De Belgische Voedselconsumptiepeiling

Transcriptie

1 Afdeling Epidemiologie De Belgische Voedselconsumptiepeiling De Belgische Voedselconsumptiepeiling : IPH/EPI REPORTS N

2

3 Stephanie Devriese, Inge Huybrechts, Michel Moreau, Herman Van Oyen De Belgische Voedselconsumptiepeiling Epidemiologie, maart 2006; Brussel (België) Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, WIV/EPI REPORTS N Depotnummer: D/2006/2505/17 De Belgische Voedselconsumptiepeiling VCP groep Onderzoeksteam (in alfabetische volgorde) Emmanuel Abatih (WIV, Epidemiologie) Stephanie Devriese (WIV, Epidemiologie) Inge Huybrechts (UGent, VMG) Michel Moreau (ULB, ESP) Herman Van Oyen (WIV, Epidemiologie) Diëtisten Mia Bellemans (UGent, VMG) Mieke De Maeyer (UGent, VMG) Khadija El Moumni (Institut Arthur Haulot) Davy Van Steenkiste (WIV, Epidemiologie) Wetenschappelijke stuurgroep Christine Bazelmans (ULB, ESP) Guy De Backer (UGent, VMG) Stefaan De Henauw (UGent, VMG) Marcel Kornitzer (ULB, ESP) Alain Leveque (ULB, ESP) Chistophe Matthys (UGent, VMG) Logistieke steun Noëmi Debacker (WIV, Epidemiologie) Anne-Lise Laffineur (WIV, Epidemiologie) Monique Schoonenburg (WIV, Epidemiologie) Bijzondere dank aan De diëtisten-enquêteurs De deelnemers en aan Leen Baert (UGent, FBW) Maaike Bilau (UGent, VMG) Yves Coppieters (ULB, ESP) Frank Devlieghere (UGent, FBW) Tineke De Vriendt (UGent, VMG) Marga Ocké (RIVM) Ilse Pynaert (UGent, VMG) Christelle Senterre (ULB, ESP) Isabelle Sioen (UGent, VMG) Nadia Slimani (IARC) Marie-Paule Vanderelst (ULB, ESP) Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid J. Wytsmanstraat Brussel België Tel: Fax: liesbeth.temme@iph.fgov.be IPH/EPI REPORTS Nr

4 Betrokken instituten Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen FOD Economie - Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu Universiteit Gent, Vakgroep Maatschappelijke Gezondheidkunde Université Libre Bruxelles, Ecole de Santé publique Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, Afdeling Epidemiologie Opdrachtgevers FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu

5 Algemene Inhoud Volume I Executieve samenvatting... 7 I. Inleiding en methoden II. Studiepopulatie III. Voedings- en gezondheidsstatus IV. Voedingsprofiel Volume II V. Voedingsmiddelen 1 Voedingsdriehoek Dranken Graanproducten en aardappelen Groenten Fruit Melk- en calciumverrijkte sojaproducten Vlees, vis, eieren en vervangproducten Smeer- en bereidingsvet Restgroep Volume III VI. Energie en macronutriënten 1 Aanbevelingen Energie Vetten Koolhydraten Eiwitten VII. Micronutriënten 1 Aanbevelingen Calcium IJzer Vitamine C

6 Algemene Inhoud Volume IV VIII. Rauwe voedingsmiddelen IX. Voedingshygiëne en voedselveiligheid binnen het huishouden Bijlage 1 - Geselecteerde gemeenten Bijlage 2.1- Communicatieformulier Voedselconsumptiepeiling Bijlage Ontvangstformulier Voedselconsumptiepeiling Bijlage Voedingsmiddelengroepen Bijlage Voedingsmiddelenlijst Bijlage 4 - Verstrekkingeenheden en conversiefactoren bij de Vlaamse voedingsdriehoek Bijlage 5 - Conversiefactoren...867

7 Hoofdstuk V.6 Melk- en Calciumverrijkte Sojaproducten Inleiding en methoden Voedingsdriehoek Studiepopulatie Voedings- en gezondheidsstatus Dranken Graanproducten en aardappelen Groenten Voedingsprofiel Fruit Voedingsmiddelen Energie en macronutriënten Melk- en calciumverrijkte sojaproducten Vlees, vis, eieren en vervangproducten Smeer- en bereidingsvet Micronutriënten Restgroep Rauwe voedingsmiddelen Voedingshygiëne De Belgische Voedselconsumptiepeiling

8

9 Inhoudstafel SAMENVATTING INLEIDING METHODEN EN INDICATOREN RESULTATEN CONSUMPTIEFREQUENTIE Melk- en calciumverrijkte sojaproducten (zonder kaas) Melk, yoghurt of verse kaas Kaas Sojadranken en sojadesserts GEBRUIKELIJKE INNAME Melk- en calciumverrijkte sojaproducten uit de voedingsdriehoek (zonder kaas) Kaas Yoghurt en pudding Melk- en zuiveldranken TABELLEN VOLGENS DE CONSUMPTIEFREQUENTIE TABELLEN VOLGENS DE GEBRUIKELIJKE CONSUMPTIE REFERENTIELIJST

10

11 Samenvatting Ongeveer twee derden van de algemene bevolking van 15 jaar en ouder gebruikt dagelijks melk- of calciumverrijkte sojaproducten. Toch haalt slechts 3.4% van de bevolking de doelstelling uit de voedingsdriehoek om dagelijks minimum 450 g melk- of calciumverrijkte sojaproducten te gebruiken. Wanneer calciumverrijkte sojaproducten afzonderlijk worden beschouwd, blijkt dat vier vijfden van de algemene populatie deze nooit gebruiken. Minder dan één kwart van de algemene bevolking van 15 jaar en ouder eet dagelijks kaas. In vergelijking met melk en calciumverrijkte sojaproducten wordt de doelstelling voor kaas gemakkelijker bereikt: 68% van de bevolking eet minstens 20 g per dag. Eén vierde van de bevolking gebruikt echter meer dan 40 g/dag en overschrijdt hiermee de aanbeveling

12 1 Inleiding In dit hoofdstuk worden eerst de resultaten van de voedselfrequentievragenlijst besproken. Vervolgens wordt de gebruikelijke consumptie van melk- en calciumverrijkte sojaproducten, in gram per dag, zoals geschat door middel van de twee 24-uursvoedingsnavragen, weergegeven. Volgens de voedingsaanbeveling van de voedingsdriehoek moeten er dagelijks drie tot vier glazen melk of afgeleide calciumverrijkte producten ( ml) en 20 tot 40 g kaas gebruikt worden (1, 2)

13 2 Methoden en indicatoren Uit de voedselfrequentievragenlijst ( werden eerst vier voedingsmiddelengroepen berekend door samenvoeging van verschillende voedingsmiddelen uit de FFQ, nl: Indicator Vraag Voedingsmiddel Melk en calciumverrijkte producten Tmilkp FFQ01_13 Melk in koffie of thee FFQ01_14 FFQ01_15 FFQ01_12 Melk Yoghurt en platte kaas Sojadranken en -desserts Melk, yoghurt en kaasproducten Tmilk FFQ01_13 Melk in koffie of thee FFQ01_14 FFQ01_15 Melk Yoghurt en platte kaas Kaas Tchees FFQ01_27 Kaas (geen platte kaas) Sojamelk Tsoym FFQ01_12 Sojadranken en desserts Vervolgens werden voor deze vier voedingsmiddelengroepen verschillende indicatoren bepaald, nl: Tmilkp_r, Tmilk_r, Tchees_r, Tsoym_r: voor elk van deze 4 voedingsmiddelengroepen groepeert deze indicator de respondenten volgens hun consumptiefrequentie in 6 categorieën. De antwoordmogelijkheden minder dan 1 dag per maand en 1-3 dagen per maand werden samengebracht tot 1 groep, nl. minder dan 1 dag per week. De andere categorieën uit de oorspronkelijke bevraging werden behouden. Tmilkp_d, -_a, -_n, -_z, Tmilk_d, -_a, -_n, -_z, Tchees_d, -_a, -_n, -_z, en Tsoym_d, -_a, -_n, -_z: voor elk van deze 4 voedingsmiddelengroepen hebben deze 4 indicatoren een binaire indeling die de personen identificeert die respectievelijk dagelijks, 5 à 6 dagen per week en dagelijks, nooit en minder dan 1 dag per week en nooit de voorgestelde voedingsmiddelengroep consumeren. Uit de twee 24-uursvoedingsnavragen werd met behulp van het programma C-SIDE de gebruikelijke consumptie van verschillende voedingsmiddelengroepen berekend (3, 4). Deze groepen werden berekend door samenvoeging van verschillende subgroepen uit de EPIC- SOFT voedingsmiddelenlijst (zie bijlage 3.2), nl:

14 Groep Melkproducten en calciumverrijkte sojaproducten uit de voedingsdriehoek (zonder kaas) Groepen Samenstellende componenten 05_ _ _ _ _06 Voedingsmiddelnummers 2177 (sojamelk/-drink) (sojadessert) Kaas Groep 05_05 Yoghurt en pudding Groepen 05_ _ _06 Melk- en zuiveldranken Groepen 05_ _02 De gebruikelijke inname van de populatie werd geschat d.m.v. het programma C-Side op basis van de informatie bekomen tijdens de 2-maal herhaalde 24-uursvoedingsnavraag. Dit is niet gelijk aan het gemiddelde over de 2-maal herhaalde 24-uursvoedingsnavragen. Voor een correcte evaluatie van de verdeling van de inname binnen de bevolking in vergelijking met de voedingsnormen, is niet het gemiddelde over de twee dagen belangrijk, maar de inname over een langere periode (d.w.z. de gebruikelijke inname), waarbij enkel de variatie tussen personen belangrijk is en niet de intra-individuele variatie. De methode is in detail besproken in het eerste hoofdstuk (zie hoofdstuk I.4 punt 3.1). Hieronder wordt kort uitgelegd hoe de tabellen gebruikelijke consumptie gelezen moeten worden. Er worden twee tabellen gegeven. De eerste tabel beschrijft de verdeling voor de totale bevolking en volgens het geslacht, met ook een indeling in leeftijdsgroepen. Al de resultaten in de tabel zijn, naast de weging voor het steekproefontwerp (zie hoofdstuk II.2), ook gewogen voor de dag en het seizoen tijdens dewelke het interview werd afgenomen. De eerste twee kolommen tonen het gemiddelde en de standaard deviatie (SD) als maat voor de spreiding van de verdeling. In de volgende vier kolommen worden de geschatte waarden van percentielen 25, 50 (de mediaan), 75 en 97.5 gegeven. De volgende kolom toont het percentage van de bevolking dat voldoet aan de voedingsaanbeveling. Dit is het percentage met een inname onder of boven een bepaalde grenswaarde of een inname tussen twee bepaalde grenswaarden. De voorlaatste kolom (hoofding n ) geeft het aantal personen die het voedingsmiddel minsten éénmaal hebben gegeten en de laatste kolom (hoofding N ) geeft het aantal personen bij wie tweemaal een 24- uursvoedingsnavraag werd afgenomen. De tweede tabel toont de gebruikelijke inname in functie van verschillende variabelen (geslacht, opleiding, woonplaats, gewicht, seizoen, lichamelijke activiteit, huishoudgrootte). Het eerste gemiddelde (kolom Gem_1) is gelijkaardig aan dit van de eerste tabel, nl. gewogen voor het steekproefontwerp en de dag en het seizoen van het interview). De overige kolommen geven de cijfers weer die werden bekomen a.d.h.v. een mathematisch model waarin ook rekening werd gehouden met mogelijke verschillen in geslachts- en leeftijdsverdeling. De inhoud van deze kolommen is zoals besproken hierboven

15 3 Resultaten 3.1 Consumptiefrequentie Melk- en calciumverrijkte sojaproducten (zonder kaas) Tabel V.6. 1 geeft een overzicht van de consumptiefrequentie van melk- en calciumverrijkte sojaproducten bij de algemene populatie van 15 jaar en ouder. Tweederden van de respondenten gebruikt dagelijks melk- en calciumverrijkte sojaproducten, terwijl minder dan 4% deze producten nooit gebruikt. De consumptiefrequentie van melk- of calciumverrijkte sojaproducten is hoger bij vrouwen dan bij mannen: 77.2% van de vrouwen drinkt bijna dagelijks melk- of calciumverrijkte sojaproducten tegenover 71.0% bij de mannen. Na correctie voor leeftijd is dit verschil nog substantieel al is het niet statistisch significant (Tabel V.6. 3). Er zijn significante verschillen bij de nooitgebruikers van deze producten volgens geslacht: meer mannen (4.6%) dan vrouwen (2.0%) gebruiken deze producten nooit (Tabel V.6. 5). In de leeftijdsgroepen jaar en 75-plussers worden significant vaker melk- of calciumverrijkte sojaproducten gebruikt dan in de andere leeftijdsgroepen: 80.8% van de 19 tot 29-jarigen en 79.8% van 75-plussers drinken bijna dagelijks dergelijke producten tegenover minder dan 72.5% bij de andere leeftijdsgroepen (Tabel V.6. 3). Er zijn significant meer bijna nooit-gebruikers bij de 60 tot 74-jarigen in vergelijking met de twee jongste leeftijdsgroepen: 13.1% versus 8.4% en 6.2% bij respectievelijk de 15 tot 18 en de 19 tot 29-jarigen (Tabel V.6. 4). Er zijn geen significante verschillen volgens opleidingsniveau, woonplaats, BMI en lichamelijke activiteit in de consumptiefrequentie Melk, yoghurt of verse kaas Tabel V.6. 6 geeft een overzicht van de consumptiefrequentie van melk, yoghurt of verse kaas in de algemene populatie van 15 jaar en ouder. Bijna tweederden (65.6%) van de respondenten gebruikt dagelijks melk, yoghurt of verse kaas, terwijl 3.5% deze voedingsmiddelen nooit gebruikt. De consumptiefrequentie van melk, yoghurt of verse kaas is iets hoger bij vrouwen dan bij mannen: 67.0% van de vrouwen tegenover 62.8% van de mannen gebruikt dagelijks melk, yoghurt of verse kaas. Na correctie voor de leeftijd is dit verschil nog substantieel, al is het niet statistisch significant (Tabel V.6. 7). Voor de nooit-gebruikers en de bijna nooit-gebruikers zijn er wel significante verschillen volgens geslacht: 13.6% van de mannen gebruikt bijna nooit melk, yoghurt of verse kaas tegenover 9.0% van de vrouwen (Tabel V.6. 9) en 4.9% van de mannen geeft aan nooit dergelijke producten te consumeren tegenover 2.2% van de vrouwen (Tabel V.6. 10). De 75-plussers gebruiken significant vaker melk, yoghurt of verse kaas: 74.9% van de 75- plussers gebruikt deze producten dagelijks, terwijl de consumptiefrequentie in de andere leeftijdsgroepen niet meer dan 67.3% bedraagt (Tabel V.6. 7). Er zijn geen significante verschillen volgens opleidingsniveau, woonplaats, BMI en lichamelijke activiteit in de consumptiefrequentie

16 3.1.3 Kaas Tabel V geeft een overzicht van de consumptiefrequentie van kaas in de algemene populatie van 15 jaar en ouder. Minder dan één kwart (23.6%) eet dagelijks kaas, 32.5% eet 2 tot 4 keer per week kaas en 4.4% eet nooit kaas. De consumptiefrequentie van kaas is iets hoger bij vrouwen dan bij mannen: 25.4% van de vrouwen eet dagelijks kaas tegenover 21.7% van de mannen (Tabel V.6. 12). Verder neemt het aantal respondenten dat dagelijks kaas eet toe naarmate de leeftijd stijgt: 18.6% bij de 15 tot 18-jarigen tot 29.3% bij de 75-plussers. Het aantal respondenten dat bijna nooit kaas gebruikt neemt af met toenemende leeftijd: 27.0% bij de 15 tot 18-jarigen tot 14.5% bij de 75-plussers (Tabel V.6. 14). Er zijn geen significante verschillen volgens het opleidingsniveau, de woonplaats, de BMI en de lichamelijke activiteit in de consumptiefrequentie van kaas Sojadranken en sojadesserts Tabel V geeft een overzicht van de consumptiefrequentie van sojadranken en sojadesserts in de algemene populatie van 15 jaar en ouder. De meeste respondenten gebruiken nooit calciumverrijkte sojaproducten (79.3%), 13.8% van de respondenten minder dan één keer per week en 1.9% dagelijks. Er zijn geen significante verschillen volgens geslacht, leeftijd, opleidingsniveau, woonplaats en BMI in het aantal respondenten dat dagelijks sojaproducten gebruikt (Tabel V.6. 16). Enkel in functie van de fysieke activiteit wordt er een significant verschil waargenomen: het percentage personen dat dagelijks sojadranken en sojadesserts gebruikt is hoger in de groep met een fysieke activiteit gunstig voor de gezondheid dan in de groep met een minimale fysieke activiteit (respectievelijk 3.5% versus 1.1%). Bij de bijna nooit-gebruikers zijn er geen significante verschillen volgens geslacht, leeftijd opleidingsniveau, woonplaats, BMI en lichamelijke activiteit: 93.1% van de respondenten gebruikt bijna nooit sojamelk (Tabel V.6. 18). 3.2 Gebruikelijke inname Melk- en calciumverrijkte sojaproducten uit de voedingsdriehoek (zonder kaas) Gedurende de twee 24-uursvoedingsnavragen vermeldden 16% van de deelnemers dat ze gedurende deze 2 dagen geen melk- of calciumverrijkte sojaproducten hebben gebruikt. Bij de berekening van de gebruikelijke inname van melk- en calciumverrijkte sojaproducten werd de kans op nooit-gebruikers in de algemene bevolking geschat op nul. In de voedselfrequentievragenlijst geeft 3.3% van de bevolking aan dat ze nooit melk- of calciumverrijkte sojaproducten gebruiken. De gebruikelijke inname van melk- of calciumverrijkte sojaproducten in de algemene populatie, 15 jaar en ouder, bedraagt g met een interquartielrange van 67 g tot 216 g en het 97.5 percentiel 486 g (Tabel V.6. 19). De gemiddelde gebruikelijke inname bij vrouwen is iets lager dan bij mannen, respectievelijk g en g. De gemiddelde gebruikelijke inname is zowel bij vrouwen als bij mannen het hoogst in de jongste leeftijdsgroep (15-18 jaar): respectievelijk g en g

17 Er zijn geen opvallende verschillen in de gebruikelijke inname van melk- of calciumverrijkte sojaproducten volgens opleiding, woonplaats, seizoen, huishoudgrootte, BMI of lichamelijke activiteit van de respondenten (Tabel V.6. 20). Beoordeling van de gebruikelijke inname van melk- en calciumverrijkte sojaproducten (zonder kaas) in vergelijking met de aanbevelingen uit de voedingsdriehoek Volgens de voedingsdriehoek dienen er dagelijks drie tot vier glazen melk of afgeleide calciumverrijkte producten ( g) gebruikt te worden (1, 2). Slechts 3.4% van de bevolking haalt op basis van de schatting van de gebruikelijke inname de doelstelling van minstens 450 g per dag (Tabel V.6. 19). Slechts 1% van de respondenten gebruikt meer dan 600 g melk of afgeleide calciumverrijkte producten per dag. Figuur V.6. 1 illustreert het percentage mannen en vrouwen met een inname van meer dan 450 g/dag. Vrouwen staan het verst af van deze doelstelling, maar ook mannen doen het slecht: slechts 1.9 % van de vrouwen en 4.8% van de mannen gebruiken dagelijks voldoende melk of afgeleide calciumverrijkte producten. De jongere mannen van 15 tot 18 jaar doen het beter: 9.5% haalt de doelstelling. Het percentage individuen dat aan de doelstelling voldoet is hoger in de groep met een fysieke activiteit positief voor de gezondheid (4.7%) dan in de groep die inactief (2.1%) of slechts minimaal actief (1.9%) is. Figuur V.6. 1 Gebruikelijke consumptie van melkproducten en calciumverrijkte sojaproducten uit voedingsdriehoek (zonder kaas) Percentage met een voldoende inname volgens de aanbeveling (450 g/dag) Gewogen prevalentie, gecorrigeerd voor seizoen en dag van inname

18 3.2.2 Kaas Gedurende de twee 24-uursvoedingsnavragen vermeldden 22.8% van de deelnemers dat ze gedurende deze 2 dagen geen kaas geconsumeerd hebben. Bij de berekening van de gebruikelijke inname van kaas werd de kans op nooit-gebruikers in de algemene bevolking gelijk geschat op nul. In de voedselfrequentievragenlijst geeft 4.4% van de bevolking aan dat ze nooit kaas gebruiken. De gebruikelijke inname van kaas in de algemene populatie, 15 jaar en ouder, bedraagt 30.2 g met een interquartielrange van 17 g tot 40 g en het 97.5 percentiel 74 g (Tabel V.6.21). De gemiddelde gebruikelijke inname van kaas bij vrouwen is iets lager dan deze van mannen, respectievelijk 26.9 g en 34.0 g. De gemiddelde gebruikelijke inname is zowel bij vrouwen als bij mannen het hoogst in de leeftijdsgroep van 19 tot 59 jaar: respectievelijk 28.4 g en 35.6 g. De gebruikelijke inname van kaas neemt toe met toenemend opleidingsniveau: van 26.0 g/dag bij de lager opgeleiden tot 33.1 g/dag bij de hoger opgeleiden (Tabel V.6. 22). In het Vlaamse Gewest wordt minder kaas gegeten dan in het Waalse/Brusselse Gewest: 28.8 g/dag versus 32.3 g/dag. Verder zijn er geen opvallende verschillen in de gebruikelijke inname van kaas volgens seizoen, huishoudgrootte, BMI of lichamelijke activiteit van de respondenten (Tabel V.6. 22). Beoordeling van de gebruikelijke inname van kaas in vergelijking met de aanbevelingen uit de voedingsdriehoek Volgens de voedingsdriehoek dienen er dagelijks één tot twee sneden kaas (20-40 gram) gebruikt te worden (1,2). Ongeveer 40% van de bevolking (43.1%) voldoet op basis van de schatting van de gebruikelijke inname van kaas aan de aanbeveling van 20 g tot 40 g per dag: de vrouwen doen het beter dan de mannen: respectievelijk 48.9% versus 38.3%. Eén kwart (25.0%) van de respondenten gebruikt echter meer dan 40 g kaas per dag (Tabel V.6. 21). Vooral mannen overschrijden de aanbeveling: 32.3% versus 17.2% van de vrouwen. Figuur V.6. 2 illustreert het percentage mannen en vrouwen met een kaasinname van meer dan 20 g en meer dan 40 g per dag. Figuur V.6. 2 Percentage met een voldoende inname volgens de aanbeveling (20 g/dag) Gebruikelijke consumptie van kaas Percentage met een voldoende inname volgens de aanbeveling (40 g/dag) Gewogen prevalentie, gecorrigeerd voor seizoen en dag van inname

19 3.2.3 Yoghurt en pudding Gedurende de twee 24-uursvoedingsnavragen vermeldden 46.8% van de deelnemers dat ze gedurende deze 2 dagen geen yoghurt of pudding gebruikt hebben, terwijl de kans op nooitgebruikers in de algemene bevolking bij de berekening van de gebruikelijke inname van yoghurt of pudding geschat werd op 11.9%. In de voedselfrequentievragenlijst geeft 14.3% van de bevolking aan dat ze nooit yoghurt of pudding gebruiken. De gebruikelijke inname van yoghurt of pudding in de algemene populatie, 15 jaar en ouder, bedraagt 63.1 g met een interquartielrange van 19 g tot 91 g en het 97.5 percentiel 212 g (Tabel V.6. 23). De gemiddelde gebruikelijke inname bij vrouwen is iets hoger dan deze bij mannen, respectievelijk 67.1 g en 58.1 g. Zowel bij mannen als bij vrouwen neemt het gebruik van yoghurt of pudding toe naarmate de leeftijd stijgt (Figuur V.6. 3). De gebruikelijke inname is hoger in het Vlaamse Gewest dan in het Waalse/Brusselse Gewest: respectievelijk 67.0 g/dag versus 55.8 g/dag (Tabel V.6. 24). Obese personen (72.5 g/dag) eten meer yoghurt of pudding dan personen met een normaal gewicht (61.5 g/dag) of overgewicht (61.4 g/dag). Verder zijn er geen opvallende verschillen in de gebruikelijke inname volgens opleiding, seizoen of lichamelijke activiteit van de respondenten. Figuur V.6. 3 Gebruikelijke consumptie van yoghurt en pudding Percentage die meer dan 1 potje yoghurt of pudding (150 g) per dag consumeerden Gewogen prevalentie, gecorrigeerd voor seizoen en dag van inname

20 3.2.4 Melk- en zuiveldranken Gedurende de twee 24-uursvoedingsnavragen vermeldden 34.0% van de deelnemers dat ze gedurende deze 2 dagen geen melk- of zuiveldranken gedronken hebben, terwijl de kans op nooit-gebruikers in de algemene bevolking bij de berekening van de gebruikelijke inname van melk- of zuiveldranken geschat werd op 14.2%. In de voedselfrequentievragenlijst geeft 11.2% van de bevolking aan dat ze nooit melk- of zuiveldranken gebruiken. De gebruikelijke inname van melk- of zuiveldranken in de algemene populatie, 15 jaar en ouder, bedraagt 90.6 ml met een interquartielrange van 14 ml tot 129 ml en het 97.5 percentiel 379 ml (Tabel V.6. 25). De gemiddelde gebruikelijke inname bij vrouwen is lager dan deze bij mannen, respectievelijk 80.0 ml en ml. In beide geslachten valt het op dat vooral de jongste leeftijdsgroep (15-18 jaar) de grootste hoeveelheid melk- of zuiveldranken gebruiken. Jonge meisjes drinken gemiddeld ml dergelijke dranken tegenover 61.0 ml bij de vrouwen van 60 tot 74 jaar. Jonge mannen drinken gemiddeld ml melk- of zuiveldranken tegenover 69.7 ml bij de mannen van 60 tot 74 jaar (Figuur V.6. 4). Er zijn opvallende verschillen in de gebruikelijke inname van melk- en zuiveldranken volgens BMI en fysieke activiteit (Tabel V.6. 26). De gebruikelijke inname van melk- en zuiveldranken daalt met toenemende BMI: van g/dag bij de personen met een normaal gewicht naar 80.2 g/dag bij de personen met overgewicht en 64.4 g/dag bij de obesen. De omgekeerde trend zien we bij lichamelijke activiteit: inactieve personen drinken dagelijks 81.5 g melk- of zuiveldranken, terwijl personen met een lichamelijke activiteit positief voor de gezondheid dagelijks ongeveer g melk- of zuiveldranken drinken. Figuur V.6. 4 Gebruikelijke consumptie van melk- en zuiveldranken Percentage met een voldoende inname volgens de aanbeveling (450 g/dag) Gewogen prevalentie, gecorrigeerd voor seizoen en dag van inname

21 4 Tabellen volgens de consumptiefrequentie Tabel V.6. 1 Aantal personen (in %) volgens de consumptiefrequentie van melk- en calciumverrijkte sojaproducten (Tmilkp_r) Nooit < 1/week 1/week 2-4/week 5-6/week >= 1/dag N GESLACHT Man Vrouw LEEFTIJD OPLEIDING Lager sec. of minder BSO/TSO ASO Hoger onderwijs WOONPLAATS Vlaams Gewest Brussels Gewest Waals Gewest GEWICHT (BMI) Ondergewicht Gezond gewicht Overgewicht Obesiteit LICHAMELIJKE Inactief ACTIVITEIT Minimaal Pos. voor gezondheid TOTAAL Gewogen prevalentie

22 Tabel V.6. 2 Aantal personen (in %) dat dagelijks melk- of calciumverrijkte sojaproducten drinkt (Tmilkp_d) Ruw % Gecorrigeerd % 95% BI N GESLACHT Man ( ) 1523 Vrouw ( ) 1522 LEEFTIJD ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 676 OPLEIDING Lager sec. of minder ( ) 952 BSO/TSO ( ) 737 ASO ( ) 535 Hoger onderwijs ( ) 730 WOONPLAATS Vlaams Gewest ( ) 1874 Brussels Gewest ( ) 235 Waals Gewest ( ) 936 GEWICHT (BMI) Ondergewicht ( ) 129 Gezond gewicht ( ) 1684 Overgewicht ( ) 912 Obesiteit ( ) 312 LICHAMELIJKE Inactief ( ) 1259 ACTIVITEIT Minimaal ( ) 989 Pos. voor gezondheid ( ) 761 TOTAAL Ruw: gewogen prevalentie Gecorrigeerd: gewogen prevalentie na standaardisatie voor leeftijd en geslacht, referentiepopulatie België,

23 Tabel V.6. 3 Aantal personen (in %) dat bijna dagelijks melk- of calciumverrijkte sojaproducten drinkt (Tmilkp_a) Ruw % Gecorrigeerd % 95% BI N GESLACHT Man ( ) 1529 Vrouw ( ) 1526 LEEFTIJD ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 684 OPLEIDING Lager sec. of minder ( ) 955 BSO/TSO ( ) 740 ASO ( ) 536 Hoger onderwijs ( ) 732 WOONPLAATS Vlaams Gewest ( ) 1879 Brussels Gewest ( ) 236 Waals Gewest ( ) 940 GEWICHT (BMI) Ondergewicht ( ) 129 Gezond gewicht ( ) 1692 Overgewicht ( ) 914 Obesiteit ( ) 312 LICHAMELIJKE Inactief ( ) 1266 ACTIVITEIT Minimaal ( ) 992 Pos. voor gezondheid ( ) 761 TOTAAL Ruw: gewogen prevalentie Gecorrigeerd: gewogen prevalentie na standaardisatie voor leeftijd en geslacht, referentiepopulatie België,

24 Tabel V.6. 4 Aantal personen (in %) dat bijna nooit melk- of calciumverrijkte sojaproducten drinkt (Tmilkp_n) Ruw % Gecorrigeerd % 95% BI N GESLACHT Man ( ) 1539 Vrouw ( ) 1537 LEEFTIJD ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 688 OPLEIDING Lager sec. of minder ( ) 962 BSO/TSO ( ) 744 ASO ( ) 539 Hoger onderwijs ( ) 737 WOONPLAATS Vlaams Gewest ( ) 1889 Brussels Gewest ( ) 237 Waals Gewest ( ) 950 GEWICHT (BMI) Ondergewicht ( ) 131 Gezond gewicht ( ) 1705 Overgewicht ( ) 917 Obesiteit ( ) 315 LICHAMELIJKE Inactief ( ) 1273 ACTIVITEIT Minimaal ( ) 999 Pos. voor gezondheid ( ) 767 TOTAAL Ruw: gewogen prevalentie Gecorrigeerd: gewogen prevalentie na standaardisatie voor leeftijd en geslacht, referentiepopulatie België,

25 Tabel V.6. 5 Aantal personen (in %) dat nooit melk- of calciumverrijkte sojaproducten drinkt (Tmilkp_z) Ruw % Gecorrigeerd % 95% BI N GESLACHT Man ( ) 1549 Vrouw ( ) 1540 LEEFTIJD ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 694 OPLEIDING Lager sec. of minder ( ) 968 BSO/TSO ( ) 746 ASO ( ) 541 Hoger onderwijs ( ) 740 WOONPLAATS Vlaams Gewest ( ) 1901 Brussels Gewest ( ) 237 Waals Gewest ( ) 951 GEWICHT (BMI) Ondergewicht ( ) 131 Gezond gewicht ( ) 1713 Overgewicht ( ) 920 Obesiteit ( ) 317 LICHAMELIJKE Inactief ( ) 1279 ACTIVITEIT Minimaal ( ) 1005 Pos. voor gezondheid ( ) 768 TOTAAL Ruw: gewogen prevalentie Gecorrigeerd: gewogen prevalentie na standaardisatie voor leeftijd en geslacht, referentiepopulatie België,

26 Tabel V.6. 6 Aantal personen (in %) volgens de consumptiefrequentie van melk, yoghurt of verse kaas (Tmilk_r) Nooit < 1/week 1/week 2-4 /week 5-6 /week >= 1/dag N GESLACHT Man Vrouw LEEFTIJD OPLEIDING Lager sec. of minder BSO/TSO ASO Hoger onderwijs WOONPLAATS Vlaams Gewest Brussels Gewest Waals Gewest GEWICHT (BMI) Ondergewicht Gezond gewicht Overgewicht Obesiteit LICHAMELIJKE Inactief ACTIVITEIT Minimaal Pos. voor gezondheid TOTAAL Gewogen prevalentie

27 Tabel V.6. 7 Aantal personen (in %) dat dagelijks melk, yoghurt of verse kaas gebruikt (Tmilk_d) Ruw % Gecorrigeerd % 95% BI N GESLACHT Man ( ) 1512 Vrouw ( ) 1491 LEEFTIJD ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 653 OPLEIDING Lager sec. of minder ( ) 924 BSO/TSO ( ) 730 ASO ( ) 529 Hoger onderwijs ( ) 729 WOONPLAATS Vlaams Gewest ( ) 1857 Brussels Gewest ( ) 228 Waals Gewest ( ) 918 GEWICHT (BMI) Ondergewicht ( ) 128 Gezond gewicht ( ) 1667 Overgewicht ( ) 895 Obesiteit ( ) 305 LICHAMELIJKE Inactief ( ) 1239 ACTIVITEIT Minimaal ( ) 975 Pos. voor gezondheid ( ) 754 TOTAAL Ruw: gewogen prevalentie Gecorrigeerd: gewogen prevalentie na standaardisatie voor leeftijd en geslacht, referentiepopulatie België,

28 Tabel V.6. 8 Aantal personen (in %) dat bijna dagelijks melk, yoghurt of verse kaas gebruikt (Tmilk_a) Ruw % Gecorrigeerd % 95% BI N GESLACHT Man ( ) 1538 Vrouw ( ) 1530 LEEFTIJD ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 687 OPLEIDING Lager sec. of minder ( ) 960 BSO/TSO ( ) 742 ASO ( ) 537 Hoger onderwijs ( ) 737 WOONPLAATS Vlaams Gewest ( ) 1890 Brussels Gewest ( ) 236 Waals Gewest ( ) 942 GEWICHT (BMI) Ondergewicht ( ) 130 Gezond gewicht ( ) 1701 Overgewicht ( ) 915 Obesiteit ( ) 314 LICHAMELIJKE Inactief ( ) 1272 ACTIVITEIT Minimaal ( ) 995 Pos. voor gezondheid ( ) 765 TOTAAL Ruw: gewogen prevalentie Gecorrigeerd: gewogen prevalentie na standaardisatie voor leeftijd en geslacht, referentiepopulatie België,

29 Tabel V.6. 9 Aantal personen (in %) dat bijna nooit melk, yoghurt of verse kaas gebruikt (Tmilk_n) Ruw % Gecorrigeerd % 95% BI N GESLACHT Man ( ) 1512 Vrouw ( ) 1491 LEEFTIJD ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 653 OPLEIDING Lager sec. of minder ( ) 924 BSO/TSO ( ) 730 ASO ( ) 529 Hoger onderwijs ( ) 729 WOONPLAATS Vlaams Gewest ( ) 1857 Brussels Gewest ( ) 228 Waals Gewest ( ) 918 GEWICHT (BMI) Ondergewicht ( ) 128 Gezond gewicht ( ) 1667 Overgewicht ( ) 895 Obesiteit ( ) 305 LICHAMELIJKE Inactief ( ) 1239 ACTIVITEIT Minimaal ( ) 975 Pos. voor gezondheid ( ) 754 TOTAAL Ruw: gewogen prevalentie Gecorrigeerd: gewogen prevalentie na standaardisatie voor leeftijd en geslacht, referentiepopulatie België,

30 Tabel V Aantal personen (in %) dat nooit melk, yoghurt of verse kaas gebruikt (Tmilk_z) Ruw % Gecorrigeerd % 95% BI N GESLACHT Man ( ) 1548 Vrouw ( ) 1537 LEEFTIJD ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 695 OPLEIDING Lager sec. of minder ( ) 967 BSO/TSO ( ) 746 ASO ( ) 540 Hoger onderwijs ( ) 738 WOONPLAATS Vlaams Gewest ( ) 1898 Brussels Gewest ( ) 237 Waals Gewest ( ) 950 GEWICHT (BMI) Ondergewicht ( ) 131 Gezond gewicht ( ) 1712 Overgewicht ( ) 918 Obesiteit ( ) 316 LICHAMELIJKE Inactief ( ) 1278 ACTIVITEIT Minimaal ( ) 1002 Pos. voor gezondheid ( ) 768 TOTAAL Ruw: gewogen prevalentie Gecorrigeerd: gewogen prevalentie na standaardisatie voor leeftijd en geslacht, referentiepopulatie België,

31 Tabel V Aantal personen (in %) volgens de consumptiefrequentie van kaas (Tchees_r) Nooit < 1/week 1/week 2-4 /week 5-6 /week >= 1/dag N GESLACHT Man Vrouw LEEFTIJD OPLEIDING Lager sec. of minder BSO/TSO ASO Hoger onderwijs WOONPLAATS Vlaams Gewest Brussels Gewest Waals Gewest GEWICHT (BMI) Ondergewicht Gezond gewicht Overgewicht Obesiteit LICHAMELIJKE Inactief ACTIVITEIT Minimaal Pos. voor gezondheid TOTAAL Gewogen prevalentie

32 Tabel V Aantal personen (in %) dat dagelijks kaas eet (Tchees_d) Ruw % Gecorrigeerd % 95% BI N GESLACHT Man ( ) 1528 Vrouw ( ) 1523 LEEFTIJD ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 693 OPLEIDING Lager sec. of minder ( ) 953 BSO/TSO ( ) 730 ASO ( ) 535 Hoger onderwijs ( ) 737 WOONPLAATS Vlaams Gewest ( ) 1889 Brussels Gewest ( ) 232 Waals Gewest ( ) 930 GEWICHT (BMI) Ondergewicht ( ) 130 Gezond gewicht ( ) 1692 Overgewicht ( ) 905 Obesiteit ( ) 317 LICHAMELIJKE Inactief ( ) 1255 ACTIVITEIT Minimaal ( ) 995 Pos. voor gezondheid ( ) 763 TOTAAL Ruw: gewogen prevalentie Gecorrigeerd: gewogen prevalentie na standaardisatie voor leeftijd en geslacht, referentiepopulatie België,

33 Tabel V Aantal personen (in %) dat bijna dagelijks kaas eet (Tchees_a) Ruw % Gecorrigeerd % 95% BI N GESLACHT Man ( ) 1528 Vrouw ( ) 1523 LEEFTIJD ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 693 OPLEIDING Lager sec. of minder ( ) 953 BSO/TSO ( ) 730 ASO ( ) 535 Hoger onderwijs ( ) 737 WOONPLAATS Vlaams Gewest ( ) 1889 Brussels Gewest ( ) 232 Waals Gewest ( ) 930 GEWICHT (BMI) Ondergewicht ( ) 130 Gezond gewicht ( ) 1692 Overgewicht ( ) 905 Obesiteit ( ) 317 LICHAMELIJKE Inactief ( ) 1255 ACTIVITEIT Minimaal ( ) 995 Pos. voor gezondheid ( ) 763 TOTAAL Ruw: gewogen prevalentie Gecorrigeerd: gewogen prevalentie na standaardisatie voor leeftijd en geslacht, referentiepopulatie België,

34 Tabel V Aantal personen (in %) dat bijna nooit kaas eet (Tchees_n) Ruw % Gecorrigeerd % 95% BI N GESLACHT Man ( ) 1528 Vrouw ( ) 1523 LEEFTIJD ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 693 OPLEIDING Lager sec. of minder ( ) 953 BSO/TSO ( ) 730 ASO ( ) 535 Hoger onderwijs ( ) 737 WOONPLAATS Vlaams Gewest ( ) 1889 Brussels Gewest ( ) 232 Waals Gewest ( ) 930 GEWICHT (BMI) Ondergewicht ( ) 130 Gezond gewicht ( ) 1692 Overgewicht ( ) 905 Obesiteit ( ) 317 LICHAMELIJKE Inactief ( ) 1255 ACTIVITEIT Minimaal ( ) 995 Pos. voor gezondheid ( ) 763 TOTAAL Ruw: gewogen prevalentie Gecorrigeerd: gewogen prevalentie na standaardisatie voor leeftijd en geslacht, referentiepopulatie België,

35 Tabel V Aantal personen (in %) volgens de consumptiefrequentie van sojamelk (Tsoym_r) Nooit < 1/week 1/week 2-4 /week 5-6 /week >= 1/dag N GESLACHT Man Vrouw LEEFTIJD OPLEIDING Lager sec. of minder BSO/TSO ASO Hoger onderwijs WOONPLAATS Vlaams Gewest Brussels Gewest Waals Gewest GEWICHT (BMI) Ondergewicht Gezond gewicht Overgewicht Obesiteit LICHAMELIJKE Inactief ACTIVITEIT Minimaal Pos. voor gezondheid TOTAAL Gewogen prevalentie

36 Tabel V Aantal personen (in %) dat dagelijks sojamelk drinkt (Tsoym_d) Ruw % Gecorrigeerd % 95% BI N GESLACHT Man ( ) 1528 Vrouw ( ) 1515 LEEFTIJD ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 670 OPLEIDING Lager sec. of minder ( ) 934 BSO/TSO ( ) 739 ASO ( ) 540 Hoger onderwijs ( ) 735 WOONPLAATS Vlaams Gewest ( ) 1875 Brussels Gewest ( ) 232 Waals Gewest ( ) 936 GEWICHT (BMI) Ondergewicht ( ) 128 Gezond gewicht ( ) 1680 Overgewicht ( ) 914 Obesiteit ( ) 312 LICHAMELIJKE Inactief ( ) 1243 ACTIVITEIT Minimaal ( ) 992 Pos. voor gezondheid ( ) 770 TOTAAL Ruw: gewogen prevalentie Gecorrigeerd: gewogen prevalentie na standaardisatie voor leeftijd en geslacht, referentiepopulatie België,

37 Tabel V Aantal personen (in %) dat bijna dagelijks sojamelk drinkt (Tsoym_a) Ruw % Gecorrigeerd % 95% BI N GESLACHT Man ( ) 1528 Vrouw ( ) 1515 LEEFTIJD ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 670 OPLEIDING Lager sec. of minder ( ) 934 BSO/TSO ( ) 739 ASO ( ) 540 Hoger onderwijs ( ) 735 WOONPLAATS Vlaams Gewest ( ) 1875 Brussels Gewest ( ) 232 Waals Gewest ( ) 936 GEWICHT (BMI) Ondergewicht ( ) 128 Gezond gewicht ( ) 1680 Overgewicht ( ) 914 Obesiteit ( ) 312 LICHAMELIJKE Inactief ( ) 1243 ACTIVITEIT Minimaal ( ) 992 Pos. voor gezondheid ( ) 770 TOTAAL Ruw: gewogen prevalentie Gecorrigeerd: gewogen prevalentie na standaardisatie voor leeftijd en geslacht, referentiepopulatie België,

38 Tabel V Aantal personen (in %) dat bijna nooit sojamelk drinkt (Tsoym_n) Ruw % Gecorrigeerd % 95% BI N GESLACHT Man ( ) 1528 Vrouw ( ) 1515 LEEFTIJD ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 670 OPLEIDING Lager sec. of minder ( ) 934 BSO/TSO ( ) 739 ASO ( ) 540 Hoger onderwijs ( ) 735 WOONPLAATS Vlaams Gewest ( ) 1875 Brussels Gewest ( ) 232 Waals Gewest ( ) 936 GEWICHT (BMI) Ondergewicht ( ) 128 Gezond gewicht ( ) 1680 Overgewicht ( ) 914 Obesiteit ( ) 312 LICHAMELIJKE Inactief ( ) 1243 ACTIVITEIT Minimaal ( ) 992 Pos. voor gezondheid ( ) 770 TOTAAL Ruw: gewogen prevalentie Gecorrigeerd: gewogen prevalentie na standaardisatie voor leeftijd en geslacht, referentiepopulatie België,

39 5 Tabellen volgens de gebruikelijke consumptie Tabel V Gebruikelijke consumptie van melkproducten en calciumverrijkte sojaproducten uit voedingsdriehoek (zonder kaas) (g/dag) Gemiddelde SD P25 P50 P75 P97.5 % > 450 % > 600 n N VROUWEN < > Totaal MANNEN < > Totaal TOTAAL < > Totaal Gemiddelde: gewogen gemiddelde gecorrigeerd voor interviewdag en seizoen n: aantal die het voedingsmiddel minstens éénmaal consumeerden % > 450: percentage met een voldoende inname volgens de aanbeveling (450 g/dag)

40 Tabel V Gebruikelijke consumptie van melkproducten en calciumverrijkte sojaproducten uit voedingsdriehoek (zonder kaas) (g/dag) Gem_1 Gem_2 SD P25 P50 P75 P97.5 % > 450 % > 600 n N GESLACHT Vrouw Man OPLEIDING Lager sec. of minder BSO/TSO ASO Hoger onderwijs WOONPLAATS Vlaams Brussels & Waals GEWICHT (BMI) Onder & gezond gewicht Overgewicht Obesiteit SEIZOEN Lente Zomer Herfst Winter LICHAMELIJKE Inactief ACTIVITEIT Minimaal Pos. voor gezondheid HUISHOUD- 1 persoon GROOTTE 2 personen personen TOTAAL Gem_1: gewogen gemiddelde gecorrigeerd voor interviewdag en seizoen Gem_2: gewogen gemiddelde gecorrigeerd voor interviewdag, seizoen, geslacht en leeftijd n: aantal respondenten die het voedingsmiddel minstens éénmaal consumeerden % > 450: percentage met een voldoende inname volgens de aanbeveling (450 g/dag)

41 Tabel V Gebruikelijke consumptie van kaas (g/dag) Gemiddelde SD P25 P50 P75 P97.5 % % > 40 n N VROUWEN < > Totaal MANNEN < > Totaal TOTAAL < > Totaal Gemiddelde: gewogen gemiddelde gecorrigeerd voor interviewdag en seizoen n: aantal respondenten die het voedingsmiddel minstens éénmaal consumeerden % 20-40: percentage met een voldoende inname volgens de aanbeveling (20 tot 40 g/dag) % > 40: percentage met een inname boven de aanbeveling (20 tot 40 g/dag)

42 Tabel V Gebruikelijke consumptie van kaas (g/dag) Gem_1 Gem_2 SD P25 P50 P75 P97.5 % % > 40 n N GESLACHT Vrouw Man OPLEIDING Lager sec. of minder BSO/TSO ASO Hoger onderwijs WOONPLAATS Vlaams Brussels & Waals GEWICHT (BMI) Onder & gezond gewicht Overgewicht Obesiteit SEIZOEN Lente Zomer Herfst Winter LICHAMELIJKE Inactief ACTIVITEIT Minimaal Pos. voor gezondheid HUISHOUD- 1 persoon GROOTTE 2 personen personen TOTAAL Gem_1: gewogen gemiddelde gecorrigeerd voor interviewdag en seizoen Gem_2: gewogen gemiddelde gecorrigeerd voor interviewdag, seizoen, geslacht en leeftijd n: aantal respondenten die het voedingsmiddel minstens éénmaal consumeerden % 20-40: percentage met een voldoende inname volgens de aanbeveling (20 tot 40 g/dag) % > 40: percentage met een inname boven de aanbeveling (20 tot 40 g/dag)