GEMEENTE DEN HAAG Onderwijshuisvesting & peuterspeelzaalwerk Een Haagse aanpak in stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg

Transcriptie

1 GEMEENTE DEN HAAG Onderwijshuisvesting & peuterspeelzaalwerk Een Haagse aanpak in stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg

2 Eindrapportage Integraal Huisvestingsplan-Onderwijs stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg Opdrachtgever Gemeente Den Haag, Dienst OCW Samenstelling ICSadviseurs Ir. S.A. van Loon Ir. G.A.Th. Fränzel Datum September 2010 Grafisch Ontwerp Studio 10, Amsterdam Fotografie Boudewijn Boer Kaarten Gemeente Den Haag, Dienst Stedelijke Ontwikkeling, afdeling landmeten en vastgoed kartografie Uitgave Deze kaarten zijn zo zorgvuldig mogelijk samengesteld, toch kunnen zich te allen tijde wijzigingen voordoen Druk Drukkerij van Deventer, 's-gravenzande

3 Inhoudsopgave Pagina Samenvatting en aanbevelingen 5 1 Inleiding Waarom dit onderzoek? Opbouw van het rapport 7 2 De aanpak De betrokkenen De opdracht Het vervolg 9 3 Stedenbouwkundige ontwikkelingen Inleiding Ypenburg Leidschenveen Forepark A4/Vlietzone 10 4 Onderwijshuisvesting, kinderopvang en peuterspeelzaalwerk Inleiding Haagse situatie Peuterspeelzaalwerk en het Integraal Huisvestingsplan Leidschenveen-Ypenburg Kinderopvang en het Integraal Huisvestingsplan Leidschenveen-Ypenburg De Christoffel (rooms-katholiek onderwijs) De Fontein (protestants christelijk onderwijs) De Paradijsvogel (rooms-katholiek onderwijs) De Notenkraker (openbaar onderwijs) Montaigne Lyceum nevenvestiging (interconfessioneel onderwijs) De Startbaan (openbaar onderwijs) De Bras (rooms-katholiek onderwijs) De Zonnestraal (protestants christelijk onderwijs) Forepark Leidschenveen Montessorischool Leidschenveen (algemeen bijzonder onderwijs) Prinses Catharina-Amalia (openbaar onderwijs) s-gravendreef College nevenvestiging (algemeen bijzonder onderwijs) Samenwerkingsschool Balans (interconfessioneel onderwijs) Daltonschool Waterland (openbaar onderwijs) De Walvis (rooms-katholiek onderwijs) Nootdorp SBO Het Avontuur (interzuilair samenwerkingsverband) 42 Samenstelling klankbordgroep 44 5 Van plannen naar voorstellen Inleiding Voorstellen Resultaten van het IHP stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg 26 6 Appendix Hoornwijk Ypenburg Lyceum Ypenburg - nevenvestiging (openbaar onderwijs) De Vlieger (protestants christelijk onderwijs) 31 3

4 4 onderwijshuisvesting & peuterspeelzaalwerk in stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg

5 Samenvatting en aanbevelingen Doel van het Integraal Huisvestingsplan Onderwijs voor het stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg is het presenteren van voorstellen voor optimalisering van het gebruik van de onderwijsgebouwen. Relevante aspecten voor het formuleren van dergelijke voorstellen zijn: de kwaliteit en de kwantiteit van de gebouwenvoorraad; de stedenbouwkundige ontwikkelingen; de ontwikkelingen met betrekking tot (voorschool) peuterspeelzaalwerk en buitenschoolse opvang. De resultaten van het onderzoek naar de mogelijkheden van een integrale huisvestingsplanning voor het stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg worden in navolging van de eerder opgestelde integrale huisvestingsplannen Escamp, Centrum, Scheveningen, Haagse Hout, Laak, Segbroek en Loosduinen in deze rapportage gepresenteerd. Met de voorstellen, die in goed overleg met alle betrokken partijen (de schoolbesturen, de dienst Onderwijs, Cultuur en Welzijn, de Dienst Stedelijke Ontwikkeling en het stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg) voor het stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg zijn ontwikkeld, kan in belangrijke mate aan deze doelstelling worden voldaan: het Integraal Huisvestingsplan Onderwijs vormt een bruikbaar kader om investeringsbeslissingen in het Haagse onderwijsvastgoed beter op ontwikkelingen in het onderwijs zelf en in het stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg af te stemmen. Aan de hand van de uitgevoerde inventarisatie en analyse van de huidige situatie op het terrein van de onderwijshuisvesting en de stedelijke ontwikkeling (zie het afzonderlijke bijlagenrapport) heeft ICSadviseurs in overleg met betrokkenen een aantal huisvestings- en herschikkingsvoorstellen ontwikkeld. Op basis van deze in totaal 17 voorstellen voor optimalisering van de onderwijshuisvesting komt ICSadviseurs tot de volgende conclusies. 1. Voor één school geldt dat de huidige huisvestingssituatie geheel tijdelijk is en dat wordt voorgesteld om permanente nieuwbouw te realiseren. Dit is voorgesteld voor de school voor speciaal basisonderwijs Het Avontuur. 2. Voor acht scholen (De Christoffel, De Fontein, De Paradijsvogel, De Notenkraker, De Zonnestraal, Samenwerkingsschool Balans, De Walvis) kan door middel van (interne) uitbreiding tegemoet worden gekomen aan de wensen van de gebruikers. Voor vier scholen (De Vlieger, De Christoffel, Samenwerkingsschool Balans, De Walvis) geldt dat deze scholen vervolgens (een aantal van) de noodlokalen die zij in gebruik hebben afstoten. 3. Voor De Christoffel, De Notenkraker en De Walvis geldt dat zij het (mede)gebruik beëindigen van lokalen in respectievelijk de schoolgebouwen Steenuillaan 4, Eksterhof 3 en Eendenplein Voor een elftal schoollocaties geldt dat de huidige huisvestingssituatie zowel kwantitatief als kwalitatief voldoet. Het betreft de volgende scholen/vestigingen: hoofdvestiging De Vlieger, dislocatie De Vlieger, hoofdvestiging De Paradijsvogel, De Startbaan, dislocatie De Zonnestraal, Montessorischool Leidschenveen, Prinses Catharina-Amalia, Daltonschool Waterland, Lyceum Ypenburg, Montaigne Lyceum, s-gravendreef College. ICSadviseurs komt op grond van het onderzoek tot de volgende aanbevelingen. 1. De voorstellen uit dit Integraal Huisvestingsplan-Onderwijs zijn ontwikkeld in goed overleg met de betreffende schoolbesturen en op een zodanige wijze dat door hen regelmatig terugkoppeling heeft kunnen plaatsvinden met de eigen schooldirecties. Na bestuurlijke besluitvorming over dit advies is er voor het stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg in feite sprake van een meerjarenplanning van huisvestingsaanvragen zoals die in het kader van het Programma Onderwijshuisvesting jaarlijks ingediend kunnen worden. Bij de implementatie van het plan dient vanzelfsprekend ook aandacht te worden geschonken aan nog (nader) te ontwikkelen dan wel uit te werken plannen. 2. Wat betreft de verdere uitwerking en de uitvoering van de huisvestingsvoorstellen verdient het aanbeveling aan te sluiten bij het planteam bestaande uit vertegenwoordigers van de gemeentelijke diensten Onderwijs, Cultuur en Welzijn en Stedelijke Ontwikkeling en de schoolbesturen, dat is gevormd ter uitvoering van de reeds vastgestelde Integrale Huisvestingsplannen voor de stadsdelen Escamp, Centrum, Scheveningen, Haagse Hout, Laak, Segbroek en Loosduinen. 5

6 6 onderwijshuisvesting & peuterspeelzaalwerk in stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg

7 1 Inleiding 1.1 Waarom dit onderzoek? Sinds 1997 beschikt de gemeente Den Haag voor het primair- en voortgezet onderwijs over de Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs gemeente Den Haag. In dat kader functioneert er een goed overleg met het bijzonder en het openbaar onderwijs in de werkgroep huisvesting en spreiding (HES) van het overlegorgaan van de Haagse schoolbesturen en de gemeente. Voor het Programma onderwijshuisvesting 2010 bedragen de totale uitgaven voor voorzieningen in de onderwijshuisvesting m 38,9 mln. Met de voorgaande Integrale Huisvestingsplannen Onderwijs (afgekort IHP) voor de stadsdelen Escamp, Centrum, Scheveningen, Haagse Hout, Laak, Segbroek en Loosduinen zijn in overleg met de verschillende betrokkenen concrete spreidings- en huisvestingsvoorstellen ontwikkeld. Daarmee is een planning van de huisvesting op de langere termijn ontwikkeld. Daarbij is waar mogelijk een concrete relatie gelegd tussen de onderwijshuisvesting en de plannen voor stedenbouwkundige (her)ontwikkeling van de genoemde stadsdelen van de Dienst Stedelijke Ontwikkeling van de gemeente Den Haag. In navolging van de eerder ontwikkelde IHP s voor de stadsdelen Escamp, Centrum, Scheveningen, Haagse Hout, Laak, Segbroek en Loosduinen is ook voor het stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg (thans circa inwoners) een IHP ontwikkeld. Aan ICSadviseurs is opdracht gegeven om in samenwerking met de betrokken partijen (vertegenwoordigers schoolbesturen, Dienst Stedelijke Ontwikkeling, dienst Onderwijs, Cultuur en Welzijn en stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg) een IHP voor het stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg op te stellen. Doel van het plan is het presenteren van concrete voorstellen voor optimalisering van de onderwijshuisvesting, waar mogelijk in relatie tot stedenbouwkundige ontwikkelingen in stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg. eventuele stedenbouwkundige ontwikkelingen te vertalen naar concrete huisvestingsvoorstellen, maar waar mogelijk ook een relatie te leggen tussen onderwijshuisvesting en overige relevante ontwikkelingen, zoals op het terrein van de voorschool en buitenschoolse opvang. De resultaten van het onderzoek naar de mogelijkheden van een IHP voor het stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg worden in deze rapportage gepresenteerd. 1.2 Opbouw van het rapport De opzet en uitvoering van het onderzoek wordt in hoofdstuk 2 beschreven. In hoofdstuk 3 worden de voor het stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg relevante ontwikkelingen op stedenbouwkundig terrein aangegeven. In hoofdstuk 4 wordt nader ingegaan op de relatie van de onderwijshuisvesting met peuterspeelzaalwerk en buitenschoolse opvang. In hoofdstuk 5 worden de concrete resultaten van de voorstellen zoals die in dit project tot stand zijn gekomen op beknopte wijze gepresenteerd. De huisvestingsvoorstellen zoals die in hoofdstuk 5 beknopt zijn weergegeven, zijn in een uitgebreidere vorm ook opgenomen in hoofdstuk 6, als Appendix. De totstandkoming van het IHP voor stadsdeel Leidschenveen- Ypenburg heeft een doorlooptijd gekend van ruim anderhalf jaar (februari 2009 tot en met september 2010). Bij de voorstellen dient rekening te worden gehouden met de kwaliteit en de kwantiteit van de gebouwenvoorraad en de lan-delijke ontwikkelingen in het onderwijsbeleid. Daarbij is het de bedoeling om met het IHP voor het stadsdeel Leidschenveen- Ypenburg niet alleen de relatie tussen de onderwijshuisvesting en 7

8 2 De aanpak 1 De leden van de Klankbordgroep Leidschenveen-Ypenburg staan op de laatste pagina vermeld. 2.1 De betrokkenen Maatschappelijke ontwikkelingen op demografisch, technologisch en politiek-bestuurlijk vlak leiden tot een dynamiek binnen het onderwijs en de gemeentelijke organisatie. Het besef dat ontwikkelingen om een vernieuwend antwoord vragen is bij alle betrokkenen aanwezig. Onderwijshuisvesting wordt door scholen en gemeentelijke diensten dan ook niet gezien als louter een kostenpost, maar als een strategisch bedrijfsmiddel. Dit heeft voor het opstellen van de IHP s Escamp, Centrum, Scheveningen, Haagse Hout, Laak, Segbroek en Loosduinen geleid tot een aanpak waarbij overleg is gevoerd met vertegenwoordigers van de direct betrokken partijen. Deze werkwijze is bij het opstellen van het IHP voor het stadsdeel Leidschenveen- Ypenburg gecontinueerd. Bij het ontwikkelen van de voorstellen voor het stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg zijn dan ook de volgende partijen betrokken geweest. Allereerst de gebruikers van het onderwijsvastgoed zelf, vertegenwoordigd door de schoolbesturen. Zij hebben behoefte aan onderwijsgebouwen die ook in de toekomst zo goed mogelijk aansluiten op het primaire proces (het verzorgen van onderwijs) en ten opzichte van hun (potentiële) doelgroep zo gunstig mogelijk zijn gesitueerd. Vervolgens de Dienst Stedelijke Ontwikkeling (DSO) van de gemeente, die de primaire verantwoordelijkheid heeft voor de stedenbouwkundige ontwikkelingen en daarbij een zo adequaat mogelijke afstemming met alle betrokkenen, dus ook het onderwijs, nastreeft. Ook een afvaardiging vanuit het stadsdeelkantoor Leidschenveen-Ypenburg is betrokken bij het ontwikkelen van de voorstellen. Ten slotte de afdeling Vastgoed van de gemeentelijke dienst Onderwijs, Cultuur en Welzijn (OCW) die de huidige en toekomstige capaciteit aan huisvesting voor het onderwijs, de voorschoolpeuterspeelzaal en de buitenschoolse opvang uit bedrijfsmatige overwegingen zo effectief en efficiënt mogelijk wil plannen en inzetten. 2.2 De opdracht ICSadviseurs heeft van de dienst OCW, afdeling Vastgoed een drieledige opdracht gekregen. Op de eerste plaats dient een actuele en volledige inventarisatie van het vastgoed in gebruik bij het onderwijs en het peuterspeelzaalwerk plaats te vinden. De resultaten van deze inventarisatie en analyse zijn opgenomen in het bijlagenrapport. Daarin zijn de volgende overzichten opgenomen: de besturen, instellingen en het aantal leerlingen per onderwijsinstelling; het gebouwenoverzicht van onderwijs en peuterspeelzaalwerk (gebruik, juridisch eigendom, omvang en samenstelling van het objectenbezit); de leerlingprognose per school; de confrontatie van de kwantitatieve vraag naar onderwijshuisvesting met het beschikbare aanbod in het stadsdeel; het overzicht gymnastiekuren per gymnastiekgebouw; het overzicht van de boekwaarden. Vervolgens dienen op basis van informatie vanuit de schoolbesturen en de gemeentelijke diensten DSO en OCW (wat betreft de taakgebieden onderwijshuisvesting, peuterspeelzaalwerk en buitenschoolse opvang) voorstellen te worden ontwikkeld die leiden tot optimalisering van het gebruik van schoolgebouwen in het stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg. Deze voorstellen moeten passen binnen de geldende gemeentelijke en landelijke beleidskaders voor onderwijs en peuterspeelzaalwerk en leiden tot optimalisering van het gebruik van de onderwijs vastgoedvoorraad in het stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg. Daarbij moet zo veel mogelijk worden ingespeeld op de stedelijke ontwikkelingen en de mogelijkheid en wenselijkheid van gebouwelijke integratie van onderwijs en voorschool. Tenslotte is het, zoals bij de voorgaande onderzoeken is gebleken, van groot belang dat bij het gehele proces voldoende terugkoppeling plaats vindt tussen de visies van de schoolbesturen en de verschillende betrokkenen aan de zijde van de gemeente. Het onderzoek is dan ook uitgevoerd in nauw overleg met een hiervoor ingestelde Klankbordgroep, waarin vertegenwoordigd waren de schoolbesturen en de gemeentelijke diensten OCW, DSO en het stadsdeelkantoor 1. De Klankbordgroep is ten behoeve van dit onderzoek viermaal bij elkaar gekomen. Tevens heeft een aantal bilaterale overleggen plaatsgevonden. Voordat concrete huisvestingsvoorstellen zijn ontwikkeld, heeft 8 onderwijshuisvesting & peuterspeelzaalwerk in stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg

9 met elk schoolbestuur afzonderlijk een gesprek plaatsgevonden over knelpunten en ambities. Over de voorstellen zoals die uiteindelijk zijn opgenomen in dit advies, hebben de betreffende leden van de Klankbordgroep een terugkoppeling met de door hen vertegenwoordigde schoolbesturen gehad. 2.3 Het vervolg Met het IHP voor het stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg is voor de onderwijshuisvesting een middellang termijnperspectief ontwikkeld. Dat maakt het mogelijk om samen met schoolbesturen afspraken te maken over (verder onderzoek naar) de mogelijke investeringen voor de komende 5 à 10 jaar. Op basis van deze voorstellen kan afstemming plaats vinden tussen (voorschool)- peuterspeelzaalwerk, waar nodig en mogelijk buitenschoolse opvang en basisonderwijs en kan rekening gehouden worden met ontwikkelingen die vanuit de stedenbouwkundige invalshoek als gewenst of juist ongewenst worden beschouwd. Door de planmatige benadering van de onderwijshuisvesting in dit stadsdeel wordt ook voorkomen, dat kansloze aanvragen voor voorzieningen in de huisvesting (Programma onderwijshuisvesting) worden ingediend en moeten worden behandeld. Met andere woorden, met dit IHP voor stadsdeel Leidschenveen- Ypenburg weten alle in het stadsdeel opererende schoolbesturen wat de komende jaren met hun specifieke aanvragen voor de onderwijshuisvesting gaat gebeuren en kan voor concrete situaties een koppeling gelegd worden met de huisvesting van het (voorschool)peuterspeelzaalwerk en buitenschoolse opvang. Het monitoren van het IHP vindt plaats door middel van het planteam, bestaande uit vertegenwoordigers van de gemeentelijke diensten Onderwijs, Cultuur en Welzijn en Stedelijke Ontwikkeling en de schoolbesturen, dat is gevormd ter uitvoering van de reeds vastgestelde Integrale Huisvestingsplannen voor de stadsdelen Escamp, Centrum, Scheveningen, Haagse Hout, Laak, Segbroek en Loosduinen. Bij aanvragen in het kader van het Programma onderwijshuisvesting vindt beoordeling plaats op basis van de geldende wet- en regelgeving en de dan voorliggende gegevens ten aanzien van leerlingenaantallen en leerlingenprognoses. 3 Stedenbouwkundige Ontwikkelingen 3.1 Inleding Het stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg bestaat uit de wijken Ypenburg, Leidschenveen, Forepark (onder meer Vlietzone-noord) en Hoornwijk (onder meer Vlietzone-zuid). Het stadsdeel telt momenteel circa woningen en ongeveer inwoners. Het overgrote deel van deze woningen is nieuw als onderdeel van de VINEX-woningbouwproductie die hier gerealiseerd is. (deelplan 19, de Kaaien). Uiteindelijk zullen er ruim woningen gerealiseerd zijn in het Haagse deel van Ypenburg. Naast woningbouw is er in Ypenburg, vooral in de randen langs de snelwegen, ook nog ruimte voor bedrijven en/of kantoren. Hiervan is een groot deel gerealiseerd in deelplan 21, rondom het oude luchthavengebouw. Het merendeel moet echter nog tot stand komen langs de A4, A12 en de A Ypenburg Ypenburg is vanaf halverwege de negentiger jaren als VINEX-wijk gebouwd op de voormalige vliegbasis Ypenburg. Volgens een stedenbouwkundig plan van Frits Palmboom zijn hier op Haags grondgebied nu circa woningen gerealiseerd in verschillende woonbuurten (Bosweide, Singels, Waterbuurt, Morgenweide en De Bras). Het overig deel van Ypenburg (de Venen) ligt op het grondgebied van de gemeente Pijnacker- Nootdorp. Een klein deel van de woningen is nog in aanbouw Ypenburg is een nieuwe woonwijk met bijbehorende nieuwe voorzieningen zoals scholen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat er in de nabije toekomst geen grote ontwikkelingen zijn te verwachten in de nieuwe woonbuurten. Aan de randen is het gebied, met name in de zogenaamde A12-zone, echter wel degelijk nog aan verandering onderhevig. In deelplan 19 zijn er nog woningen en voorzieningen in aanbouw. Hier moet ook de definitieve vestiging voor de school voor speciaal basisonderwijs Het Avontuur komen. In deelplan 20, naast de Plas van Reef, is een 50 meter- 9

10 zwembad in aanbouw. De hier omheen geplande woningbouw is echter voorlopig van de baan als gevolg van de recessie m 2 bruto vloeroppervlakte aan kantoorruimte en een drietal appartementencomplexen (circa 400 woningen). In het overig deel van dit gebied langs de snelweg A12 zal er rondom het station Ypenburg (deelplan 26) de komende jaren vermoedelijk veel kantoorruimte worden gebouwd en nabij de nieuwe op/afrit met de A12 (deelplan 24) een nieuw bedrijvencomplex en een benzinestation. De terreinen langs de A4 (TNO en deelplan 25) vormen onderdeel van het Masterplan Vlietzone. 3.3 Leidschenveen Na eerdere plannen van de gemeente Leidschendam (Leino en Leizo) werd in 1994 een nieuw masterplan gemaakt voor dit gebied rond het oude lint van de Veenweg. Dit plan van het stedenbouwkundig adviesbureau BGSV is ontwikkeld als Vinexwijk voor ruim 7000 woningen in opdracht van het Ontwikkelingsbedrijf Leidschenveen (OBL). Het accent van de woningbouw ligt op laagbouw (eengezinswoningen) die in een viertal buurten is gerealiseerd: Velden, Waterland, Lanen en De Dijken (voorheen Rietbuurt). Deze buurten verdelen het gebied in vier kwadranten waarbij de indeling enerzijds gebaseerd is op de ligging van de Veenweg en anderzijds op de positie van het spoor van de RandstadRail Den Haag- Zoetermeer - Rotterdam met de ernaast gelegen Zoetermeerse Rijweg. In het hart van de wijk ligt het centrumgebied s Gravendreef. Hier zijn inmiddels drie centra gerealiseerd: 1. het wijkwinkelcentrum w.o. kinderopvang; 2. het Centrum voor Gezondheidszorg en Maatschappelijk Werk w.o. twee kinderopvangcentra; 3. het onderwijs- en sportcomplex w.o. een school voor voortgezet onderwijs, sporthal, zwem- en sportschool en kinderopvang. Eind 2010 zal de bouw starten van een MBO-school (ROC Mondriaan) gelegen naast het in dit centrumgebied gelegen nieuwe RandstadRailstation, dat de wijk per openbaar vervoer verbindt met de omringende steden. Bij dit station ontmoet de Randstadrail tevens de nieuwe tramlijn 19 tussen Delft en Leidschendam. Deze tramlijn loopt door het stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg. 3.4 Forepark Het bedrijventerrein Forepark is gelegen aan de A4 en de A12 en aan de rand van Leidschenveen. Het Forepark is de afgelopen 15 jaar ontwikkeld tot een modern bedrijventerrein. In de toekomst komen er nog meer kantoren en bedrijven Het terrein dient inmiddels ook als geluidsbuffer voor de achterliggende nieuwe woonwijk. Nabij het ADO-stadion zijn ontwikkelingen te verwachten, maar deze zullen niet van invloed zijn op de scholenplanning in het stadsdeel. 3.5 A4/Vlietzone De A4/Vlietzone is één van de negen masterplangebieden uit de Structuurvisie Den Haag. Het plangebied bestaat uit drie delen: de A4/Vlietzone Noord (tussen A12, Vliet, N14 en de A4), A4/Vlietzone Zuid (tussen de Rijswijkse woonwijk Hoornwijck, Vliet, A12 en A4) en de A4/Vlietzone Oost (Gavi & TNO en tussengelegen gebied). Voor de A4/Vlietzone wordt thans gewerkt aan het opstellen van de nota van uitgangspunten. Besluitvorming wordt in het vierde kwartaal van 2010 voorzien. Voor het grootste deel van het plangebied is ontwikkeling pas over tien tot twintig jaar te verwachten. Delen van het gebied zullen eerder worden ontwikkeld. Zo zal de Rotterdamsebaan vermoedelijk in 2017 zijn aangelegd. Voor het plangebied is door de dienst Onderwijs, Cultuur en Welzijn in september 2009 de ruimtebehoefte voor onderwijs en kinderopvang in beeld gebracht. Hierbij is gerekend met het woningaantal uit de Structuurvisie. De genoemde aantallen zijn richtinggevend en niet maatgevend. Evenals Ypenburg nadert Leidschenveen zijn voltooiing. De woonbuurt De Dijken, waarin ook een vestiging van The British School in the Netherlands en een buitensportcomplex is gelegen, is het laatste kwadrant dat in 2010 zal zijn afgebouwd. De overige ontwikkelingen in de wijk zullen vooral nog in het centrum plaatsvinden. Er resteert in dat gebied momenteel nog een opgave van 10 onderwijshuisvesting & peuterspeelzaalwerk in stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg

11 11

12 Den Haag, Stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg 12 onderwijshuisvesting & peuterspeelzaalwerk in stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg

13 41 Hoornwijk 42 Ypenburg 43 Forepark 44 Leidschenveen

14 4 Onderwijshuisvesting, kinderopvang en peuterspeelzaalwerk 4.1 Inleiding Het begrip kinderopvang heeft betrekking op: kinderdagopvang (opvang verzorgd door een instelling voor kinderopvang in een kindercentrum voor kinderen tot de leeftijd waarop zij het basisonderwijs volgen, 0-4 jaar); buitenschoolse opvang (opvang verzorgd door een kindercentrum voor kinderen in de leeftijd dat ze naar het basisonderwijs kunnen gaan, waarbij opvang wordt geboden voor of na de dagelijkse schooltijd, evenals gedurende vrije dagen of middagen en in de schoolvakanties, 4-12 jaar). Peuterspeelzaalwerk betreft de organisatie van speelgroepen voor kinderen vanaf 2,5 jaar tot het moment dat zij worden toegelaten tot het basisonderwijs. Het peuterspeelzaalwerk en de buitenschoolse opvang (bso) hebben veelal een directe relatie met het basisonderwijs. Voor peuterspeelzaalwerk geldt dat deze voorziening altijd in de directe nabijheid van de school dient te worden gehuisvest. Vaak bevindt de peuterspeelzaal zich in het schoolgebouw. Ook ten aanzien van buitenschoolse opvang geldt dat deze in elk geval in de (directe) nabijheid van de (basis)school dient te zijn gehuisvest. De aanwezigheid ervan is vaak mede bepalend voor de schoolkeuze. Dit laatste geldt in principe niet voor de kinderdagopvang. Een kinderdagverblijf dicht bij de woning of op de route naar het werk heeft voor een aantal ouders de voorkeur. Voor de (verschillende soorten) kinderopvang is de afgelopen jaren een goede spreiding van voorzieningen over de stadsdelen gerealiseerd. Een belangrijke ontwikkeling op het terrein van het peuterspeelzaalwerk is de Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE). In dit kader is in Den Haag de Haagse Voorschool ingevoerd. Een voorschool bestaat uit een peuterspeelzaal en een basisschool die nauw samenwerken aan de hand van erkende, effectieve programma s. Doelstelling van de voorschool is het voorkomen en verkleinen van ontwikkelingsachterstanden voordat kinderen instromen in groep 3. De programma s zijn voor kinderen van 2,5 tot 6 jaar. Vanaf augustus 2008 zijn er ook kinderdagverblijven waar erkende VVE-programma s worden aangeboden (de voorschool-kinderdagverblijven ). De bekostiging van de huisvesting voor het primair onderwijs is een wettelijke taak van de gemeente in tegenstelling tot de bekostiging van de huisvesting van het peuterspeelzaalwerk. In de praktijk vervult de gemeente wel een rol in de bekostiging van de huisvesting van voorschool-peuterspeelzalen. De rol komt komt voort uit het belang dat de gemeente hecht aan deze voorziening. Per 1 augustus 2007 hebben basisscholen de verplichting buitenschoolse opvang aan te bieden indien ouders dit willen (betalen). Deze opvang moet voldoen aan de vereisten van de Wet kinderopvang. De voorzieningen voor buitenschoolse opvang zijn goed gespreid over de stad. De gemeente Den Haag laat regelmatig onderzoek verrichten naar de wachtlijsten voor bso-plaatsen. Uit dit onderzoek blijkt dat er bij verschillende stadsdelen wachtlijsten voor de hier bedoelde plaatsen zijn. Er is in december 2008 een convenant afgesloten tussen instellingen voor kinderopvang, de basisschoolbesturen en de gemeente Den Haag. In dit convenant zijn partijen onderstaande drie doelstellingen overeengekomen: 1. in 2010: een uitbreiding in de capaciteit van het aantal bsoplaatsen met 50% ten opzichte van de situatie op 1 januari 2008, opdat de wachtlijsten voor bso worden gereduceerd; 2. in 2012: is er voor alle kinderen van 0 tot 12 jaar waarvoor de ouders dat wensen een opvanggarantie. Er zijn voldoende opvangplekken beschikbaar om ouders keuzemogelijkheden te bieden in opvang; 3. in 2015 werken alle Haagse basisscholen (in vaste koppels) samen met een instelling voor kinderopvang. Doel van deze bestendige en niet vrijblijvende samenwerking is een op elkaar afgestemd ontwikkelingsprogramma en pedagogisch klimaat per locatie. De sturingsmogelijkheden van de gemeente ten aanzien van de spreiding en huisvesting van de kinderopvang zijn door de Wet kinderopvang beperkt. In dit verband zij opgemerkt, dat de Haagse gemeenteraad in september 2009 een rendabel investeringskrediet van m 18,0 mln. beschikbaar heeft gesteld voor de realisatie van diverse accommodaties voor uitbreiding van de huisvesting voor kinderopvang. 4.2 Haagse situatie Van de circa 150 peuterspeelzalen in Den Haag worden er 90 ( ) door de gemeente gesubsidieerd. Dit zijn of worden allemaal voorschool-peuterspeelzalen. De afgelopen jaren is het aantal voorscholen en het aantal voorschoolgroepen sterk uitgebreid. In 14 onderwijshuisvesting & peuterspeelzaalwerk in stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg

15 mei 2010 zijn er in totaal 81 voorschoolkoppels van basisschool en peuterspeelzaal en 34 voorschoolkinderdagverblijven. In het kader van de voorschool is een peuterspeelzaal in de directe nabijheid van een schoolgebouw een vereiste. Veelal zijn peuterspeelzalen gehuisvest in het schoolgebouw. Om de invoering van de voorschool een impuls te geven heeft de gemeenteraad in 2003 middelen ter beschikking gesteld om investeringen in peuterlokalen ten behoeve van de voorschool mogelijk te maken. Hiertoe wordt jaarlijks het Programma huisvesting voorschoolpeuterspeelzalen vastgesteld. Sinds de instelling van de reserve huisvesting voorschoolpeuterspeelzalen is het voorschoolbeleid sterk geïntensiveerd. Om bij elke voorschoolbasisschool waarvoor tot 2012 nieuwbouw of renovatie is voorzien een peuterlokaal te realiseren, zijn extra middelen aan de reserve toegevoegd. 4.3 Peuterspeelzaalwerk en het Integraal Huisvestingsplan Leidschenveen-Ypenburg Het voorkomen en vroegtijdig aanpakken van ontwikkelingsachterstanden vergroot de kansen op een gezonde ontwikkeling en succesvolle schoolcarrière van alle Haagse kinderen. In Leidschenveen-Ypenburg wonen circa kinderen in de leeftijd van 2,5 tot 4 jaar. In Leidschenveen-Ypenburg zijn dertien basisscholen, waarvan er één, basisschool De Startbaan, voorschool is. In het stadsdeel is ook één school voor speciaal basisonderwijs, de basisschool Het Avontuur (thans tijdelijk gehuisvest in Pijnacker-Nootdorp). Op pagina 16 zijn de peuterspeelzalen in Leidschenveen- Ypenburg aangegeven. Plannen ten aanzien van voorschool-basisscholen, zoals verplaatsing en/of nieuwbouw, hebben directe gevolgen voor de peuterspeelzalen. Het is voor de desbetreffende instellingen van belang tijdig betrokken te worden bij dergelijke voornemens, zodat tijdig op de beoogde nieuwe situatie kan worden ingespeeld. 4.4 Kinderopvang en het Integraal Huisvestingsplan Leidschenveen-Ypenburg In het kader van het wegwerken van de wachtlijsten kinderopvang in dit stadsdeel is door de gemeente onderzoek gedaan naar mogelijkheden tot uitbreiding van de capaciteit door nieuwbouw, uitbreiding of multifunctioneel gebruik van onderwijsruimte. De conclusie is dat er nog mogelijkheden zijn tot uitbreiding bij een aantal scholen en voorts dat er mogelijkheden zijn voor gezamenlijk gebruik van ruimten door buitenschoolse opvang en onderwijs. In de voorstellen wordt, waar dat van toepassing is, de uitbreiding of nieuwbouw genoemd die door de gemeente wordt gefinancierd en verhuurd. 15

16 Peuterspeelzaal Adres Bestuur Voorschool In het schoolgebouw De Vliegende Vis Böttgerwater 21 Stichting Rijswijkse Kinderopvang Ja Ja (De Startbaan) De IJsbeertjes Ciceropad 10 Stichting Vlietkinderen Nee Nee Mini Maxi Cicerostrook 9 Oh. the kids care company B.V. Nee Ja (Prinses Catharina-Amalia) t Kompas Eendenplein 2 Stichting Vlietkinderen Nee Nee Luuk Dak Eksterhof 2 Dak kindercentra Nee Ja (De Notenkraker) De Veldmuis Klaverveld 15 Stichting Vlietkinderen Nee Nee Schateiland Oeverwallaan 112 Triodus, Stg. Centr. Kinderopv. Nee Nee 2Weidevogels Weidevogellaan 203 Stichting Kinderopvang 2Samen Nee Ja (De Paradijsvogel) Pinguinnest Weidevogellaan 291 Kern Kinderopvang Randstad B.V. Nee Nee In de Wolken Wethouder Fischerplantsoen 40 Stichting Rijswijkse Kinderopvang Nee Nee 16 onderwijshuisvesting & peuterspeelzaalwerk in stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg

17 5 Van plannen naar voorstellen 5.1 Inleiding In september 2009 zijn in het kader van het IHP Leidschenveen- Ypenburg door ICSadviseurs afzonderlijke gesprekken gevoerd met vertegenwoordigers van alle besturen van scholen voor primair, speciaal en voortgezet onderwijs in het stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg. Naast de wensen en streefbeelden van de afzonderlijke besturen zijn daarbij de in de inventarisatiefase verzamelde en geanalyseerde gegevens (onder meer de huisvestingsbehoefte en de thans beschikbare huisvesting) onderwerp van gesprek geweest. Met name is de vraag aan de orde geweest welke plannen of opvattingen de schoolbesturen hebben ten aanzien van de spreidings- en huisvestingssituatie van de eigen scholen. Daarbij is eveneens ingegaan op de huidige en gewenste toekomstige samenwerking met instellingen voor peuterspeelzaalwerk en buitenschoolse opvang. Deze informatie heeft een belangrijke rol gespeeld bij het ontwikkelen van concrete huisvestings- en herschikkingvoorstellen. In veel gevallen kon daarbij gehoor worden gegeven aan de wensen en opties zoals die door de schoolbesturen zijn aangedragen. 5.2 Voorstellen Alle huisvestingsvoorstellen zoals die in het kader van het IHP voor het stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg zijn opgesteld, zijn in het onderstaande schema op overzichtelijke wijze weergegeven. In het Appendix wordt uitgebreider ingegaan op de achtergrond en aanleiding voor deze huisvestingsvoorstellen. Opgemerkt moet worden dat in het geval van nieuwbouw of uitbreiding, in de kolom indicatie investeringsposten een indicatie wordt gegeven van het aantal groepen op grond het aantal leerlingen van teldatum 1 oktober Een toekomstige aanvraag in het kader van het Programma onderwijshuisvesting wordt beoordeeld op grond van de dan meest recente leerlinggegevens en kan derhalve afwijken van de in die kolom vermelde omvang. 17

18 Resultaten van het IHP Stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg Geen schoolgebouwen aanwezig. Resultaten van het IHP Stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg Resultaat Voorstel 1 Passende huisvesting Lyceum Ypenburg (OP). Handhaven van de bestaande huisvestingssituatie van de nevenvestiging Lyceum Ypenburg van de openbare school voor voortgezet onderwijs Atlas Onderwijsgroep gelegen aan de Laan van Kans 3. 2 Realiseren passende huisvesting De Vlieger (PC). Handhaven van de bestaande huisvestingssituatie van de hoofdvestiging van de protestants christelijke basisschool De Vlieger gelegen aan de Frits Diepenlaan 43/43A. Handhaven van de bestaande huisvestingssituatie van de dislocatie (schoolwoningen) van de protestants christelijke basisschool De Vlieger gelegen aan de Frits Diepenlaan 41. Afstoten van de noodlokalen van de dislocatie van de protestants christelijke basisschool De Vlieger gelegen aan de Laan van Hoornwijck 122 en Realiseren passende huisvesting De Christoffel (RK). Realiseren van uitbreiding van de hoofdvestiging van de rooms-katholieke basisschool De Christoffel gelegen aan de Madurolaan 25. Afstoten van de noodlokalen van de rooms-katholieke basisschool De Christoffel gelegen aan de Madurolaan 25. Na realisatie van de uitbreiding van de hoofdvestiging van de rooms-katholieke basisschool De Christoffel aan de Madurolaan 25, beëindigen van het gebruik van de dislocatie (schoolwoningen) gelegen aan de Steenuillaan 4. 4 Realiseren passende huisvesting De Fontein (PC). Realiseren van de op het Programma Onderwijshuisvesting 2010 toegekende uitbreiding van de protestants christelijke basisschool De Fontein gelegen aan de Steenuillaan 2. Het gebouw Steenuillaan 4 (schoolwoningen) als dislocatie in gebruik geven aan de protestants christelijke basisschool De Fontein. 18 onderwijshuisvesting & peuterspeelzaalwerk in stadsdeel Loosduinen

19 Hoornwijk (wijk 41) Ypenburg (wijk 42) Indicatieve fasering uitvoering Indicatie investeringsposten Opmerkingen Uiterlijk Het terrein is verkocht aan een corporatie t.b.v. woningbouw Uitbreiding voor 8 groepen (permanent) Relatie met voorstel Uitbreiding voor 1 groep (permanent) Relatie met voorstel 3. 19

20 Resultaat Voorstel 5 Realiseren passende huisvesting De Paradijsvogel (RK). Handhaven van de bestaande huisvestingssituatie van de hoofdvestiging van de roomskatholieke basisschool De Paradijsvogel gelegen aan de Weidevogellaan 201 en 203. Na beëindiging van het medegebruik van De Notenkraker, in gebruik nemen van extra lokalen van de dislocatie van de rooms-katholieke basisschool De Paradijsvogel gelegen aan het Eksterhof 3. 6 Realiseren passende huisvesting De Notenkraker (OP). Realiseren van uitbreiding voor de openbare basisschool De Notenkraker gelegen aan het Eksterhof 2. Beëindigen van het medegebruik van de lokalen aan het Eksterhof 3. 7 Passende huisvesting Montaigne Lyceum (IC). Handhaven van de bestaande huisvestingssituatie van de nevenvestiging Montaigne Lyceum van de interconfessionele Esloo Onderwijsgroep voor voortgezet onderwijs gelegen aan de Kiekendiefstraat Passende huisvesting De Startbaan (OP). Handhaven van de bestaande huisvestingssituatie van de openbare basisschool De Startbaan gelegen aan het Böttgerwater Realiseren passende huisvesting De Bras (RK). Realiseren van de op het Programma Onderwijshuisvesting 2010 toegekende uitbreiding van de rooms-katholieke basisschool De Bras gelegen aan de Oeverwallaan Realiseren passende huisvesting De Zonnestraal (PC). Realiseren van uitbreiding van de hoofdvestiging (medegebruik) van de protestants christelijke basisschool De Zonnestraal gelegen aan de Oeverwallaan 108. Handhaven van de bestaande huisvestingssituatie van de dislocatie van de protestants christelijke basisschool De Zonnestraal gelegen aan Oeverwallaan onderwijshuisvesting & peuterspeelzaalwerk in stadsdeel Loosduinen

21 Indicatieve fasering uitvoering Indicatie investeringsposten Opmerkingen 2010 Relatie met voorstel Huur voor 7/8 groepen Huur van ruimte in te realiseren pand in het Parkplan. Relatie met voorstel Huur voor vijf groepen Onderzoek naar de gymnastiekcapaciteit is gaande. Relatie met voorstel Relatie met voorstel 9. 21

22 Resultaten van het IHP Stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg Geen schoolgebouwen aanwezig. Resultaten van het IHP Stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg Resultaat Voorstel 11 Passende huisvesting Montessorischool Leidschenveen (AB). Handhaven van de bestaande huisvestingssituatie van de algemeen bijzondere basisschool Montessorischool Leidschenveen gelegen aan de Cicerostrook Passende huisvesting Prinses Catharina-Amalia (OP). Handhaven van de bestaande huisvestingssituatie van de openbare basisschool Prinses Catharina-Amalia gelegen aan de Cicerostrook Passende huisvesting s-gravendreef College (AB). Handhaven van de bestaande huisvestingssituatie van de nevenvestiging s-gravendreef College van de algemeen bijzondere Scholengroep Spinoza voor voortgezet onderwijs gelegen aan de Klaas Voskuildreef Realiseren passende huisvesting Samenwerkingsschool Balans (IC). Realiseren van de op het Programma Onderwijshuisvesting 2008 toegekende uitbreiding van de interconfessionele basisschool Samenwerkingsschool Balans gelegen aan het Klaverveld Passende huisvesting Daltonschool Waterland (OP). Handhaven van de bestaande huisvestingssituatie van de hoofdvestiging van de openbare basisschool Daltonschool Waterland gelegen aan het Eendenplein 1. Handhaven van de bestaande huisvestingssituatie van de dislocatie van de openbare basisschool Daltonschool Waterland gelegen aan het Eendenplein Realiseren passende huisvesting De Walvis (RK). Realiseren van de op het Programma 2010 toegekende uitbreiding van de rooms-katholieke basisschool De Walvis gelegen aan het Eendenplein 5. Afstoten van de noodlokalen van de dislocatie van de rooms-katholieke basisschool De Walvis gelegen aan het Eendenplein 5a. Beëindigen van het medegebruik van de lokalen aan het Eendenplein onderwijshuisvesting & peuterspeelzaalwerk in stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg

23 Forepark (wijk 43) Leidschenveen (wijk 44) Indicatieve fasering uitvoering Indicatie investeringsposten Opmerkingen 2011 Uitbreiding voor twee groepen (permanent) Betreft vervanging noodlokalen gelegen aan het Klaverveld 5a. Behalve uitbreiding schoolgebouw wordt ook de bso uitgebreid. Relatie met voorstel Uitbreiding voor 6 groepen (permanent) Relatie met voorstel 15. Tevens wordt hier bso gerealiseerd

24 Resultaat Voorstel 17 Realiseren definitieve huisvesting SBO Het Avontuur (samenwerkingsschool). Realiseren van de op het Programma Onderwijshuisvesting 2007 toegekende nieuwbouw inclusief een gymnastieklokaal voor het interzuilair samenwerkingsverband voor speciaal basisonderwijs Het Avontuur, thans tijdelijk gehuisvest in noodlokalen aan de Startbaan 56 te Nootdorp. 24 onderwijshuisvesting & peuterspeelzaalwerk in stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg

25 Indicatieve fasering uitvoering Indicatie investeringsposten Opmerkingen 2011 Nieuwbouw voor 12 groepen en een gymnastieklokaal De nieuwbouw is gepland in deelplan 19 van de wijk Ypenburg. 25

26 5.3 Resultaten van het IHP stadsdeel Leidschenveen- Ypenburg Met een IHP wordt beoogd de gebouwenvoorraad voor het onderwijs beter te doen aansluiten op de behoeften binnen het onderwijs en daarbij waar mogelijk een relatie te leggen met het peuterspeelzaalwerk, buitenschoolse opvang en de beoogde stedenbouwkundige ontwikkelingen. Met het IHP is in deze context voor het stadsdeel Leidschenveen- Ypenburg inzicht ontstaan in een aantal belangrijke zaken: 1. de mogelijkheden die er zijn om de gebouwenvoorraad beter op de kwantitatieve en de kwalitatieve behoefte aan te laten sluiten; 2. de mogelijkheden die er zijn om een relatie te leggen tussen de onderwijshuisvesting, het peuterspeelzaalwerk en waar mogelijk buitenschoolse opvang; 3. de noodzaak en/of mogelijkheden voor het leggen van een relatie tussen de plannen voor de onderwijshuisvesting en de ontwikkeling van stedenbouwkundige plannen. In het navolgende wordt nader ingegaan op de mate waarin met realisering van de in totaal 17 voorstellen uit dit IHP op deze drie aspecten resultaten bereikt kunnen worden. 26 onderwijshuisvesting & peuterspeelzaalwerk in stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg

27 ad. 1: Aansluiting gebouwenvoorraad op de kwantitatieve en kwalitatieve behoefte. Demografische ontwikkelingen, onderwijskundige vernieuwingen en maatschappelijke ontwikkelingen maken dat de vraag naar (onderwijs)huisvesting in kwantitatieve en kwalitatieve zin aan verandering onderhevig is. Het IHP Leidschenveen-Ypenburg biedt inzicht in de mogelijkheden die er zijn om de huisvesting beter aan te laten sluiten bij de wensen van gebruikers. Voor het basisonderwijs in het stadsdeel Leidschenveen- Ypenburg geldt, dat op basis van de Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs gemeente Den Haag 1997, in 2009 sprake is van een situatie waarin de capaciteit zo goed als gelijk is aan de behoefte. De huidige capaciteit bedraagt 283 lokalen, bestaande uit permanente (251) en tijdelijke capaciteit (32 lokalen). Bij de permanente capaciteit zijn 27 schoolwoningen meegeteld. De huisvestingsbehoefte neemt op de lange termijn (2025) af naar 191 lokalen. Het capaciteitsoverschot in de permanente huisvesting, exclusief schoolwoningen, op de lange termijn wordt daarmee circa vijftien procent. Daar waar sprake is van capaciteitstekort dan wel capaciteitsoverschot binnen een bandbreedte van ongeveer 15 procent van het bruto vloeroppervlak is er niet altijd direct aanleiding om maatregelen te treffen: leerlingenstromen kunnen veranderen en andere functies kunnen in het onderwijsgebouw worden ondergebracht zoals buitenschoolse opvang, kinderdagopvang en (voorschool)peuterspeelzalen. Naast een tekort dan wel overschot aan ruimte kan ook de functionaliteit van de ruimte een aspect zijn op basis waarvan de huisvesting niet voldoet aan de wensen van de gebruiker. In het geval sprake is van capaciteitsoverschot kan de extra ruimte worden ingezet om de functionaliteit van de huisvesting met inpandige aanpassingen te verhogen. De mogelijkheid om de bestaande huisvesting af te stemmen op de wensen van de gebruiker voor nu en in de toekomst hangt direct samen met de flexibiliteit van het gebouw. Deze flexibiliteit laat zich vertalen in de mogelijkheid een gebouw (inpandig) aan te passen, uit te breiden of in te krimpen dan wel geschikt te maken voor medegebruik van derden (waaronder kinderdagopvang, peuterspeelzaalwerk en buitenschoolse opvang). Voor één school, thans tijdelijk gehuisvest in Nootdorp, is de huisvestingssituatie zodanig, dat wordt voorgesteld nieuwbouw in het stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg te realiseren ter vervanging van de huidige noodschool. Schema nieuwbouw Speciaal basisonderwijs SBO Het Avontuur (interzuilair samenwerkingsverband) Daarnaast kan voor acht scholen (De Christoffel, De Fontein, De Paradijsvogel, De Notenkraker, De Zonnestraal, Samenwerkingsschool Balans, De Walvis) door middel van (interne) uitbreiding tegemoet worden gekomen aan de wensen van de gebruikers. Voor De Vlieger, De Christoffel, Samenwerkingsschool Balans en De Walvis geldt daarbij dat deze scholen vervolgens (een aantal van) de noodlokalen die zij in gebruik hebben afstoten. De Christoffel, De Notenkraker en De Walvis beëindigen het (mede)gebruik van lokalen aan respectievelijk de Steenuillaan 4, het Eksterhof 3 en het Eendenplein 4. De scholen in stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg kennen onderling verschillen waar het gaat om de waardering van de huisvesting in kwantitatieve en kwalitatieve zin. Naast scholen die wat betreft het aantal lokalen passend zijn gehuisvest, zijn er ook scholen die nu of in de (nabije) toekomst te maken hebben met een capaciteitstekort dan wel een capaciteitsoverschot. Daarnaast zijn er ook scholen waarbij de functionaliteit van de ruimten niet (geheel) voldoet. 27

28 Schema aanpassingen basisonderwijs De Vlieger (protestants christelijk) Afstoten van de noodlokalen van de dislocatie aan de Laan van Hoornwijck De Christoffel (rooms-katholiek) Uitbreiding van de hoofdvestiging, afstoten van de noodlokalen en beëindigen van het gebruik van de dislocatie. De Fontein (protestants christelijk) Uitbreiding van het schoolgebouw. De Paradijsvogel (rooms-katholiek) Ingebruikname van extra lokalen van de dislocatie. De Notenkraker (openbaar) Uitbreiding op een nieuwe locatie, beëindigen van het medegebruik bij De Paradijsvogel. De Bras (rooms-katholiek) Uitbreiding van de huidige capaciteit. De Zonnestraal (protestants christelijk) Uitbreiding van de hoofdvestiging. Samenwerkingsschool Balans (interzuilair samenwerkingsverband) Uitbreiding van het huidige schoolgebouw, afstoten van een deel van de noodlokalen. De Walvis (rooms-katholiek) Uitbreiding van de hoofdvestiging, afstoten van de noodlokalen van de dislocatie, beëindigen van het medegebruik bij de Daltonschool Waterland. ad. 2: De mogelijkheden die er zijn om een relatie te leggen tussen de onderwijshuisvesting, peuterspeelzaalwerk en waar mogelijk buitenschoolse opvang. nieuwbouw en herontwikkeling mogelijkheden bestaan in de planvorming een relatie te leggen tussen onderwijshuisvesting, peuterspeelzaalwerk en buitenschoolse opvang. Bij de voor de overige stadsdelen al vastgestelde plannen kon steeds inzicht worden geboden in die situaties waarbij vanwege een overcapaciteit binnen scholen de mogelijkheid bestond een aanvraag in te dienen voor het onttrekken van lokalen aan de onderwijsbestemming ten behoeve van in de school gevestigde peuterspeelzalen. Daarmee kon de al aanwezige relatie tussen onderwijs en peuterspeelzaalwerk (in het kader van de voorschool) worden geformaliseerd. Daarnaast biedt een IHP veelal inzicht in die situaties waarbij in het bijzonder als gevolg van De (onderwijs)gebouwen in dit stadsdeel zijn relatief nieuw. Bij de realisering van de voorzieningen in deze VINEX-locatie is tevens rekening gehouden met voldoende gespreide welzijnsvoorzieningen. Voor de kortere termijn blijkt uit prognoses een aanhoudende behoefte aan onderwijshuisvesting. In verband hiermee is er in dit jonge stadsdeel vooralsnog geen sprake van overschotten in de capaciteit. Onttrekking van lokalen aan de onderwijsbestemming is hier dan ook niet aan de orde. Voorzieningen voor peuterspeelzaalwerk en centra voor buiten- 28 onderwijshuisvesting & peuterspeelzaalwerk in stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg

29 schoolse opvang zijn veelal in de directe omgeving van scholen gevestigd. In dit verband zij nog opgemerkt dat bij nieuwbouw en uitbreiding ook rekening wordt gehouden met extra ruimte voor buitenschoolse opvang (bijvoorbeeld bij De Bras, De Walvis en Balans); voorts is ook dubbelgebruik van locaties aan de orde. ad. 3: De mogelijkheden voor het leggen van een relatie tussen de plannen voor de onderwijshuisvesting en ontwikkeling van stedenbouwkundige plannen. IHP s bieden in het algemeen ook inzicht in die situaties, waarbij plannen voor (her)huisvesting van scholen van invloed zijn op de ontwikkeling van stedenbouwkundige plannen. Vervangende nieuwbouw van scholen leidt dan soms tot mogelijkheden voor gecombineerde bouw met andere voorzieningen en soms tot het vrijspelen van locaties voor andere doeleinden. Hiervoor is al geschetst, dat de situatie in dit stadsdeel verschilt van die in de meeste andere stadsdelen. In feite geldt voor het gehele stadsdeel dat stedenbouwkundige ontwikkelingen en bouw van scholen en andere voorzieningen hand in hand zijn gegaan. Een recent voorbeeld is de voorgenomen bouw van de school voor speciaal basisonderwijs Het Avontuur die in combinatie met woningbouw en commerciële ruimten in deelplan 19 in Ypenburg zal worden gerealiseerd. Als laatste wordt nog opgemerkt dat in nog te ontwikkelen deelgebieden voorzieningen dienen te worden gepland, indien de woningvoorraad substantieel wordt uitgebreid (bijvoorbeeld de Vlietzone en het TNO-gebied). Ten slotte Naast bovengenoemde drie aspecten is in het IHP voor het stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg tevens vastgesteld dat er voor een elftal locaties thans geen directe aanleiding is om de huidige huisvestingssituatie te wijzigen. Gymnastiekcapaciteit Een punt van aandacht vormt de beschikbare gymnastiekcapaciteit in Ypenburg. Tijdens het proces van de ontwikkeling van de Eindrapportage (klankbordgroep) is geconstateerd, dat er (thans en voor de korte termijn) een tekort aan gymnastiekcapaciteit is. Voor enkele scholen betekent dit dat de genormeerde klokuren gymnastiekonderwijs niet geheel kunnen worden gerealiseerd in de nabijgelegen gymnastiekzaal dan wel binnen redelijke afstand van het schoolgebouw elders in het stadsdeel. In het schooljaar is voor enkele scholen een tijdelijke oplossing gevonden via medegebruik in een sporthal in de gemeente Delft. Onderzoek is gaande gericht op een (structurele) oplossing voor de komende jaren. Schema handhaving basisonderwijs Voortgezet onderwijs hoofdvestiging De Vlieger (protestants christelijk) dislocatie De Vlieger (protestants christelijk) hoofdvestiging De Paradijsvogel (rooms-katholiek) De Startbaan (openbaar) dislocatie De Zonnestraal (protestants christelijk) Montessorischool Leidschenveen (algemeen bijzonder) Prinses Catharina-Amalia (openbaar) Daltonschool Waterland (openbaar) nevenvestiging Lyceum Ypenburg (openbaar) nevenvestiging Montaigne Lyceum (interconfessioneel) nevenvestiging s-gravendreef College (algemeen bijzonder) 29