Doel: voorkom regenwateroverlast!
|
|
- Pieter-Jan Wauters
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Wereldtemperatuur Ontwikkeling extreme neerslag Doel: voorkom regenwateroverlast! Masterclass klimaatadaptatie Kennemerland, 18 mei 217. Harry van Luijtelaar, Stichting RIONED Schade door onderlopen gebouwen Gevaar voor gezondheid Met doelmatige oplossingen Tov jaargemiddelde periode Zwaarste bui De Bilt 13 juni 1953 Zwaarste buien deze eeuw Overzicht presentatie De Bilt, 43 mm in 6 minuten (1953) De reeks van de De Bilt is bepalend voor de statistieken in Nederland! Apeldoorn, 12 mm in minuten (29) Herwijnen 94 mm in 7 minuten (211) Deelen, mm in 6 minuten (214) Munster, 22 mm in 9 minuten (214) Kopenhagen, 15 mm in 12 minuten (211) Rol functioneren rioolstelsel. Perceptie extreme waarden. Wat is extreme neerslag. Welke maatregelen werken (niet). 1
2 Regenwateroverlast Droog weer Rol rioolstelsel Het functioneren van rioolstelsel speelt bij echt extreme buien geen Voor niet-insiders Hoe werkt een rioolstelsel Rol voorkomen regenwateroverlast doorslaggevende rol in het voorkomen van regenwateroverlast! Hoe werkt een (gemengd) rioolstelsel? Gemaal voert afvalwater af naar zuivering Regenweer Rioolstelsel begint over te lopen cap. beperkt: Water op straat Een rioolstelsel heeft een inhoud van circa 7 mm neerslag via overstorten: 2 4 mm/h Berging water op straat : 1 4 mm Ledigingscapaciteit naar zuivering:,5 1, mm/h Lediging naar zuivering:,5 1, mm/h 2
3 Rol van een rioolstelsel Riolering = minor system Verplaatsen regenwater naar oppervlaktewater bij (zeer) zware buien, via overstorten. Beperken omvang en duur water op straat/overlast! Major / minor systeem Rol inrichting bovengrond Afvoer naar gemaal ledigt alleen het stelsel Bovengrond = major system Waterbalans (tijd) 15 Waterbalans (tijd) Trottoir Straat 198 Vervlakking Stoepranden verdwijnen geleidelijk Overlast Berging bovengronds Ledigingscapaciteit capaciteit Tijd (min) Goot Goot Vooral in winkelcentra ligt het straatpeil gelijk aan vloerpeil winkels Woningpeilen worden steeds lager aangelegd Waterberging op straat is afgenomen Perceptie extreme waarden Herhalingstijd extreme bui Kans op wateroverlast Statistiek punt of ruimte 3
4 T gebeurtenis T gebeurtenis, periode 6 jaar T-T1 gebeurtenis, periode 6 jaar Hoe groot is de kans dat u in de komende 6 jaar wordt getroffen door een T jaar gebeurtenis. Hoe groot is die kans door klimaatontwikkeling als de herhalingstijd van die gebeurtenis in 6 jaar afneemt tot T1 jaar. Kans op wateroverlast 1,,9,8,7,6,5,4,3,2,1 T beschermingsniveau Kans op wateroverlast 1,,9,8,7,6,5,4,3,2,1 T - T1 beschermingsniveau, , Hoe vaak valt 6 mm in een uur ergens in NL? Periode Periode Uursom > 4 mm ergens in NL Hoe vaak valt extreme neerslag ergens in Nederland Wat is een redelijke kans op overlast? 36 miljard metingen in radarvakken van 1 km2 >7 keer per jaar valt > 6 mm in een uur ergens in NL T = jaar, 2% kans in 6 jaar T = jaar, 2% kans in 6 jaar Radarwaarnemingen 28 t/m 216, 9 jaar Radar geeft eerder een onderschatting van extremen 2 of 2% kans op minimaal 1 keer overlast in 6 jaar? 4
5 Nieuwe statistiek, AWS Klimaatbestendig, uursom! 16 T met marge T veilig 14 T straks Wat is extreme neerslag? Onzekerheidsmarge 12 T nu T, of jaar Norm voor lokale situaties T toen Lenderink en van Oldenborgh (KNMI) 2 riool 195 niet matig goed zeer goed Welke maatregelen werken? Klimaatontwikkeling! Commerciële kans, ook voor avonturiers. Normale problemen toegeschreven aan klimaat. Maatregelen principes Opvangen en tijdelijk bergen. Verspreiden over de ruimte. FOCUS op regenwateroverlast Verwerken van enorme en ongekende hoeveelheden water Integrale benadering mist vaak inhoud, synergie van maatregelen vaak overdreven. Veel fictie en weinig feitelijke onderbouwing. Verplaatsen naar buiten het gebied. Lokaal verwerken naar bodem en atmosfeer. 5
6 Opvangen en tijdelijk bergen Water verspreiden over ruimte Verplaatsen naar buiten gebied Duur l/s/ha l/s/ha l/s/ha Lediging Lokaal verwerken Kanttekeningen Welke maatregelen werken niet Infiltratievoorzieningen slibben geleidelijk dicht. Verminderen verharding, minimaal effect. Voorzieningen voor het be/ontluchten van de riolering zijn noodzakelijk bij afkoppelen regenpijpen. Vertraagd afvoeren van daken is niet zo eenvoudig. Eenvoudige groene daken, minimaal effect. Regenton, geen effect. 6
7 Welke maatregel werken wel Bouwpeilen van woningen! Bergen van regenwater op of onder de straat. Verspreiden en verplaatsen Doorlatende verharding, beter dan groen? Overzicht doelen en effecten Maatregeleneffectiviteit doelen Water overlast Hitte locaal Droogte Milieu Bio divers Effect bijdrage Bouwpeil woning ***** *** Afkoppelen naar tuin ** * *** ** Afkoppelen naar berging in tuin ***** * *** ** Minder verharding ** * *** Groen dak traditioneel * ** ** *** * Groen dak met berging ** *** ** *** * Water dak met berging ** ** * Water dak met gestuurde berging ** ** ** * Groene berging openbaar *** * Onder straat berging **** Bomen **** ** ** Capaciteit rioolstelsel *** *** Conclusies Samengevat Statements Inhoudelijk Boodschap Belangrijk Functioneren rioolstelsel belangrijk maar niet doorslaggevend bij regenwateroverlast. Bij de ontwikkeling extreme buien gaat het om ongekende hoeveelheden regenwater. Verantwoordelijkheid nemen! Kijk over de muur van je eigen hok. Steek de kop niet in het zand voor de echt extreme buien. Waterberging is essentieel om regenwater de tijd te geven om te infiltreren, te verdampen of af te voeren. Ervaring opbouwen belangrijk. Maar we moeten ons voorbereiden op situaties die we nog niet zagen We moeten proactief gaan bedenken hoe we kunnen reageren. Alle vakdisciplines moeten kunnen bedenken dat water naar beneden stroomt!!! Ervaringen van (ook bijna) rampen goed vastleggen om te kunnen leren. 7
Impact(test) extreme buien
Impact(test) extreme buien Harry van Luijtelaar, Stichting RIONED Minicursus stichting RIONED, 22 maart 2018 '2015 wordt warmste jaar ooit' GENEVE - Het jaar 2015 wordt waarschijnlijk het warmste jaar
Nadere informatieRegenwatersystemen op de testbank
Regenwatersystemen op de testbank Harry van Luijtelaar Stichting RIONED RIONEDdag, 5 februari 215 Overzicht presentatie Aanleiding Rekentool (testbank) Extreme buien Vergelijken functioneren systemen Conclusies/lessen
Nadere informatieIntroductie RainTools
Introductie RainTools Harry van Luijtelaar, Stichting RIONED DowntheDrain, 21 april 2015 Oefenen Vraag 0 Hoeveel m3 water is 1 mm neerslag op 10 ha afvoerend oppervlak? Antwoorden 0 1 Ontwikkeling RainTools
Nadere informatieRegenwater (voorzieningen) op eigen terrein. Ontwikkeling RainTools. Overzicht Webinar. Aanleiding
Regenwater (voorzieningen) op eigen terrein Harry van Luijtelaar, Stichting RIONED Overzicht Webinar RainTools software Schematisering perceel Functioneren, effecten maatregelen Vragen en opmerkingen Respons
Nadere informatieKlimaatverandering: waterbestendige gebouwen en terreinen
Nationaal Congres Sanitaire Technieken 2017 Klimaatverandering: waterbestendige gebouwen en terreinen Samenstelling: Will Scheffer (TVVL) Presentatie: Oscar Nuijten (Edu4Install/TVVL) met o.a. informatie
Nadere informatieRegenwater op eigen terrein
Regenwater op eigen terrein Uitwerking RainTools rekenvoorbeelden Webinar Stichting RIONED 14 april 15 Harry van Luijtelaar 1 REKENMODEL EN SCHEMATISERINGEN De rekenvoorbeelden in dit webinar zijn uitgewerkt
Nadere informatieProgramma van de avond: vgrp 2015-2019 Inwonersbijeenkomst. Positie vgrp5 gemeentebeleid. Even voorstellen. Relaties met beleid / plannen
vgrp 2015-2019 Inwonersbijeenkomst 8 Januari 2015 19:45 20:00 20:05 20:15 22:00 Programma van de avond: Welkom en voorstelronde Toelichting doel bijeenkomst Wat is een vgrp? Gesprek met de inwoners adv
Nadere informatieNieuwsbrief Klimaat maatregelen Nieuwe Uitleg in Bakel
Nieuwsbrief Klimaat maatregelen Nieuwe Uitleg in Bakel Het veranderende klimaat en de verstedelijking brengen grote uitdagingen met zich mee. Regenbuien worden steeds extremer en komen vaker voor, met
Nadere informatieExtreme neerslagmeting in Nederland
Extreme neerslagmeting in Nederland Aart Overeem, KNMI Wageningen University & Research (Kees Lemcke, KNMI) RIONEDdag 2017 Soorten neerslagmetingen Uitwerking extreme neerslagstatistiek Stel een uursom
Nadere informatieKans op extreme neerslag
Kans op extreme neerslag Aart Overeem, KNMI Wageningen University & Research (Kees Lemcke, KNMI) Down the Drain, Ede 18 april 2017 Overzicht presentatie Inleiding Hoe meet je regen met weerradars? De kans
Nadere informatie1 Inleiding 3 1.1 Verantwoording 3 1.2 Opsteller en begeleidingscommissie 4 1.3 Leeswijzer 4
Module C2200 Hydraulisch functioneren van regenwatervoorzieningen Inhoud 1 Inleiding 3 1.1 Verantwoording 3 1.2 Opsteller en begeleidingscommissie 4 1.3 Leeswijzer 4 2 Kader en uitgangspunten 6 2.1 Systematiek
Nadere informatietuinweek 2015 Water(overlast) in de tuin Lara de Graaf Landschapsarchitect Groei & Bloei Houten 16 juni 2015
tuinweek 2015 Water(overlast) in de tuin Lara de Graaf Landschapsarchitect Groei & Bloei Houten 16 juni 2015 Voorstellen multifunctionele landbouw functieverandering landschappelijke inpassing gebiedsontwikkeling
Nadere informatieVragen en antwoorden Aanpak Agniesebuurt
Vragen en antwoorden Aanpak Agniesebuurt Waarom aan de slag in de Agniesebuurt? Oude stadswijken zoals de Agniesebuurt, die dichtbebouwd zijn met veel verharding en weinig open water en groen, zijn kwetsbaar
Nadere informatieRegenwatersystemen op de testbank. Benchmark functioneren bij extreme neerslag
Regenwatersystemen op de testbank Benchmark functioneren bij extreme neerslag Regenwatersystemen op de testbank Benchmark functioneren bij extreme neerslag 2 < tekst Harry van Luijtelaar tekstadvies Lijntekst,
Nadere informatieDE KLIMAATBESTENDIGE STAD: INRICHTING IN DE PRAKTIJK. Kosten en baten van inrichting. Wiebe Bakker november 2015
DE KLIMAATBESTENDIGE STAD: INRICHTING IN DE PRAKTIJK Kosten en baten van inrichting Wiebe Bakker november 2015 Waar is nog behoefte aan? Keuze bij inrichting openbare ruimte + riolering: traditioneel of
Nadere informatieWAAROM STEDELIJKE KLIMAATADAPTATIE?
WAAROM STEDELIJKE KLIMAATADAPTATIE? 13 november 2018 waarom stedelijke klimaatadaptatie wat verandert er aan ons klimaat meer: wateroverlast hitte droogte toenemende verstedelijking, meer verharding en
Nadere informatieGRAVEN NAAR ERVARINGEN Water passerende verhardingen, wat werkt?
GRAVEN NAAR ERVARINGEN Water passerende verhardingen, wat werkt? Rutger van Hogezand 11 april 2019 Waterstraat, TU bouwcampus CREATING TOMORROW www.hva.nl/klimaatbestendigestad KLIMAATVERANDERINGEN WORDEN
Nadere informatieRegenwateropvang op perceel en in de wijk. Wat werkt (niet)
Regenwateropvang op perceel en in de wijk Wat werkt (niet) STOWA / Stichting RIONED Utrecht, 29 mei 2018 Lekker duurzaam! Tegeltaks Ook gemeenten kampioen tegelen Chasse Park Breda Architect Rem Koolhaas,
Nadere informatieOmgang met hemelwater binnen de perceelgrens
Omgang met hemelwater binnen de perceelgrens Ir. Emil Hartman Senior adviseur duurzaam stedelijk waterbeheer Ede, 10 april 2014 Inhoud presentatie Wat en hoe van afkoppelen Wat zegt de wet over hemelwater
Nadere informatieThema 3: Klimaat en water
Thema 3: Klimaat en water Opwarming van de steden en de mogelijkheden van gras Karen Huijsmans Sweco Praktijk van waterberging op sportparken Jan Coppens Smits 25 september 2018 ConGRAS 1 inhoud Karen
Nadere informatieAfkoppelen hemelwater. Oude Pastoriebuurt. Auteur(s): Dhr. T. van den Kerkhof Dhr. R. Thijssen 04-09 - 2015
Afkoppelen hemelwater Oude Pastoriebuurt Auteur(s): Dhr. T. van den Kerkhof Dhr. R. Thijssen 04-09 - 2015 Opening - welkom Ton van den Kerkhof Projectleider Roy Thijssen Adviseur riolering en water Luuk
Nadere informatieBeter omgaan met hemelwater
Beter omgaan met hemelwater Informatie over het afkoppelen van het dakoppervlak Wat kunt u doen? Van alles eigenlijk. Een van de gemakkelijkste dingen die u gewoon thuis kunt doen, is de regenpijp doorzagen.
Nadere informatieDakbedekking en waterhuishouding - Hoe blauw zijn groene daken?
Dakbedekking en waterhuishouding - Hoe blauw zijn groene daken? Kees Broks (STOWA), Harry van Luijtelaar (Stichting RIONED) Groene daken zijn hot, ook vanuit het oogpunt van stedelijk waterbeheer. Ze vangen
Nadere informatieDuurzame, klimaatbestendige leefomgeving
Duurzame, klimaatbestendige leefomgeving DENK EN DOE MEE! 5 juli 2018 Duurzame, klimaatbestendige leefomgeving Programma Welkom Deel 1: Presentatie Aanleiding en kansen Proces Wat willen we bereiken? Wat
Nadere informatieProgramma Water en klimaatveranderingen
Programma Water en klimaatveranderingen Ger Renkens / Luuk Postmes 7 juni 2016 Doel Beschermen van de volksgezondheid en het milieu en het leveren van een bijdrage aan het in stand houden en verbeteren
Nadere informatieDE WATERVRIENDELIJKE STADSTUIN. 2 mei 2016 PRESENTATIE TER INSPIRATIE C A P E. u i n a r cchitectuur
DE WATERVRIENDELIJKE STADSTUIN 2 mei 2016 PRESENTATIE TER INSPIRATIE C A P E ttuinar u i n a r cchitectuur h i t c t u r EVEN VOORSTELLEN... C A P E plein ttuinarchitectuur u i n a r c h i t c t u u r
Nadere informatieWaterbewustzijn Molenhoek. Rogér Derksen
Waterbewustzijn Molenhoek Rogér Derksen 1 AGENDA MOLENHOEK KLIMAATBEWUSTZIJN 1. Voorstelrondje 2. Presentatie en achtergrond 3. Vragen 2 Voorstellen Rogér Derksen Projectleider civiele techniek, adviseur
Nadere informatieKenmerk Contactpersoon Plaats en datum Ing. B. Mengers Doetinchem, Tel
ECOPART BV ZEPHIRLAAN 5 7004 GP DOETINCHEM TELEFOON 03 14-36 81 00 FAX 03 14 36 57 43 E-MAIL INFO@ECOPART-BV.NL INTERNET WWW.ECOPART_BV.NL BTW NR. NL 81 01 466 29 B01 HANDELSREGISTER 100 35 993 RABOBANK
Nadere informatieHoe maak ik mijn tuin waterklaar? wateroverlast. Een klimaatvriendelijke
in de tuin Hoe maak ik mijn tuin waterklaar? Minder wateroverlast Een klimaatvriendelijke tuin Subsidie Wateroverlast door verandering van het klimaat Het is goed om te weten dat gemeenten, samen met waterschappen,
Nadere informatieOnderzoek voorkomende wateroverlast Gemeente Mill en Sint Hubert
Onderzoek voorkomende wateroverlast Gemeente Mill en Sint Hubert Inhoud 1. Inleiding... - 1-1.1. Aanleiding... - 1-1.2. Doel... - 1-1.3. Is wateroverlast op te lossen?...- 1-1.4. Inspraak en proces...
Nadere informatie: SAB Prinses Margrietlaan Best Betreft : Watertoets ontwikkeling Prinses Margrietlaan nabij nr. 24
Logo MEMO Aan : Henrike Francken Van : Michiel Krutwagen Kopie : Dossier : BA1914-112-100 Project : SAB Prinses Margrietlaan Best Betreft : Watertoets ontwikkeling Prinses Margrietlaan nabij nr. 24 Ons
Nadere informatieWateroverlast Maasniel
Wateroverlast Maasniel Inhoud presentatie Wettelijke zorgplicht gemeente Werking rioolstelsel Neerslaggegevens Situatie Maasniel Wettelijke zorgplicht gemeente Zorgplicht stedelijk afvalwater Zorgplicht
Nadere informatieWaterklaar maken Reutsberg Noord
Waterklaar maken Reutsberg Noord Agenda Opening Johan Lalieu, wethouder Klimaatontwikkelingen Giel van Eck, Waterpanel Noord Wateroverlast in de wijk Maatregelen openbare ruimte Andy Kwaspen, projectleider
Nadere informatieUitwerking hemelwaterbeleid gemeente Leeuwarderadeel
Uitwerking hemelwaterbeleid gemeente Leeuwarderadeel Voor: Opgesteld door: Versie 1 (14-06-2012) Uitwerking hemelwaterbeleid gemeente Leeuwarderadeel Dit document bevat 11 bladzijden. Ons kenmerk: 19312RA-MW-LED
Nadere informatieHet nieuw te realiseren plan Aan de Kasteeltuinen is ongeveer 1,75 hectare groot en biedt plek aan 34 woningen.
NOTITIE Onderwerp : Waterparagraaf Opdrachtgever : Dibema Montfort B.V. Projectnummer : RDL-007-01 Projectomschrijving : Wonen Aan de Kasteeltuinen Opgesteld door : ing. R. Peeters Paraaf: Datum
Nadere informatieFunctionele eisen 1. Geen (onaanvaardbaar) gezondheidsrisico. Bescherm volksgezondheid. Beperk overlast en hinder Voorkom schade.
Doelen Functionele eisen 1. Geen (onaanvaardbaar) gezondheidsrisico. 2. Geen (onaanvaardbare) economische schade of maatschappelijke hinder door wateroverlast. Bescherm volksgezondheid Beperk overlast
Nadere informatieGemeentelijk Riolerings Plan
Gemeentelijk Riolerings Plan 2018-2022 dorpspraat over aanpak van wateroverlast Laren, maart en april 2018 Programma deel 1: kaders en historie deel 2: wat gebeurt er? deel 3: welke oplossingen? deel 4:
Nadere informatieWaterparagraaf Melkveebedrijf M.C.M. Sieben, Witte Plakdijk 6 Ospel
Waterparagraaf Melkveebedrijf M.C.M. Sieben, Witte Plakdijk 6 Ospel De heer M.C.M. Sieben is voornemens een nieuwe rundveestal op te richten op het perceel, kadastraal bekend als gemeente Nederweert, sectie
Nadere informatieHet regent, het regent
Het regent, het regent Wat te doen bij een veranderend klimaat? Naam: Stefan Meijer (gemeente Heiloo) en Hartger Griffioen (LNH) Datum: donderdag 15 januari 2015 Even voorstellen Stefan Meijer 37 jaar
Nadere informatieRegenwater leid je niet om de tuin!
Regenwater leid je niet om de tuin! Regenwater is te waardevol om direct het riool in te laten lopen. Vang het op en gebruik het goed. Kijk voor tips op www.denhaag.nl/water Regenwater leid je niet om
Nadere informatieRegenwater in de tuin. Beperk wateroverlast Voorkom verdroging Maak je tuin Waterklaar Tips in deze folder
in de tuin Beperk wateroverlast Voorkom verdroging Maak je tuin Waterklaar Tips in deze folder Wateroverlast door verandering van het klimaat Een wadi is een verlaging in een grasveld of tuin, waar water
Nadere informatieDe locatie Het ontwerp van het winkelcentrum en directe omgeving is opgenomen in figuur 1.
Notitie Datum: 17 juni 2015 Betreft: Afkoppelen nieuwbouw Handelstraat, Apeldoorn Kenmerk: BP30, NOT20150617 Bestemd voor: Bun Projectontwikkeling BV Ter attentie van: de heer J. Spriensma Opgesteld door:
Nadere informatieEEN BODEM VOOR WATER
EEN BODEM VOOR WATER Hemel en grondwaterbeleid Breda 2011 RWZI De gemeente is verantwoordelijk voor de afvoer van afvalwater naar de rioolwaterzuivering (RWZI: een soort wasmachine voor water). RWZI De
Nadere informatie1. INLEIDING 1.1 ALGEMEEN. 1.2 DE WATERTOETS. NOTITIE
NOTITIE Onderwerp : Waterparagraaf Opdrachtgever : A.E.C. Vestjens Projectnummer : BIM-079-01 Projectomschrijving : Gezondheidscentrum te Neer Opgesteld door : ing. R. Peeters Paraaf: Datum : 18 oktober
Nadere informatieNieuwe afvoerroutes via maaiveld en retentiegebieden voorkomen wateroverlast in Enschede-Noord
Maatregelen 3 Enschede Nieuwe afvoerroutes via maaiveld en retentiegebieden voorkomen wateroverlast in Enschede-Noord Het noorden van Enschede is in de loop van de vorige eeuw veranderd van een sterk landelijk
Nadere informatieTrapsgewijse opvang en infiltratie van regenwater in hellend Leersum
Ervaringen met de aanpak van regenwater overlast in bebouwd gebied 7 Heuvelrug (Leersum) Trapsgewijse opvang en infiltratie van regenwater in hellend Leersum 66 In 2005, 2006 en 2007 leidden extreme buien
Nadere informatieKlimaatverandering in Utrecht. Erwin Rebergen Beheerder/Beleidsadviseur stedelijk water gemeente Utrecht Groenmoetjedoen!
Klimaatverandering in Utrecht Erwin Rebergen Beheerder/Beleidsadviseur stedelijk water gemeente Utrecht Groenmoetjedoen!-dag,12 juni 2016 De klimaatopgave, omgaan met 1. Intensievere neerslag 2. Stijging
Nadere informatie1. INLEIDING 1.1 ALGEMEEN. 1.2 DE WATERTOETS. NOTITIE
NOTITIE Onderwerp : Waterparagraaf Opdrachtgever : Gemeente Nederweert Projectnummer : NDW-041-01 Projectomschrijving : Carpoolplaats Nederweert Opgesteld door : ing. R. Peeters Paraaf: Datum : 13 juli
Nadere informatieVoorontwerp infiltratievoorzieningen en RWA- leidingen
MEMO Aan Van Kopie Dossier Project Betreft : Woningstichting Barneveld : Wolter Tijssen : Wouter Woortman : B4699-03-004 : Watertoets : Voorontwerp waterhuishouding Ons kenmerk : WA-LW20090339 Datum :
Nadere informatieDe werking van groene daken in de waterketen Hydrologische effecten nader beschouwd
De werking van groene daken in de waterketen Hydrologische effecten nader beschouwd Kees Broks Groene daken Water op groene daken tot nu toe vooral functioneel voor groen Aanleiding Aanleiding Aanleiding
Nadere informatieInfiltratievoorzieningen meten, modelleren, dimensioneren
Infiltratievoorzieningen meten, modelleren, dimensioneren Harry van Luijtelaar Stichting RIONED Utrecht, 2 februari 2012 Overzicht presentatie Dimensioneren (module C2200) Weten begint met meten! Modelleren
Nadere informatieEen klimaatactieve wijk
Een klimaatactieve wijk 7 februari 2018 Hiltrud Pötz Totaal verhard Thema: Water Uitdaging Klimaatverandering: - meer neerslag in korte tijd, wateroverlast - langere periodes van droogte Oplossing Wijk
Nadere informatieRegenwater in de tuin
Regenwater in de tuin Hoe maak ik mijn tuin waterklaar? Minder wateroverlast Een klimaatvriendelijke tuin Voorkom verdroging Wateroverlast door verandering van het klimaat Het is goed om te weten dat gemeenten,
Nadere informatieStappenplan Hydrodynamische berekeningen & Pilot Voorthuizen
Stappenplan Hydrodynamische berekeningen & Pilot Voorthuizen Introductie Modelleren (een vergelijking) Stappenplan!? waarom? Doel en Modeltypen De modelopbouw & validatie (Voorthuizen) Controle resultaten
Nadere informatieNotitie. Visiedocument GRP/BRP Brummen. 1 Inleiding - 15.004012 -
Notitie Contactpersoon Gwendolijn Vugs Datum 1 mei 2015 Kenmerk N001-1229319GBV-avd-V02-NL Visiedocument GRP/BRP Brummen 1 Inleiding Het huidig Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) van de gemeente Brummen
Nadere informatieVerder kijken dan bui08...
Ervaringen met de aanpak van regenwater overlast in bebouwd gebied 22 Maatstaven / meetmethoden Verder kijken dan bui8... 36 De afgelopen vijf tot tien jaar is de regenwateroverlast in Nederland toegenomen.
Nadere informatieHet waterbeleid van de provincie Limburg is beschreven in het Provinciaal Waterplan Limburg, dd. 20 november 2009.
Memo Ter attentie van Project management Den Dekker B.V. Datum 03 januari 2013 Distributie Projectnummer 111850-01 Onderwerp Parkeerterrein Jumbo Heythuysen Geachte heer Bosman, 1 WATERBELEID Het streven
Nadere informatieNieuwe riolering in uw straat
R Nieuwe riolering in uw straat Vervangen riolering Binnenkort wordt de riolering in uw straat vervangen. Wat doet de gemeente en waarvoor bent u verantwoordelijk? We hopen in ieder geval dat u zo min
Nadere informatieVan Hogendorpplein te Goirle
VAN WANROOIJ - VAN SCHIJNDEL Van Hogendorpplein te Goirle Waterhuishouding hemelwater Projectnummer: 0551 17 maart 2009 Colofon Opdrachtgever: Project: Van Wanrooij - Van Schijndel Van Hogendorpplein te
Nadere informatieHet klimaat past ook in uw straatje
DE KLIMAATBESTENDIGE STAD: INRICHTING IN DE PRAKTIJK Het klimaat past ook in uw straatje Voorbeeldenboek Ronald Loeve 5 april 2017 1 2 VOOR DE PRAKTIJK EN MET DE PRAKTIJK Samenwerking: Consortium: gemeenten
Nadere informatieRioolvervanging en herinrichting Katoen- en Industriestraat. Gemeente Oldenzaal
Rioolvervanging en herinrichting Katoen- en Industriestraat Gemeente Oldenzaal Aanleiding van de werkzaamheden Bestaand vuilwaterriool in de Katoen- en Industriestraat is toe aan vervanging Hierdoor ontstaat
Nadere informatieeen wadi voor de opvang van regenwater meer extreem natte periodes
In gewone woonwijken verzamelt het regenwater zich vanaf daken en straten in de riolering, waarna het naar het oppervlaktewater of samen met het huishoudelijke afvalwater naar een rwzi stroomt. In het
Nadere informatieVerticale infiltratie in Exloo: succesvol en kostenbesparend
Maatregelen 8 Borger-Odoorn (Exloo) Verticale infiltratie in Exloo: succesvol en kostenbesparend Het Drentse brinkdorp Exloo (gemeente Borger-Odoorn) had tot 2007 regelmatig overlast van een gemengde riooloverstort
Nadere informatieVeelgestelde vragen over afkoppelen
1 Veelgestelde vragen over afkoppelen Inhoudsopgave 1. Wat is afkoppelen?... 2 2. Waarom afkoppelen?... 2 3. Afkoppelen, hoe werkt dat?... 3 4. Wanneer wordt mijn straat afgekoppeld?... 3 5. Welk beleid
Nadere informatieNaar een klimaatbestendig Eindhoven. Luuk Postmes 19 mei 2015
Naar een klimaatbestendig Eindhoven Luuk Postmes Speerpunten Eindhoven op watergebied Klimaatverandering Wateroverlast zomerse buien Hittestress Droogtestress Duurzame stad: Energie neutraal Grondstoffen
Nadere informatieKlimaat in de stad. Anticiperen op extremen & case Beverwijk. Water in de openbare ruimte Houten, 15-10-2015
1222412 Klimaat in de stad Anticiperen op extremen & case Beverwijk Water in de openbare ruimte Houten, 15-10-2015 Erik Warns, Gemeente Beverwijk Jeroen Kluck, Tauw bv & Lector Water in en om de stad,
Nadere informatie8 Borger-Odoorn (Exloo)
Maatregelen 8 Borger-Odoorn (Exloo) Verticale infiltratie in Exloo: succesvol en kostenbesparend Het Drentse brinkdorp Exloo (gemeente Borger-Odoorn) had tot 2007 regelmatig overlast van een gemengde riooloverstort
Nadere informatieMiezeren of plenzen...
Miezeren of plenzen... voor elke bui de juiste aanpak Voor onze beleving én de manier waarop we met regen (moeten) omgaan, maakt het uit hoeveel water er naar beneden komt. Die hoeveelheid kan per bui
Nadere informatieBerekening hwa-riool Oranjebuurt te Riel
Berekening hwa-riool Oranjebuurt te Riel Gemeente Goirle projectnr. 219713 revisie 3.0 12 juli 2010 Opdrachtgever Gemeente Goirle Afdeling Realisatie en beheer Postbus 17 5050 AA Goirle datum vrijgave
Nadere informatieToolkit Afkoppelen. De zin en onzin van afkoppelen. Rémy Schilperoort Jeroen Langeveld
Toolkit Afkoppelen De zin en onzin van afkoppelen Rémy Schilperoort Jeroen Langeveld Toolkit Afkoppelen bestaat! per eind mei 2019 doel: discussie over afkoppelen ondersteunen Wat is Toolkit Afkoppelen?
Nadere informatiePresentatie GRP Commissievergadering 6 oktober Peter Borkus, Susanne Naberman
Presentatie GRP 2016-2020 Commissievergadering 6 oktober Peter Borkus, Susanne Naberman Programma Inhoud Waarom een nieuw GRP? Evaluatie afgelopen planperiode Een gezonde leefomgeving Een veilige leefomgeving:
Nadere informatie.boekeltuinen.nl www
www.boekeltuinen.nl TEGEL ERUIT, PLANTJE ERIN TIP Houd de tuin zo groen Barbara Bekhof mogelijk en minimaliseer de verharding. Arjen Grent 3 REGENTON Als je de regenpijp hebt afgekoppeld, kun je het regenwater
Nadere informatieBetreft Uitbreiding bedrijfsterrein Van Ooijen, Parallelweg-west Woerden Afwatering terreinverharding
Bijlage Afwatering terreinverharding D1 Notitie Referentienummer Datum Kenmerk 11 augustus 2014 153681 Betreft Uitbreiding bedrijfsterrein Van Ooijen, Parallelweg-west Woerden Afwatering terreinverharding
Nadere informatieWaterparagraaf Heistraat Zoom
Waterparagraaf Heistraat Zoom In Zeelst aan de Heistraat is een ontwikkeling gepland. Voor deze ontwikkeling dient een omgevingsvergunning te worden opgesteld waarvan deze waterparagraaf onderdeel uit
Nadere informatieTeam stedelijk water B01035.700604
WATERPARAGRAAF Onderwerp: Centrumplan Vroomshoop 's-hertogenbosch, 31 maart 2009 Van: M.J.C. Kerkhof Jonkman ARCADIS NEDERLAND BV Het Rietveld 59a Postbus 673 7300 AR Apeldoorn Tel 055 5815 999 Fax 055
Nadere informatieWateroverlast Wouw. ICM case study. Marcel Zandee 8 maart 2017
Wateroverlast Wouw ICM case study Marcel Zandee 8 maart 2017 Inhoud van de presentatie Waar ligt Wouw? Aanleiding studie Situatie Opbouw model Resultaten simulaties Conclusies Vragen 2 Waar ligt Wouw?
Nadere informatieBESLISBOOM HEMELWATER MAATREGELEN
BESLISBOOM HEMELWATER MAATREGELEN Waar komt de vraag vandaan? Klimaatverandering Maatregelen Welke maatregel past het beste in welke situatie? 2 04-07-18 Voorbeelden bemaling nodig om IT-riool aan te leggen
Nadere informatieONS VLOEIBARE GOUD. regenwater
ONS VLOEIBARE GOUD regenwater Regenwater Maar regenwater is ook schoon water, onmisbaar voor planten en dieren. Het regent steeds vaker heel hard. Al dat regenwater zorgt met regelmaat voor schade aan
Nadere informatieGemeente Meerssen. Algemene informatie en tips over het beperken en/of voorkomen van wateroverlast door extreme buien
Gemeente Meerssen Algemene informatie en tips over het beperken en/of voorkomen van wateroverlast door extreme buien Het regent, het regent Steeds vaker en steeds meer! Nederland en water horen onafscheidelijk
Nadere informatiezo doet u dat! Regenwater afkoppelen? De gemeente voert in uw buurt een afkoppelproject uit. U kunt meedoen door de regenwaterafvoer
gemeente Ede november 2007 Regenwater afkoppelen? zo doet u dat! De gemeente voert in uw buurt een afkoppelproject uit. U kunt meedoen door de regenwaterafvoer van uw dak af te koppelen. Of u bent dit
Nadere informatieGrondwater in stedelijk gebied
Grondwater in stedelijk gebied Kruisbestuiving met de afdeling riolering 29 mei 2013 Jacqueline Flink Waterbalans Grondwateraanvulling uit neerslag??? Grondwateraanvulling GBKA (~ BGT) goede info over
Nadere informatie(Regionale) gebiedsinformatie over huidig watersysteem
Memo DM 1013497 Aan: Marktpartijen uitwerking plannen het Burgje, gemeente Bunnik Van: Beke Romp, Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden Datum: 13 januari 2016 Onderwerp: Notitie gebiedskenmerken (waterthema
Nadere informatieControleberekening riolering (DEFINITIEF)
Titel: Omschrijving: Projectnr: Rapportnr: Datum: Controleberekening riolering (DEFINITIEF) Boschkens-west Goirle 09JV10090 09-10486-JV 08-12-09 RAPPORT Grotestraat 143 5141 JP Waalwijk tel: 0416-560381
Nadere informatieProjectnummer: C Opgesteld door: Joost Veltmaat. Ons kenmerk: :0.11. Kopieën aan:
MEMO ARCADIS NEDERLAND BV Mercatorplein 1 Postbus 1018 5200 BA 'shertogenbosch Tel 073 6809 211 Fax 073 6144 606 www.arcadis.nl Onderwerp: 2D berekening water op straat Blarenkamp Ottersum 'shertogenbosch,
Nadere informatieHoe leg je een goede basis voor een. klimaatadaptieve tuin?
Tuinprofessionaldagen 2019 DOOR KENNIS VERBONDEN Hoe leg je een goede basis voor een Deze kennissessie wordt u aangeboden door: klimaatadaptieve tuin? UW GASTHEREN : André Pes - ACO Marcel Straatman -
Nadere informatieWater- en Rioleringsplan
Water- en Rioleringsplan 2017-2021 Inleiding Hemelwater Oppervlaktewater overstort Afvalwater Grondwater Drinkwater Beleidskader Wet Milieubeheer afname- en zorgplicht voor afvalwater verplichting WRP
Nadere informatieWelkom! Wateravond Noord. 27 juni 2017
Welkom! 27 juni 2017 Wateravond Noord 19.00 Inloop 19.30 Opening avondvoorzitter 19.35 Inleiding gebiedscommissie 19.45 Presentatie wateropgave Rotterdam 19.55 Presentatie Aanpak Buitenruimte Agniesebuurt
Nadere informatieDE WATERINFILTRERENDE TUIN.
DE WATERINFILTRERENDE TUIN. Maurice van Grasstek Rijsenhout, 17-08-2017 0 Inhoud Inleiding:... 2 Het probleem:... 2 De oplossing:... 2 Het plan:... 3 Groen dak... 3 Ondergrondse infiltratie... 4 Het plangebied:...
Nadere informatieEvaluatie VGRP
Evaluatie VGRP 2015 2019 Inhoudsopgave 1. Inleiding 1 2. Het nieuwe klimaat 1 3. Het nieuwe klimaat in Bergeijk 3 4. Aanpak 3 4.1. Acceptatie: Water op straat hoort bij het nieuwe klimaat 3 4.2. Binnenriolering
Nadere informatieInformatieavond Bouwkavels Molenbeek
Informatieavond Bouwkavels Molenbeek Informatieavond Bouwkavels Molenbeek Programma informa+eavond 1. Welkom en uitleg van het proces na de ondertekening van de reserveringsovereenkomst door Ariën Schaap
Nadere informatie2. Afkoppelen en vasthouden van regenwater Van regenton naar tuinbeek naar vijver of poel 11
Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 1.1 Bergen van water in de buurt 3 1.2 Schoon oppervlaktewater in de wijk 4 1.3 Wat u kunt doen 5 2. Afkoppelen en vasthouden van regenwater 7 2.1 Van regenton 8 2.2 naar tuinbeek
Nadere informatieverwerken regenwater in de tuin
verwerken regenwater in de tuin 1 situatie fokkerweg het nieuwbouwplan fokkerweg ligt in het buitengebied van enschede. langs de Fokkerweg, aan de straatzijde, zijn door adt twee rioolleidingen aangelegd.
Nadere informatie