Omgang met hemelwater binnen de perceelgrens

Transcriptie

1 Omgang met hemelwater binnen de perceelgrens Ir. Emil Hartman Senior adviseur duurzaam stedelijk waterbeheer Ede, 10 april 2014

2 Inhoud presentatie Wat en hoe van afkoppelen Wat zegt de wet over hemelwater op particulier terrein Waar moet je bij ontwerp en aanleg op letten

3 Wat is afkoppelen Bij een gemengd rioolstelsel wordt afvalwater vermengd met regenwater gecombineerd afgevoerd naar de rioolwaterzuivering.

4 Gevolgen hevige bui bij gemengd stelsel Overstorting van vuil water op oppervlaktewater Water op straat, water overlast Gezondheidsrisico: vuil water op straat.

5 Afkoppelen Bij afkoppelen wordt de afvoer van regenwater van het riool afgehaald en geïnfiltreerd in de bodem of geloosd op oppervlaktewater. Voordelen: het oppervlaktewater wordt minder belast met rioolwater uit overstorten; er hoeft minder water getransporteerd en gezuiverd te worden; bij infiltratie in de bodem wordt de grondwatervoorraad aangevuld.

6 Wetgeving Wet gemeentelijke watertaken (2008) Zorgplicht hemelwater = Zorg voor doelmatige inzameling van afvloeiend hemelwater Perceeleigenaar is primair verantwoordelijk voor inzameling op eigen terrein Redelijkerwijs niet mogelijk? Dan is het de taak van de gemeente om het afstromende hemelwater verder af te voeren vanaf de grens van het particuliere perceel. Grondwaterzorgplicht: Particulier perceel: Perceeleigenaar Openbare ruimte: Gemeente

7 Wetgeving (2) Gemeente verantwoordelijk voor inzameling op openbaar terrein Zorgplicht = inspanningsverplichting Beleidsvrijheid voor gemeenten (vgrp): gemeente kiest voor de meest doelmatige aanpak. gemeente bepaald wanneer het redelijkerwijs niet meer van een perceeleigenaar is te eisen om zelf het hemelwater te verwerken. aspecten van redelijk: afstand tot oppervlaktewater of regenwaterriool doorlatendheid en grondwaterstand ruimte op het perceel

8 Wetgeving (3) Nieuwe zorgplicht geldt met name voor nieuwbouw situaties. Verplichting tot afkoppelen bestaande situaties mogelijk? Ja, maar In bestaande situaties geldt ook het gewoonterecht van een burger. Dus afkoppelen (en hemelwater verwerken op eigen terrein) kan je niet afdwingen van de ene op de andere dag. Middels een verordening kan afkoppelen in bestaande situaties worden verplicht. Het moet dan wel: een duidelijk doel/reden hebben. Het moet dus redelijk en doelmatig (baten > kosten) zijn om dat van de burger te eisen. de termijn waarbinnen dat moet gebeuren moet redelijk zijn.

9 Afkoppelen particulier oppervlak Voorkeur voor verleiden in plaats van verplichten Goede voorlichting en communicatie Korte lijntjes Ontzorgen en netjes werk leveren Beperkte kosten of geen extra kosten voor burger

10 Hemelwater binnen perceelgrens 1. Hemelwaterberging en -infiltratie 2. Hemelwaterbenutting Bron:

11 Methoden voor berging en infiltratie Infiltratieveld Infiltratie buis Infiltratie krat Infiltratie put Wadi

12 Methoden voor benutting

13 Verschillende doelen Benutten: Doel: Water opvangen als het valt en dat later nuttig gebruiken in huis. Water zo lang mogelijk vasthouden zodat het water beschikbaar is als het droog is. Infiltreren: Doel: Ontlasten rioolstelsel en aanvullen grondwater. Water zo snel mogelijk zien te infiltreren. Berging zo snel mogelijk leeg zodat het beschikbaar is voor de volgende bui. Doelen staan dus haaks op elkaar!

14 Hemelwater binnen perceelgrens = Vak apart want: Aanleg met beperkte overlast voor bewoners Systeem moet eenvoudig onderhoudbaar zijn. Groot risico op schade bij wateroverlast

15 Wat kan er mis gaan? Onvoldoende rekening gehouden bij ontwerp met hevige buien: Te kleine voorzieningen (berging en afvoercapaciteit) Geen overloop aangebracht Te kleine capaciteit overloop Geen berging op perceel terugloop de woning in.

16 Wat kan er mis gaan? (2) Complexe samengestelde voorzieningen (bijv. Infiltratiekrat die overloopt naar een infiltratieriool die weer een overloop heeft op een watergang) Schijnveiligheden ingebouwd (noodoverloop naar gemengd riool bijvoorbeeld) Met als gevolg wateroverlast en/of schade

17 Bewuster ontwerp Ontwerp minimaal op T = 10 Baseer op goede (gemeten) k-waarde en GWS standen Ontwerp toevoerbuizen en overloop met voldoende capaciteit. Overloop aansluiten op aparte bergingsmogelijkheid. Zoek goede locatie voor de overloop, op voldoende afstand van gevel.

18 Bewuster ontwerp (2) Juiste reliëf op het perceel (van gevel af) Voldoende ruimte voor water op het perceel / in de tuin (voor de hoeveelheid die vrij komt bij T = 50)

19 Definities en ontwerpnormen

20 ISSO publicatie 70.1 Hulp bij afweging wat te doen met het vrijkomende hemelwater Richtlijnen voor ontwerp en beheer van de voorzieningen Ontwerptool infiltratievoorzieningen

21 Ontwerptool Gebaseerd op reeksberekeningen Alle typen voorzieningen te selecteren Ontwerp voor regulier functioneren benodigde afmetingen voorziening Check voor extreem functioneren volume dat geborgen moet worden op perceel

22 Vragen en discussie