Genenbanken: Cool en Kool

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Genenbanken: Cool en Kool"

Transcriptie

1 Genenbanken: Cool en Kool Saet&Cruyt museum 4 april 2009 Noor Bas Curator collectie koolgewassen CGN

2 Inhoud presentatie Genenbanken: waarom en hoe wordt agrobiodiversiteit bewaard korte impressie CGN Kool: CGN s kool collectie Cool: The Global Seed Vault in Spitsbergen: waarom, hoe en wat? Cool & Kool: een blik op de toekomst

3 Waarom genenbanken? Zo n jaar geleden domesticeerden boeren de eerste gewassen

4 Waarom genenbanken? Domesticatie en industrialisatie van de landbouw hebben geresulteerd in minder variabele gewassen

5 Waarom genenbanken? Genetische variatie is essentieel voor de toekomstige voedselzekerheid en duurzaam landgebruik

6 Centrum voor Genetische Bronnen Nederland CGN opgericht in 1985 Mandaat: conservering, ontwikkeling en gebruik van genetische bronnen voor land en tuinbouw, vee en bosbouw: Planten Landbouwhuisdieren Bomen

7 CGN Uitvoering wettelijke onderzoekstaken (WOT) namens de Nederlandse overheid Bijdrage aan de uitvoering van internationale afspraken Iso gecertificeerd Planten genenbank: ex situ bewaring van 24 gewassen, accessies

8 CGN s kool collectie 1780 accessies cruciferen Prioriteit aan Brassica oleracea (630 acc s) Doel: in samenwerking met andere genenbanken een doorsnee totale genetische variatie te bewaren Materiaal verkregen: Collecties IVT, SVP, LUW Kweekbedrijven, botanische tuinen Expedities

9 CGN s kool collectie Collectie opbouw Beslissingen in samenwerking met kweekbedrijven en andere experts Rationalisatie (bulken in groepen) Vermeerderen in samenwerking met kweekbedrijven Vermijden duplicatie andere genenbanken (HRI, IPK) Beschrijven van morfologische eigenschappen Alle gegevens in database CGN Evaluaties in EU projecten en door klanten

10 CGN s kool collectie Bewaring Aluminium zakjes bij 20 C Controle van de kiemkracht Gebruik Ondertekenen Material Transfer Agreement 20 jaar: afgifte monsters Cruciferen

11 CGN s kool collectie Klanten: Veredelingsbedrijven Onderzoeksinstituten/universiteiten Stichtingen/initiatieven gericht op biologische landbouw en/of agro biodiversiteit Typen gebruik: Evaluaties op ziekten en plagen, abiotische factoren, inhoudstoffen DNA analyse: evolutie Brassica soorten, eigenschappen Demonstratie (historische tuinen), educatie, op boerderij instandhouding

12 CGN s kool collectie Kenniscentrum voor bredere doelgroep Brochures

13 CGN s kool collectie Kenniscentrum voor bredere doelgroep Brochures Onderwijs

14 CGN s kool collectie Kenniscentrum voor bredere doelgroep Brochures Onderwijs Eeuwig Moes netwerk: bewaren van oude historische land en tuinbouwgewassen

15 Global Seed Vault in Spitsbergen Longyearbyen

16

17 Global Seed Vault in Spitsbergen Waarom? Wereldwijd 1500 genenbanken, 6 miljoen monsters Veel onbekend: kiemkracht, beschikbaarheid en eigenschappen Onzekere financiering Sommige regio s zeer kwetsbaar Global Diversity Trust Missie: veiligstellen van de bewaring en beschikbaarheid van gewas diversiteit voor mondiale voedselzekerheid tot in de eeuwigheid Onvoorspelbare klimaatsveranderingen Onafhankelijk fonds

18 Waarom in Spitsbergen? Ervaring Scandinavische genenbank Afgelegen, stabiele politieke situatie, goede infrastructuur Kluis ingegraven in een berg: fysiek veilig permafrost: monsters blijven bevroren, ook zonder electriciteit Gereed in 2007, ruimte voor 4.5 miljoen monsters

19 Global Seed Vault in Spitsbergen Noorse regering: bouw en onderhoud $ 9 miljoen Global Crop Diversity Trust: logistiek $ per jaar Opening februari 2008 Veel aandacht van de media Februari 2009: unieke zaadmonsters (200 miljoen zaden) opgeslagen

20 Global Seed Vault in Spitsbergen Transport vanuit CGN: monsters > 90% CGN s koolcollectie

21 CGN s kool collectie: de toekomst.. Instandhouden volgens afgesproken normen Gericht inperken: rationaliseren in Europees verband Gericht uitbreiden: recentere rassen (hybriden) oog voor ontwikkelingen in gebruik (biotechnologie) Contacten met klanten: Verkrijgen en doorgeven van materiaal en kennis

22 CGN s kool collectie: de toekomst.. Oud en nieuw materiaal verzamelen, bewaren en tonen Oude en nieuwe verhalen verzamelen, bewaren en vertellen Genenbank als voedselbron

23 Hartelijk dank voor uw aandacht!

CGN, de Nederlandse genenbank

CGN, de Nederlandse genenbank CGN, de Nederlandse genenbank met o.a. granen 20170526, Roel Hoekstra Biodiversiteit begin van de biodiversiteit: evolutie geleidelijk of met schokken begin van agro-biodiversiteit: domesticatie boeren

Nadere informatie

Wilde gewasverwanten in Nederland: inventarisatie en conservering

Wilde gewasverwanten in Nederland: inventarisatie en conservering Wilde gewasverwanten in Nederland: inventarisatie en conservering Rob van Treuren CGN bijeenkomst Wageningen, 14 maart 2016 CGN: geschiedenis en mandaat Geschiedenis 1985: PGR programma ingevoerd - Garantie

Nadere informatie

Ik zie door de bomen het bos niet meer

Ik zie door de bomen het bos niet meer Ik zie door de bomen het bos niet meer Structuur St de Oerakker en verbanden met andere agroorganisaties Chris Kik, 29 november 2017 Introductie vaak gehoorde verzuchting op bijeenkomsten: St de Oerakker,

Nadere informatie

Wilde plannen voor wilde planten

Wilde plannen voor wilde planten Wilde plannen voor wilde planten Rob van Treuren FLORON dag, 10 december 2016 CGN: geschiedenis en mandaat Geschiedenis 1985: PGR programma ingevoerd - Garantie toegang tot genetische bronnen - Ondersteuning

Nadere informatie

Communicatie en social media

Communicatie en social media Communicatie en social media #dvgd #diversiteit @cgn_wageningen www.wur.nl/cgn Ppt s Resultaten van de dag Nieuwsberichten en nieuwsbrief Centrum voor Genetische Bronnen, Nederland (CGN) Rol en Ambities

Nadere informatie

Diversiteit in peulvruchten

Diversiteit in peulvruchten Diversiteit in peulvruchten vanuit genenbank perspectief Noor Bas, Amerongen, 25 juni 2016 Diversiteit in peulvruchten Ontstaan van de gewassen Bewaren van diversiteit door genenbanken Belang diversiteit

Nadere informatie

Voedselzekerheid en de rol van genenbanken

Voedselzekerheid en de rol van genenbanken Voedselzekerheid en de rol van genenbanken Chris Kik, 13 februari 2016 Overzicht presentatie Introductie biodiversiteit voedselzekerheid genetische erosie De rol van genenbanken Gebruik van genenbankmateriaal

Nadere informatie

Netwerk Eeuwig Moes en de rol van het CGN

Netwerk Eeuwig Moes en de rol van het CGN Netwerk Eeuwig Moes en de rol van het CGN Chris Kik, Noor Bas, Lau Simonse & Sierd Zijlstra CGN, Wageningen, the Netherlands Overzicht presentatie Introductie bioculturele initiatieven in Nederland sterkte-zwakte

Nadere informatie

Diversiteit in peulvruchten

Diversiteit in peulvruchten Diversiteit in peulvruchten Op je bord en in de vriezer Noor Bas, Arnhem, 25 september 2016 Soorten peulvruchten Droge bonen (bruine, witte, borlotti/ kievits, cannellini, flageolet, lima,...) Lupine

Nadere informatie

Behoud van genetische diversiteit

Behoud van genetische diversiteit Behoud van genetische diversiteit De rol van het Centre for Genetic Resources, the Netherlands CGN zorgt voor behoud en duurzaam gebruik van genetische diversiteit 'Genetic resources' means material of

Nadere informatie

Erfgoedzaden: behoud door gebruik

Erfgoedzaden: behoud door gebruik Erfgoedzaden: behoud door gebruik Francine van Rossum, Rics Maris en Chris Kik 15 oktober 2015 Inleiding Nederland heeft voor het behoud van haar cultureel en biocultureel erfgoed structuren ontwikkeld,

Nadere informatie

Belang maar ook bedreiging van de diversiteit aan rassen en gewassen. De noodzaak van Agrobiodiversiteit. Michel Haring Hoogleraar Plantenfysiologie

Belang maar ook bedreiging van de diversiteit aan rassen en gewassen. De noodzaak van Agrobiodiversiteit. Michel Haring Hoogleraar Plantenfysiologie Een deel van de biodiversiteit van de Aardappel Belang maar ook bedreiging van de diversiteit aan rassen en gewassen De noodzaak van Agrobiodiversiteit Michel Haring Hoogleraar Plantenfysiologie Agro-biodiversiteit:

Nadere informatie

12950/17 van/asd/dp 1 DG B 2B

12950/17 van/asd/dp 1 DG B 2B Raad van de Europese Unie Brussel, 9 oktober 2017 (OR. en) 12950/17 AGRI 530 FAO 41 RESULTAAT BESPREKINGEN van: d.d.: 9 oktober 2017 aan: het secretariaat-generaal van de Raad de delegaties nr. vorig doc.:

Nadere informatie

Rapport enquête en workshop (Bio Vak Zwolle 2012) Locale rassen; het juiste ras locatie teler concept Bertus Buizer & Kitty de Jager, december 2012

Rapport enquête en workshop (Bio Vak Zwolle 2012) Locale rassen; het juiste ras locatie teler concept Bertus Buizer & Kitty de Jager, december 2012 Rapport enquête en workshop (Bio Vak Zwolle 2012) Locale rassen; het juiste ras locatie teler concept Bertus Buizer & Kitty de Jager, december 2012 Inleiding: De veredeling van gewassen heeft onder andere

Nadere informatie

Winning en opslag van sperma van zeldzame Nederlandse konijnenrassen

Winning en opslag van sperma van zeldzame Nederlandse konijnenrassen Winning en opslag van sperma van zeldzame Nederlandse konijnenrassen 30 mei 2014 te Arnhem Rita Hoving, Agnes de Wit, Kees Zuidberg, en Henk Sulkers Agenda van vanochtend Koffie/thee Welkom op Stadsboerderij

Nadere informatie

Presentatie Aart Osman Driebergen, 4 november 2010

Presentatie Aart Osman Driebergen, 4 november 2010 Presentatie Aart Osman Driebergen, 4 november 2010 Opzet presentatie Inleiding Farm Seed Opportunities Zaadinitiatieven: PAIS, Frankrijk Allkorn, Scandinavië Analyse en zorgpunten nieuwe richtlijnen Instandhoudingsrassen

Nadere informatie

Een wereld door verschil op kinderboerderijen?

Een wereld door verschil op kinderboerderijen? Een wereld door verschil op kinderboerderijen? Kor Oldenbroek Centrum voor Genetische Bronnen Nederland SZH en MEC Centrum voor Genetische Bronnen Planten Dieren Bomen Ex situ In situ Kennisoverdracht

Nadere informatie

Verslag van de Dag van de Genetische Diversiteit

Verslag van de Dag van de Genetische Diversiteit Verslag van de Dag van de Genetische Diversiteit 31 oktober 2012 Kasteel Groeneveld Baarn Bouwstenen voor een Agenda voor de Genetische Bronnen tot 2025 Kor Oldenbroek (CGN), Sipke Joost Hiemstra (CGN)

Nadere informatie

Belanghebbenden bij genetische bronnen: een politiek perspectief

Belanghebbenden bij genetische bronnen: een politiek perspectief Belanghebbenden bij genetische bronnen: een politiek perspectief Bert Visser 11 november 2016 Inhoud Welke doelen? behoud en gebruik, en doelen daarachter? Welke belangen en actoren? bij instandhouding

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directoraat-generaal Agro en Directie Europees Landbouwen Bezoekadres Bezuidenhoutseweg

Nadere informatie

Slide 1. Hybride rassen. Voor- en nadelen. Clemens van de Wiel, Jan Schaart & Bert Lotz

Slide 1. Hybride rassen. Voor- en nadelen. Clemens van de Wiel, Jan Schaart & Bert Lotz Slide 1 Hybride rassen Voor- en nadelen Clemens van de Wiel, Jan Schaart & Bert Lotz Slide 2 Hybride rassen Hybride (F1) rassen standaard in tal van gewassen Akkerbouw: maïs, suikerbiet, koolzaad Groenten:

Nadere informatie

gebruik van genetische bronnen regels voor internationale uitwisseling Nationaal Contactpunt voor Toegang en Verdeling van Voordelen

gebruik van genetische bronnen regels voor internationale uitwisseling Nationaal Contactpunt voor Toegang en Verdeling van Voordelen gebruik van genetische bronnen regels voor internationale uitwisseling Nationaal Contactpunt voor Toegang en Verdeling van Voordelen 1 toegang en verdeling van voordelen (ABS) Internationale regels zijn

Nadere informatie

Kennismiddag Ruimte voor de aardappel

Kennismiddag Ruimte voor de aardappel Kennismiddag Ruimte voor de aardappel 23.11.2017 Ir. Jeroen Bakker Sector Veredelaar Retail Fresh HZPC Veredelen voor de Toekomst Mét of zonder nieuwe veredelingsmethoden? Curriculum vitae Jeroen Bakker

Nadere informatie

De toekomst van agrobiodiversiteit in landbouwproductiesystemen en cultuurgewassen. Wannes Keulemans 30 november 2015

De toekomst van agrobiodiversiteit in landbouwproductiesystemen en cultuurgewassen. Wannes Keulemans 30 november 2015 De toekomst van agrobiodiversiteit in landbouwproductiesystemen en cultuurgewassen Wannes Keulemans 30 november 2015 structuur Voedselproductie en voedselzekerheid Wat verstaan we onder agrobiodiversiteit

Nadere informatie

Nationaal plan voor het in situ behoud en de stimulering van het gebruik van ons Nederlands levend cultureel erfgoed

Nationaal plan voor het in situ behoud en de stimulering van het gebruik van ons Nederlands levend cultureel erfgoed Nationaal plan voor het in situ behoud en de stimulering van het gebruik van ons Nederlands levend cultureel erfgoed Ambitie Zonder agrobiodiversiteit geen voedselzekerheid. Onder dit motto hebben drie

Nadere informatie

Genetisch gemodificeerde (GG) gewassen: maatschappelijke betekenis en regelgeving

Genetisch gemodificeerde (GG) gewassen: maatschappelijke betekenis en regelgeving Genetisch gemodificeerde (GG) gewassen: maatschappelijke betekenis en regelgeving Presentatie voor Commissie Fysiek Domein gemeente Stichtse Vecht Dirk Stemerding 16 juni 2015 www.rathenau.nl info@rathenau.nl

Nadere informatie

De impact van genomics (toepassing DNAtechnieken)

De impact van genomics (toepassing DNAtechnieken) De impact van genomics (toepassing DNAtechnieken) op dierlijke genenbanken Gebaseerd op een boek dat begin 2017 verschijnt: Genomic management of animal genetic diversity Kor Oldenbroek, CGN Doelstelling

Nadere informatie

1. Conclusies PSR voor situatie NL 2. Wat is St Zaadgoed 3. Nieuwe ambities St Zaadgoed 4. Actuele plannen St Zaadgoed 5. Kennismaking de Zaderij 6.

1. Conclusies PSR voor situatie NL 2. Wat is St Zaadgoed 3. Nieuwe ambities St Zaadgoed 4. Actuele plannen St Zaadgoed 5. Kennismaking de Zaderij 6. 1. Conclusies PSR voor situatie NL 2. Wat is St Zaadgoed 3. Nieuwe ambities St Zaadgoed 4. Actuele plannen St Zaadgoed 5. Kennismaking de Zaderij 6. Noodzaak van Samenwerking en Coördinatie Conclusies

Nadere informatie

Weerbare productiesystemen

Weerbare productiesystemen Weerbare productiesystemen Van theorie naar praktijk 26 november 2014, Wijnand Sukkel Produceren we voedsel in een ecosysteem of in een fabriek? Beheren? of beheersen? Ontwikkelingen in de landbouw Schaalvergroting,

Nadere informatie

UNITING THE ORGANIC WORLD

UNITING THE ORGANIC WORLD International Federation of Organic Agriculture Movements Principles of Organic Agriculture 1 Beginselen van de Biologische Landbouw De Beginselen vormen de wortels, waaruit de biologische landbouw groeit

Nadere informatie

Een visie op de toekomstige landbouw in Nederland

Een visie op de toekomstige landbouw in Nederland Een visie op de toekomstige landbouw in Nederland Jan Willem Erisman ALV Markdal, Galder, 24 september 2018 Inhoud Introductie Louis Bolk Instituut Achtergronden huidige landbouw De visie van de minister

Nadere informatie

Het Nagoya Protocol en de Europese regels m.b.t. het gebruik van genetische bronnen

Het Nagoya Protocol en de Europese regels m.b.t. het gebruik van genetische bronnen Het Nagoya Protocol en de Europese regels m.b.t. het gebruik van genetische bronnen Martin Brink, CGN 4 juli 2019 Het Nagoya Protocol Doel de eerlijke en billijke verdeling van de voordelen die voortvloeien

Nadere informatie

Functionele Agrobiodiversiteit. Inleiding inspiratiedag

Functionele Agrobiodiversiteit. Inleiding inspiratiedag Functionele Agrobiodiversiteit Inleiding inspiratiedag Initiatiefnemers? AGNABIO kernteam Karen Katrien AGNABIO Structureel overleg tussen LNE en LV mbt Agrarisch natuurbeheer en agrobiodiversiteit Karolien

Nadere informatie

Bronnen van ons bestaan behoud en duurzaamheid van genetische diversiteit

Bronnen van ons bestaan behoud en duurzaamheid van genetische diversiteit Bronnen van ons bestaan behoud en duurzaamheid van genetische diversiteit Bronnen van ons bestaan behoud en duurzaam gebruik van genetische diversiteit Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal,

Nadere informatie

Hoe zeldzaam zijn zeldzame rassen?

Hoe zeldzaam zijn zeldzame rassen? Hoe zeldzaam zijn zeldzame rassen? Over het monitoren van populaties Rita Hoving, Centrum voor Genetische Bronnen, Nederland 25 augustus 2012, familiedag SZH Centre for Genetic Resources, the Netherlands

Nadere informatie

Waarom een ZadenBib?

Waarom een ZadenBib? Waarom een ZadenBib? Wat is een ZadenBib? Bibliotheek Zelf geoogste zaden binnenbrengen en/of meenemen. eetbare planten, medicinale planten, sierplanten, bloemen, vergeten groenten, kruiden, Toegankelijk

Nadere informatie

Potatoes goes wild Marktvooruitzichten

Potatoes goes wild Marktvooruitzichten Potatoes goes wild Marktvooruitzichten 22 juni 2018 Inhoudsopgave 01 Introductie Agrico 02 De wereld 03 Buitenlandse concurrentie 04 Leveranciers 05 Afnemers 06 Marktverkenning 07 Toekomst / Trends 01

Nadere informatie

Genetische bronnen (incl. wilde verwanten) van gewassen

Genetische bronnen (incl. wilde verwanten) van gewassen Genetische bronnen (incl. wilde verwanten) van gewassen 20170216, Roel Hoekstra inhoud Van biodiversiteit tot voedsel Genenbanken en CGN wet- & regelgeving collecties en activiteiten gebruik Wilde verwanten

Nadere informatie

BOUWEN AAN BEWUSTWORDING PROJECTENBOEK EERSTE FASE

BOUWEN AAN BEWUSTWORDING PROJECTENBOEK EERSTE FASE LAAT JE VERWONDEREN DOOR HET PLANTENRIJK BOUWEN AAN BEWUSTWORDING PROJECTENBOEK EERSTE FASE 2017-2020 Von Gimborn Arboretum wordt Nationaal Bomenmuseum Zonder bomen en andere planten kunnen mens en dier

Nadere informatie

Basisprincipes fokkerij en inteelt

Basisprincipes fokkerij en inteelt Basisprincipes fokkerij en inteelt Krista A. Engelsma Centrum voor Genetische Bronnen Nederland (CGN) Introductie Fokkerij ras Dieren met bepaalde eigenschappen Genetische vooruitgang Selectie Open/gesloten

Nadere informatie

Wie de wereld nu echt voedt. 8 inzichten Vandana Shiva

Wie de wereld nu echt voedt. 8 inzichten Vandana Shiva Wie de wereld nu echt voedt 8 inzichten Vandana Shiva Teksten alle teksten komen uit de inleiding van Wie de wereld nu echt voedt Vandana Shiva ISBN 978-90-6224-018-0 2016 Uitgeverij Jan van Arkel Niets

Nadere informatie

Fries Levend Erfgoed. Werken aan verscheidenheid

Fries Levend Erfgoed. Werken aan verscheidenheid Fries Levend Erfgoed Werken aan verscheidenheid I FUNCTIES - Verzamelen - Behouden - Beschrijven/documenteren - Gebruik - Voorlichting/educatie Verzamelen: De Friese en met Fryslân verwante landbouwgewassen

Nadere informatie

de herkomst van kool Vroege introductie van Nederlandse koolsoorten in Denemarken. Een belangrijke internationale relatie bestond met het Deense

de herkomst van kool Vroege introductie van Nederlandse koolsoorten in Denemarken. Een belangrijke internationale relatie bestond met het Deense Koolin Nederland geschiedenis van teelt en veredeling de herkomst van kool Een pagina over Wilde Koole uit het Cruydt-Boeck (heruitgave 1644) van de herbalist en geneesheer Rembertus Dodonaeus (1517-1585)

Nadere informatie

Bijeenkomst Alumni Wageningen. Datum 15 april 2014. Bijdrage van de veredeling aan de wereldvoedselvoorziening

Bijeenkomst Alumni Wageningen. Datum 15 april 2014. Bijdrage van de veredeling aan de wereldvoedselvoorziening Bijeenkomst Alumni Wageningen Datum 15 april 2014 Bijdrage van de veredeling aan de wereldvoedselvoorziening Wageningen NM 10 1971 1979 Jan Omvlee 100% zelfstandig 100% mensen 100% groenten Onze aanpak

Nadere informatie

Europese Unie Communautair Bureau voor Plantenrassen TECHNISCHE VRAGENLIJST

Europese Unie Communautair Bureau voor Plantenrassen TECHNISCHE VRAGENLIJST Europese Unie Communautair Bureau voor Plantenrassen TECHNISCHE VRAGENLIJST In te vullen in verband met een aanvraag voor een Communautair kwekersrecht. Wilt u alle vragen beatnwoorden. Een vraag die niet

Nadere informatie

Kool. in Nederland. Geschiedenis van teelt en veredeling

Kool. in Nederland. Geschiedenis van teelt en veredeling Kool in Nederland Geschiedenis van teelt en veredeling De herkomst van kool Een pagina uit het Cruijdeboeck van geneesheer en plantkundige Rembertus Dodonaeus. (1 ste ed. 1554; eigen opname; org.: Special

Nadere informatie

De Oranje Lijst van het Centrum voor Genetische Bronnen Nederland (CGN)

De Oranje Lijst van het Centrum voor Genetische Bronnen Nederland (CGN) De Oranje Lijst van het Centrum voor Genetische Bronnen Nederland (CGN) November 2015, Lau Simonse en Sierd Zijlstra De Groenten, Granen en Fruit die Nederlanders aten van 1850 tot de Tweede Wereldoorlog

Nadere informatie

Herintroductie en exploitatie van oude Zeeuwse landbouwrassen. ArndJan van Wijk

Herintroductie en exploitatie van oude Zeeuwse landbouwrassen. ArndJan van Wijk Herintroductie en exploitatie van oude Zeeuwse landbouwrassen ArndJan van Wijk Stichting Op Goede Gronden Doelstelling In standhouden traditionele Zeeuwse landbouw Oude landbouwrassen Paarden tractie Oude

Nadere informatie

Symposium Dag van de Garnaal. 31 oktober De coöperatie

Symposium Dag van de Garnaal. 31 oktober De coöperatie Symposium Dag van de Garnaal 31 oktober 2014 De coöperatie Indeling presentatie 1. NCR 2. De coöperatie Wat zijn ontwikkelingen Hoe werken coöperaties Wat betekenen coöperaties voor agrofood 3. Uitdagingen

Nadere informatie

Cryoconservering van runderrassen in Nederland

Cryoconservering van runderrassen in Nederland Cryoconservering van runderrassen in Nederland Inleiding Een aantal inheemse Europese runderrassen wordt met uitsterven bedreigd. Het door de EU gefinancierde project EURECA (Towards (self)sustainability

Nadere informatie

Stadsboeren in Nederland

Stadsboeren in Nederland Stadsboeren in Nederland Door: ir. Rosanne Metaal Directie Europees Landbouwbeleid &Voedselzekerheid DG AGRO, Ministerie Economische Zaken Presentatie Alumni-netwerk, 12 november 2013, Uit Je Eigen Stad

Nadere informatie

Wat is biodiversiteit? Hoeveel biodiversiteit is er (wereldwijd en

Wat is biodiversiteit? Hoeveel biodiversiteit is er (wereldwijd en Biodiversiteit Cursus Natuur-in-zicht 1 Inhoud Wat is biodiversiteit? Hoeveel biodiversiteit is er (wereldwijd en bij ons)? Waar komt die biodiversiteit vandaan? Waarom is biodiversiteit belangrijk? Hoe

Nadere informatie

Inteelt, verwantschappen en consequenties van inteelt

Inteelt, verwantschappen en consequenties van inteelt Inteelt, verwantschappen en consequenties van inteelt Jack J. Windig CGN Agrobiodiversiteit Oude rassen Waard om te bewaren Mooi Cultureel Erfgoed Herbergen unieke genetische eigenschappen Ook in: Conventie

Nadere informatie

Het Nagoya Protocol en de gevolgen voor gebruikers van genetische bronnen

Het Nagoya Protocol en de gevolgen voor gebruikers van genetische bronnen Het Nagoya Protocol en de gevolgen voor gebruikers van genetische bronnen Martin Brink, CGN 2 november 2017 Achtergrond CBD (1993): nationale soevereine rechten over genetische bronnen (planten, dieren,

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Zaadhandel de macht van de multinationals in de Europese Unie Ik heb al een aantal artikelen geschreven over de macht van de multinationals in de Europese Unie. Een van deze artikelen gaat over de zaadhandel

Nadere informatie

Genetische variatie in de Nederlandse populatie Brandrode runderen

Genetische variatie in de Nederlandse populatie Brandrode runderen Genetische variatie in de Nederlandse populatie Brandrode runderen Analyse en beleidsadvies Ina Hulsegge, Jack Windig, Sipke Joost Hiemstra en Rita Hoving CGN Rapport 27 Centrum voor Genetische Bronnen

Nadere informatie

De meest revolutionaire momenten belicht, de momenten waarin iets gebeurde waardoor nieuwe dingen ontstonden.

De meest revolutionaire momenten belicht, de momenten waarin iets gebeurde waardoor nieuwe dingen ontstonden. De acht drempels van David Christian. De meest revolutionaire momenten belicht, de momenten waarin iets gebeurde waardoor nieuwe dingen ontstonden. De Big Bang. De sterren lichten op. Nieuwe chemische

Nadere informatie

Bronnen van ons bestaan - behoud en duurzaam gebruik van genetische diversiteit

Bronnen van ons bestaan - behoud en duurzaam gebruik van genetische diversiteit Bronnen van ons bestaan - behoud en duurzaam gebruik van genetische diversiteit Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, Het behoud en duurzaam gebruik van genetische bronnen is essentieel

Nadere informatie

Weerbaarheid door diversiteit. Studiedag NVTL 2015, Wijnand Sukkel

Weerbaarheid door diversiteit. Studiedag NVTL 2015, Wijnand Sukkel Weerbaarheid door diversiteit Studiedag NVTL 2015, Wijnand Sukkel Ontwikkelingen in de landbouw Schaalvergroting, afnemende genetische (gewas) diversiteit in tijd en ruimte Uitsluiten van niet productieve

Nadere informatie

Verslag thema-bijeenkomst: Zaai- en plantgoed. 29 november 2016, Tuinen van Weldadigheid

Verslag thema-bijeenkomst: Zaai- en plantgoed. 29 november 2016, Tuinen van Weldadigheid Verslag thema-bijeenkomst: Zaai- en plantgoed. 29 november 2016, Tuinen van Weldadigheid Aanwezig: Maaike (Tuin Salland), Martien (Heerlijkheid de Hare), Piet (De Stek), Willem (Kwekerij A8), Floor ('n

Nadere informatie

Conferentie Boeren bedrijven biodiversiteit

Conferentie Boeren bedrijven biodiversiteit Conferentie Boeren bedrijven biodiversiteit Biodiversiteit in de landbouw Het gebruik van biodiversiteit in de landbouw neemt meer en meer toe. Het biedt nieuwe kansen voor boeren en tuinders. Slim benutten

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA 's-gravenhage

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA 's-gravenhage > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA 's-gravenhage Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus

Nadere informatie

1. Wanneer kan je een octrooi (=patent) nemen op een planteigenschap die voordien nog niet gekend was in de landbouw?

1. Wanneer kan je een octrooi (=patent) nemen op een planteigenschap die voordien nog niet gekend was in de landbouw? Q&A Octrooien op planteigenschappen 1. Wanneer kan je een octrooi (=patent) nemen op een planteigenschap die voordien nog niet gekend was in de landbouw? Als het Europees Octrooi Bureau een patent verleent,

Nadere informatie

Domesticeren, fokken, winnen en verliezen

Domesticeren, fokken, winnen en verliezen Domesticeren, fokken, winnen en verliezen Natuurlijke en kunstmatige selectie Kor Oldenbroek Centrum voor Genetische Bronnen Nederland (WUR) De Vereniging Het Nederlandsch Natuur en Geneeskundig Congres

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 34 142 Regels ter implementatie van het Nagoya Protocol (Wet implementatie Nagoya Protocol) Nr. 6 NOTA NAAR AANLEIDING VAN HET VERSLAG Ontvangen

Nadere informatie

Stikstofproblematiek: kader voor duurzame voedselproductie

Stikstofproblematiek: kader voor duurzame voedselproductie Stikstofproblematiek: kader voor duurzame voedselproductie Jan Willem Erisman Arnhem, 24 januari 2018 Louis Bolk (1866-1930) Hoe ruimer zou onze opvatting van het leven zijn, indien het ons gegeven was

Nadere informatie

Wat is natuurinclusieve landbouw?

Wat is natuurinclusieve landbouw? Wat is natuurinclusieve landbouw? Jan Willem Erisman 's-hertogenbosch, 3 april 2018 Louis Bolk instituut Natuurinclusief: denken, ontwerpen en doen J.P. Thysse Waar wij wonen RV www.louisbolk.org Consumentenprijs

Nadere informatie

INTERNATIONAAL VERDRAG INZAKE PLANTGENETISCHE HULPBRONNEN VOOR VOEDING EN LANDBOUW 1 PREAMBULE

INTERNATIONAAL VERDRAG INZAKE PLANTGENETISCHE HULPBRONNEN VOOR VOEDING EN LANDBOUW 1 PREAMBULE INTERNATIONAAL VERDRAG INZAKE PLANTGENETISCHE HULPBRONNEN VOOR VOEDING EN LANDBOUW 1 De verdragsluitende partijen, PREAMBULE Overtuigd van het speciale karakter van plantgenetische hulpbronnen voor voeding

Nadere informatie

Populatiegenetica van de mantelbaviaan Papio hamadryas, in Emmen en Amersfoort

Populatiegenetica van de mantelbaviaan Papio hamadryas, in Emmen en Amersfoort Populatiegenetica van de mantelbaviaan Papio hamadryas, in Emmen en Amersfoort Jack Windig, Richard Crooymans, Mirte Bosse, Hendrik-Jan Megens, Yvonne van de Weetering, Ilse Kornegoor, Esmee Rienstra,

Nadere informatie

Standard Material Transfer Agreement (SMTA)

Standard Material Transfer Agreement (SMTA) Standard Material Transfer Agreement (SMTA) Martin Brink, CGN 2 mei 2017 ABS landschap Convention on Biological Diversity (CBD, 1993) Nagoya Protocol (2014) International Treaty on Plant Genetic Resources

Nadere informatie

Bomen en voedsel Deze combinatie en manier van landbouw wordt ook wel agroforestry

Bomen en voedsel Deze combinatie en manier van landbouw wordt ook wel agroforestry 21-2016 Beste lezers van deze nieuwsbrief, Het werk dat we doen zet zich nog altijd onvermoeid voort. De kennis het netwerk en de infrastructuur die we de afgelopen 6 jaar hebben opgebouwd maken het mogelijk

Nadere informatie

Levende plantencollecties en onderzoek, in het licht van het Nagoya Protocol.

Levende plantencollecties en onderzoek, in het licht van het Nagoya Protocol. Levende plantencollecties en onderzoek, in het licht van het Nagoya Protocol. Bert van den Wollenberg, Botanische Tuin TU Delft, & medeoprichter van IPEN Julianalaan 67, 2628 BC Delft, email: l.j.w.vandenwollenberg@tudelft.nl

Nadere informatie

Draagvlak bij burgers voor duurzaamheid. Corjan Brink, Theo Aalbers, Kees Vringer

Draagvlak bij burgers voor duurzaamheid. Corjan Brink, Theo Aalbers, Kees Vringer Draagvlak bij burgers voor duurzaamheid Corjan Brink, Theo Aalbers, Kees Vringer Samenvatting Burgers verwachten dat de overheid het voortouw neemt bij het aanpakken van duurzaamheidsproblemen. In deze

Nadere informatie

Jantineke Hofland Zijlstra, Wageningen UR Glastuinbouw

Jantineke Hofland Zijlstra, Wageningen UR Glastuinbouw Toepassing van moleculaire technieken voor monitoring van bodemschimmels in de glastuinbouw: van droom naar werkelijkheid Jantineke Hofland Zijlstra, Wageningen UR Glastuinbouw Monitoring schimmels in

Nadere informatie

Natuur In Zicht - Biodiversiteit

Natuur In Zicht - Biodiversiteit Natuur In Zicht - Biodiversiteit Kennismaking lesgever 2 1 Lesverloop 3 Biodiversiteit: wat is het? Hoe ontstaat het? Belang van biodiversiteit Bedreiging van biodiversiteit Wat kan je zelf doen? Hectarespel

Nadere informatie

Hybride aardappel, versnelling van veredeling en vermeerdering

Hybride aardappel, versnelling van veredeling en vermeerdering Hybride aardappel, versnelling van veredeling en vermeerdering Pim Lindhout Jaarcongres Nederlandse Akkerbouw Vakbond De Schakel, Nijkerk 28 februari 2018 Solynta oprichters Theo Schotte, veredeling Hein

Nadere informatie

Agroforestry als middel om de gevolgen van HIV/AIDS te verzachten.

Agroforestry als middel om de gevolgen van HIV/AIDS te verzachten. Agroforestry als middel om de gevolgen van HIV/AIDS te verzachten. boeren met bomen II Ard Lengkeek 20 April 2004 Alterra Wageningen sed on Manual O/Netherlands Partnership Project ad technical unit: FAO

Nadere informatie

Geert Boink NNGC Utrecht 13 november 2010 Domesticatie en inteelt

Geert Boink NNGC Utrecht 13 november 2010 Domesticatie en inteelt Geert Boink NNGC Utrecht 13 november 2010 Domesticatie en inteelt Onderwerpen Wat is een zeldzaam(landbouw)huisdier ras? Waarom is het behoud van deze rassen belangrijk? De SZH, haar missie en middelen

Nadere informatie

. naturalis. nederlands centrum voor biodiversiteit. leiden. plantpathogenen, onderdeel van biodiversiteit? kennis en innovatie in breed perspectief

. naturalis. nederlands centrum voor biodiversiteit. leiden. plantpathogenen, onderdeel van biodiversiteit? kennis en innovatie in breed perspectief . naturalis nederlands centrum voor biodiversiteit. leiden plantpathogenen, onderdeel van biodiversiteit? kennis en innovatie in breed perspectief . naturalis nederlands centrum voor biodiversiteit. leiden

Nadere informatie

Bijen en zo. Villa Augustus 6 mei 2014. Adriaan Guldemond, CLM Eva Cossee

Bijen en zo. Villa Augustus 6 mei 2014. Adriaan Guldemond, CLM Eva Cossee Bijen en zo Villa Augustus 6 mei 2014 Adriaan Guldemond, CLM Eva Cossee Maar eerst een BIJENQUIZ Alle antwoorden staan in Het lied van de honing Vraag 1: Hoe lang leeft een bijenkoningin? 1 jaar of 5 jaar

Nadere informatie

BRANDRODE BRANDBRIEF ZELDZAME HUISDIERRASSEN VIJF VOOR TWAALF VOOR ONS LEVENDE ERFGOED!

BRANDRODE BRANDBRIEF ZELDZAME HUISDIERRASSEN VIJF VOOR TWAALF VOOR ONS LEVENDE ERFGOED! BRANDRODE BRANDBRIEF ZELDZAME HUISDIERRASSEN VIJF VOOR TWAALF VOOR ONS LEVENDE ERFGOED! Bezoek en postadres kantoor Gebouw De Valk, Dreijenlaan 2 6703 HA Wageningen 06-54 92 22 75 info@szh.nl www.szh.nl

Nadere informatie

Het Mobiel Erfgoed Plein

Het Mobiel Erfgoed Plein Het Mobiel Erfgoed Plein 30 april 2017 Mobiele Collectie Nederland Eén van de belangrijkste doelstellingen van de stichting Mobiele Collectie Nederland (MCN) is het verhogen van de zichtbaarheid van mobiel

Nadere informatie

Naturalis Society Samen richting geven aan een duurzame toekomst

Naturalis Society Samen richting geven aan een duurzame toekomst Samen richting geven aan een duurzame toekomst Aan één van deze onderzoeksdomeinen kunt u zich verbinden. Evolutie Darwinvinken Paleoecologie Schedelkapje Homo erectus Etnobotanie Cadé apothekers herbarium

Nadere informatie

Hightech meets Nature. Natuurinclusief en precisielandbouw

Hightech meets Nature. Natuurinclusief en precisielandbouw Hightech meets Nature Natuurinclusief en precisielandbouw Joris Roskam, 26 januari 2018 Bayer Science for a better life Innovatie voor mensen, dieren en planten Mensen Dieren Planten Page 2 Bayer Crop

Nadere informatie

Duurzaam en helder naar de toekomst

Duurzaam en helder naar de toekomst Duurzaam en helder naar de toekomst De visie en ambitie van Nefyto Visie Voor een productieve en duurzame landen tuinbouw is geïntegreerde gewasbescherming een belangrijke voorwaarde. Deze land- en tuinbouw

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2013 2014 26 407 Biodiversiteit Nr. 94 VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld 1 juli 2014 De vaste commissie voor Economische Zaken heeft een aantal

Nadere informatie

Randvoorwaarden behoud Nederlands Landvarken Van enthousiasme naar actie!

Randvoorwaarden behoud Nederlands Landvarken Van enthousiasme naar actie! Randvoorwaarden behoud Nederlands Landvarken Van enthousiasme naar actie! Rita Hoving, Sipke Joost Hiemstra, Kor Oldenbroek, CGN 13 september 2014 Arnhem Outline van ons verhaal Waarom Nederlands Landvarken

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directoraat-generaal Agro en Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den

Nadere informatie

Kijken vanuit het landbouwsysteem naar veredeling

Kijken vanuit het landbouwsysteem naar veredeling Verslag studiedag 30 november 2018, Melle Kijken vanuit het landbouwsysteem naar veredeling Of hoe werken we aan veerkrachtige en vitale rassen? Georganiseerd door de VZW Vitale Rassen (voordien Netwerk

Nadere informatie

Beschrijving en karakterisering van ons nationale historische fruitrassenbestand appel. verantwoording, missie, prioriteiten en plan van aanpak

Beschrijving en karakterisering van ons nationale historische fruitrassenbestand appel. verantwoording, missie, prioriteiten en plan van aanpak Bijlage bij agendapunt 4 Discussiestuk betreffende het Nederlands FruitNetwerk Beschrijving en karakterisering van ons nationale historische fruitrassenbestand appel verantwoording, missie, prioriteiten

Nadere informatie

Welke richting volg je? In welke mate ga je akkoord met volgende stellingen?

Welke richting volg je? In welke mate ga je akkoord met volgende stellingen? Groepsnummer: Nummer respondent: Beste leerling, Hieronder vind je een aantal vragen. Lees de opdrachten aandachtig en probeer zo nauwkeurig mogelijk te antwoorden. Laat geen vragen open. Als je iets niet

Nadere informatie

Gelukkig hebben we het zaad nog

Gelukkig hebben we het zaad nog Gelukkig hebben we het zaad nog H. Woelders Livestock Research / Centrum voor Genetische Bronnen (CGN) Lelystad Deze voordracht I. Waarom behoud van genetische diversiteit? De rol van genenbanken II. De

Nadere informatie

Waarschuwings- en adviesmodellen

Waarschuwings- en adviesmodellen Waarschuwings- en adviesmodellen Michel Kockelkoren Verdict Systems BV Studiemiddag Zachtfruit Feb. 2014 i.s.m. de firma Vlamings Inhoud: Waarschuwings- en adviesmodellen Algemene inleiding Huidige mogelijkheden

Nadere informatie

uw brief van uw kenmerk ons kenmerk datum DN. 2008/ april 2008

uw brief van uw kenmerk ons kenmerk datum DN. 2008/ april 2008 Directie Natuur De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA 's-gravenhage uw brief van uw kenmerk ons kenmerk datum DN. 2008/1538 25 april 2008 onderwerp doorkiesnummer

Nadere informatie

In-situ conservering van boompopulaties in Europees perspectief

In-situ conservering van boompopulaties in Europees perspectief In-situ conservering van boompopulaties in Europees perspectief Dag van de Genetische Diversiteit, 11 november 2016, Rhenen Sven M.G. de Vries Centre for Genetic Resources, the Netherlands Behoud en gebruik

Nadere informatie

NL In verscheidenheid verenigd NL B8-1042/3. Amendement

NL In verscheidenheid verenigd NL B8-1042/3. Amendement 3.10.2016 B8-1042/3 3 Overweging C bis (nieuw) C bis. overwegende dat vrijhandelsovereenkomsten de soevereiniteit van landen ondermijnen, waaronder voedselsoevereiniteit, en lokale landbouwers uitsluiten

Nadere informatie

Debat, ethische aspecten, onderwijs

Debat, ethische aspecten, onderwijs Workshop DNA labdag 2013 Genetische genomica tegen aardappelziekte Debat, ethische aspecten, onderwijs Bert Lotz, Jan-Peter Nap Wageningen UR Opbouw verhaal Scholierenfilm www.youtube.com/watch?v=pxbcgj6qsis

Nadere informatie

Moderne biotechnologie, kans of bedreiging voor een duurzame landbouw? Peter Besseling Frank Tillie Jan van Vliet

Moderne biotechnologie, kans of bedreiging voor een duurzame landbouw? Peter Besseling Frank Tillie Jan van Vliet Moderne biotechnologie, kans of bedreiging voor een duurzame landbouw? Peter Besseling Frank Tillie Jan van Vliet Informatie- en KennisCentrum Landbouw 1 Informatie- en KennisCentrum Landbouw/Ede, oktober

Nadere informatie

Rabobank Foundation. De weg naar zelfredzaamheid

Rabobank Foundation. De weg naar zelfredzaamheid Rabobank Foundation De weg naar zelfredzaamheid Rabobank Foundation Investeren in zelfredzaamheid Historie In 1973 opgericht als fonds van lokale Rabobanken Missie We helpen wereldwijd kansarme mensen

Nadere informatie

Imkervereniging de korenbloem. Bart Bakker Jan Breembroek

Imkervereniging de korenbloem. Bart Bakker Jan Breembroek Wees erbij! Imkervereniging de korenbloem Bart Bakker Jan Breembroek 1 Imkervereniging de korenbloem Gemeente Renkum plus stukje Betuwe 50 leden 102 jaar oud Bestuur: Bart Bakker Jan-Joris van Kampen Jan

Nadere informatie