Rapportage Second opinion exploitatie zwembaden Oosterhout

Transcriptie

1 projectnr revisie maart 2011 auteur Peter Zuurbier Opdrachtgever Gemeente Oosterhout Sportbedrijf Oosterhout Postbus GB OOSTERHOUT datum vrijgave beschrijving revisie 3.1 goedkeuring vrijgave rapportage aangepast na bespreking 14 maart 2011 PZ RV

2 Inhoud blz. 1 Inleiding Uitgangssituatie Aanbod Bezoekersaantallen Exploitatie Tarieven Doorrekening opties Investeringen Toekomstige exploitatie Conclusies...11 Bijlage 1 Investeringskosten raming nieuw zwembad Bijlage 2 Energiebesparende mogelijkheden blad 1 van 15

3 1 Inleiding Aanleiding De gemeente Oosterhout kampt met een structureel tekort op de exploitatie van haar zwembaden. In het coalitieakkoord is aangeven dat dit tekort aanzienlijk gereduceerd moet worden. Hiervoor zijn verschillende opties ontwikkeld. Eén van die opties is het overkappen van het 50 meter buitenbad van het openlucht zwembad De Warande. Hierdoor is een herschikking van het gebruik over de drie zwembaden in de gemeente Oosterhout mogelijk, waardoor uiteindelijk het overdekte zwembad De Blikken gesloten kan worden. Voordeel is verder dat in plaats van een openingsperiode van De Warande van 4 maanden, jaarrond exploitatie mogelijk wordt. Door het Sportbedrijf Oosterhout is al vooronderzoek verricht naar de mogelijkheden van overkappen van het 50 meter bad. Hiervoor bestaan twee opties, te weten via een blaashal en via een glazen overkapping. De effecten van beide opties op de exploitatie zijn doorgerekend in een businesscase. Uw vraag U vraagt ons een second opinion uit te voeren van de effecten van het overkappen van het 50 meterbad op de exploitatie van de zwembaden in de gemeente Oosterhout. Hierbij zijn er twee opties: Optie 1: Overkapping door een blaashal; Optie 2: Overkapping door een glazen overkapping. Verder heeft u ons gevraag een raming te maken van het realiseren van een geheel nieuwe zwembad. Werkwijze en verantwoording Wij hebben de huidige exploitatie van de zwembaden in Oosterhout doorgelicht. Deze analyse vormt het vertrekpunt voor de second opinion van de exploitatie. Vervolgens hebben wij een nieuwe exploitatieopzet opgesteld, waarbij wij zelfstandige doorrekening hebben gemaakt van de beide opties voor het aanpassen van De Warande (overkappen met blaashal of glazen overkapping) en de effecten op de exploitatie van de andere baden. Opbouw van de rapportage In hoofstuk 2 gaan wij in op de analyse van de huidige situatie van de zwembaden van de gemeente Oosterhout. In hoofdstuk 3 rekenen wij de beide opties door. In hoofdstuk 4 gaan wij vervolgens in op de kosten van het realiseren van een geheel nieuw zwembad. In hoofdstuk 5 tenslotte geven wij onze conclusies. blad 2 van 15

4 2 Uitgangssituatie 2.1 Aanbod In de huidige situatie heeft de gemeente Oosterhout 3 zwembaden : overdekt bad De Blikken, overdekt bad Arkendonk en recreatieoord/openlucht bad De Warande. In de onderstaande tabel staan de belangrijkste kenmerken van de baden samengevat. bassins overige voorzieningen De Blikken Arkendonk De Warande 25x12 m bassin met beweegbare bodem Tabel 2.1: Kenmerken zwembaden 25 m bassin recreatiebad met glijbaan peuterbad 50 m bassin (Olympisch) duikkuil met drie springplanken halfdiep bassin met stroomversnelling en speeltoestellen peuterbad whirlpool speeltuin bij peuterbad glijbaan bij ondiep bad pannaveld basketballveld skelterbaan trampolines jeu-de-boules banen sporthal uitgebreide kleed- en douche ruimten uitgebreide horecavoorzieninegn grote ligweide met speeltoestellen 2.2 Bezoekersaantallen In de onderstaande tabel staan de bezoekersaantallen van de drie Oosterhoutse zwembaden gezamenlijk weergegeven over de periode Het bezoekersaantal is over deze periode redelijk constant. Gemiddeld maken per jaar bezoekers gebruik van de Oosterhoutse zwembaden. In het totaal neemt het bezoekersaantal over de genoemde periode toe met slechts 2%. Fluctuaties in het bezoekersaantal worden vooral verklaard door het recreatieve bezoek aan het openlucht zwembad De Warande. Deze fluctuaties zijn vooral toe te schrijven aan de weerskwaliteit in de zomer. Uitgedrukt in relatie tot het aantal inwoners (54.088) kent de gemeente Oosterhout een animocijfer van 4,3, dat wil zeggen elke inwoner van de gemeente gaat gemiddeld 4,3 keer per jaar zwemmen in één van de gemeentelijke zwembaden. Dit is relatief laag, dit zeker wanneer bedacht wordt dat ca. 20% van het bezoek aan De Warande van buiten de gemeente komt. Landelijk ligt het animocijfer op ca. 5,2. Ten opzichte van de landelijke vergelijkingscijfers liggen vooral de aantallen recreatieve bezoekers en speciale doelgroepen laag. blad 3 van 15

5 Bezoekersgroep aandeel ontw. 2005=100 Recreatief % 108 Doelgroepen % 94 Instructie % 140 School % 388 Verenigingen % 90 Overig/verhuur % 47 Totaal % 102 Ontwikkeling 2005= Tabel 2.2: Totaal bezoekersaantal zwembaden Oosterhout periode Van een significante ontwikkeling in de bezoekersaantallen is eigenlijk alleen sprake bij de ontwikkeling van het aantal bezoekers van de zweminstructie. In de periode nam het bezoek door deze categorie toe met 40%. Het bezoekersaantal van de groep verenigingen nam in dezelfde periode licht af met 10%. Naam leden gebruik zwembad OZ&PC de Warande 495 Arkendonk/Blikken/Warande Duikvereniging Lagosta 110 Arkendonk Oosterhoutse Reddings Brigade 140 Arkendonk/Blikken Blue Marlins 35 Blikken Sea Turtles 65 Arkendonk De Spetters 42 Blikken Family Dive 15 Blikken One Two Dive 10 Blikken Den Hartog 35 Blikken Totaal 947 Tabel 2.3: Ledenaantallen Oosterhoutse zwemverenigingen (2010) In totaal kennen de Oosterhoutse zwemverenigingen 947 leden. Hiermee is 1,8% van de bevolking van Oosterhout lid van een zwemvereniging. Landelijk ligt dit deelnamecijfer op 0,9%. Per jaar maakt een lid van een Oosterhoutse zwemvereniging gemiddeld 31,3 keer gebruik van een zwembad. Het animocijfer van de Oosterhoutse verenigingen ligt ook boven het landelijk gemiddelde, namelijk ca. 0,6 tegen over ca. 0,4 landelijk. Dit zal voor een belangrijk deel verklaard worden doordat de verenigingen ook zweminstructie verzorgen. blad 4 van 15

6 2.3 Exploitatie In de onderstaande tabel staat de exploitatie van de zwembaden weergegeven. De cijfers zijn gebaseerd op de begroting Omschrijving De Blikken Arkendonk De Warande Zwembaden totaal Doelgroepen sport , , , ,00 Recreatief sport , , , ,00 Abonnementen sport , , , ,00 Verhuur volgens contract , , , ,00 Verhuur scholen , , ,00 Overige - 625, , ,00 Pachten , ,00 Verhuur wielerbaan , ,00 Totaal opbrengsten , , , ,00 Personeel , , , ,00 Energie/water , , , ,00 Bouwkundig onderhoud 6.244, , , ,00 Zakelijke lasten 3.800, , , ,00 Overige beheerskosten , , , ,00 Kapitaallasten , , , ,00 Totaal kosten , , , ,00 Tabel 2.4: Exploitatie zwembaden (begroting 2011) Het totale tekort op de exploitatie van de zwembaden bedraagt ,00 per jaar. Dit betekent een tekort per inwoner van 31,90 per jaar. Het dekkingspercentage, dat wil zeggen dat deel van de kosten dat door de opbrengsten gedekt wordt bedraagt slechts 32%. Dit is erg laag, landelijk ligt dit tussen de 60-80%. Met name de hoogte van de personeelskosten valt op, namelijk 5,96 per bezoeker tegen 2,85-3,20 landelijk. Dit wordt voor een belangrijk deel verklaard door de hoogte van de CAOlonen en door de door gemeente Oosterhout gehanteerde wijze van doorberekening. Hierdoor liggen de uurlonen van eigen personeel hoog. De kosten van SCW en SO bedragen 68,00 per uur (2011). De kosten van inhuur liggen tussen de 18,00 en 22,00 per uur. In de kosten van de eigen dienst zijn de overhead kosten ( 27,00 per uur) meegenomen. Exclusief overhead bedragen de kosten van eigen personeel 41,00 per uur. Verder kennen de zwembaden vrij veel personeel. Per fte bedraagt het bezoek bezoekers. Landelijk ligt dit tussen de bezoekers per fte. De versnippering van het aanbod over drie baden en meerdere bassins zal hiervoor een belangrijke verklaring vormen. 2.4 Tarieven Saldo , , , ,00 In de onderstaande tabel staan de tarieven in Oosterhout vergeleken met de landelijk gebruikelijke. Gebruikersgroep Oosterhout Landelijk Recreatief 3,20-4,35 3,00-4,00 Doelgroepen 4,15-5,15 3,50-5,00 Instructie 3,95-4,70 5,00-9,50 Tabel 2.5: Tarieven blad 5 van 15

7 De tarieven liggen ongeveer op het landelijk gemiddelde. Dat komt ook overeen met een analyse van de tarieven van zwembaden in de omgeving die door het sportbedrijf gemaakt is. blad 6 van 15

8 3 Doorrekening opties 3.1 Investeringen Er zijn twee opties voor aanpassing van het aanbod van zwembaden in Oosterhout. In beide opties wordt het zwembad De Blikken gesloten en wordt het openluchtbad De Warande geschikt gemaakt om een deel van het gebruik van de overdekte baden over te nemen. Hiertoe wordt het 50 meter bassin overdekt. Hiervoor bestaan twee opties: Optie 1: Overkapping door een blaashal; Optie 2: Overkapping door een glazen overkapping. De investeringskosten voor de beide opties, gebaseerd op offertes, zijn in de onderstaande tabel weergegeven. In de ramingen is rekening gehouden met het realiseren van aanvullende voorzieningen zoals kleed/doucheruimte en perronaanpassing. Ingeval van de blaashal wordt hierbij uitgegaan van vier verplaatsbare kleed-/douchecabines. Bij de overkapping douchevoorziening is gerekend met van een vaste kleed-/ douchevoorziening en met een uitbreiding van de horecavoorziening. In de onderstaande tabel zijn de toekomstige kapitaallasten van de beide opties opgenomen. Bij de berekening van de kapitaallasten is uitgegaan van de binnen de gemeente Oosterhout gebruikelijke systematiek van een lineaire aflossing met een rentepercentage van 4,5%. Bij de berekening van de kapitaallasten is door de gemeente is in de businesscase uitgegaan van een relatief lange levensduur, namelijk 20 jaar voor de blaashal en 40 jaar voor de overkapping. Bedacht moet worden dat bij het overkappen gebruik wordt gemaakt van een reeds bestaande voorziening, waardoor de resterende levensduur moeilijker in te schatten is. Optie 1 Optie 2 Investeringskosten , ,00 Kapitaallasten per jaar (1 e exploitatiejaar) ,00 gebaseerd op 20 jaar ,00 gebaseerd op 40 jaar Tabel 3.1: Investeringskosten en kapitaallasten opties blad 7 van 15

9 3.2 Toekomstige exploitatie In de onderstaande tabel staat de resultaten van de exploitatiedoorrekening van de beide opties weergegeven. Omschrijving Huidige situatie Optie 1 blaashal Optie 2 overkapping Doelgroepen sport , , ,00 Recreatief sport , , ,00 Abonnementen sport , , ,00 Verhuur volgens contract , , ,00 Verhuur scholen , , ,00 Overige , , ,00 Pachten , , ,00 Verhuur wielerbaan , , ,00 Totaal opbrengsten , , ,00 Personeel , , ,00 Energie/water , , ,00 Bouwkundig onderhoud* , , ,00 Zakelijke lasten , , ,00 Overige beheerskosten , , ,00 Kapitaallasten , , ,00 Totaal kosten , , ,00 Saldo , , ,00 Besparing t.o.v. de begroting , ,00 *) Het onderhoud van Arkendonk neemt in alle opties de komende jaren gemiddeld met ,00 per jaar toe. Tabel 3.2: Toekomstige exploitatie opties Bij het opstellen van de doorrekening zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd en aannames gedaan: Vertrekpunt voor de berekening vormt de begroting De kapitaallasten van de nieuwe voorziening zijn doorgerekend uitgaande van een levensduur van 20 jaar voor de blaashal en 40 jaar voor de overkapping. Opgenomen zijn de kapitaallasten voor het eerste exploitatiejaar. Het zwembad De Blikken kent (per ) nog een boekwaarde van ,00. De kapitaallasten bedragen in 2011 nog ,00. In de berekening is er van uit gegaan dat deze kapitaallasten vrijvallen. De exploitatielasten van het zwembad De Blikken vervallen volledig. Opbrengsten Er wordt uitgegaan van een jaarrond exploitatie van de nieuwe overdekte voorziening De Warande. Voor de doorrekening is er van uit gegaan dat het volledige verenigingsgebruik van De Blikken en Arkendonk naar De Warande wordt overgeheveld. Eventueel kan ook een deel van het recreatief gebruik (banenzwemmen) naar De Warande worden overgeheveld (vooral in optie 2). In Arkendonk ontstaat daarmee ruimte om het overig gebruik van De Blikken op te vangen. Het bezoek neemt in beide opties (licht) toe. In de onderstaande tabel staat hiervan een overzicht. Hierbij gelden de volgende overwegingen: blad 8 van 15

10 o o o o o o Het recreatief aanbod wordt door het realiseren van de blaashal maar beperkt aantrekkelijker. Het recreatief bezoek wordt daarom in optie 1 constant verondersteld. De overkapping maakt De Warande aantrekkelijker, aangenomen wordt dat het recreatief bezoek hierdoor met 10% toeneemt. Het bezoek van de zwembaden door speciale doelgroepen ligt in Oosterhout relatief laag. Door het overhevelen van het verenigingsgebruik ontstaat voor deze doelgroepen meer ruimte. In optie is uitgegaan van een bescheiden groei met 10%. In optie 2 wordt uitgegaan van een behoorlijke groei met 50%. Het bezoekersaantal voor instructiezwemmen ligt al relatief hoog. Hier wordt geen groei verwacht. Schoolzwemmen vindt in Oosterhout maar op zeer beperkte schaal in De Warande plaats. In optie 2 is het aanbod aanzienlijk aantrekkelijker (minder weersafhankelijk). Er wordt in die optie daarom uitgegaan van een sterke groei met 50%. In absolute aantallen blijft het om een beperkt aantal bezoekers gaan. Het gebruik van het 50 meterbad door verenigingen biedt voordelen (wateroppervlakte, lengte van het bad, watertemperatuur). Er wordt daarom in beide opties uitgegaan van een groei van het verenigingsbezoek met 10%. Het komt daarmee weer op het gemiddelde over de afgelopen jaren te liggen. Een verdere groei wordt gezien het hoge deelnamecijfer niet verwacht vanuit de Oosterhoutse bevolking. Wel kan een overdekt 50 meter bad aantrekkingskracht hebben op verenigingen in de omgeving. Hiermee is in de raming verder geen rekening gehouden. Het overig bezoek/de verhuur wordt in beide opties constant verondersteld. Bezoekersgroep aantal in 2010 Optie 1 blaashal optie 2 overkapping ontwikkeling toekomstig aantal ontwikkeling toekomstig aantal Recreatief % % Doelgroepen % % Instructie % % School % % Verenigingen % % Overig/verhuur % % Totaal Animocijfer 4,3 4,4 4,7 Tabel 3.3: Toekomstige bezoekersaantallen De opbrengsten nemen in beide opties toe ten opzichte van de huidige situatie. In de eerste plaats komt dit door de bovenbeschreven extra bezoekersaantallen. Verder is er van uitgegaan dat het kwalitatief betere aanbod in de optie 1 een verhoging van de tarieven van recreatief sport en abonnementen sport met gemiddeld 5% rechtvaardigt. In optie 2 wordt uitgegaan van een tariefsverhoging van gemiddeld 10% voor beide genoemde bezoekerscategorieën. De extra opbrengsten als gevolg van deze tariefsverhoging bedragen in optie ,00 en in optie ,00 per jaar. In optie 2 wordt, gezien het extra (recreatief) bezoek, met extra opbrengsten uit de verpachting van de horeca van De Warande gerekend. Om de vergelijking met de huidige situatie mogelijk te maken zijn de opbrengsten van de wielerbaan en de overige opbrengsten 1 op 1 overgenomen. blad 9 van 15

11 Kosten De exploitatiekosten van de nieuwe overdekte voorziening zijn doorgerekend op basis van jaarrond exploitatie en op basis van de extra waarde van de gebouwde voorzieningen. De personeelskosten zijn doorberekend op basis van het bezoekersaantal en het daarvoor benodigde aantal gebruiksuren. De kosten van de vaste formatie ( ,00 per jaar) zijn gehandhaafd. Het verschil tussen de benodigde personeelsuren en de inzet van de vaste formatie wordt aangevuld door inhuur tegen 22,00 per uur (zie ook bijlage 1). Verwacht wordt dat de energielasten voor zwembad Arkendonk in beide opties gelijk aan de huidige situatie zullen zijn. Dit gezien het gelijkblijvende aantal gebruiksuren van het bad. Voor De Warande is gerekend met de jaarrond exploitatie van het 50 meter bassin. in de raming is geen rekening gehouden met een toekomstige stijging van de energietarieven. In bijlage 2 wordt verder ingegaan op de mogelijkheden van energiebesparing. De onderhoudslasten van zwembad Arkendonk zijn gebaseerd op de huidige onderhoudslasten Volgens de meerjaren onderhoudsplanning wordt het onderhoud van Arkendonk steeds duurder. Volgens deze planning bedragen de onderhoudslasten van het zwembad Arkendonk over de komende 10 jaar gemiddeld ,00 per jaar. Dit is een ophoging met ,00 ten opzichte van de huidige situatie. Voor De Warande is rekening gehouden met extra kosten van onderhoud van de nieuw gerealiseerde voorzieningen. Bij het overdekken van het bassin zal een deel van de in het meerjaren onderhoudsplan opgenomen maatregelen meegenomen kunnen worden. De zakelijke lasten en overige beheerkosten zijn aangepast aan de situatie van het exploiteren van twee in plaats van drie zwembaden. blad 10 van 15

12 4 Conclusies Sluiten van zwembad De Blikken en realiseren en het creëren van een alternatieve zwemvoorziening door het overdekken van het 50 meter bassin van openlucht zwembad De Warande is mogelijk. Beide aangedragen opties (blaashal en overkapping) bieden mogelijkheden om de vraag naar zwemvoorzieningen in Oosterhout op te kunnen vangen. Van beide opties mag in optie 2 overkapping een lichte stijging van het bezoekersaantal worden verwacht. In optie 1 wordt verwacht dat het bezoekersaantal van de zwembaden globaal gelijk blijft aan de huidige situatie. Beide opties leiden tot een kleine verbetering van het exploitatieresultaat. De reductie bedraagt respectievelijk voor de opties 1 en ,00 en ,00 per jaar. Het financiële verschil tussen beide opties is gering. Optie 2 biedt echter een kwalitatief hoogwaardiger en duurzamer aanbod. blad 11 van 15

13 Bijlage 1: Personeeluren Werkzame uren huidige situatie De Blikken Arkendonk De Warande Totaal Vast Inhuur Totaal Gebruiksuren per jaar Personeeluren per 3,0 2,1 6,0 gebruiksuur Werkzame uren optie 1 blaashal De Blikken Arkendonk De Warande Totaal Vast/inhuur Totaal Gebruiksuren per jaar Personeeluren per - 2,7 3,7 gebruiksuur Benodigde inhuur uur Werkzame uren optie 2 overkapping De Blikken Arkendonk De Warande Totaal Vast/inhuur Totaal Gebruiksuren per jaar Personeeluren per - 2,6 3,8 gebruiksuur Benodigde inhuur uur blad 12 van 15

14 Bijlage 2 Energiebesparende mogelijkheden Mogelijke energie besparende maatregelen in zwembaden: Bassin isolatie Dak en vloerisolatie Gevelisolatie Dubbele kierdichting Toepassen zonnecollectoren Toepassen Voltaïsche zonnecellen Bron met warmtepomp (Bivalent) EPDM Zonnecollectoren, warmtepomp en monobron (Bivalent) Warmte- en elektriciteitsopwekking via gas-wkk of bio-wkk Lage temperatuur verwarming Toerenregeling circulatiepompen verwarmingsinstallatie Toerenregeling luchtbehandelingkasten Warmteterugwinning badhallen 90% Warmteterugwinning overige ruimten Hoogrendement motoren in luchtbehandelingkasten Getande snaar of directie overbrenging Daglichtafhankelijke regeling verlichting Toerenregeling badwaterpompen Lagedruk badwatersystemen Optimalisatie zwembadattracties Warmteterugwinning douchewater Warmteterugwinning spoelwater Osmosesysteem Zoutelektrolyse Badwaterafdekking Ontvochtiging in combinatie met warmteterugwinning luchtbehandeling Regenwaterbuffering Een aantal van de genoemde maatregelen wordt bij de nieuwbouw van baden inmiddels als standaard gezien ten behoeve van het behalen van de EPC-norm. Het gaat hierbij om: Dubbele kierdichting Lage temperatuur verwarming Toerenregeling circulatiepompen verwarmingsinstallatie Toerenregeling luchtbehandelingkasten Hoogrendement motoren in luchtbehandelingkasten Uit door ons uitgevoerd onderzoek naar energiebesparende maatregelen kwamen als kansrijk naar voren: Zonnecollectoren Door het dak te voorzien van zonnecollectoren is een deel van de totale warmtebehoefte te realiseren door energie uit zonlicht. Door het te bufferen en te koppelen aan de verwarmingsinstallatie is de "ingevangen" warmte breed in te zetten. Door toepassing van zonnecollectoren kan het gebruik van de verwarmingsketels worden verminderd. Dit levert een directe besparing van het gas verbruik op. EPDM zonnecollectoren, warmtepomp en monobron (bivalent) De warmtepomp welke deels de gehele warmtevoorziening voor zijn rekening neemt heeft in principe een tweetal bronnen, allereerst de EPDM zonnecollectoren en op het moment dat deze niet kunnen functioneren de bron. Door middel van een warmtepomp kan er warmte worden onttrokken aan een bron. Een warmtepomp heeft het hoogste rendement als een voedingsbron met een zo hoog mogelijke temperatuur aanwezig is. Dit is te realiseren door de EPDM collectoren te koppelen aan het warmtepomp- en broncircuit. Om de warmtepomp het gehele jaar te laten functioneren is de bron blad 13 van 15

15 noodzakelijk, daar deze een constante temperatuur heeft en als buffer kan functioneren wanneer de EPDM collectoren geen opbrengst heeft. Warmte- en elektriciteitsopwekking via gas-wkk of bio- WKK Gezien de permanente behoefte aan warmte en elektrische energie in het zwembad is een warmtekrachtkoppeling (WKK) in een aantal gevallen aantrekkelijk. Een warmtekrachtkoppeling is voornamelijk interessant als veel draaiuren per jaar gemaakt kunnen worden. Dit heeft als gevolg dat het dimensioneren goed moet worden afgestemd op de warmte en elektriciteit behoefte gedurende het gehele jaar. Door zelf een deel van de benodigde elektriciteit op te wekken hoeft er minder bij de elektriciteitsmaatschappij te worden ingekocht. Hierdoor kan met een lagere elektrische aansluiting worden volstaan. Osmosesysteem Met behulp van een omgekeerde-osmosesysteem is het mogelijk het filterspoelwater te reinigen en her te gebruiken, en de hoeveelheid vers te suppleren water te verminderen tot 25%. Het osmosesysteem behoudt ook de warmte die het water bevat, wat tot gevolg heeft dat er minder energie benodigd is om het suppletiewater te verwarmen. Zoutelektrolyse Zwembaden kunnen met hun chloorbeleid flinke milieumaatregelen nemen. Met de nieuwe generatie (modulerende)zoutelektrolyse toestellen kan de benodigde hoeveelheid chloor per zwemmer worden gehalveerd. Dit werkt positief door in het energie- en zoutverbruik. Ontvochtiging en warmteterugwinning luchtbehandeling zwembad. Door een geoptimaliseerde luchtbehandelingkast voor de ventilatie van de badhallen op te stellen, kan ervoor gezorgd worden dat met een zeer geringe hoeveelheid energie een optimaal klimaat in de badhal wordt gecreëerd. De geoptimaliseerde luchtbehandelingkast bestaat uit meerdere opties, onder andere ± 80% warmteterugwinning, direct aangedreven ventilatoren, hoog rendement motoren, toerenregeling en ontvochtiging door een geïntegreerde warmtepomp. blad 14 van 15