe ze het signaleren en doorverwijzen van laaggeletterden kunnen opnemen in hun eigen werk. 6
7 PR: via een PR werkgroep kan er met regelmaat aandacht worden geschonken aan laaggeletterdheid. Dit kan via lokale huis aan huis bladen, radio en televisie Vrijwilligers opleiden, werven en matchen Het werven van vrijwilligers kan op diverse manieren gebeuren, denk aan advertenties in lokale bladen, flyers, voorlichtingsbijeenkomst of bestaande vrijwilligers benaderen. Alle taalvrijwilligers volgen een basistraining gedurende 4 dagdelen en ontvangen na afronding een certificaat. Deze wordt in een landelijk centraal systeem opgenomen zodat het zichtbaar blijft wie welke training heeft gevold en kan met de lokale partijen worden afgesproken hoe de kwaliteit behouden blijft. Een vrijwilliger kan verschillende rollen vervullen; taalsupporter, voorlezer, taalmaatje, taalcoach en taaltrainer. Het professionaliseren van vrijwilligers vormt de kern van de Taal voor het Leven aanpak. Daarom is het belangrijk dat alle vrijwilligers de basistraining volgen. Scholingstraject Het scholingstraject is afhankelijk van het leerdoel van de deelnemer. Dit kan zijn: werk, het volgen van een opleiding, het doen van vrijwilligerswerk of sociaal redzaam zijn. Het opzetten van een Taalpunt Voor zowel organisaties als potentiële deelnemers is het belangrijk dat er een herkenbare plaats is om met vragen rondom taalscholing terecht te kunnen. Deze herkenbare plaats dient laagdrempelig te zijn en dichtbij de burgers te staan. Het Taalpunt is een samenwerkingsverband tussen de lokale partners. Iedereen die beter wil leren lezen, schrijven, rekenen en andere basisvaardigheden kan er terecht. Het Taalpunt wordt vaak gecoördineerd door een Taal(punt)-coördinator, veelal een professional of opgeleide vrijwilliger. Zij adviseren laaggeletterden bij de keuze van een geschikt taalaanbod. Daarnaast is het een inhoudelijke vraagbaak voor vrijwilliger en er worden intervisie en verdiepingsbijeenkomsten georganiseerd. Als coördinatiepunt van de taalsamenwerking wordt in de gemeente Coevorden om te beginnen het Taalpunt ingericht in de bibliotheek Coevorden en in het dorpshuis/ bibliotheek in Schoonoord. Ervaring moet uitwijzen of dit voldoende is. Taalcoördinatie Als spil tussen het signaleren van laaggeletterdheid en een passende taalscholing is de functie van taalcoördinatie noodzakelijk. Taken die bij de taalcoördinatie behoren zijn: Werving, intake en training van vrijwilligers Begeleiding en intervisie van vrijwilligers Intake en bepalen leertraject van deelnemers Matchen van vrijwilliger en deelnemer Afstemming tussen diplomagericht (formeel) en niet diplomagericht leren (nonformeel) Onderhouden contacten partners laaggeletterdheid, zoals sociale dienst, welzijnsorganisatie, ROC etc. Registreren van vrijwilligers en deelnemers (monitoring resultaten) De taken die hierboven beschreven staan worden ondergebracht bij een onafhankelijk taalcoördinator. De taalcoördinatie is een onderdeel van de taalsamenwerking en is dus van de partners gezamenlijk. De taalcoördinator heeft het Taalpunt als uitvalsbasis van waaruit hij/ zij opereert en is daarnaast zichtbaar en benaderbaar in de directe omgeving van de laaggeletterde en bij vindplaatsen. 7
8 Kerngroep De kernpartners in de taalsamenwerking nemen, zo mogelijk met gesloten beurs, ieder een onderdeel op zich om de taalsamenwerking te realiseren, door het inzetten van medewerkers of het beschikbaar stellen van ruimte en faciliteiten. Dit zijn de o.a. de volgende taken, ingezet vanuit ieders expertise: ROC Drenthe College: Inhoudelijk deel training vrijwilligers Aanbieden van scholing, kort en langdurende trajecten zowel diploma- als nietdiplomagericht Afstemming diplomagericht en niet-diplomagericht leren (inhoud) Onderhouden contacten met samenwerkingspartners Consultatie voor leertraject op maat Inhoudelijke intervisie vrijwilligers Leslokalen, ruimte en faciliteiten, Lesmaterialen Registratie, toetsing en examinering Bibliotheek Fysieke plaats Taalpunt Interne coördinatie laaggeletterdheid en werkgeverschap taal coördinator Cursusplaats (voor kleine en grotere groepen) Computerfaciliteiten Leesmaterialen (fysiek en digitaal) om te oefenen Taalpunt opnemen in PR bibliotheek Licenties Licenties Taalkitdutch Welzijnsorganisatie MWC Bespreekbaar maken van laaggeletterdheid bij laaggeletterden Signaleren en toeleiden van potentiele deelnemers naar de taalcoördinatie (Laagdrempelige) cursusruimte: bijvoorbeeld in Brede School Gemeente Aanjager en regievoerder taalsamenwerking Toeleiden van potentiele deelnemers naar de taalcoördinatie Financiert de taalcoördinator Financiert een deel van de taallessen van individuele deelnemers (vanuit educatieen participatiebudget) Financieel Uitgangspunt is dat de uitvoering plaatsvindt binnen de beschikbare educatiegelden (WEB) waarbij gekeken wordt hoe betrokken maatschappelijke organisaties vanuit hun eigen aanbod ondersteunende activiteiten kunnen aanbieden. Daarnaast kunnen we voor 2017 incidentele GIDS-gelden benutten. Activiteit Lasten Dekking Toelichting Taalcoördinator GIDS-gelden Educatiegelden 2017 Taalpunt n.t.b. p.m Educatiegelden 2017 Formeel aanbod Educatiegelden Educatiegelden
Taal voor het Leven. Taal voor het Leven / Language for Life
Taal voor het Leven ABSTRACT Name / Project title Contact Person Taal voor het Leven / Language for Life Voor informatie : Stichting Lezen & Schrijven Naam : Arjan Beune Adres : Parkstraat 105, 2514 JH
Nadere informatieVoor informatie en aanmeldingen kan er contact worden opgenomen de Taalhuiscoördinator(en) van het Alfa-college.
1 november 2017 april 2018: - Opzet en voortgang van het project, aantal te betrekken en betrokken partners, aantal te bereiken en bereikte inwoners, bereikte doelen in het kader van participatie van inwoners
Nadere informatieDoor slim samenwerken bereik je meer Workshop 13-11-2014
Door slim samenwerken bereik je meer Workshop 13-11-2014 Uw wensen en verwachtingen van de workshop Met welke partijen kan je samen werken, voorbeelden en tips Wie pakt welke rol in de aanpak van laaggeletterdheid?
Nadere informatieDeze afspraken zijn concreet uitgewerkt in het uitvoeringsplan aanpak laaggeletterdheid
Tussenrapportage cofinanciering Projecten Taalhuizen 2017-2019 Inleiding Begin 2017 heeft het Dagelijks Bestuur van Holland Rijnland cofinanciering toegekend aan de vijf taalhuizen in de regio. In bijlage
Nadere informatieActieplan Hoogeveen Telt mee met Taal
Actieplan Hoogeveen Telt mee met Taal Plan om laaggeletterdheid te signaleren, terug te dringen en te voorkomen door samenwerkende partners in Hoogeveen Oktober 2015 Actieplan Hoogeveen Telt mee met Taal
Nadere informatieJaarverantwoording Taalpunt Hengelo 2018
Jaarverantwoording Taalpunt Hengelo 2018 Doel Informele taalondersteuning bieden aan alle inwoners van Hengelo met een taalachterstand om zo de Nederlandse taal te bevorderen. Doelgroep Alle inwoners van
Nadere informatieNotitie Taal en Toekomst
Notitie Taal en Toekomst Inhoudsopgave Inleiding... 2 Landelijk beleid 2 Regionaal beleid.... 2 Conclusies beleid en realisatie tot nu toe.... 2 Resultaten 2017... 3 Beleidsambities voor 2018 3 Taal en
Nadere informatieVerankering laaggeletterdheid in gemeentelijk beleid. Soler Berk Stichting Lezen & Schrijven
Verankering laaggeletterdheid in gemeentelijk beleid Soler Berk Stichting Lezen & Schrijven Dinsdag 30 oktober 2012 Stichting Lezen & Schrijven Stichting Lezen & Schrijven initiatief van H.K.H. Prinses
Nadere informatieUitkomsten BOP-enquête basisvaardigheden Zuid-Holland
Uitkomsten BOP-enquête basisvaardigheden Zuid-Holland 2017-2018 Aan de landelijke BOP-enquête basisvaardigheden 18 + van de KB hebben in totaal 126 (=86%) (basis)bibliotheken deelgenomen; er waren 147
Nadere informatieStichting Lezen & Schrijven
Laaggeletterden herkennen en dan? Clarine van Ommeren Apeldoorn 18 september 2014 Initiatief van H.K.H. Prinses Laurentien Doel: het voorkomen en verminderen van laaggeletterdheid op zowel korte als lange
Nadere informatieHierbij delen wij u mee dat op donderdag 13 februari het Bondgenootschap Laaggeletterdheid regio Nijmegen is opgericht.
Maatschappelijke Ingekomen stuk D1 (PA 12 maart 2014) Ontwikkeling Beleidsontwikkeling Aan de gemeenteraad van Nijmegen Korte Nieuwstraat 6 6511 PP Nijmegen Telefoon 14024 Telefax (024) 323 59 92 E-mail
Nadere informatieCollegevoorstel. Zaaknummer Taalakkoord aanpak laaggeletterdheid Midden-Brabant
Zaaknummer 00527355 Onderwerp Taalakkoord aanpak laaggeletterdheid Midden-Brabant Collegevoorstel Aanleiding / voorgeschiedenis Laaggeletterdheid is een maatschappelijk probleem waar vaak nog een taboe
Nadere informatieRegionaal Programma volwassenen Educatie 2018
Regionaal Programma volwassenen Educatie 2018 Augustus 2017 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Laaggeletterdheid en educatie 2.1 Afbakening Wet educatie en beroepsonderwijs 2.2 Doelgroep 2.3 Formeel en non-formeel
Nadere informatieNota van B&W. onderwerp Volwasseneneducatie en ontwikkeling Taaihuis. Portefeuilehouder John Nederstigt
gemeente Haarlemmermeer Nota van B&W onderwerp Portefeuilehouder John Nederstigt Collegevergadering 5jUÜ2016 inlichtingen Caroline van de Vijver-Guldenmund (023 567 4294) Registratienummer 2016.0033428
Nadere informatieTaal is Meedoen! Huis voor Taal Noordoostpolder Plan van aanpak en begroting 2019
Huis voor Taal Noordoostpolder Plan van aanpak en begroting 2019 Taal is Meedoen! Aanleiding Meedoen in de huidige Nederlandse samenleving vraagt dat inwoners voldoende de Nederlandse taal en digitale
Nadere informatieWorkshop Taal Werkt! 11 september 2014
Workshop Taal Werkt! 11 september 2014 Programma Wat is laaggeletterdheid? Laaggeletterdheid binnen het bedrijfsleven Taalvrijwilligers binnen bedrijven Brainstorm Wat is laaggeletterdheid? 5 Feiten &
Nadere informatieTAAL: ons een zorg? Laaggeletterdheid in de zorg. Michiel Sträter Stichting Lezen & Schrijven Lions Schiedam sept. 2014
TAAL: ons een zorg? Laaggeletterdheid in de zorg Michiel Sträter Stichting Lezen & Schrijven Lions Schiedam sept. 2014 Dit weet u na deze presentatie Taal: ons een zorg? 1. Laaggeletterdheid in de zorg
Nadere informatieDatum: Adviserend. Datum: Informerend
Oplegvel 1. Onderwerp Voortzetting bondgenootschap Geletterdheid 2. Rol van het samenwerkingsorgaan Basistaak Efficiencytaak Platformtaak volgens Dagelijks Bestuur Platformtaak volgens gemeente 3. Regionaal
Nadere informatieDe Bibliotheek; óók partner in het sociale domein
De Bibliotheek; óók partner in het sociale domein Laaggeletterden hebben vaker te maken met armoede, Schuldhulp en gezondheidsproblemen. Gemeenten, wijkteams en consulenten Werk en Inkomen zijn zich hier
Nadere informatieTaal verbindt mensen Wij verbinden mensen met taal Want Taal doet meer dan schrijven, spreken en lezen Het is de sleutel naar een nieuwe toekomst!
Taal verbindt mensen Wij verbinden mensen met taal Want Taal doet meer dan schrijven, spreken en lezen Het is de sleutel naar een nieuwe toekomst! Taal doet meer In Utrecht wonen meer dan 15.000 volwassenen
Nadere informatieInformatie voor doorverwijzers Aanbod taalcoaching
Informatie voor doorverwijzers Aanbod taalcoaching Taal doet meer Taal doet meer heeft een niet meer weg te denken rol in de Utrechtse samenleving op het gebied van integratie en participatie. Door taal
Nadere informatie[Typ hier] Regionaal Programma volwassenen Educatie 2019
Regionaal Programma volwassenen Educatie 2019 Augustus 2018 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Laaggeletterdheid en educatie 2.1 Afbakening Wet educatie en beroepsonderwijs 2.2 Doelgroep 2.3 Formeel en non-formeel
Nadere informatielllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllll
Gemeente f Bergen op Zoom Aan de leden en duoburgerleden van de gemeenteraad van Bergen op Zoom lllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllll Uw kenmerk Uw brief Ons kenmerk U17-017806 Beh. door
Nadere informatieEigen Kracht 2013 2014 van barrière naar carrière
Eigen Kracht 2013 2014 van barrière naar carrière Projectplan Eigen Kracht - Van barrière naar carrière LEVgroep Penningstraat 55 5701 MZ Helmond Projectperiode 2013 2014 1 1 Inleiding Eigen Kracht is
Nadere informatieLaaggeletterdheid in Vlaardingen Dr. Christine Clement. Ruim denken - 21 november 2016
Laaggeletterdheid in Vlaardingen Dr. Christine Clement Ruim denken - 21 november 2016 Vraag: Wat is laaggeletterdheid? Wat kunnen laaggeletterde mensen wel of niet lezen/schrijven? A. Niets B. Maximaal
Nadere informatieTaalhuis: rollen en taken
Taalhuis: rollen en taken November 2017 Verdeling rollen en taken Hieronder vindt u een opsomming van taken en rollen, die gepaard gaan met een Taalhuis. Dit document kan tijdens het opzetten van een Taalhuis
Nadere informatieHerontwerp Taalhuis Lochem-Zutphen
Herontwerp Taalhuis Lochem-Zutphen 1. Doel Taalhuis Laaggeletterdheid, taalachterstand en het hebben van weinig reken- en digitale vaardigheden komen voor in alle lagen van de bevolking. Om dit effectiever
Nadere informatieDoorkiesnummer:
Tweede Kamer der Staten Generaal T.a.v. mevrouw O.C. Tellegen, Voorzitter vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Woerden, 7 juni 2018 Ons kenmerk: 2018-1380575259-813
Nadere informatieEen dekkend taalnetwerk in Utrecht TIP en TOP. Congres Taal voor het Leven 30 oktober 2013
Een dekkend taalnetwerk in Utrecht TIP en TOP Congres Taal voor het Leven 30 oktober 2013 Even voorstellen Marga Tubbing, taalregisseur regio Utrecht marga@lezenenschrijven.nl 06-44349008 Lineke Maat,
Nadere informatiede Bibliotheek en basisvaardigheden Kunst van Lezen 0-18 jaar
de Bibliotheek en basisvaardigheden Kunst van Lezen 0-18 jaar Jos Debeij Gerlien van Dalen Adriaan Langendonk VNG regionale conferenties 15 en 16 april 2015 de Bibliotheek en basisvaardigheden 1 Inhoud
Nadere informatieHumanitas Noord-Kennemerland
Humanitas Noord-Kennemerland Maria Sabel - Stichting Lezen & Schrijven Mariëlle Harte - Taalhuis Alkmaar Ton Grooteman Stichting ABC (13 maart) Wibo Martina - Stichting ABC (22 maart) Het verhaal van Jos
Nadere informatieTaal en Werk. Hetty Wiersema Adviseur werk. Maria Sabel Taal voor het Leven. Lia Eekhout Taalhuis Kennemerwaard
Taal en Werk Hetty Wiersema Adviseur werk Lia Eekhout Taalhuis Kennemerwaard Maria Sabel Taal voor het Leven Check in Wie ben je Wat kom je halen? Wat kom je brengen? Laaggeletterd zijn, wat is dat? Laaggeletterdheid
Nadere informatieResearchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA), Maastricht University
LAAGGELETTERDHEID IN DEN HAAG - CONCLUSIES Uitgevoerd door: CINOP Advies Etil Kohnstamm Instituut Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA), Maastricht University DEZE FACTSHEETRAPPORTAGE IS
Nadere informatieSubsidieaanvraag Taalhuis Netwerkaanpak tegen laaggeletterdheid
Subsidieaanvraag Taalhuis Netwerkaanpak tegen laaggeletterdheid 17 oktober 2016 Contactpersoon: Cyril Crutz Directeur-bestuurder 0485-583 500 / 06-27093679 c.crutz@biblioplus.nl www.biblioplus.nl Inleiding
Nadere informatieSchriftelijke vragen ex artikel 37 Reglement van orde voor de raadsvergaderingen (RvO)
Gemeente Heerhugowaard R Schriftelijke vragen ex artikel 37 Reglement van orde voor de raadsvergaderingen (RvO) Datum indiening 13 september 2016 Volgnummer Registratienummer Bij16-439 Onderwerp laaggeletterdheid
Nadere informatieProjectplan Taalhuizen in de regio Holland Rijnland
Projectplan Taalhuizen in de regio Holland Rijnland Leiden, 21 februari 17 1 Belang Taalhuizen in de regio Holland Rijnland In Nederland kunnen 1,3 miljoen mensen tussen de 15 en 65 jaar niet goed lezen
Nadere informatieRegionaal Educatieprogramma Holland Rijnland. Uitvoeringsplan Inhoud
Regionaal Educatieprogramma Holland Rijnland Uitvoeringsplan 2016 Inhoud Inleiding... 2 Ambitie... 3 Uitvoering... 3 Toegang... 3 Het aanbod... 4 Rol van de Stichting Lezen en Schrijven... 6 Inkoop of
Nadere informatie(Digi-)Taalhuis Geldermalsen Een inloopcentrum voor basisvaardigheden
(Digi-)Taalhuis Geldermalsen Een inloopcentrum voor basisvaardigheden I m Lisanne van Iterson (i.s.m. Sonja Postulart - ROC Rivor) 26 november 2015, versie 1.0 l Vooraf Ongeveer 12 0 Zo van de Nederlandse
Nadere informatieMeer vaardig meer burger!
(Digi)taalhuis Wageningen Projectplan 2016/2017 Meer vaardig meer burger! Kernpartners, Wageningen, augustus 2016 1. Probleemstelling In Nederland zijn 1,3 miljoen mensen tussen de 16 en 65 jaar minder
Nadere informatieProjectplan. Aanpak laaggeletterdheid bij patienten en/of medewerkers. [Naam organisatie] [auteur] [datum] Werken aan taal heeft veel voordelen
Projectplan Aanpak laaggeletterdheid bij patienten en/of medewerkers [Naam organisatie] [auteur] [datum] Werken aan taal heeft veel voordelen [Naam organisatie] vindt het belangrijk om alert te zijn op
Nadere informatieVIME NT1 Werkveld NT1: begrippen en verantwoording
VIME NT1 Werkveld NT1: begrippen en verantwoording december 2018 Werkveld NT1: verantwoording en begrippen Vooraf Als we willen bepalen hoe vrijwilligers ingezet kunnen worden in volwasseneneducatie voor
Nadere informatieMaatschappelijke Ontwikkeling Ingekomen stuk D6 (PA 17 april 2013) Beleidsontwikkeling. Datum uw brief
Ingekomen stuk D6 (PA 17 april 2013) Aan de gemeenteraad van Nijmegen Korte Nieuwstraat 6 6511 PP Nijmegen Telefoon 14024 Telefax (024) 323 59 92 E-mail gemeente@ nijmegen.nl Postadres Postbus 9105 6500
Nadere informatieMeer (voor)lezen, beter in taal. De Bibliotheek en basisvaardigheden Kunst van Lezen 0-18 jaar
Meer (voor)lezen, beter in taal De Bibliotheek en basisvaardigheden Kunst van Lezen 0-18 jaar Adriaan Langendonk Miniconferentie Flevoland 23 september 2015 de Bibliotheek en basisvaardigheden 1 Inhoud
Nadere informatie1. Onderwerp Regionaal educatieprogramma 2015 en aanpak Rol van het samenwerkingsorgaan Holland Rijnland
In Holland Rijnland werken samen: Alphen aan den Rijn, Hillegom, Kaag en Braassem, Katwijk, Leiden, Leiderdorp, Lisse, Nieuwkoop, Noordwijk, Noordwijkerhout, Oegstgeest, Teylingen, Voorschoten en Zoeterwoude
Nadere informatieInformatie voor doorverwijzers Aanbod taalcoaching
Informatie voor doorverwijzers Aanbod taalcoaching Taal doet meer Taal doet meer heeft een niet meer weg te denken rol in de Utrechtse samenleving op het gebied van integratie en participatie. Door taal
Nadere informatiePlatformtaak volgens gemeente
Oplegvel 1. Onderwerp Subsidieaanvraag en cofinanciering Taalakkoord 2. Rol van het samenwerkingsorgaan Holland Rijnland Platformtaak volgens gemeente 3. Regionaal belang Regionale partners en de gemeenten
Nadere informatieHet non-formele bibliotheekaanbod voor volwassenen
Het non-formele bibliotheekaanbod voor volwassenen Programma s laagdrempelig Voor veel laaggeletterden is leren en het volgen van formeel of non-formeel onderwijs allerminst een vanzelfsprekend. Zaken
Nadere informatieEen nieuw convenant. Bondgenootschap Geletterdheid Holland Rijnland
Een nieuw convenant Bondgenootschap Geletterdheid Holland Rijnland 2017-2020 1. De opmaat naar een nieuw convenant In Nederland hebben meer dan twee miljoen mensen veel moeite met lezen en schrijven. Taalvaardig
Nadere informatieMenukaart voor lokale verki ezingsprogramma's gemeenteraad 2018 ór"" rt*, r"*so
ór"" rt*, r@f %n r"*so Menukaart voor lokale verki ezingsprogramma's gemeenteraad 2018 Versie 15 juni Laaggeletterdheid in Nederland 2,5 miljoen mensen in Nederland hebben grote moeite met lezen, schrijven
Nadere informatieRegioplan inzet WEB middelen 2015 Een taalinfrastructuur met regionale partners en geschoolde vrijwilligers.
8 Regioplan inzet WEB middelen 2015 Een taalinfrastructuur met regionale partners en geschoolde vrijwilligers. Datum: 1 december 2014 1 Inleiding 1.1 Waarom dit Regioplan? Per 1 januari 2015 wijzigt de
Nadere informatieSAMEN DIGITAAL : de opgave
SAMEN DIGITAAL : de opgave -> Bibliotheek Utrecht, Mariken van Meer Internetvaardigheden Utrechtse situatie De Utrechtse aanpak / Leven en Leren -> Stichting Digisterker, Piet Boekhoudt CBS typen internetvaardigheden
Nadere informatieGeachte voorzitter, RIS Aan de voorzitter van de Commissie Samenleving. Ton Benning. Onderwijs, Cultuur en Welzijn.
Typ teksttyp teksttyp tekst Rabin S. Baldewsingh Wethouder van Sociale Zaken, Werkgelegenheid, Wijkaanpak en Sport 060 Retouradres: Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag Aan de voorzitter van de Commissie Samenleving
Nadere informatieDe bibliotheek draagt actief bij aan preventie en participatie!
De bibliotheek draagt actief bij aan preventie en participatie! 2 Wat speelt er? 3 De drie decentralisaties en de kanteling in het sociaal domein Willen we echt een inclusieve samenleving bouwen waar iedereen,
Nadere informatieEDUCATIEPLAN ARBEIDSMARKTREGIO DRENTHE
EDUCATIEPLAN 2016-2017 ARBEIDSMARKTREGIO DRENTHE Educatieplan 2016-2017 door werkgroep educatie d.d. 11 mei 2016 t.b.v. Bestuursoverleg AMRD 2 juni 2016 1 Samenvatting van het plan - samenwerken in arbeidsmarktregioverband
Nadere informatieB&W Vergadering. B&W Vergadering 19 september 2017
2.2.6 Volwasseneneducatie 2018 2020 1 Dossier 2190 voorblad.pdf B&W Vergadering Dossiernummer 2190 Vertrouwelijk Nee Vergaderdatum 19 september 2017 Agendapunt 2.2.6 Omschrijving Volwasseneneducatie 2018
Nadere informatie1 Is het college bekend met het uitgebrachte rapport van de Algemene Rekenkamer? Zo ja, wat vindt het College hiervan?
CDA - Fractie Krimpen aan den IJssel p/a P.J. Moerland Vijfkamp 45 2924 VP KRIMPEN AAN DEN IJSSEL Datum: 31/10/2016 Zaaknummer: ZK16005053 Afdeling: Samenleving Contactpersoon: M.I. Noe Uw brief van: 14-09-2016
Nadere informatieEh bril vergeten. Als je niet kunt lezen en schrijven
Eh bril vergeten Als je niet kunt lezen en schrijven Plannen van de gemeente Borger-Odoorn voor 2012 Als je niet kunt lezen en schrijven Als je niet kunt lezen en schrijven zijn er veel dingen die je
Nadere informatieHet afbeeldingonderdeel met relatie-id rid4 is niet aangetroffen in het bestand. Armoede, schulden en laaggeletterdheid
Het afbeeldingonderdeel met relatie-id rid4 is niet aangetroffen in het bestand. Armoede, schulden en laaggeletterdheid Anna van den Boogaard 2 november 2017 Voorstellen Voorkomen en verminderen van laaggeletterdheid.
Nadere informatieCommissie Samenleving Harderwijk 12 mei 2016
Commissie Samenleving Harderwijk 12 mei 2016 Agenda 1. Welkom 2. Ontwikkelingen 3. Strategienota 4. Digitale vaardigheden 5. Taalvaardigheden (inleiding door Chérif Ait Abderrahman (Stichting Lezen en
Nadere informatieNoordoostpolder. Jaarcijfers 2018
Noordoostpolder Jaarcijfers 2018 JAARCIJFERS HUIS VOOR TAAL NOP 2018 WAT IS HUIS VOOR TAAL? In Huis voor Taal komen activiteiten en expertise op het gebied van leren, ontwikkelen, het sociale- en non-formeel
Nadere informatieEducatie biedt kansen voor gezondheid. Maurice de Greef Vrije Universiteit Brussel
Educatie biedt kansen voor gezondheid Maurice de Greef Vrije Universiteit Brussel Blijvende gezondheidsproblemen lage SES! Laagopgeleiden leven gemiddeld 6 jaar korter en 19 jaar minder in goed ervaren
Nadere informatieTel mee met Taal 2016 2018
Tel mee met Taal 2016 2018 versie 8 december 2015 Actieprogramma Tel mee met Taal 2016-2018 Tel mee met Taal in een notendop Tel mee met Taal is een landelijk actieprogramma van de ministeries van Onderwijs,
Nadere informatieLaaggeletterdheid, herkennen & doorverwijzen
Laaggeletterdheid, herkennen & doorverwijzen Lydia de Jong, Jorijn Tragter 28 mei 2016 Wie zijn wij? Voorkomen en verminderen van laaggeletterdheid en bevordering van digitale vaardigheid. Actie programma
Nadere informatieDe lokale verbinding JOGG en GIDS
De lokale verbinding JOGG en GIDS Studiedag Gezond in 3 november 2016 Wat is ook alweer het verschil tussen JOGG en GIDS? Wat doen gemeenten die zowel JOGG als GIDS zijn? Voorbeelden: Nuth, Weststellingwerf,
Nadere informatieTaalhuis Haarlemmermeer
Taalhuis Haarlemmermeer Wat is een Taalhuis? Het Taalhuis in de Bibliotheek Haarlemmermeer is een plek waar volwassenen beter kunnen leren lezen, schrijven, rekenen en omgaan met de computer. Burgers kunnen
Nadere informatieDe lessen kunnen op elk gewenst tijdstip bekeken worden. Aantal deelnemers. Pedagoog. Jeugdverpleegkundige.
4.2.12. Digitale opvoedondersteuning voor ouders van het jonge kind Ondersteuning in de vorm van een aantal online lessen voor ouders met kinderen tot 4 jaar, om ze voor te bereiden op de (toekomstige)
Nadere informatieDe afbouw van de verplichte winkelnering bij de roc s verloopt stapsgewijs met 25 procent per jaar:
Bijlage 1 Notitie Volwasseneneducatie: Besteding WEB middelen 2016 Inleiding Bij de bespreking van het Uitvoeringsplan Educatie 2016 in het Portefeuillehoudersoverleg Maatschappij op 25 mei 2016 heeft
Nadere informatieWIJ BEGRIJPEN ELKAAR!
WIJ BEGRIJPEN ELKAAR! IEMAND AAN DE LIJN TAALMAATJES EENVOUDIG TAALPANEL A B C MAKKELIJKER MET ELKAAR IN GESPREK SPEERPUNTEN BETER LEREN LEZEN EN SCHRIJVEN AANBOD KLASSIKAAL TAALSPREEKUUR OP DE WERKVLOER
Nadere informatieRegionaal programma volwasseneneducatie 2015
Regionaal programma volwasseneneducatie 2015 Arbeidsmarktregio Groot-Amsterdam April 2015 Inleiding De gemeenten in de arbeidsmarktregio Groot-Amsterdam hebben de voor het jaar 2015 geplande educatieve
Nadere informatieOplegvel. 1. Onderwerp Verdiepingsslag Uitvoeringplan Educatie Rol van het samenwerkingsorgaan Holland Rijnland
Oplegvel 1. Onderwerp Verdiepingsslag Uitvoeringplan Educatie 2016 2. Rol van het samenwerkingsorgaan Holland Rijnland Basistaak Efficiencytaak X Platformtaak volgens Dagelijks Bestuur Platformtaak volgens
Nadere informatieOpdrachtverstrekking volwasseneneducatie
Collegevoorstel Inleiding: De gemeente ontvangt van het Rijk middelen voor volwasseneneducatie. Deze middelen moeten ingezet worden bij het regionaal opleidingscentrum (roc). Onze gemeente zet deze middelen
Nadere informatieAanpak van laaggeletterdheid. Jelle Vennik, Stichting Lezen & Schrijven
Aanpak van laaggeletterdheid Jelle Vennik, Stichting Lezen & Schrijven Voorstellen Voorkomen en verminderen van laaggeletterdheid. Agenderen. Ondersteuningsprogramma voor lokale samenwerking ter bevordering
Nadere informatieNederland FACTS & FIGURES. Laaggeletterdheid in. Geletterdheid. VAN DE 1,3 MILJOEN laaggeletterden tussen de 15 en 65 jaar zijn: 65% 35%
Laaggeletterdheid in Nederland FACTS & Ongeveer 1 op de 9 Nederlanders tussen de 16 en 65 jaar is laaggeletterd. In totaal zijn dat 1,3 miljoen mensen. Van deze groep is 65% autochtoon. Het aantal laaggeletterden
Nadere informatieWetgeving rond participatiesamenleving biedt kansen. voor bibliotheken
Wetgeving rond participatiesamenleving biedt kansen voor bibliotheken Breng vraag en aanbod bij elkaar en help laaggeletterden vooruit Nederland telt 1,3 miljoen laaggeletterde volwassenen (16-65 jaar).
Nadere informatieAlleen ter besluitvorming door het College Bestuursagenda
Openbaar Onderwerp Subsidie informele taalondersteuning 2014 Programma / Programmanummer Zorg & Welzijn / 1051/ Werk & Inkomen/ 1061 B. Frings/ T. Tankir Samenvatting Met dit voorstel verlenen wij een
Nadere informatie1 h APR Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Algemene Rekenkamer De heer drs. A Visser Lange Voorhout EA DEN HAAG.
Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag Algemene Rekenkamer De heer drs. A Visser Lange Voorhout 8 2500 EA DEN HAAG Datum Betreft 1 h APR.2016 Reactie
Nadere informatieBalans opmaken: Resultaten Taal voor het Leven eerste jaar
Balans opmaken: Resultaten Taal voor het Leven eerste jaar De Lage Landen Drs. Rita van Dijk & Prof. Dr. Maurice de Greef De kracht van taal http://www.youtube.com/watch?v=z06cbr1ox3a Opbrengsten taaltrajecten
Nadere informatieGeletterdheid in Nederland: Status quo onderzoeksresultaten
Geletterdheid in Nederland: Status quo onderzoeksresultaten Maurice de Greef Vrije Universiteit Brussel We hebben een probleem in Nederland Circa 77% van ons werkloosheidsbestand is laag- of middelbaar
Nadere informatieInformatie voor doorverwijzers. Aanbod ISKB taalcoaching
Informatie voor doorverwijzers Aanbod ISKB taalcoaching 25 jaar ISKB Taal en meer In 2011 vierde de ISKB met vrijwilligers, cursisten en leerlingen haar 25 jarig bestaan. We hebben een niet meer weg te
Nadere informatieNotitie Laaggeletterdheid Smallingerland
Notitie Laaggeletterdheid Smallingerland 1 2 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 4 1.1 Convenant Bondgenootschap Geletterd Fryslân... 4 1.2 Tel mee met Taal... 5 1.3 Gemeentelijke inzet... 5 2. Bestaand onderzoek
Nadere informatieRegionaal Educatief Plan Zuid-Kennemerland en IJmond
Regionaal Educatief Plan 2018 2019 Zuid-Kennemerland en IJmond 1. Inleiding 1.1 Update regionaal educatief plan Haarlem ontvangt vanaf 2015 als contactgemeente van de arbeidsmarktregio Zuid-Kennemerland
Nadere informatieRegionaal Programma Volwassenen Educatie 2017
Regionaal Programma Volwassenen Educatie 2017 Stad met een hart Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 Uitvoering RPE in 2016... 4 2.1 Besteding van het verplichte deel van het budget... 4 2.2 Besteding van
Nadere informatieBondgenootschap voor Geletterdheid Kennemerwaard. Convenant
Bondgenootschap voor Geletterdheid Kennemerwaard Convenant CONVENANT Bondgenootschap voor Geletterdheid Kennemerwaard 2015 2017 In aanmerking nemende dat: I. lezen, schrijven, rekenen en digitale vaardigheden
Nadere informatieEvaluatieonderzoek project Taal voor het Leven. Prof. Dr. M. Segers
Evaluatieonderzoek project Taal voor het Leven Prof. Dr. M. Segers Taal voor het Leven Taal voor het Leven creëert een netwerk en infrastructuur in de regio om laaggeletterden taal, digitale vaardigheden
Nadere informatieOntwikkelingen. in zorg en welzijn. Wij houden daarbij onverkort vast aan de Koers 2010-2013,
KOERS 2014-2015 3 Het (zorg)landschap waarin wij opereren verandert ingrijpend. De kern hiervan is de Kanteling, wat inhoudt dat de eigen kracht van burgers over de hele breedte van de samenleving uitgangspunt
Nadere informatie1. School op maat Taalondersteuning en werkervaring Eritreeërs Programma s voor laaggeletterdheid. 4. Autisme en psychose
Plan Extra Inzet Scholing Participatie 2018 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Met dit plan plegen wij extra inzet
Nadere informatieUitvoeringsplan
AANPAKKEN VAN LAAGGELETTERDHEID = INVESTEREN IN DE TOEKOMST GEMEENTE STEENWIJKERLAND a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z Uitvoeringsplan 2014 2017 a b c d e f g h i j k l m n o p q r s
Nadere informatieTerugkombijeenkomst Taalhuizen 23 sept 2014
Terugkombijeenkomst Taalhuizen 23 sept 2014 Programma Opening Tussentijdse resultaten - tools - workshop - communicatiematerialen vanuit L&S Uitwisseling ervaringen Afsluiting en evt vervolgafspraken Tussentijdse
Nadere informatieSpeerpuntennotitie aanpak laaggeletterdheid
Speerpuntennotitie aanpak laaggeletterdheid Datum 27-06-2017 Behandelend ambtenaar Harriet Eggengoor Team Sociaal Beleid Portefeuillehouder Helga Witjes Registratienummer 31881 Gerelateerd poststuk Onderwerp
Nadere informatieNotitie Taal en Toekomst 2019
Notitie Taal en Toekomst 2019 Inhoudsopgave Inleiding 2 Landelijk beleid 2 Regionaal beleid 2 Conclusies beleid en realisatie tot nu toe 3 Beleidsambities voor 2019 4 Advies verdeling WEB-middelen 2019
Nadere informatiePer mail verstuurd aan Geachte leden van de Commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid,
Tweede Kamer der Staten-Generaal Vaste Kamercommissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid T.a.v. de heer Esmeijer (griffier) Postbus 20018 2500 EA Den Haag Per mail verstuurd aan cie.szw@tweedekamer.nl
Nadere informatieWerving tbv Educatieve Trajecten. 19 juni 2013. Drenthe College
Werving tbv Educatieve Trajecten 19 juni 2013 Drenthe College Drenthe College - Middelgroot ROC met werkgebied: provincie Drenthe - Ca 650 medewerkers en 8300 studenten - 3 sectoren voor beroepsonderwijs
Nadere informatieIntegrale aanpak What s in a name? Studiedag 3 november 2016
Integrale aanpak What s in a name? Studiedag 3 november 2016 Nieuw, ervaren of expert? - Wie zitten er in de zaal? - Welke vragen leven er? In het kort - GIDS gelden - Gezondheidsverschillen - Integrale
Nadere informatieBlijven is meedoen in Houten
Blijven is meedoen in Houten Deelplan participatie en werk Onderdeel van Actieplan opvang en integratie statushouders (januari 2016) Juni 2016 1. Inleiding Op 19 januari 2016 heeft de gemeenteraad het
Nadere informatieRegionaal Educatieprogramma. Arbeidsmarktregio Holland Rijnland
Regionaal Educatieprogramma Arbeidsmarktregio Holland Rijnland 2015 en aanpak 2016 1 Inleiding en Leeswijzer Aanleiding Op 1 januari 2015 is de Wet educatie en beroepsonderwijs (WEB) gewijzigd. Dit heeft
Nadere informatie#telmeemettaal PROGRAMMA
Welkom PROGRAMMA Inleiding Tel mee met Taal Actielijn 1 Lokale netwerkaanpak/taal voor het Leven Actielijn 2 Taalakkoorden Actielijn 3 Leesbevordering/Kunst van Lezen Actielijn 5 Kennis en communicatie
Nadere informatie4.3. Aanbod voor (ouders van) basisschoolkinderen
Alle ouders met kinderen tot 4 jaar die in ons werkgebied wonen. Pedagoog. 4.3. Aanbod voor (ouders van) basisschoolkinderen Dit aanbod is gericht op kinderen die naar de basisschool gaan en hun ouders.
Nadere informatieConvenant Bondgenootschap Laaggeletterdheid regio Nijmegen
Collegevoorstel Openbaar Onderwerp Convenant Bondgenootschap Laaggeletterdheid regio Nijmegen Programma / Programmanummer Onderwijs / 1073 BW-nummer Portefeuillehouder H. Beerten Samenvatting Laaggeletterdheid
Nadere informatieB&W Vergadering. B&W Vergadering 23 augustus 2016
2.1.7 Volwasseneneducatie 2016-2017 1 Dossier 735 voorblad.pdf B&W Vergadering Dossiernummer 735 Vertrouwelijk Nee Vergaderdatum 23 augustus 2016 Agendapunt 2.1.7 Omschrijving Volwasseneneducatie 2016-2017
Nadere informatieLaaggeletterdheid i.r.t. gezondheid
Themabijeenkomst Ambtelijk Overleg Laaggeletterdheid i.r.t. gezondheid hoe geef je het een plek binnen het lokaal (gezondheids)beleid? 12 maart 2018 Welkom! Programma Opening en welkom Korte oefening:
Nadere informatie