Strokenteelt, waarom en hoe. Dirk van Apeldoorn Farming Systems Ecology Group en Praktijkonderzoek Open Teelten Wageningen University and Research

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Strokenteelt, waarom en hoe. Dirk van Apeldoorn Farming Systems Ecology Group en Praktijkonderzoek Open Teelten Wageningen University and Research"

Transcriptie

1 Strokenteelt, waarom en hoe Dirk van Apeldoorn Farming Systems Ecology Group en Praktijkonderzoek Open Teelten Wageningen University and Research

2 Strokenteelt: verschillende gewassen met eigen management 2

3 Strokenteelt heeft hoogste voordeel LER= Land equivalent ratio. LER=1.25 betekent 25% hogere opbrengst per ha gemengd in vergelijking met apart Yu et al. (2015), 3

4 Included Eligibility Screening Identification Systematisch literatuur onderzoek Intercropping Broad Search Strip Intercropping Search Gewassen: mais tarwe gerst haver luzerne aardappel kolen pastinaak Spinazie pompoen bonen erwten peen biet ui klaver koolzaad rogge Maar 10 resultaten in EU 4

5 Partial land equivalent ratio Strokenteelt kennis niet praktisch voor Nederlandse situatie Armand Beaupere

6 Rand en strook effecten monoculture Strip effect Edge effect

7 m rand per m 2 strook Bijdrage randeffect wordt miniem Strip width 7

8 Enkele voorbeelden van strook effecten 8

9 Strokenproef tarwe erwt 2017, Lelystad Mengteelt tarwe (Lennox) droge gele erwt (Rebel) 3 herhaling, 5 strookbreedtes (0.25, 0.5, 1.5, 3, 6m) en mono 9

10 Ton/ha Meer opbrengst in stroken Erwt Tarwe Mono Ruben Dummer 10

11 Yield ratio en LER Land equivalent ratio tarwe YR LER erwt YR rand effect Strookbreedte (m)

12 Grootschalige strokenteelt

13 Yield ratio Gemengd beeld over jaren Aardappel Peen spruiten Bloemkool Peen Aardappel neighb flow cau gras carr pota spin

14 In stroken tragere verspreiding monoculture 24meter 12meter 6meter 3meter 14

15 infectie score grootschalige monocultuur(%) Piepers strokenteelt Juli Juli Juli infectie score in strook (%) Jaar Geinfecteerde blaadjes (m 2 ) Afstand tot het midden

16 Plagen en nuttige insecten 16

17 Plagen en natuurlijke vijanden Allema et al

18 Aphid abundance 2000 Luizen in erwt 1500 Strip.width Mono Julian day 18 Ruben Dummer

19 Aantal kevers per val 2 tot 3 keer zo veel insecten met stroken 40 Species Cli_col Har_dis Bem_fem Pte_nig Unidentified.species Neb_bre Bem_lam Bem_qua Poe_cup Bem_tetra Ble_dis Tre_qua Pseu_ruf Pte_mel 6m 12m 24m 48m strookbreedte Berard Osei

20 Herfstprei lijkt goed te combineren met gras 20

21 opbrengst kg/m Herfstprei lijkt goed te combineren met gras neighbour grass-clover leek ref strip treatments 21 Francisco Garrido Garza

22 Bodem voordelen 6 november Laurens van run

23 27 januari... 23

24 Eggen zonder rijschade

25 Zware last op sterkste grond 25

26 Maaimeststoffen chop & drop 26

27 Duidelijke voordelen, waarom zien we dit nog steeds... 27

28 Ontwerpstrategie strokenteelt Level: Crop + strip + field Input: Step 4 results Level: Farm Input: Farm data and agronomic crop data What: Step 4: A temporalspatial rotation based on scores Step 4: Management plan Step 5: Field layout with (StripLayout App) 3. Select + Implement: 2. Explore + Design: 1. Describe + Evaluate: What: Step 1: Context, goals & challenges Step 2: Mechanization options and strip width Step 3: Influence of current and candidate crops on objectives Level: Strip + Crop Input: Step 1 results, agronomic crop data, companion cropping database What: Step 4 Temporo-spatial rotation with ROTAT and StripRotation App 28 Isabella Selin Norén

29 29

30 Tijd en ruimte zijn gekoppeld gerst Driving direction kool gras tarwe aardappel suikerbiet gerst gras kool aardappel tarwe suikerbiet 30

31 Welke gewassen moeten we combineren 31

32 Eindeloos veel opties? Gras, tijdelijk Gras Aardappel 15 2 =105 Wortel Mais Ui Pompoen Kool_zomer Biet Haver Lucerene Tarwe_zomer Spinazie Tarwe_winter Chichorei familie % aantal bio akkerbouwers dat dit gewas teelde (2017) 32

33 Strookbreedte: smaller is beter 33

34 Laad vermogen bij oogst bepaald lengte strook 34

35 Optimaliseer combinaties, niet het gewas Maak combinaties van maai en rooigewassen Probeer altijd 1 strook groen te houden Plaag gevoelige gewassen naast overwinterend gewas Plagen bestrijding en bevorderen vogels kan met bredere stroken Opbrengsten ziekte, smaller is beter Mechanisatie voordeel <6 m 35

36 We kunnen niet afwachten Hallman

37 Een nieuwe rol voor nieuwe techniek Techniek controleert ecologie Technologie helpt ecologie Technologie werkt samen met ecologie 37

38 Wrap-up Diversiteit is een middel om duurzame, robuuste systemen te verkrijgen Diversiteit vermenigvuldigt zich (bovengronds en ondergronds) We kunnen nu aan de slag! 38

Weerbaarheid door diversiteit. Studiedag NVTL 2015, Wijnand Sukkel

Weerbaarheid door diversiteit. Studiedag NVTL 2015, Wijnand Sukkel Weerbaarheid door diversiteit Studiedag NVTL 2015, Wijnand Sukkel Ontwikkelingen in de landbouw Schaalvergroting, afnemende genetische (gewas) diversiteit in tijd en ruimte Uitsluiten van niet productieve

Nadere informatie

Zand Niet Zand Zand Niet Zand. Zand Niet Zand Zand Niet Zand. Zand Niet Zand Zand Niet Zand. Niet Zand. Niet Zand. Niet Zand. Niet Zand.

Zand Niet Zand Zand Niet Zand. Zand Niet Zand Zand Niet Zand. Zand Niet Zand Zand Niet Zand. Niet Zand. Niet Zand. Niet Zand. Niet Zand. Bemestingsnormen op basis van totale stikstof akkerbouw en voedergewassen in 2011 Grasland dat enkel gemaaid wordt dat begraasd wordt, al of niet in combinatie met maaien Niet Niet Totale N 370 3 3 360

Nadere informatie

Weerbaarheid in grondgebonden teelten

Weerbaarheid in grondgebonden teelten Weerbaarheid in grondgebonden teelten 23-5-2013, Joeke Postma 1) & Wopke van der Werf 2) 1) Biointeracties en Plantgezondheid - WUR 2) Centre for Crop Systems Analysis - WUR Weerbaarheid - schaalniveau

Nadere informatie

Wageningen University & Research. Zijn robotisering en automatisering oplossingen voor een duurzame akkerbouw?

Wageningen University & Research. Zijn robotisering en automatisering oplossingen voor een duurzame akkerbouw? Wageningen University & Research Zijn robotisering en automatisering oplossingen voor een duurzame akkerbouw? Mechanisatie en landbouw quiz Vraag 1: Mechanisatie a. Teelt aanpassen op mechanisatie of b.

Nadere informatie

Weerbare productiesystemen

Weerbare productiesystemen Weerbare productiesystemen Van theorie naar praktijk 26 november 2014, Wijnand Sukkel Produceren we voedsel in een ecosysteem of in een fabriek? Beheren? of beheersen? Ontwikkelingen in de landbouw Schaalvergroting,

Nadere informatie

RAPPORT. Gevoeligheid van aardappelrassen voor schade door stengelaaltje (Ditylenchus dipsaci) Ing. Egbert Schepel

RAPPORT. Gevoeligheid van aardappelrassen voor schade door stengelaaltje (Ditylenchus dipsaci) Ing. Egbert Schepel RAPPORT Gevoeligheid van aardappelrassen voor schade door stengelaaltje (Ditylenchus dipsaci) Ing. Egbert Schepel rapport 711 project 9071 december 2010 RAPPORT titel Gevoeligheid van aardappelrassen voor

Nadere informatie

Groenbemester als vervanging vals zaaibed

Groenbemester als vervanging vals zaaibed Groenbemester als vervanging vals zaaibed Onkruidonderdrukking door groenbemesters 24 januari 2019, Wiepie Haagsma Onkruidbeheersing in de praktijk Vruchtwisseling en gewaskeuze Hoofdgrondbewerking Teeltwijze

Nadere informatie

Hightech meets Nature. Natuurinclusief en precisielandbouw

Hightech meets Nature. Natuurinclusief en precisielandbouw Hightech meets Nature Natuurinclusief en precisielandbouw Joris Roskam, 26 januari 2018 Bayer Science for a better life Innovatie voor mensen, dieren en planten Mensen Dieren Planten Page 2 Bayer Crop

Nadere informatie

Voorbeelden Combinatie - Wisselteelt

Voorbeelden Combinatie - Wisselteelt Vruchtwisseling Wie zelf groenten en kruiden wil verbouwen moet weten dat het succes hiervan voor het overgrote deel wordt bepaald door de bodem. De meeste groenten eisen een bodem die op de juiste manier

Nadere informatie

( BIOLOGISCHE ) Akker- en tuinbouw. Vol met boerenwijsheid én leuke Wist je datjes... CAMPAGNE GEFINANCIERD MET STEUN VAN DE EUROPESE UNIE

( BIOLOGISCHE ) Akker- en tuinbouw. Vol met boerenwijsheid én leuke Wist je datjes... CAMPAGNE GEFINANCIERD MET STEUN VAN DE EUROPESE UNIE BIOLOGISCHE ) Akker- en tuinbouw Vol met boerenwijsheid én leuke Wist je datjes... CAMPAGNE GEFINANCIERD MET STEUN VAN DE EUROPESE UNIE Een krop sla zonder gif Biologische aardappelen, granen en groenten

Nadere informatie

landbouw en natuurlijke omgeving 2011 plantenteelt open teelten CSPE BB minitoets bij opdracht 17

landbouw en natuurlijke omgeving 2011 plantenteelt open teelten CSPE BB minitoets bij opdracht 17 landbouw en natuurlijke omgeving 2011 plantenteelt open teelten CSPE BB minitoets bij opdracht 17 variant a Naam kandidaat Kandidaatnummer Meerkeuzevragen Omcirkel het goede antwoord (voorbeeld 1). Geef

Nadere informatie

25 jaar biologische teelt op zandgrond: waar staan we nu?

25 jaar biologische teelt op zandgrond: waar staan we nu? 25 jaar biologische teelt op zandgrond: waar staan we nu? Resultaten van systeemonderzoek Bodemkwaliteit op Zand van WUR proeflocatie Vredepeel 24 januari 2019, Janjo de Haan, Marie Wesselink, Harry Verstegen

Nadere informatie

Proeftuin Agroecologie en Technologie Wageningen UR, Lelystad

Proeftuin Agroecologie en Technologie Wageningen UR, Lelystad Proeftuin Agroecologie en Technologie Wageningen UR, Lelystad Flevolandbouw: waar het staat en waarheen het gaat 12 december, Fogelina Cuperus & Bram Veldhuisen i.s.m. Wijnand Sukkel, Dirk van Apeldoorn,

Nadere informatie

FAB2 Onderdeel Bovengronds

FAB2 Onderdeel Bovengronds FAB2 Onderdeel Bovengronds Universiteit van Amsterdam (IBED): Paul van Rijn (voorheen NIOO) Wageningen UR: Marian Vlaswinkel, Frans van Alebeek (PPO) Janneke Elderson, Eefje den Belder (PRI) Centrum Landbouw

Nadere informatie

Organisatie van de moestuin

Organisatie van de moestuin Organisatie van de moestuin Enkele regels om de gewassen te organiseren in ruimte en tijd. - Creëer zo n veerkrachtig mogelijk systeem - Laat je inspireren door de natuur - Favoriseer diversiteit A. Rekening

Nadere informatie

Verbeter de bodem Blijf ervan af!

Verbeter de bodem Blijf ervan af! Verbeter de bodem Blijf ervan af! Combinatie rijpaden en gereduceerde grondbewerking Wijnand Sukkel, Wiepie Haagsma Derk van Balen, e.a. Grondbewerking en bodemverdichting Hoofdgrondbewerking o.a. ingezet

Nadere informatie

Basiscursus Ecologische Moestuin. Families in de moestuin

Basiscursus Ecologische Moestuin. Families in de moestuin Basiscursus Ecologische Moestuin Families in de moestuin Diverse eetbare plantenfamilies: Valeriaanfamilie Posteleinfamilie Lookfamilie Schermbloemenfamilie Composieten Ganzenvoetfamilie Kruisbloemenfamilie

Nadere informatie

Teelt Voederbieten en eiwithoudende gewassen

Teelt Voederbieten en eiwithoudende gewassen Teelt en eiwithoudende gewassen Alex De Vliegher Studiedag : het nieuwe GLB- Vergroening: wat zijn passende keuzes voor uw melkveebedrijf? Meerhout 28 juni 2016 Oostkamp 30 juni 2016 Inhoud Vlinderbloemigen

Nadere informatie

Infosessies nieuw GLB: Vergroening

Infosessies nieuw GLB: Vergroening Infosessies nieuw GLB: Vergroening 9 september 2014 Deze presentaties zijn door het Vlaams Gewest met de meeste zorg en nauwkeurigheid opgesteld op basis van de meest actuele beschikbare informatie. Er

Nadere informatie

Organische stof, meer waard dan je denkt

Organische stof, meer waard dan je denkt Organische stof, meer waard dan je denkt Ervaringen uit het systeemonderzoek PPO-locatie Vredepeel Bodem Anders Den Bosch, 20 maart 2015 Janjo de Haan De bodem Vaste fractie Water Lucht De bodem en organische

Nadere informatie

Bodemkwaliteit op zand

Bodemkwaliteit op zand Bodemkwaliteit op zand 2011-2016 Resultaten gangbare en biologische bedrijfssystemen rond opbrengsten, bodemkwaliteit, bemesting en uitspoeling Themamiddag Bemesting Akkerbouw, Putten, 30 november 2017

Nadere informatie

Wisselbouw grasland-kuilmaïs

Wisselbouw grasland-kuilmaïs Wisselbouw grasland-kuilmaïs Onderzoek in de periode 1966-2010, zandleemgrond Melle (B), Universiteit Gent Dirk Reheul Mathias Cougnon Goede landbouw praktijk: teel maïs in rotatie Goede landbouw praktijk:

Nadere informatie

VERGROENING GEWASDIVERSIFICATIE - BIJLAGE /

VERGROENING GEWASDIVERSIFICATIE - BIJLAGE / VERGROENING GEWASDIVERSIFICATIE - BIJLAGE / 5.12.2014 //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

Nadere informatie

Kan stimuleren van agrobiodiversiteit zonder externe gelden?

Kan stimuleren van agrobiodiversiteit zonder externe gelden? Resultaten met functionele agrobiodiversiteitsmaatregelen vanuit project Boeren en Agrobiodiversiteit.. Kan stimuleren van agrobiodiversiteit zonder externe gelden? Jan de Wit Louis Bolk Instituut 1 Biodiversiteit?

Nadere informatie

BASIS en Bodemkwaliteit op zandgrond:

BASIS en Bodemkwaliteit op zandgrond: BASIS en Bodemkwaliteit op zandgrond: Zoektocht naar een duurzaam bodembeheer op klei en zand Programma Bodem 5 juni 2012, Janjo de Haan en Derk van Balen Systeemonderzoek Ontwikkeling van strategieën

Nadere informatie

Onkruidbestrijding in biologische teelten, strategie en technologie

Onkruidbestrijding in biologische teelten, strategie en technologie Praktijkonderzoek voor de Akkerbouw en de Vollegrondsgroenteteelt Onkruidbestrijding in biologische teelten, strategie en technologie Rommie van der Weide & Dirk Kurstjens PAV, IMAG 2000 Opbouw Inleiding

Nadere informatie

Effluenten van de biologische mestverwerking

Effluenten van de biologische mestverwerking Effluenten van de biologische mestverwerking Bemestingswaarde Gebruik Economisch aspect Bemestingswaarde Samenstelling effluent: kg / 1000 l DS 13,0 Organische stof 3,1 Totale Stikstof 0,21 Ammoniakale

Nadere informatie

Gewassen mengen werkt beter

Gewassen mengen werkt beter Gewassen mengen werkt beter Grote akkers met één gewas; dat is het ideaalbeeld in de akkerbouw. Maar teelt in stroken of rijen met verschillende gewassen leidt tot minder ziekten en plagen en een aantrekkelijker

Nadere informatie

Eiwitgewassen. Voordelen luzerne. Nadelen luzerne 1/14/2016. Luzerne Rode klaver Lupine Veldbonen Soja. Eiwitrijke gewassen

Eiwitgewassen. Voordelen luzerne. Nadelen luzerne 1/14/2016. Luzerne Rode klaver Lupine Veldbonen Soja. Eiwitrijke gewassen Eiwitgewassen Eiwitrijke gewassen Luzerne Rode klaver Lupine Veldbonen Soja Voordelen luzerne Nadelen luzerne Positief effect op bodemstructuur Droogteresistent door diepe beworteling Nalevering N: 60

Nadere informatie

VLAIO project: BYDV predictor. Jolien Bode Technisch onderzoeksmedewerker PIBO-Campus

VLAIO project: BYDV predictor. Jolien Bode Technisch onderzoeksmedewerker PIBO-Campus VLAIO project: BYDV predictor Jolien Bode Technisch onderzoeksmedewerker PIBO-Campus Doelstelling Eerste doelstelling: Beheersingsstrategie voor BYDV (gerstvergelingsvirus) Houvast voor landbouwers Adviessysteem

Nadere informatie

Community based seed-saving and breeding, de kennis en ervaring opgebouwd doorheen de jaren

Community based seed-saving and breeding, de kennis en ervaring opgebouwd doorheen de jaren Community based seed-saving and breeding, de kennis en ervaring opgebouwd doorheen de jaren Edwin Nuijten Zelf Zaden Telen Workshop 24 November 2017, Merelbeke Wat is community based? Een community: een

Nadere informatie

Evenwicht in de volkstuin? april 1, 2014 DLV Plant

Evenwicht in de volkstuin? april 1, 2014 DLV Plant Evenwicht in de volkstuin? Evenwichtige bemesting Bodemmonster Belangrijk om te weten: Algemeen: Fosfaat, kali, magnesium Op zand: ph en o.s. Op klei: % slib Bodemmonster Fosfaat laag: voldoende bemesten

Nadere informatie

landbouw en natuurlijke omgeving plantenteelt open teelten CSPE KB

landbouw en natuurlijke omgeving plantenteelt open teelten CSPE KB Examen VMBO-KB 2017 gedurende 200 minuten landbouw en natuurlijke omgeving plantenteelt open teelten CSPE KB Het examen landbouw en natuurlijke omgeving CSPE KB bestaat uit twee deelexamens waarvan dit

Nadere informatie

Open teelten op zandgronden hebben meer tijd nodig om te voldoen aan nitraatrichtlijn

Open teelten op zandgronden hebben meer tijd nodig om te voldoen aan nitraatrichtlijn Resultaten Systeemonderzoek Vredepeel geven aan: Open teelten op zandgronden hebben meer tijd nodig om te voldoen aan nitraatrichtlijn Themadag NBV, Wageningen, 8 november 2013 Janjo de Haan Nieuw mestbeleid

Nadere informatie

Aanleiding project. 2. Opzet project 3. Resultaten eerste. 4. Vervolg. Bodemkwaliteit op zandgrond. Inhoud presentatie

Aanleiding project. 2. Opzet project 3. Resultaten eerste. 4. Vervolg. Bodemkwaliteit op zandgrond. Inhoud presentatie Bodemkwaliteit op zandgrond Inhoud presentatie Resultaten en ervaringen NKG eerste jaar 2011 Borkel & Schaft, 14 december 2011, Janjo de Haan 1. Aanleiding project en visie op bodembeheer 2. Opzet project

Nadere informatie

Versie Een gehele akker max 5 ha. Meetellen mestplaatsingsruimte. 4 blokken met een verschillend mengsel. Patrijs, gele kwikstaart, bijen

Versie Een gehele akker max 5 ha. Meetellen mestplaatsingsruimte. 4 blokken met een verschillend mengsel. Patrijs, gele kwikstaart, bijen Pakketvoorwaarden A16a1 Versie 2018 Vogelakker (voor Patrijzen) Beschrijving Deze vogelakker biedt dekking, foerageer- en nestelmogelijkheden voor de patrijs en andere akkervogels. De vogelakker bestaat

Nadere informatie

Bodemmonster Bodemmonster

Bodemmonster Bodemmonster Evenwicht in de volkstuin? Evenwichtige bemesting Bodemmonster Bodemmonster Belangrijk om te weten: Fosfaat laag: voldoende bemesten Kali laag: voldoende bemesten of bijsturen Magnesium laag: bijsturen

Nadere informatie

Kramer ProSeeder HS 21/22 hand-duw zaaimachine

Kramer ProSeeder HS 21/22 hand-duw zaaimachine Kramer ProSeeder HS 21/22 hand-duw zaaimachine HS 21/22 De Kramer ProSeeder hand-duw zaaimachine voor alle zaaizaden PRECISIE HAND-DUW ZAAIMACHINE OPTIMAAL IN GEBRUIK EN MAXIMAAL IN KWALITEIT Een echte

Nadere informatie

Gallant 2000TM. voor een betrouwbare bestrijding van grassen.

Gallant 2000TM. voor een betrouwbare bestrijding van grassen. Gallant 2000TM voor een betrouwbare bestrijding van grassen www.dowagro.nl INHOUD 1 - DE WERKINGSWIJZE VAN GALLANT Een sterk systemisch bladherbicide 2 - TOELATING VAN GALLANT Bij bieten, uien, wortelen,

Nadere informatie

LIJST WAT KAN EN WAT TE VERMIJDEN

LIJST WAT KAN EN WAT TE VERMIJDEN AARDAPPEL AARDBEI ANDIJVIE GOEDE COMBINATIE Bloemkool, sluitkool, tuinbonen, sperziebonen, maïs, knoflook, mierikswortel. afrikaantjes (tagetes) voorkomen aaltjes. Oost-Indische kers Spinazie, sperziebonen,

Nadere informatie

Het nieuwe GLB - Vergroening: wat zijn passende keuzes voor uw melkveebedrijf?

Het nieuwe GLB - Vergroening: wat zijn passende keuzes voor uw melkveebedrijf? Het nieuwe GLB - Vergroening: wat zijn passende keuzes voor uw melkveebedrijf? Studienamiddagen Meerhout Oostkamp 28 en 30 juni 2016 Roel Vaes Adviseur rundvee studiedienst BB 1 Nieuw GLB Vanaf 2015 is

Nadere informatie

Agrorobotica. De belofte voor 2020? 21 januari 2016, Joris IJsselmuiden

Agrorobotica. De belofte voor 2020? 21 januari 2016, Joris IJsselmuiden Agrorobotica De belofte voor 2020? 21 januari 2016, Joris IJsselmuiden Farm Technology Group, Wageningen Universiteit joris.ijsselmuiden@wur.nl, 0317 481258 Overzicht Waarom agrorobotica? Nieuwe teeltsystemen

Nadere informatie

Basiscursus moestuinieren

Basiscursus moestuinieren Basiscursus moestuinieren Planning Les 1: ecologisch tuinieren, bodem, bemesting Les 2: netwerken in de tuin, biodiversiteit Les 3: bodembewerking Les 4: vruchtwisseling, zaden Voorzaaien Wat? Wanneer?

Nadere informatie

CGN, de Nederlandse genenbank

CGN, de Nederlandse genenbank CGN, de Nederlandse genenbank met o.a. granen 20170526, Roel Hoekstra Biodiversiteit begin van de biodiversiteit: evolutie geleidelijk of met schokken begin van agro-biodiversiteit: domesticatie boeren

Nadere informatie

Starten met een moestuin

Starten met een moestuin Starten met een moestuin Grootte Inrichting Percelen Beschutting Keuze v/d groenten Biologisch zaad Plantgoed of zaad? Teeltplan Teeltplan Een teeltplan geeft aan wat je waar en wanneer gaat zaaien/planten.

Nadere informatie

Biedt de nieuwe GLB kansen voor voedergewassen? L.Tjoonk Kennisontwikkelaar ruwvoerteelt

Biedt de nieuwe GLB kansen voor voedergewassen? L.Tjoonk Kennisontwikkelaar ruwvoerteelt Biedt de nieuwe GLB kansen voor voedergewassen? L.Tjoonk Kennisontwikkelaar ruwvoerteelt Hervorming Gemeenschappelijk Europees Landbouwbeleid Toeslagrechten 2014 Betalingsrechten 2015 Nationale invulling

Nadere informatie

Belang maar ook bedreiging van de diversiteit aan rassen en gewassen. De noodzaak van Agrobiodiversiteit. Michel Haring Hoogleraar Plantenfysiologie

Belang maar ook bedreiging van de diversiteit aan rassen en gewassen. De noodzaak van Agrobiodiversiteit. Michel Haring Hoogleraar Plantenfysiologie Een deel van de biodiversiteit van de Aardappel Belang maar ook bedreiging van de diversiteit aan rassen en gewassen De noodzaak van Agrobiodiversiteit Michel Haring Hoogleraar Plantenfysiologie Agro-biodiversiteit:

Nadere informatie

Natuur inclusieve (precisie)landbouw High Tech meets Nature. Corné Kempenaar Abbenes, 26 januari 2018

Natuur inclusieve (precisie)landbouw High Tech meets Nature. Corné Kempenaar Abbenes, 26 januari 2018 Natuur inclusieve (precisie)landbouw High Tech meets Nature Corné Kempenaar Abbenes, 26 januari 2018 Inhoudsopgave Wat is precisielandbouw? Trends Natuur-inclusieve precielandbouw? NPPL Tot slot 2 Wat

Nadere informatie

Actueel WG van het middel Focus Plus W oktober 2018

Actueel WG van het middel Focus Plus W oktober 2018 Actueel WG van het middel Focus Plus W.11 19 oktober 2018 Wettelijk Gebruiksvoorschrift Toegestaan is uitsluitend het professionele gebruik als onkruidbestrijdingsmiddel in de volgende sgebieden (volgens

Nadere informatie

De heerser van het veld

De heerser van het veld De heerser van het veld Krachtig! Regenvast! Compleet! Snel! ONGEËVENAARD STERK TEGEN ALLE ONKRUIDEN Kyleo is een combinatie van glyfosaat met 2,4-D en heeft door zijn unieke formulering een uitstekende

Nadere informatie

N- en P-afvoer akkerbouw- en vollegrondsgroentegewassen. 1. Inleiding. 2. Opzet van het onderzoek. J.R van der Schoot en W.

N- en P-afvoer akkerbouw- en vollegrondsgroentegewassen. 1. Inleiding. 2. Opzet van het onderzoek. J.R van der Schoot en W. N- en P-afvoer akkerbouw- en vollegrondsgroentegewassen J.R van der Schoot en W. van Dijk 1. Inleiding Binnen Minas wordt voor de akker- en tuinbouwgewassen een vaste afvoer ingerekend van 165 kg N en

Nadere informatie

Beter Bodembeheer de diepte in

Beter Bodembeheer de diepte in Beter Bodembeheer de diepte in 6 april 2017 Nijkerk Partners in PPS Duurzame Bodem: LTO Nederland, NAV, Brancheorganisatie Akkerbouw (Penvoerder), Agrifirm, IRS, Suiker Unie, AVEBE, CZAV, NAO, Bionext

Nadere informatie

Versie Een gehele akker max 5 ha. Meetellen mestplaatsingsruimte. 4 blokken met een verschillend mengsel. Patrijs, gele kwikstaart, bijen

Versie Een gehele akker max 5 ha. Meetellen mestplaatsingsruimte. 4 blokken met een verschillend mengsel. Patrijs, gele kwikstaart, bijen Pakketvoorwaarden A16a1 Versie 2019 Vogelakker (voor Patrijzen) Beschrijving Deze vogelakker biedt dekking, foerageer- en nestelmogelijkheden voor de patrijs en andere akkervogels. De vogelakker bestaat

Nadere informatie

De markt voor biologische groenten en akkerbouwproducten. Paul Verbeke 26 februari 2016

De markt voor biologische groenten en akkerbouwproducten. Paul Verbeke 26 februari 2016 De markt voor biologische groenten en akkerbouwproducten Paul Verbeke 26 februari 2016 paul.verbeke@bioforumvl.be 1 Bio groeit! Bio consumptie groeit! Bio handel groeit! Bio voedingsproductie groeit! Bio

Nadere informatie

De organische stofbalans: Kengetallen

De organische stofbalans: Kengetallen De organische stofbalans: Kengetallen Volgens handboek Bodem & Bemesting Aangevuld door Willem van Geel T.b.v. 2 e Masterclass Organische stof(balans) POP3 Project Biologische landbouw op de kaart Template

Nadere informatie

SCHIJNBARE CHAOS DEEL 5

SCHIJNBARE CHAOS DEEL 5 SCHIJNBARE CHAOS DEEL 5 Welkom Als je mij hoort, tik dan even iets in de chat Welkom Chat voor vragen Webinar wordt opgenomen Welkom 1,5 uur Agenda Agenda 1,5 uur Extra tijd voor vragen tussendoor Onderwerpen

Nadere informatie

Stikstofproblematiek: kader voor duurzame voedselproductie

Stikstofproblematiek: kader voor duurzame voedselproductie Stikstofproblematiek: kader voor duurzame voedselproductie Jan Willem Erisman Arnhem, 24 januari 2018 Louis Bolk (1866-1930) Hoe ruimer zou onze opvatting van het leven zijn, indien het ons gegeven was

Nadere informatie

effectiviteit en verlaging

effectiviteit en verlaging Teeltkosten - effectiviteit en verlaging Bram Hanse SID, 8/9 december 2015 1 Start project 2005 Formulering 3 x 15 doel: jaar 2015 15 ton suiker/ha (nationaal gemiddelde) 15 Euro/ton suikerbieten (variabele

Nadere informatie

Hieronder volgen schematisch enkele gegevens omtrent gewassen die op de wildakker thuishoren: gewas zaaitijd overige aspecten

Hieronder volgen schematisch enkele gegevens omtrent gewassen die op de wildakker thuishoren: gewas zaaitijd overige aspecten WILDWEIDE- WILDAKKERMENGSEL Het is wildbeheerders niet onbekend dat door het treffen van biotoopverbeterende maatregelen een structurele verbetering van het leefgebied van wild verkregen kan worden. Bij

Nadere informatie

EAG COVERMENGSELS TIJDELIJKE WEIDEMENGSELS

EAG COVERMENGSELS TIJDELIJKE WEIDEMENGSELS EAG COVERMENGSELS EN TIJDELIJKE WEIDEMENGSELS 2015 VOORDELEN COVERMENGSELS Principe : Het samenvoegen van soorten groenbedekkers met de bedoeling er landbouwkundige voordelen uit te halen zoals : Voldoen

Nadere informatie

Begeleidingscommissie Bodem Vredepeel. 15 december 2015 Janjo de Haan, Harry Verstegen, Marc Kroonen

Begeleidingscommissie Bodem Vredepeel. 15 december 2015 Janjo de Haan, Harry Verstegen, Marc Kroonen Begeleidingscommissie Bodem Vredepeel 15 december 2015 Janjo de Haan, Harry Verstegen, Marc Kroonen Programma Mededelingen Eerste resultaten 2015 Teeltseizoen 2015 Opbrengsten Eerste resultaten uitspoelingsmetingen

Nadere informatie

Optimalisatie bemesting Van Strien

Optimalisatie bemesting Van Strien Optimalisatie bemesting Van Strien Voortgang 2013 Monique Hospers-Brands Joost van Strien 2014 Louis Bolk Instituut Optimalisatie bemesting Van Strien - voortgang 2013. Monique Hospers-Brands, Joost van

Nadere informatie

Hulpmiddelen voor aanpakken ziekten en plagen

Hulpmiddelen voor aanpakken ziekten en plagen IRS Van Konijnenburgweg 24 4611 HL Bergen op Zoom The Netherlands e-mail: raaijmakers@irs.nl http://www.irs.nl Hulpmiddelen voor aanpakken Elma Raaijmakers, Bram Hanse en Peter Wilting Checklist suikerbieten

Nadere informatie

Bijlage A. Stikstofgebruiksnormen behorende bij artikel 28 van de Uitvoeringsregeling Meststoffenwet

Bijlage A. Stikstofgebruiksnormen behorende bij artikel 28 van de Uitvoeringsregeling Meststoffenwet Bijlage A. Stikstofgebruiksnormen behorende bij artikel 28 van de Uitvoeringsregeling Meststoffenwet Gewas Klei Zand/löss en Veen 2006 2007 2008 2009 2006 2007 2008 2009 Grasland (kg N per ha per jaar)

Nadere informatie

Bodemkwaliteit op zandgrond

Bodemkwaliteit op zandgrond Bodemkwaliteit op zandgrond Presentatie opzet project Janjo de Haan Bodem speerpunt voor ministerie van EL&I Bodemprogramma Samenvoeging gewasbeschermings, bemestings, en systeemonderzoek Co innovatieprogramma

Nadere informatie

ir. L. Delanote, ir. A. Beeckman PCBT vzw Kruishoutem, 16 maart 2011

ir. L. Delanote, ir. A. Beeckman PCBT vzw Kruishoutem, 16 maart 2011 ir. L. Delanote, ir. A. Beeckman PCBT vzw Kruishoutem, 16 maart 2011 De vruchtbaarheid en de biologische activiteit van de bodem worden behouden en verbeterd - Door de teelt van vlinderbloemigen, groenbemesters

Nadere informatie

Versie bij voorkeur breder

Versie bij voorkeur breder Pakketvoorwaarden A19c2 Versie 2019 Patrijzenrand Beschrijving Deze rand biedt dekking, foerageer- en nestelmogelijkheden voor de patrijs en andere akkervogels. De rand bestaat uit 3 stroken. Eén strook

Nadere informatie

A. WETTELIJK GEBRUIKSVOORSCHRIFT

A. WETTELIJK GEBRUIKSVOORSCHRIFT HET COLLEGE VOOR DE TOELATING VAN GEWASBESCHERMINGSMIDDELEN EN BIOCIDEN Actueel WG van het middel Centium 360 CS, 12148 N W.6 1 december 2017 A. WETTELIJK GEBRUIKSVOORSCHRIFT Toegestaan is uitsluitend

Nadere informatie

BIO: ETEN & WETEN INTROLES VOOR DE

BIO: ETEN & WETEN INTROLES VOOR DE BIO: ETEN & WETEN INTROLES VOOR DE 1 e GRAAD 1 LESUUR FICHES VOOR DE LEERLINGEN FICHE 1 - A WORTELEN Biowortelen van een bioboer die kiest voor natuur en milieu. Bio kiest voor natuur en milieu! De biowortelboer(in)

Nadere informatie

Beheerpakketten Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer. Open akkerland

Beheerpakketten Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer. Open akkerland Beheerpakketten Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer Open akkerland 15 Wintervoedselakker Beschrijving Wintervoedselakkers zijn belangrijk voor in Nederland overwinterende vogels. Niet geoogste zaden

Nadere informatie

Optimalisatie bemesting Van Strien

Optimalisatie bemesting Van Strien Optimalisatie bemesting Van Strien Voortgang 2012 Monique Hospers-Brands Geert Jan van der Burgt Joost van Strien 2013 Louis Bolk Instituut Optimalisatie bemesting Van Strien, voortgang 2012. Monique Hospers,

Nadere informatie

Natuurakkers in Nederland - achtergrond en dilemma s in beheer. Henk Kloen. Natuurakkers in Nederland - achtergrond en dilemma s in beheer

Natuurakkers in Nederland - achtergrond en dilemma s in beheer. Henk Kloen. Natuurakkers in Nederland - achtergrond en dilemma s in beheer Werken aan duurzame landbouw en een aantrekkelijk platteland Natuurakkers in Nederland - achtergrond en dilemma s in beheer Henk Kloen Natuurakkers in Nederland - achtergrond en dilemma s in beheer Wat

Nadere informatie

FERTILIZERS. www.bio-g-power.com

FERTILIZERS. www.bio-g-power.com FERTILIZERS www.bio-g-power.com DUTCH MIX 20-20-20 AANBRENGEN OP HET BLAD TOEPASSINGEN MET EEN DRUPPELIRRIGATIE Alle knolgewassen (Meloen, Watermeloen, Uien, Aardappel, Rapen, Wortel, Suikerbiet, Knofloof

Nadere informatie

Functionele AgroBiodiversiteit (FAB) voor natuurlijke plaagbeheersing

Functionele AgroBiodiversiteit (FAB) voor natuurlijke plaagbeheersing Functionele AgroBiodiversiteit (FAB) voor natuurlijke plaagbeheersing Marian Vlaswinkel Praktijkonderzoek Plant & Omgeving, Sector Akkerbouw, Groene Ruimte en Vollegrondsgroenten (PPO-AGV) 22 oktober 2010

Nadere informatie

Natuurlijke plaagbeheersing in de akkerbouw Recente resultaten uit onderzoek & praktijk

Natuurlijke plaagbeheersing in de akkerbouw Recente resultaten uit onderzoek & praktijk Natuurlijke plaagbeheersing in de akkerbouw Recente resultaten uit onderzoek & praktijk WUR Onderwijsaanbod Gewasbescherming 2007 Modules Akkerbouw Frans van Alebeek (PPO-AGV, Lelystad) frans.vanalebeek@wur.nl

Nadere informatie

Nieuw Kyleo MaxCel Rizolex 500 SC

Nieuw Kyleo MaxCel Rizolex 500 SC Nieuw Kyleo MaxCel Rizolex 500 SC Producten 2015 Amid-Thin W Vruchtdunningsmiddel in fruit Spuitpoeder 8 % 1-naftylacetamide Erkenningsnummer: 6011P/B Verpakking: 12 x 1 kg > > In appelbomen. Beta-Sure

Nadere informatie

Duurzaam middelengebruik: een gezamenlijke opgave. Ernst van den Ende Algemeen Directeur Plant Sciences Group Wageningen UR

Duurzaam middelengebruik: een gezamenlijke opgave. Ernst van den Ende Algemeen Directeur Plant Sciences Group Wageningen UR Duurzaam middelengebruik: een gezamenlijke opgave Ernst van den Ende Algemeen Directeur Plant Sciences Group Wageningen UR Toenemende vraag naar voedsel Beschikbaarheid ongelijk verdeeld Malnutrition

Nadere informatie

Meerjarig proefopzet bodembeheer

Meerjarig proefopzet bodembeheer Meerjarig proefopzet bodembeheer Koen Willekens, Bart Vandecasteele, Alex De Vliegher, Greet Ruysschaert, Bert Van Gils, Bert Reubens, Johan Van Waes Eenheid Plant, Teelt en Omgeving Studiedag Bioforum

Nadere informatie

Rijenbehandeling in aardappel met Amistar

Rijenbehandeling in aardappel met Amistar Rijenbehandeling in aardappel met Amistar Resultaten seizoen 2018 Advies 2019 Praktijkonderzoek Al jaren is Amistar het vertrouwde en zelfs veruit het meest gebruikte middel in de rijenbehandeling tegen

Nadere informatie

Gewas Zaaien Uitplanten Sluitkolen zonder net. Apr voorzaaien. Jul-aug vollegrond

Gewas Zaaien Uitplanten Sluitkolen zonder net. Apr voorzaaien. Jul-aug vollegrond Gewas Zaaien Uitplanten bed 1 Sluitkolen zonder net v Meiraap PWM Mrt-apr vollegrond v Radijs Vroeg Mrt-apr vollegrond h Witte kool Eind Mrt-Apr voorzaaien Mei h Savooiekool Mrt-Apr voorzaaien h Broccoli

Nadere informatie

Het Product. De Werking

Het Product. De Werking Safari Dossier Het Product Safari is een herbicide voor gebruik in suikerbieten en voederbieten. Safari is een gebruiksvriendelijke dry flowable (spuitkorrel) en bevat 50% van de werkzame stof triflusulfuron-methyl.

Nadere informatie

Aan de slag met erosie

Aan de slag met erosie Aan de slag met erosie Ploegloze grondbewerking in beweging 2004-2006 Ing. J.G.M. Paauw Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. Business-unit Akkerbouw, Groene Ruimte en Vollegrondsgroente PPO nr. 325115105

Nadere informatie

Genieten van zelfgekweekte groenten, fruit en kruiden is het einde! Alleen komen die verse tomaten, knapperige sla, pittige rucola, zoete appels,

Genieten van zelfgekweekte groenten, fruit en kruiden is het einde! Alleen komen die verse tomaten, knapperige sla, pittige rucola, zoete appels, Genieten van zelfgekweekte groenten, fruit en kruiden is het einde! Alleen komen die verse tomaten, knapperige sla, pittige rucola, zoete appels, volle kersen of smaakvolle basilicum er natuurlijk niet

Nadere informatie

Vanaf heden kan u op fytoweb de maximale residulimieten (MRL s) ook per gewas opzoeken.

Vanaf heden kan u op fytoweb de maximale residulimieten (MRL s) ook per gewas opzoeken. Vanaf heden kan u op fytoweb de maximale residulimieten (MRL s) ook per gewas opzoeken. De gewassen waarop MRL s van toepassing zijn, werden in verschillende groepen ingedeeld. Deze indeling wordt weergegeven

Nadere informatie

Smart Farming. Rendement door efficiency. Herman Krebbers Mechanisatie en precisielandbouw

Smart Farming. Rendement door efficiency. Herman Krebbers Mechanisatie en precisielandbouw Smart Farming Rendement door efficiency Herman Krebbers Mechanisatie en precisielandbouw Onderzoek Rabobank Kans! 2 Gebruik beschikbare data 3 Snelle ontwikkeling techniek Meest interessante toepassingen

Nadere informatie

Lokmiddel in korrelvorm 4 % metaldehyde - Erkenningsnummer 10204P/B

Lokmiddel in korrelvorm 4 % metaldehyde - Erkenningsnummer 10204P/B Gedeponeerd handelsmerk DE SANGOSSE 02/2014 Slakkenmiddel Lokmiddel in korrelvorm 4 % metaldehyde - Erkenningsnummer 10204P/B Voordelen Nieuwe formulering Colzactive Uitstekende aantrekking Bijzonder smakelijk

Nadere informatie

YaraVita gewasspecifieke bladmeststoffen

YaraVita gewasspecifieke bladmeststoffen YaraVita gewasspecifieke bladmeststoffen Uw verzekering voor opbrengst en kwaliteit Brecht Stock +32 (0) 474 41 02 75 brecht.stock@yara.com Inhoud Gamma enkelvoudige producten Teeltspecifieke behoeften

Nadere informatie

Rijpaden, een systeem voor duurzaam bodembeheer

Rijpaden, een systeem voor duurzaam bodembeheer Inhoud Rijpaden, een systeem voor duurzaam bodembeheer Bert Vermeulen Ervaringen met rijpadenteelt op kleigrond Bodemvriendelijk oogsten in rijpadenteelt Actueel: minder grondbewerken in rijpadenteelt

Nadere informatie

Nieuwsbrief 13. Vergelijking van NKG en ploegen op zand voor aardappelen na grasland.

Nieuwsbrief 13. Vergelijking van NKG en ploegen op zand voor aardappelen na grasland. Vergelijking van NKG en ploegen op zand voor aardappelen na grasland. Op de zandgrond in Zuidoost Brabant heeft er in 2012 een boerenexperiment met NKG plaatsgevonden op een perceel aardappelen met als

Nadere informatie

SPNA SPNA. Laboratorium. Directzaai. Directzaai 12-1-2011. Minimale grondbewerking in het Oldambt Ervaringen SPNA 2003 2010

SPNA SPNA. Laboratorium. Directzaai. Directzaai 12-1-2011. Minimale grondbewerking in het Oldambt Ervaringen SPNA 2003 2010 12-1-211 SPNA Stichting Proefboerderijen Noordelijke Akkerbouw: 12-1-211 Minimale grondbewerking in het Oldambt Ervaringen SPNA 23 21 Masterclass Niet-Kerende Grondbewerking Jaap van t Westeinde www.spna.nl

Nadere informatie

Versie Doelsoorten Zeeland Patrijs, veldleeuwerik, graspieper kwikstaart. Meetellen mestplaatsingsruimte

Versie Doelsoorten Zeeland Patrijs, veldleeuwerik, graspieper kwikstaart. Meetellen mestplaatsingsruimte Pakketvoorwaarden A19c3 Versie 2019 Keverbanken Beschrijving Insecten zijn van groot belang als voedselbron voor akker- en weidevogels, speciaal voor de jonge vogels. De sleutel tot succesvol insectenbeheer

Nadere informatie

Agro robotia. Wageningen UR Greenhouse Horticulture

Agro robotia. Wageningen UR Greenhouse Horticulture Agro robotia Erik Pekkeriet Erik.pekkeriet@wur.nl Wageningen UR Greenhouse Horticulture Wageningen UR Green vision Inwendige kenmerken Wageningen UR Optics Multispectral/NIR Chlorophyll fluorescence 2D,

Nadere informatie

Uitdagingen voor de internationale en Nederlandse landbouw

Uitdagingen voor de internationale en Nederlandse landbouw Uitdagingen voor de internationale en Nederlandse landbouw Prof. Martin van Ittersum Groep Plantaardige Productiesystemen, Wageningen University Met dank aan Bert Rijk Toekomst: Mogelijkheden beschikbaarheid

Nadere informatie

Uitbreiding erkenning Coragen

Uitbreiding erkenning Coragen Uitbreiding erkenning Coragen Coragen (Chloorantraniliprole 200 g/l) Wortelen, pastinaak, knolselder. Radijs,rammenas,rettich en wortelpeterselie. - Wortelvlieg 175 ml/ha Coragen Bloemkool, broccoli, sluitkool.

Nadere informatie

Genetisch gemodificeerde (GG) gewassen: maatschappelijke betekenis en regelgeving

Genetisch gemodificeerde (GG) gewassen: maatschappelijke betekenis en regelgeving Genetisch gemodificeerde (GG) gewassen: maatschappelijke betekenis en regelgeving Presentatie voor Commissie Fysiek Domein gemeente Stichtse Vecht Dirk Stemerding 16 juni 2015 www.rathenau.nl info@rathenau.nl

Nadere informatie

Trichodorideaaltje: beheersbaar?

Trichodorideaaltje: beheersbaar? Vrijlevende wortelaaltjes ((Para)Trichodorus soorten) Trichodorideaaltje: beheersbaar IRS Suikerbieteninformatiedagen 5 Evert Brommer, PPO AGV Lelystad! ectoparasiet! alle stadia mobiel! zeer veel waardplanten!

Nadere informatie

landbouw en natuurlijke omgeving plantenteelt open teelten CSPE BB

landbouw en natuurlijke omgeving plantenteelt open teelten CSPE BB Examen VMBO-BB 2017 gedurende 240 minuten landbouw en natuurlijke omgeving plantenteelt open teelten CSPE BB Naam kandidaat Kandidaatnummer Bij dit examen horen een bijlage en een digitaal bestand. Dit

Nadere informatie

Bemesting : kg NPK per ha. of stalmest 20 ton/ha. Zaaitijd :... eind maart tot begin oktober.

Bemesting : kg NPK per ha. of stalmest 20 ton/ha. Zaaitijd :... eind maart tot begin oktober. WILDWEIDE- WILDAKKERMENGSEL Het is wildbeheerders niet onbekend dat door het treffen van biotoopverbeterende maatregelen een structurele verbetering van het leefgebied van wild verkregen kan worden. Bij

Nadere informatie

Vermeerderingen zaaizaden + Rasselectie Deventer Zwartblad (biet)

Vermeerderingen zaaizaden + Rasselectie Deventer Zwartblad (biet) Vermeerderingen zaaizaden + Rasselectie Deventer Zwartblad (biet) Waar moet je op letten Zaadteelt Type zaadteelt afhankelijk of het gewas Eenjarig tweejarig Zelfbevruchter kruisbevruchter Bestuiving door

Nadere informatie

Forward Farming. Duurzame landbouw in de praktijk. Kennis- & Communicatieplatform. Page 1 ForwardFarming Phytofar Instituut Marc Sneyders

Forward Farming. Duurzame landbouw in de praktijk. Kennis- & Communicatieplatform. Page 1 ForwardFarming Phytofar Instituut Marc Sneyders Forward Farming Duurzame landbouw in de praktijk Kennis- & Communicatieplatform Page 1 ForwardFarming Phytofar Instituut Marc Sneyders Duurzame landbouw : hype of toekomst Page 2 ForwardFarming Phytofar

Nadere informatie