Inhoudsopgave. Gemeentelijk rioleringsplan Plan Pagina 3 van 28

Transcriptie

1 J. van Kampen (Steller) SB/ING Juni 2011

2

3 Inhoudsopgave 1. Inleiding Aanleiding Geldigheidsduur Procedure Leeswijzer Evaluatie vorig GRP en verkenning omgeving Evaluatie GRP Resultaten voorgenomen maatregelen Visualisatie uitvoering GRP Verkenning omgeving Wet- en regelgeving Beleid andere overheden Gewenste situatie Inleiding Invulling zorgplichten Doelen rioleringszorg Voorwaarden voor effectief rioleringsbeheer Huidige situatie en toetsing Inleiding Inwoners en bedrijven Afvoer en behandeling van afvalwater Aanwezige voorzieningen (peildatum 1 januari 2010) Toestand van de objecten Functioneren van de voorzieningen Onderhoud Vergunningen/ontheffingen Planvorming: GRP en jaarplannen Communicatie Toetsing De opgave Inleiding Aanleg voorzieningen voor stedelijk afvalwater,hemel- en grondwater Aanleg bij bestaande bebouwing Aanleg bij nieuwbouw Beheer van de bestaande voorzieningen voor stedelijk afvalwater, hemel- en grondwater Gegevensbeheer Onderzoek Planvorming Onderhoud Investeringen Vergunningverlening en handhaving Communicatie Organisatie en financiën Inleiding Personele middelen Financiële middelen Aanleg Gegevensbeheer en onderzoek Planvorming Onderhoud riolering Kapitaallasten Dotatie voorziening riolering BTW Investeringen Samenvatting van de uitgaven Kostendekking Uitgangspunten kostendekkingsberekening Resultaat kostendekkingsberekening...25 Gemeentelijk rioleringsplan Plan Pagina 3 van 28

4 1. Inleiding Het gemeentelijk rioleringsplan (hierna te noemen: GRP) geeft op hoofdlijnen weer hoe de gemeente invulling geeft aan de haar toebedeelde zorgtaken voor stedelijk afvalwater, hemel- en grondwater, voor de planperiode én de langere termijn. In het GRP is vastgelegd wat de gemeente wil bereiken en wat de rol van de particulier daarbij is. De hoofdlijnen worden jaarlijks verder uitgewerkt in de jaarplannen rioleringen Aanleiding De aanleiding voor het opstellen van dit nieuwe GRP bestaat uit twee delen. De gemeente heeft een wettelijke verplichting om telkens voor een daarbij vast te stellen periode een GRP vast te stellen en de geldigheidsduur van het vorige GRP is verstreken. In het GRP moet tegenwoordig, naast riolering, ook uitdrukkelijk aandacht besteed worden aan hemelwater en grondwater Geldigheidsduur De geldigheidsduur van het GRP is afgestemd op de geldigheidsduur van de waterplannen van het rijk, de provincie en het hoogheemraadschap. Als looptijd van dit GRP is daarom gekozen voor de periode Procedure Het GRP is in overleg met het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK), de Provincie Noord-Holland (PNH) en Rijkswaterstaat (RWS) opgesteld. Deze instanties moeten volgens de wet bij voorbereiding van het GRP betrokken worden. Dit om te waarborgen dat in het GRP rekening gehouden wordt met hun, op grond van wettelijk vastgelegde taken, gebaseerde beleid. Als eerste stap bij het opstellen van het GRP is de conceptuitgangspuntennotitie Ambitie opgesteld. Op basis van de evaluatie van het voorgaande GRP, de relevante wetgeving en het beleid van, en afspraken met, andere overheden zijn de uitgangspunten bepaald voor het opstellen van het nieuwe GRP. Daar waar ruimte was voor het maken van keuzes zijn, vormgegeven naar de plaatselijke omstandigheden, oplossingsrichtingen aangegeven, waaruit een keuze is gemaakt. De conceptnotitie is voor commentaar toegestuurd aan de eerder genoemde betrokken instanties. De commentaren zijn verwerkt in de definitieve notitie. De uitgangspuntennotie Ambitie is tot slot vastgesteld door de gemeenteraad. Op basis van de uitgangspuntennotitie is het ontwerp-grp opgesteld en voor commentaar voorgelegd aan de betrokken instanties. Na verwerking van de commentaren is het GRP door de gemeenteraad vastgesteld. Na vaststelling is het GRP met raadsvoorstel en raadsbesluit verzonden aan het hoogheemraadschap, de provincie, Rijkswaterstaat en de minister van VROM. De vaststelling is bekend gemaakt op de gemeentepagina s in het Westfries Weekblad, waarbij vermeld is waar het plan kan worden ingezien Leeswijzer Het GRP bestaat ut de volgende hoofdstukken: 1. Inleiding, met de aanleiding, de geldigheidsduur en de gevolgde procedure. 2. Evaluatie vorig GRP en verkenning, met een korte samenvatting van het vorige GRP, de relevante wetgeving en het beleid van, en afspraken met, andere overheden. 3. Gewenste situatie, waarin aangegeven wordt wat de gemeente met de zorgplichten wil bereiken. 4. Huidige situatie en toetsing, met het overzicht van de aanwezige voorzieningen en een beeld van het doelbereik. 5. De opgave, met hierin de maatregelen die nodig zijn om de gestelde doelen te realiseren. 6. Organisatie en financiering, met hierin de vertaling van de opgave naar de benodigde personele en financiële middelen en de wijze van kostendekking Gemeentelijk rioleringsplan Plan Pagina 4 van 28

5 2. Evaluatie vorig GRP en verkenning omgeving In dit hoofdstuk worden korte samenvattingen gegeven van de evaluatie van het vorige GRP, de relevante wetgeving en het beleid van, en afspraken met, andere overheden. In 2009 is de uitgangspuntennotitie Ambitie opgesteld. Hierin is uitgebreid teruggeblikt op het vorige GRP en is een inventarisatie gemaakt van de relevante wetgeving en het beleid van en afspraken met andere overheden. Dit heeft geresulteerd in aandachtspunten voor de opstelling van het nieuwe plan. Met behulp daarvan zijn de uitgangspunten bepaald die gebruikt zijn bij de opstelling van dit nieuwe GRP. Daar waar ruimte was voor het maken van keuzes zijn oplossingsrichtingen aangegeven en is een keuze gemaakt Evaluatie GRP Het betreft het GRP , waarvan de geldigheidsduur in overleg met de andere waterbeheerders tussentijds is verlengd tot Resultaten voorgenomen maatregelen Een groot deel van de in het GRP voorgenomen activiteiten is conform het aangegeven beleid uitgevoerd. De sanering van de ongezuiverde lozingen is voltooid. Bij uit- of inbreidingsplannen is riolering aangelegd, waarbij, in het kader van duurzaam waterbeheer, getracht is om zoveel mogelijk hemelwater, afkomstig van schoon verhard oppervlak rechtstreeks op het oppervlaktewater te lozen. De riolering wordt planmatig beheerd en onderhouden. De achterstand in de voorbereiding en uitvoering van renovaties en vervangingen is ingelopen. Een groot deel van de verbeteringsmaatregelen, de maatregelen om de afvoercapaciteit van de riolering te vergroten en de vuilemissie vanuit de riolering naar het oppervlaktewater te beperken, (inclusief overstortregistratie) en ook het afkoppelen van verhard oppervlak (inclusief opstellen afkoppelplan) is niet uitgevoerd. Redenen hiervoor zijn wijzigingen in de tijd van uitgangspunten en inzichten die aan de bepaling van deze maatregelen ten grondslag lagen. Een nieuw basisrioleringsplan is in opstelling, om hierop aangepaste maatregelen te bepalen en vervolgens te realiseren. De beschikbare personele en financiële middelen waren voldoende om het maatregelenpakket uit het GRP uit te voeren. Door het opschorten van de uitvoering van de geplande milieumaatregelen en het afkoppelen van verhard oppervlak zijn de werkelijke uitgaven achtergebleven op de in het GRP verwachte uitgaven Visualisatie uitvoering GRP In de hierna volgende figuren is de uitvoering van het GRP gevisualiseerd. Op een schaal van 0 tot 100 is aangegeven in hoeverre de voorgenomen maatregelen zijn uitgevoerd en hoe de uitgaven daarvan zich verhouden tot de verwachte uitgaven. Maatregelen GRP afkoppelen milieumaatregelen gegevensbeheer onderzoek riolering signalering gemalen hydraulische maatregelen renovatie riolering aanleg riolering registratie overstorten afkoppelplan opstellen GRP sanering ongezuiverde lozingen jaarplannen vergunningverlening / klein onderhoud handhaving reiniging kolken reiniging riolering reiniging gemalen gerealiseerd Figuur 1: Vergelijking gerealiseerde maatregelen met voorgenomen maatregelen GRP Gemeentelijk rioleringsplan Plan Pagina 5 van 28

6 Uitgaven GRP gegevensbeheer investeringen onderzoek overige kosten planvorming onderhoud gerealiseerd Figuur 2: Vergelijking gerealiseerde uitgaven met verwachte uitgaven GRP Verkenning omgeving Wet- en regelgeving De wet- en regelgeving voor (afval)water is op een haar na grondige herzien en geherstructureerd. Wettelijke zorgplichten Gemeenten hebben wettelijke zorgplichten ten aanzien van stedelijk afvalwater(vuilwater), hemelwater en grondwater. De gemeente is verantwoordelijk voor aanleg en beheer van vuilwaterriolen en transport van het afvalwater naar een rioolwaterzuiveringsinstallatie. Voor het buitengebied (buiten de bebouwde kom) kan de gemeente ontheffing van die verplichting krijgen van de provincie of kiezen voor aanleg van kleine zuiveringen, die in beheer van de gemeente of het waterschap zijn. De gemeente is verantwoordelijk voor inzameling van afstromend regenwater van percelen waarvan de eigenaren niet zelf kunnen voorzien in afvoer van regenwater naar oppervlaktewater of de bodem. Inzameling kan zowel gescheiden van vuilwater, als gemengd plaatsvinden. De gemeente mag er overigens voor kiezen om ook in te zamelen daar waar perceelseigenaren wel andere opties hebben. De gemeente is verantwoordelijk voor het in de gemeentelijke grond nemen van maatregelen om structureel nadelige gevolgen van de grondwaterstanden voor de bestemming die aan de binnen de gemeente gelegen gronden is gegeven zo veel mogelijk te voorkomen. Dit voor zover de maatregelen doelmatig zijn en niet tot de zorg van het waterschap of de provincie behoren. Veelal gaat het, net als bij het hemelwater, om het aanbieden van inzamelvoorzieningen aan particulieren. De gemeente kan een belasting heffen om de aanleg en het beheer van de voorzieningen voor de verschillende zorgplichten te bekostigen (rioolheffing). Dit kan ook afzonderlijk voor vuilwater en voor hemelwater en grondwater Gemeentelijk rioleringsplan (GRP) Op grond van de Wet milieubeheer (Wm) is de gemeente verplicht een GRP op te stellen. Per 1 januari 2013 moeten gemeenten in hun GRP naast riolering óók expliciet aandacht hebben besteed aan de zorgplichten voor grondwater en hemelwater. Het (GRP) dient opgesteld te worden in samenspraak met de betrokken waterbeheerders en te worden afgestemd met de provincie. Bij het opstellen van het GRP dient rekening gehouden te worden met het rijks-, provinciaal en waterschapsbeleid. De provincie toetst het plan en kan indien nodig een aanwijzing geven over de inhoud. Gemeentelijk rioleringsplan Plan Pagina 6 van 28

7 Gemeentelijke verordening voor hemelwater en grondwater De gemeente heeft een verordeningsbevoegdheid om, indien het redelijkerwijs mogelijk is, lozingen van afvloeiend hemelwater of van grondwater in een vuilwaterriool (op termijn) te beëindigen, dit met het doel om afkoppelen van hemel- en grondwater te bevorderen. Vervallen vergunningplichten De vergunningplicht voor overstorten komt per 1 juli 2011 te vervallen. Deze lozingen komen dan onder algemene regels te vallen. De waterschappen hebben aangegeven om ook de aansluitvergunningen (de vergunning aan gemeenten om te mogen lozen op het transportsysteem van de waterschappen) niet meer toe te passen. Het beheer van inname, inzameling en zuivering van afvalwater kan hierdoor nu op basis van gelijkwaardigheid onderling worden afgestemd Beleid andere overheden Waterbeleidsplannen Het waterbeleid van de ander overheden is opgenomen in het Nationaal Waterplan (rijk), Provinciaal Waterplan (provincie) en de Waterbeheersplannen (Rijkswaterstaat en de waterschappen). Deze plannen hebben een looptijd van 6 jaar. Beleid Het beleid van rijk, provincie en waterschap is gericht op kostenbesparing en het verbeteren van de doelmatigheid door intensivering van de samenwerking tussen de bij de (afval)waterketen betrokken partijen, het vanuit het watersysteem bepalen wat nodig is en het maken van werk met werk. Het hoogheemraadschap heeft haar riolerings- en regenwaterbeleid recent geactualiseerd. Dit beleid is opgenomen in de notitie Omgaan met regenwater en riolering Het streven naar het zo veel mogelijk afkoppelen van verhard oppervlak van de riolering, voor de verbetering van de werking van de rioolwaterzuiveringsinstallatie, wordt voortgezet. Realisatie van de basisinspanning (het emissiespoor): het tot een bepaald niveau verminderen van de vuiluitworp via overstorten uit het gemengde riool, is nu gericht op het jaar Voor het waterkwaliteitsspoor: het (verder) verminderen van de vuiluitworp via overstorten uit het gemengde riool en hemelwaterlozingen, voor het bereiken van de gewenste waterkwaliteit, ontwikkelt zij een nieuw toetsingskader. De eerder gestelde termijn waarbinnen aan het waterkwaliteitsspoor moet zijn voldaan (2015) is losgelaten. Verder vraagt het hoogheemraadschap gemeenten en provincies om lozingen op de riolering adequaat te controleren. Afspraken Met de koepels van provincies, waterschappen en gemeenten (IPO, UvW en VNG) zijn verschillende overeenkomsten gesloten waarin afspraken over het waterbeleid zijn neergelegd. Kern van de afspraken is: samenwerken aan het op orde brengen van het (afval)watersysteem in 2015 en daarbij inspelen op de gevolgen van klimaatverandering, zeespiegelstijging, bodemdaling en verstedelijking (toename van verhard oppervlak), toename transparantie en doelmatigheid. Gemeentelijk rioleringsplan Plan Pagina 7 van 28

8 3. Gewenste situatie 3.1. Inleiding In dit hoofdstuk wordt aangegeven wat de gemeente met de zorgplichten wil bereiken. Om dit eenduidig vast te leggen wordt de gewenste situatie van de riolering beschreven in termen van doelen en functionele eisen met bij deze functionele eisen behorende maatstaven en meetmethoden. Deze methodiek biedt een duidelijk toetsingskader voor de huidige situatie. De doelen geven de gewenste situatie weer voor het beheer van de bestaande en de aanleg van nieuwe voorzieningen. Uit de doelen zijn eisen afgeleid die aan de riolering worden gesteld. Met de maatstaven en meetmethoden kan worden nagegaan of aan de functionele eisen, en daarmee aan de doelen, wordt voldaan. Alvorens de doelen en functionele eisen worden beschreven is eerst aangegeven op welke wijze de gemeente Hoorn de komende planperiode invulling geeft aan haar zorgplichten en wat de rol van de particulieren (perceelseigenaren) hierbij is Invulling zorgplichten Zorgplicht stedelijk afvalwater De gemeente legt een openbaar vuilwaterriool aan bij percelen waarvoor geldt dat aansluiting op de riolering doelmatig is. Daar waar aansluiting niet doelmatig is moeten burgers en bedrijven zelf zorgen voor zuivering van huishoudelijk afvalwater. Rol particulieren Van de particulieren wordt verwacht dat zij: het stedelijk afvalwater (vuilwater) gescheiden aanbieden voor aansluiting op een openbaar (vuilwater)riool; hun vuilwaterafvoerleidingen in goede staat onderhouden en zo nodig vernieuwen. Zorgplicht hemelwater De gemeente sluit alle hemelwaterafvoeren aan op de openbare (hemelwater)riolering, tenzij deze niet aanwezig is, en neemt het hemelwater vanaf de perceelsgrens in ontvangst en verwerkt dit verder. Afkoppelen Bij afkoppelen wordt er een afkoppelplan opgesteld dat als onderdeel van het GRP door de gemeenteraad wordt vastgesteld. Op basis van dit afkoppelplan wordt een verordening op de afvoer van hemelwater en grondwater opgesteld dat eveneens door de gemeenteraad wordt vastgesteld. Met deze verordening worden eigenaren verplicht om (binnen een redelijke termijn en tegen redelijke kosten) het hemelwater en grondwater gescheiden aan te bieden. Rol particulieren Van de particulieren wordt verwacht dat zij: in drukrioleringsgebieden, het hemelwater gescheiden inzamelen en rechtstreeks afvoeren naar oppervlaktewater; in de overige gebieden, het hemelwater gescheiden aanbieden voor aansluiting op een openbaar (hemelwater)riool; hun hemelwaterafvoerleidingen in goede staat onderhouden en zo nodig vernieuwen. Zorgplicht grondwater Structurele grondwaterproblemen Met structurele grondwaterproblemen worden problemen bedoeld die zich herhaaldelijk, gedurende weken tot maanden in meerdere achtereenvolgende jaren bij meerdere percelen/woonblokken voordoen en veroorzaakt worden door een te hoge of een te lage grondwaterstand. De problemen uiten zich als vochtproblemen in verblijfsruimten van woningen, opdooischade aan wegen, slechte beworteling van bomen/groen, het slecht begaanbaar zijn van openbaar groen, tuinen en achterpaden en verrotte houten funderingen. Gewenste ontwateringsdiepten In het openbaar gebied streeft de gemeente bij groen (tuinen, plantsoenen en parken) naar een ontwateringsdiepte van minimaal 0,5 meter beneden maaiveld en bij wegen van minimaal 0,7 meter beneden maaiveld. Ter plaatse van bebouwing beoogt de gemeente Hoorn een ontwateringsdiepte te realiseren van minimaal 0,7 meter beneden maaiveld. Gemeentelijk rioleringsplan Plan Pagina 8 van 28

9 Wanneer de ontwateringsdiepte in een openbaar gebied niet aan het gestelde criterium voldoet én er een grondwaterprobleem is, neemt de gemeente maatregelen om de gevolgen van het grondwaterprobleem zoveel mogelijk te beperken of op te lossen. Als de ontwatering op particulier terrein ter plaatse van bebouwing structureel minder is dan 0,7 meter en het overtollige grondwater niet op het eigen terrein van de particulier kan worden verwerkt, zal de gemeente het overtollige grondwater vanaf de perceelsgrens in ontvangst nemen en verder afvoeren. Klachtenafhandeling Als een particulier grondwaterproblemen heeft en deze niet zelf op kan lossen kan hij via de Buitenlijn bij de gemeente terecht. Samen met de betrokkenen (particulier en andere overheden) maakt de gemeente dan een analyse van de oorzaken, gevolgen en mogelijke maatregelen en weegt de maatregelen af (doelmatigheidstoets). De gemeente treft alleen maatregelen in en ten behoeve van het openbare gebied. Maatregelen op particulier terrein (bouwkundig of waterhuishoudkundig), alsmede de kosten voor het maken van een aansluiting op het gemeentelijk afvoerstelsel zijn voor rekening van de particulier. Nieuwbouw Bij nieuwbouw wordt als onderdeel van het rioleringsplan een ontwateringsplan opgesteld. Onderzocht wordt of grondwaterneutraal gebouwd kan worden. Bij nieuwbouw (met toepassing van kruipruimtes) blijft voorgeschreven dat perceelsdrainage conform de eisen van de gemeente Hoorn moet worden aangelegd. De gemeente sluit de perceelsdrainage aan op de openbare (drainage)riolering, tenzij deze niet aanwezig is, en neemt het ingezamelde grondwater vanaf de perceelsgrens in ontvangst en verwerkt dit verder. Rol particulieren Van de particulieren wordt verwacht dat zij: binnen de grenzen van het redelijke maatregelen treffen tegen nadelige gevolgen van grondwaterstanden, zoals het ontwateren van het eigen perceel en het waterdicht houden van de woning; in drukrioleringsgebieden, het grondwater gescheiden inzamelen en rechtstreeks afvoeren naar oppervlaktewater; hun perceelsdrainage aanleggen overeenkomstig de eisen van de gemeente Hoorn en deze in goede staat onderhouden en zo nodig vernieuwen Doelen rioleringszorg Voor dit plan gelden de volgende doelen: 1. Zorgen voor de inzameling en het transport van stedelijk afvalwater door middel van een openbaar vuilwaterriool naar de overdrachtspunten. Vanaf deze punten wordt het stedelijk afvalwater door het hoogheemraadschap verder getransporteerd naar de rioolwaterzuivering in Wervershoof. 2. Zorgen voor de inzameling, transport en verwerking van het hemelwater dat de particulier niet zelf kan/mag verwerken. 3. Er voor zorgen dat de grondwaterstand de aan de grond gegeven bestemming zo min mogelijk belemmert. In de volgende tabel zijn de doelen, functionele eisen, maatstaven en meetmethoden weergegeven. Tabel 3.1 Doelen rioleringszorg Doelen Functionele eisen Maatstaven Meetmethode a. Alle percelen moeten voorzien zijn van een aansluiting op het openbaar vuilwaterriool, uitgezonderd specifieke situaties waar lokale behandeling doelmatiger is. Alle percelen aangesloten of voorzien van een toegestane IBA. Registreren 1. Zorgen voor de inzameling en het transport van stedelijk afvalwater door middel van een openbaar vuilwaterriool naar de overdrachtspunten. b. De objecten moeten in goede staat verkeren. c. Er dienen geen ongewenste lozingen op de riolering plaats te vinden. De toestand van de riolen moet voldoen aan kwaliteitsdoelstellingen (NEN 3398 en NEN 3399). De overige objecten moeten voldoen aan de specificaties van de leveranciers. Geen overtredingen van de lozingsvoorwaarden krachtens de Wm. Geen foutieve aansluitingen. Inspecteren Controle Inspecteren Gemeentelijk rioleringsplan Plan Pagina 9 van 28

10 Doelen Functionele eisen Maatstaven Meetmethode d. De vuiluitworp uit vuilwaterriolen op oppervlaktewater dient beperkt te zijn. De belasting van het oppervlaktewater vanuit de vuilwaterriolen mag niet zodanig zijn dat de functie niet kan worden gewaarborgd. Berekenen en meten 2. Zorgen voor de inzameling, transport en verwerking van het hemelwater dat de particulier niet zelf kan / mag verwerken. e. De afvoercapaciteit van de riolering moet voldoende zijn om bij droog weer het stedelijk afvalwater te verwerken. f. De afvoercapaciteit van de riolering moet voldoende zijn om bij neerslag het stedelijk afvalwater te verwerken. g. Het afvalwater dient zonder overmatige aanrotting de rioolwaterzuiveringsinstallatie te bereiken. h. De afstroming dient gewaarborgd te zijn. i. De bedrijfszekerheid van gemalen en andere objecten dient gewaarborgd te zijn. j. De riolering dient zodanig ont- en belucht te zijn dat overlast door stank wordt voorkomen. k. Overlast door werkzaamheden aan de riolering dient beperkt te zijn. m Alle percelen moeten voorzien zijn van een aansluiting op de riolering, uitgezonderd specifieke situaties waar lokale verwerking doelmatiger is (drukrioleringsgebieden). n. De objecten moeten in goede staat verkeren. o. Er dienen geen ongewenste lozingen op de riolering plaats te vinden. p. De instroming in riolen via de kolken dient ongehinderd plaats te vinden. q. De vuiluitworp uit hemelwaterstelsels op oppervlaktewater dient beperkt te zijn. r. De afvoercapaciteit van de hemelwaterstelsels moet voldoende zijn om bij neerslag het aanbod van hemelwater te verwerken. s. Overlast door werkzaamheden aan de riolering dient beperkt te zijn. Stelselontwerp conform Leidraad Riolering. Er mag slechts heel kort water op straat optreden bij een neerslaggebeurtenis die eenmaal per twee jaar voorkomt. De verloren berging in het stelsel is niet groter dan 5% van de theoretische onderdrempelberging. De verblijftijd van het afvalwater mag niet langer zijn dan 24 uur Het inslagpeil van rioolgemalen moet gelijk met of onder de binnenonderkant van het laagst inkomend riool liggen. Gemalen moeten van een automatische storingmelding voorzien zijn. Drukrioleringunits moeten voorzien zijn van een rode lamp op de bedieningskast. Storingen dienen binnen 24 uur verholpen te zijn. Er dient geen stankoverlast te zijn. Afstemming van rioolwerken op andere maatregelen in de openbare ruimte. Alle percelen aangesloten of voorzien van een toegestane lozing op oppervlaktewater. De toestand van de riolen moet voldoen aan kwaliteitsdoelstellingen (NEN 3398 en NEN 3399). De overige objecten moeten voldoen aan de specificaties van de leveranciers. Geen foutieve aansluitingen. Plasvorming bij kolken dient beperkt te zijn. De belasting van het oppervlaktewater vanuit de hemelwaterstelsels mag niet zodanig zijn dat de functie niet kan worden gewaarborgd. Er mag slechts heel kort water op straat optreden bij een neerslaggebeurtenis die eenmaal per twee jaar voorkomt. Afstemming van rioolwerken op andere maatregelen in de openbare ruimte. Berekenen Berekenen, waarnemen en klachtenregistratie Berekenen Berekenen Controle Registratie Registratie Klachtenregistratie Procedure Registreren Inspecteren Inspecteren Klachtenregistratie Berekenen en meten Berekenen, waarnemen en klachtenregistratie Procedure Gemeentelijk rioleringsplan Plan Pagina 10 van 28

11 Doelen Functionele eisen Maatstaven Meetmethode t. De afstroming dient gewaarborgd te zijn. Het inslagpeil van rioolgemalen moet gelijk met of onder de binnenonderkant van het laagst inkomend riool liggen. Controle 3. Er voor zorgen dat de grondwaterstand de aan de grond gegeven bestemming zo min mogelijk belemmerd. u. De bedrijfszekerheid van gemalen en andere objecten dient gewaarborgd te zijn. v. Adequate afvoer van overtollig grondwater bij te hoge grondwaterstanden. w. De objecten moeten in goede staat verkeren. x. Lozingen van afstromend grondwater hebben geen nadelig effect op de waterkwaliteit Voorwaarden voor effectief rioleringsbeheer Gemalen moeten van een automatische storingmelding voorzien zijn. Storingen dienen binnen 24 uur verholpen te zijn. De ontwateringsdiepte mag niet leiden tot structurele grondwaterproblemen De toestand van de drainageriolen moet voldoen aan kwaliteitsdoelstellingen (NEN 3398 en NEN 3399). De overige objecten moeten voldoen aan de specificaties van de leveranciers. De belasting van het oppervlaktewater vanuit de drainageriolen mag niet zodanig zijn dat de functie niet kan worden gewaarborgd. Registratie Registratie Klachtenregistratie Inspecteren Berekenen en meten Om een doelmatige inzameling en transport van afvalwater te kunnen realiseren moet aan de volgende voorwaarden worden voldaan. Tabel 3.2. Voorwaarden voor effectief rioolbeheer Voorwaarde 1. Het rioleringsbeheer dient zo goed mogelijk te worden afgestemd met andere gemeentelijke taken en externe partijen. 2. De gebruikers van de riolering dienen bekend te zijn en ongewenste lozingen dienen te worden voorkomen. 3. Er dient inzicht te bestaan in de aanwezige rioleringsvoorzieningen en de toestand en het functioneren daarvan. 4. Er dient zoveel mogelijk gebruik gemaakt te worden van duurzame en milieuvriendelijke materialen 5. Er dient een klantgerichte benadering te worden nagestreefd. Maatstaf De diverse afdelingen en externe instanties dienen van elkaars plannen op de hoogte te zijn en hun werkzaamheden op elkaar af te stemmen. Actueel houden en handhaven Wm-vergunningen. Bijhouden revisiegegevens van voorzieningen in het rioolbeheersysteem. Uitvoeren jaarlijkse inspecties. Actuele berekeningen. Maken van afweging bij materiaalkeuze. Behandeling van klachten en een reactie naar de klager binnen één werkdag. Gemeentelijk rioleringsplan Plan Pagina 11 van 28

12 4. Huidige situatie en toetsing 4.1. Inleiding In dit hoofdstuk vindt de toetsing van de huidige situatie plaats. Deze toetsing is het uitgangspunt voor het bepalen van de benodigde maatregelen die in het volgende hoofdstuk worden besproken. De huidige situatie is bepaald op basis van de beschikbare informatie over het functioneren van de riolering en de in het rioolbeheersysteem opgenomen object- en kwaliteitgegevens Inwoners en bedrijven Op 1 januari 2010 had de gemeente Hoorn inwoners. Zij woonden in woningen, waarmee het gemiddelde aantal bewoners per woning op 2,29 kwam. Het bruto oppervlak bedrijventerreinen bedroeg 240 hectare Afvoer en behandeling van afvalwater De inzameling van afvalwater vindt plaats met vrijvervalriolen (gemengd stelsel en droogweerafvoerstelsel). Het afvalwater wordt via twee stelsels van druk- en vrijvervalriolen, gemalen en persleidingen getransporteerd naar de overnamepunten van het hoogheemraadschap. Van daaruit wordt het afvalwater verder getransporteerd naar de rioolwaterzuiveringsinstallatie in Wervershoof Aanwezige voorzieningen (peildatum 1 januari 2010) De gemeente beschikt over een geautomatiseerd rioolbeheersysteem, waarin de gegevens van de riolering, drainage, kolk en huisaansluitingen en randvoorzieningen (bergbezinkbassin en lamellenafscheiders) zijn opgenomen. De gegevens van gemalen en drukrioleringunits zijn opgenomen in een exel-bestand. De gegevens worden dagelijks bijgehouden. In tabel 4.1 is een beknopt overzicht opgenomen van de aanwezige voorzieningen. Tabel 4.1 Aanwezige voorzieningen Voorziening Vrijvervalriolering: Omvang - gemengd 85 km - gescheiden droogweerafvoer 165 km - gescheiden hemelwaterafvoer* 153 km - verbeterd gescheiden hemelwaterafvoer 22 km - drainage 38 km Drukriolering Persleiding Gemalen Pompunits Overstorten (in gemengd stelsel) Randvoorzieningen 24 km 15 km 73 st. 227 st. 43 st., geen risicovolle overstorten - bergbezinkbassins (in gemengd stelsel) 1 st, inhoud 275 m 3 - lamellenafscheiders (in gescheiden hemelwaterstelsel) 5 st. - lavafilter (in gescheiden hemelwaterstelsel) 1 st. Stankbestrijding: - Korrelfilter (ontvangsput Koopvaarder) 1 st. - Luchtinjectiesystemen 1 st. * een deel van het gescheiden hemelwaterafvoerstelsel kan door het openen van afsluiters aangesloten worden op het verbeterd gescheiden hemelwaterafvoerstelsel. 12 percelen in het gebied De Hulk/IJsselmeerdijk en 1 perceel aan de Berkhouterweg zijn door de gemeente voorzien van een verbeterde septictank. De verbeterde septictanks zijn eigendom van de perceelseigenaar die ook verantwoordelijk is voor het beheer en onderhoud. De vanaf 1975 uitgegeven bouwpercelen zijn standaard voorzien van een perceelsdrainage. Incidenteel is, naar aanleiding van klachten, perceelsdrainage aangelegd bij bouwpercelen van vóór De perceelsdrainage is zoveel mogelijk aangesloten op de openbare hemelwater- of drainageriolering. De perceeldrainage wordt beheerd en onderhouden door de perceelseigenaar. Gemeentelijk rioleringsplan Plan Pagina 12 van 28

13 In figuur 4.1 is te zien dat een groot deel van de riolering aangelegd is in de periode na Ouderdom vrijvervalstelsel lengte (km) < aanlegperiode Figuur 4.1. Overzicht aanlegperiode gemengde en (verbeterd) gescheiden vrijvervalriolering 4.5. Toestand van de objecten Om een actueel beeld te houden van de toestand van de objecten worden inspecties uitgevoerd. Op basis van de resultaten van de inspecties wordt de toestand beoordeeld en worden herstelmaatregelen geformuleerd en uitgevoerd.. Voor de verschillende rioleringsobjecten is de huidige inspectie- en beoordelingsmethodiek hieronder weergegeven: Vrijvervalriolering: o Jaarlijks worden vanuit 10% van de inspectieputten de op de put aansluitende riolen geïnspecteerd met een in de inspectieput neergelaten videocamera (globale inspectie). o Wanneer hierbij geen of geringe schade wordt geconstateerd, wordt vervolgens op termijn een nieuwe globale inspectie gepland. De lengte van de termijn is hierbij afhankelijk van de geconstateerde schade. o Bij schade wordt het riool met een door het riool rijdende videocamera geïnspecteerd o (gedetailleerde inspectie). Wanneer sprake is van ernstige aantasting wordt dit onderzoek aangevuld met radar- of boorkernonderzoek. Persleidingen, drukrioleringen en drainage: Persleidingen, drukrioleringen en drainage worden niet planmatig geïnspecteerd. Kolken: De straat- en trottoirkolken worden gelijktijdig met de reiniging daarvan geïnspecteerd. Gemalen en drukrioleringunits: De gemalen worden gelijktijdig met de reiniging daarvan geïnspecteerd. De drukrioleringunits worden niet planmatig geïnspecteerd. Randvoorzieningen: De randvoorzieningen (bergbezinkbassin en lamellenafscheiders) worden gelijktijdig met de reiniging daarvan geïnspecteerd. Het beschrijven van de toestand van riolen (putten en strengen) en het beoordelen daarvan vind plaats met genormaliseerde systemen: NEN 3399 Classificatiesysteem bij visuele inspectie van objecten en NEN 3398 Inspectie en toestandsbeoordeling van objecten. Voor inspectie en beoordeling van de overige objecten zijn geen genormaliseerde systemen beschikbaar. Inspectie en beoordeling vindt plaats naar eigen inzicht en volgens de specificaties van leveranciers. In figuur 4.2 is en overzicht gegeven van het percentage globaal en gedetailleerd geïnspecteerde riolering naar ouderdom. Gemeentelijk rioleringsplan Plan Pagina 13 van 28

14 Percentage geïnspecteerde riolen percentage < periode totaal geïnspecteerd globale inspectie gedetailleerde inspectie Figuur 4.2. Overzicht percentage geïnspecteerde riolering naar ouderdom 4.6. Functioneren van de voorzieningen Van de aanwezige rioolstelsels zijn rioleringsplannen (ontwerpberekeningen) beschikbaar. Deze plannen zijn in overleg met de waterbeheerder opgesteld. De verschillende voorzieningen zijn aangelegd overeenkomstig de vooraf gemaakte ontwerpen. Gemengde rioolstelsels Voor de gemengde rioolstelsels worden op dit moment de herberekeningen uit 1999 geactualiseerd. Bij de opstelling van dit nieuwe basisrioleringsplan wordt het volgende stappenplan gehanteerd: Tabel 4.2 Stappenplan actualisering basisrioleringsplan Onderdeel Producten Planning (oud) Stand van zaken Inventarisatie aangesloten verhard oppervlak Digitale vlakkenkaart 2007 Gereed (uitgevoerd in ) Actualiseren rioleringsgegevens Riolen(beheer)bestand, Gemalenbestand, Bestand met droogweerafvoer en injecties (lozingen drukriolering) per bemalingsgebied. Overzicht nieuwbouwprojecten Gereed (uitgevoerd in ) Uitvoeren hydraulische berekening Uitvoeren vuilemissieberekening Uitvoeren waterkwaliteitstoets Meetproject toetsing theoretische resultaten Bepalen kosteneffectieve maatregelen in het kader van de basisinspanning en het waterkwaliteitsspoor, rekening houdende met klimaatverandering en de geohydrologische situatie in Hoorn-Noord, inclusief maatregelplanning Deelrapportage huidige situatie met stroomschema, kenmerkenbladen en knelpunten ten aanzien van de bergingsen afvoercapaciteit (water- op-straat situaties) Deelrapportage huidige situatie met overstorthoeveelheden en emissiecijfers per overstort Deelapportage huidige situatie met vuiltechnische knelpunten in relatie tot de waterkwaliteit 2008 Gereed (uitgevoerd in 2009) 2008 Gereed (uitgevoerd in 2010) 2008 Vervallen, in verband met gewijzigde uitgangspunten hoogheemraadschap Monitoringprogramma Vervallen, resultaten berekening vormen geen aanleiding Deelrapportage toekomstige situatie met 2010 In uitvoering stroomschema, kenmerkenbladen en maatregelplan Uitvoering maatregelen Niet gestart Gemeentelijk rioleringsplan Plan Pagina 14 van 28

15 Inmiddels zijn de gemengde stelsels hydraulisch en vuiltechnisch doorgerekend. Op meerdere plaatsen treedt theoretisch water-op-straat op door onvoldoende afvoercapaciteit. Waarnemingen bevestigen dit beeld ten dele. De verloren berging in het stelsel is theoretisch bepaald op gemiddeld 6%. De verloren berging treedt zeer verspreid op zodat maatregelen slechts in het kader van rioolvervanging zinvol zijn. De gemengde stelsels voldoen theoretisch niet aan de basisinspanning. Voor de huidige situatie is een jaarlijks gemiddelde overschrijding berekend van 104%. Verder onderzoek loopt om hiervoor passende verbeteringsmaatregelen te formuleren. Afvoersysteem De verbetering van het afvalwaterafvoersysteem is in uitvoering. Op het afvoersysteem van het hoogheemraadschap is naast het bestaande inprikpunt aan de noordzijde van Hoorn (Hoorn-Noord) een nieuw inprikpunt gecreëerd aan de noord-oostkant van Hoorn (Hoorn-Oost). Gemalen van nieuwe rioolstelsels van uitbreidingen aan de noord-oostkant van Hoorn en een deel van de bestaande rioolstelsels aan de oostzijde van Hoorn worden aangesloten op dit nieuwe punt. Tegelijkertijd wordt het systeem gewijzigd. In plaats van het steeds doorpompen van het afvalwater naar een volgend rioolstelsel worden de gemalen aangesloten op doorgaande persleidingen die aansluiten op de inprikpunten van het hoogheemraadschap. Hierdoor wordt aantasting van de betonriolen en stankoverlast door de lozing van aangerot afvalwater sterk verminderd. De belasting van het oppervlaktewater met vuil vermindert doordat het weggepompte vervuilde water bij neerslag niet langer via een overstort in het volgende rioolstelsel op het oppervlaktewater geloosd kan worden. Tot slot wordt energie bespaard doordat het afvalwater slechts één keer verpompt wordt Onderhoud Reiniging Voor het planmatig onderhoud aan de riolering is een reinigingsplan beschikbaar en in uitvoering. Het plan kent de volgende reinigingsfrequenties: vuilwater- en gemengde riolen: 1 keer per 7 jaar; hemelwater-/schoonwaterriolen en drainage: 1 keer per 14 jaar; straat- en trottoirkolken: 2 keer per jaar; gemalen: 1 keer per jaar; randvoorzieningen: 2 keer per jaar. Storingen Storingen aan gemalen worden automatisch gemeld. Bij drukrioleringunits gaat bij storingen een rode lamp op de bedieningskast branden. Storingen aan gemalen en drukrioleringunits worden binnen 24 uur verholpen. Klachten Klachten worden geregistreerd bij de Buitenlijn. Klachten worden zo spoedig mogelijk afgehandeld. Binnen één werkdag wordt naar de klager gereageerd. Voor klachten over het riool en straatkolken gelden standaard afhandelingstermijnen van respectievelijk dezelfde dag en vijf werkdagen. Calamiteiten Indien als gevolg van calamiteiten of andere uitzonderlijke omstandigheden, lozingen vanuit de riolering op oppervlaktewater plaatsvinden wordt de waterbeheerder daarvan meteen in kennis gesteld. Maatregelen worden getroffen om nadelige gevolgen voor het oppervlaktewater zoveel mogelijk te beperken en ongedaan te maken Vergunningen/ontheffingen Ontheffing buitengebied Voor 12 percelen in het gebied De Hulk/IJsselmeerdijk heeft de provincie op 8 juli 2004 een ontheffing van de zorgplicht verleend (besluit met kenmerk ). Deze percelen zijn voorzien van een verbeterde septictank die door de perceeleigenaar wordt beheerd en onderhouden. Aansluitvergunning De overdracht van het afvalwater naar de zuivering is geregeld in de aansluitvergunning. De aansluitvergunning (Nr ) is verleend op 31 augustus Lozing van afvalwater vanuit de gemeentelijke riolering op de zuiveringstechnische werken van het hoogheemraadschap vinden overeenkomstig de vergunning plaats. Gemeentelijk rioleringsplan Plan Pagina 15 van 28

16 Wvo-vergunningen Het lozen van afvalwater vanuit het gemeentelijke rioolstelsel via overstortconstructies, regenwater- en drainageuitlaten en de nooduitlaat bij het hoofdrioolgemaal Oosterpoort aan de Willemsweg is geregeld in Wvo-vergunningen. Het hoogheemraadschap heeft op 31 augustus 2007 vergunning (Nr ) verleend voor het lozen op oppervlaktewater in haar beheersgebied. Het lozen vindt plaats conform de vergunning. De saneringsmaatregelen (de herziening van het basisrioleringsplan) lopen achter op planning. Belangrijkste oorzaak hiervan was het ontbreken van verifieerbare gegevens van het aangesloten verhard oppervlak. Rijkswaterstaat heeft op 20 april 1999 en 29 juli 2004 vergunningen (Nr. ANW 3881a en BEMV 8540a) verleend voor het lozen op rijkswater. Het lozen vindt plaats conform de vergunning. Vergunningen en handhaving derden De gemeente is bevoegd gezag voor de lozingen van bedrijven op de riolering en ziet toe op de naleving van de lozingsvoorwaarden.. Afhankelijk van het type inrichting dienen bedrijven die afvalwater op de riolering lozen over een Wm-vergunning te beschikken. Het verstrekken van de Wm-vergunningen alsmede de controle op de naleving van lozingsvoorwaarden wordt uitgevoerd door de Milieudienst West-Friesland. De controlefrequentie is afhankelijk van de aard van bedrijven. Bij overtredingen van de lozingsvoorwaarden worden de betreffende bedrijven aangeschreven. Hiernaast voert de gemeente steekproefsgewijs onderzoek uit naar foutaansluitingen Planvorming: GRP en jaarplannen De gemeente is op grond van de Wm verplicht een GRP op te stellen conform de opzet van die wet. Het vorige GRP is opgesteld voor de periode De geldigheidsduur van dat GRP is verlengd tot eind Nadat eind 2008 de ontwerpwaterplannen van de andere overheden beschikbaar kwamen, is gestart met de opstelling van dit nieuwe GRP. Het vorige GRP gaf op hoofdlijnen de invulling van de gemeentelijke zorgplicht riolering weer. Deze hoofdlijnen zijn jaarlijks uitgewerkt in een jaarplan rioleringen en een evaluatie van het voorgaande jaar. De jaarplannen zijn voor instemming voorgelegd aan het college en voor kennisgeving toegestuurd aan de raadscommissie. Na instemming zijn de plannen ter informatie aan de waterbeheerders gestuurd. In deze plannen wordt het volgende gerapporteerd: Beschrijving van de in het komende jaar aan te brengen rioleringsvervangingen/renovaties, verbeteringswerken en uitbreidingen. Beschrijving van de in het voorgaande jaar aangebrachte rioleringsvervangingen/renovaties, verbeteringswerken en uitbreidingen. Een samenvatting van maatregelen die zijn getroffen om een lozing op oppervlaktewater zoveel mogelijk te voorkomen naar aanleiding van storingen van de rioolgemalen. Een weergave van de binnengekomen klachten. De voortgang van de uitvoering van het GRP. Met de planvorming is het kader aangegeven voor de invulling van de gemeentelijke zorgplicht riolering. De zorgplicht is afgestemd met de overige gemeentelijke taken en taken van andere overheden. Tot slot is gezorgd voor continuïteit in de invulling van deze zorgplicht en is de voortgang in de uitvoering ervan bewaakt Communicatie Bewoners worden met publicaties in week- en wijkbladen en het huis-aan-huis verspreiden van brochures geïnformeerd over de werking en het gebruik van de riolering. Vragen worden telefonisch en schriftelijk beantwoord en klachten worden afgehandeld via de Buitenlijn. Op de website van de gemeente Hoorn wordt informatie gegeven over (het aanvragen van) rioolaansluitingen, (hoe te handelen bij) klachten en meldingen en wordt verwezen naar de website van de Stichting Rioned die bedoelt is om een breed publiek van informatie te voorzien over riolering en water in de stad. Gemeentelijk rioleringsplan Plan Pagina 16 van 28

17 4.11. Toetsing Als afsluiting van dit hoofdstuk wordt de huidige situatie vergeleken met de gewenste situatie, zoals beschreven in hoofdstuk 3. Indien niet aan de doelen wordt voldaan, wordt in hoofdstuk 5 een (aangepaste) strategie gegeven om de doelen te verwezenlijken. Tabel 4.3 Toetsing doelen Doel 1: Zorgen voor de inzameling en het transport van stedelijk afvalwater door middel van een openbaar vuilwaterriool naar de overdrachtspunten Functionele eis Toetsing Toelichting Alle percelen moeten voorzien zijn van een aansluiting op het openbaar vuilwaterriool, uitgezonderd specifieke situaties waar lokale behandeling doelmatiger is. De objecten moeten in goede staat verkeren. Er dienen geen ongewenste lozingen op de riolering plaats te vinden. De vuiluitworp uit vuilwaterriolen op oppervlaktewater dient beperkt te zijn. De afvoercapaciteit van de riolering moet voldoende zijn om bij droog weer het stedelijk afvalwater te verwerken. De afvoercapaciteit van de riolering moet voldoende zijn om bij neerslag het stedelijk afvalwater te verwerken. Het afvalwater dient zonder overmatige aanrotting de rioolwaterzuiveringsinstallatie te bereiken. De afstroming dient gewaarborgd te zijn. De bedrijfszekerheid van gemalen en andere objecten dient gewaarborgd te zijn. Alle percelen zijn aangesloten op de riolering of voorzien van een toegestane verbeterde septictank. De vrijvervalriolering, de gemalen en de randvoorzieningen worden planmatig geïnspecteerd, waarna geconstateerde gebreken worden hersteld. Hieruit kan worden geconcludeerd dat de riolering in een redelijke tot goede onderhoudstoestand verkeert. De controle op bedrijfsmatige afvalwaterlozingen wordt verzorgd door de Milieudienst West-Friesland. Tijdens rioolinspecties zijn er geen illegale aansluitingen gesignaleerd. Steekproefsgewijs wordt onderzoek uitgevoerd naar foutaansluitingen. Theoretisch wordt de vuiluitworp met 104% overschreden. In het nieuwe BRP worden hiervoor passende maatregelen bepaald. Op basis van de vooraf gemaakte ontwerpberekeningen wordt gesteld dat de afvoercapaciteit overal voldoende is. Theoretisch treedt op meerdere plaatsen water-opstraat op. Praktijkwaarnemingen bevestigen dit ten dele. In het nieuwe BRP worden hiervoor passende maatregelen bepaald. De verloren berging is theoretisch bepaald op 6%. Bij rioolvervanging wordt de verloren berging verder beperkt. De ledigingstijd van de verschillende bemalingsgebieden is ontworpen op 10 uur. Het inslagpeil van rioolgemalen wordt gelijk gehouden met de binnenonderkant van het laagst inkomend riool. De gemalen zijn voorzien van een automatische storingmelding. De drukrioleringunits zijn voorzien van een rode lamp op de bedieningskast. Storingen worden in principe binnen 24 uur verholpen, tenzij de storing dermate ernstig is dat niet mogelijk is. In dat geval wordt een alternatieve oplossing gezocht. Er zijn geen stankoverlastproblemen. De riolering dient zodanig ont- en belucht te zijn dat overlast door stank wordt voorkomen. Overlast door werkzaamheden aan de riolering dient Met name met de wegbeheerder wordt overleg gevoerd beperkt te zijn. om beheerwerkzaamheden te combineren. Doel 2: Zorgen voor de inzameling, transport en verwerking van het hemelwater dat de particulier niet zelf kan / mag verwerken. Functionele eis Toetsing Toelichting Alle percelen moeten voorzien zijn van een aansluiting op de riolering, uitgezonderd specifieke situaties waar lokale verwerking doelmatiger is drukrioleringsgebieden). De objecten moeten in goede staat verkeren. Er dienen geen ongewenste lozingen op de riolering plaats te vinden. De instroming in riolen via de kolken dient ongehinderd plaats te vinden. Alle percelen zijn aangesloten of voorzien van een toegestane lozing op oppervlaktewater. De vrijvervalriolering, de gemalen en de kolken worden planmatig geïnspecteerd, waarna geconstateerde gebreken worden hersteld. Hieruit kan worden geconcludeerd dat de riolering in een redelijke tot goede onderhoudstoestand verkeert. Tijdens rioolinspecties zijn er geen illegale aansluitingen gesignaleerd. Steekproefsgewijs wordt onderzoek uitgevoerd naar foutaansluitingen. Alle kolken worden afhankelijk van de locatie één, twee of drie keer per jaar gereinigd. Klachten over verstopte kolken worden met een reactietijd van circa 1 dag opgepakt door de buitendienst. Gemeentelijk rioleringsplan Plan Pagina 17 van 28

18 De vuiluitworp uit hemelwaterstelsels op oppervlaktewater dient beperkt te zijn. De afvoercapaciteit van de hemelwaterstelsels moet voldoende zijn om bij neerslag het aanbod van hemelwater te verwerken. De afstroming dient gewaarborgd te zijn. De bedrijfszekerheid van gemalen en andere objecten dient gewaarborgd te zijn. Overlast door werkzaamheden aan de riolering dient beperkt te zijn. De regenwaterlozingen uit de (verbeterd)gescheiden rioolstelsels voldoen aan de eisen van de waterkwaliteitsbeheerder. Op basis van de vooraf gemaakte ontwerpberekeningen wordt gesteld dat de afvoercapaciteit overal voldoende is. Het inslagpeil van rioolgemalen wordt gelijk gehouden met de binnenonderkant van het laagst inkomend riool. De gemalen zijn voorzien van een automatische storingmelding. Storingen worden in principe binnen 24 uur verholpen, tenzij de storing dermate ernstig is dat niet mogelijk is. In dat geval wordt een alternatieve oplossing gezocht Met name met de wegbeheerder wordt overleg gevoerd om beheerwerkzaamheden te combineren Doel 3: Er voor zorgen dat de grondwaterstand de aan de grond gegeven bestemming zo min mogelijk belemmerd. Functionele eis Toetsing Toelichting Adequate afvoer van overtollig grondwater bij te hoge grondwaterstanden. Er zijn geen structurele grondwaterproblemen. De objecten moeten in goede staat verkeren. De drainageriolen worden planmatig geïnspecteerd, waarna geconstateerde gebreken worden hersteld. De buisdrainage wordt planmatig gereinigd, waarbij geconstateerde gebreken worden hersteld. Hieruit wordt geconcludeerd dat de grondwatervoorzieningen in een redelijke tot goede onderhoudstoestand verkeren. Lozingen van afstromend grondwater hebben geen nadelig effect op de waterkwaliteit. De lozingen uit de drainagestelsels voldoen aan de eisen van de waterkwaliteitsbeheerder. Tabel 4.4 Toetsing voorwaardenvoor effectief rioolbeheer Voorwaarden voor effectief rioolbeheer Voorwaarde Toetsing Toelichting Het rioleringsbeheer dient zo goed mogelijk te worden afgestemd met andere gemeentelijke taken en externe partijen. De gebruikers van de riolering dienen bekend te zijn en ongewenste lozingen dienen te worden voorkomen. Er dient inzicht te bestaan in de aanwezige rioleringsvoorzieningen en de toestand en het functioneren daarvan. Er dient zoveel mogelijk gebruik gemaakt te worden van duurzame en milieuvriendelijke materialen. Er dient een klantgerichte benadering te worden nagestreefd. Rioleringsplannen zijn afgestemd met andere afdelingen en overheden. Met name wordt samenwerking gezocht met het wegbeheer en het hoogheemraadschap. De gebruikers van de riolering zijn bekend via de heffingenadministratie. Bedrijfslozingen zijn bekend via de meldingen of vergunningen in het kader van de Wm. Registratie hiervan en controle hierop vinden plaats door de Milieudienst West Friesland. De gemeente heeft een actueel rioolbeheersysteem waardoor de rioleringsgegevens direct toegankelijk zijn. Jaarlijks wordt de riolering vanuit circa 10% van de putten geïnspecteerd. Door de rioleringsberekening bestaat er een goed inzicht in het functioneren van het gehele rioolstelsel. Bij de aanleg van riolering maakt de gemeente bij de materiaalkeuze een afweging ten aanzien van duurzaamheid en milieuvriendelijkheid. De gemeente beschikt over een klachtenregistratiesysteem. De geregistreerde klachten hebben betrekking op verstopte huisaansluitingen, kolken en regenpijpen, problemen met gemalen en het hoofdriool, stankoverlast en (grond) wateroverlast. Jaarlijks komen circa 600 klachten en meldingen binnen. Alle meldingen worden zo snel mogelijk en vrijwel altijd naar tevredenheid opgelost. Gemeentelijk rioleringsplan Plan Pagina 18 van 28

19 5. De opgave 5.1. Inleiding In dit hoofdstuk wordt de opgave weergegeven die leidt tot het bereiken van gestelde doelen. Het is een samenstel van onderzoek en maatregelen, geplaatst in de tijd. De hiervoor benodigde middelen en de kostendekking komen in het volgende hoofdstuk aan de orde Aanleg voorzieningen voor stedelijk afvalwater,hemel- en grondwater Aanleg bij bestaande bebouwing De bestaande bouw is voorzien van de benodigde voorzieningen voor stedelijk afvalwater,hemel- en grondwater Aanleg bij nieuwbouw Volgens de huidige prognose (zie tabel 5.1) worden in de gemeente Hoorn in de periode 2010 t/m 2019 ongeveer 300 woningen per jaar gebouwd. In de periode 2010 t/m 2019 wordt per jaar ongeveer 4,5 ha (bruto) bedrijventerrein ontwikkeld. Tabel 5.1 Prognose uitbreidingen gemeente Hoorn Plangebied Prognose Aantal Bijzondere bebouwing realisatie woningen Bedrijventerrein 't Zevenhuis bedrijven, bruto 79 ha, netto 52,37 ha Hoornbloem Bobeldijkerweg Bangert en Oosterpolder, fase 1 en Bangert en Oosterpolder, fase 3 en Bangert en Oosterpolder, fase 5 en Blauwe Berg woningbouw Keern/Van Aalstweg Blokkers-IJsselweg Astronautenweg Pelmolenpad Stationsgebied Vale Hen Achterstraat Achter de Vest Wonen boven winkels Kazerneplein Leeuw Westerdijk Oude Schouwburg Draafsingel, voorm.school TSH-locatie Joh. Poststraat Holenweg, locatie Philips Tuibrug (productiebos) Oostereiland Jachthaven Schelphoek 2010 Totaal aantal woningen scholen (2 x 20 klassen), peuterspeelzaal, supermarkt,sportschool, sporthal hotel (168 kamers, 50 m hoog), bioscoop, disco ( 4 ha * 2 m3 /ha) horecavoorziening museum, filmhuis, hostel of leer-/werkbedrijf, toeristisch informatiecentrum, ontwerpcentrum (2 ha * 1 m3/h) spuitplaats (200 m2, 60 l/(sxha)); jachthaven (800 ligpl., 10 l/(hxligpl)); 16 boothuizen (16st, 3 inw, 12 l/(inwxh); hotel (20 bedden, 15 l/(bedxh)), nader in te vullen (25 won, 3 inw/won, 12 l/(inwxh)) Gemeentelijk rioleringsplan Plan Pagina 19 van 28

20 Bij nieuwbouw van meer dan geringe omvang worden rioolstelsels ontworpen en aangelegd waarmee het stedelijk afvalwater, het hemelwater en het grondwater worden ingezameld en afgevoerd en indien nodig verwerkt. De rioleringsplannen worden in overleg met de waterbeheerder opgesteld. Bij nieuwbouw van meer dan geringe omvang wordt het hemelwater bij voorkeur gescheiden van het overige afvalwater ingezameld. Vervanging hierbij van het bestaande gemengde stelsel door een gescheiden stelsel vindt alleen plaats als dit een meerwaarde heeft uit oogpunt van kosten, wateroverlast en milieu. Gescheiden Ingezameld hemelwater wordt bij voorkeur rechtstreeks naar oppervlaktewater afgevoerd. Waar afvloeiend hemelwater te zeer verontreinigd is en dit niet kan worden voorkomen, wordt het grotendeels ter plaatse gezuiverd of afgevoerd naar de rioolwaterzuiveringsinstallatie. Bij nieuwbouw van geringe omvang wordt aangesloten op (een uitbreiding van) het bestaande stelsel Beheer van de bestaande voorzieningen voor stedelijk afvalwater, hemel- en grondwater Gegevensbeheer De gegevens van de bestaande voorzieningen voor stedelijk afvalwater, hemel- en grondwater worden conform de huidige praktijk actueel gehouden Onderzoek Inspectie en beoordeling De huidige inspectie- en beoordelingsmethodiek voor de bestaande voorzieningen voor stedelijk afvalwater, hemel- en grondwater wordt voortgezet. Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) De gemeente zorgt ervoor dat zij over een actueel GRP beschikt dat de hoofdlijnen van het rioleringsbeleid bevat. Basisrioleringsplan De gemeente zorgt ervoor dat er van het rioolstelsel actuele hydraulische en vuiltechnische berekeningen in de vorm van een basisrioleringsplan beschikbaar zijn. Bij de opstelling van het basisrioleringsplan betrekt de gemeente de waterbeheerders. Het geactualiseerde basisrioleringplan wordt als onderdeel van het GRP door de gemeenteraad vastgesteld en conform de bijbehorende planning uitgevoerd. Het basisrioleringsplan wordt geactualiseerd zodra er significante wijzigingen optreden in de uitgangspunten, de berekeningsmethodiek of het rioleringssysteem zelf. Wijzigingen in uitgangspunten zijn significant wanneer: Het afvoerend oppervlak met meer dan 10% is toegenomen. De hoeveelheid droogweerafvoer met meer dan 20% is toegenomen. De berging in het stelsel met meer dan 10% is afgenomen. De pompovercapaciteit met meer dan 20 % is afgenomen. Zodra significante wijzigingen in het rioleringssysteem optreden wordt de betrokken waterbeheerder daarvan op de hoogte gesteld Planvorming Het uitwerken van het GRP in operationele jaarplannen en het evalueren van die jaarplannen wordt conform de huidige praktijk voortgezet Onderhoud Het onderhoud wordt conform de huidige praktijk voortgezet Investeringen Bij alle investeringsmaatregelen wordt maximaal meegekoppeld met andere maatregelen in de openbare ruimte van zowel de gemeente als derden. Vervanging Op basis van de gegevens van de bestaande voorzieningen voor stedelijk afvalwater, hemel- en grondwater uit de beheerbestanden is een vervangingsplanning voor de komende 50 jaar op hoofdlijnen opgezet. Hierin krijgen de objecten een levensduur die gebaseerd is op de bij de inspecties waargenomen kwalitatieve toestand. In de jaarplannen wordt deze strategische planning vertaald naar een operationele planning. Dan wordt ook de onderhoudstoestand van de boven- en ondergrondse infrastructuur, evenals de overige noodzakelijke ingrepen in beschouwing genomen. De werkzaamheden aan boven- en ondergrondse infrastructuur worden op elkaar afgestemd. Vervangingswerkzaamheden worden zoveel mogelijk integraal uitgevoerd, zo mogelijk in een wijkgerichte aanpak. Gemeentelijk rioleringsplan Plan Pagina 20 van 28