Omgevingsvisie Maastricht Resultaten 2 e ronde dialoogsessies met strategische partners van Maastricht 24, 25 en 26 oktober 2018

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Omgevingsvisie Maastricht Resultaten 2 e ronde dialoogsessies met strategische partners van Maastricht 24, 25 en 26 oktober 2018"

Transcriptie

1 Omgevingsvisie Maastricht 2040 Resultaten 2 e ronde dialoogsessies met strategische partners van Maastricht 24, 25 en 26 oktober 2018

2 Twee vragen centraal: 1. Reactie op Discussienotitie: beschrijving ontwikkelrichting ( wat en waarom ) 2. Discussiepunten: inclusief ruimtelijke consequenties ( waar ) en realisatiestrategie ( hoe )

3 Reactie Discussienotitie (1/3) Algemeen: - Wisselende reacties op stuk: complimenten en kritieken - Over de vorm: - Veel onderwerpen geraakt, redelijk compleet - 3 verbindende thema s zijn goed - Te lijvig, aandacht voor samenhang/ ordening - Kernverhaal: eerste 4 tot 8 pagina s.

4 Reactie Discussienotitie (2/3) Over de inhoud (1/2): - Durf concreter te kiezen, focus, doelen stellen. Ook als maatregelen pijn doen. - Visie richting 2040: teveel vanuit nu geschreven, mist vergezicht (eindbeeldloos?). - Impact technologische ontwikkeling onduidelijk. - Doelen benoemen, hoe flexibel invullen over tijd. - Wat is het verdienmodel? Follow the money! - Aannames economisch profiel: te rooskleurig.

5 Reactie Discussienotitie (3/3) Over de inhoud (2/2): - Gezondheid is meer dan activiteiten (bewegen): gezonde stad = sociale cohesie = gemengde wijken - Aandacht voor werkwijze gemeente: - Koppeling fysiek-sociaal (vb: energie & schuldhulpverlening) - Sturende rol gemeente? - Vele verschillende participatietrajecten en actieve organisaties in buurten: nu vaak onduidelijk vanuit perspectief bewoner. Meer coördinatie nodig. - Meer aandacht voor rol cultuur in de stad.

6 Besproken discussiepunten 1. Stad van beleving en ontmoeting We streven naar gemengde buurten en meer sociale verbindingen. Maar bestaat de buurt nog? Hoe gebruiken bewoners de buurt? Is er nog een centraal hart nodig? 2. Stad van beleving en ontmoeting Hoe bewaken we de balans tussen hoogstedelijke dynamiek en relatieve rust? Met name in het centraal stedelijk gebied? 3. Gezonde en leefbare stad Maastricht krijgt te maken met nieuwe ruimteclaims, met name op het gebied van de energietransitie en klimaatadaptatie. Op welke plekken gaan we aan de slag? Wat betekent dit voor het gebruik van ruimte?

7 Uitkomsten discussiepunt 1 (1/2) - Er blijft behoefte aan voorzieningen en ontmoeting in de directe nabijheid van bewoners (in eigen buurt), o.a. voor kwetsbare doelgroepen. - Type functies die ontmoetingen faciliteren kunnen veranderen over tijd. Maar de behoefte aan fysieke ontmoetingen blijft, ondanks (of wellicht dankzij!) toenemende digitale verbindingen. Daarvoor zijn plekken nodig. - Ontmoeting ontstaat niet vanzelf. - Sturen en volgen als gemeente: zoek de balans - Sturen op basisniveau: centraal punt/ concentratie van voorzieningen in de buurt, met oa kindcentra, gezondheidscentra (supermarkt in de toekomst wellicht minder relevant?) - Volgen: wat wil de buurt nog extra? Welke instrumenten/ middelen zijn er beschikbaar? - Vastgoedsturing: - Niet alleen naar opbrengsten/ prijzen kijken. - Sociale en economische agenda s verbinden. - Goedkope plekken nodig.

8 Uitkomsten discussiepunt 1 (2/2) - Kansen voor koppelen fysieke opgaven aan sociale opgaven: integrale oplossingen, nieuwe financiële modellen. - Spanning: ambitie brandpunten vs gemengde wijken. Waar zet je op in? - Sturen op gemengde wijken: hoe? Suggesties: - Verkoop sociale woningen in wijken met dominante positie corporaties - Quota sociale woningen in nieuwe buurtontwikkelingen - Diversiteit architectuur/ woningbouw (geen uniform beeld) - Groei en vernieuwen van de woningvoorraad. Suggesties: - Betaalbare woningen stimuleren. Middenhuur meer ruimte geven? - Doorgroei bevorderen. Nieuwbouw nodig? - Vraag: profiteren woonwijken van Maastricht ook van het succes van het centrum? Zo ja, hoe dan?

9 Uitkomsten discussiepunt 2 - Kracht van Maastricht: aantrekkelijke bezoekstad (Bourgondisch, horeca, cultuur). Koester het centrum! - Toerisme: realiteit in beeld brengen (huidige situatie + verwachte ontwikkelingen), onderbouwen met cijfers. - Verwachting is dat toeristische druk op binnenstad toeneemt. - Strategie: - Bewaak diversiteit en menging van functies in binnenstad. - Policentrisch model: spreiding van activiteiten en functies op verschillende plekken in de stad (oa doortrekken levendigheid van Wyck naar Groene Loper, kansen Brusselsepoort) - Inzetten op verblijfstoerisme en kwaliteit. - Belangrijke (nieuwe) economische gebieden in de stad: - Maastricht Health Campus - Stationsomgeving

10 Uitkomsten discussiepunt 3 - Energietransitie en klimaatadaptatie gaan een grote claim leggen op de fysieke leefomgeving, maar onduidelijk wat, waar, hoe ( niemand weet hoe het eindplaatje in 2040 eruit gaat zien ). - Regionale kansen benutten, niet alles kan binnen eigen gemeentegrenzen ( in % bebouwde omgeving van gas af: 10 windmolens! ). - Suggestie groenbeleid: benoem gebieden die je groen wilt houden en koester die. Daarbuiten: geef ruimte voor energietransitie. - Sociale cohesie en betaalbaarheid: koppelen aan energietransitie.

11 Vervolgproces (streefplanning) Dialoogbijeenkomsten met de stad (open aanmelding): 5 en 7 november in Centre Ceramique Stadsronde (raad en stad): eind februari e dialoogsessies strategische partners: maart 2019 Ontwerp Omgevingsvisie: mei 2019 Februari 18 April 18 September 18 Oktober 18 Maart 19 Mei 19 PRODUCT: Verkenning van de Opgaven 1 e dialoogsessie PRODUCT: Discussienotitie 2 e dialoogsessie 3 e dialoogsessie PRODUCT: Ontwerp Omgevingsvisie

Omgevingsvisie Maastricht 2040

Omgevingsvisie Maastricht 2040 Omgevingsvisie Maastricht 2040 Samenvatting 2e open dialoogbijeenkomsten (Centre Ceramique) maandag 5 en woensdag 7 november 2018 www.gemeentemaastricht.nl/omgevingsvisie Agenda van 5 en 7 november 2018

Nadere informatie

Omgevingsvisie Maastricht. Tim van Wanroij projectleider Omgevingsvisie /

Omgevingsvisie Maastricht. Tim van Wanroij projectleider Omgevingsvisie / Omgevingsvisie Maastricht Tim van Wanroij projectleider Omgevingsvisie tim.van.wanroij@maastricht.nl / 06 52 57 14 45 Ruimte voor ontwikkeling, waarborgen voor kwaliteit Omgevingsvisie op

Nadere informatie

Samen naar een toekomstbestendige vrijetijdseconomie

Samen naar een toekomstbestendige vrijetijdseconomie Samen naar een toekomstbestendige vrijetijdseconomie Zuid-Limburg Position Paper van de 16 Zuid-Limburgse gemeenten, aangeboden door de voorzitters van het Bestuurlijk Overleg Ruimtelijke Economie en Nationaal

Nadere informatie

Omgevingsvisie Delft

Omgevingsvisie Delft Omgevingsvisie Delft De Omgevingsvisie Omgevingswet Aangenomen in 1 e en 2 e kamer In werking: 2020/2021 Omgevingsvisie loopt vooruit op de Omgevingswet Nieuwe instrumenten Omgevingsvisie Omgevingsplan

Nadere informatie

MASTERPLAN UITBREIDING PASSEWAAIJ RAADSCOMMISSIE RUIMTE

MASTERPLAN UITBREIDING PASSEWAAIJ RAADSCOMMISSIE RUIMTE MASTERPLAN UITBREIDING PASSEWAAIJ RAADSCOMMISSIE RUIMTE 5 maart 2019 OPZET PRESENTATIE Opgave Ruimtelijke analyse en modellen Stedenbouwkundige uitwerking: ontwikkelrichting op hoofdlijnen Onderzoek en

Nadere informatie

Naar een nieuwe Woonvisie. Menno Moen Informatiebijeenkomst raadsleden 15 april 2014

Naar een nieuwe Woonvisie. Menno Moen Informatiebijeenkomst raadsleden 15 april 2014 Naar een nieuwe Woonvisie Menno Moen Informatiebijeenkomst raadsleden 15 april 2014 Inhoud presentatie Aanleiding woonvisie Hervormingsagenda Doel en proces woonvisie Gevoel bij de woningmarkt Hoeveel

Nadere informatie

Ambitiedocument Omgevingswet. Stadsronde

Ambitiedocument Omgevingswet. Stadsronde Ambitiedocument Omgevingswet Stadsronde 30-5-2017 Ruimte voor ontwikkeling, waarborgen voor kwaliteit Procesaanpak Maastricht Ambitiedocument (januari - juni 2017) Hoe gaat de gemeente om met de bestuurlijke

Nadere informatie

Omgevingsvisie en m.e.r.

Omgevingsvisie en m.e.r. Omgevingsvisie en m.e.r. Nieuwe aanpak voor m.e.r. Kennissessie Commissie m.e.r. - 5 juni 2018 1 Programma kennissessie Welkom en kennismaking Omgevingswet, omgevingsvisies en m.e.r., inleiding Ervaringen

Nadere informatie

De Omgevingsvisie van Steenwijkerland een samenvatting

De Omgevingsvisie van Steenwijkerland een samenvatting De Omgevingsvisie van Steenwijkerland een samenvatting Vooraf Hoe ziet onze leefomgeving er over 15 jaar uit? Of eigenlijk: hoe ervaren we die dan? Als inwoner, ondernemer, bezoeker of toerist. De tijd

Nadere informatie

Koffertje HAARLEM Aangeboden aan het college van B&W op 12 juli 2016

Koffertje HAARLEM Aangeboden aan het college van B&W op 12 juli 2016 Koffertje HAARLEM-2040 Aangeboden aan het college van B&W op 12 juli 2016 WELKOM in het KOFFERTJE van de toekomst Hoe kom je van honderden geeltjes, stellingen, meningen en trends, opgehaald tijdens 16

Nadere informatie

Strategische Agenda Helmond. Coalitie-onderhandelingen 4 april 2018

Strategische Agenda Helmond. Coalitie-onderhandelingen 4 april 2018 Strategische Agenda Helmond Coalitie-onderhandelingen 4 april 2018 Staat van Helmond: Hoofddoelen strategische agenda Centrale ambitie: Meer banen Meer inwoners Meer banen Verwachte groei naar 101.000

Nadere informatie

De Deventer Omgevingsvisie

De Deventer Omgevingsvisie De Deventer Omgevingsvisie Hoe zien Diepenveen en Schalkhaar er straks uit? 28 mei 2019 1 Programma van vanavond Over Omgevingswet en Omgevingsvisie Een verhaal over Diepenveen en Schalkhaar Wat staat

Nadere informatie

STRATEGISCHE COÖRDINATIE OOSTENDE MAKEN WE SAMEN

STRATEGISCHE COÖRDINATIE OOSTENDE MAKEN WE SAMEN STRATEGISCHE COÖRDINATIE OOSTENDE MAKEN WE SAMEN EEN NIEUWE MISSIE VOOR OOSTENDE Oostende maken we samen. Elke burger en ondernemer is betrokken bij een open beleid. Dat maakt van Oostende een slimme,

Nadere informatie

Perspectief op de nationale omgevingsvisie en grondbeleid. Jaar van de Ruimte VvG congres 12 november Nathalie Harrems

Perspectief op de nationale omgevingsvisie en grondbeleid. Jaar van de Ruimte VvG congres 12 november Nathalie Harrems Perspectief op de nationale omgevingsvisie en grondbeleid Jaar van de Ruimte 2015 VvG congres 12 november 2014 Nathalie Harrems Directie Ruimtelijke Ontwikkeling Wat is er aan de hand? Tijdperk van de

Nadere informatie

De Deventer Omgevingsvisie Hoe ziet Diepenveen er straks uit?

De Deventer Omgevingsvisie Hoe ziet Diepenveen er straks uit? De Deventer Omgevingsvisie Hoe ziet Diepenveen er straks uit? 28 mei 2019 Waarom de Omgevingswet? Een nieuwe wet in 2021: de Omgevingswet Bundelt 26 wetten en regels op het gebied van wonen, mobiliteit,

Nadere informatie

Ruimte voor de maatschappij van morgen BRAINPORT SMART VILLAGE

Ruimte voor de maatschappij van morgen BRAINPORT SMART VILLAGE Ruimte voor de maatschappij van morgen BRAINPORT SMART VILLAGE Ruimte voor de maatschappij van morgen De maatschappij van morgen is fundamenteel anders dan die van gisteren. De wereld wordt kleiner door

Nadere informatie

Masterplan Grote Markt en omgeving

Masterplan Grote Markt en omgeving Masterplan Grote Markt en omgeving Tweede participatiemoment 2 april 2015 Grontmij HOSPER Uforce Verloop van deze avond 1. Welkom 2. Stand van zaken: wat is er gebeurd sinds het eerste participatiemoment

Nadere informatie

i ii Òiî i î >> i ÈÒî-Òi`i iî" Òä i Gebiedsvisie Hollands Spoor en omgeving

i ii Òiî i î >> i ÈÒî-Òi`i iî Òä i Gebiedsvisie Hollands Spoor en omgeving i ii Òiî i î >> i ÈÒî-Òi`i iî" Òä i Gebiedsvisie T P E C N O C Hollands Spoor en omgeving mei 2008 2 Inleiding 1 Straatnamenkaart 1 Inleiding Voorwoord Voor u ligt de Gebiedsvisie Hollands Spoor en omgeving.

Nadere informatie

Sunny Selwerd GEZONDHEID & WELBEVINDEN. 7 september 2018

Sunny Selwerd GEZONDHEID & WELBEVINDEN. 7 september 2018 Sunny Selwerd GEZONDHEID & WELBEVINDEN 7 september 2018 SELWERD: BINNENSTAD OP LOOPAFSTAND 2 CORPORATIEF BEZIT 3 TIJDLIJN 2013 - Wijkontwikkelingsplan 2014 - Impuls op basisinzet 2015 - Wijkbedrijf start

Nadere informatie

Opgave en. toekomstperspectief EEN NIEUWE TOEKOMST

Opgave en. toekomstperspectief EEN NIEUWE TOEKOMST 3 EEN NIEUWE TOEKOMST Opgave en toekomstperspectief De aandacht die er binnen het huidige politieke en bestuurlijke klimaat is voor de verbetering van wijken als Transvaal, is een kans die met beide handen

Nadere informatie

Voor de buurt met de buurt

Voor de buurt met de buurt Voor de buurt met de buurt Wij willen een samenleving die ruimte en kansen biedt aan iedereen. Van jong tot oud, van gezond tot ziek, van onafhankelijk tot hulpbehoevend en van werkend tot niet-werkend.

Nadere informatie

Samen kansen pakken in 2017

Samen kansen pakken in 2017 Samen kansen pakken in 2017 Meet-up Platform Middelgrote Gemeenten 16 februari 2017 Etten-Leur en Rijssen-Holten Joost van Hoorn en Marloes Hoogerbrugge Platform31 Samen kansen pakken in 2017 Doel: verkennen

Nadere informatie

Raadsbijeenkomst Agenda Delft april 2018 Locatie HNK

Raadsbijeenkomst Agenda Delft april 2018 Locatie HNK Raadsbijeenkomst Agenda Delft 2040 12 april 2018 Locatie HNK Welkom Agenda Delft 2040 in beeld Programma (20:00-22:00) 1. Welkom 2. Agenda Delft 2040 / Fonds Delft 2040, introductie Pauze 3. Langs de opgaven

Nadere informatie

De Nieuwe Ontwikkelaar, 20 april 2005. Willem Sulsters (WSA)

De Nieuwe Ontwikkelaar, 20 april 2005. Willem Sulsters (WSA) De Nieuwe Ontwikkelaar, 20 april 2005 Geert Ten Hertog (Staedion) ontwikkeligsmanager uitvoeringsfase Willem Sulsters (WSA) procesmanager wijkplan Inhoud Dichtbij de stad en het Zuiderpark Transvaal Wijkplan

Nadere informatie

venlo Raadsnotitie GEMEENTEBESTUUR Lokaal woonbeleid 5 H. Brauer

venlo Raadsnotitie GEMEENTEBESTUUR Lokaal woonbeleid 5 H. Brauer venlo Raadsnotitie GEMEENTEBESTUUR onderwerp Rn nummer 2016 Lokaal woonbeleid 5 collegevergadering d.d. 20 september 2016 raadsvergadering d.d. 12 oktober 2016 programma Wonen en Leefomgeving portefeuillehouder

Nadere informatie

TANTHOF. Wijkopgave 2018 e.v.

TANTHOF. Wijkopgave 2018 e.v. TANTHOF Wijkopgave 2018 e.v. Waarom wijkversterkingsopgave Tanthof? Gewijzigde samenstelling wijk met impact op woningaanbod, voorzieningen, sociale structuur. Doelstelling Tanthof als aantrekkelijke wijk

Nadere informatie

De Deventer Omgevingsvisie

De Deventer Omgevingsvisie De Deventer Omgevingsvisie Hoe zien de bedrijventerreinen er straks uit? 16 mei 2019 1 Programma van vanavond Over Omgevingswet en Omgevingsvisie Een verhaal over de bedrijventerreinen Wat staat er in

Nadere informatie

Presentatie evaluatie RAP

Presentatie evaluatie RAP Presentatie evaluatie RAP Regio Alkmaar PORA Wonen 5 november 2014 Dicky Sijpkens Agenda 1. Achtergrond van de evaluatie 2. Opzet van de evaluatie 3. Algemene bevindingen en verbetervoorstellen 4. Regio

Nadere informatie

inclusieve gebiedsontwikkeling

inclusieve gebiedsontwikkeling inclusieve gebiedsontwikkeling workshop bouwen aan communities Frank Suurenbroek Lector Bouwtransformatie Onderzoekprogramma Urban Management, thema Inclusieve gebiedsontwikkeling Onderzoekprogramma Urban

Nadere informatie

Meer grip op vakantieparken

Meer grip op vakantieparken Meer grip op vakantieparken Het vraagstuk De markt rondom vakantieparken is verzadigd. Dit betekent dat een deel van de terreinen hun recreatieve functie heeft verloren. Op een aantal parken ontstaat hiermee

Nadere informatie

Geachte genodigde, Op 26 juni van 10 tot 12 u, in zaal 27 van Provinciehuis Utrecht

Geachte genodigde, Op 26 juni van 10 tot 12 u, in zaal 27 van Provinciehuis Utrecht Geachte genodigde, De leefbaarheid van de kleine kernen wordt steeds meer door inwoners zelf opgepakt. Dat doen zij in de vorm van bewonerscollectieven die het initiatief en de regie nemen over bijvoorbeeld

Nadere informatie

Tijdelijk Anders Gebruiken

Tijdelijk Anders Gebruiken Tijdelijk Anders Gebruiken van terreinen en gebouwen Ingrid van de Vossenberg Projectleider T.A.G. / Stedenbouwkundige / Gemeente Nijmegen Wat is TAG? De ontwikkelaar: sloopt niet, maar stelt gebouw

Nadere informatie

Leegstand. Probleem of kans?

Leegstand. Probleem of kans? Leegstand. Probleem of kans? Leegstand. Van probleem naar kans! Problemen Kansen pakken en problemen Kansen aanpakken Bedreiging leefbaarheid, verpaupering, vandalisme Middel om te komen tot stedelijke

Nadere informatie

Pilot Omgevingsvisie Nijmegen Green City

Pilot Omgevingsvisie Nijmegen Green City Pilot Omgevingsvisie Nijmegen Green City De Omgevingswet meer ruimte voor initiatief Huidige omgevingsrecht: opeenstapeling van wetten, regels en procedures Onzekerheid en onduidelijkheid bij initiatiefnemers

Nadere informatie

Binnenstedelijke gebiedsontwikkeling en transformatie: wonen

Binnenstedelijke gebiedsontwikkeling en transformatie: wonen Binnenstedelijke gebiedsontwikkeling en transformatie: wonen Ruimte voor durf en diversiteit Presentatie 06/10/2017 Platform Binnenstadsmanagement Dino van Dal Introductie BZK/DGBW/DB&E/W&W: - forse opgave

Nadere informatie

Activiteitenoverzicht Midden-Groningen 2019

Activiteitenoverzicht Midden-Groningen 2019 ACTIVITEITENOVERZICHT 2019 MIDDEN-GRONINGEN juni 2018 1. INLEIDING Voor u ligt het activiteitenoverzicht 2019 van Actium aan de gemeente Midden-Groningen, met daarin de voorgenomen activiteiten van Actium

Nadere informatie

Mobiliteitsplan Gouda

Mobiliteitsplan Gouda Mobiliteitsplan Gouda 25 november 2015 Bijeenkomst gemeenteraad 1 Agenda 1. Opening 2. Proces en werkwijze 3. Inventarisatie, ambities en opgaven (eerste opzet) 4. Vervolg 2 Proces en werkwijze Projectfases

Nadere informatie

Presentatie OESO rapport. Lennart Harpe Ferrie Förster. 17 maart en de relatie met Delft, Parel in de Randstad

Presentatie OESO rapport. Lennart Harpe Ferrie Förster. 17 maart en de relatie met Delft, Parel in de Randstad Presentatie OESO rapport en de relatie met Delft, Parel in de Randstad Lennart Harpe Ferrie Förster 17 maart 2016 OESO = Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling In opdracht van MRDH en

Nadere informatie

1. Branding en voorzieningen in gehele subregio Cultuurhistorie benadrukken Toegankelijkheid zorg vergroten (sociaal, fysiek) Wie: overheid,

1. Branding en voorzieningen in gehele subregio Cultuurhistorie benadrukken Toegankelijkheid zorg vergroten (sociaal, fysiek) Wie: overheid, Transformatie van de woningvoorraad Een afname van het aantal huishoudens heeft gevolgen voor de woningvoorraad. Dit geldt ook vergrijzing. Vraag en aanbod sluiten niet meer op elkaar aan. Problemen van

Nadere informatie

CAMPUS-park Delft TU Noord

CAMPUS-park Delft TU Noord TU Noord klimaatadaptatie & gebiedsontwikkeling - Kanaalweg 2 SCHIE DUWO Botanische Tuin OPGAVE KLIMAATADAPTATIE In het kader van het project Klimaatadaptatie Delft is een studie verricht naar de gebiedsontwikkeling

Nadere informatie

Pilots Omgevingsvisie

Pilots Omgevingsvisie Pilots Omgevingsvisie inzichten, omslagen en aanpakken irma.dekker@rws.nl Eric.nelisse@rws.nl Twitter @AandeslagOw www.aandeslagmetdeomgevingswet.nl Deze presentatie in het kort 1. De omgevingswet en de

Nadere informatie

De Deventer Omgevingsvisie

De Deventer Omgevingsvisie 29-5- De Deventer Omgevingsvisie Hoe zien de binnenstad en de vooroorlogse wijken er straks uit? 14 mei 1 In gesprek met Liesbeth Grijsen (wethouder) 2 1 29-5- Programma van vanavond Over Omgevingswet

Nadere informatie

BIJLAGEN. Ontwerp Omgevingsvisie

BIJLAGEN. Ontwerp Omgevingsvisie BIJLAGEN Ontwerp Omgevingsvisie Omgevingsvisie Samenvatting omgevingsvisie De omgevingsvisie is een integrale visie en een helder fundament voor het beleid van Hollands kroon en de uitvoering ervan voor

Nadere informatie

Eindhoven: geen verordening maar prestatieafspraken. Joep Berghuis Studiedag Huisvestingswet 2014 18 juni 2014

Eindhoven: geen verordening maar prestatieafspraken. Joep Berghuis Studiedag Huisvestingswet 2014 18 juni 2014 Eindhoven: geen verordening maar prestatieafspraken Joep Berghuis Studiedag Huisvestingswet 2014 18 juni 2014 Inhoud presentatie Woonvisie: kansen benutten, basis op orde Woningmarkt Eindhoven/regio Lokaal

Nadere informatie

Van klimaatakkoord naar de transitievisie warmte voor de gemeente Heemstede Vind de juiste reispartner

Van klimaatakkoord naar de transitievisie warmte voor de gemeente Heemstede Vind de juiste reispartner Van klimaatakkoord naar de transitievisie warmte voor de gemeente Heemstede Vind de juiste reispartner De eerste transitie naar aardgas Klimaattop dec 2018 en rapport IPCC oktober 2018 Zuid Korea Intergovernmental

Nadere informatie

Presentatie Mariëtte Bouwer Ymere Maatschappelijk Vastgoed. 19 april 2012 pagina 1

Presentatie Mariëtte Bouwer Ymere Maatschappelijk Vastgoed. 19 april 2012 pagina 1 Presentatie Mariëtte Bouwer Ymere Maatschappelijk Vastgoed 19 april 2012 pagina 1 Strategie van Ymere Missie Ymere werkt als maatschappelijke onderneming aan wijken met perspectief, waar bewoners willen

Nadere informatie

Effectief investeren in mens en organisatie. Collegereeks bedrijfskunde voor HR managers

Effectief investeren in mens en organisatie. Collegereeks bedrijfskunde voor HR managers Effectief investeren in mens en organisatie Collegereeks bedrijfskunde voor HR managers Stellingen van Rob Vinke Stelling 1 De kern van de HRM-opdracht is er voor te zorgen dat de ambitie van de organisatie

Nadere informatie

Position paper binnenstad Eindhoven

Position paper binnenstad Eindhoven 18-5-2015 Position paper binnenstad Eindhoven Commissie Economie en Mobiliteit 19 mei 2015 Bureau voor Economische Argumentatie Herbert ter Beek i.s.m. Cees-Jan Pen, lectoraat Brainport Fontys Hogescholen

Nadere informatie

Station Nieuwe Meer Het internationale & inclusieve woon- en werkgebied van Nieuw West

Station Nieuwe Meer Het internationale & inclusieve woon- en werkgebied van Nieuw West Station Nieuwe Meer Het internationale & inclusieve woon- en werkgebied van Nieuw West 2030 Station Nieuwe Meer is niet alleen een nieuwe metrostation verbonden met Schiphol, Hoofddorp, Zuidas en de Amsterdamse

Nadere informatie

Visie toerisme en recreatie Noordoost Fryslân

Visie toerisme en recreatie Noordoost Fryslân 1 Visie toerisme en recreatie Noordoost Fryslân 1 ste stakeholdersbijeenkomst Dinsdag 27 november 2018 Programma 2 Welkom Korte toelichting op proces en resultaten tot nu toe Aanpak SWOT, ambitie en strategische

Nadere informatie

UPDATE CITYMARKETING & EVENEMENTENBELEID

UPDATE CITYMARKETING & EVENEMENTENBELEID UPDATE CITYMARKETING & EVENEMENTENBELEID Apeldoorn, 15 oktober 2015 Geachte heer, mevrouw, De gemeente werkt aan beleid voor citymarketing en evenementen. Wij hebben hierover met veel Apeldoornse partijen

Nadere informatie

De Hoornse Poort Purmerend

De Hoornse Poort Purmerend Rijnboutt Visie PostNL locatie Purmerend De Hoornse Poort Purmerend Rijnboutt 4 september 2017 Rijnboutt Visie PostNL locatie Purmerend Introductie Over Rijnboutt Rijnboutt werkt met een multidisciplinair

Nadere informatie

Prestatieafspraken Gemeente Losser, Woningcorporatie Domijn, Stichting Huurders Belangen Losser

Prestatieafspraken Gemeente Losser, Woningcorporatie Domijn, Stichting Huurders Belangen Losser Prestatieafspraken 2019 Gemeente Losser, Woningcorporatie Domijn, Stichting Huurders Belangen Losser Dhr. A.V.M Veekamp Voorzitter Stichting Huurders Belangen Losser Dhr. J.H.F. Laarhoven Secretaris Stichting

Nadere informatie

Introductie woningcorporaties. Welkom! Kennismaking raadsleden stadsregio en woningcorporaties. 4 juli 2018

Introductie woningcorporaties. Welkom! Kennismaking raadsleden stadsregio en woningcorporaties. 4 juli 2018 Welkom! Kennismaking raadsleden stadsregio en woningcorporaties 4 juli 2018 Welkom! Mieke van den Berg Bestuurder Eigen Haard Introductie door Egbert de Vries 4 juli 2018 Programma: Tot 20.10 u introductie

Nadere informatie

De leden van de raad van de gemeente Groningen te GRONINGEN

De leden van de raad van de gemeente Groningen te GRONINGEN Onderwerp Actieplan Sociale Huur Steller R. Asschert De leden van de raad van de gemeente Groningen te GRONINGEN Telefoon 8635 Bijlage(n) 1 Ons kenmerk 6884967 Datum Uw brief van Uw kenmerk - Geachte heer,

Nadere informatie

Bijlage 1) Was-wordt tabellen t.b.v. herinrichting begroting 2015

Bijlage 1) Was-wordt tabellen t.b.v. herinrichting begroting 2015 Bijlage 1) Was-wordt tabellen t.b.v. herinrichting begroting 2015 Conform de toelichting in het hoofdstuk beleidsmatige actualisatie is hieronder de was/wordt tabel weergegeven waarin de bestaande plandoelen

Nadere informatie

Omgevingsvisie buitengebied

Omgevingsvisie buitengebied Omgevingsvisie buitengebied Omgevingsvisie buitengebied Stand van zaken en vervolg Gerard Overkamp 30-04-2018 Gerard Overkamp goverkamp@winterswijk.nl 31 augustus 2018 De samenstellen van de Omgevingsvisie

Nadere informatie

Klimaatadaptatie in Zwolle (IJsselvechtdelta)

Klimaatadaptatie in Zwolle (IJsselvechtdelta) Agenda Stad Concernstaf CSADV Stadhuis Grote Kerkplein 15 Postbus 538 8000 AM Zwolle Telefoon (038) 498 2092 www.zwolle.nl Klimaatadaptatie in Zwolle (IJsselvechtdelta) Hoe houden we onze delta leefbaar

Nadere informatie

Pilots Omgevingsvisie

Pilots Omgevingsvisie Pilots Omgevingsvisie inzichten, omslagen en aanpakken irma.dekker@rws.nl Eric.nelisse@rws.nl Twitter @AandeslagOw www.aandeslagmetdeomgevingswet.nl Wat willen we vandaag delen met jullie? 1. De omgevingswet

Nadere informatie

MANIFEST NOVI NAAR EEN NIEUW NEDER LAND

MANIFEST NOVI NAAR EEN NIEUW NEDER LAND MANIFEST NOVI NAAR EEN NIEUW NEDER LAND WERK ALS ÉÉN OVERHEID De fysieke en sociale leefomgeving van Nederland gaan de komende decennia ingrijpend veranderen. Transities in de energievoorziening, de landbouw,

Nadere informatie

NOVI-perspectiefgebied Utrecht, Gezond Stedelijk Leven voor Iedereen

NOVI-perspectiefgebied Utrecht, Gezond Stedelijk Leven voor Iedereen NOVI-perspectiefgebied Utrecht, Gezond Stedelijk Leven voor Iedereen Het gebied Utrecht, Gezond Stedelijk Leven voor Iedereen heeft betrekking op de band in de stad Utrecht vanaf A12-zone, via Merwedekanaal

Nadere informatie

Trendbreuk? Netto kwantitatieve opgave 2023. Wonen 1.800 7.100. Bedrijventerreinen 18 (+30) ha 156 ha. (gemeentelijk + privaat) 248.000-323.

Trendbreuk? Netto kwantitatieve opgave 2023. Wonen 1.800 7.100. Bedrijventerreinen 18 (+30) ha 156 ha. (gemeentelijk + privaat) 248.000-323. Maastricht Maastricht 120.000 inwoners, stabilisatie Centrum van de regio (600.000-550.000) Universiteit Meer dan 20 miljoen bezoekers waarvan 2/3 uit Nederland, winkelen belangrijkste bezoekmotief Compacte

Nadere informatie

HET NATIONAAL VOETGANGERSCONGRES 2018 DE GELUKKIGE VOETGANGER DE VOETGANGER BINNEN DE OMGEVINGSWET

HET NATIONAAL VOETGANGERSCONGRES 2018 DE GELUKKIGE VOETGANGER DE VOETGANGER BINNEN DE OMGEVINGSWET HET NATIONAAL VOETGANGERSCONGRES 2018 DE GELUKKIGE VOETGANGER DE VOETGANGER BINNEN DE OMGEVINGSWET Voetganger binnen de Omgevingswet Charlotte van den Hombergh Jan-Willem Boots Agenda Inleiding Positie

Nadere informatie

Werkconferentie agenda omgevingsvisie Limburg

Werkconferentie agenda omgevingsvisie Limburg Werkconferentie agenda omgevingsvisie Limburg Op 11 september 2018 zijn zo n 80 medewerkers van verschillende Noord- en Midden-Limburgse gemeenten, het Waterschap, het Rijk, Provinciale Staten, andere

Nadere informatie

Collegebesluit Collegevergadering: 11 december 2018

Collegebesluit Collegevergadering: 11 december 2018 ONDERWERP Prestatieafspraken 2019 SAMENVATTING Gemeente, de Heemsteedse woningcorporaties Elan Wonen en Pre Wonen en hun huurdersorganisaties Bewonersraad Elan Wonen en Bewonerskern Pre streven een gemeenschappelijk

Nadere informatie

Omdat bouwen teamwork is

Omdat bouwen teamwork is Omdat bouwen teamwork is Nijhuis Bouw Innovatie en duurzaamheid komen bij Nijhuis samen. Wij bouwen niet alleen huizen, ook leefbare wijken en gebieden waar het prettig wonen, werken en recreëren is. Ontwikkelen

Nadere informatie

Op weg naar een Nationale Omgevingsvisie: de opgaven. Emiel Reiding directeur NOVI. 5 juli 2017

Op weg naar een Nationale Omgevingsvisie: de opgaven. Emiel Reiding directeur NOVI. 5 juli 2017 Op weg naar een Nationale Omgevingsvisie: de opgaven Emiel Reiding directeur NOVI Aanleiding Omgevingsvisie Omgevingswet De maatschappij verandert Stapeling van wensen en claims op leefomgeving Herijken

Nadere informatie

Woonagenda Uitvoeringsplan Woonvisie Delft

Woonagenda Uitvoeringsplan Woonvisie Delft Woonagenda 2019-2022 Uitvoeringsplan Woonvisie Delft 2019-2022 Woonagenda Vertaling Woonvisie in concrete Uitvoeringsagenda De Woonagenda biedt een vertaalslag van het WAT naar het HOE Geeft korte termijn

Nadere informatie

Kaderbrief 2018: Sterker in dialoog

Kaderbrief 2018: Sterker in dialoog Kaderbrief 2018: Sterker in dialoog Deze kaderbrief geeft richting aan onze (team)plannen voor 2018. Zo zorgen we ervoor dat ontwikkelingen binnen Cello elkaar versterken én dat we invulling blijven geven

Nadere informatie

SWOT. Intern vertrouwelijk 1

SWOT. Intern vertrouwelijk 1 SWOT 1 Bijlage 1: uitkomsten SWOT-analyse Voor het opstellen van deze investeringsagenda is een SWOTanalyse uitgevierd. De SWOT analyse is een hulpmiddel om de huidige positie, de te nemen koers en de

Nadere informatie

Spelregels bij particulier initiatief Kruyderlaan-Herenstraat Collegevergadering 17 januari 2017

Spelregels bij particulier initiatief Kruyderlaan-Herenstraat Collegevergadering 17 januari 2017 Spelregels bij particulier initiatief Kruyderlaan-Herenstraat Collegevergadering 17 januari 2017 Herenstraat is een typisch perifeer centrummilieu ofwel aanloopgebied. Om ingespeeld te blijven op toekomstige

Nadere informatie

Voorgesteld wordt om: In te stemmen met het voorstel voor de verdeling van de verschillende onderdelen.

Voorgesteld wordt om: In te stemmen met het voorstel voor de verdeling van de verschillende onderdelen. Plan Van Aanpak Gebiedsontwikkeling Westerzeedijk 24 april 2017) Besluitvorming: Voorgesteld wordt om: In te stemmen met het voorstel voor de verdeling van de verschillende onderdelen. 1) Aanleiding Het

Nadere informatie

Samenwerkingsafspraken Enschede 2014-2015 Vanuit een gedeelde visie, onderling vertrouwen en gelijkwaardigheid

Samenwerkingsafspraken Enschede 2014-2015 Vanuit een gedeelde visie, onderling vertrouwen en gelijkwaardigheid Samenwerkingsafspraken Enschede 2014-2015 Vanuit een gedeelde visie, onderling vertrouwen en gelijkwaardigheid Vastgesteld en ondertekend in het bestuurlijk overleg d.d. 26 november 2014 1 Jaarlijks terugkerend

Nadere informatie

Wonen in Overvecht. Wijkraad Overvecht 11 juni 2019 Dick Boeve. Hier komt tekst. Utrecht.nl

Wonen in Overvecht. Wijkraad Overvecht 11 juni 2019 Dick Boeve. Hier komt tekst. Utrecht.nl Wonen in Overvecht Hier komt tekst Wijkraad Overvecht 11 juni 2019 Dick Boeve Onderwerpen 1. Beantwoording vragen wijkraad a) Differentiatie over de stad b) Woonvisie c) Integrale aanpak 2. Project De

Nadere informatie

Wonen, Zorg en Maatschappelijk Vastgoed. Gerard Koster VNG

Wonen, Zorg en Maatschappelijk Vastgoed. Gerard Koster VNG Wonen, Zorg en Maatschappelijk Vastgoed Gerard Koster VNG Opbouw presentatie 1. Ontwikkelingen 2. Opgaven regionaal/lokaal 3. Samenwerking 4. Voorbeelden 5. Vragen aan u 1. Ontwikkelingen Extramuralisering:

Nadere informatie

Verbinden gezondheid & ruimte

Verbinden gezondheid & ruimte Verbinden gezondheid & ruimte Annette Duivenvoorden Projectleider Platform31 Opbouw - Stellingen - Thema gezondheid & ruimte - Inventaris- en boodschappenlijst - Drie strategieën: gezondheid een plek in

Nadere informatie

Discussienotitie Haagse Mobiliteitsagenda

Discussienotitie Haagse Mobiliteitsagenda Discussienotitie Haagse Mobiliteitsagenda Kiezen om ruimte te maken Den Haag 2040 Den Haag is volop in beweging, de stad is in trek. Verwacht wordt dat Den Haag groeit, van 530.000 inwoners in 2017 naar

Nadere informatie

Een gemeentelijk dorpenbeleid. Plattelandsacademie Leuven, 28 april

Een gemeentelijk dorpenbeleid. Plattelandsacademie Leuven, 28 april Een gemeentelijk dorpenbeleid Plattelandsacademie Leuven, 28 april Trends in de dorpen Wonen In het buitengebied neemt bevolking tot 2030 globaal toe In sommige gemeenten zal er krimp zijn Groei zal ook

Nadere informatie

Startdocument regionale prestatieafspraken Bijlage 9

Startdocument regionale prestatieafspraken Bijlage 9 Startdocument regionale prestatieafspraken 2020-2023 Bijlage 9 Concept 2 april 2019 In dit document worden de bestuurlijke opdrachten geformuleerd voor drie werkgroepen in het traject regionale prestatieafspraken

Nadere informatie

Katwijk kleurt Groen. De Groene Agenda: Acht aanbevelingen voor het Groen Beleid in Katwijk. Maart 2019

Katwijk kleurt Groen. De Groene Agenda: Acht aanbevelingen voor het Groen Beleid in Katwijk. Maart 2019 Katwijk kleurt Groen De Groene Agenda: Acht aanbevelingen voor het Groen Beleid in Katwijk Maart 2019 Wat is er aan de hand? Minste groen Meeste groen https://www.rtlnieuws.nl/buurtfacts/wonen/artikel/1536/dit

Nadere informatie

Effectief investeren in mens en organisatie. Collegereeks bedrijfskunde voor HR managers

Effectief investeren in mens en organisatie. Collegereeks bedrijfskunde voor HR managers Effectief investeren in mens en organisatie Collegereeks bedrijfskunde voor HR managers Stellingen van Rob Vinke Stelling 1 De kern van de HRM-opdracht is er voor te zorgen dat de ambitie van de organisatie

Nadere informatie

Programmabegroting

Programmabegroting Programmabegroting 215-218 3.5 Ruimtelijke ontwikkeling Gouda heeft bijna 71. inwoners en is een stad waar het prettig is om te wonen. Een stad met een mooie historische binnenstad en waar inwoners betrokken

Nadere informatie

Omgevingswet in de praktijk en de lessen voor digitalisering. Gerwin Gabry KuiperCompagnons

Omgevingswet in de praktijk en de lessen voor digitalisering. Gerwin Gabry KuiperCompagnons Omgevingswet in de praktijk en de lessen voor digitalisering Gerwin Gabry KuiperCompagnons Gerwin Gabry Sociaal-geograaf/planoloog Visievorming leefomgeving Cursussen Omgevingswet Commissie voor de mer

Nadere informatie

Thuis in de Drechtsteden inspelen op de sociale vraag & wonen en zorg. Erwin Zwijnenburg Woonkracht10 namens

Thuis in de Drechtsteden inspelen op de sociale vraag & wonen en zorg. Erwin Zwijnenburg Woonkracht10 namens Thuis in de Drechtsteden inspelen op de sociale vraag & wonen en zorg Erwin Zwijnenburg Woonkracht10 namens Het goede gesprek Hoe kunnen we sociale huurwoningen zo goed mogelijk inzetten? Hoe zorgen we

Nadere informatie

Initiatieven in je stad; op je handen zitten of op je handen staan?

Initiatieven in je stad; op je handen zitten of op je handen staan? Stedelijke vernieuwing Lelystad Initiatieven in je stad; PowerPoint Stedelijke vernieuwing presentatie op uitnodiging. Lelystad op je handen zitten of op je handen staan? Jop Fackeldey, 11 februari 2014

Nadere informatie

Visie op wonen. Open Huis 8 september 2016

Visie op wonen. Open Huis 8 september 2016 Visie op wonen Open Huis 8 september 2016 Doel van vanavond Informeren en beelden peilen over huidige stand en toekomst van wonen in Bunnik Niet vandaag: oplossingen! Proces 1 Kennis delen Gemeenteraad

Nadere informatie

DIVERSITEIT ALS TROEF REGIONAAL OMGEVINGSBEELD REGIO ALKMAAR

DIVERSITEIT ALS TROEF REGIONAAL OMGEVINGSBEELD REGIO ALKMAAR DIVERSITEIT ALS TROEF REGIONAAL OMGEVINGSBEELD REGIO ALKMAAR REGIONALE RAADSAVOND 5 april 2017 AGENDA Oogst van de ronde door de regio Lezing van de regio Het Omgevingsbeeld voor de regio Alkmaar 2 OMGEVINGSBEELD

Nadere informatie

Concept Gebiedsagenda Zuid

Concept Gebiedsagenda Zuid Concept 2015 1 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1. Gebiedsagenda Museumkwartier, Apollo- en Willemsparkbuurt... 4... 4... 6 2. Gebiedsagenda Schinkel-, Stadion- en Hoofddorppleinbuurt... 10... 10... 12 3.

Nadere informatie

kijk wij presenteren u

kijk wij presenteren u wij presenteren u... 22-5-2017 1 Omgevingsvisie Zwolle Een integrale visie BNSP Omgevingstour 18 mei 2017 Saskia Engbers Aanleiding. Jaar van de Ruimte : MANIFEST 2040 7 onvermijdelijke opgaven en 5 principes

Nadere informatie

HAAGSE AANPAK DUURZAME STEDENBOUW

HAAGSE AANPAK DUURZAME STEDENBOUW HAAGSE AANPAK DUURZAME STEDENBOUW duurzame economie sociaal culturele duurzaamheid ecologische duurzaamheid DUURZAME STEDENBOUW Inhoud presentatie Opgave Werkwijze 4 thema's Resultaten en vervolgproces

Nadere informatie

Woonvisie. Gemeente Nuth Raadsbijeenkomst 12 april 2016

Woonvisie. Gemeente Nuth Raadsbijeenkomst 12 april 2016 Woonvisie Gemeente Nuth Raadsbijeenkomst 12 april 2016 Aanleiding Verschuiving van de volkshuisvestelijke opgave Sociale huur: Woningwet 2015 redelijke bijdrage Langer zelfstandig wonen Lokaal beleid 2

Nadere informatie

Onderwerp: Woonvisie Brielle en het onderzoek ontwikkeling woningvoorraad Brielle

Onderwerp: Woonvisie Brielle en het onderzoek ontwikkeling woningvoorraad Brielle Sector/stafafdeling: Portefeuillehouder: Grondgebied/RO Wethouder Schoon Ter behandeling in de vergadering van: de commissie grondgebied d.d. 31 oktober 2017 de Raad d.d. 21 november 2017 Onderwerp: Woonvisie

Nadere informatie

ATTITUDES VAN DE BRUGSE BEWONERS T.A.V. TOERISME

ATTITUDES VAN DE BRUGSE BEWONERS T.A.V. TOERISME ATTITUDES VAN DE BRUGSE BEWONERS T.A.V. TOERISME Persconferentie Stadhuis Brugge Vincent Nijs - 13 december 2016 @CentNijs vincent.nijs@toerismevlaanderen.be Toerisme Vlaanderen 2016 ism Toerisme Brugge

Nadere informatie

Woensel West. Focus op emancipatie in een ander decor

Woensel West. Focus op emancipatie in een ander decor Focus op emancipatie in een ander decor Stadsvernieuwing Achterstandswijk Probleem cumulatiegebied Stagnatiegebied Hoerenbuurt. Probleemwijk Impulsbuurt Groot stedenbeleid Integraal wijkvernieuwingsgebied

Nadere informatie

Ruimtelijk beleid: de rol van Rijk en regio

Ruimtelijk beleid: de rol van Rijk en regio Ruimtelijk beleid: de rol van Rijk en regio George Gelauff TPE Workshop Opzet Theorie: subsidiariteit Opgaven ruimtelijk beleid Beleid: verantwoordelijkheden van Rijk en van regio Effectmeting Conclusie:

Nadere informatie

DIVERSITEIT ALS TROEF REGIONAAL OMGEVINGSBEELD REGIO ALKMAAR

DIVERSITEIT ALS TROEF REGIONAAL OMGEVINGSBEELD REGIO ALKMAAR DIVERSITEIT ALS TROEF REGIONAAL OMGEVINGSBEELD REGIO ALKMAAR PORA 5 april 2017 AGENDA Oogst van de ronde door de regio Lezing van de regio Het Omgevingsbeeld voor de regio Alkmaar OMGEVINGSBEELD PLANNING

Nadere informatie

Verstedelijkingsopgave Delft: We geven de stad een kwaliteitsimpuls :36

Verstedelijkingsopgave Delft: We geven de stad een kwaliteitsimpuls :36 Verstedelijkingsopgave Delft: We geven de stad een kwaliteitsimpuls 30-05-2018 12:36 Delft heeft de ambitie om tot 2040 maar liefst 15.000 woningen, 10.000 banen en bijbehorende voorzieningen aan de stad

Nadere informatie

Ruimtelijke patronen rond vrije tijd en recreatie in Flevoland

Ruimtelijke patronen rond vrije tijd en recreatie in Flevoland Ruimtelijke patronen rond vrije tijd en in Flevoland Dr. Roel Rutten (Universiteit van Tilburg) Nienke van Boom MSc. (NHTV Academy for Leisure) Ateliersessie Flevoperspectieven Recreatie en Vrije Tijd

Nadere informatie

Energietransitie Utrecht: gebiedsgericht naar een aardgasvrije stad. Hier komt tekst Joop Oude Lohuis. Utrecht.nl

Energietransitie Utrecht: gebiedsgericht naar een aardgasvrije stad. Hier komt tekst Joop Oude Lohuis. Utrecht.nl Energietransitie Utrecht: gebiedsgericht naar een aardgasvrije stad Hier komt tekst Joop Oude Lohuis Hier 22 mei komt 2017 ook tekst Van Globaal Doel naar Lokaal aan de Slag Klimaatakkoord Parijs In 2050

Nadere informatie

BLOEMKOOLWIJK. sociaal klimaat

BLOEMKOOLWIJK. sociaal klimaat ACHTERSTANDSWIJK BLOEMKOOLWIJK KRACHTWIJK _ Ieder voor zich Hoofd boven water houden Niet betrokken sociaal klimaat Mix betrokken en ieder voor zich Leukje hofjes bloeien, andere vervallen Waar gaat het

Nadere informatie