Doel is om voor deelnemers een beeld te schetsen van hoe het pensioen in elkaar steekt en hoe hun eigen pensioen er voorstaat.
|
|
- Adriana van Dongen
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Majesteit, dames en heren. Hartelijk welkom! En, Majesteit, ik weet zeker dat ik hier namens alle aanwezigen spreek als ik zeg dat wij buitengewoon vereerd zijn dat U bij een deel van dit programma aanwezig bent, waarin wij pogen de deelnemer centraal te stellen. U doet dat in uw hoedanigheid van erevoorzitter van het platform Wijzer in Geldzaken. Zoals U weet, een platform dat ik persoonlijk een warm hart toedraag. Met Uw aanwezigheid onderstreept U nogmaals het belang dat U hecht aan de missie van dat platform. Het thema van vandaag is de deelnemer in beeld. Dat is een goede, maar niet heel eenvoudige uitdaging. Willen deelnemers wel in beeld? Pensioenen zijn immers zo ingewikkeld! En zo lang je leeftijd niet begint met ten minste het cijfer 6, lijkt voor velen het pensioen nog té ver weg om er over na te willen denken. De ambitie om de deelnemer in beeld te hebben bij pensioenen is daarom zonder meer uitdagend! Ik denk dat we deze uitdaging vandaag aan kunnen gaan door twee zaken scherp op het netvlies te houden. Ten eerste het belang van financiële educatie. Het pensioen is namelijk een complex, financieel product. Het is niet eenvoudig om te begrijpen hoe een pensioenuitkering tot stand komt. Deelnemers hoeven gelukkig niet tot in detail te begrijpen wat er onder de motorkap gebeurt. Wél is het van belang dat mensen weten welke factoren van doorslaggevende invloed zijn op de hoogte van hun pensioenuitkering. 1/11
2 In die context heb ik heb dan ook buitengewoon veel waardering voor het werk van het platform Wijzer in Geldzaken. En voor U Majesteit als erevoorzitter van deze organisatie. Dit platform zet zich volop in om mensen meer inzicht te verschaffen in hun financiële huishouding. En alles begint uiteindelijk met inzicht. En één van de onderwerpen waar Wijzer in Geldzaken logischerwijs veel aandacht aan besteedt, is het pensioen. In dat kader organiseren ze elk jaar in oktober de Pensioendriedaagse. Doel is om voor deelnemers een beeld te schetsen van hoe het pensioen in elkaar steekt en hoe hun eigen pensioen er voorstaat. U, en dan bedoel ik alle pensioenbestuurders hier aanwezig en de kans is groot dat dat vrijwel alle pensioenbestuurders van Nederland zijn kunt bijdragen aan deze missie door als pensioenfondsbestuur deel te nemen aan deze Pensioendriedaagse. In de foyer hierbuiten staan vandaag de hele dag medewerkers van het platform Wijzer in Geldzaken die u hier graag meer over vertellen. Een tweede randvoorwaarde om de deelnemer in beeld te krijgen is een begrijpelijk pensioenstelsel. Een stelsel waar mensen vertrouwen in hebben. Ik ben dan ook verheugd met het nieuwe FTK, ook al zijn sommige elementen daarvan misschien niet zo eenvoudig. De transparantie rondom pensioenopbouw neemt hierdoor zeker toe. En tegelijkertijd hebben de complexe discussies rondom het nieuwe FTK aangetoond dat het creëren van transparantie voorwaar geen eenvoudige opgave is. Ik denk dan ook dat vervolgstappen nodig zijn om het vertrouwen in het pensioenstelsel verder te vergroten. Ik onderschrijf daarom van harte het initiatief van staatssecretaris Klijnsma om een brede Nationale Pensioen Dialoog te gaan voeren. 2/11
3 Hiermee kunnen we het maatschappelijke draagvlak, dat zo essentieel is voor ons pensioenstelsel, verder vergroten. Het is goed om de discussie over de toekomst van het pensioenstelsel breed te organiseren. Verschillende groepen deelnemers hebben immers verschillende belangen en zeker ook verschillende voorkeuren. De Nederlandsche Bank hecht aan een evenwichtig stelsel waarin iedere groep zoveel mogelijk recht wordt gedaan. Ik hoop dan ook dat alle deelnemers zich roeren in dit debat. Een brede participatie aan deze dialoog draagt bij aan een pensioenstelsel waarin veel deelnemers zich thuis zullen voelen. Zonder in dit korte tijdsbestek volledigheid te willen nastreven, wil ik zelf graag drie elementen kort aanstippen die De Nederlandsche Bank als belangrijke uitdagingen ziet in het vergroten van de houdbaarheid van het stelsel. Ik doel hier op: Realistische verwachtingen De mogelijkheid tot tóch íets meer maatwerk, en Evenwichtige vormen van risicodeling. Met het eerste element, realistische verwachtingen, bedoel ik niet alleen de verwachtingen van deelnemers over de hoogte van het te verwachten pensioen, maar ook over de bijbehorende risico s. Mensen moeten niet alleen beseffen, maar ook begrijpen dat een pensioen niet 100% zeker is en kan zijn. De afgelopen jaren is maar al te duidelijk gebleken dat pensioenopbouw met inherente onzekerheid gepaard gaat. Het is noodzakelijk om de verwachtingen van deelnemers hierop aan te laten sluiten. In het dichten van de huidige verwachtingskloof is transparantie een noodzakelijke eerste stap. Daar dragen alle partijen hier vandaag aanwezig verantwoordelijkheid voor. 3/11
4 Bij meer duidelijkheid over het pensioen past naar mijn mening ook meer helderheid over eigendomsrechten. Zeker nu risico s steeds meer worden belegd bij de deelnemers zelf. Op voorhand moet duidelijk worden vastgelegd hoe de opbouw van pensioenaanspraken plaatsvindt. Het nieuwe FTK zet een goede stap in het completer maken van contracten. Maar ik zie het definiëren van heldere eigendomsrechten als een onmisbare vervolgstap in het creëren van realistische verwachtingen. Naast realistische verwachtingen is maatwerk, het tweede element, in het pensioenstelsel belangrijk. Afhankelijk van hun levensfase hebben mensen immers verschillende behoeftes. Een eerste voorbeeld hierbij betreft de risicodraagkracht van deelnemers. De opbouw van pensioen gaat gepaard met risico s. En dat is goed. Op basis van deze risico s kunnen pensioenfondsen streven naar het behoud van koopkracht in pensioenuitkeringen. Risicodragende beleggingen resulteren echter niet alleen in naar verwachting hogere rendementen, maar ook in meer volatiele rendementen. In het verleden is dit naar mijn smaak teveel tot uiting gekomen in sterk schommelende premies. Dit procyclische element van het pensioenstelsel is niet goed voor de economie van ons land. Een beter alternatief is het hanteren van stabielere premies. Financiële schokken moeten dan kunnen doorwerken op de opbouw en hoogte van de pensioenaanspraken. En hier komen we bij het belang van maatwerk in het pensioenstelsel. Ik pleit voor differentiatie naar leeftijd bij het verdelen van de risico s. Ouderen moeten tot op zekere hoogte worden beschermd tegen risico s, omdat ze bij tegenvallende resultaten niet heel veel tijd hebben en niet goed in staat zijn compenserende maatregelen te treffen. 4/11
5 Dat ligt anders voor jongeren, die dat nog wél kunnen, en daarom in beginsel ook een grotere risicodraagkracht hebben. Het verdelen van risico s tussen jongeren en ouderen moet wel evenwichtig gebeuren. Als risico s worden gedeeld, dan geldt dat zowel voor de financiële tegenvallers als de meevallers. Een ander voorbeeld betreft maatwerk in de opbouw. In de doorsneesystematiek vindt deze momenteel op uniforme wijze plaats: iedere deelnemer betaalt hetzelfde premiepercentage voor hetzelfde opbouwpercentage. Deze systematiek is ooit geïntroduceerd in een tijd toen werknemers weinig van baan wisselden en soms zelfs hun hele loopbaan bij dezelfde werkgever in dienst waren. De carrières van mensen vandaag de dag maken de doorsneesystematiek echter minder vanzelfsprekend. Zo zorgt deze systematiek er bijvoorbeeld voor dat de keuze voor het zelfstandig ondernemerschap substantiële gevolgen heeft voor het pensioen. Een toekomstbestendig pensioenstelsel is naar mijn mening in staat om de dynamiek die typerend is voor de hedendaagse arbeidsmarkt, goed te accommoderen. En dan nog een laatste voorbeeld van maatwerk in het pensioenstelsel. En dat betreft de keuzevrijheid. Er valt veel te zeggen voor keuzevrijheid, omdat daarmee het pensioen wellicht beter kan aansluiten op de persoonlijke omstandigheden en voorkeuren van de deelnemer. Tegelijk mag duidelijk zijn dat zolang heldere eigendomsrechten ontbreken en de doorsneesystematiek impliciete maar systematische herverdeling veroorzaakt, de ruimte voor keuzevrijheid bijzonder beperkt is. 5/11
6 Dit brengt mij op een laatste voorwaarde voor een toekomstbestendig pensioenstelsel. Naast realistische verwachtingen en maatwerk wil ik pleiten voor evenwichtige vormen van risicodeling. Met evenwichtig bedoel ik dat bij het delen van risico s voldoende aandacht moet zijn voor de belangen van alle deelnemers. Het is schadelijk voor het vertrouwen in het pensioenstelsel als bepaalde generaties systematisch worden benadeeld. De belangen van alle deelnemers moeten in beeld zijn. Het delen van risico s is goed, maar alleen als dit voor iedere deelnemer op voorhand evenveel waarde kent. Dat wil niet zeggen dat het achteraf zo uitpakt. Maar op voorhand moet t wel zo zijn. Majesteit, dames en heren, Zojuist heb ik u in vogelvlucht enkele ideeën mogen schetsen die naar mijn mening zullen bijdragen aan het in beeld brengen van de deelnemer. De ambitie om de deelnemer in beeld te hebben, slaagt alleen als we ons hier de komende jaren voortdurend voor blijven inzetten. Juist daarom ben ik blij dat u hier vandaag in zo groten getale bent gekomen. Want alleen als we dit samen u als pensioenfondsbestuurders, het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, het platform Wijzer in Geldzaken en de toezichthouders Autoriteit Financiële Markten en De Nederlandsche Bank, alleen als we dit samen oppakken, zullen we er in slagen om daadwerkelijk te komen tot een stelsel waar de deelnemer weer het volste vertrouwen in heeft. Ik dank u voor uw aandacht. 6/11
COMMUNICATIE EN PARTICIPATIE CRUCIAAL VOOR EEN TOEKOMSTBESTENDIG PENSIOENSTELSEL. Toespraak door: Leila Matroos Lasten
COMMUNICATIE EN PARTICIPATIE CRUCIAAL VOOR EEN TOEKOMSTBESTENDIG PENSIOENSTELSEL Toespraak door: Leila Matroos Lasten President a.i. van de Centrale Bank van Curaçao en Sint Maarten Ter gelegenheid van
Nadere informatieTen eerste: afschaffing van de al genoemde doorsneesystematiek en ten
Dames en heren, Hartelijk dank voor de uitnodiging om hier vandaag op uw symposium te komen spreken. Als koepel van verenigingen van gepensioneerden wil de KNVG de belangen van gepensioneerden behartigen
Nadere informatieOpening Majesteit, dames en heren, ook ik heet u vandaag van harte welkom op het jaarlijkse pensioenseminar van DNB.
Speech Joanne Kellermann Pensioenseminar 2014 Opening Majesteit, dames en heren, ook ik heet u vandaag van harte welkom op het jaarlijkse pensioenseminar van DNB. Voor mij is dit een bijzonder moment:
Nadere informatieGraag wil ik beginnen met Netspar van harte geluk te wensen met haar tiende verjaardag.
Graag wil ik beginnen met Netspar van harte geluk te wensen met haar tiende verjaardag. Tien jaar lang een Maatschappelijk Topinstituut. Hoe kan dat?, vraagt u zich wellicht af. Dat komt volgens mij onder
Nadere informatieGeef elke Nederlander een persoonlijke pensioenrekening. Position paper: Toekomst pensioenstelsel
Geef elke Nederlander een persoonlijke pensioenrekening Position paper: Toekomst pensioenstelsel Publicatiedatum: juni 2016 Autoriteit Financiële Markten De AFM maakt zich sterk voor eerlijke en transparante
Nadere informatieHet 2020-plan van Klijnsma in vogelvlucht
Het 2020-plan van Klijnsma in vogelvlucht De perspectiefnota vanuit een praktisch perspectief Raimond Schikhof Waarom naar een nieuw perspectief? De arbeidsmarkt verandert Lage rente, financiële crisis
Nadere informatiePosition Paper DNB ten behoeve van de nationale pensioendialoog 15 januari 2015
Position Paper DNB ten behoeve van de nationale pensioendialoog 15 januari 2015 Nederland heeft internationaal gezien een goed pensioenstelsel. Een stelsel waarvan de financiële houdbaarheid bovendien
Nadere informatieActuele ontwikkelingen en trends rond pensioenen in Nederland keynotespeech Mariëtte Hamer Den Haag, 4 oktober 2016
Actuele ontwikkelingen en trends rond pensioenen in Nederland keynotespeech Mariëtte Hamer Den Haag, 4 oktober 2016 00-00-2009 pagina 1/x Afdeling Communicatie Inhoud Trends die aanleiding geven om het
Nadere informatieNetspar 14 nov 2014 - Jan Tamerus 1
Netspar 14 nov 2014 - Jan Tamerus 1 Brug mogelijk tussen twee werelden? Collectieve risicodeling, je moet het niet willen! Bijna geen meerwaarde meer Complex Niet te waarderen Je doet aan herverdeling
Nadere informatieStand van zaken in het debat over de toekomst van de pensioenen
Stand van zaken in het debat over de toekomst van de pensioenen Kees Goudswaard Pensioenvraagstukken in de kabinetsformatie, Amsterdam, 27 januari 2017 Bij ons leer je de wereld kennen Sterke punten stelsel
Nadere informatieSpeech Frank Elderson jubileumcongres Vereniging voor Pensioenrecht, Amersfoort, 18 november 2015
Speech Frank Elderson jubileumcongres Vereniging voor Pensioenrecht, Amersfoort, 18 november 2015 1. Hartelijk dank voor de uitnodiging om vandaag op dit jubileumcongres te spreken. En ook ik wil u, het
Nadere informatieSpeech Klaas Knot, PBM Pensioensymposium, 19 mei 2016
Speech Klaas Knot, PBM Pensioensymposium, 19 mei 2016 Allereerst wil ik de organisatie graag hartelijk bedanken voor de uitnodiging om hier te spreken. Het thema van vandaag - de toekomst van ons pensioenstelsel
Nadere informatieWAAR EEN WIL IS, IS EEN WEG Afschaffen van de doorsneesystematiek: wie gaat dat betalen?
WAAR EEN WIL IS, IS EEN WEG Afschaffen van de doorsneesystematiek: wie gaat dat betalen? Dit position statement begint het vraagstuk van het afschaffen van de doorsneesystematiek aan de achterkant : vanuit
Nadere informatieVisie 2020 Onze belofte aan de deelnemers. Samen bouwen aan goed pensioen
Visie 2020 Onze belofte aan de deelnemers Samen bouwen aan goed pensioen Inleiding ABP heeft een visie ontwikkeld voor de middellange termijn, de ABP-visie op 2020. Met deze visie willen wij richting geven
Nadere informatiePensioenbijeenkomst Abvakabo FNV Het pensioen van nu en de toekomst in zicht November 2010. Welkom
Pensioenbijeenkomst Abvakabo FNV Het pensioen van nu en de toekomst in zicht November 2010 Welkom Waar willen wij het met elkaar over hebben? Pensioen anno 2010 Stand van Zaken AOW en Pensioenakkoord 4
Nadere informatieEerlijker over pensioen
Eerlijker over pensioen Speech Harman Korte tijdens Eye on Pensions Wassenaar, 14 januari 2013 Dames en heren, Mijn hartelijke dank aan onze gastheer voor de gelegenheid om een inhoudelijke bijdrage aan
Nadere informatieWOORD VOORAF. Beste deelnemers,
WOORD VOORAF Beste deelnemers, Voor u ligt de pensioenkrant 2015 van Stichting Pensioenfonds B&S ( het Pensioenfonds ). Hiermee willen wij u informeren over de gebeurtenissen en ontwikkelingen van de afgelopen
Nadere informatiehad ik (misschien) al iets meer details over het zogenaamde septemberpakket kunnen vertellen,
Inleiding Maarten Camps DNB seminar 12 september 2012 Dames en heren, Ik ben met plezier naar Bussum gekomen, maar dacht wel even: jammer dat dit seminar niet een week later wordt gehouden. Dan had ik
Nadere informatieToekomst Pensioenstelsel
Toekomst Pensioenstelsel Bijeenkomst NVOG Arnhem, 22 november 2017 Corien Wortmann-Kool Bestuursvoorzitter ABP 2 Actuele financiële positie ABP Onze financiële positie (per 30 september 2017) bron: www.abp.nl
Nadere informatieOntwikkelingen op pensioengebied. Gerard Rutten (DSM Pension Services) 19-25 - 27 november 2015
Ontwikkelingen op pensioengebied Gerard Rutten (DSM Pension Services) 19-25 - 27 november 2015 Huidige pensioenstelsel toe aan grondige herziening. Pagina 1 Staatssecretaris Klijnsma: de weg naar een financieel
Nadere informatieMind the Gap. Openingsspeech Kick van der Pol. Dames en heren,
Mind the Gap Openingsspeech Kick van der Pol Dames en heren, Allereerst een hartelijk welkom op het tweede jaarcongres van de Pensioenfederatie. Vandaag bevinden zich niet alleen pensioenfondsbestuurders
Nadere informatieSolidariteit: sterkmaker of splijtzwam?
Solidariteit: sterkmaker of splijtzwam? VSAE Congres 27 februari 2013 Dick Boeijen 1 Het begrip solidariteit heeft vele gezichten Als we het containerbegrip solidariteit fileren Collectiviteit Risicodeling
Nadere informatieToespraak Frank Elderson over prioriteiten pensioentoezicht in 2015
Toespraak Frank Elderson over prioriteiten pensioentoezicht in 2015 Rotterdam, De Doelen, 11 december 2014 - Frank Elderson, lid van de directie van De Nederlandsche Bank (DNB), heeft een toespraak gehouden
Nadere informatieWELKE PENSIOENREGELING IS TOEKOMSTBESTENDIG? Huidige regelingen & recente ontwikkelingen Stacey René & Hans Kennis.
WELKE PENSIOENREGELING IS TOEKOMSTBESTENDIG? Huidige regelingen & recente ontwikkelingen Stacey René & Hans Kennis 29 oktober 2015 Agenda Welke pensioenstelsels zijn er? Wat is de houdbaarheid van het
Nadere informatieZie onder voor de volledige speech: Titel speech: Financiële veerkracht in een irrationele economie. Majesteit, beste collega s, dames en heren,
Tobacco Theater, Amsterdam, 6 oktober 2015 In zijn toespraak tijdens de platformbijeenkomst van Wijzer in Geldzaken, die als thema had De stille macht van financiële veerkracht, beklemtoonde Klaas Knot
Nadere informatieRESULTATEN ENQUÊTE CONSULTATIE NIEUW FTK ACTUARIEEL. Vraag 1
RESULTATEN ENQUÊTE CONSULTATIE NIEUW FTK ACTUARIEEL Vraag 1 Onder het huidige FTK krijgen pensioenfondsen te maken met de zogenaamde beleggings -spagaat: aan de ene kant kan er weinig risico worden genomen
Nadere informatieSpeech Bert Boertje,
Speech Bert Boertje, divisiedirecteur Toezicht pensioenfondsen bij De Nederlandsche Bank tijdens het congres van het Instituut voor Pensioeneducatie. De Doelen, Rotterdam, 10 december 2015 Dames en Heren,
Nadere informatie1. Waarom moet het pensioenfonds ANWB extra maatregelen nemen?
1. Waarom moet het pensioenfonds ANWB extra maatregelen nemen? Het pensioenfonds staat er financieel niet goed voor. De twee belangrijkste oorzaken: 1. Nederlanders worden steeds ouder. Met name de laatste
Nadere informatieKorte toespraak Joanne Kellermann uitreiking Benchmark VBDO 2014
Korte toespraak Joanne Kellermann uitreiking Benchmark VBDO 2014 1. Opening Hartelijk dank voor de presentatie en deze benchmark. Als we bedenken dat duurzaamheid in het beleggingsbeleid nog niet eens
Nadere informatiePosition Paper DNB Concept Wetsvoorstel variabele pensioenuitkeringen 14 augustus 2015
Position Paper DNB Concept Wetsvoorstel variabele pensioenuitkeringen 14 augustus 2015 Het Wetsvoorstel variabele pensioenuitkering (kortweg wetsvoorstel ) maakt voor deelnemers aan een premieovereenkomst
Nadere informatieTOETSINGCRITERIA PENSIOENSTELSEL GEZAMENLIJKE OUDERENORGANISATIES
TOETSINGCRITERIA PENSIOENSTELSEL GEZAMENLIJKE OUDERENORGANISATIES Doel: Het doel van deze notitie is het formuleren van criteria, waarmee voorstellen op pensioengebied kunnen worden beoordeeld. Strategie:
Nadere informatie- 1. afschaffing van doorsneepremiesystematiek
Aan de besturen van VNO-NCW, MKB, LTO, Bouwend Nederland, FNV, CNV, VCP, HZC Aan de leden van de commissie SZW en/of pensioenwoordvoerders politieke partijen 2 e Kamer 29 mei 2017 Mevrouw, Mijnheer, De
Nadere informatieflits+ Het is veel in het nieuws, maar ik weet niet exact hoe mijn eigen pensioen eruit ziet Ik vind dat ik het moet lezen bpfhibin.
pensioen Hoe warm loop jij voor het onderwerp pensioen? Informatie over uw pensioen Minder kans op verlaging, ook minder kans op indexatie Bpf HiBiN kiest voor online en digitaal Waar houdt het bestuur
Nadere informatie2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333
Nadere informatieNaar een nieuw pensioencontract
Naar een nieuw pensioencontract Kees Goudswaard Montae Pensioenbijeenkomst werkgevers, Utrecht, 31 mei 2018 Bij ons leer je de wereld kennen Overzicht Sterke en zwakke punten van het huidige stelsel SER
Nadere informatieHet pensioenstelsel van de toekomst
Het pensioenstelsel van de toekomst Pensioen Event Euroforum, Utrecht, 30 juni 2016 Kees Goudswaard Faculteit der Rechtsgeleerdheid Afdeling Economie Vier toekomstvarianten SER 2015 1) Uitkeringsovereenkomst
Nadere informatieNaar een nieuw pensioenstelsel
Naar een nieuw pensioenstelsel Publieksversie SER-advies juni 2019 1 1 Een nieuw pensioenstelsel De SER schetst in het advies Naar een nieuw pensioenstelsel de contouren van een nieuw, duurzaam en transparant
Nadere informatievan het pensioenstelsel moet verbeteren en de procyclische werking ervan moet verkleinen.
12 september 2013 Verklaring van de Stichting van de Arbeid, de Pensioenfederatie, FNV-Jong, CNV Jongeren, CSO (Unie KBO, PCOB, NVOG en Noom), ANBO, KNVG en FNV Senioren over de verdere uitwerking van
Nadere informatiePensioenseminar 2013 speech Joanne Kellermann
Pensioenseminar 2013 speech Joanne Kellermann De Nederlandsche Bank ontvangt u vandaag met veel plezier op deze sportieve middag. Pensioenfondsbestuurders en toezichthouders hebben verschillende taken.
Nadere informatie5 plussen van collectief pensioen
5 plussen van collectief pensioen Inhoudsopgave Waarom is uw pensioenregeling verplicht? 4 Invloed op uw pensioen 4 5 plussen van collectief pensioen 4 +1: Een goed pensioen voor ál uw werknemers 5 +2:
Nadere informatieDe toekomst van ons pensioen
De toekomst van ons pensioen Verdieping inbreng in De Nationale Pensioendialoog Peter Borgdorff PFZW 18 maart 2015 L e a d e r s h i p E n t r e p r e n e u r s h i p Ste wa r d s h i p info@nyenrode.nl
Nadere informatieSpeech Frank Elderson t.g.v. het DNB Pensioenseminar 10 september 2015 Pensioen in balans, t Spant in Bussum
Speech Frank Elderson t.g.v. het DNB Pensioenseminar 10 september 2015 Pensioen in balans, t Spant in Bussum 10 september 2015 Als pensioenfondsbestuurders de regie nemen, duurzame keuzes durven te maken
Nadere informatieRabo BedrijvenPensioen. Een aandeel in elkaar
Rabo BedrijvenPensioen Een aandeel in elkaar Inhoud Het Rabo BedrijvenPensioen: modern en overzichtelijk Pensioen voor uw werknemers: hoe werkt het? Zorg voor uw werknemers, hun partners en hun kinderen
Nadere informatieWat is er aan de hand moet onze pensioenen?
Wat is er aan de hand moet onze pensioenen? Casper van Ewijk, Netspar & University of Amsterdam KNAW Symposium, 9 januari 2014, Amsterdam Agenda Wat is een pensioen? Goed pensioen is een risicovol pensioen
Nadere informatieDe resultaten van de deelnemersenquête DNB & DNB Pensioenfonds. mei, 2014
De resultaten van de deelnemersenquête DNB & DNB Pensioenfonds mei, 2014 1 Beste DNB er Hartelijk dank voor jouw deelname aan en/of interesse in dit deelnemersonderzoek onder (ex)werknemers van DNB. Van
Nadere informatie12 VRAGEN over pensioen
12 VRAGEN over pensioen Q&A s voor dieren artsassistenten 12 vragen Inhoudsopgave 01 Waarom bouw ik bij Pensioenfonds Zorg en Welzijn pensioen op? 3 02 Kan ik ervoor kiezen om geen pensioen op te bouwen?
Nadere informatieDebatmanifestatie Pensioenen WELKOM. Senioren
Debatmanifestatie Pensioenen WELKOM Senioren Toetsingscriteria Debatmanifestatie Volgens welke criteria toetsen seniorenorganisaties een nieuw pensioenstelsel? 1. Ambitie 2. Solidariteit en collectiviteit
Nadere informatieLeidraad voor afsluitende speech Martin van Rooijen 13 maart 2014
Leidraad voor afsluitende speech Martin van Rooijen 13 maart 2014 1 EUROPA De politiek gebruikt Europa vaak om niets vermoedende burgers wijs te maken dat regelgeving noodzakelijk is, omdat Brussel het
Nadere informatieHet PWRI is er voor ons
Het PWRI is er voor ons Populair jaarverslag 2013 106 102 1.104 2.707 40.937 39.915 Gepensioneerden Werkgevers Voormalige deelnemers Actieve deelnemers WIW SW 98.364 33.926 Onderweg zijn Het PWRI is op
Nadere informatieSpeech van Klaas Knot bij het congres Ambitie loont Amsterdam, Wibauthuis, 10 november 2016
Speech van Klaas Knot bij het congres Ambitie loont Amsterdam, Wibauthuis, 10 november 2016 Amsterdam, Wibauthuis Klaas Knot heeft tijdens Ambitie Loont een congres georganiseerd door de Delta Lloyd Foundation,
Nadere informatieVertaal de huidige pensioendiscussie in Jip en Janneke taal
PensioenLab Groep Communicatie Inleiding De groep Communicatie 2013 / 2014heeft zich gebogen over het volgende vraagstuk: Vertaal de huidige pensioendiscussie in Jip en Janneke taal Tijdens de pitch bij
Nadere informatieOverzicht Beleid & Wet- en regelgeving pensioenen
Overzicht Beleid & Wet- en regelgeving pensioenen 14 september 2015 VERD VERD VERD VERD GEWIJZI Vooraf VERD VERD 08 VERD Herziening IORP-richtlijn VERD G 01 02 03 04 05 VERD Toekomst pensioenstelsel Algemeen
Nadere informatieNieuw pensioencontract Wat is de huidige stand van zaken?
Nieuw pensioencontract Wat is de huidige stand van zaken? UNETO-VNI 3 oktober 2017 Emile Soetendal 2 Reisschema voor vandaag 1. Voor welk probleem zoeken we een oplossing? 2. Randvoorwaarden Pensioenfederatie
Nadere informatie2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Betreft Kamervragen van het lid Krol Hierbij zend ik u de
Nadere informatieTweede Europese Forum over de cohesie Georganiseerd door de Europese Commissie
Mr Roger VAN BOXTEL, Minister of City Management and Integration, Netherlands Tweede Europese Forum over de cohesie Georganiseerd door de Europese Commissie 21-22 mei 2001 Enkel gesproken tekst geldt Tweede
Nadere informatieResultaten Pensioenforum 26 juni en 3 juli
Resultaten Pensioenforum 26 juni en 3 juli De weg naar het nieuwe pensioencontract Stichting Pensioenfonds OWASE Martijn Leppink Versie 2. 10 september 2013 Inhoud Samenvatting Conclusies Aanbevelingen
Nadere informatieVragen en antwoorden pensioenakkoord
Vragen en antwoorden pensioenakkoord 1. Waarover gaat dit pensioenakkoord? Het pensioenakkoord gaat over drie onderwerpen: de AOW, de aanvullende pensioenen, en de kansen van ouderen op de arbeidsmarkt.
Nadere informatieHeel veel dank voor de uitnodiging om hier vandaag te mogen spreken.
Speech Bert Boertje, divisiedirecteur Toezicht pensioenfondsen bij De Nederlandsche Bank, bij het congres Pensioen Update van Euroforum op 8 december 2016 Dames en heren, Heel veel dank voor de uitnodiging
Nadere informatieWe willen het zelf doen
ABN AMRO MeesPierson Nederland 8 september 2016 We willen het zelf doen Onderzoek ABN AMRO MeesPierson: Welk pensioenstelsel wil Nederland? ABN AMRO MeesPierson 2 We willen het zelf doen 8 september 2016
Nadere informatieDe stelling die vandaag voorligt is: Het pensioen van de toekomst vergt meer dan een stelselherziening.
Speech Bert Boertje, divisiedirecteur Toezicht pensioenfondsen bij De Nederlandsche Bank, bij de Pensioenlezing van het Competence Centre for Pension Research op 9 december 2016 Dames en heren, Hartelijk
Nadere informatieBeschikbare premieregeling: mag het iets anders zijn?
De ontwikkeling van het Nederlandse pensioenstelsel is nog volop in beweging. Nog dagelijks wordt in de media gesproken over gewenste en ongewenste veranderingen, al dan niet in de vorm van nieuwe wetgeving.
Nadere informatieWAT U ALS WERKNEMER WILT WETEN OVER DE ABP-PENSIOENREGELING
WAT U ALS WERKNEMER WILT WETEN OVER DE ABP-PENSIOENREGELING 1- Waarom heeft het ABP een herstelplan opgesteld? ABP is, evenals vele andere pensioenfondsen, zwaar geraakt door de crisis op de financiële
Nadere informatie18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid
18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 32 043 Toekomst pensioenstelsel Nr. 151 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer
Nadere informatie15 vragen en antwoorden over de veranderingen in de pensioenregeling
Er verandert wat aan je pensioen 15 vragen en antwoorden over de veranderingen in de pensioenregeling Over de pensioenleeftijd en de AOW 1. Moet ik nu blijven werken tot 67 jaar? Het pensioen dat je vanaf
Nadere informatieFusie tussen SBMN en SNPF geen einddoel
SNPF Nieuwsbrief K Fusie tussen SBMN en SNPF geen einddoel K Drie veel gestelde vragen K Het UPO komt eraan K Terugblik gepensioneerdenbijeenkomst K Wat als u er een tijdje tussenuit wilt? K Opvolging
Nadere informatieWerknemers, zzp ers en gepensioneerden over pensioen en BPF Schilders
Werknemers, zzp ers en gepensioneerden over pensioen en BPF Schilders kwantitatief risicobereidheidsonderzoek Peter Zegwaart Juli 2019 Waarom dit onderzoek? Het bestuur van BPF Schilders vindt het belangrijk
Nadere informatiePensioenfonds Update April 2014
Pensioenfonds Update April 2014 1. Van de Voorzitter nr 17 april 2014 pagina 1 INHOUD 1. Van de voorzitter 1 2. Dekkingsgraad gestegen in eerste twee maanden 2014 2 3. Interview met Roy Braem en Klaas
Nadere informatieWat is de bijdrage van de Pensioenfederatie aan de pensioendialoog?
Wat is de bijdrage van de Pensioenfederatie aan de pensioendialoog? Daarover kan ik kort zijn: we hebben als Pensioenfederatie nog geen visie-document uitgebracht. We hebben gehoor gegeven aan het verzoek
Nadere informatieSpeech Frank Elderson tgv symposium Pensioen, Bestuur en Management op 21 mei 2015, Planetarium, Amsterdam Zuid-Oost
Speech Frank Elderson tgv symposium Pensioen, Bestuur en Management op 21 mei 2015, Planetarium, Amsterdam Zuid-Oost Dames en heren, Ik wil het vandaag met u gaan hebben over rollen. En over rolverdeling.
Nadere informatieLOOPBAAN-ANKERTEST. Wat zijn loopbaan-ankers? Welke baan past bij je?
LOOPBAAN-ANKERTEST Welke baan past bij je? Waarom werk je? Welke aspecten motiveren je in jouw werk? Welke inhoudelijke zaken moet je werk bevatten zodat je het naar je zin hebt en met plezier en resultaat
Nadere informatiePensioenen Oktober 2015
Pensioenen Oktober 2015 Agenda Waarom deze bijeenkomst? Waarom Pensioenfonds PGB? Pensioenregelingen 2016 Volgende stappen Vragen 2 Waarom deze bijeenkomst? Informeren over veranderingen op pensioengebied
Nadere informatieVerkort Jaarverslag 2014
Verkort Jaarverslag 2014 Het bestuur: de pensioenwereld blijft in beweging Ook in 2014 stond de pensioenwereld niet stil. Het bestuur volgde alle actuele politieke en maatschappelijke ontwikkelingen op
Nadere informatieAutomatisch Sturen - De kwantitatieve meerwaarde. Centraal Beheer APF Automatisch Sturen - De kwantitatieve meerwaarde 1
Automatisch Sturen - De kwantitatieve meerwaarde Datum: 11 december 2018 Versie: definitief Centraal Beheer APF Automatisch Sturen - De kwantitatieve meerwaarde 1 Inleiding Wij zijn in de Nederlandse pensioenmarkt
Nadere informatieQ1 Wat is uw leeftijd?
Q1 Wat is uw leeftijd? Beantwoord: 7.034 Overgeslagen: 60 10 8 6 4 Jonger dan 50 jaar 50-59 jaar 60-69 jaar 70-79 jaar 80 jaar of ouder Jonger dan 50 jaar 50-59 jaar 60-69 jaar 70-79 jaar 80 jaar of ouder
Nadere informatie19 maart 2016. Onderzoek: Korten pensioenen?
19 maart 2016 Onderzoek: Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de peilingen
Nadere informatieOnderzoek. Rapportage. September 2012. Pensioenmodule Publieksmonitor
Onderzoek Meer grip op pensioen Rapportage Pensioenmodule Publieksmonitor September 2012 Samenvatting (1/4) 1. Kennis over het eigen pensioen De helft van de mensen die via werkgever pensioen opbouwen
Nadere informatieResultaten Pensioenforum 26 juni en 3 juli
Resultaten Pensioenforum 26 juni en 3 juli De weg naar het nieuwe pensioencontract Stichting Pensioenfonds OWASE 18 juli 2013 1/10/2014 Inhoud Samenvatting Conclusies Aanbevelingen Resultaten - per vraag
Nadere informatieOp koers blijven voor een goed pensioen: een update van het bestuur
Op koers blijven voor een goed pensioen: een update van het bestuur Agenda Stand van zaken PPF APG: kerngegevens, beleggingsresultaten dekkingsgraadontwikkeling Deelnemerstevredenheidsonderzoek Effecten
Nadere informatieNotitie. CTP/ Januari Aan. Commissie Toekomst Pensioenstelsel (CTP) Van
1 Notitie CTP/0048 23 Januari 2015 Aan Commissie Toekomst Pensioenstelsel (CTP) Van SER Secretariaat Den Haag 22 januari 2015 Betreft Beoordelingskader varianten SER Advies Toekomst Pensioenstelsel 1.
Nadere informatieVoortgangsrapportage De Nationale Pensioendialoog
Voortgangsrapportage De Nationale Pensioendialoog Achtergrond In 2014 heeft het kabinet op initiatief van staatssecretaris Klijnsma een Nationale Pensioendialoog gevoerd: een open, brede dialoog over de
Nadere informatiePensioen voor de toekomst
Pensioen voor de toekomst KlikPensioen als ideale synthese van premie- en uitkeringsovereenkomsten Inhoud - Inleiding 1. Heldere uitgangspunten voor een goed pensioen 2. Pensioenoplossing voor vandaag
Nadere informatieVeel gestelde vragen kwartaalcijfers pensioenfondsen
Veel gestelde vragen kwartaalcijfers pensioenfondsen 1. De kwartaalcijfers van de pensioenfondsen zijn negatief. Hoe komt dat? Het algemene beeld is dat het derde kwartaal, en dan in het bijzonder de maand
Nadere informatieRBS pensioen update. Van premie tot pensioen
RBS pensioen update Van premie tot pensioen Hoe is uw pensioen opgebouwd? Waarom zitten veel pensioenfondsen nu in de problemen? Hoe ziet de toekomst van pensioen in Nederland eruit? In deze RBS Pensioen
Nadere informatiePresentatie met uitleg per slide
Presentatie met uitleg per slide 1 Terug- en vooruitblik In het principe cao-akkoord van december 2012 hebben we afspraken gemaakt over de noodzaak van een nieuwe en toekomstbestendige pensioenregeling
Nadere informatieAanpassing pensioenregeling een must. Presentatie: Marcel Brussee / voorzitter SPH Kees Lekkerkerker / directeur HRM
Aanpassing pensioenregeling een must Presentatie: Marcel Brussee / voorzitter SPH Kees Lekkerkerker / directeur HRM 1 Aanpassing pensioenregeling een must Inhoud Marcel Brussee: Achtergrond wijzigingen
Nadere informatieOECD Programme for International Student Assessment PISA-2015
OECD Programme for International Student Assessment PISA-2015 Praktische kennis en vaardigheden van 15-jarigen Wat is PISA PISA (Programme for International Student Assessment) is het internationaal peilingonderzoek
Nadere informatieQuiz. Heeft u een telefoon met internet? Ga naar kahoot.it en doe mee
Quiz Heeft u een telefoon met internet? Ga naar kahoot.it en doe mee 2 de pijler SP PvdA GroenLinks CDA 50Plus ChristenUnie SGP D66 VVD PVV Verdere versobering Doorsneepremie Contract Max 40,4% aftrekbaar
Nadere informatieJouw Cosun pensioen. Informatiebijeenkomsten voor deelnemers in actieve dienst mei 2014
Jouw Cosun pensioen Informatiebijeenkomsten voor deelnemers in actieve dienst mei 2014 1 Agenda Pensioen in Nederland Onze regeling Keuzemogelijkheden Vragen 2 Pensioen in Nederland Nederlands pensioenstelsel
Nadere informatieSpeech van Frank Elderson bij het jubileumcongres van de Kring van Pensioenspecialisten, Spijkenisse, 2 december 2016
Speech van Frank Elderson bij het jubileumcongres van de Kring van Pensioenspecialisten, Spijkenisse, 2 december 2016 Dames en heren, Hartelijk dank voor de uitnodiging om hier vandaag te spreken. Het
Nadere informatieDe heer W.I.W. Voorbeeld Straat 12 1234 AB WOONPLAATS 1234ab49. Heerlen, September 2014. Geachte heer Voorbeeld,
De heer W.I.W. Voorbeeld Straat 12 1234 AB WOONPLAATS 1234ab49 Heerlen, September 2014 Geachte heer Voorbeeld, U bouwt pensioen op bij het Pensioenfonds Werk en (re)integratie (PWRI). Gaat u met pensioen?
Nadere informatieAllereerst wil ik de organisatoren van deze dag, de Stichting Lezen en Schrijven
Toespraak staatssecretaris Klijnsma van Sociale Zaken en Werkgelegenheid tijdens het bedrijvencongres Samen scholen, pure winst! op 11 september 2009 in Eindhoven. Dames en heren, Allereerst wil ik de
Nadere informatieWaar moet u op letten bij de levensloopregeling?
Waar moet u op letten bij de levensloopregeling? Onafhankelijke informatie voor consumenten Waar gaat deze folder over? Deze folder gaat over de levensloopregeling. Waarom een levensloopregeling? Veel
Nadere informatieBij de opstelling van de notitie is zoveel mogelijk aansluiting gezocht bij de positie van de VCP, waarbij ANBO is aangesloten.
26 juni 2018 ANBO s visie op pensioen PA-26062018 w.reijn@anbo.nl Inleiding ANBO speelt een actieve rol in de pensioendiscussie. In deze position paper pensioenen staan de uitgangspunten die ANBO hanteert
Nadere informatiePensioenscenario s in het licht van de komende verkiezingen. Emile Soetendal 10 januari 2017
Pensioenscenario s in het licht van de komende verkiezingen Emile Soetendal 10 januari 2017 2 Tsunami van politieke partijen voor komende verkiezingen De kiesraad heeft voor de Tweede Kamer verkiezingen
Nadere informatieEen nieuwe pensioenregeling
Een nieuwe pensioenregeling De pensioenregeling van Pensioenfonds voor de Accountancy wordt per 1 januari 2015 aangepast. Het bestuur heeft inmiddels de hoofdlijnen van de nieuwe regeling vastgesteld.
Nadere informatieNotitie. 11 juni 2010. Datum. Onderwerp De meest gestelde vragen over het principe-akkoord AOW-pensioen. 1 Gemiddelde op basis van het verleden
Notitie Datum 11 juni 2010 Onderwerp De meest gestelde vragen over het principe-akkoord AOW-pensioen 1. Waarover gaat dit raadgevend referendum? De FNV heeft samen met de andere vakcentrales afspraken
Nadere informatieOWASE Pensioenforum 26 juni 2013. 3 juli 2013 OWASE. Welkom. bij
Welkom OWASE Pensioenforum 26 juni 2013 OWASE 3 juli 2013 bij Pensioenfonds en solidariteit: één voor allen, allen voor één! www.owase.nl PFO20130626/20130703 2 Programma Pensioenforum De bedoeling van
Nadere informatieOudedagsvoorziening nu en straks. Casper van Ewijk Netspar & Universiteit van Amsterdam
Oudedagsvoorziening nu en straks Casper van Ewijk Netspar & Universiteit van Amsterdam SER, 24 juni 2014 Agenda Internationaal perspectief Probleemanalyse Houdbaarheid Maatschappelijke trends Keuzes voor
Nadere informatieDe toekomst van ons PENSIOEN. Inbreng van PFZW in De Nationale Pensioendialoog
De toekomst van ons PENSIOEN Inbreng van PFZW in De Nationale Pensioendialoog De toekomst van ons pensioen Inbreng van PFZW in De Nationale Pensioendialoog De wereld verandert De wereld om ons heen verandert
Nadere informatie