Stichting Pensioenfonds Sara Lee Nederland

Transcriptie

1 Stichting Pensioenfonds Sara Lee Nederland Nr 15. april 2011 Nr 7. November 2008 Nieuwsbrief Pensioen Financiële positie pensioenfonds positie onder druk PSLN De berichtgeving over dalende dekkingsgraden en daaruit volgende verminderde kans op digheden in oktober is het helaas zeer toeslagen per zal u waarschijnlijk 31 niet maart zijn ontgaan. De krediet- en vertrouwenscrisis 2011: manifesteert 111% onwaarschijnlijk dat per 1 januari 2009 een zich in september en oktober in alle hevigheid. Ook uw pensioenfonds merkt de gevolgen mogelijkheid bestaat om een toeslag aan hiervan. Vooral de waarde van de categorieën Aandelen en Vastgoed in de beleggingsportefeuille van Pensioenfonds Sara Lee Nederland zijn aangetast. Hoe staat het fonds er aan gepensioneerden en slapers toe te kennen. het einde In het van vorige hetnummer derde kwartaal hebben voor? we uitgebreid En wat zijn de - gevolgen Een gestegen voor de rente. toeslagen De voorziening in 2009? voor stilgestaan bij het verloop van de dek- de pen sioen verplichtingen is hierdoor ge- Pensioenfondsen kingsgraad in zijn Aan zogenaamde het einde van langetermijn-beleggers. eerste kwartaal 2011 De staat strategische de dekkingsgraad beleg- het gingsmix inmiddels van op 111%. PSLN heeft Een korte als doel update om voor van de lange ontwikkelingen. termijn (15 jaar) een optimale verhouding tussen de beleggingscategorieën aan Na verwerking te houden van (gemiddeld alle financiële streefpercentage). posten Bij voor de het uitvoering jaarverslag worden is bandbreedtes dekkingsgraad (een per minimum eind december en maximum) 2010 iets hoger rond dit uitgekomen, streefpercentage 110% daald gelukkig met nog ruim ruimschoots 54 miljoen voldoen naar aan het miljoen. nakomen van de verplichtingen ten - aanzien Een licht van de positief opgebouwde rendement pensioenrechten beleggingen, en de pensioenuitkeringen. waardoor de waarde van de op de beleggingen met 8 miljoen steeg naar Bij deze dekkingsgraad miljoen. ontstaan echter wel - drie De (mogelijke) algemene problemen: reserve steeg hierdoor naar 115 miljoen, wat nog ongeveer 45 namelijk afgesproken. op 107% (oorspronkelijk Een categorie, 106% zoals aandelen, gerapporteerd) kan binnen die bandbreedte worden overwogen (iets meer dan het streefpercentage) Toeslagen miljoen onder inactieven het niveau komen van onder solvabiliteit ambitie ( gezond van fonds ) het pensioenfonds ligt. om toe- druk. De slagen voor de gepensioneerden en slapers de eerste drie of onderwogen maanden van (iets 2011 minder), steeg In de afhankelijk dekkingsgraad van met verwachtingen 4 procentpunten die voor naar de 111%. middellange De belangrijkste termijn gelden. oorzaken De strategische van deze mix stijging is door zijn: uitgebreide studie onderbouwd als het best passende bij de verplichtingen en bij de ambitie tot het verlenen van toeslagen door het pensioenfonds. Daarom wordt deze mix in onzekere tijden zoals dit jaar niet aangepast. Hooguit kan gebruik worden gemaakt van de mogelijkheid van onderweging. Het toe is verheugend te kennen komt dat het onder herstel druk van te staan. onze financiële Deze toeslagen positie hiermee zijn immers weer afhankelijk goed op van weg de is. financiële Maar het middelen zal duidelijk van zijn het dat pensioenfonds. In de interne onzeker richtlijn blijven die en het nog bestuur niet de ontwikkelingen te voorspellen hanteert voor valt het wanneer toeslagbeleid en of wij wordt de toe- een grens van 110% gehanteerd, waaronder geen toeslag wordt gegeven. Bij een dekkingsgraad van 125% en hoger wordt volgens deze interne richtlijn een toeslag ter grootte van de volledige prijsindex gegetingen Alleen als de lange termijn verwachven. Voor tussenliggende niveau s geldt een structureel wijzigen, zal worden pro rata uitkomst. Bijvoorbeeld bij 115% zou overgegaan pen totsioen herijking van de strategische regeling de toeslag bij het volgen van de interne mix. Pensioenfondsen zullen daarom niet richtlijn uitkomen op 1/3 van de prijsindex. snel De CAO grote partijen verschuivingen (KDE en de in vakbonden) strategische zijn op 21 december Een bestuursbesluit 2010 een voorlopig over de Pen hoogte sioen protocol van een mix overeengekomen. doorvoeren. De bedoeling van de afspraken is op eventuele 12 januari toeslag bij het bestuur per toegelicht. Het bestuur heeft een plan van aanpak opgesteld, waarbij een 1 januari aantal 2009 fasen is wordt gepland doorlopen: in de tweede De ontwikkeling van het fondsvermogen, de verplichtingen 1. Toetsing van en de de beoogde dekkingsgraad afspraken over op diverse relevante 9 maanden aspecten. ziet er Bij in dit hoofdlijnen proces zijn de afgelopen als volgt diverse uit overleggen, (zie tabel) zowel met KDE als met Een externe daling van adviseurs de dekkingsgraad en DNB gehouden van 130% om naar de 110% toetsing 9 maanden op zorgvuldige tijd is wijze fors. te Het kunnen pensioenfonds afronden; kan bij een dekkingsgraad van week van december. Bij de besluitvorming 4. wordt Implementatie, onder andere zowel rekening voor de gehouden administratie als de voor ontwikkelingen de communicatie. op de financiële met markten en bij PSLN tot en met november Gedurende 2008, met het de toetsingsproces prijsontwikkeling zijn tussen diverse niet-transparante oktober 2007 zaken oktober verder 2008 opgehelderd en tot slot met de interne richtlijn. Gezien de omstan- 2. Besluitvorming door het bestuur: per on- slagverlening Reservetekort. voor de inactieve deelnemers weer Omdat kunnen de buffer hervatten. van het In onze pensioenfonds Nieuwsbrieven niet en op voldoende onze website hoog is, zullen kunnen we u nieuwe blijven informeren. risico s (lees: als de financiële markten nog verder verslechteren) onvoldoende DNB opgevangen gaat akkoord worden. met Dit aangepast heet een reservetekort. De PSLN toezichthouder (De Neder- herstelplan In landsche onze Nieuwsbrief Bank) vraagt van daarom januari aan 2011 het hebben bestuur we het om aangepaste een lange termijn herstelplan herstelplan (met een in eindtermijn dienen. Het van pensioenfonds eind 2013 in moet plaats in dit van plan eind laten 2011) zien toegelicht. dat de financiële Eind januari positie bij heeft normale PSLN omstandigheden van De Nederlandsche uiterlijk Bank binnen (DNB) 15 jaar een weer akkoord gezond op zal dit zijn, aangepaste zodat nieuwe plan ontvangen, tegenvallers zodat weer dit opgevangen plan nu ook kunnen definitief toegepast worden. Voor wordt. ons In fonds de dekkingsgraad geldt momenteel grafiek een is benodigde de lijn van dekkingsgraad het nieuwe herstelplan van 117,5%. vanaf Omdat oktober de dekkingsgraad 2010 aangepast. per 30 september op 110% lag, is dus begin oktober formele melding van een reservetekort bij DNB gedaan. De financiële opzet van het pensioenfonds is echter dusdanig, dat bij normale omstandigheden na enkele jaren de benodigde dekkingsgraad weer zal worden bereikt, zodat het herstelplan geen aanvullende maatregelen vereist. Toelichting rol PSLN bij aanpassing en heeft het bestuur de voorwaarden geformuleerd. Dit proces is op het moment van schrijven van deze Nieuwsbrief (zo goed als) Verhoogd risico op dekkingstekort. terugwerkende Er hoeft nietkracht). veel te Voor gebeuren de zomer of het zal een Nieuwsbrief niveau van Special 105% verschijnen, wordt bereikt. waarin Dan de komt inhoud het pensioenfonds van de nieuwe pen terecht sioen regeling een uitgebreid dekkingstekort. zal worden toegelicht. Bij dit niveau wordt niet meer voldaan aan de wettelijke minimum eis, die op 105% ligt. Er is dan nog steeds geen acuut probleem om bijvoorbeeld uitkeringen te kunnen blijven doen, maar in dat geval worden wel extra maatregelen van kracht. Deze zijn erop gericht dat het pensioenfonds bij normale ontwikkelingen binnen uiterlijk 3 jaar weer boven het niveau van 105% moet gaan uitkomen. Met de onderneming is een uitvoeringsovereenkomst voor 2008 tot en met 2010 afgesloten waarin een Financiële derdeel nagaan positie of PSLN deze (bedragen de toets doorstaat in miljoen ) en zo nee: kijken naar aanvullende voorwaarden afgerond. Naar verwachting zal het bestuur of alternatieven. Hierbij is ook de de besluitvorming afronden op 18 april Voorlopig en zijn Fondsvermogen meerjarige Uitvoeringsovereenkomst vanaf de voorbereidingen van 990 de formalisering en 960 Voorziening 2012 betrokken; Pensioenverplichtingen 835 implementatie tevens 830 gestart. De vakbonden Formalisering: vastleggen in pen sioen- zullen vervolgens een eigen achterbanraad- Dekkingsgraad reglementen, Uitvoeringsovereenkomst en 130% pleging houden. De 119% verwachte ingangsdatum 110% vervolg op pagina 2 >>> het interne beleidsplan (ABTN) van PSLN; ligt in het tweede kwartaal van 2011 (zonder

2 Individuele pen sioen berekening met de HR-planner geeft duidelijkheid Het resultaat viel me mee! Stel je bent op een leeftijd gekomen dat je pen sioen lonkt en je wilt wel eens weten hoe je (financiële) toekomst er straks uitziet. Maar pen sioen is ingewikkeld, zeker gezien het combinatiepakket van regelingen van Koninklijke Douwe Egberts voor de geboortejaren van 1950 tot en met Je bent het overzicht een beetje kwijt. Nou, dan is er geen reden tot paniek, want je bevindt je in goed (en groot) gezelschap. Dat realiseren de onderneming Douwe Egberts en het pen sioen fonds Sara Lee zich ook. Vandaar dat is besloten voor iedereen uit de genoemde geboortejaren die dat wil een zogenaamd HR-planner gesprek te houden. Inmiddels zijn er rond de 400 gesprekken gevoerd, maar dat is nog maar de helft van de Egberts/Sara Lee. Toch zegt hij: Ik heb veel aan dat gesprek gehad. Ook voor mij geldt dat ik tijdens dat gesprek zaken hoorde waar ik niet veel weet van had. Het gesprek dat Foeke voerde met Emile de Vries, werkzaam bij het Bestuursbureau van het fonds, vond plaats in het najaar van Ik kreeg op Daarbij zijn ook zaken meegenomen waar ik in eerste instantie niet meteen aan had gedacht, zoals lijfrente en een vrijwillige pensioenspaarregeling. En ik moet eerlijk zeggen: het resultaat viel me mee! Dat is natuurlijk een leuke bijkomstigheid. Maar waar het gesprek me vooral bij heeft geholpen, is het krijgen van duidelijkheid. Ik heb alles rondom mijn pen sioen een keer op een rijtje gezien en dat geeft overzicht. Ik kan iedereen dan ook alleen naar aanraden om ook een dergelijk gesprek te voeren. Inzicht hebben in je pensioen is te belangrijk om het niet te doen. Wilt u ook een HR-planner gesprek? Tot zover het relaas van Foeke de Boer. Ook u kunt meer inzicht krijgen in uw pen sioensituatie door middel van een HR-planner gesprek. Dit is een individueel gesprek, waarin uw persoonlijke situatie door een medewerker van het Bestuursbureau in kaart wordt gebracht. Daarbij worden verschillende aspecten en bronnen (zoals vroegpen sioen en levensloopsaldo) vanuit uw persoonlijke situatie meegenomen. In het Uniform Pensioenoverzicht (UPO) zijn deze gegevens vaak niet meegenomen. Het UPO volgt de standaardregels van het pen sioen reglement. Tijdens een HR-planner gesprek krijgt u op maat inzicht in uw pensioen situatie. Het Bestuursbureau van pensioen fonds Sara Lee organiseert regelmatig spreekuurdagen (zie kader). mensen die voor het combinatiepakket van regelingen in aanmerking komt. Goed moment Foeke de Boer is één van de medewerkers die wel een gesprek heeft gevoerd over zijn pen sioen vooruitzichten. Hij is inmiddels 58 jaar en hij ging graag in op de uitnodiging om met een interne pensioenspecialist over zijn pen sioen te komen praten. Foeke is misschien iets meer thuis in de pen sioen materie dan de gemiddelde medewerker. Hij maakt deel uit van het Verantwoordingsorgaan van het pen sioen fonds en is bovendien voorzitter van de Centrale Ondernemingsraad van Douwe Foeke de Boer een gegeven moment een uitnodiging voor het gesprek, aldus de projectmedewerker die in Joure werkt. Die uitnodiging kwam voor mij op een goed moment, omdat ik graag iets meer over mijn pen sioen wilde weten. Officieel is het pakket erop gericht dat ik met 62 kan stoppen met werken, maar ik wil graag nog iets langer doorwerken en dat gaat in goed overleg met mijn leidinggevende ook gebeuren. Overzicht Samen met Emile heb ik bekeken waar ik dan op uit zou komen met mijn pen sioen. We hebben samen een berekening gemaakt. Reservering voor een spreekuur HR-planner gesprek Na de zomer (eind augustus/begin september) zal het bestuursbureau weer spreekuren in Utrecht en Joure voor een HR-planner gesprek organiseren. U kunt zich hier via Insite op inschrijven of een sturen naar pensioenfonds@saralee.com. Te zijner tijd zullen bordmededelingen worden geplaatst om u hierover te informeren. Nadat u zich heeft aangemeld, wordt een intakeformulier voor het gesprek aan u opgestuurd. Het gesprek wordt op basis hiervan voorbereid, zodat u direct een toelichting op uw eigen situatie krijgt en tijdens het gesprek de eventuele mogelijkheden voor flexibilisering kunt bespreken.

3 In the picture: afscheid van twee vertrekkende bestuursleden De sfeer in het bestuur was altijd goed Per 1 juni aanstaande zullen twee gewaardeerde bestuursleden hun functie in het bestuur van Pen sioen fonds Sara Lee neerleggen. Het gaat om Erik de Groot en Alexander Verkruyssen. In een dubbelinterview blikken we met beiden alvast terug op hun bestuursperiode. Vraag: Wat heb je precies gedaan in het pensioen fondsbestuur en namens wie zat je erin? Erik: Ik ben destijds benoemd door de werkgever. Ik kom uit de Compensation & Benefits hoek en mijn voorganger zat ook al in het bestuur van het fonds. Binnen het bestuur was ik voorzitter van de commissie Pensionfund Governance. Wat is de beste en meest integere manier om een pen sioen fonds te besturen? Dat is natuurlijk een breed onderwerp en dat leverde ons meer werk op dan we van tevoren hadden ingeschat. Alexander: Het bestuur bestaat tegenwoordig uit acht personen, waarvan vier zijn benoemd namens de werkgever, twee namens de gepensioneerden en twee namens de werknemers. Van die laatste twee was ik er één. Ik zat in het bestuur namens de Centrale Ondernemingsraad en ik heb het tot plaatsvervangend secretaris geschopt. Vraag: Hoe lang hebben jullie het bestuurswerk gedaan en wat was de reden voor jullie vertrek? Erik: Ik heb het vier jaar gedaan. Dat is niet zo lang, zeker niet gezien de kennis die je eerst moet opdoen. Het was ook niet de bedoeling om nu te stoppen, maar ik heb een baan buiten het bedrijf aanvaard en daarom stop ik ook in het bestuur van het fonds. Je merkt dat Sara Lee Nederland in beweging is. Mijn baan werd onzeker en dan ga je logischerwijs om je heen kijken. Per 1 mei heb ik een andere werkkring gevonden. gediscussieerd. De sfeer is echter altijd constructief en positief gebleven. In het bestuur zitten dan wel verschillende bloedgroepen, maar iedereen is er wel van overtuigd dat je er niet alleen als belangenbehartiger van je eigen achterban kunt zitten. We zitten er samen voor goede en toekomstbestendige pen sioenen. Een hoogte- en tegelijkertijd dieptepunt vond ik zelf het toetsen van de voorgestelde nieuwe pen sioen regeling. En dat daarbij de onvoorwaardelijke indexatie voor actieven niet kan worden voortgezet. Daar staat dan wel weer een storting van 60 miljoen euro door de Erik de Groot onbetaalbaar wordt. Er valt dus als pen sioenfondsbestuurder nu ook echt iets te besturen. Vraag: Hoe lang moeten jullie zelf nog werken tot je pen sioen en hoe zien jullie je toekomst? Erik: Goede vraag. Ik ben 54 en begin in een andere baan. Ik heb nu dus heel goed gekeken wat dit voor mijn pen sioen betekent. Dat kan ik iedereen in ieder geval aanraden. Ik heb mijn sommetjes gemaakt en mijn conclusies getrokken. We zitten er samen voor goede en toekomstbestendige pensioenen Alexander: Ik heb het een jaar of vijf gedaan en ik stop omdat mijn termijn afloopt. Daarbij kies ik er nu bewust voor om niet nog een termijn te doen. Het is mooi geweest, zo. Vraag: Hoe was de sfeer in het bestuur en wat waren jullie persoonlijke hoogte- of dieptepunten? Erik: De sfeer in het bestuur is altijd goed geweest, maar dat wil niet zeggen dat er nooit spanningen waren. Toen ik begon, hadden we een dekkingsgraad van ongeveer 135 procent. Dat is nu wel anders. We hebben als bestuur ook moeilijke besluiten moeten nemen, bijvoorbeeld over indexering. Daar is flink over werkgever tegenover. Het is na afronding van de voorbereidingen zaak om goed te bekijken hoe we dat bedrag gaan inzetten. Alexander: Het is een leuk bestuur om deel van uit te maken. Je hebt soms met zware onderwerpen te maken, waarbij je moeilijke besluiten moet nemen, maar we hebben altijd goed met elkaar door één deur gekund. Dat veranderde gelukkig niet toen ook gepensioneerden het bestuur kwamen versterken. Op het moment dat ik begon, was het fonds juist een financiële dip te boven. En toen kwam De werkgever versobert de pensioen regeling omdat het zo langzamerhand Alexander: Haha. Ik was met mijn 38 jaar de junior in het bestuur, dus ik moet nog wel even door. Als ik eerlijk ben, denk ik dat het huidige pen sioen stelsel achterhaald is. Mensen leven nog zo lang door na hun pensionering, daar kan de werkgever niet langer meer voor verantwoordelijk zijn. Mensen zullen toch meer zelf voor hun oudedagsvoorziening moeten gaan zorgen. Daar moet ook ik mee bezig. Vraag: Hoe zien jullie de toekomst van pensioen fonds Sara Lee? Erik: De onderneming is winstgevend en gezond. Het pen sioen fonds hoeft zich voorlopig dus geen zorgen te maken. Misschien moeten

4 we wel aan professionele bestuurders gaan denken, want het is ingewikkelde materie en kost van vrijwillige bestuurders wel erg veel tijd. Ik denk dat die discussie de komende tijd wel gevoerd zal worden. Alexander: Daar ben ik het mee eens. Het rekruteren van nieuwe mensen zal moeilijker worden. Verder is het zo dat het huidige pensioen systeem te duur wordt en de werkgever toch gaat kijken naar een nieuwe pen sioenregeling. Hoe die regeling eruit gaat zien, is op dit moment nog niet uitgewerkt. Vraag: Willen jullie nog iets kwijt? Erik: Ik had niet veel op met pen sioen voordat ik in het bestuur van het fonds terecht kwam. Het leek me stoffig en saai. Maar het tegendeel is waar gebleken. Het is juist erg dynamisch en boeiend. Ik vind wel dat we er voor moeten waken dat we het onderwerp alleen aan specialisten overlaten. Het bestuur moet er bovenop blijven zitten. Alexander: Eigenlijk is pen sioen veel te ingewikkeld geworden. Je kunt nog zo helder willen communiceren, bij een grote groep mensen is sprake van desinteresse omdat ze het eenvoudigweg niet meer begrijpen. Misschien moeten we in plaats van te werken met reddingsboeien het hele pen sioen schip Alexander Verkruyssen maar opnieuw ontwerpen. Verder is het zo dat je als individuele bestuurder niet al te veel invloed hebt. Ik vind dat goed. Je moet het als bestuur samen doen. Je hebt elkaar nodig. Highlights beleggingsresultaat 2010 De beleggingsresultaten over 2010 zijn inmiddels bekend. We gaan hier onderstaand kort op in. Belangstellenden die meer willen weten kunnen in het jaarverslag 2010 (dat eind juni verschijnt) meer informatie vinden. In verband met de recente berichtgeving over de door pen sioen fondsen gemaakte kosten, hebben we tevens informatie over de periode over dit onderwerp opgenomen. De samenstelling van de beleggingen per eind 2010 blijkt uit het overzicht in tabel 1. De mix volgens het lange termijnbeleid leverde in 2010 een rendement op van 8,9% (2009: 15,1%). Doordat de beleggingsmix

5 Wanneer kan ik een AOW toeslag krijgen? U kunt in aanmerking komen voor een partnertoeslag op uw uitkering uit de Algemene Ouderdomswet (AOW), als u AOW ontvangt en uw partner jonger is dan 65 jaar. U kunt deze partnertoeslag alleen ontvangen als uw partner zelf weinig of geen eigen inkomen heeft. Dit inkomen kan bestaan uit inkomen uit arbeid (een betaalde baan) of inkomen in verband met arbeid (bijvoorbeeld een sociale uitkering of vroegpen sioen ). Als u deze partnertoeslag ontvangt, komt deze te vervallen zodra uw partner 65 jaar wordt en ook een eigen zelfstandige AOW gaat ontvangen. Ruime tijd geleden heeft de overheid echter al besloten dat de partnertoeslag in 2015 zal worden afgeschaft. Dit heeft alleen gevolgen voor u als u op of na 1 januari 1950 geboren bent. Als u geboren bent voor 1950, verandert hier niets aan. U blijft de partnertoeslag gewoon ontvangen tot uw jongere partner de leeftijd van 65 jaar bereikt en zelf een AOW-pen sioen krijgt. Wel ligt er een wetsvoorstel waarin voor de huishoudens met een inkomen boven een bepaalde grens (het wetsvoorstel spreekt over ) een korting (van 10%) op de partnertoeslag zal worden toegepast. Dit wetsvoorstel wordt in april behandeld en indien dit wordt aangenomen, zal de korting vanaf 1 juli 2011 van kracht worden. Houdt u er dus rekening mee dat als u op of na 1 januari jaar wordt, u alleen uw eigen zelfstandige AOW ontvangt. Uw inkomen kan hierdoor tijdelijk lager zijn en pas als uw partner 65 jaar wordt op het beoogde niveau komen. Een tijdelijke teruggang in het inkomen kunt u voorkomen door nu al maatregelen te nemen. Er zijn verschillende mogelijkheden: - uw partner gaat werken; - u gaat sparen, bijvoorbeeld Banksparen voor pen sioen (Box 1) en/of een lijfrente. U kunt informatie vinden op en/of zich hierbij laten informeren door een onafhankelijk financieel adviseur. Voor meer informatie over de partnertoeslag kunt u terecht op de website van de Sociale Verzekeringsbank (SVB) en uitvoeringskosten hier in werkelijkheid iets van afweek en de beheerders gemiddeld een outperformance realiseerden, was het werkelijk behaalde rendement per saldo 9,3% (2009: 15,3%). Het behaalde rendement en de benchmark in 2010 per beleggingscategorie vindt u in tabel 2. De kosten van de administratieve uitvoering en van het vermogensbeheer zijn onlangs uitgebreid in het nieuws geweest, doordat de AFM hier een onderzoek naar heeft gedaan. Bij PSLN wordt sinds enkele jaren gewerkt met een begroting van zowel de kosten van de administratieve uitvoering (inclusief advies-, verslaglegging-, audit- en toezichtskosten) als de kosten van het vermogensbeheer (inclusief rapportages en diverse gerelateerde werkzaamheden). Tabel 1 ( x 1.000) Categorie % Leningen Obligaties* Aandelen ontwikkelde markten Aandelen opkomende markten Vastgoed beleggingen Grondstoffen Cash / Deposito s / Overig Totaal *) exclusief derivaten, opgenomen onder andere schulden. Tabel 2 Categorie Rendement Benchmark Verschil Obligaties + 5,8% + 5,2% +0,6% Aandelen + 21,3% + 18,9% +2,4% Aandelen onroerend goed + 10,0% + 18,1% - 8,1% Totaal excl valuta afdekking +10,9% +10,5% +0,4% Valuta afdekking - 1,6% - 1,6% Totaal incl valuta afdekking + 9,3% + 8,9% +0,4% Deze kosten (zowel in afgerond op honderduizendtallen als in percentage van het balanstotaal) van de afgelopen 3 jaar vindt u in tabel 3. PSLN monitort deze kosten nauwkeurig en neemt indien nodig actie om de optimale prijs-kwaliteit verhouding te waarborgen. In het jaarverslag 2010 wordt hier uitgebreider op ingegaan. Tabel 3 (Bedragen* 1.000) Administratie *) (0,15%) (0,15%) (0,14%) Vermogensbeheer **) (0,20%) (0,20%) (0,25%) *) inclusief advies-, opleidings-, verslagleggings-, audit- en toezichtskosten; **) inclusief rapportages en diverse aan vermogensbeheer gerelateerde werkzaamheden.

6 Mijn netto pen sioen.nl Het bestuursbureau van PSLN informeert actieve deelnemers ruim voor de (Vroeg-) pen sioendatum over de te bereiken hoogte van de bruto uitkering die zij gaan ontvangen van 62 tot 65 jaar en vanaf 65 jaar. Momenteel gaat de aandacht uit naar de groep deelnemers die is geboren in de periode van 1950 tot en met 1959, omdat het uittredingspakket jaar voor deze groep uit diverse bronnen bestaat. Naast spreekuren met een open inschrijving (zie ook het Interview elders in deze Nieuwsbrief) stuurt het Bestuursbureau van PSLN iedere actieve deelnemer die de leeftijd van 61 jaar bereikt een verjaardagskaart, waarin de deelnemer erop gewezen wordt dat over een jaar het pen sioen pakket 62 jaar ingaat. De mijlpaal van 61 jaar is een mooi moment om daarover met de directe leidinggevende en HR Business Partner in gesprek te gaan. Ook hier kan het Bestuursbureau de deelnemer ondersteunen en tijd reserveren voor een HR-planner gesprek. Als voorbereiding op het oriënterend gesprek wordt een berekening gemaakt waarin alle bronnen van het pen sioen pakket jaar zoals levensloop, eventueel spaarpensioen bij Delta Lloyd, het tot 1 januari 2006 opgebouwde vroegpensioen, het kapitaal in de beschikbare premieregeling, het opgebouwd ouderdomspen sioen en de AOW worden samengevoegd en zo de hoogte van de bruto uitkering tussen en vanaf 65 jaar wordt vastgesteld. Tijdens het gesprek wordt de berekening doorgenomen en na afloop krijgt de deelnemer hier een overzicht van naar het huisadres gestuurd. Op verzoek verstrekken we een bruto-netto berekening van de uitkering die de deelnemer tussen 62 en 65 jaar gaat ontvangen. Een bruto-netto berekening van de uitkering vanaf 65 jaar wordt niet door het Bestuursbureau van PSLN verstrekt, omdat de effecten van andere inkomstenbronnen niet kunnen worden overzien (bijvoorbeeld pen sioen dat is opgebouwd bij een vorige werkgever). Er zijn veel deelnemers die toch behoefte hebben aan een schatting van de hoogte van de netto pen sioen uitkering vanaf 65 jaar. Daarom willen wij graag uw aandacht vestigen op de website mijn netto pen sioen. Op Bericht voor actieve deelnemers (inclusief deelnemers met voortzetting pen sioenopbouw) UPO 2011 Rond 1 juni 2011 ontvangen alle actieve deelnemers het Uniform Pen sioen overzicht (UPO) voor de middelloonregeling, naar de stand per 1 januari In deze UPO is dus nog geen rekening gehouden met de voorgestelde pen sioen aanpassingen. Het UPO voor de beschikbare premie regeling (BPR UPO) wordt, voor deelnemers voor welke deze van toepassing is, met het middelloon UPO meegestuurd. Afgezien van het ontbreken van het toeslaglabel, dat in 2011 niet meer verplicht in het UPO opgenomen hoeft te worden, zijn er in het model geen wijzigingen ten opzichte van het UPO deze website kunt u door een paar eenvoudige vragen te beantwoorden, een indicatie van de hoogte van uw netto pen sioen na 65 jaar laten berekenen, uiteraard zoals die volgt uit de huidige fiscale regelgeving. Het adres van de website is sioen.nl. COLOFON Stichting Pen sioen fonds Sara Lee Nederland Postbus 2, 3500 CA UTRECHT sioen fondssaralee.nl De Nieuwsbrief Pen sioen is een kwartaaluitgave van Stichting Pen sioen fonds Sara Lee Nederland. Auteurs: Elvin van den Hoek, Bart van der Kwast en Michiel Kok (TKP). Redactie: Roel Burema, Anton van Dijk, Elvin van den Hoek, Bart van der Kwast en Annemieke Nijland. Oplage: Separate Nieuwsbrief Special over aanpassingen in de C&T pen sioen regeling Momenteel zijn er veel ontwikkelingen gaande op pen sioen gebied. Zowel binnen de CAO van Coffee & Tea (C&T) als in de landelijke discussie over pen sioen waaronder ook de ontwikkeling omtrent de AOW en het Pen sioen akkoord van de STAR. Wij houden u graag op de hoogte van de actualiteiten op pen sioen gebied en zullen daarom na het goedkeuringsproces van de C&T-pen sioen regeling een Nieuwsbrief Special volledig aan deze onderwerpen wijden. Naar verwachting kunnen over het landelijke traject voorlopig nog geen concrete zaken worden gemeld. Reageren? Graag per naar pen sioen fonds@saralee.com of Vragen van administratieve aard? Graag per naar pen sioen fondssaralee@tkppen sioen.nl of