Vitaliteit Verblijfsrecreatie Zeeland Managementsamenvatting
|
|
- Renée van Doorn
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Zorg voor meer differentiatie Vitaliteit Verblijfsrecreatie Zeeland Managementsamenvatting 11 september 2015
2 Aanleiding Waarom dit onderzoek? Speerpuntsector. De provincie Zeeland heeft in haar Economische Agenda de vrijetijdssector als één van de speerpuntsectoren benoemd. Deze stuwende sector zorgt in Zeeland voor veel werkgelegenheid. Het beleid van de provincie is erop gericht dat de concurrentiepositie van Zeeland als toeristische bestemming wordt versterkt en dat het bestedingsniveau en de werkgelegenheid van het toerisme groeit. Sociaaleconomisch sterke sector vitaal houden. Om de verblijfsrecreatiesector als onderdeel van de vrijetijdssector te faciliteren en stimuleren in het verder toekomstgericht worden is inzicht nodig in de vitaliteit van de sector in Zeeland. Daarom heeft de Provincie het initiatief genomen om onderzoek te laten uitvoeren naar het economisch functioneren van de verblijfsrecreatiesector in Zeeland. Om vervolgens oplossingen te ontwikkelen om de sector op lange termijn vitaal te houden vanuit een gezamenlijke opgave van provincie, gemeenten en belanghebbenden. Slimme groei. Het is goed dat de provincie dit initiatief neemt. Slimme groei van de sector is van belang. Het is geen automatisme dat de toeristische sector in 2025 vitaal is. Uit het vitaliteitsonderzoek van ZKA blijkt namelijk dat de sector in een nieuw tijdperk is aanbeland. Vitale bedrijven ontwikkelen in rap tempo. Niet vitale bedrijven vallen hard terug. De verschillen in Zeeland tussen beide categorieën bedrijven worden steeds groter. Concreet: in Zeeland wordt 47% van de recreatiebedrijven professioneel gerund; er is perspectief en kwaliteit. Daarnaast is een grote categorie bedrijven die beheersmatig wordt gerund: traditioneel en weinig professioneel. Tevens is er een grote categorie (tenminste 30%) die feitelijk geen recreatieve toekomst heeft maar nog wel blijft bestaan. Deze categorie ondermijnt de economische vitaliteit van de verblijfsrecreatie. Doordat de provincie nu dit initiatief neemt kan een fundament onder de verblijfsrecreatiesector gelegd worden. 2
3 Essentie van het advies Zorg voor meer differentiatie in het aanbod en ontwikkel samen met bedrijven een transformatie- en exit-strategie De weg van differentiatie. Het gaat goed met verblijfsrecreatie in Zeeland. Het overgrote deel van de Zeeuwse verblijfsrecreatiesector is vitaal. Het paradoxale van deze conclusie is dat er een gevaar bestaat dat er teveel van het hetzelfde aan het ontstaan is. Teveel van hetzelfde leidt tot een gebrek aan onderscheidend aanbod. Meer onderscheidend aanbod zou de rode draad van uw beleid moeten zijn: 1. Stimuleer differentiatie aan de kust door het opstellen van een kustvisie en door nieuwe toetreders te verleiden om met risicodragend kapitaal te investeren infamiliebedrijven. 2. Stimuleer innovatie in de regio binnenwater door ontwikkeling van waterbelevingsconcepten. 3. Focus via versterking van ondernemersvaardigheden op optimalisatie in het binnenland. De weg van transformatie en exit. Tegelijk is er niet vitaal aanbod (tenminste 18% van de Zeeuwse capaciteit / 47% van de bedrijven) en gaan 600 campingplaatsen en bijna bungalows het contact met de markt verliezen tot Deze categorie bedrijven verkeert in een neergaande spiraal. Zonder actief beleid gaat dit gepaard met negatieve maatschappelijke effecten als verpaupering en imagoschade. Op basis van deze realiteit zou de overheid (Provincie/gemeente) hierin gebiedsgericht kunnen begeleiden. Van belang is dat gemeenten en ondernemers individueel met elkaar in gesprek komen over de toekomstige ambities. 3
4 Regio-indeling Het onderzoek is waar mogelijk gedifferentieerd op basis van de regio-indeling: kust, binnenwater (deltawater) en binnenland De regio-indeling Voor een goed beeld van de verblijfsrecreatiesector van Zeeland is onderscheid gemaakt naar de regio s: kust, binnenwater (deltawater) en binnenland. Dit betreft een indeling die vraaggericht is; gasten kiezen (al dan niet bewust) voor verblijfslocaties aan zee of meer in het binnenland. Daarnaast blijkt uit het onderzoek dat de verblijfsrecreatiesector per regio verschillend functioneert en dat er andere problematieken en opgaven zijn. Kust De regio kust bevat bedrijven tot 1 kilometer vanaf de duinovergangen. Binnenwater Deze regio bevat bedrijven tot 500 meter van de verschillende deltawateren in de provincie. Binnenland Het binnenland omvat de rest van de verblijfsrecreatie bedrijven in de provincie. 4
5 Feiten 15% van de Zeeuwse bestedingen komen voort uit de vrijetijdseconomie. De sector zorgt voor 8% van de werkgelegenheid. 1,72 miljard bestedingen banen 15% van de bestedingen komen voort uit de vrijetijdseconomie (totaal BBP Zeeland 11,5 miljard). 8% van de directe werkgelegenheid vloeit voort uit de vrijetijdseconomie in Zeeland. Het totaal aantal banen in Zeeland bedraagt Bron: Van der Reest (2015) en Kenniscentrum Kusttoerisme (2014) 5
6 Feiten Zeeland neemt de 2 e plaats in op het gebied van campingen bungalowcapaciteit in Nederland 12,6 % van het kampeer- en bungalowaanbod van Nederland ligt in Zeeland Zeeland beschikt over 12,6% van de slaapplaatsen op kampeer- en bungalowbedrijven in Nederland, hiermee neemt ze de 2 e plaats in ten opzichte van alle provincies. 20% Capaciteit verblijfsrecreatie per provincie 15,9% 15% 10% 8,0% 9,7% 9,6% 9,6% 12,6% 11,3% 10,6% 5,7% 5% 2,1% 2,9% 2,0% 0% Bron: CBS, slaapplaatsen op huisjesterreinen en kampeerterreinen
7 Feiten Verdeling Zeeuwse verblijfsrecreatie over de regio s Het verblijfsrecreatieve aanbod in Zeeland Bijna de helft van het totaal aan kampeerplaatsen bevindt zich in het binnenland. Met name de campings en minicampings bevinden zich in het binnenland. Slechts een kwart van de reguliere campings bevindt zich aan de kust. Dit geldt ook voor de gemengde bedrijven waarvan ruim 50% in het binnenland is gevestigd, en bijna 30% aan de kust. Van de jachthavens bevindt zich maar liefst 70% in de binnenwaterregio. Opvallend is dat ruim drie kwart van de losse vakantiewoningen aan de kust gelegen is. We zien dat voornamelijk bungalowparken geconcentreerd zijn in de kustregio en het binnenland, in mindere mate aan het binnenwater. Aanbodverdeling over de regio s 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Camping Camping < 40 plaatsen Gemengd bedrijf Jachthaven Vakantiewoning los Vakantiewoningen op park BINNENLANDREGIO BINNENWATERREGIO 500 METER KUSTREGIO Bron: CBS, Kenniscentrum Kusttoerisme
8 Feiten Zeeuwse campings kennen de afgelopen 10 jaar structureel een dalende bezetting. Bezetting bungalowparken is structureel stabiel Bezetting kampeerterreinen Bezetting bungalowparken Bezetting Nederland Bezetting Zeeland Bezetting Nederland Bezetting Zeeland #Conclusies Kampeerterreinen in Zeeland presteren na tien jaar nog steeds boven Nederlands gemiddelde, 16% versus 12% in 2014; De bezetting in Zeeland neemt de laatste jaren sterker toe dan het Nederlandse gemiddelde. Structureel is de Zeeuwse kampeerbezetting in 10 jaar tijd gedaald van 19% naar 16%. #Conclusies Zeeuwse bungalowparken presteerden jarenlang onder het Nederlands gemiddelde maar groeien hier nu bovenuit; De Zeeuwse bedbezetting is in tien jaar tijd na een dieptepunt in 2008 (30%) stabiel gebleven op 36%. Bron: CVO en CBS met bewerking van ZKA,
9 Conclusies Hoe strategischer het ondernemerschap, hoe hoger de productiviteit Bedrijfs(economische) conclusies De productiviteit van Zeeuwse verblijfsrecreatie is voor de meerderheid beter dan gemiddeld in NL; Productiviteit is afgelopen jaren ook verbeterd; Locaties aan de Zeeuwse kust presteren goed, beter dan met name het binnenland; Circa 60% van de bedrijven maakt winst. Strategische en grotere bedrijven doen het beter; Gemengde bedrijven doen het zeer goed; Strategisch ondernemerschap verbetert de productiviteit sterk; Perspectief van mini-campings en ondernemers in het binnenland is niet gunstig. Met name toeristische plaatsen op campings genereren te weinig bezetting Ruimtelijke conclusies Verblijfsrecreatiebedrijven in het binnenland liggen betrekkelijk extensief ten opzichte van elkaar en zijn vaak beperkt natuurlijk ingepast in hun omgeving door middel van opgaand groen, hagen, boomsingels, ed. Hoe dichter naar de kust, hoe intensiever de ligging ten opzichte van elkaar. Verblijfsrecreatiebedrijven aan de kust liggen veelal intensief ten opzichte van elkaar of ten opzichte van de dorpen en steden. En veelal liggen ze op unieke locaties nabij duinovergangen en natuurgebieden. Verblijfrecreatiebedrijven aan het binnenwater bestaan uit een mix-vorm van camping met jachthaven, jachthaven met horeca, ed. De bedrijven kenmerken zich verder door een hoog aandeel jaarplaatsen/vaste ligplaatsen. Omdat de campings en bungalowparken vaak direct onderaan de dijk liggen en jachthavens direct aan open water ogen ze minder fraai landschappelijk ingepast omdat ze altijd in het zicht liggen. 9
10 Conclusies In 2020 is er voor ruim 600 kampeerplaatsen en recreatiebungalows geen toeristisch recreatieve markt meer We hebben een belangrijke toets losgelaten op de kampeer- en bungalowsector waarbij we de bezettingen, toekomstige vraagontwikkeling en planvoorraden hebben verwerkt. Het resultaat van deze toets is: In 2020 is er voor zeker recreatiebungalows in Zeeland geen toeristisch recreatieve markt meer: in 2020 zal tenminste 23% van het bungalowaanbod het contact met de toeristisch recreatieve markt verloren zijn. Dit aanbod is niet meer marktconform gezien de toekomstige vraagontwikkeling en de productkwaliteit; In 2020 is er voor zeker 600 kampeerplaatsen in Zeeland geen toeristisch recreatieve markt meer: in 2020 zal tenminste 3% van het kampeerplaatsaanbod het contact met de recreatieve markt verloren zijn. Dit aanbod is niet meer marktconform gezien de toekomstige krimpende markt en achterblijvende productkwaliteit; 77% Verliest contact Houdt contact 97% Zie voor een toelichting slide 23 en 24 in de rapportage Vitaliteit Verblijfsrecreatie Zeeland. 23% Aantal bungalows 3% Aantal campingplaatsen 10
11 Conclusies Kust moet waken voor te eenzijdige groei, binnenwater heeft innovatie nodig en binnenland heeft een beperkt profiel Kust heeft een sterk toeristisch profiel maar moet waken voor eenzijdige groei. Tweede woninggrondkavels en woningprijzen (ook van oude woningen) aan de kust houden hun waarde en zullen hun weg vinden ofwel in nieuwe tweede woningen ofwel in andere recreatieve functies. De kuststrook heeft zoveel dynamiek dat verpauperde accommodaties kunnen worden vervangen mits daar beleid op wordt gevoerd. De grond blijft gewild. De hoeveelheid vakantiebungalows en de geplande toename is enorm. Het gevaar dreigt dat de parken teveel op elkaar lijken en door enkele operators worden geëxploiteerd waardoor kleinere segmenten in de markt worden genegeerd. Dit kan leiden tot eenzijdigheid van het aanbod waardoor de groei in zijn eigen staart bijt omdat de vraag hierdoor afneemt. Differentiatie en intensieve competitie ontbreken. Ca bungalows aan de kust verliezen het contact met hun markt tot Binnenwater heeft innovatie nodig vanwege een te beperkt toeristisch profiel. Synergie tussen verblijfsrecreatie, waterfun (waterrecreatie: kleine bootjes, kano s, windsurfen, adventure) wordt nog onvoldoende benut. De spanning op de grens van water & land wordt nog onvoldoende gevonden. Door die spanning beleefbaar te maken (ook voor hen die geen boot hebben) kunnen nieuwe Europese/internationale markten aangesproken worden; een week op het water genieten. Ca. 240 kampeerplaatsen in de regio binnenwater verliezen het contact met hun markt tot Binnenland heeft een beperkt toeristisch profiel. Traditie, veelal kleinschaligheid en rust zijn belangrijke waarden. In het binnenland zijn veel verblijfsrecreatiebedrijven die doen wat ze altijd deden. Deze bedrijven functioneren nog wel een hele tijd door. Evenwel krimpt hun markt langzaam (bijv. de jaarplaats markt) en neemt de druk op het ondernemerschap toe. Vaardigheden gericht op Kostenbeheersing, samenwerking en bezettingsoptimalisatie worden belangrijker. Ca. 400 kampeerplaatsen in de regio binnenland verliezen het contact met hun markt tot
12 Diagnose Alle onderzochte bedrijven (161) zijn gepositioneerd in het vitaliteitsmodel verblijfsrecreatie: dit biedt nieuw inzicht Wat hebben we gedaan? Het vitaliteitsonderzoek heeft een gevulde bedrijvenbank opgeleverd met daarin data van 161 representatieve verblijfsrecreatiebedrijven in Zeeland. Deze data is verwerkt in het vitaliteitsmodel verblijfsrecreatie waarmee scherpe diagnoses, nieuwe inzichten en verklaringen gesteld kunnen worden voor de vitaliteit van verblijfsrecreatiebedrijven in Zeeland, de drie regio s en bedrijfstypen. Vitaliteitsmodel met twee assen: kwaliteit en perspectief Kwaliteit van ondernemerschap en de onderneming. In welke mate is de ondernemer in staat in te spelen op de marktdynamiek? Hoe beoordeelt de gast de bedrijfskwaliteit? Hoe is de bedrijfseconomische situatie? Welke (ruimtelijke) uitstraling heeft het bedrijf? Heeft het bedrijf doelgroep focus? Perspectief van de ondernemer en de onderneming. Heeft de ondernemer een heldere toekomstverwachting? Is bedrijfsopvolging kansrijk? Kan de ondernemer voldoen aan financieringsnormen? Met welke cruciale (ruimtelijke) bedreigingen en/of kansen wordt de onderneming geconfronteerd? Heeft de ondernemer aansluiting bij de recreatieve vraag? 12
13 Diagnose Vitaliteit van Zeeuwse verblijfsrecreatiebedrijven: tenminste 47% van de bedrijven is niet vitaal Veel perspectief 5,00 9% 44% 4,00 3,00 2,00 Geen kwaliteit 1,00 0, ,00 Hoge kwaliteit -2,00-3,00-4,00 30% 17% -5,00 Geen perspectief 13
14 Diagnose Binnenlandbedrijven: 56% heeft onvoldoende perspectief Veel perspectief 5,00 Overnamekandidaten 11% 4,00 3,00 Gemengde bedrijven 32% 2,00 Geen kwaliteit 1,00 0, ,00 Hoge kwaliteit -2,00 Verouderd, zonder ambitie -3,00 35% 21% -4,00-5,00 Geen perspectief Beheerders 14
15 Diagnose Binnenwaterbedrijven: 40% heeft onvoldoende perspectief Veel perspectief 5,00 6% Komt nauwelijks voor 4,00 3,00 2,00 Professionals 53% Geen kwaliteit 1,00 0, ,00 Hoge kwaliteit -2,00 34% Klein, verouderd en eenzijdig -3,00-4,00 Komt nauwelijks voor 6% -5,00 Geen perspectief 15
16 Diagnose Kustbedrijven: 70% heeft voldoende kwaliteit en perspectief Veel perspectief 5,00 6% Te weinig cashflow 4,00 3,00 Iconen 70% 2,00 Geen kwaliteit 1,00 0, ,00 Hoge kwaliteit -2,00 9% -3,00 15% Stilstand en aanbodgericht -4,00 Traditioneel beheren -5,00 Geen perspectief 16
17 Diagnose Vitaliteit uitgedrukt in aantal plaatsen (capaciteit) Veel perspectief Geen kwaliteit 8% Allerlei typen 11% Plaatsen op vooral middelgrote en kleine bedrijven 74% Allerlei typen, maar grote bedrijven met meeste capaciteit 7% Plaatsen op vooral middelgrote en kleine bedrijven Hoge kwaliteit Geen perspectief 17
18 Verklaringen Combinatie van verklaringen dat 47% van de verblijfsrecreatieondernemingen en 18% van de capaciteit niet vitaal is Matige kwaliteit van ondernemerschap; niet gericht op het creëren van onderscheidend vermogen en succesvolle marketing; Eenzijdige inkomstenbronnen en aanbodmix; veel eenzijdige bedrijven zonder gezonde mix van inkomstenbronnen (zoals dag- en waterrecreatie, horeca, bewuste verhuurmix en/of een agrarisch bedrijf); Beperkte schaalgrootte; er zijn veel ondernemers met kleine campings <175 eenheden en bungalowparken <60 eenheden die financieel afhankelijk zijn van hun bedrijf; Beperkte toeristische omgevingskwaliteiten in met name het binnenland drukken op de productiviteit van veel bedrijven; Hoge leeftijd ondernemerschap; door gemiddeld hoge leeftijd nemen toekomstgerichte investering af; Dralende campingmarkt; doordat campinggronden vaak generatieslang in familiehanden zijn en er beperkt geïnvesteerd is, zijn de kapitaalslasten van veel campings relatief laag. Hoewel het bedrijfseconomisch rendement nihil is gaan de bedrijven nauwelijks failliet. Dit in tegenstelling tot bedrijven in niet-grondgebonden sectoren; Falende bungalowmarkt; met veel vleugellamme VVE-parken; Ontwikkelresultaat in plaats van exploitatieresultaat; de verblijfsrecreatiesector blijkt een andere sector dan we denken. We zien dat het recreatieproduct, dat met zijn lange termijn bedrijfsmatige exploitatie centraal zou moeten staan, wordt gedomineerd door kortere termijn vastgoedinvesteringen van (particuliere) beleggers. 18
19 zeeuwse kust 19
20 binnenwater 20
21 binnenland 21
22 Strategische richting Zonder actief beleid glijdt tot 47% van de bedrijven en 18% van de capaciteit in Zeeland af Als niet wordt ingegrepen dan belandt tot % van de verblijfsrecreatiebedrijven in het rode kwadrant. Deze bedrijven vertegenwoordigen ca. 18% van de Zeeuwse capaciteit. Ze gaan nauwelijks failliet vanwege de verschillende eigendomsconstructies: Jachthavens: verenigingen, gemeenten en private ondernemers; Bungalows: private ondernemers en verenigingen van eigenaren (VVE s); Campings: private ondernemers die bedrijf vaak al generatieslang in bezit hebben. Effecten: verpaupering, oneigenlijk gebruik, afnemende bedrijfsinvesteringen, afnemende werkgelegenheid, afnemende bestedingen en vergane glorie; Dit deel van de verblijfsrecreatiesector bevindt zich in productlevenscyclustermen in de decline (neergang) fase. De sector bevindt zich dan ook in een cruciale transitie waarbij bedrijven enorm snel groeien en andere zich door de falende markt te langzaam uit de recreatieve markt terugtrekken; Daarom is een behandelplan nodig dat klimmers stimuleert en dalers begeleidt Stimuleren en begeleiden kan op collectief en individueel niveau, op regioniveau en op provincieniveau. Twee strategische doelen voor de Provincie Zeeland en haar partners: Klimmers stimuleren Dalers begeleiden 22
23 Strategische richting De provinciale strategie Land in Zee vertaald naar verblijfsrecreatie Provincie Zeeland: vanuit eigen kracht verblijfsrecreatie verder ontwikkelen Wat betreft verblijfsrecreatie is het van belang dat Zeeland zich richt op datgene waar ze goed in is. Dit kan door de verblijfsrecreatiestrategie aan te sluiten bij de reeds ingezette strategie Land in Zee. Daarbij is het van belang om voldoende gezonde concurrentie en verscheidenheid binnen Zeeland te organiseren. Op basis van de diagnose wordt in de rapportage per regio een verblijfsrecreatiestrategie uitgewerkt. Bedrijven die niet bijdragen aan differentiatie zullen een transformatie- (of exit) strategie moeten voeren, om de regio op herkenbaar topniveau te houden. Kust: differentiatiestrategie De bedoeling hierbij is om de kustbedrijven in Zeeland onderling aanmerkelijk verschillend maar allemaal hoog in kwaliteit te laten zijn. Er moet gewerkt worden aan een unieke perceptie door de consument van het vakantieproduct kust door topkwaliteit te bieden. Door ieder bedrijf kan dit op en eigen wijze ingevuld worden. Iedereen kan een eigen differentiatiestrategie voeren zodat verschillende marktsegmenten bediend worden. Kortom: werken aan unieke bedrijven met hoge marges zodat de voorsprong op concurrerende bestemmingen wordt vergroot. 23
24 Strategische richting Ontwikkel belevingsconcepten aan het binnenwater en houd kosten laag in binnenland Binnenwater: innovatiestrategie Door gezamenlijk één specifieke kans te selecteren en hier gebiedsgericht een streefdoel van te maken wordt het onderscheidend vermogen vergroot. Dit kan door als noordwest Europese hotspot van waterfun en waterrecreatie optimaal te vernieuwen in nieuwe vormen van waterbeleving en recreatie. Bedrijven die niet bijdragen aan deze innovatiestrategie zullen een transformatie- (of exit) strategie moeten voeren om de regio herkenbaar te houden. Binnenland: optimalisatiestrategie Hierbij gaat het meestal om eenvoudige diensten (minicampings, jaarplaats campings en VVE-tweede woningparken) die tegen zo laag mogelijke exploitatiekosten moeten worden aangeboden om zo hoog mogelijk rendement te behalen zodat noodzakelijke herinvesteringen gepleegd kunnen worden. Dit betekent werken aan doelmatige schaalgrootte van de bedrijven bijvoorbeeld door management-sharing, kostendeling, gezamenlijke inkoop, gedisciplineerde kostenbeheersing, streeksamenwerking en concentratie op bezettingsnormen. 24
25 Aanbevelingen en vervolgproces Kies voor de weg van differentiatie en werk tegelijk aan vermindering van perspectiefloos aanbod door transformatie/exit Automatische groei door eenheidsworst. Het gaat goed met verblijfsrecreatie in Zeeland; productiviteitsnormen liggen veelal boven het landelijk gemiddelde. Maar door andere inzet van de productiefactoren kan de omzet en werkgelegenheid aanzienlijk toenemen. De grootste bedreiging is dat de bekende concepten en formules snel worden uitgebreid en gekopieerd (vgl. de ontwikkeling van hotels en winkelketens in steden). Toeristen blijven komen en er zijn handige bedrijven die hiervan profiteren; een snelle verdienmogelijkheid voor enkele ketens. Dit is de makkelijkste weg met de minste weerstand. Het effect voor Zeeland is dat er eenheidsworst ontstaat: één geblokkeriseerde formule. Dit is een automatische ontwikkeling waar je als overheid weinig voor hoeft te doen. De weg van differentiatie. De wijze waarop verblijfsrecreatie in Zeeland blijft groeien kan worden beïnvloed door de Provincie in samenspel met gemeenten en ondernemers. Er is meer uit te halen dan eenheidsworst. Er zijn, ook ruimtelijk betere alternatieven. Door een gedifferentieerd pakket van accommodaties overeind te houden worden meer marktsegmenten bediend en ontstaat er een grotere ondernemers-drive met meer variatie in het product. Hiermee wordt de weg ingeslagen van differentiatie. We hebben enige suggesties: focus op waterbeleving rond het binnenwater. Ga daartoe met conceptontwikkelaars op mesoniveau (binnenwater) en clusterniveau (lokaal) werken aan de ontwikkeling van vergezichten met meer gezonde concurrentie. Interesseer nieuw privaat vermogen voor succesvolle (kust)bedrijven, experimenteer met hybride verblijfsvormen, stel een Expertteam in en toets nieuwe ontwikkelingen op vraaggerichte criteria in plaats van op aantallen. Hanteert de ladder van stedelijke verduurzaming. De weg van transformatie en zelfs exit. Tegelijk is er niet vitaal aanbod (17% van de Zeeuwse capaciteit / 47% van de bedrijven) en gaan 600 campingplaatsen en bijna bungalows het contact met de markt verliezen. Zonder actief beleid gaat dit gepaard met negatieve maatschappelijke effecten als afnemende werkgelegenheid, vergane glorie, verpaupering en imagoschade. Op basis van deze realiteit zou de overheid (Provincie/gemeente) hierin gebiedsgericht kunnen begeleiden. Niet-vitale verblijfsrecreatie op matige en slechte locaties zonder perspectief zou nieuwe functies met andere bestemmingen moeten krijgen. Door het vrijwillige en maatwerkkarakter van deze transformaties is het van belang dat dit gebiedsgericht wordt ingestoken. De eerste stap is om per gebied met alle ondernemers van bungalowparken, campings en jachthavens individueel in gesprek te gaan over hoe zijzelf de toekomst zien. Deze aanbevelingen staan in de rapportage uitgewerkt. 25
26 Aanbevelingen en vervolgproces Het vervolg: wat gaan we doen in de regio? Een hervormingsbeweging op gang brengen Leg de keuze over de toekomst van ieder bedrijf in eerste instantie bij ieder individueel bedrijf neer. Ga hiertoe met ondernemers in gesprek en maak zakelijke afspraken. Als de keuze is gemaakt is de uitvoering niet meer vrijblijvend. Ga deze beweging in gang zetten. Opdracht voor regio en gemeenten: ga het komende jaar het gesprek aan met al je ondernemers. 26
27 Aanbevelingen en vervolgproces Een groep met fris-kijkende ondernemers, ambtenaren, architecten en conceptontwikkelaars zet de lijnen uit Gezamenlijke opdracht De resultaten en aanbevelingen van dit vitaliteitsonderzoek laten zien dat er een gezamenlijke opgave ligt voor overheden en marktpartijen in Zeeland om de verblijfsrecreatie toekomstbestendig te maken. Daarom dienen de resultaten als input voor de herziening van het provinciale Omgevingsplan en voor de nieuwe Economische Agenda van de provincie Zeeland. Resultaten delen en gesprek aangaan De Provincie heeft het initiatief genomen om de resultaten van dit onderzoek te delen met Zeeuwse ondernemers en overheden (16 april 2015). Gemeenten en ondernemers herkennen zich in het geschetste beeld en de onderzoeksresultaten. Tegelijk geven ze aan dat het beeld in werkelijkheid slechter is dan in het vitaliteitsonderzoek wordt geschetst omdat er een categorie non-respons is die niet vitaal is en die in dit onderzoek niet in beeld is gebracht. ZKA beaamt dit. Eveneens geldt dat de capaciteit van Roompot in Zeeland niet is meegenomen in de vitaliteitsconclusies. Formeer een Recreatie Expertteam Zeeland Een in te stellen Recreatie Expertteam Zeeland geeft op verzoek van ondernemers advies aan recreatiebedrijven die in een lastige (financiële) situatie zitten, hun bedrijf willen beëindigen/overdragen of toekomstvisie missen. Naast het oplossen van problemen op individueel bedrijfsniveau wordt hiermee tevens een impuls aan het toeristisch-recreatieve aanbod van Zeeland gegeven. Het multidisciplinaire Expertteam kan onder meer bestaan uit experts op het gebied van accountancy, financiën, bedrijfskunde, marketing, organisatie en landschap. Afspraken met elkaar maken Tenslotte is het van belang dat de sector en overheden afspraken met elkaar maken over: het in regionaal verband gedetailleerd(er) in beeld brengen van de bestaande en gewenste situatie en perspectieven (visie) voor verblijfsrecreatie; het regionaal afstemmen van beleid en regels voor verblijfsaccommodaties en waar nodig het harmoniseren ervan; de wijze waarop gemeenten met individuele ondernemers in gesprek gaan over de toekomst. Dit betekent een hechte en structurele samenwerking tussen sector en overheden om samen te werken aan een vitale Zeeuwse vakantieprovincie. 27
28 Motivatie Waarom is het belangrijk dat de provincie het initiatief neemt? Het past bij de provinciale rol De vrijetijdseconomie met daarbinnen de verblijfsrecreatiesector is een sociaaleconomische speerpuntsector in Zeeland met veel werkgelegenheid en bestedingen; Op ruimtelijk vlak ziet de Provincie voor zichzelf de rol weggelegd om de balans tussen de landschappelijke kwaliteit en de sociaaleconomische ontwikkeling van verblijfsaccommodaties slim te bewaken/herstellen; Het subsidiëren of opkopen van individuele bedrijven die het contact met de markt verloren hebben, past niet binnen de rol van de Provincie; De Provincie speelt een rol bij het op gang brengen van een hervormingsproces door kaders te stellen, te initiëren, faciliteren, waar nodig inspireren en coördineren. Het is essentieel om als katalysator te fungeren. De sector, gemeenten en regio s kunnen dit niet alleen en hebben de Provincie nodig. 28
29 ZKA Consultants Biesbosweg 16c 5145 PZ WAALWIJK Merlijn Pietersma, project Oplevering definitieve rapportage 30 juni 2015 in samenwerking met 29
Toeristisch SD; vitaal in 2020?
Toeristisch SD; vitaal in 2020? Vitaliteit Verblijfsrecreatie Zeeland Gemeenteraad Schouwen-Duiveland WELKOM Regio-indeling Regio-indeling Kust tot 1 km. van het strand of in de duinen. Voel het zand tussen
Nadere informatievan meer naar beter en mooier Vitaliteit Verblijfsrecreatie Limburg Managementsamenvatting i.s.m.
van meer naar beter en mooier Vitaliteit Verblijfsrecreatie Limburg i.s.m. Managementsamenvatting Juni 2015 2 Aanleiding Waarom dit onderzoek? Topsector. De vrijetijdseconomie is één van de Limburgse topsectoren.
Nadere informatieVitaliseer recreatiepark Van onderzoek, naar visie en implementatie. Oisterwijk, 17 mei 2018 / Willem Kraanen
Vitaliseer recreatiepark Van onderzoek, naar visie en implementatie Oisterwijk, 17 mei 2018 / Willem Kraanen Inhoud 1. Inleiding Terugblik / vitaliteitsscan 2. Van de vitaliteitsscan naar visie Transformatieladder
Nadere informatieZorg voor meer differentiatie. Vitaliteit Verblijfsrecreatie Zeeland
Zorg voor meer differentiatie Vitaliteit Verblijfsrecreatie Zeeland i.s.m. 30 juni 2015 Inhoudsopgave Blz. 1. Inleiding 4 1.1. Aanleiding 5 1.2. Vraagstelling en resultaat 6 7 1.3. Aanpak 8 2. Analyse
Nadere informatieVitaliteit Verblijfssector Hof van Twente Presentatie ondernemersbijeenkomst 19 juni Gemeente Hof van Twente
Vitaliteit Verblijfssector Hof van Twente Presentatie ondernemersbijeenkomst 19 juni 2017 Gemeente Hof van Twente 1 Vooraf dit Verblijfsrecreatie Bijna 23 miljoen bestedingen en veel werkgelegenheid Aantal
Nadere informatieSamen naar een toekomstbestendige vrijetijdseconomie
Samen naar een toekomstbestendige vrijetijdseconomie Zuid-Limburg Position Paper van de 16 Zuid-Limburgse gemeenten, aangeboden door de voorzitters van het Bestuurlijk Overleg Ruimtelijke Economie en Nationaal
Nadere informatieZeeland Recreatieland
Zeeland Recreatieland Presentatie onderzoeksresultaten 25 februari 2015 Economisch belang toeristisch cluster Bestedingen 1,72 miljard Economisch belang toeristisch cluster Huidige werkgelegenheid 15.872
Nadere informatiekansen voor de verblijfsrecreatie
kansen voor de verblijfsrecreatie kansen voor de verblijfsrecreatie In het programma Vitale Vakantieparken werken gemeenten, provincie, recreatieondernemers en vele andere partijen aan nieuwe perspectieven
Nadere informatieINZICHT IN TOERISME SCHOUWEN-DUIVELAND. Diana Korteweg Maris Kenniscentrum Kusttoerisme / HZ University of Applied Sciences 1 april 2019
INZICHT IN TOERISME SCHOUWEN-DUIVELAND Diana Korteweg Maris Kenniscentrum Kusttoerisme / HZ University of Applied Sciences 1 april 2019 KENNISCENTRUM KUSTTOERISME Onderdeel van HZ University of Applied
Nadere informatie*A * Notitie Verblijfsrecreatie in Noordenveld
Notitie Verblijfsrecreatie in Noordenveld Deze notitie betreft een aanvulling op de Recreatiebeleidsnota 2013-2018 Boeien, binden, beleven van de gemeente Noordenveld. De Recreatiebeleidsnota 2013-2018
Nadere informatieExcelleren
Excelleren 6-12-2018 Vitaliteitsonderzoek Convenant Kwartier maken Uitvoeren actie- Programma VVP 2017 2017 2018 2018-2024 Passagiers aan boord Bagage & brandstof Taxiën naar startbaan Vaart maken & opstijgen
Nadere informatieConvenant Aanpak Vitale Vakantieparken Drenthe Nu samen aan de slag voor later
Convenant Aanpak Vitale Vakantieparken Drenthe 2018-2024 Nu samen aan de slag voor later Convenant Aanpak Vitale Vakantieparken Drenthe 2018-2024 Nu samen aan de slag voor later d.d. 7 december 2017 Inhoudsopgave
Nadere informatieConvenant Aanpak Vitale Vakantieparken Drenthe november 2017
Convenant Aanpak Vitale Vakantieparken Drenthe 2018-2024 2 november 2017 Convenant Aanpak Vitale Vakantieparken Drenthe 2018-2024 Met de ondertekening van het convenant Aanpak Vitale vakantieparken Drenthe
Nadere informatieStrategische Agenda. Concept strategische agenda Regio Midden-Holland Vast te stellen in: AB Regio Midden-Holland 6 juli 2016
Strategische Agenda Concept strategische agenda Regio Midden-Holland Vast te stellen in: AB Regio Midden-Holland 6 juli 2016 Versie 14 juni 2016 Kernboodschap Vitaal, duurzaam en innovatief Versterken
Nadere informatieWINTERBIJEENKOMST LANDSCHAPSPARK BORSELE. Diana Korteweg Maris Kenniscentrum Kusttoerisme / HZ University of Applied Sciences 28 januari 2019
WINTERBIJEENKOMST LANDSCHAPSPARK BORSELE Diana Korteweg Maris Kenniscentrum Kusttoerisme / HZ University of Applied Sciences 28 januari 2019 KENNISCENTRUM KUSTTOERISME Onderdeel van HZ University of Applied
Nadere informatievan meer naar beter en mooier Vitaliteit Verblijfsrecreatie Limburg i.s.m.
van meer naar beter en mooier Vitaliteit Verblijfsrecreatie Limburg i.s.m. Juni 2015 2 Inhoudsopgave 1. Inleiding 5 2. Analyse vitaliteit 9 2.1 Marktdynamiek 11 2.2 Ondernemersnormen 27 2.3 Investeerdersvertrouwen
Nadere informatieVisie toerisme en recreatie Noordoost Fryslân
1 Visie toerisme en recreatie Noordoost Fryslân 1 ste stakeholdersbijeenkomst Dinsdag 27 november 2018 Programma 2 Welkom Korte toelichting op proces en resultaten tot nu toe Aanpak SWOT, ambitie en strategische
Nadere informatieMonitor Toerisme en Recreatie Flevoland 2014. Samenvatting economische effectberekening, cijfers 2013
Monitor Toerisme en Recreatie Flevoland 2014 Samenvatting economische effectberekening, cijfers 2013 MONITOR TOERISME EN RECREATIE FLEVOLAND 2014 2 Monitor Toerisme en Recreatie Aanleiding en doel Deze
Nadere informatieRegionale Visie Verblijfsrecreatie Noord-Holland Noord Regionale Raadsbijeenkomst West-Friesland, 13 juni 2018
Regionale Visie Verblijfsrecreatie Noord-Holland Noord Regionale Raadsbijeenkomst West-Friesland, 13 juni 2018 Holland boven Amsterdam; meest vitale verblijfsregio van Nederland in 2030 Visie verblijfsrecreatie
Nadere informatiePerformance & Quality. Productiviteitsstrategie Toerisme Zeeland 24 mei 2012
Performance & Quality Productiviteitsstrategie Toerisme Zeeland 24 mei 2012 Slimmer werken Het draait om ratio s - Aantal producten per FTE - Hoeveelheid grondstoffen per product - Bezettingsgraad van
Nadere informatieREGIONAAL AMBITIEDOCUMENT Kop van Noord-Holland
516 REGIONAAL AMBITIEDOCUMENT Kop van Noord-Holland Frame: Aantrekkelijke Noordzeekust Projectnaam: Revitaliseren verblijfsrecreatie Datum: 14 september 2017 Bestuurlijke opdrachtgever: Jelle Beemsterboer
Nadere informatieVerouderde bungalowparken hebben het moeilijk, verhuurorganisaties richten hun pijlen op nieuwe ontwikkelingen;
Vakantiecentra Vakantiecentra hebben als hoofdactiviteit het verstrekken van verblijfsaccommodaties voor een of meerdere overnachtingen. Het gaat hierbij om een recreatief verblijf. Tot de branche behoren
Nadere informatieVitaliteitsonderzoek verblijfsrecreatie Noord-Brabant. Rapportage Oktober 2018 In opdracht van de Provincie Noord-Brabant
Vitaliteitsonderzoek verblijfsrecreatie Noord-Brabant Rapportage Oktober 2018 In opdracht van de Provincie Noord-Brabant Samenvatting 2 Om het (bedrijfsmatig) functioneren van de verblijfsrecreatiesector
Nadere informatieRuimtelijke en economische visie Rijsenhout Bijeenkomst 23 juni
Ruimtelijke en economische visie Rijsenhout Bijeenkomst 23 juni Plangebied 21,17 ha Wat willen we bereiken? Een heldere ruimtelijke en economische visie en een uitvoeringstrategie hoe er te komen. Samen
Nadere informatieSAMENVATTING MONITOR VRIJETIJDSECONOMIE RIVIERENLAND 2014
SAMENVATTING MONITOR VRIJETIJDSECONOMIE RIVIERENLAND 2014 In 2015 heeft het Regionaal Bureau voor Toerisme Rivierenland, in opdracht van Regio Rivierenland, de Monitor Vrijetijdseconomie over 2014 laten
Nadere informatieKerncijfers toerisme Zeeland 2014
Kerncijfers toerisme Zeeland 214 Oriëntatiefase Informatiebronnen tijdens de oriëntatiefase van de se toerist in Zeeland (aantallen zijn gebaseerd op toeristische vakanties) 3 Rechtstreeks bij accommodatieverschaffer
Nadere informatieTransformeren
Transformeren 6-12-2018 Ondernemer: wij willen onze bedrijfsvisie op papier zetten. Help ons daarbij VvE: Help ons beargumenteren dat er permanent gewoond mag worden op ons park 3 Gemeente : stel een diagnose
Nadere informatieprovincie limburg Toeristische Trends Limburg
provincie limburg Toeristische Trends 2016-2017 Overnachtingen Verblijfsbezoek Nederlandse & buitenlandse gasten Provincie 3.542.000 gasten 1.186.000 gasten 10,9 miljoen overnachtingen 3,4 miljoen overnachtingen
Nadere informatie13.30 uur Welkom door Harry Nederpelt, Jack van der Hoek en Lars Pijlman
Programma 13.30 uur Welkom door Harry Nederpelt, Jack van der Hoek en Lars Pijlman 13.45 uur Landelijke vraagstukken, de landelijke actieagenda vakantieparken. Door René Bagchus 14.00 uur Vitale Vakantieparken
Nadere informatieDe behoefte aan luxe recreatie in Hellevoetsluis
De behoefte aan luxe recreatie in Hellevoetsluis Onderwerp : Onderzoek naar de behoefte aan luxe recreatievoorzieningen in Hellevoetsluis Datum : 14 juli 2017 Versie : 2.0 Pagina 1 van 16 Inhoud Inhoud...
Nadere informatieEnquête RECRON Zeeland
Enquête RECRON Zeeland Samenvatting. 1 Leden RECRON Zeeland - 52% reactie (= 48% niet) - Voornamelijk verblijfsrecreatie Bezetting: - Meer dan afgelopen jaar: 12 % - Gelijk aan afgelopen jaar: 49 % - Minder
Nadere informatieTOERISTISCHE TRENDRAPPORTAGE LIMBURG Factsheets
provincie limburg TOERISTISCHE TRENDRAPPORTAGE LIMBURG Factsheets 2015-2016 Uitgevoerd door ZKA TOERISTISCHE TRENDS LIMBURG 2015-2016_vakanties VAKANTIES NEDERLANDSE GASTEN VERBLIJFSBEZOEK BUITENLANDSE
Nadere informatieRabobank Cijfers & Trends
Vakantiecentra Vakantiecentra hebben als hoofdactiviteit het verstrekken van verblijfsaccommodaties voor een of meerdere overnachtingen. Het gaat hierbij veelal om een recreatief verblijf. Tot de branche
Nadere informatieBijlage 1: 12112015. Beleidsplan Vitale Vakantieparken Heerde 2015
Bijlage 1: 12112015 Beleidsplan Vitale Vakantieparken Heerde 2015 Inhoud Hoofdstuk 1 INLEIDING... 3 1.1 Vitale Vakantieparken... 3 1.2 Beleidsplan gemeente Heerde... 3 Hoofdstuk 2 ANALYSE... 4 2.1 Stand
Nadere informatie1. Branding en voorzieningen in gehele subregio Cultuurhistorie benadrukken Toegankelijkheid zorg vergroten (sociaal, fysiek) Wie: overheid,
Transformatie van de woningvoorraad Een afname van het aantal huishoudens heeft gevolgen voor de woningvoorraad. Dit geldt ook vergrijzing. Vraag en aanbod sluiten niet meer op elkaar aan. Problemen van
Nadere informatieToeristische agenda Een toekomstvisie op de vrijetijdseconomie op De Bevelanden & een marketing concept
Toeristische agenda 2016-2023 Een toekomstvisie op de vrijetijdseconomie op De Bevelanden & een marketing concept Waar we vandaan komen; visie uit 2005 De Bevelanden recreëert Thematische regiovisie (Wonen,
Nadere informatieINHOUDSOPGAVE. Het is augustus 2025 in Noord-Limburg De kern van het Actieprogramma Vrijetijdseconomie 4 Noord-Limburg. 2.
INHOUDSOPGAVE Het is augustus 2025 in Noord-Limburg 2 1. De kern van het Actieprogramma Vrijetijdseconomie 4 Noord-Limburg 2. Inleiding 6 3. Denken als koploper: Visie en doel 10 4. Actielijnen 14 Actielijn
Nadere informatieBijlage 1 Achtergronden behoefte recreatiewoningen Limburg
Bijlage 1 Achtergronden behoefte recreatiewoningen Limburg 1 Rabobank, Trends en ontwikkelingen vakantiecentra, 2018 Toerisme zorgt voor groei Door het aantrekkende inkomende toerisme en de toename van
Nadere informatieBestedingenonderzoek VVV Zuid-Limburg Verdeling toeristische bestedingen
Bestedingenonderzoek VVV Zuid-Limburg Verdeling toeristische bestedingen Rapportage in opdracht van: Stichting VVV Zuid-Limburg September 2015 Projectnummer 15.060 Biesbosweg 16C 5145 PZ Waalwijk tel.:
Nadere informatieProgramma inleiding. Relevante beleidskaders/nota's
3. Economie Programma inleiding Een duurzame en evenwichtige groei van de Veerse economie is van belang voor de werkgelegenheid en de leefbaarheid. Kernwoorden zijn: Vitaliteit innovatie tekorten op de
Nadere informatieEN WIE NODIGT NU DE GASTEN UIT?
EN WIE NODIGT NU DE GASTEN UIT? Onderzoek naar Toerisme & Recreatie in Bedum AANLEIDING VAN HET ONDERZOEK Onderwerp dat door burgers is aangedragen Veel beleidsvrijheid van de gemeente, passend in regionale
Nadere informatieTOERISTISCH BELEID MAKEN VOOR ZEELAND. Masterclass voor portefeuillehouders & beleidsmedewerkers 28 november 2018
TOERISTISCH BELEID MAKEN VOOR ZEELAND Masterclass voor portefeuillehouders & beleidsmedewerkers 28 november 2018 WELKOM NAMENS DE TUA TUA = Toeristische UitvoeringsAlliantie Netwerkorganisatie waarin Kenniscentrum
Nadere informatieAgenda Toerisme De toekomst van het toerisme is Schouwen-Duiveland
Agenda Toerisme 2018-2026 De toekomst van het toerisme is Schouwen-Duiveland Aangeboden door het Platform Toerisme Schouwen-Duiveland Recron, Hiswa, KHN, VSSK, VHP, Vekabo, gemeente, Kenniscentrum Kusttoerisme,
Nadere informatie/ /-- --/--
Overnachtingenmarkt Annemiek Bronsema De leden van de raad 050 367 8209 --/-- 6932624 --/-- --/-- Geachte heer, mevrouw, Eind vorig jaar heeft u tijdens de commissie Ruimte & Wonen vragen gesteld om te
Nadere informatieprovincie limburg Toeristische Trends Limburg
provincie limburg Toeristische Trends 2016-2017 Toeristische Trends 2016-2017 Overnachtingen Verblijfsbezoek Nederlandse & buitenlandse gasten Provincie 3.542.000 gasten 1.186.000 gasten 10,9 miljoen overnachtingen
Nadere informatieVoortgangsrapportage Vitale Vakantieparken Harderwijk
Voortgangsrapportage Vitale Vakantieparken Harderwijk Eerste voortgangsrapportage jan/juni 2015 25 augustus 2015 Inleiding gemeenten in de regio Noord Veluwe zijn gezamenlijk het programma Vitale Vakantieparken
Nadere informatieEconomische Agenda De Bevelanden
Economische Agenda De Bevelanden 2016-2021 Regio De Bevelanden 19 september 2016 2 3 4 5 6 Bron: Stec Groep, 2016 7 8 9 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2015
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Ministerie van Turfmarkt 147 Den Haag Postbus 20011 2500 EA Den Haag
Nadere informatieAan de leden van Provinciale Staten
Aan de leden van Provinciale Staten Datum : 10 februari 2009 Briefnummer : 2009-04825/7/A.8, EZ Zaaknummer : 145014 Behandeld door : Westerink A.J. Telefoonnummer : (050) 316 4078 Antwoord op : Bijlage
Nadere informatieWerklocaties. Nota Kantoren Rotterdam samengevat. 19 juni 2019
Werklocaties Nota Kantoren Rotterdam samengevat 19 juni 2019 2 Ruimtelijkeconomisch beleid voor kantoren in Rotterdam Voor een aantrekkelijke, economisch sterke stad is er evenwicht nodig tussen zowel
Nadere informatieprovincie limburg Toeristische Cijfers Limburg 2017
provincie limburg Overnachtingen Accommodaties & Slaapplaatsen Economische Betekenis Stijgers & Dalers Verblijfsbezoek Nederlandse & buitenlandse gasten Provincie 3.707.000 gasten 1.293.000 gasten 11,0
Nadere informatieverblijfsrecreatie noord-veluwe in beeld
verblijfsrecreatie noord-veluwe in beeld Oldebroek Hattem Elburg Heerde Harderwijk Nunspeet Epe Ermelo Putten vitale vakantieparken op de noord-veluwe De gemeenten op de Noord-Veluwe en de provincie Gelderland
Nadere informatieEijsden. Economische activiteit
Eijsden Eijsden Eijsden is met ruim 8000 inwoners de grootste kern van de Limburgse gemeente Eijsden-Margraten. Deze fusiegemeente, die in 2011 ontstond, bestaat verder uit 14 andere kernen, en 25 gehuchten
Nadere informatieLEADER. Kansen voor ondernemers in het LEADER programma
LEADER Kansen voor ondernemers in het LEADER programma LEADER Europese subsidie voor plattelandsontwikkeling In Zeeland uitgevoerd in 2 gebieden: Midden Noord Zeeland en Zeeuws Vlaanderen Bottom up ontstaan
Nadere informatieVitale parken, vitaler vastgoed
Vitale parken, vitaler vastgoed Programma workshop Vitale parken, vitaler vastgoed 13:30 13:50 Introductie Actieprogramma Vitale Vakantieparken Drenthe Excelleren en transformeren Transformeren: revitaliseren
Nadere informatieCavelot Cadzand-Bad Raming economische betekenis
Cavelot Cadzand-Bad Raming economische betekenis Rapportage in opdracht van Ontwikkelingsmaatschappij Cavelot BV 12 juni 2009 Projectnummer RESORT.9.069 ZKA Consultants & Planners Postbus 4833 4803 EV
Nadere informatieToerisme en recreatie in zicht. Toeristisch-recreatief beleid gemeenten, tweede meting (2010)
Toerisme en recreatie in zicht Toeristisch-recreatief beleid gemeenten, tweede meting (2010) Colofon Uitgever: Kronenburgsingel 525 Postbus 9292 6800 KZ Arnhem internet: www.arnhem.kvk.nl Auteurs: Drs.
Nadere informatieVan huidige naar gewenste situatie Projectbureau Vrolijks, Breda
Bijeenkomst Watersportverbond Regio Vecht en Plassen Van huidige naar gewenste situatie Projectbureau Vrolijks, Breda Vergrijzing van onze sector is het kernprobleem! 2 bootgebruik 25.000 verweesde schepen
Nadere informatieWelkom. Bijeenkomst over de Kraaijenbergse Plassen
Welkom Bijeenkomst over de Kraaijenbergse Plassen 16-3-2016 Programma 19.45 uur Ontvangst en inloop 20.00 uur Introductie wethouder Gerard Stoffels 20.15 uur Presentatie enkele plannen ondernemers 20.45
Nadere informatieWindmolenparken Zichtbaar vanaf de kust
Windmolenparken Zichtbaar vanaf de kust De impact op recreatie en toerisme -Addendum bij de studie uit 2014- Inhoud Blz. 1 Inleiding 1 2 Omvang van de impact (actualisatie) 3 3 Conclusies en aanbevelingen
Nadere informatieStand van zaken huisvesting kinderopvang in Nederland 2011
Stand van zaken huisvesting kinderopvang in Nederland 2011 Utrecht, juli 2011 Buitenhek Management & Consult Winthontlaan 200 Postbus 85183 3508 AD Utrecht T +030 287 59 59 F +030 287 59 60 info@buitenhek.nl
Nadere informatieLeegstand agrarisch vastgoed
Leegstand agrarisch vastgoed Aard, omvang, duiding en oplossingsrichtingen 26 mei 2016, Edo Gies, Alterra Wageningen UR 2 Een stille revolutie op het platteland Dynamiek in de landbouw (1950 2016) 4 x
Nadere informatieToeristische visie Regio Alkmaar
Toeristische visie Regio Alkmaar Conceptvisie en uitvoeringsagenda Proces Toeristische visie Wat Wanneer 1. Start met de Regio Alkmaar Februari 2. Eerste Regioavond 5 maart 3. Stakeholderbijeenkomst 1
Nadere informatie2015 BEtrokken Noord-Beveland. juli BEetrokken Noord-Beveland. Pagina: 1
juli -2015 BEetrokken Noord-Beveland Pagina: 1 Toekomstvisie voor Noord-Beveland BEN is bezig met de ontwikkeling van een lange(re)termijnvisie voor Noord-Beveland. Daarbij maken wij o.a. gebruik van de
Nadere informatieMULTIFUNCTIONELE LANDBOUW
MULTIFUNCTIONELE LANDBOUW VEELZIJDIG BOEREN MIDDEN IN DE SAMENLEVING VOORWOORD De Multifunctionele Landbouw is een groeiende sector. Steeds meer agrarische bedrijven combineren de productie van voedsel
Nadere informatieHotelmarktonderzoek provincie Limburg Management summary maart Opdrachtgever: Provincie Limburg
Hotelmarktonderzoek provincie Limburg Management summary maart 2018 Opdrachtgever: Provincie Limburg Waarom dit onderzoek? De vrijetijdseconomie is één van de Limburgse topsectoren. Op het vlak van verblijfstoerisme
Nadere informatieBetekenisvol beleid voor een aantrekkelijke stad
Betekenisvol beleid voor een aantrekkelijke stad De stad als bevolkingsmagneet Koos van Dijken functie 29 januari 2013 1 Betekenisvol beleid voor een aantrekkelijke stad Wat maakt de stad aantrekkelijk
Nadere informatieProjectplan Fruitrijk Fase 2
Projectplan Fruitrijk Fase 2 Ontwikkeling van een gebiedseigen attractie voor Rivierenland 1) Inleiding Uit de Monitor Vrijetijdseconomie, in opdracht van het RBT Rivierenland, is gebleken dat de economische
Nadere informatieEtten-Leur. (Bron: www. nederland-in-beeld.nl)
Etten-Leur (Bron: www. nederland-in-beeld.nl) Introductie Etten-Leur is een middelgrote gemeente in Brabant, gelegen ten westen van Breda. De gemeente bestaat uit één kern van ruim 40.000 inwoners. Door
Nadere informatieEffect vervanging turbines Jacobahaven
Effect vervanging turbines Jacobahaven ZKA Consultants Ronald Haagen Martine Mollema s-hertogenbosch,.juni 2019 2 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING... 3 1.1. Aanleiding... 3 1.2. Leeswijzer... 3 1.3. Onderzoeksopzet...
Nadere informatieStrategiedocument TOERISTISCH ONDERNEMEND ZEELAND
Strategiedocument 2019-2025 TOERISTISCH ONDERNEMEND ZEELAND Dit strategiedocument is tot stand gekomen onder de regie van: Impuls Zeeland Edisonweg 37 4392 NV Vlissingen Nederland T +31 118 72 49 00 info@impulszeeland.nl
Nadere informatieEnquête Revitalisering Bedrijventerrein Overvecht. Rapportage. Uitgevoerd in opdracht van: Gemeente Utrecht
Enquête Revitalisering Bedrijventerrein Overvecht Rapportage Uitgevoerd in opdracht van: Gemeente Utrecht Uitgevoerd door: ETIN Adviseurs s-hertogenbosch, mei 2009 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 1 1.1 Populatie
Nadere informatiePresentatie toeristische cijfers 2006 Juni Margot Tempelman
Presentatie toeristische cijfers 2006 Juni 2007 Margot Tempelman Kenniscentrum bij HZ KC vanaf 1 september 2006 bij Hogeschool Zeeland Trendrapport en Trendkrant ook in 2007 uitgegeven Continuïteit van
Nadere informatieSRA-Automotivescan Uitkomsten 2014 & verwachtingen 2015
SRA-Automotivescan Uitkomsten 2014 & verwachtingen 2015 SRA-Automotivescan De Automotivescan 2014 is 464 x ingevuld: 4 van de respondenten heeft een merk-garagebedrijf en 5 is universeel. 71% heeft een
Nadere informatieStatenmededeling. Vitaliteitsonderzoek verblijfsrecreatie Noord-Brabant. Aan Provinciale Staten van Noord-Brabant,
Statenmededeling Onderwerp Vitaliteitsonderzoek verblijfsrecreatie Noord-Brabant Aan Provinciale Staten van Noord-Brabant, Kennisnemen van 1. Het Vitaliteitsonderzoek verblijfsrecreatie Noord-Brabant,
Nadere informatieVerblijfsrecreatie 5 november 2012
Verblijfsrecreatie 5 november 2012 Welkom 1. Opening 2. Voorstelrondje 3. Inleiding - Terugblik - Doel van de avond - Leefstijlen(onderzoek) 4. Inleiding Verblijfsrecreatie - Verblijfsrecreatieparadox
Nadere informatieOmgevingsvisie Maastricht Resultaten 2 e ronde dialoogsessies met strategische partners van Maastricht 24, 25 en 26 oktober 2018
Omgevingsvisie Maastricht 2040 Resultaten 2 e ronde dialoogsessies met strategische partners van Maastricht 24, 25 en 26 oktober 2018 Twee vragen centraal: 1. Reactie op Discussienotitie: beschrijving
Nadere informatieVliegroutes Lelystad Airport brengen economie Hoenderloo veel schade toe
Vliegroutes Lelystad Airport brengen economie Hoenderloo veel schade toe Onderzoeksresultaten enquête bedrijven in Hoenderloo Stichting Red de Veluwe 14 december 2017 11-12-17 1 hod Inhoud Over Hoenderloo
Nadere informatieProgramma Regionaal Platform 20 april 2016 Locatie: Van der Valk Hotel, Aalsterweg 322 te Eindhoven
Programma Regionaal Platform 20 april 2016 Locatie: Van der Valk Hotel, Aalsterweg 322 te Eindhoven Tijd Vanaf 12.00 uur Activiteit Inloop met broodjeslunch 13.00 uur Opening en welkom, mededelingen 13.15
Nadere informatieActieprogramma Toeristische Verblijfsaccommodaties Stadsregio Amsterdam. Februari 2007
Actieprogramma Toeristische Verblijfsaccommodaties Stadsregio Amsterdam Februari 2007 1. Inleiding Op 12 december 2006 is het onderzoek naar Toeristische Verblijfsaccommodaties Stadsregio Amsterdam aan
Nadere informatieKRIMP INLEIDING. voor de welvaart. Bevolking -1,2% Banen -4% In 2012 hebben het Ministerie van Binnenlandse Zaken en de provincie Zuid-Holland
SMART WATER INLEIDING In 2012 hebben het Ministerie van Binnenlandse Zaken en de provincie Zuid-Holland - nieuw te ontwikkelen) projecten en activiteiten aan worden verbonden en worden KRIMP voor de welvaart
Nadere informatieAls je wel wat Marketing Hulp Kunt gebruiken...
Als je wel wat Marketing Hulp Kunt gebruiken... Startbijeenkomst Kennisverbreding Toeristisch Westerveld 26 januari 2016 Voorstellen Paul Wijers Docent hbo-opleiding Toerisme en Hotel 11 jaar recreatiebedrijf
Nadere informatieTOEKOMSTVISIE. het Land van Slochteren 2020 ruimte voor kwaliteit en ontmoeting
TOEKOMSTVISIE het Land van Slochteren 2020 ruimte voor kwaliteit en ontmoeting Als je plannen maakt voor een vakantie, dan kies je eerst een bestemming. Gran Canaria of Schiermonnikoog, Amsterdam of Barcelona,
Nadere informatieMeerjarenprogramma Ambitiedocument 2016-2020
Meerjarenprogramma Ambitiedocument 2016-2020 Agribusiness Economie & Logistiek Recreatie & Toerisme maandag 15 juni 2015, bijeenkomst voor raadsleden Naar een nieuw Programma Jaar 2011-2014 2015 2015 2015
Nadere informatieNoord-Nederland en OP EFRO
N o o r d - N e d e r l a n d Noord-Nederland en OP EFRO versterking van de noordelijke economie O P E F R O De afgelopen jaren heeft Noord-Nederland hard gewerkt aan de versterking van haar sociaal economische
Nadere informatieHealth Campus Zeeland
Health Campus Zeeland Bundeling van kennis en kracht voor een vitale regio www.goes.nl 2 Wat is een campus? De filosofie van een campus is gebaseerd op het uitgangspunt dat het samenbrengen van activiteiten
Nadere informatie'Maak werk van Vrije tijd in Brabant'
'Maak werk van Vrije tijd in Brabant' OPROEP VANUIT DE VRIJETIJDSSECTOR Opgesteld door: Vrijetijdshuis Brabant, TOP Brabant, Erfgoed Brabant, Leisure Boulevard, NHTV, MKB, BKKC, Stichting Samenwerkende
Nadere informatieEconomische scenario s West-Friesland
Economische scenario s West-Friesland 24 april 2014 Opzet presentatie 1. Economische ontwikkeling West-Friesland 2. SWOT economie 3. Trends en ontwikkelingen 4. Prognose economische ontwikkeling 5. Scenario
Nadere informatieNoord-Holland. Stuknummer: AM q lllfjl? JUNI Raad van de gemeente Den Helder Postbus AA DEN HELDER
Noord-Holland POSTBUS 3007 2001 DA HAARLEM Raad van de gemeente Den Helder Postbus 36 1 780 AA DEN HELDER GEMEENTE DEN HELDER HtèEKOW&'J q lllfjl?315 Stuknummer: AM5.03476 Gedeputeerde Staten Uw contactpersoon
Nadere informatieVitaliteit Verblijfsrecreatie Drenthe Rapportage September 2017 PROVINCIE EN RECREATIESCHAP DRENTHE
Vitaliteit Verblijfsrecreatie Drenthe Rapportage September 2017 PROVINCIE EN RECREATIESCHAP DRENTHE 1 Voorwoord Dé vrijetijdsprovincie van Nederland... Vakantie in Drenthe betekent het beleven van: natuur
Nadere informatieCorporate story businessplan VisitBrabant ConnectBrabant: meer bezoekers, meer banen
Corporate story businessplan VisitBrabant ConnectBrabant: meer bezoekers, meer banen 1. Waar komen we vandaan Brabant is een bruisende regio met vele interessante plaatsen en mensen. In Brabant komen innovatie,
Nadere informatieRaadsvoorstel. Aan de gemeenteraad. categorie/agendanr. B. en W RA B 9 14/828. Raad
svoorstel Onderwerp: Beleidskader Recreatie & Toerisme 2015-2019'Kansen verzilveren' Portefeuillehouder: B.D. Wilms Afdeling : Beleid, Ontwikkeling en Directiestaf Team : Economie Steller:Nelleke Mulder,
Nadere informatieVitaliteit Verblijfsrecreatie Drenthe. Rapportage September 2017
Vitaliteit Verblijfsrecreatie Drenthe Rapportage September 2017 1 Samenvatting Dé vrijetijdsprovincie van Nederland... Vakantie in Drenthe betekent het beleven van: natuur om te ontdekken, cultuur om op
Nadere informatieToeristische Visie 2015
Toeristische Visie 2015 Raadsinformatieavond 2 september 2015 www.regioalkmaar.nl Regio Alkmaar 7 gemeenten 288.000 inwoners Aanleiding Noodzaak en urgentie Merkkracht streken 2013 Bron: Hendrik Beerda.
Nadere informatiePresentatie Strategisch marketingplan Land van Borsele, geeft je energie. Merkwaardige Identiteit dr. Gerard van Keken 8 december 2016
Presentatie Strategisch marketingplan Land van Borsele, geeft je energie Merkwaardige Identiteit dr. Gerard van Keken 8 december 2016 Inhoud vanavond 1. Doel onderzoek & rapportage 2. Gebiedsanalyse toeristisch
Nadere informatieUitvoeringsstrategie Bunnik. Communicatie in vogelvlucht
Uitvoeringsstrategie Bunnik Communicatie in vogelvlucht 8 maart 2018 Onze gemeente Bunnik met de drie verschillende dorpen Bunnik, Odijk en Werkhoven, is prachtig gelegen langs de Kromme Rijn in het groen
Nadere informatievoorstel aan de raad Perspectief Toerisme 2020 Ruimtelijke en Economische Ontwikkeling Kenmerk Vergaderdatum 2 juni 2015 Jaargang en nummer
voorstel aan de raad Opgesteld door Ruimtelijke en Economische Ontwikkeling Kenmerk 15.503343 Vergadering Raadsinformatieavond Vergaderdatum 2 juni 2015 Jaargang en nummer Geheim Nee Perspectief Toerisme
Nadere informatieRuimte voor innovatie
Prof. dr. Jacques van Dinteren 8 december 2014 Wat gedachten over: De te stellen eisen aan een science park De vestigers De werkomgeving Inbedding in het regionale systeem De financiering van het vastgoed
Nadere informatieInnovatie in Eersel. Eersel onderweg naar Niet alleen de bestemming, maar ook de reis. Raadsinformatieavond 6 september 2016
Innovatie in Eersel Eersel onderweg naar 2030 Niet alleen de bestemming, maar ook de reis. Raadsinformatieavond 6 september 2016 Programma Het begrip Innovatie Eerselse innovatiestrategie Strategie in
Nadere informatieVerslag Ondernemersavond 22 januari 2015
Verslag Ondernemersavond 22 januari 2015 1 Ondernemersavond 22 januari 2015 Munnikkenhof Grijpskerke Geachte ondernemer, Hartelijk dank voor uw aanwezigheid op de ondernemersavond op 22 januari j.l. Zoals
Nadere informatie