Gemeentelijk RioleringsPlan t/m 2013

Transcriptie

1 Gemeentelijk RioleringsPlan 2009 t/m 2013

2 Gemeentelijk Rioleringsplan planperiode 2009 t/m 2013 voor de gemeente Heemskerk Concept ONTWERP Pagina 1 van 40

3 Inhoudsopgave 1 Inleiding Aanleiding Geldigheidsduur Procedure Leeswijzer Functies GRP Termen en definities Relaties rioleringszorg Inleiding Relaties met andere plannen / regelgeving Evaluatie GRP Inleiding Rol GRP binnen gemeente Gehanteerde procedure totstandkoming GRP Resultaten planperiode Aanleg van voorzieningen bij bestaande bebouwing of nieuwbouw Beheer bestaande voorzieningen Onderzoek Maatregelen Slibverwerking Financiële en personele middelen Conclusies Toetsingskader en doelen rioleringszorg Inleiding Beleidskeuzes gemeentelijke watertaken Algemeen Rioolheffing Verdeling lasten over burgers en bedrijven Hoogte van de rioolheffing Deelname aan de Benchmark Riolering Zorgplicht stedelijk afvalwater Zorgplicht hemelwater Gewenste mate van ontvlechting Verordening grond- en hemelwater Rol particulier Gemeentelijke voorzieningen voor inzameling hemelwater Wateroverlast Zorgplicht grondwater Structurele grondwaterstandsproblemen Invulling zorgplicht Doelen rioleringszorg Voorwaarden voor effectief rioleringsbeheer Pagina 2 van 40

4 Inhoudsopgave (vervolg) 5 Toetsing huidige situatie Inleiding Algemeen Aanwezige voorzieningen Systeeminformatie Toestand van de objecten Stedelijk afvalwater Nog niet-aangesloten bestaande bebouwing Overzicht aanwezige voorzieningen Functioneren van de voorzieningen Onderhoud van de voorzieningen Hemelwater Verwerking van hemelwater Overzicht van aanwezige voorzieningen Functioneren van de voorzieningen Onderhoud van de voorzieningen Grondwater Verordeningen en vergunningen Klachtenafhandeling en voorlichting De opgave Inleiding Aanleg voorzieningen voor stedelijk afvalwater, hemel- en grondwater Aanleg bij bestaande bebouwing Aanleg bij nieuwbouw Beheer bestaande voorzieningen Onderzoek Algemeen Stedelijk afvalwater Hemelwater Grondwater Maatregelen Algemeen Stedelijk afvalwater Hemelwater Grondwater Organisatie en financiën Inleiding Personele middelen Financiële middelen Vervangingswaarde Totale uitgaven Huidige inkomsten Kostendekking Kanttekeningen bij geschetste ontwikkeling rioolheffing Besluitvorming Referenties... 40

5 Inhoudsopgave (vervolg) Bijlage 1: Bijlage 2: Woordenlijst Ontwikkelingen, wet- en regelgeving rioleringszorg Bijlage 3: Evaluatie GRP Bijlage 4: Bijlage 5: Bijlage 6: Bijlage 7: Streefbeelden kwaliteit vrijvervalriolen Uitgangspunten kostendekkingsplan Financiële tabellen kostendekkingsplan Reacties derden op concept-grp

6 1 Inleiding 1.1 Aanleiding De gemeente is volgens de Wet Milieubeheer (art. 4.22) verplicht een gemeentelijk rioleringsplan op te stellen (hierna te noemen: GRP). Artikel 4.22, Wet milieubeheer 1. De gemeenteraad stelt telkens voor een daarbij vast te stellen periode een gemeentelijk rioleringsplan vast. 2. Het plan bevat ten minste: a. een overzicht van de in de gemeente aanwezige voorzieningen voor de inzameling en het transport van stedelijk afvalwater als bedoeld in artikel 10.33, alsmede de inzameling en verdere verwerking van afvloeiend hemelwater als bedoeld in artikel 9a van de Wet op de waterhuishouding, en maatregelen teneinde structurele nadelige gevolgen van de grondwaterstand voor de aan de grond gegeven bestemming zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken, als bedoeld in artikel 9b van de laatstgenoemde wet, en een aanduiding van het tijdstip waarop die voorzieningen naar verwachting aan vervanging toe zijn; b. een overzicht van de in de door het plan bestreken periode aan te leggen of te vervangen voorzieningen als bedoeld onder a. c. een overzicht van de wijze waarop de voorzieningen, bedoeld onder a en b, worden of zullen worden beheerd; d. de gevolgen voor het milieu van de aanwezige voorzieningen als bedoeld onder a, en van de in het plan aangekondigde activiteiten; e. een overzicht van de financiële gevolgen van de in het plan aangekondigde activiteiten. 3. Indien in de gemeente een gemeentelijk milieubeleidsplan geldt, houdt de gemeenteraad met dat plan rekening bij de vaststelling van een gemeentelijk rioleringsplan. 4. Onze Minister kan, in overeenstemming met Onze Minister van Verkeer en Waterstaat, aan gemeenten de plicht opleggen tot prestatievergelijking ten aanzien van de uitvoering van de taak, bedoeld in artikel 10.33, alsmede de taken, bedoeld in a rtikel 9a en 9b van de Wet op de waterhuishouding. Bij of krachtens algemene maatregel va n bestuur kunnen regels worden opgesteld over de frequentie, inhoud en omvang van de prestatievergelijking. De geldigheidsduur van het GRP is verstreken. Daarom is een nieuw GRP opgesteld. Op grond van de Wet verankering en bekostiging gemeentelijke watertaken moet in het GRP expliciet aandacht worden besteed aan de zorgplichten voor stedelijk afvalwater, hemel- en grondwater. In dit derde GRP voor de gemeente Heemskerk is hieraan invulling gegeven. 1.2 Geldigheidsduur De gemeente stelt zelf de geldigheidsduur van het GRP vast. Voor dit GRP is een looptijd van vijf jaar aangehouden: 2009 t/m Procedure De gemeente heeft een eigen verantwoordelijkheid voor de invulling van het rioleringsbeleid. Een deel van het beleid wordt echter bepaald door randvoorwaarden die door andere overheidsinstellingen worden gesteld, zoals de waterbeheerder, het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (hierna te noemen: HHNK), en de Provincie Noord-Holland. Voorafgaand aan de formele vaststelling door de gemeenteraad, is het concept-grp aan het HHNK, de Provincie Noord-Holland en de Milieudienst IJmond toegezonden. De reacties zijn in bijlage 7 van dit GRP opgenomen. 1.4 Leeswijzer Het GRP is opgezet conform de aanbevelingen uit de Leidraad Riolering en bestaat uit de volgende hoofdstukken: 1. Inleiding, met de aanleiding, de geldigheidsduur en de gevolgde procedure. 2. Relaties rioleringszorg, met wet- en regelgeving en ontwikkelingen. 3. Evaluatie vorige GRP s. Met de conclusies en aanbevelingen uit de evaluatie is rekening gehouden bij het opstellen van het GRP Pagina 5 van 40

7 Inleiding 4. Toetsingskader doelen rioleringszorg. Hierin zijn de doelen beschreven en uitgewerkt. Hiermee geeft de gemeente aan wat zij voor de eigen lokale situatie met de zorgplichten wil bereiken. 5. Toetsing huidige situatie. De huidige situatie is getoetst aan de doelen en er is gekeken in hoeverre de gestelde doelen zijn gerealiseerd. In dit hoofdstuk is tevens een overzicht gegeven van de aanwezige voorzieningen. 6. De opgave. Hierin zijn de maatregelen weergegeven die nodig zijn om de gestelde doelen te kunnen realiseren. 7. Organisatie en financiën. Hierin is de opgave vertaald naar benodigde personele en financiële middelen en een wijze van kostendekking. 1.5 Functies GRP Het GRP is opgesteld conform de module A1050 GRP: Planvorming gemeentelijke watertaken. Volgens de module heeft het GRP vier functies: 1. Het kader voor invulling van de gemeentelijke zorgplichten. Het GRP bevat de hoofdlijnen voor de gemeentelijke zorgtaken voor stedelijk afvalwater, hemel- en grondwater. In het plan geeft de gemeente aan welke beleidskeuzes zijn gemaakt, zoals voor de inzameling en transport van stedelijk afvalwater, de inzameling en verwerking van hemel- en grondwater en de rol van de particulier hierbij. 2. Interne afstemming zorgplichten met overige gemeentelijke beleidsvelden en taken. De gemeente is verantwoordelijk voor de kwaliteit van de openbare ruimte. Dit vereist integraal beheer en onderlinge afstemming tussen sectoren, zoals wegbeheer en ruimtelijke ordening. De gemeente moet een afweging maken over wat zij wel en niet wil inzamelen (bv. hemelwater) en hoe zij dat gaat doen (bv. al dan niet gemengd). De raakvlakken tussen rioleringszorg en de milieuvergunningverlening en -handhaving nemen daarmee toe. Het is daarom raadzaam ook ambtenaren te betrekken die belast zijn met het milieubeleid en de handhaving van de Wet milieubeheer. Het GRP kan worden gebruikt voor de toekenning van budgetten. De uitwerking van het GRP op projectbasis, wordt in jaarprogramma s gedaan. 3. Externe afstemming gemeentelijke zorgplichten met andere overheden. De gemeente moet haar rioleringsbeleid afstemmen met andere overheden. Op het gebied van grondwater is er een relatie met het hoogheemraadschap en de provincie. Verder heeft de provincie een rol als toezichthouder op de gemeentelijke financiën en heeft zij een aanwijzingsbevoegdheid. De externe afstemming is vooral gericht op het omgaan met hemel- en grondwater. In de externe afstemming spelen de lozingsvergunningen van de gemeente nu nog een belangrijke rol. Na invoering van de Waterwet verdwijnen deze vergunningen en gaan voor lozingen algemene regels en maatwerkvoorschriften gelden. Het GRP wordt daardoor een nog belangrijker instrument om afspraken over emissiereductie en het omgaan met hemelwater vast te leggen. 4. Continuïteit in de invulling van de gemeentelijke zorgplichten. De voorzieningen voor stedelijk afvalwater, hemel- en grondwater, hebben een relatief lange levensduur. De effecten van wijzigingen in de aanpak en afstemming met andere beleidsterreinen zijn vaak pas op langere termijn zichtbaar. Het GRP heeft daarbij een belangrijke functie omdat het ook de lange termijn in hoofdlijnen zichtbaar maakt. Een beeld van de ontwikkeling op langere termijn wordt verkregen door in het GRP een evaluatie van de vorige planperiode op te nemen en door toetsing aan een referentiekader (doelen). 1.6 Termen en definities Dit GRP is een gemeentelijk beleidsplan, waar de gemeenteraad zich over moet uitspreken. Het is echter niet alleen voor de politiek geschreven maar ook voor overleg met de in de Wet milieubeheer genoemde instanties. Dit heeft tot gevolg dat in dit GRP 'vaktaal' wordt gebruikt. In bijlage 1 van dit GRP is een verklarende woordenlijst opgenomen. Voor de definitie van begrippen wordt naar deze woordenlijst verwezen. Pagina 6 van 40

8 2 Relaties rioleringszorg 2.1 Inleiding Dit GRP heeft relaties met andere plannen van de gemeente en andere overheden. Die relaties bepalen voor een deel de eisen die worden gesteld aan de invulling van de zorgplichten voor stedelijk afvalwater, hemel- en grondwater. De gemeente is primair verantwoordelijk voor het te voeren rioleringsbeleid maar andere overheden drukken voor een niet onbelangrijk deel een stempel op het door de gemeente te voeren beleid. In dit hoofdstuk zijn de relaties met andere overheidstaken en ontwikkelingen aangegeven. Ontwikkelingen geven aan waar de aandacht de komende jaren op gericht zal zijn. 2.2 Relaties met andere plannen / regelgeving Riolering staat niet op zichzelf, maar maakt onderdeel uit van de waterketen en heeft relaties met het watersysteem (zie figuur 1). Figuur 1 Relaties riolering, waterketen en watersysteem In figuur 2 is aangegeven welke ontwikkelingen, plannen en wet- en regelgeving op welk(e) aspect(en) van de afvalwaterketen ingrijpen. In de bovenste helft zijn de (belangrijkste) ontwikkelingen weergegeven, in de onderste helft de (belangrijkste) wet- en regelgeving. In bijlage 2 is een aantal relaties tekstueel toegelicht. Voor uitgebreide informatie wordt verwezen naar de betreffende (beleids-)stukken. Pagina 7 van 40

9 Relaties rioleringszorg Aandachtsgebied Ontwikkelingen Ontwikkelingen op het gebied van de rioleringszorg Volksgezondheid en water in de stad X X X X X X Kwaliteit leefomgeving, IBOR X X Afvalwater buitengebied X X X Tweesporenbeleid (basisinspanning en waterkwaliteitsspoor) X X Diffuse lozingen X X X X Klimaatverandering X X X X Rijksvisie op de waterketen X Rijksbrief omgaan met regen water en grondwater X X X X X Waterwet X X X X Wet Informatie Uitwisseling Ondergrondse Netten X Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) X X X Europese richtlijn Stedelijk Afvalwater X Nationaal Bestuursakkoord Water X X X X Vierde Nota Waterhuishouding X X X X Wet Milieubeheer (Wm) X X X X X Wet op de waterhuishouding (Whh) X X X Wet Verontreiniging Oppervlaktewateren (Wvo) X X X X Woningwet en Bouwbesluit X X Nationaal Milieubeleidsplan X X X R.O. (Vijfde Nota, streekplannen, bestemmingsplannen) X Bouwverordening gemeente Heemskerk X X Wet Verankering en bekostiging gemeentelijke watertaken X X X X Bestuursakkoord Waterketen 2007 X Provinciaal milieubeleidsplan X X X X Kadernotitie regenwater en riolering (HHNK) X X X Waterplan Provincie X X X X Milieubeleidsplan gemeente Heemskerk X X X X Figuur 2 Ontwikkelingen, wet- en regelgeving Wet- en regelgeving Ontwerp riolering Emissie oppervlaktewater Emissie grondwater Ruimtelijke ordening (Huis)aansluitingen Risico's Monitoring Veiligheid, volksgezondheid Bekostiging Proces, doelmatigheid en samenwerking Voor het beheergebied van het HHNK is een maatregelenpakket voor de Kaderrichtlijn Water (KRW) opgesteld. Hieruit blijkt dat de meeste fysieke maatregelen door het HHNK worden genomen. Het gaat daarbij vooral om maatregelen bij inrichting en beheer van het watersysteem. Gemeenten hoeven weinig extra maatregelen te nemen voor de KRW, bovenop hun bestaande beleid. Van alle partijen wordt verwacht dat zij hun bestaande waterkwaliteitsbeleid blijven uitvoeren. In het kader hiervan wordt onder meer een actieplan diffuse bronnen opgesteld (zie hoofdstuk 6, De Opgave). In 2007 is het Regionaal Waterplan Beverwijk, Heemskerk en Uitgeest opgesteld, in samenwerking met de betrokken gemeenten en het HHNK. Voor de rioleringszorg relevante maatregelen uit dit plan zijn: het opstellen van een afkoppelplan, het inrichten van een grondwaterloket, bij renovatie inzetten op het scheiden van afval- en hemelwater en het actualiseren van het stedelijk grondwaterplan. Hierin is verder ingegaan in hoofdstuk 6 van dit GRP (De Opgave). Pagina 8 van 40

10 3 Evaluatie GRP Inleiding In 2008 is gestart met de voorbereidingen voor het opstellen van het GRP Een eerste stap in dit proces is een terugblik op het GRP In dit hoofdstuk is ingegaan op deze terugblik. Bij de evaluatie is een aantal invalshoeken onderscheiden, zoals de rol en de vormgeving van het GRP, de totstandkomingsprocedure en het resultaat van het GRP. Deze invalshoeken zijn in de volgende paragrafen nader belicht. 3.2 Rol GRP binnen gemeente Het accent in het GRP lag op de basisinspanning (milieumaatregelen) en de sanering van de ongezuiverde lozingen. Het GRP vormde een onderliggend document voor de gemeenteraad om in te kunnen stemmen met rioleringskredieten. Het heeft tevens gediend als basis voor het berekende rioolrecht. Het GRP vormde een goede leidraad voor de dagelijkse rioleringszorg. In het GRP is een duidelijk beeld geschetst wat er van de gemeente wordt verwacht op het gebied van de rioleringszorg. De (jaarlijks) uit te voeren maatregelen, en de financiële consequenties daarvan, zijn helder gepresenteerd. 3.3 Gehanteerde procedure totstandkoming GRP Het GRP is opgesteld op basis van de in de Wet milieubeheer vastgestelde procedure. Het concept-grp is ter beoordeling toegestuurd aan het HHNK, de Provincie Noord-Holland, de Milieudienst IJmond en de Inspectie Milieuhygiëne Noord-West. De reacties zijn in het GRP verwerkt. Overleg over het concept-grp heeft plaatsgevonden. 3.4 Resultaten planperiode In de tabel in bijlage 3 is een overzicht gegeven van de evaluatie van de in het GRP omschreven doelen, functionele eisen, maatstaven en meetmethoden. Hieruit wordt geconcludeerd dat een groot deel van de gestelde doelen is gerealiseerd. Hieronder is nader ingegaan op de in het GRP voorgenomen onderzoeken en maatregelen Aanleg van voorzieningen bij bestaande bebouwing of nieuwbouw Alle nieuwbouw is, volgens het voornemen in GRP , aangesloten op verbeterd gescheiden rioolstelsels (de Broekpolder, de Trompet en Waterakkers). Hemelwater van daken, die direct grenzen aan open water, wordt geloosd op oppervlaktewater (Broekpolder, Assummerhof). Er zijn op initiatief van WoonOpMaat een aantal herstructureringsprojecten in gang gezet (Chopinstraat, Huibert Pootstraat en Lessestraat). Hierbij is het gemengde rioolstelsel vervangen door een verbeterd gescheiden stelsel. Bij individuele renovaties of nieuwbouw van panden wordt consequent geëist dat de hemelwaterafvoer, ter plaatse van de perceelsgrens, gescheiden van het huishoudelijk afvalwater wordt aangeleverd. Het Van Tunen-dorp aan de Communicatieweg is aangesloten op de riolering. Twee woningen aan de Communicatieweg lozen het afvalwater nog ongezuiverd op het oppervlaktewater. Het strandpaviljoen Noorderbad is in 2007 aangesloten op het rioolstelsel van Wijk aan Zee. De strandlocatie Kruisberg, met een reddingspost en een paviljoen, is niet aangesloten op de gemeentelijke riolering. Voor de toiletten van de reddingsbrigade op het Kruisbergstrand is een IBA geplaatst. Het afvalwater van het paviljoen wordt per as afgevoerd. Pagina 9 van 40

11 Evaluatie GRP Beheer bestaande voorzieningen Binnen het beheer wordt onderscheid gemaakt in onderzoek en maatregelen Onderzoek Inventarisatie Nieuwe beheer- en rekenprogramma s zijn aangeschaft en operationeel. De achterstand in het verwerken van de revisiegegevens is nog niet weggewerkt. Het nieuwe rekenprogramma wordt nog niet regelmatig gebruikt om wijzigingen door te rekenen. Inspectie Het rioolstelsel van Heemskerk heeft een totale lengte van ongeveer 150 km. In de afgelopen planperiode is per jaar ongeveer 10 km geïnspecteerd, door middel van video-inspecties. Verder is er jaarlijks 5 km visueel geïnspecteerd. Het doel om jaarlijks 10% te inspecteren, is hiermee gehaald. Van alle eind- en kruisingsputten zijn inspectiefoto s gemaakt. Hydraulische en milieutechnische berekeningen Voor het BRP is het gehele rioolstelsel van Heemskerk doorgerekend met het rekenprogramma SOBEK (een rekenprogramma voor de simulatie van niet-stationaire stroming in open watergangen en gesloten buizen). Uit de berekeningen zijn de volgende conclusies getrokken: Vullingsgraad: het rioolsysteem kan het aanbod onder droogweercondities goed verwerken. Verblijftijd: de verblijftijd van het afvalwater in het rioolstelsel is minder dan 15 uur. Hoeveelheid lekwater: uit de inspecties blijkt dat er sprake is van geringe hoeveelheden lekwater. Er is daarom geen aanleiding geweest een waterbalans op te maken. Afvoercapaciteit: op een aantal plaatsen is water op straat berekend. In de praktijk is dit echter op geen van de, uit de berekening voortkomende, locaties waargenomen. Vuilemissie: om aan de norm voor de basisinspanning te voldoen, moeten nog vijf bergbezinkvoorzieningen worden aangelegd en een aantal overstortdrempels worden verhoogd. Controle lozingen in kader Wet Milieubeheer In het kader van de Wet milieubeheer en de daaruit voortvloeiende milieuvergunning, voert de Milieudienst IJmond regelmatig controles uit. Voor de riolering is het van belang dat de aanwezige olie- en vetafscheiders naar behoren functioneren. Op het moment dat de Milieudienst IJmond gebreken constateert, wordt actie ondernomen. Een aantal bedrijven (in het bezit van een Wvo-vergunning) loost bedrijfsafvalwater op het oppervlaktewater. De bevoegde instantie om deze lozingen te controleren is het HHNK. Bij geconstateerde gebreken onderneemt zij actie. De gemeente wordt hiervan schriftelijk op de hoogte gesteld Maatregelen Voor de basisinspanning is een aantal maatregelen geformuleerd, opdat het gemengde rioolstelsel per 1 januari 2010 aan de emissienorm voldoet. Sinds 2003 zijn er negen bergbezinkvoorzieningen aangelegd. Vóór 1 januari 2010 moeten nog vijf voorzieningen worden gerealiseerd en een aantal overstortdrempels worden verhoogd. In het kader van het waterkwaliteitsspoor, hoeven geen extra maatregelen te worden genomen Slibverwerking Het slib dat vrijkomt bij het reinigen van het riool, de kolken, gemalen en bergbezinkvoorzieningen wordt afgevoerd naar een erkende, gecertificeerde verwerker. De gemalen worden één keer per kwartaal gereinigd. De bergbezinkvoorzieningen zijn in principe zelfreinigend, waarbij door middel van een vacuüm spoelsysteem het slib weer teruggebracht wordt in het riool. Eén keer per jaar worden de bergbezinkvoorzieningen met een kolkenzuiger gereinigd. Pagina 10 van 40

12 Evaluatie GRP Financiële en personele middelen De financiële middelen zijn beschikbaar gesteld op basis van het maatregelenpakket uit het GRP. De onderzoeken en maatregelen zijn niet verder uitgewerkt in een operationeel jaarplan. Uit de evaluatie van de investeringsuitgaven blijkt dat de beschikbare financiële middelen niet volledig zijn benut. Dit komt door vertraging in de uitvoering van de maatregelen. Voor de rioleringszorg in de gemeente zijn momenteel 9,8 f.t.e. beschikbaar. Doordat de kwaliteit van de riolering zodanig goed is, dat structurele vervanging een aantal jaren uitgesteld kan worden, is er een financiële reserve ontstaan. 3.6 Conclusies Een groot deel van de in het GRP voorgenomen activiteiten is gerealiseerd. Meer dan 50% van de maatregelen voor de basisinspanning zijn uitgevoerd. Er rest nog de aanleg van vijf bergbezinkvoorzieningen. Behoudens twee percelen, zijn alle percelen binnen de gemeente aangesloten op de riolering of voorzien van een alternatieve voorziening (IBA, afvoer per as). Onderhoud en inspectie van vrijvervalriolering en overige rioleringsobjecten vindt planmatig plaats. Pagina 11 van 40

13 4 Toetsingskader en doelen rioleringszorg 4.1 Inleiding Het GRP beschrijft de wijze waarop de gemeente invulling geeft aan haar wettelijke zorgplicht voor gemeentelijke watertaken. In het verbreed GRP geeft de gemeente aan wat zij voor de eigen lokale situatie met de zorgplichten wil bereiken. Om dit eenduidig vast te leggen, is de systematiek van doelen, functionele eisen, maatstaven en meetmethoden toegepast. Met de doelen en functionele eisen wordt de gewenste situatie beschreven en vastgelegd over de toestand en het functioneren van bestaande en nieuwe voorzieningen voor de gemeentelijke watertaken. Door het formuleren van maatstaven en de daarbij behorende meetmethoden, wordt de zorg voor de gemeentelijke watertaken geconcretiseerd en toetsbaar gemaakt. De gemeente is verantwoordelijk voor de kwaliteit van de openbare ruimte en het woon- en leefmilieu. De voorzieningen voor stedelijk afvalwater, hemel- en grondwater dragen daaraan bij en maken het mogelijk een aantal maatschappelijke belangen te kunnen waarborgen, zoals: de bescherming van de volksgezondheid, de ontwatering van de bebouwde omgeving en een schoon milieu (water en bodem). Alvorens de doelen en de functionele eisen worden beschreven, is aangegeven op welke wijze de gemeente Heemskerk de komende planperiode invulling geeft aan de zorgplichten voor de gemeentelijke watertaken en zijn de beleidskeuzes vastgelegd. 4.2 Beleidskeuzes gemeentelijke watertaken De beleidskeuzes zijn als volgt gecategoriseerd: 1. algemeen; 2. stedelijk afvalwater; 3. hemelwater; 4. grondwater. De zorgplichten voor het hemel- en het grondwater hebben het karakter van een inspanningsverplichting, waarbij de gemeente bij de uitvoering van hun taak de beleidsvrijheid heeft die aanpak te kiezen die, gelet op de lokale omstandigheden, doelmatig is. In deze paragraaf is ingegaan op de invulling van de zorgplichten. De concrete acties die hieruit volgen, zijn verder uitgewerkt in hoofdstuk 6 (De opgave) Algemeen Rioolheffing Bij de uitvoering van de gemeentelijke watertaken wordt in de toekomst, naar verwachting, vaker gekozen voor een fysieke scheiding van afvalwater enerzijds en hemel- en grondwater anderzijds. De gemeenten wordt daarom de mogelijkheid geboden met twee heffingen te werken. Naast een heffing voor de waterketen (afvalwater), kan een heffing worden ingesteld voor het watersysteem. Op dit moment zijn beide systemen grotendeels fysiek met elkaar vervlochten, wat toekenning van de heffingen aan de afzonderlijke systemen compliceert. Met het invoeren van twee heffingen wordt beoogd duidelijkheid te scheppen in de kosten voor de waterketen en het watersysteem. Het is de vraag in hoeverre de burger die duidelijkheid als zodanig ervaart. Beleidskeuze: in de planperiode wordt één rioolheffing gehanteerd. De begroting moet wel zodanig worden opgesplitst, dat in de toekomst twee heffingen eenvoudig kunnen worden geïntroduceerd. Pagina 12 van 40

14 Toetsingskader en doelen rioleringszorg Verdeling lasten over burgers en bedrijven De gemeenten hebben beleidsvrijheid in de keuze van het bekostigingsinstrument voor de riolering. Op dit moment wordt in de gemeente Heemskerk geheven van de gebruiker van een pand dat direct of indirect is aangesloten op het gemeentelijk riool. Bij een waterverbruik tot 300 m 3 is een vast basistarief verschuldigd. Daarboven wordt per verbruikte 100 m 3 een extra toeslag geheven. Omdat het waterketen- en het watersysteemdeel thans nog fysiek met elkaar zijn vervlochten, ligt het voor de hand om de huidige wijze van heffen voort te zetten en geen wijziging aan te brengen in de keuze van de belastingplichtige of de heffingsmaatstaf. Beleidskeuze: de verdeling van de lasten over de burgers en bedrijven wordt niet gewijzigd ten opzichte van huidige situatie Hoogte van de rioolheffing Vanaf 1 januari 2010 moeten alle gemeenten zijn overgeschakeld op de rioolheffing en kunnen alleen op basis van de nieuwe heffing kosten worden verhaald. In de planperiode is een doorkijk gegeven tot en met 2015, ervan uitgaande dat in 2010 investeringen noodzakelijk waren om de riolering grootschalig te vervangen. De destijds geschetste ontwikkeling van het rioolrecht ging uit van een jaarlijkse stijging van 5,8% per jaar. Uitgangspunt is dat de rioolheffing door de nieuwe zorgplichten niet extra stijgt ten opzichte van de geschetste ontwikkeling in de planperiode Bij de planning van de maatregelen voor het opheffen van de grondwateroverlast, moet hier rekening mee worden gehouden. Beleidskeuze: de rioolheffing mag niet meer stijgen dan geschetst in het GRP Deelname aan de Benchmark Riolering Stichting RIONED heeft voor de rioleringszorg een op maat gesneden benchmark ontwikkeld om bestuurders en rioleringsbeheerders inzicht te geven in hun organisatie en beleid. Hieruit volgen aanbevelingen over en verbetermogelijkheden voor de rioleringszorg en -beleid binnen de gemeente. De kosten voor deelname aan de Benchmark Rioleringszorg bedragen circa ,-. Daarnaast moet rekening worden gehouden met een besteding van 13 werkdagen voor het verzamelen van de benodigde gegevens en het bijwonen van bijeenkomsten. Naar verwachting zullen er uit de benchmark geen directe knelpunten voortvloeien voor de gemeente Heemskerk. Beleidskeuze: de gemeente neemt niet deel aan de Benchmark Rioleringszorg Zorgplicht stedelijk afvalwater De gemeente draagt zorg voor de inzameling en het transport van stedelijk afvalwater dat vrijkomt bij de binnen het grondgebied van de gemeente gelegen percelen. De gemeente kan zelf kiezen via welke voorzieningen ze haar zorgplicht invult, zowel voor de bebouwde kom als voor het buitengebied. In plaats van een openbaar vuilwaterriool, zijn andere systemen toegestaan, mits een zelfde graad van milieubescherming wordt bereikt. In principe wordt bij in- en uitbreidingen altijd riolering aangelegd, tenzij aansluiting op de riolering ondoelmatig is. Beleidskeuzes: 1. het openbare toilet in het centrum is een voorziening die deel uitmaakt van het openbare vuilwaterriool; 2. voor het buitengebied wordt een afweging gemaakt of de aanleg van riolering doelmatig is. Een eventuele alternatieve voorziening komt in beheer bij de particulier Zorgplicht hemelwater Gewenste mate van ontvlechting In de gemeente Heemskerk is op dit moment sprake van gedeeltelijke ontvlechting van stedelijk afvalwater en hemelwater. Door toepassing van verbeterd gescheiden rioolstelsels bij nieuwbouw is al op grote schaal sprake van gescheiden inzameling en verwerking van stedelijk afvalwater en grond- en hemelwater. Het afkoppelen van het op het gemengde stelsel aangesloten verhard oppervlak is een methode om verdere ontvlechting te realiseren. De gemeente voldoet in de planperiode aan de basisinspanning en het waterkwaliteitsspoor voor de gemengde stelsels. Er is derhalve geen noodzaak om verhard oppervlak af te koppelen. Wettelijk gezien is de gemeente hier ook niet Pagina 13 van 40

15 Toetsingskader en doelen rioleringszorg toe verplicht. Daartegenover staat dat verdere ontvlechting bijdraagt aan een duurzamer rioleringssysteem, doordat er minder hemelwater naar de rioolwaterzuivering wordt afgevoerd. In de planperiode wordt een beperkte ontvlechting doorgevoerd. Dit betekent een voortzetting van de huidige praktijk. In combinatie met riool- en wegreconstructies en woningrenovaties worden, mits doelmatig, schone oppervlakken afgekoppeld. Voortzetting van de huidige praktijk brengt geen milieurisico s met zich mee en kan tegen geringe kosten worden uitgevoerd. Beleidskeuze: in de planperiode wordt een beperkte ontvlechting doorgevoerd. Dit betekent een voortzetting van het huidige beleid, waarbij in combinatie met overige werkzaamheden, op een doelmatige wijze wordt afgekoppeld Verordening grond- en hemelwater In de verordening kunnen eisen worden vastgelegd voor het door de gemeente te ontvangen water. Te denken valt daarbij aan: niet autowassen op straat, bij toepassing van gescheiden stelsel; bij bepaalde perceelsgrootte moet het hemelwater op eigen terrein worden verwerkt; bouwmetalen zonder coating niet toegestaan; elk huishouden verplicht een regenton tussen het lozingspunt of xx mm bergen; afkoppellocaties. Het voldoen aan de in de verordening gestelde regels moet in redelijkheid van de lozers kunnen worden gevergd. Tot nu toe wordt het gebruik van bouwmetalen in het kader van het DuBo-beleid sterk afgeraden. Verbieden is echter niet mogelijk. De nadelige effecten van het uitspoelen van de gebruikte bouwmetalen voor het milieu zijn aantoonbaar aanwezig. Het standpunt van de Milieudienst IJmond is dat projectontwikkelaars de vrijheid wordt geboden om ambities waar te maken en niet alles in regels vast te leggen. Wat betreft het stellen van realistische en te handhaven eisen met betrekking tot het beperken van het gebruik van bouwmetalen, ziet de milieudienst de lozingsverordening als geijkt middel om het DuBo-beleid kracht bij te zetten. Beleidskeuze: in de planperiode wordt een lozingsverordening opgesteld, met als aandachtspunten het (beperken van het) gebruik van bouwmetalen en mogelijke afkoppellocaties Rol particulier De mogelijkheden voor verwerking van hemelwater op het eigen terrein bestaan uit berging in de bodem of lozing op oppervlaktewater. Vanwege de hoge grondwaterstand, vooral in het oostelijke deel van Heemskerk, is lozing in de bodem geen haalbare technische oplossing. Lozing op oppervlaktewater is alleen mogelijk als het terrein van de particulier nabij open water ligt. In plaats van het verwerken van hemelwater op eigen terrein, kan de gemeente gescheiden aanlevering van hemel- en afvalwater door particulieren afdwingen. Dit is redelijk als de gemeente ook zelf een afzonderlijk systeem voor de afvoer van het hemelwater aanlegt. De particulier is dan afhankelijk van de gemeentelijke planning voor het afkoppelen van het verhard oppervlak. In de planperiode krijgt de particulier geen rol bij de verwerking van het hemelwater op het eigen terrein. Hieraan liggen de volgende argumenten ten grondslag: de gemeentelijke ambities op het gebied van afkoppelen, maken het niet noodzakelijk particulieren het hemelwater zelf te laten verwerken of geschieden aan te laten bieden; verwerking van hemelwater op het eigen perceel in het stedelijk gebied van de gemeente is nauwelijks mogelijk. Dit kan alleen als het perceel nabij open water ligt; het gescheiden aanbieden van afval- en hemelwater, bij bestaande gemengde riolering, betekent dat het leidingwerk inpandig ingrijpend moet worden aangepast. Dit brengt vaak hoge kosten voor de perceeleigenaar met zich mee. Daarbij bestaat er het risico van verkeerde aansluitingen op het hemelwaterafvoerstelsel. Beleidskeuze: in het bestaand stedelijk gebied krijgt de particulier geen rol bij de verwerking van het hemelwater op het eigen terrein. In het tuindersgebied (Van Duin tot Dorp) zijn particulieren wel verantwoordelijk voor de verwerking van het hemelwater op eigen terrein. Bij nieuwbouw en renovaties wordt het hemelwater van daken, die direct grenzen aan open water, geloosd op oppervlaktewater. Pagina 14 van 40

16 Toetsingskader en doelen rioleringszorg Gemeentelijke voorzieningen voor inzameling hemelwater De zorgplicht treedt in werking als van de perceeleigenaar redelijkerwijs niet kan worden gevraagd zelf het hemelwater te verwerken. De gemeente bepaalt zelf via welk systeem het hemelwater wordt ingezameld. Dit kan op verschillende manieren plaatsvinden. In alle gevallen moet de afvoercapaciteit van de voorziening toereikend zijn om het aanbod van hemelwater bij hevige neerslag te kunnen verwerken, uitgezonderd in buitengewone omstandigheden. Voor het openbaar gebied van de gemeente Heemskerk geldt dat, gelet op de bodemopbouw en de hoge grondwaterstand in het stedelijk gebied, lozing in de bodem geen haalbare technische oplossing is. Voor bestaande bebouwing is daarom ondergrondse afvoer een doelmatige manier voor de verwerking van hemelwater: het is een robuust en beheersbaar systeem en brengt weinig veiligheidsrisico s met zich mee. Mogelijk dat door het vaker optreden van hevige regenbuien door klimaatverandering, op een aantal locaties vaker en langduriger water op straat optreedt. De grootte van de riolering baseren op de grootst mogelijke neerslaggebeurtenis is ondoelmatig. Daarom wordt bij risicovolle en voor wateroverlast gevoelige gebieden, in het kader van wijkvernieuwingsprojecten, bekeken in hoeverre de openbare buitenruimte zodanig kan worden aangepast dat berging op straat en oppervlakkige afstroming van het wegdek via de berm naar het oppervlaktewater kan plaatsvinden, zonder dat daarbij schade optreedt. Bij nieuwbouw is oppervlakkige afstroming van hemelwater gemakkelijker inpasbaar, vooral bij wegen en woningen die grenzen aan open water. Met nieuwbouw wordt in dit verband bedoeld: initiatieven waarbij een bouwvergunning moet worden aangevraagd of waarvoor een ruimtelijke ordeningsprocedure moet worden doorlopen. Beleidskeuzes: 1. Bestaande situatie: het bestaande rioolstelsel binnen de gemeente Heemskerk bestaat uit een gemengd en een verbeterd gescheiden stelsel. In het tuindersgebied ligt enkel een vuilwaterriool. De bestaande systemen worden gehandhaafd. 2. Bij nieuwbouw wordt een verbeterd gescheiden stelsel aangelegd en wordt het hemelwater van daken, die direct grenzen aan open water, geloosd op oppervlaktewater Wateroverlast De gemeente zal niet direct het hemelwater van elke extreme bui kunnen inzamelen. Ook hierin heeft de gemeente een keuze. Er is een landelijk geaccepteerde norm voor het optreden van water op straat, in relatie tot de capaciteit van de riolering: bij een neerslaggebeurtenis die eenmaal per twee jaar voorkomt, mag net geen of slechts heel kort water op straat optreden. In dit GRP van de gemeente Heemskerk is deze norm vastgelegd. Water op straat wordt niet altijd beschouwd als wateroverlast. Er is sprake van wateroverlast bij langdurig en op grotere schaal optreden van water op straat, water in winkels, woningen met materiële schade en mogelijk ook ernstige belemmering van het verkeer. Toepassing van de bovengenoemde norm heeft tot op heden in de gemeente Heemskerk nog niet geleid tot wateroverlast. Wel komen er relatief veel klachten binnen bij de gemeente over plasvorming, veroorzaakt door verstopte kolken. Door de klimaatveranderingen neemt de frequentie en intensiteit van hevige regenbuien toe. Hiermee neemt ook de kans op wateroverlast in het stedelijk gebied toe. Doordat de bui die eenmaal in de twee jaar valt wel extremer kan worden, zijn aanpassingen aan het stelsel in de toekomst mogelijk noodzakelijk. Voor zover daar al geen rekening mee is gehouden, zal uit herberekeningen moeten blijken welke maatregelen nodig zijn om de gevolgen van klimaatverandering, bij handhaving van de huidige norm voor wateroverlast, op te kunnen vangen. Beleidskeuze: de aanvaardbare wateroverlast blijft gebaseerd op de huidige maatstaven. De kwetsbare locaties voor wateroverlast worden in beeld gebracht op basis van ervaringen, meldingen van bewoners en modelberekeningen. Pagina 15 van 40

17 Toetsingskader en doelen rioleringszorg Zorgplicht grondwater Structurele grondwaterstandsproblemen Uit het verbreed GRP moet kunnen worden opgemaakt wanneer wordt gesproken van structurele grondwaterstandsproblemen. Er wordt van grondwateroverlast gesproken als er hinder of schade in de woning, erf of tuin optreedt, als gevolg van een te hoge grondwaterstand. Op een aantal locaties binnen het stedelijk gebied van de gemeente Heemskerk wordt grondwateroverlast ervaren. Klachten op het gebied van grondwateronderlast hebben de gemeente niet bereikt. In het kader van het onderzoek Vochtproblematiek in de gemeente Heemskerk (2004) is duidelijk in kaart gebracht waar structurele grondwaterproblemen zich voordoen. Beleidskeuze: de gebieden uit het onderzoek Vochtproblematiek in de gemeente Heemskerk (2004) worden aangewezen als gebieden met structurele grondwateroverlast Invulling zorgplicht Onderscheid wordt gemaakt in bestaande en nieuwe situaties. Bestaande situatie In de wijken Beierlust, Waterakkers en Broekpolder is met het woonrijp maken drainage aangelegd in de openbare wegen. In sommige plantsoenen en bij de sportvelden is in het verleden drainage aangelegd. De bestaande situaties bevinden zich in de beheerfase. Naast te treffen waterhuishoudkundige maatregelen om structureel nadelige gevolgen van de grondwaterstandsproblemen te beperken, hoort een adequaat beheer van deze voorzieningen. Tot het beheer behoren in ieder geval onderhoud, regelmatige inspectie, tijdige vervanging en financiële reserveringen. Beleidskeuze: in de bestaande gebieden met structurele grondwaterstandsproblemen, worden in de openbare ruimte gefaseerd waterhuishoudkundige maatregelen getroffen. Reeds aangelegde voorzieningen worden adequaat beheerd. Grootschalige vervanging van de riolering is nog niet aan de orde in de gemeente Heemskerk. De verwachting is dat dit kan worden uitgesteld tot Ondertussen wordt de vraag naar maatregelen om grondwateroverlast tegen te gaan, steeds sterker. Beleidskeuze: uitvoering van de maatregelen voor het opheffen van grondwateroverlast vindt plaats in de periode 2009 t/m De aanleg van de drainage wordt zo veel mogelijk gecombineerd met de vervanging van vrijvervalriolering en de herstructurering van wijken. Nieuwe situaties Nieuwe situaties betreft initiatieven waarbij een bouwvergunning moet worden aangevraagd of waarvoor een ruimtelijke ordeningsprocedure moet worden doorlopen. Het ontstaan van grondwaterproblemen moet zoveel mogelijk worden voorkomen, door al in de fasen van het bestemmen en inrichten rekening te houden met het grondwater. Beleidskeuze: in de watertoets zal in nieuwe situaties, wat betreft de bestemmings- en inrichtingsfase, expliciet(er) aandacht moeten worden besteed aan de grondwaterhuishouding. Klachtenafhandeling De gemeente richt een grondwaterloket in. Het huidige meld- en informatiepunt wordt uitgebreid met een gemeentelijk grondwaterloket, waar men terecht kan met grondwaterklachten en waar men meer gerichte informatie over mogelijke oplossingsproblemen kan krijgen. De gemeente zal afhankelijk van de situatie de klacht zo snel en goed mogelijk afhandelen. Beleidskeuze: in de planperiode wordt een grondwaterloket ingericht. 4.3 Doelen rioleringszorg De wetgever heeft de gemeentelijke taken nader omschreven in de Wet Milieubeheer (art ) en in de Wet op de waterhuishouding (artt. 9a en 9b). Vanuit deze nieuwe wettelijke formuleringen, zijn de volgende doelen voor de gemeentelijke watertaken geformuleerd: Pagina 16 van 40

18 Toetsingskader en doelen rioleringszorg 1. zorgen voor inzameling van stedelijk afvalwater; 2. zorgen voor transport van stedelijk afvalwater; 3. zorgen voor inzameling van hemelwater (voor zover niet door particulier); 4. zorgen voor verwerking van ingezameld hemelwater; 5. zorgen dat (voor zover mogelijk) het grondwater de bestemming van een gebied niet structureel belemmert. De doelen geven de gewenste situatie weer voor het beheer van de bestaande en de aanleg van nieuwe voorzieningen. Uit de doelen voor de komende planperiode zijn eisen afgeleid, die aan het functioneren van de riolering als systeem of aan de toestand van de objecten (riolen, putten, rioolgemalen, bergbezinkvoorzieningen) worden gesteld. Om de doelen te halen, moet de riolering aan die functionele eisen voldoen. Maatstaven zijn vastgesteld om te bepalen of aan de functionele eisen wordt voldaan. In tabel A zijn de doelen, functionele eisen en maatstaven voor de gemeente Heemskerk weergegeven. De komende planperiode moeten de functionele eisen en maatstaven worden getoetst op basis van de uitkomsten van de onderzoeken die worden uitgevoerd om het beleid voor de zorgplichten voor het hemel- en grondwater te formuleren (zie hoofdstuk 6). Tabel A Doelen, functionele eisen en maatstaven gemeentelijke watertaken doel functionele eis maatstaf 1) Zorgen voor inzameling van stedelijk afvalwater. a. Alle percelen binnen het gemeentelijk grondgebied waar afvalwater vrijkomt, moeten zijn voorzien van een aansluiting op de riolering, a. Alle percelen zijn voorzien van een aansluiting op de riolering, tenzij een IBA is geoorloofd met het oog op kosten en milieu. uitgezonderd bij specifieke situaties waar lokale behandeling doelmatiger is. b. De objecten moeten in goede staat verkeren. b. Waterdichtheid en stabiliteit van riolen moeten voldoen aan kwaliteitsdoelstellingen (zie bijlage 4). Voor overige objecten naar eigen inzicht en volgens specificaties van leveranciers. c. Er dienen geen ongewenste lozingen op de riolering plaats te vinden. c. Geen overtredingen van de lozingsvoorwaarden bij of krachtens de Wet milieubeheer. Geen foutieve aansluitingen. d. De vuiluitworp uit rioolstelsels dient beperkt te zijn. De belasting van het oppervlaktewater vanuit de riolering mag niet zodanig zijn dat de functie niet kan worden gewaarborgd. d. De vuiluitworp uit gemengde rioolstelsels moet minimaal gelijk zijn aan die van het referentiestelsel (volgens de eenduidige basisinspanning van de CIW). 2) Zorgen voor transport van e. De afvoercapaciteit moet voldoende zijn om bij droog weer het aanbod van afvalwater te e. Optimaal stelselontwerp volgens Leidraad Riolering ( ontwerpgrondslagen ). stedelijk afvalwater. verwerken. f. De afvoercapaciteit van de riolering moet toereikend zijn om het aanbod van afvalwater bij hevige neerslag te kunnen verwerken, uitgezonderd in bepaalde buitengewone omstandigheden. f. Gemiddeld mag maximaal eenmaal per twee jaar water op straat optreden (theoretisch). Water op straat mag niet leiden tot wateroverlast: het onderlopen van woningen en gebouwen. Water op straat mag geen blokkade zijn voor doorgaande verkeersroutes. g. Het afvalwater dient zonder overmatige aanrotting g. De ledigingstijd van het stelsel en de de rioolwaterzuiveringsinstallatie te bereiken. bergbezinkvoorzieningen bedraagt maximaal 15 uur. h. De afstroming dient gewaarborgd te zijn. h. Afstromingscondities moeten voldoen aan de kwaliteitsdoelstellingen. De inslagpeilen van rioolgemalen moeten onder de binnenonderkant van het laagst inkomend riool liggen. Alle putten zijn voorzien van een stroomprofiel. i. De bedrijfszekerheid van rioolgemalen en andere objecten dient gewaarborgd te zijn. i. Het aantal storingen dient zo klein mogelijk te zijn. Grote hoofdgemalen moeten van een Pagina 17 van 40

19 Toetsingskader en doelen rioleringszorg doel functionele eis maatstaf automatische storingsmelding worden voorzien. Storingen moeten binnen 24 uur na signalering worden verholpen, afhankelijk van de prioriteit van het gemaal. Het openbaar toilet mag maximaal 20 dagen buiten bedrijf zijn. De pompen in hoofdgemalen dienen elkaars reserve te zijn. j. De stabiliteit van de riolen dient gewaarborgd te zijn. j. Stabiliteit van riolen moet voldoen aan kwaliteitsdoelstellingen. k. De riolering dient zodanig te worden ont- en belucht te zijn dat overlast door stank wordt voorkomen. k. Er dient sprake van een acceptabel niveau van klachten. l. Overlast tijdens werkzaamheden aan de riolering dient beperkt te zijn. l. Goede afstemming van rioolwerken op werkzaamheden andere diensten en nutsbedrijven. Bereikbaarheid percelen zoveel mogelijk handhaven. m. De objecten moeten in goede staat verkeren m. Waterdichtheid en stabiliteit van riolen moeten voldoen aan kwaliteitsdoelstellingen. 3) Zorgen voor inzameling van hemelwater (voor zover niet door de particulier). n. Voorzien in de inzameling van hemelwater, voor zover de particulier niet redelijkerwijs in de verwerking ervan kan voorzien. n. Alle percelen zijn voorzien in een aansluiting op de riolering, tenzij: 1) het perceel van de particulier in stedelijk gebied grenst aan open water. De particulier voorziet dan zelf in de afvoer van hemelwater van daken op het oppervlaktewater; 2) het perceel ligt in het tuindersgebied ten westen van de Rijksstraatweg en ten noorden van de Marquettelaan. De particulier zorgt dan zelf voor de verwerking van hemelwater op eigen terrein. o. De objecten moeten in goede staat verkeren. o. Ingrijpmaatstaven voor waterdichtheid en stabiliteit mogen niet voorkomen. p. De instroming in riolen via de kolken dient ongehinderd plaats te vinden. p. Plasvorming bij kolken dient beperkt te zijn. 1 uur na afloop van een neerslaggebeurtenis, mogen er geen plassen meer voorkomen als gevolg van gehinderde instroming in de riolen. De in het beeldkwaliteitsplan genoemde eisen over de onderhoudstoestand van de kolken, moeten worden nageleefd. 4) Zorgen voor verwerking van q. De vuiluitworp door hemelwaterlozingen op oppervlaktewater dient beperkt te zijn. q. Verontreinigingen door uitwerpselen, bouwmaterialen, straatmeubilair, ingezameld hemelwater. bestrijdingsmiddelen, strooibeleid en straatvegen moeten geminimaliseerd worden. r. De afvoercapaciteit van de riolering moet toereikend zijn om het aanbod van hemelwater bij hevige neerslag te kunnen verwerken, uitgezonderd in bepaalde buitengewone omstandigheden. r. Gemiddeld mag maximaal eenmaal per twee jaar water op straat optreden (theoretisch). Water op straat mag niet leiden tot wateroverlast: het onderlopen van woningen en gebouwen. Water op straat mag geen blokkade zijn voor doorgaande verkeersroutes. s. De objecten moeten in goede staat verkeren. s. Waterdichtheid en stabiliteit moeten voldoen aan de kwaliteitsdoelstellingen. t. Overlast tijdens werkzaamheden aan de riolering dient beperkt te zijn. t. Goede afstemming van rioolwerken op werkzaamheden andere diensten en nutsbedrijven. Bereikbaarheid percelen zoveel mogelijk handhaven. Pagina 18 van 40

20 Toetsingskader en doelen rioleringszorg doel functionele eis maatstaf 5) Zorgen dat (voor zover mogelijk) het grondwater de bestemming van een gebied niet structureel belemmert. u. Adequate afvoer van overtollig grondwater, bij te hoge grondwaterstanden. v. Riolen dienen in hoge mate waterdicht te zijn, zodat de hoeveelheid in- en uittredend rioolwater tot een minimum beperkt blijft en het grondwater niet verontreinigd raakt. u. De ontwateringsdiepte mag niet leiden tot structurele grondwateroverlast. v. Ingrijpmaatstaven voor waterdichtheid en stabiliteit mogen niet voorkomen. 4.4 Voorwaarden voor effectief rioleringsbeheer De rioleringsbeheerder moet een aantal voorwaarden scheppen om een doelmatige inzameling en transport te kunnen realiseren. Wanneer niet aan die voorwaarden wordt voldaan, is een effectieve besturing niet mogelijk en kan de doelmatigheid van de inzameling en het transport niet worden gewaarborgd. Hier ligt ook de relatie met de eis uit de Wet Milieubeheer (art. 4.22) dat bekend moet zijn wat er aan rioleringsvoorzieningen aanwezig is en in welke staat zij verkeren. De voorwaarden zijn op een vergelijkbare manier als de doelen toetsbaar te maken door ze nader te specificeren in concrete maatstaven. Tabel B Voorwaarden voor effectief rioleringsbeheer voorwaarde maatstaf 1. Het rioleringsbeheer dient zo goed mogelijk te worden afgestemd op andere gemeentelijke taken. 2. De gebruikers van de riolering dienen bekend te zijn en ongewenste lozingen dienen te worden voorkomen. a. In het GRP moet de relatie met overige gemeentelijke taken inzichtelijk worden gemaakt. b. In operationele programma s samenhang aangeven. c. Naleving en actueel houden vergunningen (Wvo- en aansluitvergunningen). d. Eenmaal per jaar bestand controleren. e. Geen illegale en foutieve aansluitingen. f. Actueel bestand aansluitingen op de riolering. 3. Inzicht in kosten op langere termijn. g. Alle kosten van de rioleringszorg minimaal één keer in beeld (60 jaar). 4. Er dient inzicht te bestaan in de toestand van het functioneren van de riolering, en hemel- en grondwatervoorzieningen. 5. Er dient zo veel mogelijk gebruik te worden gemaakt van duurzame en milieuvriendelijke materialen. 6. Er dient een klantgerichte benadering te worden nagestreefd. h. Directe toegankelijkheid en beschikbaarheid gegevens (van riolering en grondwatervoorzieningen). i. Jaarlijkse inspectie van minimaal 10% van het rioolstelsel. j. Verwerking revisiegegevens binnen 1 jaar. k. Herberekening bij significante wijzigingen in rioolstelsel. l. Afsluiten Duurzaam Bouwen-convenanten. m. Maken van duurzaamheidsafweging bij het toepassen van bouwmaterialen en straatmeubilair. n. Behandeling van klachten en een reactie naar de klager binnen één werkweek. Pagina 19 van 40