Agrofororestry. Een systeem met toekomst voor Europa en Nederland? 20 April 2005 Wageningen Boeren met Bomen II

Transcriptie

1 Agrofororestry Een systeem met toekomst voor Europa en Nederland? 20 April 2005 Wageningen Boeren met Bomen II

2 SAFE Silvoarable Agroforestry for Europe Martina Mayus Christian Dupraz Gerry Lawson Fabien Liagre Felix Herzog 20 April 200 Wageninge Boeren met Bomen I

3 Problemen in de nederlandse landbouw Overproductie Grondwater verontreiniging Eutrophicatie Lage biodiversiteit Inkomensderving Aanscherping milieuregelingen Every day 8 farmers give up farming

4 Additionele functies van agrarisch land gewenst bij de samenleveing Milieubescherming Ruimte voor natuur biodiversiteit Behouden van (traditioneel) cultuurlandschap Landschapsesthetiek Ruimte voor recreatie

5 Diversificatie inkomen van boeren

6 Milieu aspecten

7

8 Radikale verandering van een paradigma Bomen en landbouw : verkenning van een nieuwe visie

9

10

11 SAFE Doelen Verwerving van kennis omtrent het potentiaal van silvoarable systemen. Extrapolatie resultaten van veldnivo tot bedrijfs- en regio nivo. Formuleren van adviezen voor europeese politieke richtlijnen t.a.v. de realisatie van agroforestry

12 Onderzoek Praktijk Partner Programma SAFE

13 Onderzoeksvragen groforestry biofysisch - literatuur, experiment, model Ken Giller, Martina Mayus groforestry economie data en model Wopke van der Werf groforestry adoptie enquête, demonstratieveld Michel Postma, Volker Repelaer groforestry politieke aspecten literatuur, demonstratieveld Martina Mayus, Volker Repelaer, flyer

14 SAFE projekt: Belangrijke resultaten

15 Agroforestry wortelt in de europeese landbouw Agroforestry is een eigen concept: het is niet iets tussen landbouw & bosbouw Traditionele systeme zijn waardevol Echter moderne systemen zijn beter aangepast aan de huidige landbouwpraktijken

16 Agroforestry geeft antwoord op de huidige uitdagingen van agrarisch landgebruik Bescherming van bodem en water, biodiversiteit, C-sequestratie..

17 Het key resultaat Agroforstry is rentabel!

18 En. Boeren staan open voor introduktie van bomen op hun akker

19 Moderne systemen Grasland met walnoot/ kers - Achterhoek

20 Moderne systemen Grasland met walnoot - Achterhoek

21 Moderne systemen Grasland (schapen) met walnoot Boer in Zeeland Diverse duurzame AFS - Stichting Boslandbouw Robinia voor hout op akker - Stichting Robinia Walnoten op grasland - Alterra, PRI Populieren met mais en grasland Alterra Robinia, walnoot...op akker Volker Repelaer Traditionele systemen Stichting Hoogstamfruit Rivierenland

22 Bomen buiten het bos: een eeuw van boomverlies op de akker SAFE project heeft traditionele europeese agroforestry systemen opgespoort Eichhorn M.P., Paris P., Herzog F., Incoll L.D., Liagre F., Mantzanas K., Mayus M., Moreno Marcos G., Pilbeam D., Dupraz C Silvoarable agriculture in Europe past, present and future. Agroforestry Systems, in Press

23 Arisdorf 1999 Arisdorf 1941 (Tanner, 1993)

24

25

26

27 Een moderne aanpak van agroforestry SAFE project heeft gebruik gemaakt van ervaring van pionierboeren en experimenten

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38 Agroforestry en milieu SAFE heeft onderzocht hoe moderne silvoarable systemen tot een beter milieu kunnen bijdragen

39 Landschap

40 sthetiek

41 Bodembescherming

42

43 Biodiversiteit

44 Biologische controle van tarwe luizen

45 Verbetering van waterinfiltratie oename van bodem porositeit en ganische stoff, terrasvorming

46 C sequestratie Het Kyoto protocol onderkent dat agroforestry velden een bijdrage leveren tot C sequestratie C sequestratie van grasland Open grasland: 1 t/ha/jaar Agroforestry grasland(100 populieren/ha): 2,7 t/ha/jaar Bomen brengen C uit de atmosfeer in diepe bodemlagen (door wortelsterfte) voor een lange periode. Gordon et al, 200

47 Bescherming van grondwater tegen verontreiniging door N uitspoeling 0 Distance,m Depth, cm L R Herbs, Km m-3 L R Tree, Km m-3

48 Biofysische efficientie van silvoarable systemen

49 De vraag is, mengen ja of nee

50 Hoe functioneert een silvoarable systeem?

51 Interakties boom en gewas

52 Succes komplementair gebruik van Water licht - nutriënten in tijd of ruimte

53 walnoot - tarwe Montpellier tijd en ruimte

54 Typische vragen van boeren Agrofrestry design: afstanden tussen de boomrijen, afstand boom gewas, orientatie van de boomrijen. Hoeveel jaar kan men een gewas tussen de boomrijen verbouwen? Hoe snel groeit de boom? Zal ik de boom of het gewas het meest bevorderen en hoe? Welke gewassen zijn het meest geschikt voor agroforestry? Bemestingsplan voor het gewas? SAFE modellen geven antwoord.

55 SAFE modellen i-safe : komplex model ter beschrijving van boom-gewas interakties -5 jaar eld-safe : eenvoudig, snel, en robuust voorspellings model jaar rm-safe : economisch model jaar

56 Hi-SAFE odellering van diverse Agroforstsystemen alnoot ilde kers opulier ik Winter- en zomergewas grasland

57 Management opties van het Hi-sAF AFe model Strategische opties (veld opzet) : design inklusief boomenrij azimuth, initiele boom-gewas afstand, initiele gewasrotatie Taktische opties (jaarlijks) : uitdunnen, tak snoeien, kroon snoeien, wortel snoeien, gewasareaal, precisie landbouw

58 De struktuur van Hi-SAFE 3D bovengrondse interakties 3D ondergrondse interakties Variabele boomdichtheid Gewas: multiple, simultane simulaties

59 Hi-SAFE geeft een verklaring voor de boom-gewas interakties Verklaring van de gemeten produktie? Wat zijn de groei beperkende faktoren? Water? Licht? N?

60 Verdeling van licht

61 Uit het perspektief an het gewas

62 Hi-sAFe simuleert die heterogeniteit van de lichtverdeling in het AF-veld N-S bomenrij NW-SE bomenrij Direkte und diffuse straling

63 Opbrengst van tarwe in monokultuur: 4.0 t/ha ,70 3,56 3,52 3,50 3,30 3,31 0,00 3,16 3,41 3,42 3,48 3,51 3,63 3,19 3,53 3,48 3,45 3,39 3,12 3,06 0,00 3,06 3,19 3,42 3,47 3,46 3,65 3,10 3,50 3,45 3,44 3,41 3,12 3,06 0,00 3,12 3,25 3,46 3,48 3,50 3,64 3,11 3,45 3,38 3,34 3,34 3,19 3,07 0,00 3,15 3,46 3,44 3,50 3,60 3,56 3,12 3,59 3,45 3,40 3,38 3,41 3,40 0,00 3,58 3,56 3,63 3,59 3,56 3,56 3,24 3,67 3,65 3,65 3,61 3,66 3,59 0,00 3,57 3,59 3,57 3,62 3,62 3,66 3,34 3,70 3,65 3,68 3,70 3,63 3,44 0,00 3,46 3,45 3,44 3,49 3,52 3,67 3,29 3,59 3,52 3,50 3,48 3,35 3,28 0,00 3,30 3,41 3,48 3,52 3,54 3,63 3,20 Veldkaart: Opbrengst van tarwe in een AFS (walnoot 8 m hoog)

64 Verdeling van water

65 Wateropname van walnoot en tarwe in AFS (Restinclières, )

66 Wateropname (per Voxel) in AFS

67 Wateropname (per Voxel) in AFS

68 West 0,5 Dist from (m) ,5 oom: -1-1,5

69 Hi-sAFe simuleert de wortelverdeling van boom en gewas Agroforestry Forestry No tree roots zone

70 walnoot - tarwe tijd Veld in Zuidfrankrijk Nog water nog licht zijn hier beperkend

71 populier- tarwe, tijd Veld in UK Water en niet licht is groeibeperkend

72 populier- tarwe, ruimte Veld in Zuidfrankrijk licht niet water is groeibeperkend

73 Technische aspecten voor management van AFS Optimale boomdichtheid is laag: bomen/ha Alle bomen zouden produktief zijn Bomen in AFS groeien sneller als in het bos Nord-zuid boomrij is de voorkeur te geven fstand tussen boomrijen moet groot genoeg zijn: m

74 Technische aspecten voor management van AFS omplementarity in resource acquisition by trees and crops Boomschade moet worden voorkomen Plant bomen precies in een rij Maak jonge bomen van afstand zichtbar Beperk snoeien to vormgeving

75 L AGROFORESTERIE N EST PAS UN BOISEMENT DES TERRES AGRICOLES Dit is niet agroforestry

76 Interressante boom-gewas combinaties: Walnoot wintergewas (granen, koolzaad) Prunus, Acer, Fraxinus, Pyrus, Eichen zomergewas (mais, sorghum, zonnebloem) Populier groenten, asperge, wintergewas Altijd wintergewas in de rotatie voor controle boomwortelgroei Mogelijkst geen meerjarige voedergewassen

77 otentiele regios voor AF

78 Bodemerosie Scherpenzeel Torrijos Contouring Contouring Contouring Contouring Soil Loss (tons ha-1 year-1) Soil Loss (tons ha-1 year-1) Contouring Contouring 0 Arable SAF113 Arable SAF113 LU1 LU Arable SAF113 Agroforestry reduceert erosie tot 80%

79 Landschapsdiversiteit Greenveins in the Landscape (%) % Torrijos Vitrey Scherpenzeel status quo (%) Converting 10 % to AF Converting 50 % to AF

80 Waar kan SAF mileuvoordelen hebben? Arable land Potential productive growth of SAFE tree species natural conditions Problems of erosion Low landscape diversity N-leaching Target area

81 De houding van boeren SAFE enquête in 7 EU landen 270 boeren in 14 regios Hoe denken boeren over moderne AFS?

82 Silvoarable Demonstratieveld in Nederland - Veluwe

83 Silvoarable demonstratie veld Veluwe Weg 150 m N 120 m Bos 28 m 30 m 2 m 30 m

84 Boomsorten t x m Alternation of tree species pair rthwards Row 1 Row 2 Row 3 Row 4 Juglans-castanea Juglans-castanea Robinia juglans Juglans castanea Juglans-castanea Juglans-castanea Robinia juglans Juglans castanea Juglans-castanea Juglans-castanea Robinia juglans Juglans castanea Juglans-castanea Juglans-castanea Robinia juglans Juglans castanea Juglans-castanea Juglans-castanea Robinia juglans Juglans castanea Robinia- juglans Prunus- castanea Robinia-prunus Robinia-prunus Robinia- juglans Prunus- castanea Robinia-prunus Robinia-prunus Robinia- juglans Prunus- castanea Robinia-prunus Robinia-prunus Robinia- juglans Prunus- castanea Robinia-prunus Robinia-prunus Robinia- juglans Prunus- castanea Robinia-prunus Robinia-prunus Robinia-prunus Juglans- robinia Prunus- castanea Prunus- castanea Robinia-prunus Juglans- robinia Prunus- castanea Prunus- castanea Robinia-prunus Juglans- robinia Prunus- castanea Prunus- castanea 4 Robinia-prunus Juglans robinia Prunus- castanea Prunus- castanea 2 Robinia-prunus Juglans - robinia Prunus- castanea Prunus- castanea

85 Dank U Danke Thanks Merci Gratia