Opening Olaf Sleijpen - DNB pensioenseminar 12 september 2012: Introductie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Opening Olaf Sleijpen - DNB pensioenseminar 12 september 2012: Introductie"

Transcriptie

1 Opening Olaf Sleijpen - DNB pensioenseminar 12 september 2012: Introductie - Dames en heren, welkom bij het ochtendgedeelte van het DNB pensioenseminar. Dit is voor mij de eerste keer dat ik mag spreken voor een zaal met bestuurders van pensioenfondsen die in het afgelopen jaar nieuw zijn aangetreden. Vorig jaar stond mijn collega Paul Hilbers hier en hij zei toen tegen uw collega s dat het boeiende tijden waren om te starten als pensioenfondsbestuurder. Dit jaar kunnen we gerust stellen dat het niet alleen boeiende tijden zijn, maar toch ook wel spannende tijden. De komende periode komt er namelijk meteen veel op u af. Mede daarom luidt het thema van deze dag: in actie komen, zelf keuzes maken. - En het zijn belangrijke keuzes die u de komende tijd moet maken. Op korte termijn bijvoorbeeld rond het dossier kortingen. Een aanzienlijk aantal fondsen heeft al een korting aan moeten kondigen voor het komende jaar. In sommige gevallen zal deze korting ook daadwerkelijk moeten worden doorgevoerd. In andere gevallen is de korting wellicht niet langer nodig of valt deze kleiner uit dan verwacht. Maar in alle gevallen is uw volledige aandacht vereist voor een evenwichtige afweging van alle belangen. - Dit geldt ook bij de overgang naar een nieuw pensioenstelsel. De sprekers vanmiddag zullen meer vertellen over het nieuwe kader waar momenteel aan wordt gewerkt. Met dit kader proberen we ons stelsel weer op een houdbaar pad te krijgen. Voor het vertrouwen in het stelsel is het belangrijk dat deze transitie zorgvuldig verloopt. Ook hier is een belangrijke taak voor u weggelegd door te zorgen dat uw fonds straks goed is voorbereid op deze overgang. - Maar ik kan me voorstellen dat u ook graag wilt weten wat u van DNB kunt verwachten. U neemt immers zitting in het bestuur van een pensioenfonds, of bent recent tot een pensioenfondsbestuur toegetreden, en krijgt vroeg of laat een keer met ons te maken. Wat gebeurt er dan, wat willen we dan van u? Natuurlijk willen we weten of u de zaken goed op orde heeft. Of het financiële plaatje van uw fonds klopt. Maar de crisis heeft ons geleerd dat we verder moeten kijken.

2 - Toezicht gaat namelijk over het beheersen van risico s in de toekomst. Dit vereist een vooruitblikkende benadering met voldoende aandacht voor elementen zoals strategie en governance. Een goede governance is essentieel om de risico s te beheersen en daarmee de kans op problemen te verkleinen. Dit is ook een les geweest voor DNB. Voor het prudentiële toezicht zijn cijfers belangrijk, maar voor de financiële risico s in de toekomst is de kwaliteit van de governance misschien nog wel belangrijker. Dit geldt uiteraard ook voor pensioenfondsen. - Goede governance vraagt om interne mechanismen die ervoor zorgen dat de belangen van de deelnemers zo goed mogelijk worden behartigd. Essentiële mechanismen dus. DNB besteedt hier dan ook veel aandacht aan in het toezicht en ik wil u vast een tipje van de sluier geven over wat u op dit vlak van ons kunt verwachten. Goed pensioenfondsbestuur - Ik wil graag beginnen met de inrichting van het pensioenfondsbestuur. DNB houdt toezicht op naleving van de Pensioenwet. Hierin is vastgelegd dat u de organisatie zo moet inrichten dat goed bestuur én een beheerste en integere bedrijfsvoering zijn gewaarborgd, en u de betrokken belangen op een evenwichtige wijze moet afwegen. Hier loopt u tegen uw eerste keuze aan: hoe zorgt u voor een goed pensioenfondsbestuur? En wat bepaalt een goed bestuur? - De eisen voor een goed pensioenfondsbestuur veranderen met de tijd. Zo heeft de Minister van Sociale Zaken recentelijk het wetsvoorstel versterking bestuur pensioenfondsen ingediend bij de Tweede Kamer. Met dit wetsvoorstel beoogt de Minister de deskundigheid van bestuurders en leden van het intern toezicht te versterken, een adequate vertegenwoordiging van belanghebbenden te waarborgen én de taken en organen van het pensioenfonds te stroomlijnen. Het wetsvoorstel biedt pensioenfondsen een keuze uit verschillende bestuursmodellen, variërend van het bekende paritaire bestuursmodel tot een model waarin externe deskundigen het uitvoerend bestuur vormen. - DNB onderschrijft de doelstellingen van het wetsvoorstel. De bestuursmodellen bieden houvast voor een goede en heldere governancestructuur: ze waarborgen een adequaat systeem van checks en balances, doordat de verschillende organen elkaar kunnen

3 controleren. Tegelijkertijd staren we ons niet blind op het bestuursmodel, maar besteden we ook veel aandacht aan de deskundigheid van bestuurders. Goede en bekwame mensen, daar gaat het immers om. Zonder deskundigheid en daadkracht komt u met alleen een goede governancestructuur namelijk niet erg ver. Of, zoals mijn collega Jos Heuvelman het ooit uitdrukte: het gaat om de tent, de cent en de vent. - Maar wat is deskundig? Volgens de dikke Van Dale betekent deskundigheid met kennis van zaken. Verder is er een vrije lange synoniemenlijst met woorden zoals beslagen, gekwalificeerd, onderlegd en oordeelkundig. - DNB heeft de term deskundigheid wat breder gedefinieerd. Dit is een bewuste keuze. Wij kijken bij deskundigheid naar kennis, vaardigheden én professioneel gedrag. De reden hiervoor is dat wij vinden dat u over meer moet beschikken dan alleen kennis van zaken. Het slimste jongetje of meisje van de klas is niet per definitie de beste bestuurder voor een fonds. Hiervoor zijn ook vaardigheden en professionaliteit noodzakelijk. Bij de toetsing kijkt DNB dan ook naar al deze elementen. Maar u bent allemaal vrij recent begonnen als bestuurder. Dit betekent dat u bent getoetst én goedgekeurd door DNB, en dus bekend bent met de deskundigheidstoets. Ik zal er daarom niet te veel over vertellen. - Wel lijkt het me goed om even stil te staan bij de overgang van deskundigheid naar geschiktheid. Deze overgang is onderdeel van het wetsvoorstel dat ik eerder noemde. Om eerlijk te zijn zal er voor u niet veel veranderen. Beide begrippen betekenen namelijk hetzelfde. Het verschil tussen de huidige deskundigheidstoets en de voorgestelde geschiktheidstoets zit in de reikwijdte. De geschiktheidstoets uit het wetsvoorstel wordt namelijk ook van toepassing op de leden van het intern toezicht. Leden van een Raad van Toezicht of Belanghebbendenorgaan zullen altijd worden getoetst, leden van een visitatiecommissie alleen indien DNB daar aanleiding toe ziet. Intern toezicht - Een tweede belangrijke keuze voor u als pensioenfondsbestuurder is de inrichting van het intern toezicht. Goed intern toezicht vergroot het zelfsturend vermogen en verbetert de kwaliteit van het bestuur, door tegenwicht te bieden aan het uitvoerend bestuur. Dit noemen we ook wel countervailing power en vormt een essentieel onderdeel van de checks en balances van het pensioenfondsbestuur.

4 - DNB kijkt nadrukkelijk naar de inrichting van het intern toezicht. Hier komt ook het gedrag en de cultuur binnen een pensioenfonds bij kijken. Is de cultuur van het fonds zodanig dat men problemen kan benoemen? Dat deze ook worden besproken? En durft het bestuur zichzelf een spiegel voor te houden en te veranderen als dit nodig is? Er loopt thans een onderzoek naar het functioneren van het interne toezicht bij een steekproef van pensioenfondsen. - Het verhogen van de geschiktheidseis en het versterken van het intern toezicht zorgt ervoor dat het bestuur in control blijft. Een pensioenfondsbestuurder moet immers belangrijke keuzes kunnen maken, zeker in deze tijd. Het is daarom van belang dat een bestuur niet alleen weet en begrijpt wat er gebeurt, maar ook daadwerkelijk kan sturen en corrigeren indien nodig. Je kunt als bestuurder nog zo deskundig zijn, maar je moet er ook effectief iets mee kunnen doen. Of zoals governance expert Steven Schuit (Nyenrode) ooit zei: het IQ van individuele bestuurders kan 140 zijn, het komt nog (te) vaak voor dat het collectieve IQ beneden de 100 is. Besturen betekent dus zelf het beleid vormgeven, controleren of het goed wordt uitgevoerd en waar nodig bijsturen. Pas als u dat gewaarborgd heeft, kunt u met recht spreken van goed pensioenfondsbestuur. Governance in het beleggingsbeleid - In control zijn speelt ook een belangrijke rol in het beleggingsbeleid. Dit stelt u in staat om zelf grip te houden op het gehele beleggingsproces en negatieve verrassingen te voorkomen. Daarvoor wil ik graag wijzen op het belang van een adequate en onafhankelijke risicobeheersing in uw fonds. - Met adequaat bedoel ik een risicobeheersing die is afgestemd om de complexiteit van uw beleggingen. Als bestuurder heeft u de keuze uit een breed scala aan beleggingsmogelijkheden, variërend van simpele staatsobligaties tot complexe producten zoals hedge fondsen en derivaten. In tegenstelling tot wat u soms in de media leest, is dit niet een keuze die DNB voor u maakt. Wij gaan in principe niet op uw stoel zitten en u verbieden in risicovolle producten te beleggen. Waar wij wel op wijzen is de balans tussen de beleggingen en de aanwezige risicobeheersing en deskundigheid; en zo nodig sturen we daar bij. Complexere beleggingen gaan immers gepaard met meer en andersoortige risico s.

5 En daarom verwachten we een kritische grondhouding van uw kant: niet snappen is niet doen. Gelukkig horen we dit adagium bij steeds meer pensioenfondsbestuurders terugkomen. - Daarnaast is ook de onafhankelijkheid van het risicobeheer van belang. Is uw fonds niet te afhankelijk van sponsor, fiduciair manager of vermogensbeheerder voor de inschatting van risico s? Vooral bij uitbesteding komt de onafhankelijkheid snel in het geding. U loopt hierdoor het risico de regie over het beleid te verliezen. - DNB vindt het daarom belangrijk dat u voldoende countervailing powers rondom het beleggingsbeleid organiseert, en voldoende deskundigheid ten aanzien van beleggingen en risk management in het bestuur heeft. Door voldoende onafhankelijke tegenkrachten in stelling te brengen, kunt u betere afwegingen maken met betrekking tot het beleggingsbeleid. En uiteindelijk bent u het, als bestuurslid, die de beslissingen neemt en ook de verantwoordelijkheid draagt. Slot - Dames en heren, ik ga deze korte inleiding afronden. De opzet en de werking van de governance binnen een pensioenfonds zijn meer dan ooit een belangrijk thema voor pensioenfondsen. Gelukkig zien we dat veel pensioenfondsen hun governance verbeteren om in control te zijn. Dat juichen we toe bij DNB. We zien dat deskundigheidsplannen worden opgesteld en er persoonlijke ontwikkelplannen voor bestuurders zijn. Ook komen er steeds meer opleidingsmogelijkheden voor bestuurders. We zien dat als een teken van professionalisering van de sector. En DNB helpt hier graag bij! Zo zoeken we ook actief de dialoog met de betrokken organisaties. - En we verwachten dat deze initiatieven u de komende tijd zullen helpen bij uw uitdagende taak. De moeilijkheid van uw functie is de afgelopen decennia alleen maar toegenomen en ik ga ervan uit dat dit de komende tijd niet anders zal worden. De beste stuurlui staan aan wal; maar ik ben zelf recent- twee jaren pensioenfondsbestuurder geweest. Het vergrijzingsvraagstuk, de aanhoudende turbulentie op de financiële markten en de overgang naar een nieuw pensioenstelsel maken het vak van pensioenfondsbestuurder tot een uitdaging.

6 - Ik gebruik bewust de term het vak. Ik ben namelijk van mening dat het besturen van een pensioenfonds niet iets is dat je zomaar even kan doen. Hiervoor is het maatschappelijk belang simpelweg te groot. Ik wens u een interessante en inspirerende dag.

SPEECH JOANNE KELLERMANN TGV UITREIKING TOOLKIT GOVERNANCE PENSIOENFONDSEN 2014, 19 MEI 2014, UUR.

SPEECH JOANNE KELLERMANN TGV UITREIKING TOOLKIT GOVERNANCE PENSIOENFONDSEN 2014, 19 MEI 2014, UUR. SPEECH JOANNE KELLERMANN TGV UITREIKING TOOLKIT GOVERNANCE PENSIOENFONDSEN 2014, 19 MEI 2014, 13.15 13.40 UUR. Den Haag, 19 mei 2014 Vandaag heeft Joanne Kellerman, directeur toezicht pensioenfondsen en

Nadere informatie

Toezicht op beleggingen

Toezicht op beleggingen Toezicht op beleggingen Studiebijeenkomst VvP, 6 Jurgen Willemsen Inhoud Sectie 1: Introductie toezicht op het beleggingsbeleid Sectie 2: Overzicht vermogensbeheeronderzoeken Sectie 3: Veranderingen in

Nadere informatie

Wet versterking Bestuur Pensioenfondsen

Wet versterking Bestuur Pensioenfondsen Wet versterking Bestuur Pensioenfondsen Wat betekent de wet voor intern en extern toezicht? Prof. Dr. Olaf Sleijpen Divisiedirecteur Toezicht pensioenfondsen en beleggingsondernemingen Seminar voor intern

Nadere informatie

VITP Toezichtcode 2019

VITP Toezichtcode 2019 VITP Toezichtcode 2019 Vier principes vormen het fundament van de toezichtcode: 1. De zorg voor het pensioen van de deelnemer is leidend voor het toezichthouden De primaire taak van een pensioenfonds is

Nadere informatie

Het toezicht van DNB op het bestuur en de Raad van Toezicht

Het toezicht van DNB op het bestuur en de Raad van Toezicht Het toezicht van DNB op het bestuur en de Raad van Toezicht Linda Hobbelt RA Afdelingshoofd Middelgrote en Kleine Pensioenfondsen Woerden, 26 augustus 2014 Alleen voor intern gebruik Governance: toezicht

Nadere informatie

Toespraak Frank Elderson over prioriteiten pensioentoezicht in 2015

Toespraak Frank Elderson over prioriteiten pensioentoezicht in 2015 Toespraak Frank Elderson over prioriteiten pensioentoezicht in 2015 Rotterdam, De Doelen, 11 december 2014 - Frank Elderson, lid van de directie van De Nederlandsche Bank (DNB), heeft een toespraak gehouden

Nadere informatie

Verwacht niveau beleggingskennis bestuurders pensioenfondsen

Verwacht niveau beleggingskennis bestuurders pensioenfondsen Verwacht niveau beleggingskennis bestuurders pensioenfondsen 7 december 2016 Marc B.M. van Heel en Maarten Heikoop 7 december 2016 1 Inhoud 1.Project Beleggingskennis: waarom en waarom nu? 2.Profielen

Nadere informatie

Grenzen aan (intern) toezicht

Grenzen aan (intern) toezicht Grenzen aan (intern) toezicht VITP Congres, Driebergen, 16 september 2013 Prof. dr. Olaf C.H.M. Sleijpen Divisiedirecteur Toezicht Pensioenfondsen en beleggingsondernemingen Agenda Drie onderwerpen Grenzen

Nadere informatie

Opening Majesteit, dames en heren, ook ik heet u vandaag van harte welkom op het jaarlijkse pensioenseminar van DNB.

Opening Majesteit, dames en heren, ook ik heet u vandaag van harte welkom op het jaarlijkse pensioenseminar van DNB. Speech Joanne Kellermann Pensioenseminar 2014 Opening Majesteit, dames en heren, ook ik heet u vandaag van harte welkom op het jaarlijkse pensioenseminar van DNB. Voor mij is dit een bijzonder moment:

Nadere informatie

Wet versterking bestuur pensioenfondsen

Wet versterking bestuur pensioenfondsen Wet versterking bestuur pensioenfondsen Presentatie voor het Platform Deelnemersraden Drs. Harrie J.P. Penders 12 april 2013 Leerdoelen inzicht bieden in het wetsvoorstel (sheet 3 24) inzicht bieden in

Nadere informatie

SPEECH JOANNE KELLERMANN TGV 16 DE PBM SYMPOSIUM VERANTWOORD BESTUREN, KURHAUS, DEN HAAG, 15 MEI 2014, 15.30 16.00 UUR.

SPEECH JOANNE KELLERMANN TGV 16 DE PBM SYMPOSIUM VERANTWOORD BESTUREN, KURHAUS, DEN HAAG, 15 MEI 2014, 15.30 16.00 UUR. SPEECH JOANNE KELLERMANN TGV 16 DE PBM SYMPOSIUM VERANTWOORD BESTUREN, KURHAUS, DEN HAAG, 15 MEI 2014, 15.30 16.00 UUR. Dames en heren, Om te beginnen: veel dank aan PBM voor de uitnodiging om dit symposium

Nadere informatie

Welkom bij de kennissessie IORP II! 13 en 14 september Liesbeth Goverse, Annemarie van Dijk, Jurgen Willemsen

Welkom bij de kennissessie IORP II! 13 en 14 september Liesbeth Goverse, Annemarie van Dijk, Jurgen Willemsen Welkom bij de kennissessie IORP II! 13 en 14 september 2018 Liesbeth Goverse, Annemarie van Dijk, Jurgen Willemsen 1 Doel van vandaag Aanleiding: vanaf 13 januari 2019 wordt wet- en regelgeving IORP II

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 32 043 Toekomst pensioenstelsel Nr. 392 BRIEF VAN DE MINISTER VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

Intern Toezicht: Amsterdam, 15 juni Divisiedirecteur Toezicht Pensioenfondsen en. beleggingsondernemingen. Olaf Sleijpen

Intern Toezicht: Amsterdam, 15 juni Divisiedirecteur Toezicht Pensioenfondsen en. beleggingsondernemingen. Olaf Sleijpen Intern Toezicht: Olaf Sleijpen Divisiedirecteur Toezicht Pensioenfondsen en beleggingsondernemingen 3 e seminar Intern toezicht pensioenfondsen Amsterdam, 15 juni 2012 Agenda Recap vorige seminars Ontwikkeling

Nadere informatie

V & A s n.a.v. Wet versterking bestuur pensioenfondsen d.d. 24 januari 2014

V & A s n.a.v. Wet versterking bestuur pensioenfondsen d.d. 24 januari 2014 V & A s n.a.v. Wet versterking bestuur pensioenfondsen d.d. 24 januari 2014 Inleiding Zoals bekend treedt de Wet versterking bestuur pensioenfonds op 1 juli 2014 in werking. Deze wet leidt tot aanpassing

Nadere informatie

Versterking bestuur pensioenfondsen: het vervolg

Versterking bestuur pensioenfondsen: het vervolg Versterking bestuur pensioenfondsen: het vervolg De kritiek op het wetsvoorstel versterking bestuur pensioenfondsen van februari 2012 was niet mals. In de Nota naar aanleiding van het Verslag van juni

Nadere informatie

Workshop Pensioenfondsen. Gert Demmink

Workshop Pensioenfondsen. Gert Demmink Workshop Pensioenfondsen Gert Demmink 13 november 2012 Integere Bedrijfsvoering Integere bedrijfsvoering; Bas Jennen Bestuurderstoetsingen; Juliette van Doorn Integere bedrijfsvoering, beleid & uitbesteding

Nadere informatie

Pensioenbericht 9 oktober 2015

Pensioenbericht 9 oktober 2015 Pensioenbericht 9 oktober 2015 Algemeen Pensioenfonds (APF) Dit pensioenbericht is een update van het gelijknamige pensioenbericht van 19 maart 2015. Inleiding Het APF creëert een extra keuzemogelijkheid

Nadere informatie

Update Code Pensioenfondsen

Update Code Pensioenfondsen 24 april 2013 Update Code Pensioenfondsen Mila Hoekstra 2 Thema s 1. Taak en werkwijze 2. Diversiteit 3. Integer handelen 4. Beloning 5. Uitvoering, uitbesteding en kosten 6. Risicomanagement 7. Verantwoord

Nadere informatie

WHITEPAPER INRICHTING EN GOVERNANCE VAN VERMOGENSBEHEER

WHITEPAPER INRICHTING EN GOVERNANCE VAN VERMOGENSBEHEER WHITEPAPER INRICHTING EN GOVERNANCE VAN VERMOGENSBEHEER 6 juni 2017 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Beleggingsbeleid... 4 3. Governance bestuur... 4 3.1. Samenhang met de keuze voor een bestuursmodel...

Nadere informatie

Toelichting bij brief aan Stas Klijnsma dd. 14 maart 2014, P.C./MVE/ Mag een pensioenfonds gewogen stemverhoudingen hanteren in het bestuur?

Toelichting bij brief aan Stas Klijnsma dd. 14 maart 2014, P.C./MVE/ Mag een pensioenfonds gewogen stemverhoudingen hanteren in het bestuur? Toelichting bij brief aan Stas Klijnsma dd. 14 maart 2014, P.C./MVE/2014.160 Mag een pensioenfonds gewogen stemverhoudingen hanteren in het bestuur? Pensioenfondsbesturen bereiden zich voor op hun nieuwe

Nadere informatie

W erkboek PREVIEW. Op weg naar een. nieuw bestuursmodel. P e r s o o n l i j k. en interactief

W erkboek PREVIEW. Op weg naar een. nieuw bestuursmodel. P e r s o o n l i j k. en interactief Op weg naar een nieuw bestuursmodel W erkboek Zorgvuldige afweging en transparante besluitvorming middels reflecties, vragen en afwegingen Governance werkboek P e r s o o n l i j k en interactief Op weg

Nadere informatie

Bijzondere Deelnemersvergadering 24 april 2014

Bijzondere Deelnemersvergadering 24 april 2014 Bijzondere Deelnemersvergadering 24 april 2014 2 1. Opening, mededelingen en ingekomen stukken 2. Achtergrond Wet versterking bestuur pensioenfondsen 3. Wet versterking bestuur pensioenfondsen 4. Wijzigingen

Nadere informatie

Profielschets lid Raad van Toezicht. 20 mei 2019

Profielschets lid Raad van Toezicht. 20 mei 2019 Profielschets lid Raad van Toezicht 20 mei 2019 71649 092004 1. INLEIDING Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Kappersbedrijf (hierna: Pensioenfonds Kappers) is het pensioenfonds voor de kappersbranche.

Nadere informatie

Risicomanagement en toezicht DNB

Risicomanagement en toezicht DNB Risicomanagement en toezicht VBA seminar risicomanagement voor kleine en middelgrote pensioenfondsen en verzekeraars Boudewijn van Zijl, Toezichthouderspecialist, RALM, Utrecht, 27 september 2012 Misverstand?

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

PROFIELSCHETS. Philips Pensioenfonds NIET UITVOEREND BESTUURDER 1/5. Stichting Philips Pensioenfonds

PROFIELSCHETS. Philips Pensioenfonds NIET UITVOEREND BESTUURDER 1/5. Stichting Philips Pensioenfonds PROFIELSCHETS NIET UITVOEREND BESTUURDER Stichting Stichting behoort tot de grootste ondernemingspensioenfondsen van Nederland met een belegd vermogen van bijna 18 miljard euro. Het pensioenfonds voert

Nadere informatie

Speech Frank Elderson jubileumcongres Vereniging voor Pensioenrecht, Amersfoort, 18 november 2015

Speech Frank Elderson jubileumcongres Vereniging voor Pensioenrecht, Amersfoort, 18 november 2015 Speech Frank Elderson jubileumcongres Vereniging voor Pensioenrecht, Amersfoort, 18 november 2015 1. Hartelijk dank voor de uitnodiging om vandaag op dit jubileumcongres te spreken. En ook ik wil u, het

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4

Nadere informatie

10. Goed pensioenfondsbestuur

10. Goed pensioenfondsbestuur 10. Goed pensioenfondsbestuur 10.1 Algemeen In 2013 is de Wet versterking bestuur pensioenfondsen in werking getreden. De invloed van deze nieuwe wet is van groot belang voor de governance structuur van

Nadere informatie

Titel: Pensioen en de reis van product, persoon en pensioenuitvoerder Door: Jos Heuvelman (Alleen het gesproken woord geldt)

Titel: Pensioen en de reis van product, persoon en pensioenuitvoerder Door: Jos Heuvelman (Alleen het gesproken woord geldt) Titel: Pensioen en de reis van product, persoon en pensioenuitvoerder Door: Jos Heuvelman (Alleen het gesproken woord geldt) Welkomswoord Dank u wel voor de uitnodiging. Ik wil mijn verhaal beginnen met

Nadere informatie

Reactie op het voorontwerp van Wet versterking bestuur pensioenfondsen

Reactie op het voorontwerp van Wet versterking bestuur pensioenfondsen N 7855 Bst/AR/HS/16 augustus 2011 Reactie op het voorontwerp van Wet versterking bestuur pensioenfondsen Algemeen De minister van SZW heeft op 1 juli 2011 het voorontwerp van Wet versterking bestuur pensioenfondsen

Nadere informatie

De Dynamische Strategie Portefeuille DSP

De Dynamische Strategie Portefeuille DSP De Dynamische Strategie Portefeuille DSP Onderdeel van het beleggingsbeleid van Pensioenfonds UWV 1 Inhoudsopgave Waarom beleggen? 4 Beleggen is niet zonder risico s 4 Strategische beleggingsportefeuille

Nadere informatie

Speech Bert Boertje,

Speech Bert Boertje, Speech Bert Boertje, divisiedirecteur Toezicht pensioenfondsen bij De Nederlandsche Bank tijdens het congres van het Instituut voor Pensioeneducatie. De Doelen, Rotterdam, 10 december 2015 Dames en Heren,

Nadere informatie

Profielschets lid Raad van Toezicht. 6 maart 2018

Profielschets lid Raad van Toezicht. 6 maart 2018 Profielschets lid Raad van Toezicht 6 maart 2018 71649 092004 1. INLEIDING In dit document zijn achtereenvolgens de kenmerken van de Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Kappersbedrijf (Bpf Kappers)

Nadere informatie

PROFIELSCHETS (ALGEMEEN) VOOR BESTUURSLEDEN

PROFIELSCHETS (ALGEMEEN) VOOR BESTUURSLEDEN PROFIELSCHETS (ALGEMEEN) VOOR BESTUURSLEDEN December 2014 Inleiding Het bestuur van het pensioenfonds MSD vindt het belangrijk dat (nieuwe) bestuursleden zich goed realiseren wat er van hen wordt verwacht.

Nadere informatie

STAPPENPLAN EVALUATIE BESTUURSMODEL. mei 2017

STAPPENPLAN EVALUATIE BESTUURSMODEL. mei 2017 STAPPENPLAN EVALUATIE BESTUURSMODEL mei 2017 Introductie Stappenplan Montae Montae stelt haar stappenplan bestuursmodel ter beschikking aan de sector. DNB heeft het onderwerp effectiviteit bestuursmodel

Nadere informatie

1 Jaar FOCUS! Linda Hobbelt, afdelingshoofd middelgrote en kleine pensioenfondsen Datum: 30 mei 2013

1 Jaar FOCUS! Linda Hobbelt, afdelingshoofd middelgrote en kleine pensioenfondsen Datum: 30 mei 2013 1 Jaar FOCUS! Linda Hobbelt, afdelingshoofd middelgrote en kleine pensioenfondsen Datum: 30 mei 2013 Agenda 1 jaar Focus! 1. Het gezicht van de T1 & T2 fondsen 2. 1 jaar Focus! 3. Wat brengt de nabije

Nadere informatie

IORP II Meer toegevoegde waarde uit sleutelfuncties

IORP II Meer toegevoegde waarde uit sleutelfuncties www.pwc.nl IORP II Meer toegevoegde waarde uit sleutels August, 2018 Vanaf 13 januari 2019 is de IORP-II richtlijn van kracht. Het onderwerp dat daarbij voor de meeste hoofdbrekens zorgt bij is de inrichting

Nadere informatie

Profielschets Raad van Toezicht Stichting Pensioenfonds Rockwool

Profielschets Raad van Toezicht Stichting Pensioenfonds Rockwool Profielschets Raad van Toezicht Stichting Pensioenfonds Rockwool 1. Het pensioenfonds Rockwool Het pensioenfonds Rockwool is een zelfstandige stichting die de pensioenregeling voor de (ex) medewerkers

Nadere informatie

P O S I T I O N P A P E R

P O S I T I O N P A P E R Pensioenfederatie Prinses Margrietplantsoen 90 2595 BR Den Haag Postbus 93158 2509 AD Den Haag T +31 (0)70 76 20 220 info@pensioenfederatie.nl www.pensioenfederatie.nl P O S I T I O N P A P E R KvK Haaglanden

Nadere informatie

WHITE PAPER INRICHTING EN GOVERNANCE VAN VERMOGENSBEHEER

WHITE PAPER INRICHTING EN GOVERNANCE VAN VERMOGENSBEHEER WHITE PAPER INRICHTING EN GOVERNANCE VAN VERMOGENSBEHEER 14 september 2017 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Beleggingsbeleid... 4 3. Governance bestuur... 4 3.1. Bestuur... 4 3.2. Taken- en rolverdeling...

Nadere informatie

Bestuursmodellen WVBP

Bestuursmodellen WVBP Bestuursmodellen WVBP Model Paritair bestuur Onafhankelijk bestuur Paritair gemengd Onafhankelijk gemengd Omgekeerd gemengd Bestuur Bestuurders zijn paritair, evt. maximaal 2 externe bestuurders toegestaan

Nadere informatie

Ten eerste: afschaffing van de al genoemde doorsneesystematiek en ten

Ten eerste: afschaffing van de al genoemde doorsneesystematiek en ten Dames en heren, Hartelijk dank voor de uitnodiging om hier vandaag op uw symposium te komen spreken. Als koepel van verenigingen van gepensioneerden wil de KNVG de belangen van gepensioneerden behartigen

Nadere informatie

Doel is om voor deelnemers een beeld te schetsen van hoe het pensioen in elkaar steekt en hoe hun eigen pensioen er voorstaat.

Doel is om voor deelnemers een beeld te schetsen van hoe het pensioen in elkaar steekt en hoe hun eigen pensioen er voorstaat. Majesteit, dames en heren. Hartelijk welkom! En, Majesteit, ik weet zeker dat ik hier namens alle aanwezigen spreek als ik zeg dat wij buitengewoon vereerd zijn dat U bij een deel van dit programma aanwezig

Nadere informatie

Pensioen: Onzekere zekerheid

Pensioen: Onzekere zekerheid Commissie Beleggingsbeleid en Risicobeheer Pensioen: Onzekere zekerheid Analyse en aanbevelingen Beleggingsbeleid en Risicobeheer van Nederlandse pensioenfondsen Vereniging van Pensioenrecht 9 maart 2010

Nadere informatie

Heel veel dank voor de uitnodiging om hier vandaag te mogen spreken.

Heel veel dank voor de uitnodiging om hier vandaag te mogen spreken. Speech Bert Boertje, divisiedirecteur Toezicht pensioenfondsen bij De Nederlandsche Bank, bij het congres Pensioen Update van Euroforum op 8 december 2016 Dames en heren, Heel veel dank voor de uitnodiging

Nadere informatie

Wet versterking bestuur pensioenfondsen

Wet versterking bestuur pensioenfondsen Wet versterking bestuur pensioenfondsen Op 9 juli 2013 nam de Eerste Kamer de Wet versterking bestuur pensioenfondsen (de Wet ) aan. Door de Wet is de bestuursstructuur van pensioenfondsen op de schop

Nadere informatie

Over samenwerken. GroupLife. Strategy, business and technology

Over samenwerken. GroupLife. Strategy, business and technology Over samenwerken Strategy, business and technology Code pensioenfondsen: de 8 (nieuwe) thema s 1. Vertrouwen waarmaken 2. Verantwoordelijkheid nemen 3. Bevorderen cultuurvan integriteiten compliance 4.

Nadere informatie

Presentaties workshop MKP seminar 28 & 30 mei

Presentaties workshop MKP seminar 28 & 30 mei Presentaties workshop MKP seminar 28 & 30 mei Van de volgende workshops treft u de presentatie aan: Liquidatieproces; Functieprofielen; Intern Toezicht DNB Seminar CBCS, CBA, AFM en DNB 2 MKP Seminar 2013

Nadere informatie

Toezicht op pensioenfondsen in een

Toezicht op pensioenfondsen in een Toezicht op pensioenfondsen in een liquidatietraject een uitnodiging om mee te kijken door de bril van DNB Presentatie op de bijeenkomst van de VvPj op 6 maart 2012 door Jan-Jaap Dahmeijer 1 Inhoud Introductie

Nadere informatie

On-site onderzoeken en risicomanagement beleggingen. Martin van der Pot. Montae educatiesessie, 27 september 2017, Utrecht

On-site onderzoeken en risicomanagement beleggingen. Martin van der Pot. Montae educatiesessie, 27 september 2017, Utrecht On-site onderzoeken en risicomanagement beleggingen Martin van der Pot Montae educatiesessie, 27 september 2017, Utrecht Agenda Wat gaan we doen 1. On-site onderzoeken what to expect 2. Risicomanagement

Nadere informatie

Pensioen Flash 2012 / 1

Pensioen Flash 2012 / 1 Pensioen Flash 2012 / 1 Team Pensioenen en Pensioenfondsen Internetconsultatie premiepensioeninstellingen Wetsvoorstel Versterking bestuur pensioenfondsen Round tables Internetconsultatie premiepensioeninstellingen

Nadere informatie

Governance: uw risico en uw aansprakelijkheid

Governance: uw risico en uw aansprakelijkheid Governance: uw risico en uw aansprakelijkheid Dr. Arie Slottje MBA Associate Partner IPFOS Mr. drs Reinier Russell Partner Russell Advocaten Agenda Ontwikkeling pension fund governance Wat is besturen?

Nadere informatie

Visie en Strategie van pensioenfondsen: voorbereid op de toekomst!

Visie en Strategie van pensioenfondsen: voorbereid op de toekomst! Visie en Strategie van pensioenfondsen: voorbereid op de toekomst! Montae Educatiesessie Maarten Heikoop 1 De wereld verandert 2 Visie op toezicht 2018-2022 Thema s 2018 1. Evenwichtige financiële keuzes

Nadere informatie

FUNCTIEPROFIEL VOOR: BESTUURSLID NAMENS DEELNEMERS STICHTING PENSIOENFONDS GRONTMIJ 8 DECEMBER 2016

FUNCTIEPROFIEL VOOR: BESTUURSLID NAMENS DEELNEMERS STICHTING PENSIOENFONDS GRONTMIJ 8 DECEMBER 2016 FUNCTIEPROFIEL VOOR: BESTUURSLID NAMENS DEELNEMERS STICHTING PENSIOENFONDS GRONTMIJ 8 DECEMBER 2016 Inhoudsopgave 1. Het pensioenfonds... 3 2. Het bestuur... 3 3. Taken van het bestuur... 3 4. Bestuurssamenstelling...

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Betreft Kamervragen van het lid Krol Hierbij zend ik u de

Nadere informatie

10. Goed pensioenfondsbestuur

10. Goed pensioenfondsbestuur 10. Goed pensioenfondsbestuur 10.1 Paritair bestuursmodel SPE kent het paritair bestuursmodel. Intern toezicht Visitatiecommissie Bestuur Werkgever Werknemers Pensioengerechtigden Verantwoordingsorgaan

Nadere informatie

Doet het ertoe? 2015 Arie Slottje 1

Doet het ertoe? 2015 Arie Slottje 1 Doet het ertoe? 1 » Ontwikkeling van governance (3)» Ontwikkeling pension fund governance (4-7)» Governance: doet het ertoe? (8-16)» Uitdagingen voor nu en de toekomst (18-22)» Conclusies (24) 2 Variabelen

Nadere informatie

Initiatief. Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid T.a.v. de heer H.G.J. Kamp Postbus 90801 2509 LV 'S-GRAVENHAGE. Geachte heer Kamp,

Initiatief. Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid T.a.v. de heer H.G.J. Kamp Postbus 90801 2509 LV 'S-GRAVENHAGE. Geachte heer Kamp, Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid T.a.v. de heer H.G.J. Kamp Postbus 90801 2509 LV 'S-GRAVENHAGE KENMERK: B/12/6073/MH DATUM: 11 april 2012 ONDERW ERP: Code en Monitoringcommissie Geachte

Nadere informatie

Het managen van balansen, risico s, risicoprofielen waar u allen druk mee bezig bent, herken ik dus goed.

Het managen van balansen, risico s, risicoprofielen waar u allen druk mee bezig bent, herken ik dus goed. Speech Bert Boertje, divisiedirecteur Toezicht pensioenfondsen bij DNB, tijdens het beleggersberaad van Pensioen Pro op 8 oktober 2015, getiteld Beleggen tussen twee vuren. In zijn speech ging Boertje

Nadere informatie

Korte toespraak Joanne Kellermann uitreiking Benchmark VBDO 2014

Korte toespraak Joanne Kellermann uitreiking Benchmark VBDO 2014 Korte toespraak Joanne Kellermann uitreiking Benchmark VBDO 2014 1. Opening Hartelijk dank voor de presentatie en deze benchmark. Als we bedenken dat duurzaamheid in het beleggingsbeleid nog niet eens

Nadere informatie

Samengaan van pensioenfondsen Themabijeenkomst Platform Deelnemersraden 30 maart 2012

Samengaan van pensioenfondsen Themabijeenkomst Platform Deelnemersraden 30 maart 2012 Samengaan van pensioenfondsen Themabijeenkomst Platform Deelnemersraden 30 maart 2012 Jan-Jaap Dahmeijer, Toezichthouder pensioenfondsen, afdeling Thematisch toezicht pensioenfondsen 1 Inhoud Introductie

Nadere informatie

Pensioen Nieuws. Lichte daling dekkingsgraad

Pensioen Nieuws. Lichte daling dekkingsgraad Pensioen Nieuws Een uitgave van Stichting Pensioenfonds AVEBE #11 juni 14 1 Financiële situatie Pensioenfonds AVEBE 2 Bereid je tijdig voor op je pensioen Uw pensioenoverzicht: weet hoe u er voor staat

Nadere informatie

Reglement Raad van Toezicht. van de. Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Schilders-, Afwerkings- en Glaszetbedrijf

Reglement Raad van Toezicht. van de. Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Schilders-, Afwerkings- en Glaszetbedrijf Reglement Raad van Toezicht van de Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Schilders-, Afwerkings- en Glaszetbedrijf Vastgesteld 22-12-2016 Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 3 Artikel 1 - Begripsomschrijvingen...

Nadere informatie

Speech Frank Elderson t.g.v. het DNB Pensioenseminar 10 september 2015 Pensioen in balans, t Spant in Bussum

Speech Frank Elderson t.g.v. het DNB Pensioenseminar 10 september 2015 Pensioen in balans, t Spant in Bussum Speech Frank Elderson t.g.v. het DNB Pensioenseminar 10 september 2015 Pensioen in balans, t Spant in Bussum 10 september 2015 Als pensioenfondsbestuurders de regie nemen, duurzame keuzes durven te maken

Nadere informatie

Speech Frank Elderson tgv symposium Pensioen, Bestuur en Management op 21 mei 2015, Planetarium, Amsterdam Zuid-Oost

Speech Frank Elderson tgv symposium Pensioen, Bestuur en Management op 21 mei 2015, Planetarium, Amsterdam Zuid-Oost Speech Frank Elderson tgv symposium Pensioen, Bestuur en Management op 21 mei 2015, Planetarium, Amsterdam Zuid-Oost Dames en heren, Ik wil het vandaag met u gaan hebben over rollen. En over rolverdeling.

Nadere informatie

FUNCTIEPROFIEL VOOR: BESTUURSLID NAMENS PENSIOENGERECHTIGDEN STICHTING PENSIOENFONDS GRONTMIJ 8 SEPTEMBER 2016

FUNCTIEPROFIEL VOOR: BESTUURSLID NAMENS PENSIOENGERECHTIGDEN STICHTING PENSIOENFONDS GRONTMIJ 8 SEPTEMBER 2016 FUNCTIEPROFIEL VOOR: BESTUURSLID NAMENS PENSIOENGERECHTIGDEN STICHTING PENSIOENFONDS GRONTMIJ 8 SEPTEMBER 2016 Inhoudsopgave 1. Het pensioenfonds... 3 2. Het bestuur... 3 3. Taken van het bestuur... 3

Nadere informatie

Themadag Pensioenfederatie 13 september 2011. Voorontwerp van wet versterking bestuur pensioenfondsen

Themadag Pensioenfederatie 13 september 2011. Voorontwerp van wet versterking bestuur pensioenfondsen Themadag Pensioenfederatie 13 september 2011 Voorontwerp van wet versterking bestuur pensioenfondsen 2 Agenda 1. Stand van zaken governancedossier 2. Relatie met Pensioenakkoord 3. Doelstellingen Voorontwerp

Nadere informatie

InAudit Opleidingskalender 2019

InAudit Opleidingskalender 2019 InAudit Opleidingskalender 2019 Beste relatie, Organisaties zijn net sportteams. Alle medewerkers dragen bij aan het succes van uw organisatie. Zonder goed getrainde, gemotiveerde en vakbekwame medewerkers

Nadere informatie

Apf en van ASR en NN IP/AZL geven inzicht in opzet

Apf en van ASR en NN IP/AZL geven inzicht in opzet Apf en van ASR en NN IP/AZL geven inzicht in opzet Beleggingen van apf en zijn nog niet definitief en de kosten onduidelijk. Het belanghebbendenorgaan heeft wel belangrijke vetorechten, maar mogelijk heeft

Nadere informatie

Datum 21 januari 2019 Betreft Kamervragen van het lid Omtzigt (CDA) over "de pensioenwet en de wet op de beroepspensioenfondsen"

Datum 21 januari 2019 Betreft Kamervragen van het lid Omtzigt (CDA) over de pensioenwet en de wet op de beroepspensioenfondsen > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

Algemeen pensioenfonds in vogelvlucht

Algemeen pensioenfonds in vogelvlucht Algemeen pensioenfonds in vogelvlucht Vlak voor het kerst heeft staatssecretaris Klijnsma het Wetsvoorstel algemeen pensioenfonds naar de Tweede Kamer gestuurd. Onderstaande analyse van AZL biedt u een

Nadere informatie

FUNCTIEPROFIEL BESTUUR VOOR LEDEN EN VOORZITTER (BELEGGINGSCOMMISSIE)

FUNCTIEPROFIEL BESTUUR VOOR LEDEN EN VOORZITTER (BELEGGINGSCOMMISSIE) FUNCTIEPROFIEL BESTUUR VOOR LEDEN EN VOORZITTER (BELEGGINGSCOMMISSIE) Stichting Pensioenfonds Mercer 1. Algemene kenmerken Het bestuur van Stichting Pensioenfonds Mercer (SPM) is een (paritair) bestuur

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds SMIT. Bestuursreglement V120620

Stichting Pensioenfonds SMIT. Bestuursreglement V120620 Artikel 1 Inleiding De wijze waarop de Stichting Pensioenfonds SMIT wordt bestuurd ligt op hoofdlijnen vast in de statuten. In dit bestuursreglement wordt hier verder invulling aan gegeven. Het bestuursreglement

Nadere informatie

Governance-eisen IORP2 vormen puzzel voor pensioenfondsen

Governance-eisen IORP2 vormen puzzel voor pensioenfondsen Sameer van Alfen PP Governance-eisen IORP2 vormen puzzel voor pensioenfondsen Pensioenfondsen moeten nu al aan de slag met de governance-eisen van IORP2 voor drie belangrijke sleutelfuncties binnen de

Nadere informatie

Input KPS-werkgroep PFG op wetsvoorstel versterking bestuur pensioenfondsen

Input KPS-werkgroep PFG op wetsvoorstel versterking bestuur pensioenfondsen Input KPS-werkgroep PFG op wetsvoorstel versterking bestuur pensioenfondsen 16 maart 2012 Input KPS Werkgroep PFG op wetsvoorstel versterking bestuur pensioenfondsen Pagina 1 Inhoud Inleiding... 3 Verantwoording

Nadere informatie

had ik (misschien) al iets meer details over het zogenaamde septemberpakket kunnen vertellen,

had ik (misschien) al iets meer details over het zogenaamde septemberpakket kunnen vertellen, Inleiding Maarten Camps DNB seminar 12 september 2012 Dames en heren, Ik ben met plezier naar Bussum gekomen, maar dacht wel even: jammer dat dit seminar niet een week later wordt gehouden. Dan had ik

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4

Nadere informatie

Uitbesteding in de pensioensector:

Uitbesteding in de pensioensector: Uitbesteding in de pensioensector: Bevindingen vanuit de toezichtspraktijk Prof. Dr. O.C.H.M. Sleijpen EYe on Pensions 14 januari 2014 Uitbesteding in de Pensioensector Topics: A. Wettelijke bepalingen

Nadere informatie

Functieprofiel bestuurder

Functieprofiel bestuurder Geschiktheidseisen Kandidaten voor de verkiezingen van vertegenwoordiger van pensioengerechtigden in het algemeen bestuur PME 2018 dienen te voldoen aan de volgende geschiktheidseisen: I. Het functieprofielbestuurder

Nadere informatie

Planning toezichtthema s pensioenfondsen

Planning toezichtthema s pensioenfondsen Planning toezichtthema s pensioenfondsen 2014 dec Q1 jan feb mrt Q2 apr mei jun 2015 jul Q3 Q4 aug sept okt nov dec jan 2016 Q1 feb mrt De Nederlandse financiële sector voldoet tijdig en adequaat aan nieuwe

Nadere informatie

Functieprofiel lid bestuur met portefeuille vermogensbeheer en risicomanagement van Stichting Notarieel Pensioenfonds

Functieprofiel lid bestuur met portefeuille vermogensbeheer en risicomanagement van Stichting Notarieel Pensioenfonds Functieprofiel lid bestuur met portefeuille vermogensbeheer en risicomanagement van Stichting Notarieel Pensioenfonds 1. Algemene kenmerken Het bestuur van de Stichting Notarieel Pensioenfonds (SNPF) is

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland. Reglement intern toezicht. In werking

Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland. Reglement intern toezicht. In werking Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland Reglement intern toezicht In werking 01-01-2019 Artikel 1. Begripsbepalingen: De begripsbepalingen als opgenomen in artikel 1 van de statuten van het pensioenfonds

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2009 2010 31 537 Voorstel van wet van de leden Koşer Kaya en Blok tot wijziging van de Pensioenwet met betrekking tot een evenwichtige samenstelling van

Nadere informatie

Profielschets lid van de Raad van Toezicht Stichting Pensioenfonds Tandartsen en Tandartsspecialisten

Profielschets lid van de Raad van Toezicht Stichting Pensioenfonds Tandartsen en Tandartsspecialisten Profielschets lid van de Raad van Toezicht Stichting Pensioenfonds Tandartsen en Tandartsspecialisten 1.1 Taken De Raad van toezicht (hierna RvT of Raad) heeft tot taak toezicht te houden op het beleid

Nadere informatie

Functieprofiel lid van de Raad van Toezicht Bpf Zoetwaren

Functieprofiel lid van de Raad van Toezicht Bpf Zoetwaren Functieprofiel lid van de Raad van Toezicht Bpf Zoetwaren 1.1 Taken De Raad van toezicht (hierna RvT of Raad) heeft tot taak toezicht te houden op het beleid van het bestuur en op de algemene gang van

Nadere informatie

FUNCTIEPROFIEL VOOR: BESTUURSLID NAMENS DEELNEMERS EN LID GOVERNANCECOMMISSIE STICHTING PENSIOENFONDS GRONTMIJ 22 MEI 2015

FUNCTIEPROFIEL VOOR: BESTUURSLID NAMENS DEELNEMERS EN LID GOVERNANCECOMMISSIE STICHTING PENSIOENFONDS GRONTMIJ 22 MEI 2015 FUNCTIEPROFIEL VOOR: BESTUURSLID NAMENS DEELNEMERS EN LID GOVERNANCECOMMISSIE STICHTING PENSIOENFONDS GRONTMIJ 22 MEI 2015 Inhoudsopgave 1. Het pensioenfonds... 3 2. Het bestuur... 3 3. Taken van het bestuur...

Nadere informatie

COMMUNICATIE EN PARTICIPATIE CRUCIAAL VOOR EEN TOEKOMSTBESTENDIG PENSIOENSTELSEL. Toespraak door: Leila Matroos Lasten

COMMUNICATIE EN PARTICIPATIE CRUCIAAL VOOR EEN TOEKOMSTBESTENDIG PENSIOENSTELSEL. Toespraak door: Leila Matroos Lasten COMMUNICATIE EN PARTICIPATIE CRUCIAAL VOOR EEN TOEKOMSTBESTENDIG PENSIOENSTELSEL Toespraak door: Leila Matroos Lasten President a.i. van de Centrale Bank van Curaçao en Sint Maarten Ter gelegenheid van

Nadere informatie

Duurzaam Beleggen door Pensioenfondsen

Duurzaam Beleggen door Pensioenfondsen Delen uitkomsten Duurzaam Beleggen door Pensioenfondsen Patrick Corveleijn DNB Toezicht Pensioenen, 14 November 2016 Agenda Introductie: aanleiding en opzet onderzoek Uitkomsten Algemeen beeld Beleid Risicomanagement

Nadere informatie

Transparantiedocument

Transparantiedocument Transparantiedocument Stichting Pensioenfonds Ahold (versie: 28 april 2015) Hoofdstuk 1 - Inleiding 1.1 Voorwoord Stichting Pensioenfonds Ahold is de financiële dienstverlener voor Koninklijke Ahold N.V.

Nadere informatie

Speech van Frank Elderson bij het jubileumcongres van de Kring van Pensioenspecialisten, Spijkenisse, 2 december 2016

Speech van Frank Elderson bij het jubileumcongres van de Kring van Pensioenspecialisten, Spijkenisse, 2 december 2016 Speech van Frank Elderson bij het jubileumcongres van de Kring van Pensioenspecialisten, Spijkenisse, 2 december 2016 Dames en heren, Hartelijk dank voor de uitnodiging om hier vandaag te spreken. Het

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4

Nadere informatie

Wat is voor ons een optimaal bedrijfsmodel?

Wat is voor ons een optimaal bedrijfsmodel? Wat is voor ons een optimaal bedrijfsmodel? Montae educatiesessie Het optimale bedrijfsmodel voor pensioenfondsen 29 November 2017 Geraldine Leegwater Wat is vanmiddag uw doel? Wat is vanmiddag uw doel?

Nadere informatie

VEP Workshop Pensioenen 10 november 2015. Wie, wat en hoe en waar gaan we dan naartoe

VEP Workshop Pensioenen 10 november 2015. Wie, wat en hoe en waar gaan we dan naartoe VEP Workshop Pensioenen 10 november 2015 Wie, wat en hoe en waar gaan we dan naartoe Piet Hein Oyens Diverse management functies bij O&vE, Van Lanschot, EuroCard/MasterCard, Interpay en Equens (1-1- 1990

Nadere informatie

Compliance Charter. Voor pensioenfondsen die pensioenadministratie en/of vermogensbeheer geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed

Compliance Charter. Voor pensioenfondsen die pensioenadministratie en/of vermogensbeheer geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed Compliance Charter Voor pensioenfondsen die pensioenadministratie en/of vermogensbeheer geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed September 2008 Inhoudsopgave 1 Voorwoord 1 2 Definitie en reikwijdte 2 3

Nadere informatie

2. Uitwerking Investment beliefs De investment beliefs zijn onderstaand als volgt uitgewerkt.

2. Uitwerking Investment beliefs De investment beliefs zijn onderstaand als volgt uitgewerkt. 1. Inleiding Investment beliefs zijn de overtuigingen waarop Bpf MITT het beleggingsbeleid wil baseren. De investment beliefs zijn voor het pensioenfonds belangrijke uitgangspunten en dienen als kader

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland. Compliance program. Vastgesteld en gewijzigd in de bestuursvergadering van 12 februari 2014

Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland. Compliance program. Vastgesteld en gewijzigd in de bestuursvergadering van 12 februari 2014 Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland Compliance program Vastgesteld en gewijzigd in de bestuursvergadering van 12 februari 2014 1 Inleiding In dit Compliance Program is de inrichting van de

Nadere informatie

Pensioenseminar 2013 speech Joanne Kellermann

Pensioenseminar 2013 speech Joanne Kellermann Pensioenseminar 2013 speech Joanne Kellermann De Nederlandsche Bank ontvangt u vandaag met veel plezier op deze sportieve middag. Pensioenfondsbestuurders en toezichthouders hebben verschillende taken.

Nadere informatie

investment academy BNPP IP Campus Welkom bij de Investment Academy

investment academy BNPP IP Campus Welkom bij de Investment Academy investment academy Welkom bij de Investment Academy OpleIdIngen voor pensioenfondsbestuurders In 2013 investment academy Investment Academy Kennis en deskundigheid met u delen BNP Paribas Investment Partners

Nadere informatie