VOORSTEL INHOUD. Portefeuille: J.Ph. Engelvaart. No. B Dronten, 21 april Toekomstvisie zwembaden. Aan de gemeenteraad

Transcriptie

1 Portefeuille: J.Ph. Engelvaart No. B Dronten, 21 april 2015 Toekomstvisie zwembaden Aan de gemeenteraad VOORSTEL Wij stellen u voor: 1. Kennis te nemen van eindrapportage Toekomstvisie drie zwembaden Gemeente Dronten, 31 maart 2015; 2. Nader onderzoek te verrichten naar nieuwbouw klein zwembad Overboord; 3. De buitenzwembaden open te houden en nader te onderzoeken welke vormen van burgerparticipatie mogelijk zijn; 4. Om voor de onderzoeken zoals genoemd onder a. en b, totaal beschikbaar te stellen voor de jaren 2015 en 2016 en dit te financieren uit bestemmingsreserve OZD; 5. Kennis te nemen van het besluit van het college om de huidige overeenkomst met exploitant zwembaden met 2 jaar t/m te verlengen. INHOUD INLEIDING De gemeenteraad heeft gevraagd om een toekomstvisie op de gemeentelijke zwembaden. In de gemeente Dronten zijn drie gemeentelijke zwembaden aanwezig. Binnenbad Overboord in Dronten, buitenbad De Alk in Biddinghuizen en buitenbad De Abelen in Swifterbant. De exploitatie van de gemeentelijke zwembaden is na een aanbestedingsprocedure in 2011 ondergebracht in een huur- en exploitatie-overeenkomst met exploitant Optisport. De overeenkomst loopt tot en met 31 december 2016 waarbij de mogelijkheid bestaat om deze twee maal twee jaar te verlengen. Collegeprogramma In het collegeprogramma is opgenomen dat er een toekomstvisie wordt opgesteld voor de zwembaden om keuzes te kunnen maken in het gewenste voorzieningenniveau en de mogelijkheden voor exploitatie- en beheerverantwoordelijkheid door de samenleving en/of maatschappelijke partners. Toekomstvisie zwembaden Aan een extern bureau, Tien organisatieadvies, is eind 2014 de opdracht verstrekt om deze toekomstvisie op te stellen. Doel van deze visie is inzicht te krijgen in de huidige baten en lasten van de drie zwembaden en inzicht te krijgen in de ontwikkelingsmogelijkheden van de zwembaden. Inmiddels is er een eindrapport met bijlagenboek opgesteld. Het adviesbureau heeft een inventarisatie en analyse uitgevoerd ten aanzien van relevante trends, ontwikkelingen en regionaal aanbod. Verder is het beleid van de gemeente Dronten bestudeerd en zijn er gesprekken gevoerd met diverse betrokken partijen. De gemeentelijke zwembaden zijn in beeld gebracht en er zijn een drietal toekomstscenario s globaal uitgewerkt.

2 - 2 - No. B Toekomstscenario s De mogelijke toekomstscenario s zijn met name gericht op het binnenbad Overboord. Dit omdat de buitenbaden recent zijn gerenoveerd en technisch gezien nog geruime tijd mee kunnen zonder ingrijpende maatregelen. Vanuit zowel Swifterbant als Biddinghuizen komen signalen dat inwoners mogelijk een rol willen spelen in het instandhouden van de zwemvoorziening. Hier kunnen mogelijkheden worden onderzocht om de rol van de gemeente over te dragen aan bewoners/samenleving. In de rapportage zijn per scenario de totale investeringen, kosten en baten globaal uitgewerkt. Het college kent de details. In de uitwerking zijn de investeringen voor de verschillende componenten berekend, de exploitatiebaten en lasten. Van de diverse scenario s zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: een reikwijdte van minimaal 20 jaar en realisatie van duurzame huisvesting. Scenario 1: Renovatie Overboord Hierbij is een grootschalige renovatie van Overboord het uitgangspunt. Alle functies worden gemoderniseerd. Er worden bouwkundige- en installatietechnische aanpassingen doorgevoerd. Ten aanzien van de bouwkundige schil, bassins en kleedzone wordt groot onderhoud uitgevoerd. De installaties worden waar mogelijk vernieuwd. De configuratie van de baden blijft ongewijzigd. Dit scenario is feitelijk een verlenging van de huidige levensduur. Na deze ingreep kan Overboord weer 20 jaar worden gebruikt. Tijdens de uitvoering van de werkzaamheden is het zwembad zo n 4 tot 6 maanden gesloten. Een gefaseerde uitvoering is vanwege de complexe samenhang niet mogelijk. Bij renovatie blijft de bestaande constructie intact, dit geeft echter beperkingen in de mogelijkheden tot aanpassing van de huidige kwaliteit. Scenario 2: Nieuwbouw Overboord, met gelijke configuratie Bij dit scenario wordt uitgegaan van volledige nieuwbouw met daarbij dezelfde type bassins als er nu zijn. Het nieuwe gebouw wordt duurzaam en efficiënt gebouwd waar alle functies optimaal in terug komen. Op basis van gelijkblijvende functionaliteit wordt een nieuw ruimteprogramma opgesteld. Alle functies worden optimaal geplaatst waarbij het uitgangspunt is dat verschillende zwemzalen gerealiseerd worden die onderling gekoppeld kunnen worden, al naar gelang het gebruik. Als gevolg van de nieuwbouw zal het aantal bezoekers naar verwachting licht stijgen. Met het uitvoeren van de grootschalige nieuwbouw is het zwembad weer voor een lange periode geschikt, voor een periode van 40 jaar. Afhankelijk van waar het nieuwe zwembad wordt gesitueerd is tijdens de uitvoering van de werkzaamheden het huidige zwembad zo n jaar gesloten. Scenario 3: Nieuwbouw Overboord, met kleinere configuratie Hier wordt uitgegaan van volledige nieuwbouw met minder bassins (twee i.p.v. drie) dan in het huidige Overboord. Het nieuwe gebouw wordt compact en duurzaam gebouwd waarbij alle functies optimaal worden ingepast. Ook hier zullen de verschillende te realiseren zwemzalen onderling gekoppeld kunnen worden, al naar gelang het gebruik. Bij dit scenario wordt een doelmatig zwembad gerealiseerd waarin de minimale functies zijn opgenomen. Hierbij worden alle onderdelen zo optimaal mogelijk uitgewerkt, waarbij de functionaliteit, duurzaamheid en kwaliteit het beste aansluit bij de behoeften. Hierdoor zal de exploitatie het meest efficiënt kunnen verlopen. In absolute zin worden er in deze variant minder m² badwateroppervlakte gerealiseerd dan bij de andere scenario s. Afhankelijk van waar het nieuwe zwembad wordt gesitueerd is tijdens de uitvoering van de werkzaamheden het huidige zwembad zo n jaar gesloten. In onderstaande tabel zijn de belangrijkste resultaten (indicatief) per scenario ten opzichte van huidig Overboord samengevat. Scenario s Renovatie (1) Nieuwbouw groot (2) Nieuwbouw klein (3) Onderdeel Uitwerking Uitwerking Uitwerking 1 Bezoekers Tijdelijk iets hoger bezoekersaantal Tijdelijk iets hoger bezoekersaantal Iets hoger bezoekersaantal 2 Investering Grote investering: 3,6 mln. Zeer grote investering: Grote investering : 5,9 mln. 7,7 mln. 3 Exploitatie- Bijdrage is ruim kwart lager Bijdrage is tweederde lager Bijdrage is ruim driekwart

3 bijdrage lager 4 Totale kosten Totale kosten gemeente Totale kosten gemeente Totale kosten gemeente gemeente 30% hoger 7% lager 36% lager 5 Toekomstbestendigheid Redelijke bestendigheid Goede bestendigheid Optimaal toekomst bestendigheid 6 Duurzaamheid Redelijk duurzaam Duurzaam Zeer duurzaam 7 Functionaliteit Geen herziening Goed functioneel Zeer goede functionaliteit Afweging scenario s In bijlage 1 van het rapport is een schema afwegingen scenario s zwembad Overboord opgenomen. De volgende vier kernvragen/wegingsfactoren komen hierin aan de orde: Welke behoefte is er aan zwemactiviteiten?, Welke activiteiten vindt de gemeente wenselijk/noodzakelijk?, Welke financiële bijdrage voor een zwembad is wenselijk/haalbaar? en Wat is de rol van de gemeente bij realisatie, beheer en exploitatie in de toekomst? Uitgaande van de volgende uitgangspunten: Zwembad Overboord is een basisvoorziening (waarbij het erg belangrijk is dat er voor kinderen gelegenheid is tot het volgen van zwemles) voor de gemeente Dronten; Passieve recreatieve functie is niet noodzakelijk; Functioneel zwembad geschikt voor primaire activiteiten; Toekomstbestendigheid komende jaar gewenst; Gelijkblijvende gemeentelijke exploitatiebijdrage; Duurzaam zwembad; Zwembad voor inwoners van gemeente Dronten wordt geadviseerd om scenario 3 nader uit te werken: nieuwbouw kleine accommodatie met wedstrijd- en doelgroepenbad met sportfunctie welke ook geschikt is voor de actieve recreatieve bezoeker. Indicatieve planning vervolgtraject Planning doorlooptijd per scenario Onderdeel Scenario s Renovatie (1) Nieuwbouw (2 en 3) Besluitvorming en programma van eisen Eind 2015 gereed Eind 2015 gereed Planvorming Najaar 2016 gereed Najaar 2016 gereed Aanbesteding en bouwvoorbereiding Begin 2017 Najaar 2017 Start uitvoering Najaar 2017 Najaar 2018 Start exploitatie Zomer 2018 Voorjaar 2020 ARGUMENTEN 2.1 Binnenzwembad is een gewenste voorziening in de samenleving Sportbeleid In de Sportnota Dronten Samen in beweging staat dat sport belangrijk is voor het welzijn en de gezondheid van de bevolking. In relatie tot de gestelde doelen binnen het sportbeleid kan geconcludeerd worden dat een goede zwemvoorziening (t.b.v. zwemlessen, beweging etc.) wordt gezien als basisvoorziening voor de gemeente Dronten. Bevolking Uit statistische gegevens blijkt dat gemiddeld gezien het percentage 65-plussers harder groeit dan de leeftijdscategorie jarigen. Landelijk gezien neemt de sportparticipatie bij 55-plussers toe en zwemmen is een sport die tot op hoge leeftijd goed beoefend kan worden. Zwemmen in de regio - 3 -

4 In de regio zijn veel kleine, zowel buiten- als binnenzwembaden aanwezig waarbij zowel instructiezwemmen als recreatief zwemmen wordt aangeboden. De belangrijkste concurrenten zijn de grotere overdekte zwembaden in Lelystad (De Koploper) en Kampen (De Steur) vanwege het uitgebreide aanbod dat deze baden bieden. Dronten heeft niet de intentie om de concurrentie aan te gaan. Als basisvoorziening voldoet een functioneel zwembad welke geschikt is voor primaire activiteiten. 2.2 Veranderende wetgeving en aandacht voor duurzaamheid maakt nader onderzoek naar zwembadvoorziening nodig Wetgeving kwaliteitseisen Op het gebied van veiligheid, toezicht en hygiëne worden steeds strengere eisen gesteld. Op 1 juli 2015 treedt bijvoorbeeld Wijziging Besluit hygiëne en veiligheid badinrichtingen en zwemgelegenheden (Whvhz) in werking. Wellicht zijn er in de toekomst nog meer wijzigingen te verwachten. De vraag is of het huidig zwembad Overboord nog aan de eisen voldoet. Deze wijzigingen maken een besluit over renovatie of nieuwbouw relevant of kunnen zelfs besluitvorming versnellen. Duurzaamheid Er is sprake van een ontwikkeling gericht op verduurzaming van de maatschappij. Een zwembad is een energie-intensieve voorziening. Ontwikkelingen in de installatietechniek, duurzame warmteopwekking, toepassing van zonne-energie, warmte-terugwinning etc. zijn in opmars en kunnen worden ingezet om de milieubelasting die een zwembad met zich meebrengt zo laag mogelijk te houden. 2.3 Gezien de uitkomsten van de scenario s is nader onderzoek gewenst Zwembad Overboord is een gedateerde accommodatie waarbij een ingreep noodzakelijk is. Op basis van de bijgevoegde sterkte-zwakte-analyse, de eerdergenoemde uitgangspunten en de indicatieve berekeningen zoals deze door het adviesbureau zijn gepresenteerd, kan worden geconcludeerd dat ten opzichte van de huidige exploitatie, scenario 3: nieuwbouw kleine accommodatie met wedstrijd- en doelgroepenbad met sportfunctie, welke ook geschikt is voor de actieve recreatieve bezoeker het meest passend is in de huidige situatie. Geadviseerd wordt om scenario 3 verder uit te werken waarbij de investerings- en exploitatiekosten met bijbehorende effecten inzichtelijk worden. 3.1 Buitenbaden De Alk en De Abelen De staat van groot onderhoud van beide buitenbaden is goed te noemen. De raad heeft in 2012 gelden beschikbaar gesteld voor een grote renovatie aan de baden en de zwembadinstallatie. In 2013 is de renovatie afgerond. Dit houdt in dat er op korte termijn geen grote technische ingrepen noodzakelijk zijn om de zwembaden de komende 20 jaar te blijven gebruiken. 3.2 Dorpsbelangen De inwoners van zowel Swifterbant als Biddinghuizen hebben bij monde van Dorpsbelangen aangegeven mee te willen helpen om de kwaliteit en beschikbaarheid van het bad te verbeteren. 3.3 Burgerparticipatie onderzoeken Nader onderzoek kan uitwijzen of er mogelijkheden zijn om middels burgerparticipatie, bijvoorbeeld doordat gebruikers/verenigingen behulpzaam zijn bij exploitatietaken, het beheer van de buitenbaden anders vorm en inhoud te geven. Hiervan zijn voorbeelden in Nederland te noemen waarbij dit succesvol is geweest (Lichtenvoorde, Heerde, Zwolle). 4.1 Financiering nader onderzoek Voor 2015 en 2016 is geen budget in de begroting voor nader onderzoek zwembaden opgenomen. Intern is onvoldoende expertise aanwezig om dit nader onderzoek te verrichten. De begrootte kosten van nadere onderzoeken zijn geraamd op In 2015 en 2016 wordt nader onderzoek verricht en gezocht naar de juiste locatie. Naar verwachting wordt op termijn, doordat er mogelijkheden liggen de exploitatielasten te verlagen, de begrootte kosten terugverdiend door de bouw van een duurzamer en kostenbesparende accommodatie

5 5.1 Huidige huur- en exploitatieovereenkomst De huur- en exploitatieovereenkomst met de huidige exploitant loopt tot en met 31 december 2016 en kan twee maal twee jaar worden verlengd. Dit biedt ruimte, gelet op de doorlooptijden, om de planvorming voor Overboord verder te concretiseren en de exploitatie van het huidige Overboord voort te zetten. Tevens biedt dit ruimte om de mogelijkheden van een mogelijk sportbedrijf nader te onderzoeken. Dit bevindt zich op dit moment in een oriënterend stadium. Het college heeft besloten om de huidige overeenkomst in eerste instantie met twee jaar te verlengen en de raad hiervan in kennis te stellen. Het college R. Kool mr. A.B.L. de Jonge secretaris burgemeester - 5 -