Educatie biedt kansen voor gezondheid. Maurice de Greef Vrije Universiteit Brussel

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Educatie biedt kansen voor gezondheid. Maurice de Greef Vrije Universiteit Brussel"

Transcriptie

1 Educatie biedt kansen voor gezondheid Maurice de Greef Vrije Universiteit Brussel

2 Blijvende gezondheidsproblemen lage SES! Laagopgeleiden leven gemiddeld 6 jaar korter en 19 jaar minder in goed ervaren gezondheid (RIVM, 2014)! Mensen met een lage SES zijn vaker depressief (Groffen et al., 2013)! Relative Index of Inequality geeft aan, dat mensen met een lage SES (RIVM, 2014):! 5.32 meer kans hebben op combinatie van roken, overgewicht en overmatig alcoholgebruik! 4.18 meer kans op slecht ervaren gezondheid! Lage SES heeft relatie met gezondheidsproblematiek

3 Blijvende gezondheidsproblemen laaggeletterden! Aantal laaggeletterden neemt toe:! Van 9.4% naar 12% (PIAAC 2012)! Laaggeletterden en laagopgeleiden:! hebben slechtere gezondheidspositie! Verhoogd risico op depressie en ziekenhuisopname (Hartley & Horne, 2006)! 40% omschrijft gezondheidspositie als matig tot slecht (Buisman et al., 2013)! Ernstigere aandoeningen a.g.v. diabetes (Rothman et al, 2004; Schillinger et al., 2002)! Specifiek probleem: ontbreken van gezondheidsvaardigheden: health literacy (Sørensen, 2013)! 48% van de Nederlanders heeft beperkte gezondheidsvaardigheden (Rademakers, 2014)

4 Stel eisen aan sectoren in de samenleving! Binnen Binnen via sector Arbeid via sector Zorg Binnen via sector Welzijn Leertraject Verbeterin g van Arbeid Verbeterin g van Zorg Verbeterin g van Welzijn

5 5. Voorbeeld Zorgwacht in regio Utrecht Oplossing 1: Doorverwijzing vanuit zorg 1. Veel laagopgeleiden en laaggeletterden komen regelmatig bij de huisarts voor kwaaltjes, waar huisarts eigenlijk geen raad mee weet 2. Als de zorg er nu voor zorgt, dat informatie beter toegankelijk is (picto s) dan komt men minder snel bij huisarts 3. Daarnaast helpt doorverwijzen naar een leertraject 4. Na volgen van een leertraject krijgt circa 50% betere psychische gezondheid

6 Oplossing 2 taaltrajecten op maat: Resultaten Taal v/h Leven als voorbeeld Leercontext Trajecten Landelijk Aantal deelnemers met toename sociale inclusie per variabele van sociale inclusie in % Nationale Taalvaardigheden TVHL onderzoek Digitale Vaardigheden Assertiviteit Arbeids- en opvoedingsvaardigheden Ontmoeten & ondernemen Natuur- en sportactiviteiten Afname sociaal isolement Fysieke gezondheid 39 - * Psychische gezondheid 53 - * Betaalde baan Vrijwilligerswerk Stage 26 7 Op zoek naar baan Betaalde baan met begeleiding 28 14

7 BeLL onderzoek: Benefits of Lifelong Learning! Onderzoek naar voordelen (niet beroepsmatige) VE! Kwantitatief onderzoek (N = 8646)! Kwalitatief (N = 82)! In 10 landen! Rapport via:

8 Resultaten BELL onderzoek! Manninen et al. (2014) geven aan, dat na deelname aan cursussen:! 70.9% aangeeft meer aandacht aan gezondheid te besteden;! 68.7% aangeeft een gezondere leefstijl te hanteren;! 84.2% aangeeft meer vertrouwen als leerder te hebben;! 78.0% aangeeft positiever t.o.v. leven te staan;! 80.7% aangeeft gelukkiger te zijn! 76.2% aangeeft meer tevreden met leven te zijn;! 61.3% aangeeft meer tevreden met psychologische gezondheid te zijn;! 16.7% van de rokers aangeeft iets aan roken te willen doen;

9 Oplossingen? 1. Hoe maken we zorg bewuster van problematiek en zorgen we voor betere doorverwijzing? Noem top 3! 2. Hoe zorgen we voor betere trajecten? Noem 3 voorbeelden.

10 Intermezzo: De leefstijlmakelaar door Anna Rijpsma

11 Hoe ziet dat leertraject er dan uit? Situationeel

12 Het zoeken naar een balans tussen vorm en inhoud Inhoud Vorm Bron: De Greef & Bohnenn (2011)

13 Afstemming diversiteit doelgroep en context Laaggeletterden & Laagopgeleiden Laagopgeleide Hoogopgeleide Geletterden Geletterden Taalniveau Laagopgeleide Laaggeletterden Hoogopgeleide Laaggeletterden Opleidingsniveau Los van etnische achtergrond en leeftijd In verschillende contexten: werk, leven en leren (OECD, 2012)

14 Realisatie door samenwerking organisatievormen van leren Informele educatie (Aanpassing van L + L + W) Non- formele educatie (Toepassing en oefening van L + L + W) Formele educatie (L + L + W)

15 Andere vormgeving van traject! Minder vasthouden aan strikt onderscheid:! Intake! Voor- en nazorg! Trajectbegeleiding! Voorbeeld Kofoed Schule (Denemarken) Oriëntatie Kern Implementatie

16 Door educatie krijgt iedereen de kans toegang te hebben tot gewenste zorg en gezonder leven!

17 Vragen? Maurice de Greef:

Wanneer taal een probleem is voor je gezondheid. TWITTER MEE: #taalengezondnn

Wanneer taal een probleem is voor je gezondheid. TWITTER MEE: #taalengezondnn Wanneer taal een probleem is voor je gezondheid TWITTER MEE: #taalengezondnn Laaggeletterdheid & Gezondheid: Taal als drempel voor de dokter Maurice de Greef Vrije Universiteit Brussel De weg naar de dokter

Nadere informatie

Werken aan taal is werken aan geluk!

Werken aan taal is werken aan geluk! Werken aan taal is werken aan geluk! www.volwassenenleren.nl Maurice de Greef Vrije Universiteit Brussel We hebben een probleem! Circa 77% van ons werkloosheidsbestand is laag- of middelbaar opgeleid (CBS,

Nadere informatie

Geletterdheid in Nederland: Status quo onderzoeksresultaten

Geletterdheid in Nederland: Status quo onderzoeksresultaten Geletterdheid in Nederland: Status quo onderzoeksresultaten Maurice de Greef Vrije Universiteit Brussel We hebben een probleem in Nederland Circa 77% van ons werkloosheidsbestand is laag- of middelbaar

Nadere informatie

Laaggeletterdheid & Armoede:

Laaggeletterdheid & Armoede: Laaggeletterdheid & Armoede: Zijn er kansen voor de toekomst? Maurice de Greef Vrije Universiteit Brussel Belang van bijhouden van kennis voor je eigen financiën https://www.youtube.com/watch?v=oboz-6ympl4

Nadere informatie

Samenwerking in taal heeft impact voor de zorg. Maurice de Greef Vrije Universiteit Brussel

Samenwerking in taal heeft impact voor de zorg. Maurice de Greef Vrije Universiteit Brussel Samenwerking in taal heeft impact voor de zorg Maurice de Greef Vrije Universiteit Brussel Werken aan laaggeletterdheid: lange adem!! www.volwassenenleren.nl Waarom is dat nu zo lastig? 1. Stigmatisering

Nadere informatie

academie voor Zelfstandigheid: Nieuwe kansen voor leren Maurice de Greef Vrije Universiteit Brussel

academie voor Zelfstandigheid: Nieuwe kansen voor leren Maurice de Greef Vrije Universiteit Brussel academie voor Zelfstandigheid: Nieuwe kansen voor leren Maurice de Greef Vrije Universiteit Brussel Shift Happens https://www.youtube.com/watch? v=pczg51il9no We hebben een probleem (1)! ü 15% van de inwoners

Nadere informatie

Kennismakelaar en Expertisecentrum rondom Armoede & Sociale uitsluiting

Kennismakelaar en Expertisecentrum rondom Armoede & Sociale uitsluiting Kennismakelaar en Expertisecentrum rondom Armoede & Sociale uitsluiting www.depijler.nl www.facebook.com/depijler www.twitter.com/dpijler www.linkedin.com/company/depijler Pijlerlezing Armoede & Laaggeletterdheid

Nadere informatie

Evaluatieonderzoek project Taal voor het Leven. Prof. Dr. M. Segers

Evaluatieonderzoek project Taal voor het Leven. Prof. Dr. M. Segers Evaluatieonderzoek project Taal voor het Leven Prof. Dr. M. Segers Taal voor het Leven Taal voor het Leven creëert een netwerk en infrastructuur in de regio om laaggeletterden taal, digitale vaardigheden

Nadere informatie

Maastricht University, Educational Research & Development (ERD) School of Business and Economics. Dr. Maurice de Greef Prof. Dr. Mien Segers

Maastricht University, Educational Research & Development (ERD) School of Business and Economics. Dr. Maurice de Greef Prof. Dr. Mien Segers Eerste tussenevaluatie landelijke implementatie taaltrajecten Taal voor het Leven door Stichting Lezen & Schrijven op het gebied van sociale inclusie en leesvaardigheid Landelijke uitrolfase Dr. Maurice

Nadere informatie

Maastricht University, Educational Research & Development (ERD) School of Business and Economics. Dr. Maurice de Greef Prof. Dr. Mien Segers

Maastricht University, Educational Research & Development (ERD) School of Business and Economics. Dr. Maurice de Greef Prof. Dr. Mien Segers Eerste tussenevaluatie landelijke implementatie taaltrajecten Taal voor het Leven door Stichting Lezen & Schrijven op het gebied van sociale inclusie en leesvaardigheid Landelijke uitrolfase Dr. Maurice

Nadere informatie

Door dr. Maurice de Greef

Door dr. Maurice de Greef Educatietrajecten van ROC ID College zorgen voor betere taalbeheersing, plek in de samenleving en op de arbeidsmarkt onder inwoners in de regio Holland-Rijnland Door dr. Maurice de Greef In de regio Holland-Rijnland

Nadere informatie

De Bibliotheek; óók partner in het sociale domein

De Bibliotheek; óók partner in het sociale domein De Bibliotheek; óók partner in het sociale domein Laaggeletterden hebben vaker te maken met armoede, Schuldhulp en gezondheidsproblemen. Gemeenten, wijkteams en consulenten Werk en Inkomen zijn zich hier

Nadere informatie

Betere zorg voor patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden

Betere zorg voor patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden Betere zorg voor patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden Prof. dr. Jany Rademakers NIVEL Nederlands Instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg CAPHRI Care and Public Health Research Institute

Nadere informatie

Dorpsprofielen gemeente Bunnik. Carolien Plevier 29 september 2017

Dorpsprofielen gemeente Bunnik. Carolien Plevier 29 september 2017 Dorpsprofielen gemeente Bunnik Carolien Plevier 29 september 2017 Maatschappelijke veranderingen: Vergrijzing Toename chronisch zieken Groter beroep op zelfredzaamheid en autonomie Verzakelijking relaties

Nadere informatie

Educatietrajecten in Den Haag zorgen voor betere taalbeheersing, plek in de samenleving en op de arbeidsmarkt bij inwoners

Educatietrajecten in Den Haag zorgen voor betere taalbeheersing, plek in de samenleving en op de arbeidsmarkt bij inwoners Educatietrajecten in Den Haag zorgen voor betere taalbeheersing, plek in de samenleving en op de arbeidsmarkt bij inwoners Door dr. Maurice de Greef De gemeente Den Haag heeft participatie hoog in het

Nadere informatie

Nederland FACTS & FIGURES. Laaggeletterdheid in. Geletterdheid. VAN DE 1,3 MILJOEN laaggeletterden tussen de 15 en 65 jaar zijn: 65% 35%

Nederland FACTS & FIGURES. Laaggeletterdheid in. Geletterdheid. VAN DE 1,3 MILJOEN laaggeletterden tussen de 15 en 65 jaar zijn: 65% 35% Laaggeletterdheid in Nederland FACTS & Ongeveer 1 op de 9 Nederlanders tussen de 16 en 65 jaar is laaggeletterd. In totaal zijn dat 1,3 miljoen mensen. Van deze groep is 65% autochtoon. Het aantal laaggeletterden

Nadere informatie

Kernboodschappen Gezondheid Rijssen-Holten

Kernboodschappen Gezondheid Rijssen-Holten Kernboodschappen Gezondheid Rijssen-Holten De GGD Twente verzamelt in opdracht van de gemeente Rijssen-Holten epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Rijssen-Holten en de factoren

Nadere informatie

Haagse taaltrajecten hebben impact op werk en leven inwoners Den Haag

Haagse taaltrajecten hebben impact op werk en leven inwoners Den Haag Haagse taaltrajecten hebben impact op werk en leven inwoners Den Haag Door dr. Maurice de Greef De gemeente Den Haag faciliteert sinds enkele decennia diverse taaltrajecten voor de inwoners van Den Haag.

Nadere informatie

Call Gebiedsgerichte gezondheidsaanpakken fase 1 voor Programma Gezonde Toekomst Dichterbij

Call Gebiedsgerichte gezondheidsaanpakken fase 1 voor Programma Gezonde Toekomst Dichterbij Call Gebiedsgerichte gezondheidsaanpakken fase 1 voor Programma Gezonde Toekomst Dichterbij Aanleiding Fonds NutsOhra heeft met het programma Gezonde Toekomst Dichterbij de ambitie om de gezondheidsachterstanden

Nadere informatie

Samenvatting Losser. 2 van 5 Twentse Gezondheids Verkenning Losser. Versie 1, oktober 2013

Samenvatting Losser. 2 van 5 Twentse Gezondheids Verkenning Losser. Versie 1, oktober 2013 Samenvatting Losser Versie 1, oktober 2013 Lage SES, bevolkingskrimp en vergrijzing punt van aandacht in Losser In de gemeente Losser wonen 22.552 mensen; 11.324 mannen en 11.228 vrouwen. Als we de verschillende

Nadere informatie

Kernboodschappen Gezondheid Losser

Kernboodschappen Gezondheid Losser Kernboodschappen Gezondheid Losser De GGD Twente verzamelt in opdracht van de gemeente Losser epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Losser en de factoren die hierop van invloed

Nadere informatie

Zelfmanagement voor iedereen haalbaar?

Zelfmanagement voor iedereen haalbaar? Zelfmanagement voor iedereen haalbaar? dr. Monique Heijmans NIVEL Nederlands Instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg 29 juni academische werkplaats Context Groeiende zorgvraag door toename chronische

Nadere informatie

Kernboodschappen Gezondheid Haaksbergen

Kernboodschappen Gezondheid Haaksbergen Kernboodschappen Gezondheid Haaksbergen De GGD Twente verzamelt in opdracht van de gemeente Haaksbergen epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Haaksbergen en de factoren die hierop

Nadere informatie

De patiënt als partner in de zorg: gaat dat echt lukken?

De patiënt als partner in de zorg: gaat dat echt lukken? De patiënt als partner in de zorg: gaat dat echt lukken? Prof. dr. Jany Rademakers NIVEL Nederlands Instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg CAPHRI Maastricht University Vakgroep Huisartsgeneeskunde,

Nadere informatie

Bouwstenen nota volksgezondheid Renate Martens en Ivanka van der Veeken. Gemeente Drimmelen GGD West-Brabant:

Bouwstenen nota volksgezondheid Renate Martens en Ivanka van der Veeken. Gemeente Drimmelen GGD West-Brabant: Bouwstenen nota volksgezondheid 2013-2016 Gemeente Drimmelen GGD West-Brabant: Renate Martens en Ivanka van der Veeken Bouwstenen Evaluatieverslag nota volksgezondheid 2008-2011 Landelijke nota gezondheidsbeleid

Nadere informatie

48% jr jr jr jr 65+ Hoe gezond is Barendrecht? 20% 94% 93% Gezondheid en ziekte % % %

48% jr jr jr jr 65+ Hoe gezond is Barendrecht? 20% 94% 93% Gezondheid en ziekte % % % Hoe gezond is Barendrecht? Inzicht in de gezondheid, het welzijn en de leefstijl volwassenen. Hoeveel inwoners deden er mee? 33 2 577 30 7 17-23 jr 19- jr 5+.20 20 10.0 29 12.073 55 Gezondheid en ziekte

Nadere informatie

52% jr jr jr jr 65+ Hoe gezond is Albrandswaard? 92% 91% Gezondheid en ziekte % % %

52% jr jr jr jr 65+ Hoe gezond is Albrandswaard? 92% 91% Gezondheid en ziekte % % % Hoe gezond is Albrandswaard? Inzicht in de gezondheid, het welzijn en de leefstijl volwassenen. Hoeveel inwoners deden er mee? 174 25 355 29 426 61 17-23 jr 4.204 20 10.606 29 12.073 55 Gezondheid en ziekte

Nadere informatie

Impactonderzoek taaltrajecten Taal voor het Leven door Stichting Lezen & Schrijven op het gebied van sociale inclusie en leesvaardigheid Deel A

Impactonderzoek taaltrajecten Taal voor het Leven door Stichting Lezen & Schrijven op het gebied van sociale inclusie en leesvaardigheid Deel A Impactonderzoek taaltrajecten Taal voor het Leven door Stichting Lezen & Schrijven op het gebied van sociale inclusie en leesvaardigheid Deel A Dr. Maurice de Greef Prof. Dr. Mien Segers Dr. Jan Nijhuis

Nadere informatie

Kernboodschappen Gezondheid Borne

Kernboodschappen Gezondheid Borne Kernboodschappen Gezondheid Borne De GGD Twente verzamelt in opdracht van de gemeente Borne epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Borne en de factoren die hierop van invloed

Nadere informatie

Kernboodschappen Gezondheid Wierden

Kernboodschappen Gezondheid Wierden Wierden Twente Nederland Kernboodschappen Gezondheid Wierden De GGD Twente verzamelt in opdracht van de gemeente Wierden epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Wierden en de factoren

Nadere informatie

Kernboodschappen Gezondheid Hengelo

Kernboodschappen Gezondheid Hengelo Kernboodschappen Gezondheid Hengelo De GGD Twente verzamelt in opdracht van de gemeente Hengelo epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Hengelo en de factoren die hierop van invloed

Nadere informatie

Wijkscan Enschede Zuid-West. November 2013

Wijkscan Enschede Zuid-West. November 2013 Wijkscan Enschede Zuid-West November 2013 Gezond ouder worden in Enschede Zuid-West Wijkscan Enschede Zuid-West Van het gebied Enschede Zuid-West is een wijkscan gemaakt. In deze brochure vindt u de opvallendste

Nadere informatie

Kernboodschappen Gezondheid Almelo

Kernboodschappen Gezondheid Almelo Kernboodschappen Gezondheid Almelo De GGD Twente verzamelt in opdracht van de gemeente Almelo epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Almelo en de factoren die hierop van invloed

Nadere informatie

hoog risico angststoornis/depressie matig of hoog risico angststoornis/depressie hulp stress/spanningen te weinig regie over eigen leven

hoog risico angststoornis/depressie matig of hoog risico angststoornis/depressie hulp stress/spanningen te weinig regie over eigen leven Bron: Gezondheidsmonitor Regio Kennemerland 2012 Aantal volwassenen (19 t/m 64 jaar) in per 1-1-2013: 88.900 Functioneren en kwaliteit van leven Ziekten en aandoeningen Uitkomsten volwassenen (19 t/m 64

Nadere informatie

Laaggeletterdheid, herkennen & doorverwijzen

Laaggeletterdheid, herkennen & doorverwijzen Laaggeletterdheid, herkennen & doorverwijzen Lydia de Jong, Jorijn Tragter 28 mei 2016 Wie zijn wij? Voorkomen en verminderen van laaggeletterdheid en bevordering van digitale vaardigheid. Actie programma

Nadere informatie

hoog risico angststoornis/depressie matig of hoog risico angststoornis/depressie hulp stress/spanningen 7 8 - te weinig regie over eigen leven

hoog risico angststoornis/depressie matig of hoog risico angststoornis/depressie hulp stress/spanningen 7 8 - te weinig regie over eigen leven Bron: Gezondheidsmonitor Regio Kennemerland 2012 Aantal ouderen (65 jaar en ouder) in Haarlemmermeer per 1-1-2013: 19.700 Functioneren en kwaliteit van leven Ziekten en aandoeningen Uitkomsten ouderen

Nadere informatie

Laaggeletterdheid en werk. SAM bijeenkomst 26 maart 2019

Laaggeletterdheid en werk. SAM bijeenkomst 26 maart 2019 Laaggeletterdheid en werk SAM bijeenkomst 26 maart 2019 NETWERKBIJEENKOMST 26 MAART 2019 Film https://www.youtube.com/watch?v=60 bkghlcprc Theorie Wat is het precies, laaggeletterdheid? Laaggeletterdheid:

Nadere informatie

Amsterdammers en gezond gedrag: een ware uitdaging!

Amsterdammers en gezond gedrag: een ware uitdaging! Amsterdammers en gezond gedrag: een ware uitdaging! Arnoud Verhoeff Hoofd afdeling Epidemiologie, Gezondheidsbevordering & Zorginnovatie, GGD Amsterdam Bijzonder hoogleraar Grote Stad en Gezondheidszorg,

Nadere informatie

Samenvatting Noaberkracht Dinkelland Tubbergen

Samenvatting Noaberkracht Dinkelland Tubbergen Samenvatting Noaberkracht Dinkelland Tubbergen Versie 1, oktober 2013 Bevolkingskrimp en vergrijzing punt van aandacht in Noaberkracht Dinkelland Tubbergen In Noaberkracht Dinkelland Tubbergen wonen 47.279

Nadere informatie

Gezondheidsmonitor gemeente Neder-Betuwe

Gezondheidsmonitor gemeente Neder-Betuwe Gezondheidsmonitor 2016-2017 gemeente Neder-Betuwe Jolanda Terpstra & Meta Moerman, ism team Gezonde Kennis GGD Gelderland-Zuid Gemeenteraad, 21 september 2017 Opzet gezondheidsmonitor gezondheidsenquête

Nadere informatie

Kernboodschappen Gezondheid Twenterand

Kernboodschappen Gezondheid Twenterand Kernboodschappen Gezondheid Twenterand De GGD Twente verzamelt in opdracht van de gemeente Twenterand epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Twenterand en de factoren die hierop

Nadere informatie

Kernboodschappen Gezondheid Oldenzaal

Kernboodschappen Gezondheid Oldenzaal Kernboodschappen Gezondheid Oldenzaal De GGD Twente verzamelt in opdracht van de gemeente Oldenzaal epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Oldenzaal en de factoren die hierop

Nadere informatie

VSO congres BANENAFSPRAAK. Vrijdag 2 november 2018 Spaces, Den Haag

VSO congres BANENAFSPRAAK. Vrijdag 2 november 2018 Spaces, Den Haag VSO congres BANENAFSPRAAK Vrijdag 2 november 2018 Spaces, Den Haag WAT ZIJN DE MAATSCHAPPELIJKE KOSTEN EN BATEN VAN EEN SUCCESVOLLE BANENAFSPRAAK? Prof Dr A. Burdorf Afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg

Nadere informatie

Kernboodschappen Gezondheid Dinkelland & Tubbergen

Kernboodschappen Gezondheid Dinkelland & Tubbergen Kernboodschappen Gezondheid Dinkelland & Tubbergen De GGD Twente verzamelt in opdracht van Noaberkracht Dinkelland Tubbergen epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Noaberkracht

Nadere informatie

Kernboodschappen Gezondheid Enschede

Kernboodschappen Gezondheid Enschede Kernboodschappen Gezondheid Enschede De GGD Twente verzamelt in opdracht van de gemeente Enschede epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Enschede en de factoren die hierop van

Nadere informatie

De toekomst: iedereen doet mee!? Carolien Plevier - GGD regio Utrecht Hanneke Schreurs - Gemeente Utrecht Volksgezondheid

De toekomst: iedereen doet mee!? Carolien Plevier - GGD regio Utrecht Hanneke Schreurs - Gemeente Utrecht Volksgezondheid De toekomst: iedereen doet mee!? Carolien Plevier - GGD regio Utrecht Hanneke Schreurs - Gemeente Utrecht Volksgezondheid Regio Utrecht: divers én groeiend Aantal: 1,3 miljoen inwoners Groei inwoneraantal:

Nadere informatie

Een dekkend taalnetwerk in Utrecht TIP en TOP. Congres Taal voor het Leven 30 oktober 2013

Een dekkend taalnetwerk in Utrecht TIP en TOP. Congres Taal voor het Leven 30 oktober 2013 Een dekkend taalnetwerk in Utrecht TIP en TOP Congres Taal voor het Leven 30 oktober 2013 Even voorstellen Marga Tubbing, taalregisseur regio Utrecht marga@lezenenschrijven.nl 06-44349008 Lineke Maat,

Nadere informatie

Twenterand. Colofon. Maakt deel uit van de Twentse Gezondheidsverkenning. Samenstelling. Uitgave. Copyright. Pagina Pagina 1

Twenterand. Colofon. Maakt deel uit van de Twentse Gezondheidsverkenning. Samenstelling. Uitgave. Copyright. Pagina Pagina 1 Pagina 0 Twenterand Maakt deel uit van de Twentse Gezondheidsverkenning Colofon Samenstelling F.K. Schabbink, C.L.A.J. Boom en F.D.H. Koedijk. Uitgave GGD Twente, Enschede, april 2017. Copyright GGD Twente,

Nadere informatie

Wie zorgt er voor de oudere migrant?

Wie zorgt er voor de oudere migrant? 22 november 2017 Wie zorgt er voor de oudere migrant? Dr. Jennifer van den Broeke onderzoeker, senior projectleider/adviseur Ouderen & gezondheid mr Chandra Verstappen Programmamanager Ouderen & gezondheid

Nadere informatie

De kunst van elkaar begrijpen

De kunst van elkaar begrijpen De kunst van elkaar begrijpen Omgaan met beperkte gezondheidsvaardigheden in de dagelijkse praktijk Congres De patiënt aan het roer in de zorg!? Utrecht, 12 april 2019 2 Zorg op maat; beter aansluiten

Nadere informatie

Gezondheidsvaardigheden in Nederland

Gezondheidsvaardigheden in Nederland Gezondheidsvaardigheden in Nederland ontwikkelingen in onderzoek, beleid en praktijk Jany Rademakers NIVEL, Utrecht Gezondheidsvaardigheden op de agenda in Nederland (1) 2010 Alliantie Gezondheidsvaardigheden

Nadere informatie

Nota Lokaal Gezondheidsbeleid

Nota Lokaal Gezondheidsbeleid Nota Lokaal Gezondheidsbeleid 2012-2015 Wettelijk kader Gewijzigde Wet Publieke Gezondheid (januari 2012) Wijzigingen betreffen drie thema s, te weten: 1. Betere voorbereiding op infectieziektecrisis 2.

Nadere informatie

Notitie Taal en Toekomst

Notitie Taal en Toekomst Notitie Taal en Toekomst Inhoudsopgave Inleiding... 2 Landelijk beleid 2 Regionaal beleid.... 2 Conclusies beleid en realisatie tot nu toe.... 2 Resultaten 2017... 3 Beleidsambities voor 2018 3 Taal en

Nadere informatie

Integrale aanpak What s in a name? Studiedag 3 november 2016

Integrale aanpak What s in a name? Studiedag 3 november 2016 Integrale aanpak What s in a name? Studiedag 3 november 2016 Nieuw, ervaren of expert? - Wie zitten er in de zaal? - Welke vragen leven er? In het kort - GIDS gelden - Gezondheidsverschillen - Integrale

Nadere informatie

Aanpak van laaggeletterdheid. Jelle Vennik, Stichting Lezen & Schrijven

Aanpak van laaggeletterdheid. Jelle Vennik, Stichting Lezen & Schrijven Aanpak van laaggeletterdheid Jelle Vennik, Stichting Lezen & Schrijven Voorstellen Voorkomen en verminderen van laaggeletterdheid. Agenderen. Ondersteuningsprogramma voor lokale samenwerking ter bevordering

Nadere informatie

Vitaal ouder worden resultaten GROSSO project in Noord west Utrecht

Vitaal ouder worden resultaten GROSSO project in Noord west Utrecht r Vitaal ouder worden resultaten GROSSO project in Noord west Utrecht Mathieu de Greef, Yldau Dijkstra, Bewegingswetenschappen, Rijksuniversiteit Groningen 79 jaar 84 jaar 5 jaar ouder in periode van 35

Nadere informatie

LESMATERIALEN TAAL EN GEZONDHEID

LESMATERIALEN TAAL EN GEZONDHEID LESMATERIALEN TAAL EN GEZONDHEID GEZONDE TAAL! SUCCES! EN SPREEKTAAL 4 OKTOBER 2016 PROGRAMMA > Signalen van cursisten m.b.t. gezondheidsthema s. > Hoe dichten we de kloof? > Succes! en Spreektaal > Gezonde

Nadere informatie

Relatie sociaal domein en aanpak van gezondheidsachterstanden

Relatie sociaal domein en aanpak van gezondheidsachterstanden Relatie sociaal domein en aanpak van gezondheidsachterstanden Monica van Berkum, directeur Pharos Daphne Ketelaars, programmaleider Gezond in... Edith Smulders, strategisch adviseur Gezond in... NETWERK

Nadere informatie

Zelfmanagement bij mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden door verstandelijke beperkingen

Zelfmanagement bij mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden door verstandelijke beperkingen Zelfmanagement bij mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden door verstandelijke beperkingen Een speciale uitdaging voor het huisartsenteam en het steunnetwerk Dr. Jany Rademakers, NIVEL Drs. Jeanny

Nadere informatie

Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt Geletterdheid: waarom is het belangrijk en welke regio s blijven achter?

Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt Geletterdheid: waarom is het belangrijk en welke regio s blijven achter? Geletterdheid: waarom is het belangrijk en welke regio s blijven achter? Rolf van der Velden Het PIAAC project Program for the International Assessment of Adult Competencies (PIAAC) van OECD. 24 landen;

Nadere informatie

Het afbeeldingonderdeel met relatie-id rid4 is niet aangetroffen in het bestand. Armoede, schulden en laaggeletterdheid

Het afbeeldingonderdeel met relatie-id rid4 is niet aangetroffen in het bestand. Armoede, schulden en laaggeletterdheid Het afbeeldingonderdeel met relatie-id rid4 is niet aangetroffen in het bestand. Armoede, schulden en laaggeletterdheid Anna van den Boogaard 2 november 2017 Voorstellen Voorkomen en verminderen van laaggeletterdheid.

Nadere informatie

Brain Marian heeft een depressie, wat kan ze doen? Voorlichtingsmateriaal voor mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden

Brain Marian heeft een depressie, wat kan ze doen? Voorlichtingsmateriaal voor mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden Marian heeft een depressie, wat kan ze doen? Brain Voorlichtingsmateriaal voor mensen met beperkte 8 november 2017 Marjolijn van Leeuwen m.leeuwen@pharos.nl https://www.youtube.com/watch?v=dxqavrj8liq

Nadere informatie

Aan de slag met leer- en toetsmateriaal voor volwassenen

Aan de slag met leer- en toetsmateriaal voor volwassenen Aan de slag met leer- en toetsmateriaal voor volwassenen Op weg naar opleidingen VE Wetswijziging per 1-1-2013 Opleidingen Taal en Rekenen 1F Opleidingen Taal en Rekenen 2F Noodzaak aanwezigheid professionele

Nadere informatie

Grundtvig Project Education against Marginalisation. Drs. M. de Greef Prof. dr. M. Segers

Grundtvig Project Education against Marginalisation. Drs. M. de Greef Prof. dr. M. Segers Grundtvig Project Education against Marginalisation Drs. M. de Greef Prof. dr. M. Segers Uitdagingen anno 2010: Maatschappij evolueert in een zeer hoog tempo Niet iedereen kan dit tempo aan Omwille van

Nadere informatie

THUIS IN ANDERE CULTUREN WORKSHOP KRAAMCAFE 18 MEI THUIS IN ANDERE CULTUREN

THUIS IN ANDERE CULTUREN WORKSHOP KRAAMCAFE 18 MEI THUIS IN ANDERE CULTUREN WORKSHOP KRAAMCAFE 18 MEI THUIS IN ANDERE CULTUREN HANDLEIDING kraamzorg bij gezinnen met een andere culturele achtergrond geen HANDLEIDING kraamzorg bij gezinnen met een andere culturele achtergrond.

Nadere informatie

De kracht van een infrastructuur volwasseneneducatie Door Prof. Dr. Maurice de Greef (UNESCO Chair on Adult Education Vrije Universiteit Brussel)

De kracht van een infrastructuur volwasseneneducatie Door Prof. Dr. Maurice de Greef (UNESCO Chair on Adult Education Vrije Universiteit Brussel) Noodzaak voor het opleiden van laagopgeleide volwassenen De kracht van een infrastructuur volwasseneneducatie Door Prof. Dr. Maurice de Greef (UNESCO Chair on Adult Education Vrije Universiteit Brussel)

Nadere informatie

Hoe gezond zijn de inwoners van Staphorst? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen

Hoe gezond zijn de inwoners van Staphorst? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen Hoe gezond zijn de inwoners van Staphorst? Gezondheidsmonitor volwassenen en en gemeente Staphorst GGD IJsselland verzamelt jaarlijks gegevens over de gezondheid van inwoners, zo ook in 2016. Met deze

Nadere informatie

Workshop 2: Signalering en diagnostiek

Workshop 2: Signalering en diagnostiek Workshop 2: Signalering en diagnostiek Dr. Jennifer van den Broeke onderzoeker, senior projectleider/adviseur Ouderen en gezondheid j.broeke@pharos.nl Wie in de zaal? Heeft u oudere patiënten (55+) met

Nadere informatie

Landelijke dag Basisvaardigheden Theater Agora Lelystad Chandra Verstappen - Pharos

Landelijke dag Basisvaardigheden Theater Agora Lelystad Chandra Verstappen - Pharos 8 november 2018 Landelijke dag Basisvaardigheden Theater Agora Lelystad Chandra Verstappen - Pharos Verminderen van de gezondheidsverschillen tussen hoog- en laagopgeleiden Kwaliteit en toegankelijkheid

Nadere informatie

VIME NT1 Werkveld NT1: begrippen en verantwoording

VIME NT1 Werkveld NT1: begrippen en verantwoording VIME NT1 Werkveld NT1: begrippen en verantwoording december 2018 Werkveld NT1: verantwoording en begrippen Vooraf Als we willen bepalen hoe vrijwilligers ingezet kunnen worden in volwasseneneducatie voor

Nadere informatie

3 Doelstelling Het afsluiten van een overeenkomst met ROC Nijmegen voor de uitvoering van de opleidingen educatie zoals bedoeld in de WEB.

3 Doelstelling Het afsluiten van een overeenkomst met ROC Nijmegen voor de uitvoering van de opleidingen educatie zoals bedoeld in de WEB. Collegevoorstel Openbaar Onderwerp Overeenkomst met ROC Nijmegen Educatiemiddelen 2014 Programma / Programmanummer Onderwijs / 1073 BW-nummer Portefeuillehouder R. Helmer-Englebert Samenvatting De gemeente

Nadere informatie

Gezondheidsvaardig in de Peel. 20 februari 2017 Majorie de Been Pharos, expertisecentrum gezondheidsverschillen Alliantie gezondheidsvaardigheden

Gezondheidsvaardig in de Peel. 20 februari 2017 Majorie de Been Pharos, expertisecentrum gezondheidsverschillen Alliantie gezondheidsvaardigheden Gezondheidsvaardig in de Peel 20 februari 2017 Majorie de Been Pharos, expertisecentrum gezondheidsverschillen Alliantie gezondheidsvaardigheden John Cleese legt uit: Brain https://www.youtube.com/watch?v=dxqavrj8liq

Nadere informatie

Tussenevaluatie Taal op de Werkvloer

Tussenevaluatie Taal op de Werkvloer Tussenevaluatie Taal op de Werkvloer Onderdeel van het programma Tel mee met Taal van de Ministeries OCW, SZW & VWS Artist: Alicia Martin / Photographer: Maurice de Greef www.volwassenenleren.nl Dr. Maurice

Nadere informatie

Lokaal gezondheidsbeleid 2016-2020. Workshop 18 februari 2016

Lokaal gezondheidsbeleid 2016-2020. Workshop 18 februari 2016 Lokaal gezondheidsbeleid 2016-2020 Workshop 18 februari 2016 Programma 9.30 uur Welkom Toelichting VTV 2014 en Kamerbrief VWS landelijk gezondheidsbeleid Concept Positieve Gezondheid Wat is integraal gezondheidsbeleid?

Nadere informatie

Trendanalyse Sociaal Domein. 4 juli 2018

Trendanalyse Sociaal Domein. 4 juli 2018 Trendanalyse Sociaal Domein 4 juli 2018 Even voorstellen Team Sociaal Domein & Cultuur Marleen Tielen Elsa van Kempen Martijn de Koning Esther Boonstra Sanne Koopmans Susan Nieuwlaat 30 augustus 2018 2

Nadere informatie

Stichting Expertisecentrum Oefenen.nl

Stichting Expertisecentrum Oefenen.nl Stichting Expertisecentrum Oefenen.nl Laaggeletterd of laagopgeleid: Over wie hebben we het eigenlijk? Ben Vaske Thema-middag De Gebruiker Centraal Utrecht 19 april 2017 Inhoud 1. Wie zijn we? 2. Over

Nadere informatie

Informatie voor doorverwijzers. Aanbod ISKB taalcoaching

Informatie voor doorverwijzers. Aanbod ISKB taalcoaching Informatie voor doorverwijzers Aanbod ISKB taalcoaching 25 jaar ISKB Taal en meer In 2011 vierde de ISKB met vrijwilligers, cursisten en leerlingen haar 25 jarig bestaan. We hebben een niet meer weg te

Nadere informatie

Op weg naar de speerpuntennotitie lokaal gezondheidsbeleid Boxmeer 2009 2011: Speerpunten voor Boxmeer?? Esther Hendriks 24 september 2009

Op weg naar de speerpuntennotitie lokaal gezondheidsbeleid Boxmeer 2009 2011: Speerpunten voor Boxmeer?? Esther Hendriks 24 september 2009 Op weg naar de speerpuntennotitie lokaal gezondheidsbeleid Boxmeer 2009 2011: Speerpunten voor Boxmeer?? Esther Hendriks 24 september 2009 Op weg naar speerpuntennotitie? Wat doen/deden we al? Welke gezondheidsproblemen

Nadere informatie

Gezond Inburgeren. Elize Smal 6 september 2018, Amsterdam

Gezond Inburgeren. Elize Smal 6 september 2018, Amsterdam Gezond Inburgeren Elize Smal 6 september 2018, Amsterdam Programma 1. Kennismaking 2. De gezondheid van vluchtelingen 3. Wat is je rol? 4. Module gezond inburgeren 1. Kennismaking Vraag: Wie ben je, wat

Nadere informatie

Aan de slag met leer- en toetsmateriaal voor volwassenen

Aan de slag met leer- en toetsmateriaal voor volwassenen Aan de slag met leer- en toetsmateriaal voor volwassenen Op weg naar opleidingen VE Wetswijziging per 1-1-2013 Opleidingen Taal en Rekenen 1F Opleidingen Taal en Rekenen 2F Noodzaak aanwezigheid professionele

Nadere informatie

Nederland FACTS & FIGURES. Laaggeletterdheid in. Geletterdheid. VAN DE 1,3 MILJOEN laaggeletterden tussen de 15 en 65 jaar zijn: 65% 35%

Nederland FACTS & FIGURES. Laaggeletterdheid in. Geletterdheid. VAN DE 1,3 MILJOEN laaggeletterden tussen de 15 en 65 jaar zijn: 65% 35% Laaggeletterdheid in Nederland FACTS & Ongeveer 1 op de 9 Nederlanders tussen de 16 en 65 jaar is laaggeletterd. In totaal zijn dat 1,3 miljoen mensen. Van deze groep is 65% autochtoon. Het aantal laaggeletterden

Nadere informatie

Het rendement van taaltrajecten: casus gemeente Amsterdam. Augustus 2015

Het rendement van taaltrajecten: casus gemeente Amsterdam. Augustus 2015 Het rendement van taaltrajecten: casus gemeente Amsterdam Augustus 2015 Inleiding De Nederlandse samenleving kent nog steeds een aanzienlijk aantal laaggeletterde mensen. Taaltrajecten blijken nodig te

Nadere informatie

Gezondheid en participatie in arbeid en samenleving

Gezondheid en participatie in arbeid en samenleving Gezondheid en participatie in arbeid en samenleving Lex Burdorf, hoogleraar Determinanten van Volksgezondheid Afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg Academische Werkplaats Publieke Gezondheid CEPHIR

Nadere informatie

Gezondheidsvaardigheden, kunnen we daar beter van worden?

Gezondheidsvaardigheden, kunnen we daar beter van worden? Gezondheidsvaardigheden, kunnen we daar beter van worden? Alja Bosch, MSc. Docent Fontys Hogescholen Toegepaste Psychologie Communicatiewetenschapper Fysiotherapeut Inhoud Gezondheidsvaardigheden, waar

Nadere informatie

Laaggeletterdheid i.r.t. gezondheid

Laaggeletterdheid i.r.t. gezondheid Themabijeenkomst Ambtelijk Overleg Laaggeletterdheid i.r.t. gezondheid hoe geef je het een plek binnen het lokaal (gezondheids)beleid? 12 maart 2018 Welkom! Programma Opening en welkom Korte oefening:

Nadere informatie

Digitale vaardigheden in de les: hoe pak je dat aan?

Digitale vaardigheden in de les: hoe pak je dat aan? Digitale vaardigheden in de les: hoe pak je dat aan? Opleidingsmodule Digitale vaardigheden Elwine Halewijn, ITTA 18 mei 2019 BVNT2-conferentie Het vakmanschap van de NT2-docent Digitale vaardigheden in

Nadere informatie

FACTSHEET. Gezondheid en natuur

FACTSHEET. Gezondheid en natuur FACTSHEET Gezondheid en natuur M. van Santvoort Oktober 2014 Inleiding Waarom deze factsheet over gezondheid en natuur? Veel mensen geven aan dat zij zich ontspannen voelen in de natuur. Dit is een beleving

Nadere informatie

Toekomstbestendige zorg in Noord-Brabant: Voorlopige resultaten. Dung Ngo MSc 15 december 2010

Toekomstbestendige zorg in Noord-Brabant: Voorlopige resultaten. Dung Ngo MSc 15 december 2010 Toekomstbestendige zorg in Noord-Brabant: Voorlopige resultaten Dung Ngo MSc 15 december 2010 Achtergrond van het onderzoek Levensverwachting in NL laatste jaren met >2 jaar toegenomen Echter, vergeleken

Nadere informatie

Diversiteit en Gezondheid: Geslacht, SES, Etniciteit

Diversiteit en Gezondheid: Geslacht, SES, Etniciteit Diversiteit en Gezondheid: Geslacht, SES, Etniciteit Prof. Dr. Walter Devillé Nederlands Instituut voor Onderzoek van de Gezondheidszorg UvA Vluchtelingen en Gezondheid OMGEVING POPULATIE KENMERKEN GEZONDHEIDS-

Nadere informatie

Ondersteuning en certificering van digitaal leren voor laagopgeleiden

Ondersteuning en certificering van digitaal leren voor laagopgeleiden Ondersteuning en certificering van digitaal leren voor laagopgeleiden Kaders voor een digitale leer- en oefenomgeving Onderzoekssamenvatting Drs. Maurice de Greef Onderzoeker, Adviseur en Trainer Artéduc

Nadere informatie

Humanitas Noord-Kennemerland

Humanitas Noord-Kennemerland Humanitas Noord-Kennemerland Maria Sabel - Stichting Lezen & Schrijven Mariëlle Harte - Taalhuis Alkmaar Ton Grooteman Stichting ABC (13 maart) Wibo Martina - Stichting ABC (22 maart) Het verhaal van Jos

Nadere informatie

De gevolgen van een verminderd werkvermogen voor duurzame inzetbaarheid

De gevolgen van een verminderd werkvermogen voor duurzame inzetbaarheid De gevolgen van een verminderd werkvermogen voor duurzame inzetbaarheid Tilja van den Berg & Lex Burdorf Afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg Erasmus MC, Rotterdam Aanleiding Zorgsector Aanleiding

Nadere informatie

Informatie voor doorverwijzers Aanbod taalcoaching

Informatie voor doorverwijzers Aanbod taalcoaching Informatie voor doorverwijzers Aanbod taalcoaching Taal doet meer Taal doet meer heeft een niet meer weg te denken rol in de Utrechtse samenleving op het gebied van integratie en participatie. Door taal

Nadere informatie

Hoe gezond zijn de inwoners van Zwolle? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen

Hoe gezond zijn de inwoners van Zwolle? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen Hoe gezond zijn de inwoners van? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen gemeente Kampen Steenwijkerland Zwartewaterland Staphorst 1.589 inwoners deden mee Hardenberg Gezondheid In het verleden werd

Nadere informatie

Hoe gezond zijn de inwoners van Staphorst? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen

Hoe gezond zijn de inwoners van Staphorst? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen Hoe gezond zijn de inwoners van? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen gemeente Kampen Steenwijkerland Zwartewaterland 1.129 inwoners deden mee Hardenberg Gezondheid In het verleden werd gezondheid

Nadere informatie

Hoe gezond zijn de inwoners van Zwartewaterland? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen

Hoe gezond zijn de inwoners van Zwartewaterland? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen Hoe gezond zijn de inwoners van? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen gemeente Kampen Steenwijkerland Staphorst 875 inwoners deden mee Hardenberg Gezondheid In het verleden werd gezondheid gedefinieerd

Nadere informatie

Hoe gezond zijn de inwoners van Zwolle? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen

Hoe gezond zijn de inwoners van Zwolle? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen Hoe gezond zijn de inwoners van? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen gemeente Steenwijkerland 1.589 inwoners deden mee Kampen Zwartewaterland Staphorst Hardenberg Dalfsen Ommen Olst-Wijhe Raalte

Nadere informatie

Als patiënten niet mee kunnen doen

Als patiënten niet mee kunnen doen Als patiënten niet mee kunnen doen Gevolgen van laaggeletterdheid in de zorg Dr. Mirjam Fransen Afdeling Sociale Geneeskunde AMC, Universiteit van Amsterdam Symposium Zorgkoepel West-Friesland 30-6-2016

Nadere informatie

Hoe gezond zijn de inwoners van Steenwijkerland? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen

Hoe gezond zijn de inwoners van Steenwijkerland? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen Hoe gezond zijn de inwoners van? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen gemeente Kampen Zwartewaterland Staphorst 1.036 inwoners deden mee Hardenberg Gezondheid In het verleden werd gezondheid gedefinieerd

Nadere informatie